DEFINING THE LEGAL EDGE
NHÓM CộNG TÁC VIÊN VCCI
11/04/2010
VIỆT NAM THAM GIA CÔNG ƯỚC VIÊN 1980 VỀ MUA BÁN HÀNG HÓA QUỐC TẾ (CISG)
LỢI ÍCH VÀ HẠN CHẾ
Address: 31A Nguyen Dinh Chieu Street, Dakao Ward, District 1,
HCMC, S.R. Vietnam
Tel: 84-8-38232648
Fax: 84-8-38232657
Website: www.eplegal.com.vn
CÁC THÀNH VIÊN NHÓM CỘNG TÁC
-
Nguyễn Trung Nam (LLM, MBA) (nhóm trưởng)
-
Nguyễn Mai Phương (LLM, MBA)
-
Trần Hà Giang
-
Trần Quốc Huy
MỤC LỤC
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO 20
DANH MỤC CÁC NGUỒN LUẬT 21
CÁC VỤ ÁN ĐƯỢC VIỆN DẪN 21
Lời nói đầu:
Công ước Viên về mua bán hàng hóa quốc tế năm 1980 (Công ước Viên 1980 hay CISG) là một trong những công ước quốc tế về thương mại được phê chuẩn và áp dụng rộng rãi nhất hiện nay, với 74 thành viên (tính đến ngày 11/4/2010/) ước tính CISG điều chỉnh khoảng 80% giao dịch thương mại quốc tế.Việt Nam hiện chưa phải thành viên của Công ước trong khi giao dịch thương mại quốc tế đang ngày càng trở thành một phần quan trọng trong nền kinh tế nước ta. Bài viết này nhằm giới thiệu sơ lược về Công ước Viên 1980, phân tích bài học của các nước khi tham gia CISG và những lợi ích và bất lợi về kinh tế, pháp lý và các khía cạnh khác của Việt Nam khi cân nhắc việc trở thành một thành viên của Công ước.
Nhóm tác giả
-
GIỚI THIỆU CHUNG VỀ CISG
-
Lịch sử hình thành
Năm 1965, Liên Hiệp Quốc lập ra Ủy ban Liên Hiệp Quốc về Luật Thương Mại Quốc tế (“UNCITRAL”) với mục đích lập ra hệ thống luật chung cho các hợp đồng mua bán quốc tế. Công ước này được đóng góp và bổ sung bởi các học viện, tổ chức, thương nhân, nhà ngoại giao và luật sư từ hơn 61 quốc gia đại diện những quy phạm pháp luật khác nhau. UNCITRAL nhất trí phê duyệt dự thảo và trình lên Hội đồng Liên Hiệp quốc. CISG được phê duyệt chính thức năm 1980 tại Viên và được dịch sang 6 ngôn ngữ: tiếng Ả Rập, tiếng Hoa, tiếng Anh, tiếng Pháp, tiếng Nga và tiếng Tây Ban Nha. Hiện nay, Công ước Viên là một trong những công ước quốc tế về thương mại được phê chuẩn và áp dụng rộng rãi nhất, với 74 thành viên (tính đến ngày 11/4/2010/) ước tính CISG điều chỉnh khoảng 80% giao dịch thương mại quốc tế.
-
Nội dung chính của Công ước
Công ước Viên 1980 (“CISG”) được đưa ra nhằm mục đích giảm thiểu những xung đột trong các giao dịch thương mại quốc tế nhờ đưa ra một khung pháp lý thống nhất, có thể áp dung tại mọi quốc gia không phân biệt trình độ phát triển kinh tế. Đối tượng áp dụng của Công ước là hợp đồng mua bán hàng hóa giữa các bên có trụ sở thương mại tại các quốc gia khác nhau là thành viên của công ước và một số trường hợp mua bán hàng hóa quốc tế khác.
Về vấn đề xác lập hợp đồng mua bán,1 CISG thừa nhận quy tắc Đề Nghị – Chấp Nhận (offer-acceptance rule).2 Công ước quy định một thư chào giá phải được gửi đến một người cụ thể và miêu tả đầy đủ về hàng hóa, số lượng, giá cả và những ràng buộc liên quan. Thư chào hàng có thể được thu hồi nếu thư thu hồi đến khách hàng trước hoặc cùng lúc với thư chào hàng, hoặc trước khi khách hàng gửi lại thư chấp thuận. Bất kỳ sự thay đổi nào với thư chào hàng gốc đều được xem như sự từ chối thư chào hàng trừ phi các điều khoản sửa chữa không làm thay đổi những điều khoản thiết yếu của thư chào hàng.
Về các điều khoản hợp đồng, CISG quy định nghĩa vụ và trách nhiệm về rủi ro hàng hóa của người mua và người bán:
-
Người bán có nghĩa vụ giao hàng và các văn bản liên quan theo như hợp đồng, không bị ràng buộc bởi bất cứ quyền hạn hay yêu sách nào của người thứ ba trừ trường hợp người mua đồng ý nhận loại hàng bị ràng buộc vào quyền hạn và yêu sách như vậy.
-
Người mua phải thực hiện các thủ tục nhận hàng và thanh toán tiền hàng.
Đồng thời, CISG cũng đưa ra các biện pháp bảo hộ pháp lý trong trường hợp người mua vi phạm hợp đồng và quy định rõ khì nào Công ước được áp dụng và việc áp dụng Công ước cho những hoạt động mua bán quốc tế khi hai nước liên quan có pháp luật tương tự nhau về chủ thể.
-
Ý nghĩa của CISG đối với xu hướng thống nhất luật pháp quốc tế về hợp đồng mua bán hàng hóa
Thống nhất và hài hòa hóa luật pháp quốc tế về hợp đồng thương mại là một xu hướng phát triển tất yếu của thương mại quốc tế. Thương mại quốc tế hiện nay đã trở thành một phần quan trọng của nền kinh tế.3 Việc giảm thiểu chi phí giao dịch quốc tế là một mục tiêu quan trọng của tất cả các chính phủ cũng như các doanh nghiệp, trong đó một biện pháp hữu hiệu là đơn giản hóa giao thương quốc tế bằng cách xóa bỏ các rào cản pháp lý4 và tăng cường tính ổn định pháp luật của giao dịch quốc tế.5 Để thực hiện điều này, việc tạo ra một bộ luật thương mại quốc tế thống nhất trong khuôn khổ CISG6 mang lại rất nhiều lợi ích không cần phải bàn cãi.7 Như giáo sư Hackney đã nhận xét:
“…nhờ đó doanh nhân sẽ không phải lo lắng về những hệ thống pháp lý nước ngoài, vì chỉ có một hệ thống chung mà cả thế giới thương mại sử dụng. Điều này giảm thiểu rủi ro pháp lý thường gặp trong thương mại quốc tế và tăng lợi ích giao dịch thương mại chung.”8
Trong số các nỗ lực thống nhất luật pháp hợp đồng quốc tế, Công ước Viên được đánh giá là hết sức thành công, bởi ngôn ngữ luật chung, quy mô và tính chất áp dụng bắt buộc của nó. Ý nghĩa của CISG được thể hiện ở những khía cạnh sau:
Thứ nhất, so với các công ước đa phương khác về mua bán hàng hóa (như các công ước Hague 1964)9 CISG là Công ước quốc tế có quy mô lớn hơn hẳn về số quốc gia tham gia và mức độ được áp dụng.10 CISG cũng trở thành nguồn luật trong nước của rất nhiều quốc gia.
Thứ hai, CISG được đánh giá là ông tổ của Các nguyên tắc UNIDROIT11 hay Các nguyên tắc của Luật Hợp đồng Châu Âu (PECL).12 Trên cơ sở nền tảng của CISG, Các nguyên tắc này đã trở thành một nguồn luật quốc tế quan trọng, được nhiều quốc gia và doanh nhân sử dụng trong thương mại giao dịch quốc tế.
Thứ ba, CISG cũng được khuyến khích áp dụng cho các giao dịch không thuộc khuôn khổ CISG như một Lex Mercatoria.13 Nhiều doanh nhân các nước đã tự nguyện áp dụng áp dụng CISG cho các giao dịch thương mại quốc tế của mình mặc dù các giao dịch này không thuộc phạm vi áp dụng của Công ước.
-
NHỮNG LỢI ÍCH VÀ BẤT LỢI KHI THAM GIA CÔNG ƯỚC VIÊN 1980 – BÀI HỌC TỪ CÁC NƯỚC
-
Anh – thể chế kinh tế lớn nhất chưa tham gia Công ước Viên 1980
Sau gần 30 năm ra đời, CISG vẫn chưa được Vương quốc Anh phê chuẩn. Tuy nhiều quốc gia đã trở thành thành viên của Công ước (trong đó có Hoa Kỳ, Canada, Trung Quốc,…) nhưng cường quốc này vẫn đứng ngoài cuộc và không hề có động thái chính thức nào về việc tham gia. Dưới đây đề cập đến 3 nguyên nhân chính.
Đầu tiên, những lợi ích Công ước Viên mang lại chưa thu hút được sự quan tâm của thành phần kinh tế. Hai cuộc khảo sát năm 1989 và 1997 lấy ý kiến của các doanh nghiệp Anh về việc gia nhập CISG cho thấy đa số các tập đoàn kinh tế lớn không mấy hứng thú với Công ước này, trong đó có ICI, BP, Shell,… và rất nhiều tổ chức bỏ phiếu thuận năm 1989 cũng thay đổi ý định của mình vào năm 1997. Hầu hết họ cho rằng việc tham gia công ước sẽ càng gây thêm nhiều tranh chấp và làm giảm tầm ảnh hưởng của luật Anh trên trường quốc tế. Tham gia một chuẩn mực như CISG sẽ làm giảm đi đáng kể thu nhập từ việc xét xử các vụ tranh chấp hợp đồng tại nước này. Hơn nữa tính đến thời điểm hiện tại, nền kinh tế Anh không hề bị ảnh hưởng tiêu cực bởi việc không phê duyệt CISG.
Thứ hai, một số điều luật của Công ước được xem là cái bẫy đặt ra cho các luật sư Anh. Angelo Forte – giảng viên Luật của Đại học Aberdeen, Scotland – đã chỉ rõ những “cái bẫy” này trong một bài nghiên cứu của mình. Thứ nhất, luật áp dụng trong các hợp đồng mua bán là luật của nước thành viên Công ước (quy định tại khoản b của Điều 1) đồng nghĩa với việc loại bỏ Luật của Anh ra khỏi vị trí ưu tiên áp dụng, và điều này thì chắc chắn những nhà lập pháp của Anh không hề mong đợi. “Cái bẫy” thứ 2 ở điều 16 (2)a về điều kiện “chào hàng không thể bị thu hồi”. Công ước quy định rằng chào hàng không thể bị thu hồi nếu nó ấn định một thời hạn xác định để chấp nhận hay khẳng định rằng nó không thể bị thu hồi”. Nhưng trong luật của Anh, chào hàng không thể bị thu hồi chỉ khi “có hồi âm từ người mời thầu” và “người bán cam đoan không thu hồi”, tức là 2 điều kiện này phải đồng thời diễn ra. Vì những nguy hiểm tiềm ẩn như vậy, các luật sư phải hết sức cẩn thận khi soạn thảo và thương thuyết hợp đồng.
Ngoài ra, trở ngại về ngôn ngữ cũng được xem là một nguyên nhân đáng kể cho việc từ chối tham gia. Như đã nói ở trên, quy phạm pháp lý quốc gia hiện hành tại Vương quốc Anh và các điều khoản của Công ước 1980 không hoàn toàn giống nhau. Vì vậy chỉ cần một cách diễn đạt hay lối hành văn bị hiểu sai là có thể dẫn đến sự tổn thất nghiêm trọng cho hệ thống Luật quốc gia. Ví dụ, những thuật ngữ quá chung được sử dụng trong công ước như “tính Quốc tế”, “việc áp dụng thống nhất Công ước”, “tuân thủ trong thương mại Quốc tế” tại Điều 7 sẽ gây nhiều tranh cãi trong cách hiểu và áp dụng.
Vì các lý do trên và nhiều lý do khách quan, chủ quan khác mà Vương quốc Anh đã và đang từ chối việc gia nhập Công ước Viên – một Công ước mang tính Quốc tế cho các thương vụ liên quốc gia.
-
Nam Phi – nền kinh tế có hoàn cảnh tương tự Việt Nam
CISG được soạn thảo và đưa ra bàn luận giữa đại diện các nước trên thế giới trong sự vắng mặt của Nam Phi vì Quốc gia này thực hiện chính sách bế quan tỏa cảng trong thời gian đó. Vì vậy họ không có đóng góp nào đáng kể đối với sự hình thành của CISG.
Theo giáo sư Sieg Eiselen,14 cho đến thời điểm này vẫn còn tồn tại những mâu thuẫn về việc nên hay không nên áp dụng một quy phạm thống nhất cho các hợp đồng mua bán Quốc tế tại Nam Phi. Mâu thuẫn càng gay gắt hơn khi bàn đến sự tham gia trở thành nước thành viên của Công ước Viên – Công ước được áp dụng cho hơn 2/3 tổng giao dịch hàng hóa trên toàn thế giới hiện nay.
Phía ủng hộ cho rằng việc áp dụng Công ước Viên 1980 sẽ mang lại những lợi ích đáng kể:
Về lĩnh vực pháp lý, áp dụng Công ước Viên sẽ loại bỏ các xung đột giữa luật Thương mại Nam Phi và luật nước ngoài, các vụ mậu dịch sẽ không còn phải “chọn luật” như từ trước đến nay. Ngoài ra, không những Công ước không xung đột với bất cứ điều luật hiện hành của Nam Phi mà còn giúp hoàn chỉnh các điều luật đó theo chuẩn mực toàn cầu.
Về lĩnh vực kinh tế, Công ước giúp đơn giản hóa các thương vụ mua bán bằng việc áp dụng quy trình chung, là tài liệu chuẩn để giải quyết các tranh chấp hợp đồng nếu có. Từ đó tiết kiệm thời gian và chi phí, nâng cao khả năng cạnh tranh của các doanh nghiệp Nam Phi, nhất là những doanh nghiệp nhỏ.
Hầu hết các nước đối tác lớn đều đã tham gia thành viên của Công ước này (như Mỹ, Trung Quốc, các nước Châu Âu,…) nên việc trở thành nước thành viên chứng tỏ khả năng hòa nhập của Nam Phi trên trường Quốc tế.
Bên cạnh đó cũng có không ít ý kiến phản đối việc gia nhập, họ nêu ra những bất cập như:
Gia nhập CISG sẽ tạo ra hơn 1 hệ thống luật thương mại tồn tại ở Quốc gia này, từ đó dễ gây cồng kềnh bộ máy quy phạm pháp luật. Những người phản đối cho rằng phía ủng hộ Công ước đã quá phóng đại các mâu thuẫn về tranh chấp hợp đồng mà thật ra luật Quốc gia hiện hành hoàn toàn có thể xử lý được. Không những vậy, khi tham gia Công ước, luật pháp trở nên cứng nhắc và khó điều chỉnh vì để sửa đổi một điều khoản trong Công ước cần có sự đồng tình của toàn bộ các nước thành viên.
Mặt khác, văn hóa thương mại và ngôn ngữ khác nhau giữa các Quốc gia khiến việc biên dịch Công ước này tại Nam Phi có thể gây ra những sự không rõ ràng và mâu thuẫn trong hệ thống luật (như đã phân tích đối với nước Anh).
-
Tranh cãi ở Nhật Bản khi tham gia Công ước Viên
Nhật Bản đã gia nhập Công ước Viên ngày 1/8/2009, sau gần ba mươi năm CISG được phê duyệt và sau gần hai mươi năm kể từ khi CISG chính thức có hiệu lực. Tại sao cường quốc kinh tế lớn thứ hai thế giới này lại chậm trễ trong việc gia nhập CISG như vậy?
Chưa bao giờ Nhật Bản phản đối việc tham gia Công ước Viên 1980, tuy nhiên trong khoảng thời gian khủng hoảng kinh tế ưu tiên hàng đầu đối với Chính Phủ Nhật là thoát khỏi khủng hoảng. Mặt khác, vào thập niên 90 chỉ có khoảng 30 nước tham gia CISG, chưa có một xu hướng rõ rệt hay câu trả lời chính xác rằng CISG sẽ được sử dụng rộng rãi hay không cùng với việc thiếu sự hậu thuẫn về kinh tế từ các tập đoàn kinh doanh lớn nên Nhật đã không tham gia CISG cho đến 1/8/2009. Có ba lý do chính cho sự thay đổi này:
Thứ nhất, việc tham gia và sử dụng CISG trong giao dịch thương mại quốc tế đã trở thành xu thế toàn cầu. Đã có 74 quốc gia tham gia Công ước, ngay cả những nước chưa tham gia cũng có thể sử dụng công ước như một luật điều chỉnh hợp đồng.
Thứ hai, hiện nay nền kinh tế đã đi vào ổn định, Chính Phủ Nhật đã có điều kiện tập trung thời gian cũng như nhân lực vào công tác nghiên cứu tác động của CISG, và đã sớm khẳng định những lợi ích mà CISG mang lại. Các thương gia chính là những người nhận thức rõ nhất lợi ích của việc tham gia CISG như giảm chi phí khi sử dụng một bộ luật thống nhất cho các giao dịch quốc tế, hay có thể cắt giảm chi phí cho việc đàm phán bộ luật điều chỉnh hợp đồng. Đặc biệt là trong bối cảnh hiện nay, kim ngạch xuất nhập khẩu của Nhật Bản với các nước châu Á ngày càng tăng, chiếm khoảng 40% tổng kim ngạch. Nhiều nước châu Á là các nước đang phát triển, cần hoàn thiện hệ thống luật pháp nên việc xác định được một bộ luật thống nhất có ý nghĩa rất lớn trong quá trình giao thương này.
Thứ ba, nhiều thương gia, cũng như các nhà làm luật đã trở nên quen thuộc với CISG do nhiều điều khoản cũng như khái niệm của CISG đã được đưa vào luật dân sự của Nhật. Vì vậy tâm trạng e dè đối với việc tham gia CISG hầu như không còn nữa.
-
NHỮNG LỢI ÍCH VÀ BẤT LỢI CHO VIỆT NAM KHI THAM GIA CÔNG ƯỚC VIÊN 1980
-
Hệ thống quy định pháp lý về mua bán hàng hóa tại Việt Nam
-
Vấn đề luật áp dụng trong hợp đồng mua bán hàng hóa quốc tế
Trong phạm vi lãnh thổ Việt Nam, các hoạt động thương mại phải tuân theo Luật Thương Mại và pháp luật có liên quan (Khoản 1 Điều 1 và Khoản 1 Điều 4 Luật Thương Mại). Tuy nhiên, các bên trong giao dịch thương mại có yếu tố nước ngoài được thoả thuận áp dụng pháp luật nước ngoài, tập quán thương mại quốc tế nếu pháp luật nước ngoài, tập quán thương mại quốc tế đó không trái với các nguyên tắc cơ bản của pháp luật Việt Nam (Khoản 2 Điều 5 Luật Thương Mại).
Ngoài ra, đối với các hoạt động thương mại không được quy định trong Luật Thương Mại và trong các luật khác thì áp dụng quy định của Bộ Luật Dân Sự (BLDS) (Khoản 3 Điều 4 Luật Thương Mại) vì về mặt nguyên tắc, BLDS được áp dụng đối với quan hệ dân sự có yếu tố nước ngoài,15 trừ trường hợp điều ước quốc tế mà Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên có quy định khác (Khoản 3 Điều 2 BLDS).
-
Hiệu lực của hợp đồng
Hợp đồng mua bán hàng hóa quốc tế là sự giao kết một giao dịch dân sự. Luật Thương Mại không có quy định về các điều kiện để hợp đồng mua bán hàng hóa quốc tế có hiệu lực, nên chúng ta có thể dẫn chiếu các quy định trong BLDS, theo đó, giao dịch dân sự (hay hợp đồng mua bán hàng hóa quốc tế) có hiệu lực khi có đủ một số điều kiện.16 Về cơ bản CISG không điều chỉnh những nội dung này.17
-
Giao kết hợp đồng
Theo quy định của pháp luật Việt Nam đối với hợp đồng dân sự nói chung và hợp đồng mua bán hàng hóa quốc tế nói riêng, việc giao kết hợp đồng được thực hiện theo nguyên tắc “Đề Nghị - Chấp Nhận” (Offer – Acceptance). Cụ thể, hợp đồng được giao kết vào thời điểm Bên Đề Nghị nhận được trả lời Chấp Nhận giao kết của Bên Được Đề Nghị hoặc Bên Được Đề Nghị im lặng (nếu có thỏa thuận im lặng là sự trả lời chấp nhận giao kết),18 nội dung cụ thể như sau:
-
Đề Nghị giao kết hợp đồng:19
Đề nghị giao kết có hiệu lực (i) theo ấn định của Bên Đề Nghị hoặc (ii) khi Bên Được Đề Nghị nhận được đề nghị đó.20 Bên Được Đề Nghị được xem là nhận được đề nghị khi (i) Đề Nghị được chuyển đến trụ sở của bên nhận đề nghị, (ii) Đề Nghị được đưa vào hệ thống thông tin chính thức của Bên Được Đề Nghị hoặc (iii) Bên Được Đề Nghị biết được đề nghị giao kết hợp đồng thông qua các phương thức khác.21
Đề Nghị giao kết có thể được rút lại hoặc thay đổi nếu (i) việc thay đổi hoặc rút lại Đề Nghị được thông báo trước hoặc vào thời điểm nhận được Đề Nghị của Bên Được Đề Nghị hoặc (ii) đáp ứng điều kiện của việc thay đổi hoặc rút lại đề nghị nếu có quy định các điều kiện này trong Đề Nghị.22 Đề Nghị giao kết chỉ có thể được hủy bỏ nếu (i) trong Đề Nghị có quy định quyền của Bên Đề Nghị có thể hủy bỏ và (ii) Bên Được Đề Nghị nhận được thông báo hủy bỏ trước khi trả lời Chấp Nhận đề nghị giao kết.23
Đề Nghị giao kết được chấm dứt khi (i) Bên Được Đề Nghị không chấp nhận, (ii) hết thời hạn trả lời chấp nhận mà chưa nhận được Chấp Nhận của Bên Được Đề Nghị, (iii) thông báo thay đổi hoặc rút lại Đề Nghị có hiệu lực, (iv) thông báo hủy bỏ Đề Nghị có hiệu lực hoặc (v) các bên có thỏa thuận khác. Ngoài ra Đề Nghị có thể được sửa đổi theo đề xuất của Bên Được Đề Nghị (counter-offer). Trong trường hợp này, Bên Được Đề Nghị xem như đã đưa ra một Đề Nghị mới.24
-
Chấp Nhận giao kết hợp đồng:25
Chấp Nhận chỉ có hiệu lực khi được thực hiện trong thời hạn chờ trả lời chấp nhận đã được Bên Đề Nghị ấn định trong Đề Nghị. Quá thời hạn trên, nếu Bên Đề Nghị nhận được Chấp Nhận của Bên Được Đề Nghị, Chấp Nhận này sẽ được xem là Đề Nghị mới của Bên Được Đề Nghị đối với Bên Đề Nghị.26 Trong trường hợp giao tiếp trực tiếp (kể cả điện thoại hoặc các phương tiện khác), Bên Được Đề Nghị phải trả lời ngay có chấp nhận hay không chấp nhận, trừ trường hợp có thỏa thuận khác (Khoản 2 Điều 397 BLDS). Chấp Nhận có thể được rút lại nếu đến trước hoặc vào cùng thời điểm Bên Đề Nghị nhận được Chấp Nhận này.27
Có thể nói, ngoại trừ một số chi tiết cụ thể, hầu hết các quy định của pháp luật Việt Nam liên quan đến giao kết hợp đồng đều tương thích với những nguyên tắc cơ bản của Công ước Viên 1980.
-
Hình thức của hợp đồng
Hợp đồng mua bán hàng hoá được thể hiện bằng lời nói, bằng văn bản hoặc được xác lập bằng hành vi cụ thể (Khoản 1 Điều 24 Luật Thương Mại). Riêng đối với hợp đồng mua bán hàng hóa quốc tế, Luật Thương Mại chỉ công nhận theo hình thức văn bản hoặc bằng hình thức khác có giá trị pháp lý tương đương.28 Theo BLDS, hợp đồng dân sự có thể được giao kết bằng lời nói, bằng văn bản hoặc bằng hành vi cụ thể, trừ một số loại hợp đồng có yêu cầu riêng.29
-
Nội dung hợp đồng và nghĩa vụ của các bên
Nội dung của hợp đồng mua bán hàng hóa quốc tế phải tuân thủ theo quy định của pháp luật Việt Nam. Cụ thể bao gồm:30 (i) Đối tượng của hợp đồng; (ii) Chất lượng, số lượng; (iii) Giá, phương thức thanh toán; (iv) Thời hạn, địa điểm, phương thức thực hiện hợp đồng; (v) Quyền và nghĩa vụ của các bên;31 (vi) Trách nhiệm do vi phạm hợp đồng; (vii) Phạt vi phạm hợp đồng; (viii) Các nội dung khác theo thỏa thuận của các bên không trái với quy định của pháp luật. Như đã nêu trên, Công ước Viên không quy định các yêu cầu này.
Điều 34-62, Mục 2, Chương II, Luật Thương mại 2005 quy định về nghĩa vụ của các bên trong hợp đồng mua bán hàng hóa. Tuy nhiên, do các quy định này được áp dụng chung cho mua bán hàng hóa cả trong nước lẫn quốc tế, hầu hết các điều khoản đều có độ vênh nhất định so với CISG (được soạn thảo riêng cho mua bán quốc tế) 32 và còn thiếu nhiều quy định liên quan đến mua bán xuyên quốc gia.33
-
Lợi ích của Việt Nam khi tham gia Công ước Viên 1980
-
Lợi ích về kinh tế
Việt Nam đang trên con đường hội nhập một cách chủ động và tích cực vào nền kinh tế thế giới, đẩy mạnh các hoạt động thương mại quốc tế, trong đó thương mại hàng hóa vẫn là hoạt động sôi động nhất là động lực và từ lâu đã đóng vai trò quan trọng cho tăng trưởng kinh tế trong nước, nhất là sau khi Việt Nam gia nhập tổ chức thương mại quốc tế WTO. Do đó, việc xác định một nguồn luật thống nhất điều chỉnh hợp đồng mua bán hàng hóa quốc tế sẽ mang lại lợi ích kinh tế không nhỏ cho Việt Nam vì hầu hết các cường quốc thương mại trên thế giới đều đã gia nhập Công ước Viên, trong đó có rất nhiều quốc gia là bạn hàng lớn và lâu dài của Việt Nam như Pháp, Mỹ, Italia, Liên bang Nga, Canada, Đức, Hà Lan, Australia, Trung Quốc…Các công ty, doanh nghiệp của các nước này đã áp dụng và đã quen áp dụng Công ước Viên cho các hợp đồng mua bán hàng hoá ký với các đối tác nước ngoài.
CISG mang lại cho Việt Nam ba lợi ích kinh tế lớn sau:
Thứ nhất, đơn giản hóa, giảm chi phí luật trong quá trình thương mại quốc tế
Như chúng ta đã biết, càng ít nhân tố gây trở ngại nền kinh tế càng tự do thì thị trường càng hoạt động hiệu quả và có tính cạnh tranh cao. Trong đó nhân tố gây trở ngại lớn nhất cho giao dịch thương mại quốc tế, đăc biệt cho những nước đang phát triển như Việt Nam, chính là môi trường luật nước ngoài. Hơn nữa trong đàm phán ký kết hợp đồng giữa Việt Nam và các nước phát triển thì luật được chọn để điều chỉnh thường là luật của các nước phát triển vì các doanh nghiệp Việt Nam có ít thế và lực trong đàm phán lựa chọn luật áp dụng cho hợp đồng. Điều này làm doanh nghiệp trong nước khó đánh giá được kết quả kinh doanh vì môi trường luật của nước ngoài thường không ổn định và chứa đựng nhiều rủi ro.
Việc áp dụng CISG như một nền tảng luật cho các hợp đồng mua bán hàng hóa quốc tế sẽ giảm sự bất ổn và các chi phí pháp luật liên quan.
CISG cung cấp một nguồn luật mà các thương gia_ thường là những người không chuyên về luật_ dễ dàng hiểu rõ vì CISG được soạn thảo không phải bằng ngôn ngữ chuyên ngành luật. Như vậy sẽ giảm chi phí nghiên cứu tìm hiểu luật trước khi ký hợp đồng hay có bất kỳ tranh chấp nào xảy ra trong quá trình thực hiện hợp đồng vì đã có một nguồn luật thống nhất.
Hơn nữa các doanh nghiệp trong nước sẽ ít phải áp dụng Luật nước ngoài, tạo điều kiện cho các doanh nghiệp có cơ hội bảo vệ mình vì việc tham dự một phiên tòa tại nước ngoài, sử dụng nguồn luật nước ngoài là bất lợi lớn cho các doanh nghiệp Việt Nam. Đặc biệt là các doanh nghiệp vừa và nhỏ, những đối tượng ít có cơ hội tiếp cận với các dịch vụ pháp lý. Những lợi ích do một văn bản thống nhất luật như Công ước Viên đem lại cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ càng lớn, thì chúng ta lại càng khẳng định những lợi ích mà Công ước này đem lại cho Việt Nam, một quốc gia ở đó các doanh nghiệp vừa và nhỏ chiếm đến 80% số lượng các doanh nghiệp.
Thứ hai, tạo điều kiện cho các doanh nghiệp trong nước có cơ hội cạnh tranh công bằng trên thị trường quốc tế
Nếu các bên làm hợp đồng trên một cơ sở luật chung thì sẽ dễ dàng đánh giá các lựa chọn, chào giá khác nhau trên thị trường về rủi ro, độ chặt và nghĩa vụ trong hợp đồng. Điều này làm tăng khả năng cạnh tranh của các doanh nghiệp trong nước, mang lại lợi ích về mặt kinh tế không nhỏ.
Thứ ba, tăng cường hoạt động trao đổi hàng hóa giữa Việt Nam và các quốc gia trên thế giới
Với tính chất là một văn bản thống nhất luật, Công ước Viên đã thống nhất hoá được nhiều mâu thuẫn giữa các hệ thống pháp luật khác nhau trên thế giới, đóng vai trò quan trọng trong việc giải quyết các xung đột pháp luật trong thương mại quốc tế và thúc đẩy thương mại quốc tế phát triển.
Trong quá trình tiến hành trao đổi hàng hóa với các đối tác nước ngoài, việc áp dụng các văn bản luật quốc gia sẽ gây nhiều khó khăn, bất lợi, làm phát sinh những xung đột pháp luật với các nước khác và khi giải quyết tranh chấp cũng khó khăn. Khi gia nhập Công ước Viên, Việt Nam sẽ thống nhất nguồn luật áp dụng trong mua bán hàng hóa quốc tế với các nước đối tác khi ký kết hợp đồng mua bán hàng hóa quốc tế. Khi đó, các thương nhân Việt Nam và thương nhân nước ngoài sẽ cùng chung tiếng nói, cùng chung một cơ sở pháp lý và các mối quan hệ mua bán hàng hóa sẽ gắn chặt hơn, lâu bền hơn và rộng mở hơn nữa, tránh được các tranh chấp phát sinh.
-
Lợi ích về pháp lý
Ngoài những lợi ích về mặt kinh tế, việc tham gia Công ước Viên có thể đem lại những lợi ích rõ ràng cho Việt Nam về mặt pháp lý.
Thứ nhất, với nền kinh tế mới phát triển và mở cửa quốc tế chưa lâu, hệ thống quy phạm pháp luật của Việt Nam về mua bán hàng hóa quốc tế còn rất nhiều thiếu sót và cần nhiều nguồn luật quốc tế bổ sung. Quan trọng hơn, như trên đã phân tích, các quy định này hầu hết được soạn thảo để điều chỉnh quan hệ dân sự trong nước, chứ không có những quy định cụ thể, riêng biệt cho giao dịch mua bán hàng hóa quốc tế. Việc tham gia và áp dụng CISG sẽ giúp hoàn thiện hệ thống quy định pháp luật Việt Nam về mua bán hàng hóa quốc tế theo hướng ổn định, rõ ràng, công bằng hơn và phù hợp với xu thế chung của luật pháp quốc tế.
Thứ hai, là một hệ thống Dân luật (Civil Law), cách tiếp cận của hệ thống luật Việt Nam khá trùng khớp với Công ước Viên, vì thế khi tham gia CISG Việt Nam sẽ không gặp phần lớn những khó khăn về tìm hiểu và áp dụng án lệ như trường hợp của các nước theo hệ thống Thông luật (Common Law), cũng như sẽ gặp ít khó khăn hơn về việc giải thích ngôn ngữ trong Công ước.
Thứ ba, việc CISG trở thành một phần luật nội địa sẽ tạo điều kiên cho việc xử án, xử trọng tài tại Việt Nam trở nên thống nhất và dễ dàng hơn, bởi chỉ có một nguồn luật được giải thích và áp dụng. Các doanh nhân, trọng tài viên, thẩm phán đều không cần xem xét, nghiên cứu và cân nhắc bất kỳ nguồn luật nước ngoài nào khác ngoài CISG. Việc giải thích và áp dụng CISG dễ dàng hơn rất nhiều việc viện dẫn đến một hệ thống luật địa phương, bởi vì việc diễn giải Công ước được hỗ trợ bởi Các nguyên tắc UNIDROIT, PECL (theo cơ chế “bổ sung luật”), các Bình luận Chính thức của Ban Tư vấn CISG,34 các án lệ của CISG đăng tải trên hệ thống dữ liệu UNILEX, cũng như hàng ngàn bài viết học giả được đăng tải trên trang web chính thức của CISG (PACE).
Thứ tư, ngay cả khi Việt Nam không tham gia CISG, có nhiều trường hợp CISG vẫn sẽ được áp dụng trong thương mại quốc tế có một bên Việt Nam tham gia, cụ thể là: (1) nếu quy phạm xung đột dẫn chiếu đến luật một nước là thành viên CISG;35 (2) nếu các bên tham gia giao dịch cùng lựa chọn áp dụng CISG; (3) khi trong hợp đồng các bên không lựa chọn luật áp dụng và cơ quan giải quyết tranh chấp (tòa án hoặc trọng tài) lựa chọn CISG để giải quyết tranh chấp. Trong số hàng nghìn án lệ về CISG,36 đã có một án lệ liên quan đến Việt Nam về tranh chấp giữa Công ty thương mại Tây Ninh - Tanico (Việt Nam) và Công ty Ng Nam Bee (Singapore), được xét xử tại Toà phúc thẩm - TAND Thành phố Hồ Chí Minh, bản án tuyên ngày 4/5/1996. Trong đó toà án đã tham chiếu các điều 29, điều 53, điều 61.3 và 64.1 của CISG.37 Con số này chắc chắn sẽ còn tăng lên trong tương lai, vì vậy việc tham gia CISG sớm sẽ giúp Việt Nam nhanh làm quen với Công ước hơn.
-
Các lợi ích khác
Ngoài lợi ích về mặt kinh tế và pháp lý nói trên, việc Việt Nam tham gia Công ước Viên cũng sẽ có ý nghĩa lớn về mặt chính trị và ngoại giao, vì CISG, vốn được xây dựng trên cơ sở hài hòa hóa lợi ích của các nước XHCN và các nước tư bản, các nước phương Đông và phương Tây, các nước đã phát triển và các nước đang phát triển, được đánh giá là một Công ước rất thành công và có ảnh hưởng bao trùm trong lĩnh vực mua bán hàng hóa quốc tế. Với mục tiêu phấn đấu trở thành đầu tàu của khối ASEAN trong việc là cầu nối phát triển quan hệ ASEAN với các nước, tổ chức chính phủ khác trên thế giới, việc Việt Nam tham gia Công ước Viên sẽ đánh dấu vai trò to lớn hơn nữa của Việt Nam trong việc thúc đẩy phát triển quan hệ quốc tế nói chung.
-
Bất lợi của Việt Nam khi tham gia Công ước Viên
-
-
-
-
Bất lợi về kinh tế
-
-
-
Những bất lợi về mặt kinh tế do CISG mang lại không đáng kể, các quốc gia thành viên không có nghĩa vụ đóng góp về tài chính, không phải thành lập một cơ quan riêng để thực thi Công ước, cũng không có bất kỳ nghĩa vụ báo cáo định kỳ nào. Nhìn chung, các nguyên tắc của Công ước cũng phù hợp với các nguyên tắc chung của pháp luật hợp đồng Việt Nam. Bộ luật Dân sự năm 2005 và Luật Thương mại năm 2005 đã được ban hành trên cơ sở tham khảo các văn bản luật quốc tế, trong đó có Công ước Viên, và vì vậy, nhìn chung là tương thích với các nguyên tắc của Công ước này. Với lý do đó, khi gia nhập Công ước Viên, Việt Nam không phải sửa đổi pháp luật hiện hành và không phát sinh chi phí cho việc sửa đổi luật.
Tuy nhiên, trong giao dịch buôn bán quốc tế, mỗi ngành mỗi lĩnh vực đều có những điều khoản hợp đồng chuẩn đặc thù ví dụ mua bán dầu, gạo, hoa quả tươi… và các doanh nghiệp không muốn từ bỏ những điều khoản đã được sử dụng rộng rãi và quen thuộc này. Do đó cho dù Việt Nam có gia nhập CISG thì Công ước này cũng không thể điều chỉnh tất cả các hợp đồng mua bán quốc tế trong đó có Việt Nam tham gia. Hơn nữa việc áp dụng CISG cũng còn hạn chế trong quan hệ buôn bán giữa các doanh nghiệp Việt Nam và các doanh nghiệp của các nước chưa tham gia công ước.
-
Bất lợi về pháp lý
Khi tham gia Công ước Viên, Việt Nam có thể gặp một số trở ngại về pháp lý sau:
Thứ nhất, nội dung Công ước Viên còn khá mới mẻ đối với hệ thống xây dựng pháp luật, tư pháp và trọng tài ở Việt Nam, vì vậy các bên Việt Nam (doanh nghiệp, tòa án, trọng tài) cần có nhiều thời gian hơn để nghiên cứu, hiểu rõ khi áp dụng CISG trong các quan hệ giao dịch thương mại quốc tế. Hiện nay tại Việt Nam có rất ít nghiên cứu chuyên sâu về nội dung CISG cũng như thực tiễn áp dụng CISG trên thế giới để áp dụng tại Việt Nam.38 Điều này khiến việc diễn giải, áp dụng CISG trong thực tế của Việt Nam sẽ gặp nhiều khó khăn.
Thứ hai, trong hệ thống giáo dục pháp luật của Việt Nam nói chung (ngoại trừ một số rất ít trường đại học chuyên ngành luật, hợp tác với nước ngoài) cũng chưa có nội dung nào giới thiệu, đào tạo chuyên sâu về CISG. Các doanh nghiệp, nhà thực hành luật Việt Nam cũng chưa có diễn đàn nào riêng để học hỏi, trao đổi kinh nghiệm về CISG như tại nhiều nước khác trên thế giới. Điều này cũng sẽ làm giảm sức mạnh, tiếng nói của các doanh nghiệp Việt Nam, và khả năng xét xử tòa án, trọng tài tại Việt Nam khi có tranh chấp liên quan đến CISG.
Thứ ba, một số chỉ trích của các nước đối với Công ước Viên ít nhiều đều đúng trong trường hợp Việt Nam. Là kết quả của sự thỏa hiệp giữa quá nhiều bên, các điều khoản của CISG thường không cụ thể, vì vậy được áp dụng không thống nhất tại các nước khác nhau, thậm chí các tòa án khác nhau (tuy nhiên điều này có thể được giải quyết nếu nhận thức về CISG được thống nhất giữa các nước). Trong quá trình soạn thảo, phê duyệt CISG, Việt Nam không có cơ hội tham gia đóng góp ý kiến. Việc Công ước đề cao tính quốc tế, tránh áp dụng các cách hiểu, hay sử dụng luật nội địa của các nước sẽ làm giảm ảnh hưởng của luật pháp Việt Nam đối với việc bảo vệ lợi ích của bên Việt Nam trong giao dịch thương mại quốc tế (tuy nhiên riêng về vấn đề này bản thân các doanh nghiệp Việt Nam cũng không mặn mà lắm với việc áp dụng luật pháp Việt Nam vì pháp luật Việt Nam về hợp đồng mua bán hàng hoá quốc tế còn chưa đầy đủ, nhiều quy định chưa phù hợp với tập quán thương mại quốc tế và vì vậy, khó bảo vệ một cách hiệu quả lợi ích của chính bên Việt Nam trong quan hệ hợp đồng).39 Khác với WTO, Công ước Viên không có cơ chế sửa đổi, điều chỉnh thường xuyên để phù hợp với sự thay đổi cán cân lợi ích của các thành viên (mỗi thay đổi trong Công ước sẽ phải được sự đồng ý, phê chuẩn của tất cả các thành viên). Công ước hiện chưa có bản chính thức bằng tiếng Việt, việc bất đồng ngôn ngữ có thể sẽ dẫn đến cách hiểu khác nhau khi áp dụng Công ước, v.v.
-
ĐỀ XUẤT/KẾT LUẬN
Căn cứ trên các phân tích trên, nhóm cộng tác có một số kết luận và đề xuất như sau:
-
Khẳng định Việt Nam nên tham gia Công ước Viên 1980
Bài viết này đã phân tích những thành công và ý nghĩa của CISG trong việc hài hòa hóa và thống nhất hóa luật quốc tế về mua bán hàng hóa quốc tế. Qua những phân tích về lợi ích về kinh tế, pháp lý và các mặt khác, cũng như một số bất lợi khi Việt Nam tham gia CISG, đồng thời tham khảo quan điểm về CISG ở một số quốc gia khác như Anh, Nam Phi, Nhật Bản, chúng tôi nhận thấy, mặc dù rất khó lượng hóa những lợi ích mà việc tham gia CISG mang lại cho Việt Nam, có thể khẳng định những lợi ích này là chắc chắn, rõ ràng và vượt trội hoàn toàn so với những bất lợi khi Việt Nam gia nhập Công ước. Ngoài ra, có nhiều bất lợi của Việt Nam chỉ là tạm thời, vì chúng vừa mang tính khó khăn, nhưng cũng vừa mang tính cơ hội, thử thách khi Việt Nam muốn mở rộng nền kinh tế ra quốc tế (ví dụ như những hiểu biết về CISG, bất đồng về ngôn ngữ, v.v.). Như rất nhiều học giả đã bình luận, có thể nói việc tham gia CISG là xu hướng tất yếu chung của các nước khi mở cửa phát triển thương mại quốc tế và tham gia sâu rộng hơn trong quan hệ quốc tế nói chung. Vấn đề quan trọng là xác định thời điểm nào thì phù hợp nhất và làm thế nào để khi gia nhập có thể tận dụng được tốt nhất những lợi ích của Công ước.
-
Khi nào nên tham gia và cách tận dụng những lợi ích của Công ước
Để việc tham gia Công ước Viên của Việt Nam được thuận lợi và ít gặp trở ngại nhất, chúng tôi cho rằng Việt Nam cần có một thời gian chuẩn bị phù hợp ít nhất là 2-3 năm (với hoàn cảnh của Việt Nam, thời gian có thể nhiều hơn thông lệ của các nước có sẵn nền thương mại quốc tế phát triển như Singapore là 1 năm) trước khi chính thức gia nhập CISG về những vấn đề sau:
Thứ nhất, cần thu hút và khuyến khích thêm nhiều học giả, nhà chuyên môn về luật kinh tế, thương mại ở Việt Nam nghiên cứu cả chiều rộng và chiều sâu nội dung, về nội dung CISG và ảnh hưởng của CISG đối với hoạt động ngoại thương và pháp luật của Việt Nam. Những nghiên cứu này sẽ giúp ích mổ xẻ, phân tích sâu hơn những vấn để nổi cộm của CISG trong mối liên hệ với Việt Nam, làm tiền đề và dữ liệu thô và tinh cho việc đề xuất kiến nghị chính sách.
Thứ hai, cần thành lập ngay một nhóm nghiên cứu chuyên môn về vấn đề Việt Nam gia nhập CISG bao gồm các chuyên gia hàng đầu về CISG, về luật thương mại quốc tế Việt Nam nhằm mục đích phân tích, mổ xẻ môi trường pháp lý hiện tại của Việt Nam, những điểm lợi, bất lợi của Việt Nam khi tham gia CISG, để đề xuất lên Chính phủ việc tham gia Công ước, lộ trình tham gia, các bước chuẩn bị và cả những đề nghị bảo lưu, nếu có, đối với các điều khoản bất thuận trong CISG đối với Việt Nam (vì Công ước không quy định cơ chế điều chỉnh, chỉnh sửa nội dung Công ước nên khá nhiều nước đã chấp thuận phê chuẩn Công ước với những yêu cầu bảo lưu đối với một số điều khoản, Việt Nam có thể cân nhắc thực hiện tương tự đối với những điều khoản quá bất lợi cho mình).
Thứ ba, cần nhanh chóng phổ biến nội dung Công ước sâu rộng trong giới doanh nghiệp (đặc biệt là doanh nghiệp xuất nhập khẩu), trong hệ thống tư pháp và trong giáo dục pháp luật ở các trường đại học và các khóa đào tạo chuyên ngành khác về luật thương mại quốc tế. Công tác này cần được triển khai đồng bộ, có lộ trình rõ ràng thông qua hoạt động của Bộ Giáo dục – Đào tạo, Bộ Tư pháp, VCCI và thông qua các tổ chức doanh nghiệp, các diễn đàn về CISG. Việc trang bị, cung cấp những kiến thức về CISG sẽ giúp các doanh nghiệp Việt Nam giảm thiểu các rủi ro khi ký kết hợp đồng thương mại quốc tế có áp dụng CISG, giúp bảo vệ lợi ích của bên Việt Nam khi có tranh chấp xảy ra.
Do khuôn khổ có hạn, bài viết này chưa đề cập được những vấn đề cụ thể, điều khoản cụ thể của Công ước có ảnh hưởng trực tiếp đến những hoạt động thương mại quốc tế của Việt Nam, cũng như các phương thức lượng hóa lợi ích/bất lợi của Công ước thông qua việc đánh giá khối lượng, tiềm năng hoạt động thương mại quốc tế và xuất nhập khẩu của Việt Nam, chi phí luật pháp có thể tiết kiệm hoặc phải chi tiêu của Chính phủ khi Việt Nam tham gia và áp dụng Công ước Viên, v.v. Những vấn đề này có thể được đề cập, phân tích kỹ hơn trong các nghiên cửu tiếp theo.
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO -
World Trade Report 2006, tại <http://www.wto.org/english/res_e/booksp_e/anrep_e/world_trade_report08_e.pdf> ngày 10/8/2009.
-
World Trade Report 2008, tại <http://www.wto.org/english/res_e/booksp_e/anrep_e/world_trade_report06_e.pdf> ngày 10/8/2009.
-
John Felemegas (ed.), An International Approach to the Interpretation of the United Nations Convention on Contracts for the International Sale of Goods (1980) as Uniform Sales Law (Cambridge 2007) 3.
-
G Conetti 'Uniform Substantive and Conflicts Rules on the International Sale of Goods and Their Interaction' trong P. Sarcevic & P. Volken (eds), International Sale of Goods (Dubrovnik Lectures Oceana, 1986).
-
V. Susanne Cook, ‘The Need for Uniform Interpretation of the 1980 United Nations Convention on Contracts for the International Sale of Goods’ (1988) 50 University of Pittsburgh Law Review 197.
-
Gyula Eörsi, ‘Problems of Unifying Law on the Formation of Contracts for the International Sale of Goods’ (1979) 27 The American Journal of Comparative Law, 311-323.
-
Philip T. Hackney, ‘Is the United Nations Convention on the International Sale of Goods Achieving Uniformity?’ (2000-2001) 61 La. L. Rev. 473, 474.
-
Monica Kilian, ‘CISG and the Problem with Common Law Jurisdictions’ (2001) 10 J. Transnational Law & Policy 217, 219-26.
-
F. Ferrari, ‘Uniform Interpretation of The 1980 Uniform Sales Law’ (1994-95) 24 Georgia Journal of International and Comparative Law 183-228.
-
Sieg Eiselen, “Adoption of the Vienna Convention for the International Sale of Goods (the CISG) in South Africa” 116 South African Law Journal, Part II (1996) 323-370.
-
CISG-Advisory Council tại <http://www.cisgac.com/> truy cập ngày 10/8/2009.
DANH MỤC CÁC NGUỒN LUẬT -
Bộ Luật Dân sự Việt Nam 2005.
-
Luật Thương mại Việt Nam 2005.
-
Convention relating to a Uniform Law on the Formation of Contracts for the International Sale of Goods (ULF, 1964).
-
Convention relating to a Uniform Law on the International Sale of Goods (ULIS, 1964).
-
Principles of European Contract Law (1999), available at website <http://frontpage.cbs.dk/law/commission_on_european_contract_law/index.html> accessed 10 Aug. 2009 (PECL).
-
UNIDROIT Principles of International Commercial Contracts (2004), available at <http://www.unidroit.org/english/principles/contracts/main.html> accessed 10 Aug. 2009 (UNIDROIT Principles).
-
United Nations Convention on Contracts for the International Sale of Goods of 1980, UN Doc. A/CONF. 97/18, Annex I (CISG or Vienna Convention).
CÁC VỤ ÁN ĐƯỢC VIỆN DẪN
74/VPPT Công ty thương mại Tây Ninh - Tanico v. Công ty Ng Nam Bee, People's Supreme Court, Appeal Division in Ho Chi Minh City 05.04.1996
Page
Chia sẻ với bạn bè của bạn: |