10 TCN 441 - 2001
|
tiªu chuÈn b¶o vÖ thùc vËt
|
Nhãm B & C
Tiªu chuÈn ngµnh
|
10 TCN 441-2001
|
Kh¶o nghiÖm trªn ®ång ruéng
hiÖu lùc phßng trõ rÖp muéi (Aphididae) h¹i c©y rau hä thËp tù cña c¸c thuèc trõ s©u
Bio-Test of insecticides against aphididae
on cruciferous vegetable in the field
|
1. Quy ®Þnh chung:
1.1. Quy ph¹m nµy quy ®Þnh nh÷ng nguyªn t¾c, néi dung vµ ph¬ng ph¸p chñ yÕu ®Ó ®¸nh gi¸ hiÖu lùc phßng trõ rÖp muéi (Aphididae) h¹i mét sè c©y rau hä thËp tù cña c¸c thuèc trõ s©u ®· cã vµ cha cã trong danh môc c¸c lo¹i thuèc BVTV ®îc phÐp sö dông ë ViÖt Nam.
1.2. C¸c kh¶o nghiÖm ph¶i ®îc tiÕn hµnh t¹i c¸c c¬ së cã ®ñ ®iÒu kiÖn nh ®iÒu 11 cña quy ®Þnh vÒ kiÓm ®Þnh chÊt lîng, d lîng thuèc BVTV vµ kh¶o nghiÖm thuèc BVTV ®îc ban hµnh kÌm theo QuyÕt ®Þnh sè 193/1998/Q§/BNN-BVTV ngµy 02/12/1998 cña Bé N«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn n«ng th«n.
1.3. Nh÷ng ®iÒu kiÖn kh¶o nghiÖm: C¸c kh¶o nghiÖm ph¶i ®îc bè trÝ trªn nh÷ng ruéng rau ®· tõng cã rÖp muéi (Aphididae) g©y h¹i; trªn c¸c gièng dÔ bÞ nhiÔm; t¹i c¸c vô cã ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho sù ph¸t sinh vµ ph¸t triÓn cña rÖp muéi (Aphididae) vµ t¹i c¸c ®Þa ®iÓm ®¹i diÖn cho vïng sinh th¸i.
C¸c ®iÒu kiÖn trång trät (®Êt, ph©n bãn, mËt ®é trång, c¸ch ch¨m sãc kh¸c ...) ph¶i ®ång ®Òu trªn mçi « kh¶o nghiÖm vµ ph¶i phï hîp víi tËp qu¸n canh t¸c t¹i ®Þa ph¬ng.
1.4. C¸c kh¶o nghiÖm trªn diÖn hÑp vµ diÖn réng ph¶i ®îc tiÕn hµnh ë Ýt nhÊt hai vïng sinh th¸i ®¹i diÖn cho khu vùc s¶n xuÊt n«ng nghiÖp nhng nhÊt thiÕt ph¶i tiÕn hµnh kh¶o nghiÖm diÖn hÑp tríc. NÕu nh÷ng kÕt qu¶ thu ®îc tõ nh÷ng kh¶o nghiÖm trªn diÖn hÑp ®¹t yªu cÇu th× míi ®îc thùc hiÖn c¸c kh¶o nghiÖm trªn diÖn réng.
2. Ph¬ng ph¸p kh¶o nghiÖm:
2.1. Bè trÝ c«ng thøc kh¶o nghiÖm:
C¸c c«ng thøc kh¶o nghiÖm ®îc chia thµnh 3 nhãm:
-
Nhãm 1: C«ng thøc thuèc kh¶o nghiÖm lµ nh÷ng lo¹i thuèc ®Þnh kh¶o nghiÖm ®îc dïng ë nh÷ng liÒu lîng kh¸c nhau, ph¬ng ph¸p sö dông kh¸c nhau, hoÆc nh÷ng d¹ng thµnh phÈm kh¸c nhau ... cña mét hay nhiÒu lo¹i thuèc kh¶o nghiÖm.
-
Nhãm 2: C«ng thøc thuèc so s¸nh lµ lo¹i thuèc cã kiÓu t¸c dông t¬ng tù víi c¸c lo¹i thuèc kh¶o nghiÖm, ®· ®îc ®¨ng ký sö dông ë ViÖt Nam vµ ®ang ®îc dïng phæ biÕn ë ®Þa ph¬ng ®Ó trõ rÖp muéi h¹i rau.
-
Nhãm 3: C«ng thøc thuèc ®èi chøng lµ c¸c « kh¶o nghiÖm kh«ng sö dông bÊt kú lo¹i thuèc BVTV nµo ®Ó trõ rÖp muéi h¹i rau vµ ®îc phun b»ng níc l· (nÕu lµ thuèc dïng ®Ó phun).
Kh¶o nghiÖm ®îc bè trÝ theo ph¬ng ph¸p khèi ngÉu nhiªn hoÆc theo c¸c ph¬ng ph¸p kh¸c ®· ®îc quy ®Þnh trong thèng kª sinh häc.
2.2. KÝch thíc « kh¶o nghiÖm vµ sè lÇn nh¾c l¹i:
Tïy theo d¹ng thuèc (thuèc h¹t, thuèc níc...), c«ng cô phun, r¶i thuèc (b¬m tay,...), lo¹i rau trång mµ c¸c « kh¶o nghiÖm cÇn cã diÖn tÝch thÝch hîp.
-
§èi víi kh¶o nghiÖm « nhá (diÖn hÑp): DiÖn tÝch cña mçi « kh¶o nghiÖm lµ 20-30m2, sè lÇn nh¾c l¹i tõ 3-4 lÇn.
-
§èi víi kh¶o nghiÖm « lín (diÖn réng): DiÖn tÝch cña mçi « kh¶o nghiÖm lµ 100-200m2 vµ kh«ng cÇn nh¾c l¹i.
H×nh d¹ng c¸c « kh¶o nghiÖm nªn cã d¹ng h×nh vu«ng hay h×nh ch÷ nhËt nhng chiÒu dµi kh«ng ®îc lín gÊp ®«i chiÒu réng lµ thÝch hîp.
Gi÷a c¸c « cÇn cã kho¶ng c¸ch ly hîp lý ®Ó tr¸nh thuèc bay t¹t tõ « nµy sang « kh¸c trong khi xö lý (th«ng thêng kho¶ng c¸ch nµy lµ 1 liÕp rau hoÆc 0,5m).
2.3. TiÕn hµnh phun, r¶i thuèc:
2.3.1. Thuèc ph¶i ®îc xö lý ®óng vÞ trÝ (nh phun lªn t¸n l¸ nªn chó ý phun lªn ngän c©y vµ phÇn gÇn ngän n¬i rÖp muéi thêng g©y h¹i ®èi víi thuèc níc, hoÆc bãn vµo rÔ ®èi víi thuèc h¹t ...), ®óng lîng thuèc ®· quy ®Þnh cho mçi « vµ ®ång ®Òu trªn toµn « kh¶o nghiÖm. Lîng thuèc dïng ®îc tÝnh theo kg hay lÝt chÕ phÈm/ha, hoÆc tÝnh theo gam ho¹t chÊt/ha.
Lîng níc dïng ph¶i theo híng dÉn cô thÓ ®èi víi tõng lo¹i thuèc còng nh c¸ch thøc t¸c ®éng cña chóng vµ phï hîp víi giai ®o¹n sinh trëng cña c©y, ®¶m b¶o sao cho giät níc thuèc ®îc ph©n bè ®Òu trªn t¸n l¸ c©y.
C¸c sè liÖu vÒ lîng thuèc thµnh phÈm vµ lîng níc thuèc (l/ha) dïng ®Ó xö lý cÇn ®îc ghi râ.
§èi víi thuèc r¶i hoÆc xö lý b»ng c¸c biÖn ph¸p kh¸c th× xö lý theo khuyÕn c¸o cña nhµ s¶n xuÊt thuèc.
2.3.2. Trong thêi gian lµm kh¶o nghiÖm, nhÊt thiÕt kh«ng ®îc xö lý mét lo¹i thuèc trõ s©u nµo trªn ruéng kh¶o nghiÖm. NÕu ruéng kh¶o nghiÖm b¾t buéc ph¶i sö dông thuèc ®Ó trõ c¸c ®èi tîng g©y h¹i kh¸c nh: bÖnh, cá d¹i ... th× thuèc ®îc dïng ®Ó trõ c¸c ®èi tîng g©y h¹i nµy ph¶i kh«ng ¶nh hëng ®Õn thuèc kh¶o nghiÖm vµ ph¶i ®îc phun r¶i ®Òu trªn tÊt c¶ c¸c « kh¶o nghiÖm, kÓ c¶ « ®èi chøng. C¸c trêng hîp trªn (nÕu cã) ph¶i ®îc ghi chÐp l¹i.
2.3.3. Khi xö lý thuèc, cÇn dïng c¸c c«ng cô phun, r¶i thuèc thÝch hîp nh»m ®¶m b¶o yªu cÇu cña kh¶o nghiÖm. Ghi chÐp ®Çy ®ñ t×nh h×nh vËn hµnh cña c«ng cô phun r¶i thuèc.
2.3.4. Thêi ®iÓm vµ sè lÇn xö lý thuèc ph¶i ®îc thùc hiÖn theo ®óng híng dÉn sö dông cña tõng lo¹i thuèc kh¶o nghiÖm vµ phï hîp víi môc ®Ých kh¶o nghiÖm.
NÕu trong híng dÉn sö dông kh«ng khuyÕn c¸o cô thÓ thêi ®iÓm xö lý th× cã thÓ phun, r¶i thuèc vµo lóc rÖp muéi (Aphididae) xuÊt hiÖn ®¸ng kÓ (kho¶ng 10 c¸ thÓ/l¸) vµ ®ång ®Òu trong ruéng kh¶o nghiÖm.
Sè lÇn xö lý: Thêng lµ 1 lÇn, hoÆc cã thÓ nhiÒu h¬n tïy vµo ®Æc ®iÓm cña thuèc vµ yªu cÇu kh¶o nghiÖm. Sè lÇn xö lý vµ ngµy xö lý cÇn ®îc ghi l¹i.
2.4. §iÒu tra vµ thu thËp sè liÖu:
2.4.1. §¸nh gi¸ t¸c ®éng cña thuèc ®èi víi rÖp muéi (Aphididae) h¹i rau:
2.4.1.1. Sè ®iÓm ®iÒu tra:
-
§èi víi kh¶o nghiÖm diÖn hÑp: Theo dâi 5 ®iÓm cè ®Þnh trong «, mçi ®iÓm 2 c©y, mçi c©y 2 l¸ cè ®Þnh. §iÒu tra sè rÖp muéi (Aphididae) cßn sèng.
-
§èi víi kh¶o nghiÖm diÖn réng: Theo dâi 10 ®iÓm cè ®Þnh trªn «, mçi ®iÓm 2 c©y, mçi c©y theo dâi 2 l¸ cè ®Þnh. §iÒu tra sè rÖp muéi (Aphididae) cßn sèng.
2.4.1.2. Thêi ®iÓm ®iÒu tra:
Thêi ®iÓm quan s¸t tïy thuéc vµo ®Æc ®iÓm t¸c ®éng cña thuèc, lo¹i thuèc vµ yªu cÇu cô thÓ cña kh¶o nghiÖm. Th«ng thêng quan s¸t tríc khi xö lý vµ 1, 3, 7 ngµy sau xö lý thuèc.
2.4.1.3. ChØ tiªu ®iÒu tra: §iÒu tra sè rÖp muéi sèng t¹i c¸c thêi ®iÓm ®iÒu tra
2.4.1.4. Xö lý sè liÖu:
Nh÷ng sè liÖu thu ®îc qua kh¶o nghiÖm diÖn hÑp cÇn ®îc xö lý b»ng ph¬ng ph¸p thèng kª thÝch hîp. Nh÷ng kÕt luËn cña kh¶o nghiÖm ph¶i ®îc rót ra tõ nh÷ng kÕt qu¶ ®· ®îc xö lý b»ng ph¬ng ph¸p thèng kª ®ã. §èi víi c¸c kh¶o nghiÖm thuèc BVTV míi, c¸c ®¬n vÞ ®îc Côc BVTV chØ ®Þnh lµm kh¶o nghiÖm cÇn göi c¶ sè liÖu th« vµ ph¬ng ph¸p thèng kª ®· dïng vÒ Côc BVTV.
2.4.2. §¸nh gi¸ ®éc tÝnh cña thuèc ®Õn c©y trång.
CÇn ®¸nh gi¸ mäi ¶nh hëng tèt, xÊu cña thuèc (nÕu cã) ®Õn sinh trëng vµ ph¸t triÓn c©y trång. Nh÷ng chØ tiªu nµo cã thÓ ®o ®Õm ®îc cÇn ®îc biÓu thÞ b»ng c¸c sè liÖu cô thÓ.
C¸c chØ tiªu chØ cã thÓ ®¸nh gi¸ b»ng m¾t nh ®é ch¸y l¸, qu¨n l¸, sù thay ®æi mµu s¾c l¸ ... th× ph¶i ®¸nh gi¸ theo thang ph©n cÊp ë phÇn phô lôc. Mäi triÖu chøng g©y h¹i hoÆc kÝch thÝch cña thuèc ®èi víi c©y trång cÇn ®îc m« t¶ mét c¸ch ®Çy ®ñ vµ chi tiÕt.
2.4.3. NhËn xÐt t¸c ®éng cña thuèc ®Õn sinh vËt kh¸c:
CÇn ghi chÐp tØ mØ mäi ¶nh hëng tèt, xÊu (nÕu cã) cña thuèc ®Õn sù xuÊt hiÖn hay mÊt ®i cña c¸c lo¹i s©u, bÖnh, cá d¹i còng nh nh÷ng sinh vËt kh«ng thuéc ®èi tîng phßng trõ (®éng vËt cã Ých, ®éng vËt hoang d· ...) .
2.4.4. Quan s¸t vµ ghi chÐp vÒ thêi tiÕt:
Ghi chÐp cô thÓ c¸c sè liÖu vÒ «n, Èm ®é, lîng ma trong suèt thêi gian kh¶o nghiÖm t¹i tr¹m khÝ tîng gÇn nhÊt.
NÕu ®Þa ®iÓm kh¶o nghiÖm kh«ng gÇn tr¹m khÝ tîng, ph¶i ghi tØ mØ t×nh h×nh thêi tiÕt lóc tiÕn hµnh xö lý thuèc vµ c¸c ngµy sau ®ã nh: n¾ng h¹n, ma, lôt b·o ...
3. B¸o c¸o, vµ c«ng bè kÕt qu¶:
3.1. Néi dung b¸o c¸o:
-
Tªn kh¶o nghiÖm (ghi cô thÓ loµi rÖp muéi g× h¹i c©y rau g×, nÕu cã thÓ).
-
§¬n vÞ tiÕn hµnh kh¶o nghiÖm.
-
Thêi gian tiÕn hµnh kh¶o nghiÖm.
-
Yªu cÇu cña kh¶o nghiÖm.
-
§iÒu kiÖn kh¶o nghiÖm.
-
§Þa ®iÓm kh¶o nghiÖm.
-
Néi dung kh¶o nghiÖm.
-
§Æc ®iÓm ®Êt ®ai, canh t¸c, c©y trång, gièng ...
-
§Æc ®iÓm thêi tiÕt trong qu¸ tr×nh kh¶o nghiÖm.
-
T×nh h×nh ph¸t sinh, ph¸t triÓn cña rÖp muéi (Aphididae) trong khu kh¶o nghiÖm.
-
C«ng thøc kh¶o nghiÖm.
-
Ph¬ng ph¸p bè trÝ kh¶o nghiÖm.
-
Sè lÇn nh¾c l¹i.
-
KÝch thíc « kh¶o nghiÖm.
-
Dông cô phun r¶i.
-
Lîng thuèc dïng: gam (kg) ho¹t chÊt/ha hoÆc kg, lÝt thuèc th¬ng phÈm/ha.
-
Lîng níc thuèc dïng (l/ha).
-
Ngµy xö lý thuèc.
-
Ph¬ng ph¸p ®iÒu tra vµ ®¸nh gi¸ hiÖu lùc cña c¸c lo¹i thuèc kh¶o nghiÖm.
-
C¸c b¶ng sè liÖu.
-
§¸nh gi¸ hiÖu lùc cña tõng lo¹i thuèc.
-
NhËn xÐt t¸c ®éng cña tõng lo¹i thuèc ®Õn c©y trång (xem phô lôc), sinh vËt cã Ých vµ c¸c ¶nh hëng kh¸c (nÕu cã).
3.2. C«ng bè kÕt qu¶:
§¬n vÞ thùc hiÖn kh¶o nghiÖm ph¶i hoµn toµn chÞu tr¸ch nhiÖm sè liÖu ®a ra trong b¸o c¸o.
§èi víi c¸c kh¶o nghiÖm thuèc trõ rÖp muéi (Aphididae) h¹i rau mµ cha cã trong danh môc thuèc BVTV ®îc phÐp sö dông t¹i ViÖt Nam, Côc BVTV tËp hîp c¸c sè liÖu ®ã ®Ó xem xÐt khi c¸c ®¬n vÞ, tæ chøc cã thuèc xin ®¨ng ký.
Phô lôc
B¶ng ph©n cÊp møc ®é ®éc cña thuèc kh¶o nghiÖm ®èi víi c©y rau.
CÊp TriÖu chøng nhiÔm ®éc cña c©y
1 C©y b×nh thêng.
2 Ngé ®éc nhÑ - Sinh trëng cña c©y gi¶m nhÑ.
3 Cã triÖu chøng ngé ®éc nhÑ nhng nh×n thÊy b»ng m¾t.
4 TriÖu chøng ngé ®éc nhÑ nhng cha ¶nh hëng ®Õn n¨ng suÊt.
5 C©y biÕn mµu, thuèc g©y ¶nh hëng ®Õn n¨ng suÊt.
6 Thuèc lµm gi¶m n¨ng suÊt Ýt.
7 Thuèc g©y ¶nh hëng nhiÒu ®Õn n¨ng suÊt .
8 TriÖu chøng ngé ®éc t¨ng dÇn ®Õn lµm chÕt c©y.
9 C©y bÞ chÕt hoµn toµn.
Tµi liÖu tham kh¶o
-
Ciba Geigy. Manual for field trials in plan protection - Third edition, 1992.
-
Qu¸ch ThÞ Ngä. Bíc ®Çu nghiªn cøu rÖp muéi Aphididae trªn mét sè c©y trång chÝnh ë vïng ngo¹i thµnh Hµ Néi - LuËn ¸n Th¹c sü khoa häc N«ng nghiÖp, Hµ Néi 1996.
-
Mai ThÞ Ph¬ng Anh vµ CTV. Rau vµ trång rau - Gi¸o tr×nh cao häc, Nhµ xuÊt b¶n N«ng nghiÖp Hµ Néi, 1996.
2 20 QuyÕt ®Þnh ban hµnh: Sè 03/Q§-KHCN&CLSP, ngµy 18 th¸ng 01 n¨m 2001 cña Bé NN vµ PTNT
Chia sẻ với bạn bè của bạn: |