Bài 5: THỨC A-LẠI-DA
I BÀI TỤNG
初阿賴耶識 異熟一切種
不可知執受 處了.常與觸
作意受想思 相應唯捨受
是無覆無記 觸等亦如是
恒轉如瀑流 阿羅漢位捨
Thứ nhất là A-lại-da,
cũng gọi là dị thục, nhất thiết chủng.
Không thể biết sự chấp thọ, xứ sở và biểu hiện nhận thức của nó.
Luôn luôn, nó tương ưng với xúc,
tác ý, thọ tưởng và tư.
Nó chỉ tương ưng với xả thọ.
Nó là vô phú vô ký.
Xúc v.v. cũng vậy.
Nó thường hằng lưu chuyển như dòng thác.
Đến địa vi A-la-hán nó mới bị loại bỏ.
II. KHÁI NIỆM VÀ NỘI DUNG
1. A-lại-da (ālaya)
- Thức năng biến thứ nhất, A-lại-da. Vì nó hỗ tương làm điều kiện (duyên) cho các pháp tạp nhiễm. Vì hữu tình chấp nó như là tự ngã nội tại.
a) Năng tàng:
- Nguyên nghĩa, ālaya chỉ cho cái nhà, chỗ trú ẩn, trú xứ. Hán cũng có khi dịch là quật trạch (hang ổ).
- Vì nó là trú xứ của hạt giống của tất cả pháp tạp nhiễm (sāṃkleśika), nên được gọi là A-lại-da.
- Trong trạng thái như là kết quả, các pháp được cất giấu, được an trí trong đó.
- Thuật ký (tr. 301b10): “Tự tướng (svalakṣaṇa) của thức a-lại-da có ba trạng thái (tam vị), nhưng ý nghĩa “tàng” đựoc hàm ngụ trong trạng thái thứ nhất.”
b) Sở tàng: Hoặc trong thái như là nguyên nhân, nó được cất giấu, được an trí trong tất cả các pháp.
Chia sẻ với bạn bè của bạn: |