II  TRUYÒN THèNG Y£U N¦íC CñA D¢N TéC VIÖT NAM THêI PHONG KIÕN

II  TRUYÒN THèNG Y£U N¦íC CñA D¢N TéC VIÖT NAM THêI PHONG KIÕN

Lßng yªu n­íc b¾t nguån tõ nh÷ng t×nh c¶m ®Çu tiªn cña con ng­êi ®èi víi ng­êi th©n trong gia ®×nh vµ më réng ra lµ quª h­¬ng, lµ lµng xãm vµ cao h¬n lµ quèc gia, d©n téc hay Tæ quèc.

Tõ mÊy ngh×n n¨m tr­íc ®©y, céng ®ång nh÷ng ng­êi nguyªn thuû trªn ®Êt n­íc ViÖt Nam, tõ trong lao ®éng ®· cïng nhau chinh phôc ch©u thæ c¸c con s«ng lín. Hä sèng quÇn tô víi nhau, ®· s¸ng t¹o nªn nÒn v¨n minh ViÖt cæ vµ x©y dùng nªn mét quèc gia n­íc V¨n Lang. Tõ trong qu¸ tr×nh giao l­u, trao ®æi vµ ®oµn kÕt víi nhau ®Ó chèng thiªn tai, b¶o vÖ cuéc sèng ®· n¶y në mét t×nh c¶m g¾n bã víi nhau v­ît ra khái khu«n khæ cña mét lµng, mét ®Þa ph­¬ng thµnh møc ®é réng lín h¬n mµ chóng ta gäi lµ lßng yªu n­íc.

Sù ®oµn kÕt cña con ng­êi, cña c¸c lµng xãm trong cuéc sèng ®­îc ph¸t huy vµ ph¸t triÓn ë møc ®é cao h¬n ®ã lµ chèng giÆc ngo¹i x©m ®Ó b¶o vÖ nh÷ng thµnh qu¶ mµ con ng­êi ®· t¹o dùng nªn. Sù ra ®êi cña Nhµ n­íc ¢u L¹c tõ trong cuéc kh¸ng chiÕn chèng qu©n TÇn ®· ®¸nh dÊu b­íc ph¸t triÓn míi cña lßng yªu n­íc.

Trong h¬n 1000 n¨m B¾c thuéc, nh©n d©n ta l¹i ®Êu tranh kh«ng ngõng ®Ó chèng l¹i ¸ch ®« hé cña phong kiÕn ph­¬ng B¾c, giµnh l¹i quyÒn tù chñ. §ång thêi x©y dùng, ph¸t triÓn ®Êt n­íc vµ gi÷ g×n, ph¸t huy nh÷ng di s¶n v¨n ho¸ cña tæ tiªn ®Ó l¹i chÝnh lµ ®· n©ng cao vµ ph¸t triÓn h¬n n÷a lßng yªu n­íc. ViÖc thê cóng nh÷ng ng­êi anh hïng trong cuéc kh¸ng chiÕn chèng x©m l­îc ®· thÓ hiÖn lßng tù hµo d©n téc vµ kh¾c ghi lßng yªu n­íc cña ng­êi d©n ViÖt ®Ó tõ ®ã h×nh thµnh truyÒn thèng yªu n­íc ViÖt Nam.

2. Ph¸t triÓn vµ t«i luyÖn truyÒn thèng yªu n­íc trong c¸c thÕ kØ phong kiÕn ®éc lËp

BiÕt ®­îc truyÒn thèng yªu n­íc cña d©n téc ViÖt Nam ®­îc ph¸t triÓn vµ t«i luyÖn trong c¸c thÕ kØ phong kiÕn ®éc lËp :

Bèi c¶nh lÞch sö trong 9 thËp kØ ®éc lËp ®· t¸c ®éng ®Õn lßng yªu n­íc cña mäi ng­êi d©n ViÖt Nam.

ViÖc thÓ hiÖn truyÒn thèng yªu n­íc trong thêi k× nµy võa ë viÖc x©y dùng ®Êt n­íc trªn c¸c lÜnh vùc, võa lµ chèng ngo¹i x©m b¶o vÖ ®éc lËp d©n téc.

 Tõ thÕ kØ X, ®Êt n­íc ®­îc ®éc lËp, tù chñ víi l·nh thæ, tiÕng nãi, phong tôc tËp qu¸n vµ tÝn ng­ìng riªng. Nh­ng mét nhiÖm vô quan träng ®Æt ra cho c¶ d©n téc lµ võa ph¶i x©y dùng vµ ph¸t triÓn ®Êt n­íc ®Ó cã thÓ "lµm chñ mét ph­¬ng". MÆt kh¸c, vÉn ph¶i th­êng xuyªn ®èi phã víi ©m m­u x©m chiÕm c¸c n­íc ph­¬ng Nam cña c¸c triÒu ®¹i ph­¬ng B¾c.

C¸c cuéc kh¸ng chiÕn chèng ngo¹i x©m th¾ng lîi víi hµng lo¹t chiÕn c«ng oanh liÖt cña c¸c anh hïng thêi Lý, TrÇn vµ chèng Minh ®· chøng tá t×nh yªu Tæ quèc ®· ®­îc kh¾c s©u ë mäi tÇng líp vµ mäi ng­êi d©n ViÖt Nam.

C«ng cuéc x©y dùng mét chÝnh quyÒn cña riªng m×nh ®Ó chøng tá "Nam, B¾c ®Òu chñ n­íc m×nh, kh«ng ph¶i noi nhau" vµ nÒn kinh tÕ ®éc lËp tù chñ víi nÒn v¨n ho¸ mang b¶n s¾c d©n téc. §iÒu nµy ®ßi hái con ng­êi ph¶i lao ®éng, ph¶i kiªn tr× vµ s¸ng t¹o, ®ång thêi ph¶i cã lßng yªu n­íc. V× x©y dùng ®Êt n­íc v÷ng m¹nh còng lµ gãp phÇn chiÕn th¾ng giÆc ngo¹i x©m.

TruyÒn thèng yªu n­íc ViÖt Nam cßn lu«n lu«n g¾n víi ý thøc ®oµn kÕt mäi tÇng líp nh©n d©n vµ ®oµn kÕt c¸c téc ng­êi trªn ®Êt n­íc ViÖt Nam.

TruyÒn thèng yªu n­íc dÇn dÇn cßn mang thªm yÕu tè nh©n d©n, v× d©n vµ th­¬ng d©n.

LÞch sö ViÖt Nam lµ lÞch sö dùng n­íc ®i ®«i víi gi÷ n­íc. Më ®Çu cho thêi k× phong kiÕn ®éc lËp còng chÝnh lµ lóc mµ nh©n d©n ta võa ph¶i ®Êu tranh gian khæ ®Ó giµnh ®éc lËp. ChÝnh v× vËy, ý thøc vÒ nÒn tù chñ, vÒ t×nh c¶m vµ tinh thÇn ®oµn kÕt tõ giai cÊp thèng trÞ ®Õn nh©n d©n lao ®éng ®Òu ®­îc thÓ hiÖn vµ ph¸t huy.

Chèng ngo¹i x©m, b¶o vÖ ®éc lËp d©n téc lµ nÐt ®Æc tr­ng næi bËt nhÊt cña truyÒn thèng yªu n­íc ViÖt Nam thêi phong kiÕn.

Trong sù nghiÖp x©y dùng ®Êt n­íc cña thêi k× phong kiÕn ®éc lËp, truyÒn thèng yªu n­íc tiÕp tôc ®­îc gi÷ g×n vµ ph¸t huy.

TruyÒn thèng yªu n­íc ViÖt Nam ®­îc h×nh thµnh tõ xa x­a. Nã ®­îc ph¸t huy vµ ph¸t triÓn ë thêi phong kiÕn. §ã lµ mét truyÒn thèng quý b¸u cña d©n téc. Sau ®ã cµng ®­îc ph¸t triÓn m¹nh mÏ h¬n trong sù nghiÖp chèng thùc d©n Ph¸p vµ chèng ®Õ quèc MÜ. ë thêi k× hiÖn t¹i, truyÒn thèng yªu n­íc ViÖt Nam ®· vµ ®ang ®­îc thÓ hiÖn mét c¸ch râ rÖt trong sù nghiÖp b¶o vÖ vµ x©y dùng ®Êt n­íc. NhiÖm vô cña chóng ta lµ g×n gi÷, ph¸t huy truyÒn thèng d©n téc trong c«ng viÖc dùng n­íc vµ gi÷ n­íc ngµy nay.

LÞCH Sö THÕ GIíI CËN §¹I

A. CHUÈN KIÕN THøC, KÜ N¡NG TRONG CH¦¥NG TR×NH

 Kh¸i qu¸t vÒ sù chuyÓn biÕn kinh tÕ, x· héi dÉn ®Õn c¸c cuéc c¸ch m¹ng t­ s¶n ®Çu tiªn. Nguyªn nh©n s©u xa, duyªn cí trùc tiÕp cña c¸c cuéc c¸ch m¹ng.

 C¸ch m¹ng Hµ Lan gi÷a thÕ kØ XVI.

 C¸ch m¹ng t­ s¶n Anh gi÷a thÕ kØ XVII.

 ChiÕn tranh giµnh ®éc lËp cña c¸c thuéc ®Þa Anh ë B¾c MÜ. Tuyªn ng«n §éc lËp, sù thµnh lËp Hîp chóng quèc MÜ.

 C¸ch m¹ng t­ s¶n Ph¸p cuèi thÕ kØ XVIII:

+ Ph©n tÝch t×nh h×nh kinh tÕ vµ c¸c m©u thuÉn giai cÊp x· héi tr­íc c¸ch m¹ng.

+ Tr×nh bµy nh÷ng diÔn biÕn chÝnh qua c¸c giai ®o¹n c¸ch m¹ng Ph¸p : nÒn qu©n chñ lËp hiÕn, nÒn céng hoµ, nÒn chuyªn chÝnh d©n chñ c¸ch m¹ng, chiÕn tranh c¸ch m¹ng.

B. H¦íNG DÉN THùC HIÖN CHUÈN KIÕN THøC, KÜ N¡NG

I  C¸CH M¹NG Hµ LAN Vµ C¸CH M¹NG T¦ S¶N ANH

1. C¸ch m¹ng Hµ Lan

BiÕt ®­îc nh÷ng nÐt chÝnh vÒ vÞ trÝ ®Þa lÝ, t×nh h×nh x· héi, kinh tÕ cña Nª-®Ðc-lan tr­íc c¸ch m¹ng vµ diÔn biÕn chÝnh, ý nghÜa cña cuéc c¸ch m¹ng t­ s¶n ®Çu tiªn trªn thÕ giíi :

 Vµo thÕ kØ XVI, nÒn kinh tÕ t­ b¶n chñ nghÜa ë Nª-®Ðc-lan ph¸t triÓn m¹nh nhÊt ch©u ¢u. Nh­ng nh©n d©n Nª-®Ðc-lan l¹i bÞ V­¬ng quèc T©y Ban Nha thèng trÞ (tõ thÕ kØ XII), ng¨n c¶n sù ph¸t triÓn nµy.

 ChÝnh s¸ch cai trÞ hµ kh¾c cña chÕ ®é phong kiÕn T©y Ban Nha cµng lµm t¨ng thªm m©u thuÉn d©n téc. NhiÒu cuéc ®Êu tranh cña nh©n d©n Nª-®Ðc-lan chèng l¹i chÝnh quyÒn phong kiÕn T©y Ban Nha ®· diÔn ra, ®Ønh cao lµ cuéc khëi nghÜa cña nh©n d©n miÒn B¾c
Nª-®Ðc-lan (8 1566).

 N¨m 1581, c¸c tØnh miÒn B¾c Nª-®Ðc-lan ®· thµnh lËp "C¸c tØnh liªn hiÖp" (sau lµ Céng hoµ Hµ Lan), nh­ng thùc d©n T©y Ban Nha kh«ng chÊp nhËn vµ cuéc ®Êu tranh vÉn tiÕp diÔn.

 N¨m 1648, chÝnh quyÒn T©y Ban Nha c«ng nhËn nÒn ®éc lËp cña Hµ Lan. Cuéc c¸ch m¹ng kÕt thóc, Hµ Lan ®­îc gi¶i phãng.

ý nghÜa :

+ C¸ch m¹ng Hµ Lan thÕ kØ XVI lµ cuéc c¸ch m¹ng t­ s¶n ®Çu tiªn trªn thÕ giíi.

+ C¸ch m¹ng ®· lËt ®æ ¸ch thèng trÞ cña thùc d©n T©y Ban Nha, më ®­êng cho chñ nghÜa t­ b¶n ph¸t triÓn.

2. C¸ch m¹ng t­ s¶n Anh

BiÕt ®­îc nh÷ng nÐt chÝnh vÒ t×nh h×nh kinh tÕ, chÝnh trÞ, x· héi Anh tr­íc c¸ch m¹ng. Tr×nh bµy diÔn biÕn chÝnh trªn l­îc ®å vµ ý nghÜa cña cuéc C¸ch m¹ng t­ s¶n Anh :

N­íc Anh tr­íc c¸ch m¹ng :

+ §Õn thÕ kØ XVII, nÒn kinh tÕ t­ b¶n chñ nghÜa ë Anh ®· ph¸t triÓn m¹nh víi nhiÒu c«ng tr­êng thñ c«ng nh­ luyÖn kim, lµm sø, len d¹,... Trong ®ã, Lu©n §«n trë thµnh trung t©m c«ng nghiÖp, th­¬ng m¹i vµ tµi chÝnh lín nhÊt n­íc Anh.

+ ë n«ng th«n, nhiÒu quý téc phong kiÕn ®· chuyÓn sang kinh doanh theo con ®­êng t­ b¶n, b»ng c¸ch "rµo ®Êt c­íp ruéng", biÕn ruéng ®Êt chiÕm ®­îc thµnh nh÷ng ®ång cá, thuª c«ng nh©n nu«i cõu ®Ó lÊy l«ng cung cÊp cho thÞ tr­êng. Hä trë thµnh tÇng líp quý téc míi, cßn n«ng d©n mÊt ®Êt th× nghÌo khæ.

H×nh thµnh kh¸i niÖm "rµo ®Êt c­íp ruéng".

+ Trong khi ®ã, chÕ ®é phong kiÕn tiÕp tôc k×m h·m giai cÊp t­ s¶n vµ quý téc míi, ng¨n c¶n hä ph¸t triÓn theo con ®­êng t­ b¶n.

V× vËy, giai cÊp t­ s¶n vµ quý téc míi ®· liªn minh l¹i víi nhau nh»m lËt ®æ chÕ ®é phong kiÕn chuyªn chÕ, x¸c lËp quan hÖ s¶n xuÊt t­ b¶n chñ nghÜa.

DiÔn biÕn chÝnh cña cuéc c¸ch m¹ng :

C¸ch m¹ng t­ s¶n Anh ®­îc chia lµm hai giai ®o¹n :

+ Giai ®o¹n 1 (1642 – 1648)

 N¨m 1640, vua S¸c-l¬ I triÖu tËp Quèc héi Anh (Quèc héi gåm phÇn lín lµ quý téc míi) nh»m ®Æt ra thuÕ míi, thùc hiÖn chÝnh s¸ch cai trÞ ®éc ®o¸n cña m×nh. Quèc héi ®­îc sù ñng hé cña nh©n d©n ®· ph¶n ®èi kÞch liÖt vµ S¸c-l¬ I liÒn chuÈn bÞ lùc l­îng chèng l¹i

Quèc héi.

 N¨m 1642, néi chiÕn bïng næ, b­íc ®Çu th¾ng lîi nghiªng vÒ phÝa nhµ vua. Nh­ng tõ khi ¤-li-v¬ Cr«m-oen lªn lµm chØ huy qu©n ®éi Quèc héi, x©y dùng ®éi qu©n cã kØ luËt ®· liªn tiÕp ®¸nh b¹i qu©n ®éi cña nhµ vua. S¸c-l¬ I bÞ b¾t.

+ Giai ®o¹n 2 (1649 – 1688)

 Ngµy 30 – 1 – 1649, tr­íc ¸p lùc cña quÇn chóng nh©n d©n, vua S¸c-l¬ I ®· bÞ xö tö. N­íc Anh chuyÓn sang nÒn céng hoµ vµ c¸ch m¹ng ®¹t tíi ®Ønh cao. Tuy nhiªn, chØ cã giai cÊp t­ s¶n vµ quý téc míi ®­îc h­ëng quyÒn lîi. V× vËy, nh©n d©n tiÕp tôc ®Êu tranh.

 §Ó ®èi phã víi cuéc ®Êu tranh cña nh©n d©n, quý téc míi vµ t­ s¶n l¹i tho¶ hiÖp víi phong kiÕn, ®­a Vin-hem ¤-ran-gi¬ (Quèc tr­ëng Hµ Lan vµ lµ con rÓ cña vua Giªm II) lªn ng«i, thiÕt lËp chÕ ®é qu©n chñ lËp hiÕn.

C¸ch m¹ng t­ s¶n Anh kÕt thóc.

ý nghÜa lÞch sö :

+ Cuéc c¸ch m¹ng t­ s¶n Anh do quý téc míi liªn minh víi giai cÊp t­ s¶n l·nh ®¹o, ®­îc ®«ng ®¶o quÇn chóng nh©n d©n ñng hé ®· giµnh ®­îc th¾ng lîi, ®­a n­íc Anh ph¸t triÓn theo con ®­êng t­ b¶n chñ nghÜa.

+ Tuy nhiªn, ®©y lµ cuéc c¸ch m¹ng kh«ng triÖt ®Ó v× vÉn cßn
ng«i vua.

+ C¸ch m¹ng chØ ®¸p øng ®­îc quyÒn lîi cho giai cÊp t­ s¶n vµ quý téc míi, cßn nh©n d©n kh«ng ®­îc h­ëng g×.

Quan s¸t h×nh 52  ¤.Cr«m-oen (SGK) vµ nhËn xÐt vÒ vai trß cña «ng ®èi víi cuéc c¸ch m¹ng.

tải về 0.9 Mb.

Chia sẻ với bạn bè của bạn: