1. Phạm vi Định nghĩa và chữ viết tắt

THIẾT BỊ ĐIỆN THOẠI KHÔNG DÂY (LOẠI KÉO DÀI THUÊ BAO) - YÊU CẦU KỸ THUẬT

2.1. Định nghĩa

2.2. Chữ viết tắt

3. Yêu cầu kỹ thuật

3.1. Yêu cầu kỹ thuật chung

3.2. Yêu cầu kỹ thuật đối với loại thiết bị có công suất máy phát nhỏ hơn 1W

3.3. Yêu cầu kỹ thuật đối với thiết bị có công suất máy phát từ 1W đến 25W

4.1. Đo tần số sóng mang của máy phát

4.2. Đo công suất sóng mang của máy phát

4.3. Đo độ di tần cực đại

4.4. Đo độ nhạy cực đại của máy thu

4.5. Đo đặc tuyến biên độ đối với thoại tương tự của máy thu

4.6. Đo phát xạ giả

Phụ lục A: Điều kiện do kiểm bình thường

Phụ lục B: Độ không đảm bảo đo tuyệt đối và xử lý kết quả đo

Phụ lục C: Tổng hợp các yêu cầu và phương pháp đo kiểm

Tài liệu tham khảo
LỜI NÓI ĐẦU

Tiêu chuẩn Ngành TCN 68 – 143: 2003 “Thiết bị điện thoại không dây (loại kéo dài thuê bao) – Yêu cầu kỹ thuật” được xây dựng trên cơ sở soát xét, cập nhật các Tiêu chuẩn Ngành TCN 68 – 143: 2000, TCN 68 – 143: 1995 và tham khảo các khuyến nghị mới của Liên minh Viễn thông Quốc tế (ITU) và Viện Tiêu chuẩn Viễn thông châu Âu (ETSI).

Tiêu chuẩn Ngành TCN 68-143: 2003 do Viện Khoa học Kỹ thuật Bưu điện (RIPT) biên soạn theo đề nghị của Vụ Khoa học - Công nghệ và được ban hành theo Quyết định số 195/2003/QĐ-BBCVT ngày 29 tháng 12 năm 2003 của Bộ trưởng Bộ Bưu chính, Viễn thông.

Tiêu chuẩn Ngành TCN 68 - 143: 2003 được ban hành dưới dạng song ngữ (tiếng Việt và tiếng Anh). Trong trường hợp có tranh chấp về cách hiểu do biên dịch, bản tiếng Việt được áp dụng.

THIẾT BỊ ĐIỆN THOẠI KHÔNG DÂY (LOẠI KÉO DÀI THUÊ BAO) - YÊU CẦU KỸ THUẬT

Tiêu chuẩn này quy định các yêu cầu kỹ thuật cho các thiết bị điện thoại không dây – loại kéo dài thuê bao vô tuyến – có công suất máy phát đến 25 W khai thác trên mạng viễn thông quốc gia, dùng để truyền dẫn tín hiệu thoại tương tự và được kết nối với mạng điện thoại công cộng qua giao diện tương tự 2 dây.

Tiêu chuẩn này làm cơ sở cho việc chứng nhận hợp chuẩn thiết bị.

Chú ý: - Không áp dụng tiêu chuẩn này đối với các hệ thống điện thoại không dây sử dụng trong thông tin di động số hoặc tương tự có kênh điều khiển vô tuyến từ trạm trung tâm (như các hệ thống CT1, CT2, DECT, WLL…)

- Giấy chứng nhận hợp chuẩn theo tiêu chuẩn này không thay thế cho Giấy phép sử dụng máy phát và tần số vô tuyến điện.

2. Định nghĩa và chữ viết tắt

2.1. Định nghĩa

2.1.1. Điện thoại không dây

Thiết bị điện thoại đầu cuối được kết nối mạng điện thoại công cộng qua giao diện tương tự 2 dây. Thiết bị này bao gồm hai khối riêng biệt được kết nối với nhau qua giao diện vô tuyến:

- Khối trung tâm (còn gọi là trạm gốc hay máy mẹ): được đặt cố định và đấu nối với đôi dây điện thoại của mạng điện thoại công cộng (PSTN); sử dụng anten tích hợp hoặc anten nối ra ngoài có trở kháng 50.

- Khối di động (còn gọi là máy con): máy cầm tay sử dụng anten tích hợp và máy đặt trên bàn hoặc lắp đặt trên các phương tiện di động sử dụng anten nối ra ngoài. Khối này mang số thuê bao điện thoại của khối trung tâm và có thể đàm thoại nội bộ với khối trung tâm.

Cấu hình khai thác của thiết bị được minh họa như hình 1.



Hình 1. Cấu hình khai thác thiết bị điện thoại không dây loại kéo dài thuê bao

2.1.2. Anten tích hợp

Anten được thiết kế cố định, bố trí ở bên trong hoặc bên ngoài thiết bị và được coi như là một phần của thiết bị.

Anten có trở kháng 50, không phản xạ và không phát xạ, được dùng để thử máy phát.

Anten được dùng để thay thế thiết bị cần đo. Anten thay thế được nối với máy tạo tín hiệu để thực hiện đo phát xạ giả và công suất phát xạ hiệu dụng; được nối với máy thu đo hoặc máy phân tích phổ để thực hiện đo độ nhạy máy thu.

Anten dùng đo phát xạ từ thiết bị cần đo và anten thay thế hoặc sử dụng làm anten phát trong trường hợp thực hiện phép đo máy thu.

Công suất phát xạ ở hướng có cường độ trường lớn nhất, khi không có điều chế và trong điều kiện đo được chỉ định.

Độ lệch lớn nhất giữa tần số tức thời của tín hiệu RF đã được điều chế và tần số sóng mang khi không có điều chế.

Giá trị lớn nhất của độ di tần được xác định bằng 20% của phân cách kênh tần số liên quan.

Độ lệch lớn nhất của tần số trung tâm trong băng tần phát xạ chiếm dụng so với tần số được ấn định.

Tỷ số giữa độ lệch tần số cực đại và tần số máy phát trong khoảng thời gian xác định trước.

Mức nhỏ nhất của tín hiệu hay cường độ trường tại lối vào anten của máy thu ở tần số danh định máy thu với tần số điều chế thử 1 kHz và kết quả di tần bằng 60% độ di tần cực đại, mà vẫn đảm bảo:

+ Công suất ra âm tần tối thiểu đạt 50% công suất ra danh định của máy thu.

+ Tỷ số SINAD đo được tại lối ra máy thu là 20 dB.

Các đặc tính của phát xạ như kiểu điều chế sóng mang, tính hiệu điều chế và dạng tin được truyền đi thể hiện bằng các ký tự chuẩn (như F3E; G3E…)

Các phát xạ ở một hoặc một số tần số nằm ngoài băng tần cần thiết mà mức có thể giảm mà không ảnh hưởng đến việc truyền tin. Phát xạ giả bao gồm phát xạ hài, phát xạ ký sinh, sản phẩm điều biến tương hỗ, sản phẩm biến đổi tần số nhưng không bao gồm các phát xạ ngoài băng.

Loại dụng cụ dùng để ghép tần số vô tuyến được kết hợp với thiết bị dùng anten tích hợp, được sử dụng cho các phép đo dẫn ở các tần số, sóng mang khác nhau. Bộ ghép đo cung cấp một kết nối với nguồn cấp điện bên ngoài, một lối vào âm tần và một lối ra RF có trở kháng 50. Bộ ghép đo tuân theo những tham số cơ bản sau:

+ Suy hao của bộ ghép phải nhỏ hơn hoặc bằng 30dB.

+ VSWR của các mạch ghép RF trở kháng 50 phải nhỏ hơn hoặc bằng 1,5 trong dải tần số đo.

Bảng 1. Các băng tần số dành cho điện thoại không dây

+ Đối với loại thiết bị có công suất máy phát nhỏ hơn 1W: 10 kHz; 12,5 kHz; 20kHz và 25 kHz.

+ Đối với loại thiết bị có công suất máy phát từ 1W đến 25W: 25 kHz.

3.1.3. Loại phát xạ

Thiết bị điện thoại không dây phải tuân theo các loại phát xạ sau:

- F3E: Điều tần trực tiếp, truyền thoại tương tự

- G3E: Điều pha hay điều tần gián tiếp, truyền thoại tương tự

Độ di tần cực đại của máy phát không được vượt quá các giá trị quy định trong bảng 2.

Bảng 2. Độ di tần cực đại đối với các phân cách kênh tần số khác nhau

Phân cách kênh tần số (kHz)	Độ di tần cực đại (kHz)	Độ rộng băng cần thiết (kHz)
10	± 2,0	6,0
12,5	± 2,50	8,5
20	± 4,0/± 5,0	14/16
25	± 5,0	16

* Chú ý: Các giá trị được cho trong bảng bằng 20% của phân cách kênh tần số tương ứng.

3.1.6. Dải âm tần điều chế: Từ 300 Hz đến 3000 Hz.

3.1.7. Đặc tuyến biên độ của máy thu đối với tín hiệu thoại tương tự:

Không vượt quá 3 dB.

Tuân theo TCN 68 - 188: 2000 “Thiết bị đầu cuối kết nối vào mạng điện thoại công cộng qua giao diện tương tự - Yêu cầu kỹ thuật chung”.

(Áp dụng cho các loại thiết bị sử dụng anten tích hợp)

Ngoài việc thỏa mãn các yêu cầu kỹ thuật chung ở phần 3.1 thiết bị điện thoại không dây loại có công suất máy phát nhỏ hơn 1 W phải tuân thủ thêm các yêu cầu kỹ thuật cụ thể sau:

3.2.1. Dung sai tần số

Giới hạn dung sai tần số ở các băng tần số đối với các thiết bị có phân cách kênh tần số khác nhau được quy định trong bảng 3.

Dung sai cho phép của thiết bị ở điều kiện đo bình thường đối với:

+ Khối trung tâm: ±1,5 dB.

+ Khối di động cầm tay: ±1,5 dB.

Công suất của bất kỳ phát xạ giả nào ở máy phát cũng không được vượt quá giá trị cho trong bảng 4.

Trạng thái làm việc	Chỉ tiêu phát xạ giả
Chế độ chờ	2,0 nW (- 57,0 dBm)
Chế độ hoạt động	0,25 W (- 36,0 dBm)

Không được vượt quá các giá trị cho trong bảng 5.

Băng tần (MHz)	Chỉ tiêu độ nhạy cực đại ()
43 ÷ 73,5	14,0
261,5 ÷ 390,5	26,0

(Áp dụng cho cả 2 loại thiết bị sử dụng anten tích hợp và anten nối ra ngoài)

Ngoài việc thỏa mãn các yêu cầu kỹ thuật chung ở phần 3.1, thiết bị điện thoại không dây có công suất máy phát từ 1W đến 25W phải tuân thủ thêm các yêu cầu kỹ thuật cụ thể sau:

3.3.1. Dung sai tần số

Giới hạn dung sai tần số ở các băng tần đối với các thiết bị có phân cách kênh tần số khác nhau được quy định trong bảng 6.

Dung sai cho phép đo ở điều kiện bình thường:

+ Khối trung tâm: ±2,0 dB

+ Khối di động: ±3,0 dB

Công suất của bất kỳ phát xạ giả nào cũng không được vượt quá 2,5W.

Độ nhạy cực đại của máy thu đối với khối trung tâm và khối di động không được vượt quá 6

Thiết lập sơ đồ đo như hình 2.

a) Máy phát cần đo được đặt trong bộ ghép đo và được nối với anten giả.

b) Dùng máy đo tần số thực hiện đo tần số sóng mang khi chưa có điều chế ở điều kiện bình thường.

c) Ghi lại kết quả trên máy đo tần số.

Thiết lập sơ đồ bố trí đo như hình 3.

a) Nối máy phát cần đo với máy đo tần số thông qua bộ suy hao biến đổi có trở kháng 50

b) Thực hiện đo tần số sóng mang khi chưa có điều chế ở điều kiện đo bình thường

c) Ghi lại kết quả trên máy đo tần số.

(Chỉ áp dụng đối với loại thiết bị dùng pin nạp)

Thiết lập sơ đồ đo như hình 4.



Hình 4. Sơ đồ đo độ ổn định tần số

a) Thực hiện đo tần số sóng mang khi không có điều chế

b) Thiết bị cần đo được đặt trong bộ ghép đo và nối với anten giả (trường hợp máy phát có đầu nối anten 50 thì nối trực tiếp với anten giả, không cần sử dụng bộ ghép đo).

c) Trong điều kiện đo bình thường, thực hiện điều chỉnh điện áp bộ nguồn điện thử tới giới hạn dưới.

d) Khi điện áp được điều chỉnh, đọc giá trị của các tần số sóng mang và ghi lại giá trị đô lệch tần cực đại.

e) Xử lý kết quả đo theo phương pháp xác suất thống kê.

Phương pháp đo bức xạ đối với thiết bị dùng anten tích hợp

Thiết lập sơ đồ đo như hình 5.

1) Máy phát cần đo

2) Anten đo kiểm

3) Máy phân tích phổ hoặc bộ thu đo

4) Máy tạo tín hiệu

Hình 5. Sơ đồ đo công suất sóng mang bằng phép đo bức xạ

a) Máy phát cần đo được đặt trên bàn xoay 360⁰, cao cách mặt đất 1,5m và cách anten đo kiểm 10m. Bật máy phát và đo khi chưa có điều chế.

b) Điều chỉnh tần số máy phân tích phổ đến tần số sóng mang của máy phát cần đo

c) Thay đổi độ cao của anten đo kiểm trong phạm vi từ 1 m đến 4 m để tìm được mức thu tín hiệu lớn nhất hiện trên máy phân tích phổ.

d) Máy phát cần đo được 360⁰ xung quanh trục đứng để tìm mức tín hiệu thu lớn nhất. Ghi lại kết quả.

e) Sử dụng anten thay thế đổi chỗ cho máy phát cần đo trong hình 5. Nối anten thay thế với máy tạo tín hiệu.

f) Điều chỉnh tần số máy tạo tín hiệu đến tần số sóng mang của máy phát cần đo.

g) Thay đổi mức tín hiệu vào anten thay thế để tìm được mức thu tín hiệu đã thu được như kết quả trong mục d).

Giá trị công suất phát xạ hiệu dụng cực đại của thiết bị cần đo thử bằng với công suất cung cấp bỏi máy tạo tín hiệu.

4.2.2. Đo công suất sóng mang của máy phát bằng phép đo dẫn (đối với thiết bị có anten nối ngoài, trở kháng 50)

Thiết lập sơ đồ đo như hình 6.

Hình 6: Sơ đồ đo công suất máy phát có anten nối ngoài, trở kháng 50

a) Đặt bộ suy hao biến đổi ở mức lớn nhất. Hiệu chuẩn đầu cảm ứng công suất.

b) Bật máy phát cần đo khi chưa có điều chế.

c) Giảm dần bộ suy hao cho đến khi máy đo công suất chỉ thị mức công suất phát.

d) Giá trị công suất sóng mang của máy phát bằng tổng giá trị đo được trên máy đo công suất và giá trị của bộ suy hao (kể cả suy hao của các đầu nối và cáp).

4.3. Đo độ di tần cực đại

4.3.1. Đo độ di tần cực đại đối với thiết bị dùng anten tích hợp

Thiết lập sơ đồ đo như hình 7.

a) Máy phát cần đo được đặt trong bộ ghép đo và được nối với anten giả.

b) Mức tín hiệu thử là 20 dB trên mức tương ứng với độ di tần bằng 12% phân cách kênh ở tần số thử 1000 Hz.

c) Từ máy tạo tín hiệu, thay đổi tần số điều chế trong phạm vi độ rộng băng thoại:

+ Từ 300 Hz đến 3000 Hz đối với phân cách kênh 25 kHz

+ Từ 300 Hz đến 2550 Hz đối với phân cách kênh 10 và 12,5 kHz

d) Ghi lại kết quả đo.

4.3.2. Đo độ di tần cực đại đối với thiết bị dùng anten nối ngoài

Thiết lập sơ đồ đo như hình 8.

a) Máy phát cần đo được nối với máy đo di tần thông qua bộ suy hao công suất

b) Mức tín hiệu thử là 20 dB trên mức tương ứng với độ di tần bằng 12% phân cách kênh ở tần số thử 1000 Hz.

c) Từ máy tạo tín hiệu điều chế thay đổi tần số điều chế tín hiệu tương tự trong phạm vi độ rộng băng thoại:

+ Từ 300 Hz đến 3000 Hz đối với phân cách kênh 25 kHz.

+ Từ 300 Hz đến 2550 Hz đối với phân cách kênh 10 và 12,5 kHz.

d) Ghi lại kết quả đo.

4.4. Đo độ nhạy cực đại của máy thu

4.4.1. Đo độ nhạy bằng phép đo bức xạ đối với thiết bị không có anten nối ngoài

Thiết lập sơ đồ đo như hình 9.

1. Bộ đo SINAD 2. Tải âm tần/Bộ ghép nối âm

3. Máy thu cần đo 4. Anten đo kiểm

5. Máy tạo tín hiệu

a) Đặt tần số của máy tạo tín hiệu đến tần số danh định máy thu cần đo. Đặt tần số điều chế ở 1000 Hz với độ di tần bằng 60% độ di tần cực đại của phân cách kênh tần số liên quan.

b) Điều chỉnh âm lượng máy thu bằng 50% mức công suất âm tần ra danh định.

c) Điều chỉnh mức ra của máy tạo tín hiệu đạt tỷ số SINAD là 20 dB trên bộ ghép nối âm.

d) Thay đổi độ cao của anten đo kiểm trong phạm vi từ 1 m đến 4 m để tìm được mức tín hiệu thử nhỏ nhất mà vẫn đạt tỷ số SINAD là 20 dB.

e) Xoay máy thu cần đo 360⁰ xung quanh trục đứng để tìm mức tín hiệu thử nhỏ nhất mà vẫn đạt tỷ số SINAD là 20 dB. Ghi lại mức tín hiệu vào anten thử.

f) Đổi máy thu cần đo bằng anten thay thế và nối với bộ thu đo máy phân tích phổ.

g) Thay đổi độ cao của Anten đo kiểm trong phạm vi từ 1 m đến 4m để tìm được mức tín hiệu đã thu được trong mục e).

h) Mức tín hiệu đo được trên bộ thu đo chính là độ nhạy cực đại của máy thu.

4.2.2. Đo độ nhạy của máy thu (phép đo dẫn)

Áp dụng cho các thiết bị có anten nối ngoài trở kháng 50.

Thiết lập sơ đồ đo như hình 10.



Hình 10. Sơ đồ đo độ nhạy của máy thu (phép đo dẫn)

a) Điều chỉnh tần số của máy tạo tín hiệu đến tần số danh định của máy thu cần đo và đặt mức điều chế ở 1000 Hz và độ di tần bằng 60% độ di tần cực đại của phân cách kênh tần số liên quan.

b) Điều chỉnh âm lượng máy thu bằng 50% mức công suất âm tần ra danh định.

c) Điều chỉnh mức của máy tạo tín hiệu tại tỷ số SINAD là 20 dB.

d) Mức vào của tín hiệu thử chính là giá trị độ nhạy của máy thu.

4.5. Đo đặc tuyến biên độ đối với thoại tương tự của máy thu

Thiết lập sơ đồ như hình 11.

a) Đặt tần số của máy tạo tín hiệu bằng tần số danh định của máy thu

b) Điều chỉnh mức tín hiệu của máy tạo tín hiệu theo mong muốn.

c) Điều chỉnh mức âm tần ra bằng 25% công suất âm tần danh định.

Ghi mức thu được

d) Tăng tín hiệu vào đến +100 dB/V và ghi lại kết quả mức ra âm tần.

e) Đặc tuyến biên độ của máy thu là sự thay đổi mức âm tần ra đo được ở mục c) và d) tính bằng dB.

4.6. Đo phát xạ giả

4.6.1. Phép đo bức xạ (chỉ áp dụng cho thiết bị không có anten nối ngoài)

Thiết lập sơ đồ đo như hình 12.

a) Anten đo kiểm được nối với máy phân tích phổ qua bộ lọc thông cao. Chọn độ dài của anten đo kiểm tương ứng với tần số tức thời của máy phân tích phổ.

b) Bật máy phát khi chưa có điều chế và điều chỉnh máy phân tích phổ trong dải tần từ 30 MHz đến 4 GHz. Xác định phát xạ giả tại mỗi tần số.

c) Thay đổi độ cao anten đo kiểm cho đến khi xuất hiện mức tín hiệu lớn nhất trên máy phân tích phổ.

d) Xoay máy phát 360⁰ cho đến khi mức tín hiệu cực đại hiện trên máy phân tích phổ. Ghi lại giá trị cực đại.

e) Đổi máy phát trong hình 12 bằng anten thay thế và nối với máy tạo tín hiệu.

f) Đặt tần số của máy tạo tín hiệu bằng tần số tại phát xạ giả đã phát hiện.

g) Thay đổi độ cao Anten đo kiểm từ 1m đến 4m để tìm tín hiệu lớn nhất.

h) Điều chỉnh mức của máy tạo tín hiệu vào anten thay thế sao cho mức ở máy phân tích phổ bằng với giá trị thu được trong mục d).

i) Mức ở máy tạo tín hiệu sau khi đã hiệu chỉnh theo độ nhạy của anten thay thế và suy hao của cáp nối giữa máy tạo tín hiệu với anten thay thế là mức phát xạ giả.

j) Lặp lại phép đo với máy phát ở chế độ chờ.

4.6.2. Phép đo dẫn (chỉ áp dụng cho thiết bị có anten nối ngoài)

Thiết lập sơ đồ đo như hình 13.

a) Nối máy phát cần đo với máy phân tích phổ qua suy hao công suất 50 và bộ lọc. Tần số cắt của bộ lọc xấp xỉ bằng 1,5 lần tần số sóng mang máy phát.

b) Bật máy phát khi chưa có điều chế. Điều chỉnh máy phân tích phổ trong dải tần 9 kHz đến 4 GHz.

c) Tại mỗi tần số mà phát xạ giả xuất hiện, mức công suất được ghi lại như mức phát xạ dẫn được phân bố trên bộ suy hao công suất. Không tính các phát xạ trong kênh hoạt động và kênh lân cận.

d) Lặp lại phép đo ở chế độ chờ.