Ngân hàng Trung ương Mỹ đã quyết định can thiệp để cứu công ty bảo hiểm lớn nhất của Mỹ, AIG.
|
|
AIG là một trong các công ty bảo hiểm hàng đầu Hoa Kỳ
|
Tập đoàn này đã gặp khủng hoảng tiền mặt, nhưng được cứu nhờ khoản tiền vay liên bang trị giá 85 tỉ đôla.
Để đổi lại, Ngân hàng Trung ương Mỹ sẽ lấy 80% cổ phần của công ty – trên thực tế có nghĩa là quốc hữu hóa.
Đài BBC giải thích vì sao chính phủ Mỹ lại giúp AIG trong khi để ngân hàng đầu tư Lehman Brothers sụp đổ.
AIG là gì?
AIG là công ty bảo hiểm lớn nhất thế giới, với hơn 100.000 nhân viên trên toàn cầu, hoạt động ở 130 nước.
Tài sản của họ ở khoảng hơn 1000 tỉ đôla – một phần ba trong đó là tại châu Âu.
Công ty cũng là một trong những công ty nước ngoài lớn nhất kinh doanh ở Trung Quốc.
Lĩnh vực kinh doanh chính của công ty là bảo hiểm, nhưng không phải chỉ là bảo hiểm gia đình, mà công ty còn làm cho các doanh nghiệp lớn, và quan trọng nhất là ngân hàng.
Nếu một ngân hàng đầu tư dính tới một giao dịch phức tạp, AIG có thể là công ty bảo hiểm cho họ.
|
|
Khách hàng AIG ở Singapore xếp hàng để hỏi thông tin
|
AIG đã gặp sức ép tài chính sau khi thông báo lỗ liền ba quý với tổng giá trị là 18.5 tỉ đôla.
AIG tuy giàu có nhưng tiền của họ kẹt trong các giao dịch và đầu tư khó bán hoặc khó định giá.
Để tồn tại, công ty rất cần tiền mặt, và Quỹ Dự trữ Liên bang Mỹ là tổ chức duy nhất có thể cung cấp.
Nhưng Ngân hàng Trung ương Mỹ đã không cứu Lehman Brothers, cũng là một nhà khổng lồ của Mỹ. Vì sao họ lại giúp AIG?
Sáu tháng trước, ngân hàng Bear Stearns gặp khó khăn và sau hội đàm do Bộ tài chính thu xếp, JP Morgan Chase đã mua công ty này.
Nhưng trong trường hợp Lehman Brothers, Bộ tài chính cảm thấy phải đặt giới hạn về số lượng bảo lãnh mà chính phủ Mỹ có thể can thiệp.
Phóng viên kinh tế BBC Andrew Walker nói điểm quan trọng nhất là đánh giá của Bộ trưởng Tài chính Henry Paulson. Ông Paulson nhìn nhận về hậu quả kinh tế, tài chính có thể xảy ra khi để một công ty phá sản.
Các nhà đầu tư lo lắng trước nguy cơ mà AIG gặp phải khi bảo hiểm cho các ngân hàng trước các khoản cho vay mua nhà.
Có lo ngại nếu AIG phá sản, sẽ tạo nên hậu quả kinh hoàng trên thị trường và kinh tế toàn cầu.
Ý kiến dư luận?
Thống đốc bang New York, David Paterson, tiểu bang có thị trường chứng khoán lớn nhất thế giới, nói thỏa thuận sẽ duy trì công ăn việc làm và thúc đẩy sự hồi sinh của dịch vụ tài chánh.
"Đây là một tin tốt đối với New York, đối với những ai đang giữ cổ phần của AIG, và đối với nhân viên của công ty AIG trên toàn thế giới.”
Theo ông, “qua sắp xếp lại tổ chức và tăng thêm vốn hoạt động, người ta sẽ cứu vớt được công ăn việc làm, các thương vụ làm ăn được duy trì ổn định, chúng ta có thể hy vọng sự hồi sinh của dịch vụ tài chánh sẽ xảy ra sớm hơn”.
Nhưng cũng có người không đồng ý với sự can thiệp của liên bang vào kinh tế thị trường.
Họ nói việc công ty tồn tại hay phá sản là do thị trường quyết định. Trước hành động bỏ rơi Lehman và cứu giúp AIG của Ngân hàng Dự trữ Liên bang, nhiều người tỏ ra bất bình với cách giải quyết của chính phủ Mỹ.
Tuy nhiên dân biểu Scott Garrett, thành viên Ủy ban tài chánh Hạ viện Mỹ, cho hay không bỏ tiền thuế của dân để vực Lehman dậy là hành động đúng:
Ông này nhấn mạnh: “Các ngân hàng đầu tư này luôn hoạt động theo nguyên tắc rủi ro cao, phần thưởng lớn.”
“Trong những năm qua họ đã thu hái được quá nhiều lợi lộc trong thị trường hưng thịnh. Giờ đây họ phải chấp nhận đi xuống. Chừng nào chính phủ Mỹ nói rằng họ sẽ không bỏ tiền thuế của dân ra can thiệp, sự trồi sụp sẽ còn kéo dài.”
| 
