26. KỸ thuật trồng đẬu tưƠng 26 giống đẬu tưƠNG

Giống đậu tương trong sản xuất được chia làm 3 nhóm theo thời gian sinh trưởng như sau:

ĐT 12, ĐT 13, ĐVN 9, AK 02, AK 03, V 48, MTD 176, DT 99, ML 2, VN-9, MTĐ45-3, MTĐ10, DT96, ĐVN 5, ĐVN8.

HL 2, DT 84, ĐT 92, ĐN 42, AK 04, AK 05, M 103, VX 93, DT22, DT 2006, ĐVN6.

T57, TN 01, ĐT 80, ĐT 95, ĐT 2000, ĐT 2003, DT2601, DT2008 (chịu hạn).

Thời vụ đậu tương cho các vùng cụ thể như sau:

Đậu tương không kén đất và có khả năng cố định đạm nên được gọi là "cây cải tạo đất". Tuy nhiên trên đất có thành phần cơ giới trung bình, tơi xốp, dễ thoát nước, có hàm lượng lân dễ tiêu cao, độ pH = 6 - 7 đậu tương sinh trưởng và phát triển tốt nhờ có bộ rễ với nhiều nốt sần phát triển.

Ở nước ta đậu tương trồng ở tất cả các vùng nhưng được trồng tập trung ở Đồng bằng Sông Hồng và Đồng bằng Sông Cửu Long nên đậu tương thường được luân canh với cây lúa nước. ở vùng cao, đất trồng đậu tương được luân canh với ngô. Ngoài ra đậu tương còn được luân canh với rau đậu các loại và luân canh trên đất chuyên gieo mạ.

Đất trồng đậu tương cày sâu 15 - 20cm, bừa 2 - 3 lần cần đảm bảo đất nhỏ, bằng phẳng và sạch cỏ. Tuỳ theo khả năng thoát nước của đất có thể lên luống rộng 1,4 - 1,6m, rãnh ruộng 30cm, chiều cao luống 10cm, trên luống rạch hàng ngang để gieo hạt.

Ở Đồng bằng Sông Hồng đậu tương Thu - Đông được gieo hạt sau khi thu hoạch lúa mùa sớm vào cuối tháng 9 nên phải thực hiện làm đất tối thiểu không cày bừa và gieo đậu tương đất ướt. Trước khi gặt lúa 20 ngày phải rút nước ruộng. Khi gặt cắt gốc rạ cao 20cm, làm luống rộng 2 - 2,5m, có xẻ rãnh thoát nước. Dùng máy kéo nhỏ có bàn trượt lồng 1 lượt để đè rạ sau đó gieo hạt đậu tương theo mật độ và khoảng cách đã định sẵn.

26.4. GIEO HẠT VÀ MẬT ĐỘ:

Cần đảm bảo đủ mật độ trên dưới 40 cây/m² với lượng hạt giống chuẩn bị cho 1 ha khoảng 60 - 65 kg. Mật độ và khoảng cách gieo đậu tương tuỳ theo mùa vụ như sau:

Đồng bằng Sông Cửu Long trồng đậu tương trên đất lúa sau khi thu lúa Đông Xuân sớm trong tháng 2 thì trồng đậu vào cuối tháng 2, thu hoạch tháng 5. Đậu tương được sạ lan hoặc bằng công cụ sạ hàng; lượng giống dùng 70 – 80kg/ha.

10 tấn phân chuồng + 300 - 400kg super lân + 85 - 110kg urê + 100 - 130kg clorua kali + 300 - 500kg vôi.

Lượng phân bón cho đậu tương trên đất lúa ở đồng bằng Sông Cửu Long như sau: 80kg urê + 250 – 400kg super lân + 50kg clorua kali.

26.5.2. Cách bón:

- Vôi bón trước lần cày vỡ.

- Bón lót theo rạch toàn bộ phân chuồng + phân lân rồi phủ 1 lớp đất mỏng để gieo hạt.

- Bón thúc:

+ Lần 1 (khi đậu tương có 2 - 3 lá thật) bón: 1/2 lượng phân đạm + 1/2 lượng phân kali.

+ Lần 2 (khi đậu tương có 6 - 7 lá thật) bón: 1/2 lượng phân đạm + 1/2 lượng phân kali. Cần kết thúc bón trước lúc đậu ra hoa.

Trên đất lúa ở đồng bằng Sông Cửu Long, bón phân cho đậu tương như sau:

- Bón lót phân lân trước khi cắt gốc rạ.

- Bón thúc lần 1 sau khi gieo hạt 10 – 15 ngày: 20kg urê/ha.

- Bón thúc lần 2 sau khi gieo hạt 20 – 25 ngày: 40kg urê + 25kg clorua kali/ha.

- Bón thúc lần 3 sau khi gieo hạt 45 – 50 ngày: 20kg urê + 25kg clorua kali/ha.

Nếu có điều kiện dùng phân phun lên lá, các chế phẩm có nguyên tố vi lượng Mo, Mn, Cu vào thời gian bón thúc lần2.

- Gieo dặm tỉa định cây: Khi đậu tương bắt đầu có lá thật, cần kiểm tra đồng ruộng nếu thấy cây chết, mất khoảng phải gieo dặm kịp thời để đảm bảo mật độ và sự đồng đều của ruộng đậu. Công việc này phải làm xong sau khi gieo 5 - 6 ngày.

- Tỉa định cây đối với đậu tương khi có 2 - 3 lá thật. Tỉa bỏ cây yếu, cây bị bệnh lở cổ rễ, để lại những cây khoẻ mạnh theo mật độ trên dưới 40 cây/m².

- Tưới tiêu nước: Phải đảm bảo độ ẩm đất của ruộng đậu 70 - 80%. Nếu gặp hạn phải tưới nước, nhất là thời kỳ đậu tương ra hoa. Nhưng khi gặp mưa đối với chân ruộng thấp phải tiêu nước kịp thời. Ruộng quá ẩm sẽ làm tăng khả năng rụng nụ, hoa, quả non và sâu bệnh tăng lên.

Bệnh do nấm Phakopsara pachyrhisi Sydow gây ra, phát triển mạnh từ khi đậu tương ra hoa làm cho lá khô vàng và rụng hàng loạt.

Phòng trừ: Sử dụng các giống đậu tương kháng hoặc nhiễm nhẹ bệnh như: TL 57, HL 92, ĐT 12, ĐT 94, ĐT 95. Luân canh với các cây không phải họ đậu, tốt nhất là luân canh với lúa nước. Dùng 1 trong các loại thuốc: Copper B, Bentate pha nồng độ 15 - 20ml/bình 8 lít nước để phun.

26.7.2. Bệnh lở cổ rễ (Rihizotonia phabeoli):

Do nấm Rihizotonia phabeoli gây hại phần gốc thân sát với mặt đất làm cho gốc bị thối dần và gẫy gục nhưng lá non vẫn xanh nên có nơi còn gọi là bệnh héo xanh.

Phòng trừ: Thực hiện tốt chế độ luân canh với cây trồng không thuộc họ đậu. Không để ruộng đậu tương quá ẩm và gieo hạt quá dày. Nhổ bỏ những cây bị bệnh đem tiêu huỷ. Sử dụng 1 trong các loại thuốc sau đây để phun: Starner, Validan 300 – 500DD nồng độ 15 - 20ml/bình 8 lít nước, Carabenzim 500 Fl nồng độ 20ml/bình 8 lít, Nasta 40 EC nồng độ 2ml/bình 8 lít.

26.7.3. Dòi đục thân (Agromyza Fahaseoli):

Dòi đục gân lá, cuống lá rồi đục vào thân. Dòi trưởng thành gây hại càng lớn làm cho cây con bị chết ở giai đoạn 15 - 30 ngày tuổi.

Phòng trừ: Dùng 1 trong các loại thuốc: Basudin 10H rải vào gốc cây đậu tương (2 - 3 hạt thuốc/gốc - lượng dùng 20kg/ha), Regent 800WP nồng độ 8gr/bình 8 lít, Regasuo 500 DD nồng độ 10ml/bình 8 lít, Padan 35 SP nồng độ 20gr/bình 8 lít.

Đối với sâu đục thân, dòi đục nõn, rệp các loại gây hại thời kỳ cây con và quả non dùng 1 trong các loại thuốc: Padan 35 SP, Trebon 10EC, Shecpa 25 E C, Cyperan 25EC, 50EC, Kinalux 25EC phun định kỳ 7 ngày 1 lần.

Sâu gây hại trên quả non làm ảnh hưởng đến năng suất và phẩm chất hạt đậu tương.