CHƯƠng V: ĐẠi cưƠng về kim loại tóm tắt lý thuyếT

1. 
   TÓM TẮT LÝ THUYẾT
   

1. 
   VỊ TRÍ CỦA KIM LOẠI TRONG BẢNG TUẦN HOÀN
   

• 
  Nhóm IA (trừ hidro), IIA, IIIA (trừ bo) và một phần nhóm IVA, VA, VIA.
  
• 
  Các nhóm B (IB --> VIIIB)
  
• 
  Họ lantan và actini (2 hàng cuối bảng).
  

2. 
   CẤU TẠO CỦA KIM LOẠI
   

1. 
   Cấu tạo nguyên tử
   

• 
  Nguyên tử của hầu hết các nguyên tố kim loại đều có ít electron ở các phân lớp ngoài cùng.
  
• 
  Trong cùng chu kỳ, nguyên tử của nguyên tố kim loại có bán kính nguyên tử lớn hơn và điện tích hạt nhân nhỏ hơn so với nguyên tử của nguyên tố phi kim.
  

2. 
   Cấu tạo tinh thể
   

• 
  Trong mạng tinh thể kim loại gồm có: nguyên tử, ion kim loại và các electron tự do.
  
• 
  Có 3 kiểu mạng phổ biến:
  

• 
  Mạng tinh thể lục phương: Be, Mg, Zn …
  
• 
  Mạng tinh thể lập phương tâm diện: Cu, Ag, Au, Al…
  
• 
  Mạng tinh thể lập phương tâm khối: Li, Na, K, Ba, V, Mo…
  

3. 
   Liên kết kim loại
   

1. 
   Tính chất chung
   

• 
  Tính dẻo
  
• 
  Tính dẫn điện: Độ dẫn điện: Ag > Cu > Au > Al > Fe…
  

• 
  Tính dẫn nhiệt: Kim loại dẫn điện tốt thì cũng dẫn nhiệt tốt.
  
• 
  Ánh kim
  

2. 
   Tính chất riêng:
   

• 
  Khối lượng riêng: Kim loại có khối lượng riêng nhỏ nhất là Li, lớn nhất là Os.
  
• 
  Nhiệt độ nóng chảy: thấp nhất là Hg, cao nhất là W.
  
• 
  Tính cứng: kim loại mềm nhất là K, Rb, Cs; cứng nhất là Cr.
  

Tính chất hóa học chung của kim loại là TÍNH KHÖÛ (kim loại có tính dễ bị oxi hóa ):

M   +  ne 

1. 
   Vôùi oxi (trừ Au, Pt) --> oxit kim loaïi.
   
2. 
   Với halogen --> muối clorua
   

3. 
   Với lưu huỳnh –^toc -> muốisunfua ( trừ Hg ở nhiệt độ thường )
   

1. 
   Với HCl, H₂SO₄ loãng( kim loại trước H)
   

KL + HCl, H₂SO₄ loãng --> muối có hóa trị thấp + H₂

2. 
   Với HNO₃, H₂SO₄ đặc (trừ Au, Pt)
   

Sản phẩm khử của HNO₃ là: O₂ , O , ₂ , ₂O , H₄NO₃

Sản phẩm khử của H₂SO₄ là: , ,

3) Tác dụng với nước

Kim loại IA, IIA tác dụng với nước gồm: Li, Na, K, Rb, Cs, Ca, Ba, Sr

• 
  Kim loại tan trong nước + muối ---> phản ứng xảy ra như sau
  

• 
  Kim loại không tan trong nước + muối ---> muối mới + kim loại mới
  

* YÙ nghóa daõy ñieän hoùa: Xaùc ñònh chieàu phaûn öùng oxi hoùa khöû xaûy ra trong dung dòch

C. khöû maïnh + C. oxi hoùa maïnh C. khöû yeáu + C. oxi hoùa yeáu

Quy taéc α : Coy Com TD Fe²⁺ Cu²⁺

Ckm Cky Fe Cu

E^o = -0.44V E^o = +0.34

1/ Maïng tinh theå kim loaïi goàm coù

A. Nguyeân töû kim loaïi, ion kim loaïi vaø e ñoäc thaân

B. Nguyeân töû kim loaïi, ion kim loaïi vaø caùc e töï do

C. nguyeân töû kim loaïi vaø caùc e ñoäc thaân

D. ion kim loaïi vaø caùc e ñoäc thaân .

2/ Na ( Z = 11 ), caáu hình e phaân lôùp ngoaøi cuøng cuûa nguyeân töû :

A. 2p⁵ B. 3s¹ C. 3p¹ D. 3s²

3/ Caáu hình e naøo sau ñaây laø caáu hình e cuûa nguyeân töû Ca ( Z = 20 ) ?

A . 1s²2s²2p⁶3s²3p⁵4s²4p¹ B. 1s²2s²2p⁶3s²3p⁶4s²

C. 1s²2s²2p⁶3s²3p⁷4s¹ D. 1s²2s²2p⁶3s²3p⁶4s²4p¹

4/ Soá e ngoaøi cuøng cuûa nguyeân töû Fe ( Z = 26 ) , Cu ( Z = 29 )

A . 2, 2 B . 6, 2 C. 2, 1 D. 6, 9 .

5/ Cation R⁺ coù caáu hình e ôû phaân lôùp ngoaøi cuøng laø 2p⁶. Nguyeân töû R laø

A. Na B F C. K D. Cl

6/ Fe ( Z = 26 ), caáu hình e naøo sau ñaây laø caáu hình e cuûa ion Fe²⁺:

A . Ar 3d⁵4s¹ B. Ar3d⁶ C. Ar 4s²3d⁴ D. Ar Ar 3d⁴4s²

7/ Ion X ²⁺ coù caáu hình e : 1s²2s²2p⁶ . Haõy cho bieát X ôû chu kì maáy, nhoùm maáy :

A. Chu kì 2, nhoùm IIA B . Chu kì 3, nhoùm VIA

C . Chu kì 3, nhoùm IIA D . Chu kì 2 , nhoùm VIIIA

8/Coù 4 ion laø Ca²⁺, Al³⁺, Fe²⁺, Fe³⁺; ion coù soá e ôû lôùp ngoaøi cuøng nhieàu nhaát laø

A. Fe²⁺ B. Fe³⁺ C. Al³⁺ D. Ca²⁺

9/ Nguyeân töû coù toång soá haït caùc loaïi laø 155 haït, trong ñoù haït mang ñieän nhieàu hôn haït khoâng maïng ñieän laø 33 haït. Nguyeân toá ñoù laø

A. baïc B. Ñoàng C.chì D. Saét

10/ Hoøa tan 1,44g moät kim loaïi hoùa trò II trong 150ml dd H₂SO₄ 0.5M. Ñeå trung hoøa axit dö trong dd thu ñöôïc phaûi duøng heát 30ml dd NaOH 1M. Kim loaïi ñoù laø

A. Ba B. Ca C. Mg D. Be

HG : n_KL .2 + n_NaOH .1 = n_H2SO4 .2 ===> n_KL

M_KL = m/n ===> tên kim loại

A. 36,7 g B. 35,7 g C. 63,7g D.53,7g

A. Mg B. Ca C. Fe D. Ba

n_KL = n_H/a ( a: hóa trị kim loại ) ===> M_KL = m/n = 20a ==> giá trị a và M

1. 
   Tính deûo, tính daãn ñieän, nhieät ñoä noùng chaûy cao .
   
2. 
   Tính deûo , tính daãn ñieän vaø nhieät, coù aùnh kim .
   
3. 
   Tính daãn ñieän vaø nhieät, coù khoái löôïng rieâng lôùn, coù aùnh kim .
   
4. 
   Tính deûo, coù aùnh kim, raát cöùng .
   

1. 
   Nguyeân töû kim loaïi coù soá e ngoaøi cuøng ít .
   
2. 
   Baùn kính nguyeân töû kim loaïi lôùn hôn baùn kính nguyeân töû phi kim cuøng chu kì
   
3. 
   Trong maïng tinh theå kim loaïi coù caùc e töï do chuyeån ñoäng .
   
4. 
   Ñôn chaát kim loaïi coù caáu taïo goàm nhieàu lôùp maïng .
   

A. Li B. Be C. Al D. Os

A. Na B. Fe C. Hg D.Ca

A. Crom B.Sắt C.Bạc D.Đồng .

A. vaøng B, baïc C. ñoàng D. nhoâm

A. baïc B. nhoâm C. vaøng D. ñoàng

A. liti B. xesi C. natri D. kali

A. vonfam B. saét C. ñoàng D. keõm

1. 
   Bột sát B. Bột lưu huỳnh C. Bột than D. Nước.
   

1. 
   3 B.5 C. 4 D. 6
   

1. 
   bò oxi hoùa B.ã phaûn öùng axit, phi kim, dung dòch muối
   

A. Fe, Zn, Li, Sn B. Cu, Pb, Rb, Ag

C. K, Na, Ca, Ba C. Al, Hg, Cs, Sr

26/ Kim loaïi naøo sau ñaây taùc duïng vôùi dung dòch HCl vaø Cl₂ khoâng taïo cuøng moät muoái ?

A. Cu B. Mg C. Fe D. Ag

A. Na B. Fe C. Al D. Mg.

A. Al, Mg, Ca, K B. K, Ca, Mg, Al C. Al, Mg, K, Ca D. Ca, K, Mg, Al.

A. HCl loaõng B. H₂SO₄ ñaëc nguội C. Fe(NO₃)₃ D.Cu(NO₃)₂

A. HCl B.H₂SO₄ loaõng C. FeSO₄ D. Fe₂(SO₄)₃.