Dịch Thuật: Abu Hisaan Ibnu Ysa

Haj gồm có bốn nền tảng:

a) Ehrom.

b) Đứng ở Arafah.

c) Tâuwaf Ziyarah (còn gọi Ifadoh)

d) Sa-y giữa hai núi Safa và núi Marwah.

Haj không được thiếu một trong bốn nền tảng này.
* Nền tảng thứ nhất: Ehrom.

- Định nghĩa: Ehrom là sự định tâm bước vào nghi thức Haj.

- Thời kỳ Ehrom Haj có hai loại: thời gian và ranh giới.

+ Thời gian: là trong những tháng Haj như Allah đã định

ﭧ ﭨ ﮋ ﭑ ﭒ ﭓﭔ ﮊ البقرة: ١٩٧

(Việc làm) Haj được thi hành trong những tháng đã ấn định. Al-Baqoroh: 197.

+ Ranh giới: là những ranh giới mà người làm Haj không được phép vượt qua để đến Makkah mà không có Ehrom và gồm năm ranh giới:

Thứ nhất: Zul Hulaifah nay gọi là Abaar Aly là ranh giới của thị dân Madinah cách Makkah là 336 km bằng 224 mile.

Thứ hai: Al-Juhfah là ngôi làng cách biển đỏ 10 km và cách Makkah 180 km bằng 120 mile là ranh giới của thị dân Ai Cập, Sham (ngày nay là Lubnan, Palestin, Siry và Jordan), Marooc và những nước nằm phía sau họ như Tây Ban Nha, Bồ Đào Nha, Hi Lạp và Takrum.

Thứ ba: Yalamlam ngày nay gọi là Al-Sa'diyah là một trong những ngọn núi của Tuhamah cách Makkah 72 km bằng 48 mile là ranh giới của thị dân Yamen, Jawah, Ấn Độ và Trung Quốc.

Thứ tư: Qarnul Manazil nay gọi là Al-Silul Kakeer cách Makkah 72 km bằng 48 mile là ranh giới của thị dân Najd và To-if.

Thứ năm: Zatu I'rq ngày nay gọi là Al-Doribah đó là ngọn núi nhỏ cách Makkah 72 km bằng 48 mile là ranh giới của thị dân phía đông, Irắc và Irăn.

Trên là những ranh giới mà người làm Haj và Umroh không được phép vượt qua để đến Makkah mà không có Ehrom, như được nhắc trong Hadith:

عَنْ ابْنِ عَبَّاسٍ  قَالَ: إِنَّ النَّبِيَّ  وَقَّتَ لِأَهْلِ الْمَدِينَةِ ذَا الْحُلَيْفَةِ وَلِأَهْلِ الشَّأْمِ الْجُحْفَةَ وَلِأَهْلِ نَجْدٍ قَرْنَ الْمَنَازِلِ وَلِأَهْلِ الْيَمَنِ يَلَمْلَمَ هُنَّ لَهُنَّ وَلِمَنْ أَتَى عَلَيْهِنَّ مِنْ غَيْرِهِنَّ مِمَّنْ أَرَادَ الْحَجَّ وَالْعُمْرَةَ وَمَنْ كَانَ دُونَ ذَلِكَ فَمِنْ حَيْثُ أَنْشَأَ حَتَّى أَهْلُ مَكَّةَ مِنْ مَكَّةَ. متفق عليه.

Ông Ibnu bin Abbas  kể: "Rosul  đã qui định ranh giới địa điểm (làm Haj và Umroh) cho dân cư Madinah là Zal Hulayfah, dân cư Sham ở Al-Juhfah, dân cư Naj ở Qarnul Manazil và dân cư Yamen ở Yalamlam. Đấy là những ranh giới của dân cư ở những địa điểm trên và khách lữ hành đi ngang qua đấy muốn làm Haj hay Umroh. Còn những ai ở trong phạm vi nêu trên thì Ehrom tại nơi mình ở cũng như dân cư Makkah thì Ehrom tại Makkah." Hadith do Al-Bukhory và Muslim ghi lại.

Ông Jabir  thuật lời Nabi : "Và ranh giới của thị dân Irắc là Zat I'rq." Hadith do Muslim ghi lại.

Tương tự thế người Haj nào vượt qua ranh giới mà chưa Ehrom bắt buộc phải trở lại để Ehrom còn không phải chịu phạt giết tế con cừu hoặc bị phạt một phần bảy con lạc đà hoặc một phần bảy con bò rồi phân phát thịt này cho người nghèo ở Haram Makkah và không được ăn bất cứ miếng thịt nào.

Khuyến khích trước khi Ehrom nên tắm rửa và vệ sinh sạch sẽ, cắt móng tay chân và cạo lông nách và phần kín, nam tuyệt đối không được mặc đồ may sẵn mà chỉ được mặc hai mãnh vải (tốt nhất là màu trắng) một làm quần, một còn lại làm áo.

Theo ý kiến đúng nhất, chính xác nhất lúc Ehrom không phải dâng lễ Solah gì cả nhưng nếu trùng với giờ dâng lễ Solah bắt buộc thì Ehrom sau khi dâng lễ Solah xong, bởi vì Nabi  đã Ehrom sau khi dâng lễ Solah rồi bước vào nghi thức Haj một trong ba loại sau: Tamadtụa, Qiron và Ifrod.

• 
  Tamadtụa là Ehrom làm Umroh trong những tháng Haj rồi trở lại bình thường sau khi xong Umroh rồi Ehrom làm Haj cũng trong năm đó.
  
• 
  Qiron là Ehrom làm Umroh và Haj cùng lúc hoặc Ehrom làm Umroh trước sau đó Ehrom làm Haj tiếp trước khi bước vào Tâuwaf.
  
• 
  Ifrod là chỉ Ehrom làm Haj duy nhất tại ranh giới rồi ở trong trạng thái đó cho đến khi xong Haj.
  

Đến đây nảy sinh bất đồng ý kiến của các học giả Ulama về Haj nào mới tốt nhất ? theo sự xác thực của một số học giả Tra Cứu tiền bối là Haj Tamadtụa tốt nhất.

1- Cấm cả nam lẫn nữ cắt móng tay, móng chân và hớt tóc nhưng khi gội đầu lở bị rụng tóc hay lỡ gãy móng tay thì không sao (không được gội bằng xà bông có mùi thơm), vì Allah phán:

ﭧ ﭨ ﮋ ﯞ ﯟ ﯠ ﯡ ﯢ ﯣ ﯤﯥ ﮊ البقرة: ١٩٦

Và các người không được cạo đầu cho đến khi con vật tế đã đến chỗ tế Al-Baqoroh: 196.

2- Cấm nam che trực tiếp lên đầu như: đội nón, khăn và những gì tương tự nhưng được phép che mát bằng dù, trại, lều, bóng cây và những gì tương tự, vì Nabi  cấm che mặt người đàn ông bị con vật cưỡi của mình dậm chết, qua Hadith:

قَالَ : ((وَلَا تُخَمَّرْ رَأْسَهُ فَإِنَّهُ يُبْعَثُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ مُلَبِّياً)) رواه البخاري ومسلم

Nabi  nói: "Và chớ có che đầu y, bởi vì vào ngày tận thế y được phục sinh và luôn đọc Talbiyah." Hadith do Al-Bukhory và Muslim ghi lại.
Và Hadith:

عَنْ ابن عباس  وَكَانَ اْبنُ عُمَرُ  يَقُوْلُ: "إِحْرَامُ الرَّجُلِ فِي رَأْسِهِ" رواه البيهقي بإسناد جيد.

Ông Ibnu Abbaas  kể: trước kia ông Ibnu Umar  nói: "Ehrom của người đàn ông là các đầu của anh ta" Hadith do Al-Baihaqy ghi lại theo được truyền khá.

Tức cấm che đầu.

Đối với phụ nữ được phép mặc quần áo tùy thích nhưng không được quá sặc sỡ. Cấm phụ nữ che mặt ngoại trừ có đàn ông lạ xung quanh thì buộc phải che mặt và cấm nữ đeo bao tay, vì Hadith sau:

عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عُمَرَ  قَالَ: قَالَ : ((وَلَا تَنْتَقِبْ الْمَرْأَةُ الْمُحْرِمَةُ وَلَا تَلْبَسْ الْقُفَّازَيْنِ)) رواه البخاري.

Ông Abdullah bin Umar  thuật lại lời Nabi : "Phụ nữ Muhrim không được che mặt và đeo bao tay." Hadith do Al-Bukhory ghi lại.
Và Hadith:

عَنْ اْبنُ عُمَرُ  قَالَ: "وَإِحْرَامُ الْمَرْأَةِ فِي وَجْهِهَا" رواه البيهقي بإسناد جيد.

Ông Ibnu Umar  nói: "Và Ehrom của người phụ nữ là gương mặt của cô ta." Hadith do Al-Baihaqy ghi lại theo được truyền khá.

Tức cấm che mặt.

Và Hadith:

عَنْ عَائِشَةَ  قَالَتْ: كَانَ الرُّكْبَانُ يَمُرُّونَ بِنَا وَنَحْنُ مَعَ رَسُولِ اللَّهِ  مُحْرِمَاتٌ فَإِذَا حَاذَوْا بِنَا سَدَلَتْ إِحْدَانَا جِلْبَابَهَا مِنْ رَأْسِهَا عَلَى وَجْهِهَا فَإِذَا جَاوَزُونَا كَشَفْنَاهُ. رواه أبو داود وابن ماجه وأحمد وسنده حسن.

Bà A-y-shah  kể: "Trước kia, những người cưỡi (ngựa, lạc đà) đi ngang chúng tôi ở cùng với Nabi  và chúng tôi đang trong tình trạng Muhrim, khi họ đến ngang chúng tôi thì chúng tôi dùng khăn che đầu phủ xuống mặt đến khi qua khỏi thì chúng tôi gở khăn che mặt ra." Hadith do Abu Dawud, Ibnu Majah và Ahmad ghi lại theo đường truyền Hasan.
3- Cấm nam mặc những gì được may sẵn như quần, áo ... ngoại trừ những ai nghèo không có tiền mua được đồ Ehrom thì được phép mặc quần.

عَنْ اْبنُ عُمَرُ  أَنَّ رَجُلًا قَالَ: يَا رَسُولَ اللَّهِ مَا يَلْبَسُ الْمُحْرِمُ مِنْ الثِّيَابِ؟ فَقَالَ النَّبِيُّ : ((لَا يَلْبَسُ الْمُحْرِمُ الْقَمِيصَ وَلَا الْعِمَامَةَ وَلَا السَّرَاوِيلَ وَلَا الْبُرْنُسَ وَلَا ثَوْبًا مَسَّهُ زَعْفَرَانٌ وَلَا وَرْسٌ وَلَا الْخُفَّيْنِ إِلَّا لِمَنْ لَمْ يَجِدْ النَّعْلَيْنِ فَإِنْ لَمْ يَجِدْهُمَا فَلْيَقْطَعْهُمَا أَسْفَلَ مِنْ الْكَعْبَيْنِ)) رواه البخاري ومسلم

Ông Ibnu Umar  kể: có người đàn ông đến hỏi Nabi : thưa Rosul! Người Muhrim (người làm Haj) phải ăn mặc ra sao? Nabi  đáp: "Người Muhrim không được mặc áo sơ mi, không được đội khăn quấn đầu, không được mặc quần, không được mặc áo có nón liền, không được măc áo có dính mùi xạ hương và dầu thơm, không được mang Khuf ngoại trừ ai không (thể mua được) dép thì được phép nhưng phải cắt ống Khuf thấp dưới mắt cá." Hadith do Al-Bukhory và Muslim ghi lại.
4- Cấm cả nam lẫn nữ sử dụng dầu thơm trên người và trên quần áo, vì Nabi  đã cấm cũng như cố ý ngửi dầu thơm, nhưng được phép ngửi mùi thơm từ thiên nhiên và được sử dụng phấn bôi mi mắt không mùi dành riêng cho nữ.

5- Cấm giết và săn bắn động vật trên cạn đồng thời cấm giúp người khác săn bắn bằng cách chỉ chỗ hoặc ra dấu và cấm ăn thịt thú săn vì người làm Haj, nhưng được phép giết những động vật sau bất cứ lúc nào kể cả trong Ehrom như: quạ, chuột, bò cạp, diều hâu, rắn và thú dữ.

Allah phán:

ﭧ ﭨ ﮋ ﯚ ﯛ ﯜ ﯝ ﯞ ﯟ ﯠ ﯡﯢ ﮊ المائدة: ٩٥

Hỡi những người có đức tin! Chớ có giết thú săn trong lúc các người đang trong tình trạng Ehrom. Al-Ma-i-dah: 95.
Allah phán ở chương khác

ﭧ ﭨ ﮋ ﭚ ﭛ ﭜ ﭝ ﭞ ﭟ ﭠﭡ ﮊ المائدة: ٩٦

Và các người bị cấm giết thú săn trên cạn trong lúc các người đang trong tình trạng Ehrom. Al-Ma-i-dah: 96.
Và Hadith:

عَنْ عَائِشَةَ  عَنْ النَّبِيِّ  أَنَّهُ قَالَ: ((خَمْسٌ فَوَاسِقُ يُقْتَلْنَ فِي الْحِلِّ وَالْحَرَمِ: الْفَأْرَةُ وَالْحِدَأَةُ وَالْعَقْرَبُ وَالْغُرَابُ وَالْكَلْبُ الْعَقُورُ )) متفق عليه.

Bà A-y-shah  thuật lại lời Nabi : "Năm con vật độc hại được phép giết trong lúc Halal và Harom đó là: chuột, diều hâu, bò cạp, quạ (trên lưng và bụng có đốm trắng) và thú dữ." Hadith do Al-Bukhory và Muslim ghi lại.
6- Cấm cưới vợ hoặc gả chồng hoặc làm đại diện cưới gả, vì Hadith sau:

عَنْ عُثْمَانَ  قَال: قَال : ((لَا يَنْكِحُ الْمُحْرِمُ وَلَا يُنْكَحُ وَلَا يَخْطُبُ)) رواه مسلم.

Ông Usman  thuật lại lời Nabi : "Người Muhrim không được cưới vợ, gả chồng và hỏi vợ." Hadith do Muslim ghi lại.

7- Cấm quan hệ vợ chồng, vì Allah phán:

ﭧ ﭨ ﮋ ﭕ ﭖ ﭗ ﭘ ﭙ ﭚ ﮊ البقرة: ١٩٧

Bởi thế, ai thực hiện nghi thức Haj trong những tháng đó thì không được dâm dục, Al-Baqoroh: 197.

Ông Ibnu Abbaas  nói: tức quan hệ tình dục.
8- Cấm mơn trớn, cấm thủ dâm, cấm hôn và cấm nhìn người khác phái bằng cách thèm muốn dục vọng.

9- Cấm người làm Haj cũng như người không làm Haj chặt phá cây mọc tự nhiên ở vùng đất Haram tức thánh địa Makkah ngoại trừ những cây làm cản trở trên đường đi và được phép chặt cây do con người trồng.

قَالَ : ((الحَجُّ عَرَفَةُ)) رواه أحمد وأصحاب السنن.

"Haj ở Arofah." Hadith do Ahmad và nhóm Sunnan ghi lại.
* Nền tảng thứ ba: Tâuwaf Ifadoh hoặc Tâuwaf Ziyaroh, vì Allah đã phán:

ﭧ ﭨ ﮋ ﮱ ﯓ ﯔ ﯕ ﮊ الحج: ٢٩

Và đi vòng quanh Ngôi Đền Ka'bah. Al-Haj: 29.
* Nền tảng thứ tư: Sa-y vì Nabi  đã nói:

قَالَ : ((اِسْعَوْا فَإِنَّ اللهَ كَتَبَ عَلَيْكُمْ السَّعْيَ)) رواه الإمام أحمد والبيهقي.

"Hãy Sa-y đi, bởi Allah đã qui định Sa-y cho các người." Hadith do Imam Ahmad và Al-Baihaqy ghi lại.
6- Những điều bắt buộc của Haj.

a) Ehrom tại ranh giới.

b) Đứng ở Arofah cho đến mặt trời lặn đối với ai đến vào ban ngày.

c) Ở lại Muzdalifah.

d) Ở lại Mina trong những ngày Tashreeq.

e) Ném đá vào các trụ đá.

f) Cạo đầu hoặc hớt tóc.

g) Tâuwaf chia tay.

Theo Sunnah ai muốn làm Haj thì nên tắm rửa giống như tắm bắt buộc theo giáo lý vậy, xịt dầu thơm lên người như lên râu và lên tóc, mặc hai mãnh vải màu trắng một làm áo và một làm quần còn nữ mặc quần áo tùy ý nhưng không được sặc sỡ.

Sau đó, khi đến ranh giới thì dâng lễ Solah bắt buộc nếu trùng với giờ Solah bắt buộc, còn không có thể dâng lễ Solah Sunnah vì lấy nước Wuđụa chứ không được dâng lễ Solah Ehrom vì không có Hadith nào truyền lại Nabi  đã dâng lễ Solah Ehrom cả.

Sau khi dâng lễ Solah xong thì định tâm vào nghi thức Haj như sau:

a) Đối với ai làm Haj Ifrod thì nói:

لَبَّيْكَ اللَّهُمَّ حَجّاً (Lắp bai kol-ló-hum-ma haj ja)

b) Đối với ai làm Haj Qiron thì nói:

لَبَّيْكَ اللَّهُمَّ عُمْرَةً وَحَجّاً (Lắp bai kol-ló-hum-ma um róh và haj ja)

c) Đối với ai làm Haj Tamadtụa thì nói:

لَبَّيْكَ اللَّهُمَّ عُمْرَةً (Lắp bai kol-ló-hum-ma um róh)

hoặc nói

لَبَّيْكَ عُمْرَةً (Lắp bai ka um róh)

Sau khi đã bước vào nghi thức hãy luôn nói câu Talbiyah sau cho đến khi ném đá xong vào ngày tết mùng 10:

))لَبَّيْكَ اللَّهُمَّ لَبَّيْكَ، لَبَّيْكَ لاَ شَرِيكَ لَكَ لَبَّيْكَ، إِنَّ الْحَمْدَ وَالنِّعْمَةَ لَكَ وَالْمُلْكَ لاَ شَرِيكَ لَكَ((

(Lắp bai kol-ló-hum-ma lắp baika, lắp bai ka la sha-ri-ka la ka lắp bai ka, in nal hâm đa wan-né-ma-ta la-ka wal-mul-ka la sha-ri-ka la-ka)

Ý nghĩa: Thưa Thượng Đế bề tôi vâng lời Ngài, tuân lệnh Ngài không tổ hợp Ngài với ai (hay bất vật gì). Quả thật, tất cả mọi lời ca ngợi tán dương, hồng ân và uy quyền đều là của Ngài mà không có đối tác.

Nam thì nói lớn tiếng còn nữ thì nói nhỏ thôi.

((بِسْـمِ اللهِ، وَالصَّـلاَةُ وَالسَّـلاَمُ عَلَـى رَسُـولِ اللهِ))

(Bis-mil-lah, vós-so-la-tu vás sa-la-mu ala ro-su-lil-lah)

Ý nghĩa: {Nhân danh Allah. cầu xin Allah ban hồng ân và sự bình an cho Thiên Sứ của Ngài.} Hadith do Abu Dawud và Al-Nasa-y ghi lại.

((اللَّهُـمَّ افْتَـحْ لِـي أَبْوَابَ رَحْـمَتِكَ))

(Allahum-maf-tah ly ab-va-ba roh-ma-ti-ka)

Ý nghĩa: {Thưa Allah! Cầu xin Ngài hãy mở các cánh cửa khoan dung độ lượng của Ngài cho bề tôi.} Hadith do Muslim ghi lại.

((أَعُـوذُ بِاللهِ الْعَـظِيمِ، وَبِوَجْهِـهِ الْكَـرِيمِ، وَسُـلْطَانِهِ الْقَـدِيمِ مِـنَ الشَّـيْطَانِ الرَّجِيـمِ))

Kế tiếp quấn khăn Ehrom choàng dưới nách phải và để hở vai phải đồng thời che vai trái bằng phần khăn còn lại đối với nam còn nữ mặc bình thường. Bắt đầu từ phiếm đá đen nếu dễ dàng thì hôn nó còn không thì dùng tay sờ nó hoặc vật gì đó sờ nó rồi hôn lại tay và vật đó còn không có khả năng thì giơ tay phải chào và nói:

بِسْمِ اللهِ وَاللهُ أَكْبَرُ

اللَّهُمَّ إِيمَانًا بِكَ، وَتَصْدِيقًا بِكِتَابِكَ، وَإِتْبَاعاً لِسُنَّةِ نَبِيِّكَ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّم

Bis-mil-lah, wol-lo-hu Akbar

Ollohum ma i ma nanh bik, wa tos đi qon bi ki ta bik, wa it ba anh li sun na tin na bi yik sol lo lo hu a lai hi wa sal lam

Thưa Allah bề tôi đã tin tưởng vào Ngài, vào Kinh Sách của Ngài và noi theo Sunnah Nabi của Ngài.

Khi đến gốc Al-Yaman thì sờ bằng tay nhưng không hôn và đọc câu kinh sau cho đến cột đá đen:

ﮋ ﯜ ﯝ ﯞ ﯟ ﯠ ﯡ ﯢ ﯣ ﯤ ﯥ ﯦ ﮊ البقرة: ٢٠١

Thưa Thượng Đế của chúng tôi! Cầu xin Ngài ban cho chúng tôi tất cả những điều tốt lành ở trần gian và tất cả những điều tốt lành ở Ngày Sau và hãy bảo vệ, che chở chúng tôi tránh xa hỏa ngục Al-Baqoroh: 201.

عَنْ ابْنِ عُمَرَ  قَالَ: كَانَ رَسُولُ اللَّهِ  إِذَا طَافَ الطَّوَافَ الْأَوَّلَ خَبَّ ثَلَاثًا وَمَشَى أَرْبَعًا. رواه البخاري ومسلم.

Ông Ibnu Umar  kể: "Trước kia, khi Tâuwaf Nabi  chạy chậm ba vòng đầu và đi bộ bốn vòng (còn lại)." Hadith do Al-Bukhory và Muslim ghi lại.
Theo Sunnah lúc Tâuwaf để hở vai phải và che kín vai trái như Hadith sau:

عَنْ ابْنِ عَبَّاسٍ  قَالَ: "اضطبع رسول الله  هو وأصحابه ورملوا ثلاثة أشواط".

Ông Ibnu Abbaas  kể: "Rosul  và Sohabah đã để hở vai phải và họ đã chạy chậm trong ba vòng đầu."