I. Cấu trúc: A. Giới thiệu

1. Tính ưu việt của chánh pháp

2. Sự nguy hại của chấp ngã

B. Bác bỏ lý thuyết của Độc tử bộ

1. Biện luận để bác bỏ

2. Dẫn chứng Thánh điển để bác bỏ

3. Học thuyết của Độc tử bộ sai lầm

Mở đầu phẩm luận khẳng định ngoài chánh pháp không thể tìm được sự giải thóat trong các giáo lý khác. Vì các giáo lý khác bị hủ hóa bởi chấp trước một bản ngã, như luận nêu:

虛妄我執所迷亂故(Đ.29.152, b25)

Theo truyền thống Tây Tạng, phẩm 9 này có tựa là “giải thích về phá ngã chấp” An Exposition of the Refutation of the Pudgala.

Theo các bản luận xưa phẩm này “Quyết định ngã” phần phụ lục của phẩm 8.

Theo Luận thích, phần này có tựa “Luận về phá ngã”

Ngài Chúng Hiền không đề cập đến phẩm 9 (Ngộ-Nhập, biệt danh Chúng-Hiền Saṃghabhadra, Tăng-Già-Bạt-Đà-La)

B. Bác bỏ lý thuyết của Độc tử bộ

1. Độc Tử Bộ:

Người sáng lập phái là Ðộc Tử (s: vātsīputra), vốn theo đạo Bà-la-môn.

(Để hiểu rõ hơn về Độc Tử Tăng, Ni sinh có thể nghiên cứu nhận định của các vị Tổ sư: Yaśomitra, Śāntideva, Candrakīrti…)

Độc Tử cho rằng trong mỗi cá nhân có một bản ngã, một Bổ-đặc-già-la (補 特 伽 羅; s: pudgala; p: puggala), không giống cũng không khác với 5 uẩn. Thậm chí nó tiếp tục tồn tại trong niết-bàn.

然犢子部執有補特伽羅其體與蘊 不一不異。(Đ.29.152.3)

Độc Tử bộ cho rằng Bổ-đặc-già-la không phải ngũ uẩn, không phải lìa ngũ uẩn mà có. Bổ-đặc-già-la giữ mối tương tiếp các đời, duy trì chuyển tiếp sinh tử.

Nếu Bổ-đặc-già-la là một thực thể nó sẽ khác với các uẩn, vì tính chất của nó riêng biệt, như mỗi uẩn có 1 tính chất khác nhau (nó do duyên tạo nên không thể tồn tại vĩnh hằng)

Kinh Tương ưng, phần 22b, Vô ngã tưởng, cuộc đối đáp giữa đức Phật và các vị Tỳ-kheo về 5 uẩn, sắc, thọ, tưởng, hành, thức để cuối cùng đưa đến kết luận 5 uẩn là vô thường, khổ, vô ngã:

Kinh Na Tiên Tỳ kheo, phần I, Vô ngã hay danh, Na Tiên Tỳ-kheo nói,

Hiệp các món gọng, thùng, bánh, mui... theo một mẫu mực nào đó thì thành một cái mà người ta tạm gọi là xe. Cũng như thế, hiệp tất cả đầu, mặt, tay, chân, hơi thở, lời nói, sự khổ, sự vui, điều lành, điều dữ... thì cũng thành một đơn vị mà người ta tạm gọi là cái "ta" để tiện bề phân biệt. Chứ thật ra thì không có cái "ta" chơn thật nào cả!

4. Bác bỏ tranh luận của Độc tử bộ

Kinh nói có 5 loại sai lầm khởi lên khi chấp có ngã:

- Ngã kiến khởi, hữu tình kiến, đoạ ác thú

- Đồng với ngoại đạo

- Đi con đường không phải chân lý

- Tâm không ngộ nhập tính không, không tịnh tín, không thể an trụ, không đạt giải thoát.

- Pháp các bậc Thánh không thể làm cho được thanh tịnh

C. Bác bỏ chủ trương ngã của các luận sư ngoại đạo

- Saṃkhya

- Vaiśeṣika


III. Kết luận:

• 
  Phẩm này được xem là phần phụ lục phẩm 8
  
• 
  Nội dung bác bỏ các chủ trương có một ngã tồn tại
  
• 
  Đặc biệt nội dung phẩm, ngài Thế Thân đề nhiều điểm giáo lý liên quan đến Nhất-thiết-hữu bộ và Kinh Lượng bộ. Nhưng trên tổng thể ngài đứng về Kinh Lượng bộ
  
• 
  Tuy có nhiều học thuyết Phật giáo khác nhau về sự hình thành hữu tình, nhưng phần lớn đều không có chủ trương một thực ngã thường hằng
  

1. 根本佛教,部派佛教:業惑緣起

2. 中觀,般若思想: 性空緣起

3. 唯識學派: 賴耶緣起

4. 起信論、楞嚴經: 真如, 如來藏緣起

5. 天台宗: 性具緣起

6. 華嚴宗: 法界緣起

7. 密宗: 六大緣起