Chương 1 khái quáT ĐẶC ĐIỂM ĐỊa lý TỰ nhiên vị trí địa lý

Bảng 1.19: Lượng mưa nhỏ nhất trong năm (mm)

tải về 3.14 Mb.

trang	4/15
Chuyển đổi dữ liệu	07.07.2016
Kích	3.14 Mb.
	#96

1 2 3 4 5 6 7 8 9 ... 15

Bảng 1.19: Lượng mưa nhỏ nhất trong năm (mm)

Trạm	Lượng mưa 3 tháng ít mưa nhất (mm )	Thời gian xảy ra	Mưa năm TBNN (mm )	Mưa 3 tháng / Mưa năm ( % )	Lượng mưa tháng nhỏ nhất đã xảy ra (mm)	Tháng xảy ra
Minh Hoá	141.0	I - III	2302.9	6.12	0.0	III/1979
Tuyên Hoá	130.2	I - III	2311.4	5.63	0.0	VI/1977
Đồng Tâm	127.2	I - III	2419.5	5.25	0.0	IV/1988
Mai Hoá	116.5	I - III	2120.7	5.49	0.0	III/1984 VI/1977
Ba Đồn	110.1	II - IV	1986.4	5.54	0.1	VII/1979
Tân Mỹ	132.2	II - IV	2125.2	6.22	0.0	VII/1988 VI/2005 IV/1969
Troóc	122.9	I - III	1952.2	6.29	0.0	VI/2005
Đồng Hới	136.9	II - IV	2173.8	6.30	0.0	VII/1979
Việt Trung	144.7	I - III	2226.0	6.50	0.0	VII/1979
Cẩm Ly	150.2	I - III	2299.1	6.53	0.0	II/1983 IV/1971 VI/1977 VII/1970
Lệ Thuỷ	137.0	II - IV	2248.4	6.09	0.0	VII/1985 VII/1987
Kiến Giang	184.2	II - IV	2590.7	7.11	0.0	VI/1993 VII/1987
Tám Lu	134.6	I - III	2579.7	5.22	0.0	III/1988

Từ các số liệu nêu trên cho thấy, lượng mưa (lượng mưa năm bình quân nhiều năm, lượng mưa trung bình tháng, năm, lượng mưa lớn nhất năm) tăng dần từ đồng bằng lên vùng núi và tăng dần từ Bắc vào Nam. Vùng núi phía Tây Nam tỉnh là nơi có lượng mưa năm bình quân nhiều năm lớn nhất, sau đó đến vùng núi phía Bắc tỉnh (trạm Tân Lâm). Lượng mưa năm bình quân nhiều năm trên toàn tỉnh vào khoảng 1.800 - 2.600mm; Các khu vực nằm phía trước hoặc trên các sườn đón gió mùa Đông Bắc có lượng mưa năm lớn, đạt 2.500 - 2.800mm. Đó là các khu vực vùng núi ở phía Tây của tỉnh (Tây Bắc đến Tây Nam). Theo các số liệu đo đạc hiện có lượng mưa năm đạt giá trị cao nhất ở Hướng Hoá là 2.715mm; Kiến Giang, Tám Lu và Tân Lâm cũng đạt trên 2.500 - 2.600mm.

Các khu vực nằm khuất ở phía Tây Nam của các dãy núi hoặc trong các thung lũng kín gió có lượng mưa năm thấp. Ở Quảng Bình khu vực vùng thấp nằm ở phía Tây Nam của dãy Hoành Sơn thuộc huyện Quảng Trạch có lượng mưa năm thấp nhất tỉnh: Quảng Phú 1.683 mm/năm, Quảng Lưu 1.892 mm/năm và Roòn 1.898 mm/năm. Ngoài ra, trong một số thung lũng, vùng trũng kín gió như Troóc có lượng mưa năm thấp hơn 2.000mm.

Sự phân bố mưa không đều trên lãnh thổ của tỉnh Quảng Bình là do địa hình dài và hẹp, chia cắt, kết hợp với hướng đón gió mùa khác nhau gây nên bao quanh Quảng Bình là hệ thống núi phía Bắc, phía Nam, phía Tây và Tây Bắc với nhiều ngọn núi cao trên 1.000 - 1.500m, hình thành thế vòng cung có khả năng đón gió mùa đông, Đông Nam và Đông Bắc tạo nên những tâm mưa khác nhau. Lãnh thổ phía Đông Bắc của tỉnh bị chắn bởi dải Hoành Sơn khuất hướng gió mùa Đông Bắc, nên lượng mưa ở đây nhỏ nhất tỉnh.

1.4.5.2. Cường độ mưa

Một năm trung bình ở các địa phương Quảng Bình có 10 - 15 ngày lượng mưa trên 50mm (mưa to), trung bình có 4 - 5 ngày có lượng mưa trên 100mm (mưa rất to), nhiều nhất ở miền núi phía Tây Nam và Tây Bắc là 5 ngày, ít nhất ở vùng phía Bắc tỉnh (do nằm sát phía Nam đèo Ngang). Số ngày có cường độ mưa lớn tập trung tháng X hoặc tháng XI, sau đó là các tháng đầu mùa hạ. Bảng 1.20 cho thấy lượng mưa lớn nhất ngày theo các tháng trong năm ở một số trạm như sau.

Bảng 1.20: Lượng mưa lớn nhất trong một ngày

Trạm đo	I	II	III	IV	V	VI	VII	VIII	IX	X	XI	XII
Tuyên Hóa	53.5	60.4	83.9	89.6	470.4	402.7	274.1	403.4	404.5	548.4	189.8	122.3
Mai Hóa	44.8	168.8	125.5	95.6	353.0	329.0	126.5	299.3	260.0	460.8	232.2	165.9
Ba Đồn	76.5	48.5	60.6	69.6	168.2	245.9	128.1	329.6	413.7	357.1	366.4	213.0
Đồng Hới	63.0	112.2	108.6	107.8	197.6	230.8	164.7	327.0	358.7	554.6	305.1	168.6
Lệ Thuỷ	112.2	81.0	119.0	76.1	206.7	193.0	194.6	337.0	450.1	686.6	397.6	125.7
Kiến Giang	70.5	88.0	165.9	117.1	221.1	132.4	176.9	293.0	500.0	315.9	396.8	182.0

Lượng mưa lớn nhất ngày còn lớn hơn tổng lượng mưa trung bình tháng trong các tháng của mùa mưa ít; chứng tỏ mưa không những phân hoá theo không gian mà còn phân hoá rất mãnh liệt theo thời gian. Lượng mưa lớn nhất trong một ngày thường tập trung các tháng X hoặc XI, là những tháng có tổng lượng mưa tháng lớn nhất trong năm. Theo số liệu đo thực tế cho thấy, lượng mưa lớn nhất trong một ngày đạt từ 400 - 650mm đều đã xảy ra trong những ngày đầu tháng XI năm 1999.

Cường độ mưa lớn tập trung các tháng IX, X và mưa cường độ nhỏ có tần suất rất lớn ở các tháng mùa khô. Ngược lại, tần suất cấp mưa lớn thì khá nhỏ ở các tháng mùa khô, tần suất này có xu thế tăng lên một ít trong các tháng V và tháng VI và tiếp tục tăng từ tháng VIII đến tháng XI.

1.4.5.3. Số ngày mưa

Trên toàn quốc số ngày mưa trung bình năm từ 70 - 220 ngày, phân bố số ngày mưa theo không gian và thời gian không sâu sắc như phân bố lượng mưa. Tuy nhiên, ở một số nơi người ta có thể dựa vào số ngày mưa để phân biệt trung tâm mưa nhiều, mưa ít (điều này không phải lúc nào cũng chính xác vì còn nó phụ thuộc vào loại mưa, cường độ mưa). Ở Quảng Bình trung bình hàng năm có từ 120 - 170 ngày mưa. Như vậy, so với số ngày mưa toàn quốc, các địa phương Quảng Bình có số ngày mưa thuộc vào loại địa phương có số ngày mưa trung bình. Vùng núi có số ngày mưa lớn hơn vùng đồng bằng ven biển (bảng 1.21). Nhìn chung, khu vực đồi núi ở phần Tây, Bắc và Nam có nhiều ngày mưa hơn đạt khoảng 150 - 160 ngày/năm; còn vùng thấp ven biển thuộc phần Đông của Quảng Bình có ít ngày mưa, dao động trong khoảng 130 - 140 ngày/năm.

Vào thời kỳ gió khô nóng hoạt động (tháng IV - tháng VIII) có ít ngày mưa nhất, đạt 6 - 10 ngày ở vùng thấp ven biển phía Đông, đạt 8 - 12 ngày ở các khu vực còn lại. Trên toàn lãnh thổ thời kỳ có nhiều ngày mưa nhất là ba tháng IX, X, XI, với khoảng 14 - 20 ngày mưa/tháng.

Bảng 1.21: Số ngày mưa trung bình tháng, năm (ngày)

Trạm đo	I	II	III	IV	V	VI	VII	VIII	IX	X	XI	XII	Năm
Tuyên Hóa	14	14	13	11	13	10	9	14	17	20	18	15	168
Đồng Tâm	12	11	9	9	11	9	9	13	17	19	16	13	148
Mai Hóa	11	11	11	9	11	9	6	12	16	18	15	13	142
Ba Đồn	11	12	11	9	10	8	7	11	15	18	16	13	141
Tân Mỹ	9	9	8	7	9	6	5	9	14	16	15	11	118
Đồng Hới	11	11	11	9	10	7	7	11	16	19	17	14	143
Lệ Thủy	9	9	9	7	9	6	6	9	14	17	16	13	124
Kiến Giang	11	11	11	9	11	8	7	10	14	19	17	20	148

Qua số liệu trên ta thấy, những tháng có lượng mưa lớn (tháng IX, X và tháng XI) cũng là những tháng có số ngày mưa lớn. Số ngày mưa trung bình trong mùa ít mưa ở vùng đồng bằng dưới 13 ngày, miền núi dưới 15 ngày, những tháng ít mưa nhất của mùa khô ở vùng đồng bằng chỉ dưới 9 ngày, ở miền núi dưới 12 ngày. Số ngày mưa trong mùa mưa chênh lệch rất ít giữa miền núi và đồng bằng, tập trung từ 15 - 20 ngày mưa.

1.4.5.4. Tính biến động của lượng mưa

Như phần trên đã đề cập, mưa là một yếu tố khí hậu có tính biến động rất mạnh mẽ nhất về cả không gian và thời gian.

Mức độ biến động về mưa trong mùa khô lớn hơn trong mùa mưa nhiều, tổng lượng mưa hàng năm chênh lệch với lượng mưa trung bình năm từ 369 - 669mm, tương ứng với hệ số biến động từ 17 - 39%. Dưới đây là bảng tính toán độ lệch chuẩn và độ phân tán về lượng mưa tháng và năm ở các địa phương Quảng Bình (bảng 1.22).

Bảng 1.22: Độ lệch chuẩn (x) và hệ số biến động (Cv%) của lượng mưa

Trạm đo	Đặc trưng	I	II	III	IV	V	VI	VII	VII	IX	X	XI	XII	Năm
Thanh Lạng	x	33	15	28	90	109	139	208	233	478	310	127	42	669
Thanh Lạng	Cv	50	32	71	75	58	87	155	88	81	60	62	57	28
Đồng Tâm	x	24	25	30	58	107	116	125	165	340	362	128	53	495
Đồng Tâm	Cv	55	64	71	68	60	83	93	62	66	56	59	63	21
Tuyên Hóa	x	25	24	28	52	123	132	129	165	292	353	132	61	495
Tuyên Hóa	Cv	55	61	64	73	77	98	100	67	60	57	62	74	22
Minh Hóa	x	24	36	23	76	126	137	94	158	381	318	157	47	651
Minh Hóa	Cv	54	72	50	84	70	81	77	69	69	63	71	68	29
Tân Lâm	x	28	12	36	35	70	57	197	175	449	370	210	55	509
Tân Lâm	Cv	52	108	62	61	49	143	76	75	54	65	69	52	21
Tân Sum	x	20	29	29	107	142	153	125	215	364	337	105	39	538
Tân Sum	Cv	32	55	61	76	66	81	96	72	73	58	57	60	22
Mai Hóa	x	27	22	32	50	109	123	122	141	277	325	134	48	545
Mai Hóa	Cv	67	70	80	82	76	107	111	64	66	58	64	72	26
Troóc	x	45	43	36	63	98	108	66	105	226	282	120	62	527
Troóc	Cv	129	110	77	77	56	86	89	48	57	62	63	82	28
Roòn	x	33	22	29	42	82	92	88	153	384	302	188	64	557
Roòn	Cv	86	90	119	107	80	87	131	72	90	66	84	106	39
Ba Đồn	x	25	22	24	33	91	87	92	129	285	326	184	81	476
Ba Đồn	Cv	52	68	69	80	81	93	122	79	68	56	68	84	24
Rào Nan	x	31	26	29	52	75	85	83	156	208	314	183	68	462
Rào Nan	Cv	60	77	94	93	70	89	119	76	65	49	74	88	24
Tân Mỹ	x	32	32	33	41	101	99	97	124	296	328	200	77	472
Tân Mỹ	Cv	52	76	79	85	89	119	127	79	68	52	64	70	22
Cự Nẫm	x	35	28	31	44	72	122	107	156	226	296	231	96	487
Cự Nẫm	Cv	55	58	71	67	60	105	102	98	53	41	58	82	20
Việt Trung	x	34	29	50	56	113	89	92	119	262	330	195	69	369
Việt Trung	Cv	74	66	95	93	79	85	120	68	63	51	61	73	17
Đồng Hới	x	33	27	34	46	78	69	78	133	271	323	211	70	426
Đồng Hới	Cv	57	63	79	91	73	80	110	83	61	51	64	58	20
Tám Lu	x	33	30	39	60	109	99	133	104	307	392	264	89	491
Tám Lu	Cv	71	72	86	79	59	70	101	47	68	59	62	68	31
Cẩm Ly	x	49	34	36	64	101	71	91	100	269	361	233	86	626
Cẩm Ly	Cv	82	81	82	100	76	77	121	67	64	57	65	67	33
Lệ Thuỷ	x	34	29	29	47	93	82	94	142	253	337	236	89	411
Lệ Thuỷ	Cv	57	70	71	88	83	82	123	96	61	51	64	59	20
Kiến Giang	x	43	33	40	53	89	77	101	122	284	359	251	122	460
Kiến Giang	Cv	57	61	73	72	56	73	97	73	62	53	56	65	18

Bảng 1.23: Hệ số biến đổi Cv mưa năm tính cho thời đoạn 45 năm (1961-2005)

STT	Trạm	X(mm)	Cv	TT	Trạm	X(mm)	Cv
1	Tuyên Hoá	2311.4	0.213	7	Kiến Giang	2590.7	0.178
2	Đồng Tâm	2419.5	0.207	8	Tám Lu	2579.7	0.195
3	Mai Hoá	2120.7	0.209	9	Minh Hoá	2302.9	0.173
4	Ba Đồn	1986.4	0.235	10	Tân Mỹ	2125.2	0.200
5	Đồng Hới	2173.8	0.195	11	Việt Trung	2226.0	0.161
6	Lệ Thuỷ	2248.4	0.201	12	Cẩm ly	2278.1	0.20

Каталог: 3cms -> upload -> khcn -> File -> SachKhoaHoc -> QB TNKS
SachKhoaHoc -> CHƯƠng 3 CẤu trúC ĐỊa chất thang địa tầng
SachKhoaHoc -> CHƯƠng V: ĐỊa vực cư trú, DÂn cư, CÁc dân tộc và TÔn giáO
SachKhoaHoc -> Trung tá. LÊ Việt bìNH
SachKhoaHoc -> Chương V: Kinh tế
SachKhoaHoc -> Nnc trần văn chưỜNG
SachKhoaHoc -> ThS. trưƠng trung phưƠNG
SachKhoaHoc -> Nnc trần văn chưỜNG
SachKhoaHoc -> Danh tưỚng nhà thơ nnc. Trần văn chưỜNG
QB TNKS -> Chương 6 nhóm khoáng sản nhiên liệU

tải về 3.14 Mb.

Chia sẻ với bạn bè của bạn:

1 2 3 4 5 6 7 8 9 ... 15