1 biện pháp thi công lắP ĐẶt hệ thống chống sét và tiếP ĐỊA 3 Cơ sở để lập thiết kế thi công

 Căn cứ vào số liệu thiết kế thi công công trình

 Căn cứ vào tài liệu khảo sát địa chất công trình

 Căn cứ vào các tiêu chuẩn chống sét hiện hành như sau:

+ TCN 68-174/1998 tiêu chuẩn chống sét của Tổng Cục Bưu Điện.

+ 20 TCN 46-84 tiêu chuẩn chống sét của Bộ Xây Dựng.

+ NF C17-102/1995 tiêu chuẩn chống sét an toàn Quốc gia Pháp.

+ TCXDVN 46: 2007 tiêu chuẩn chống sét cho công trình xây dựng Việt Nam.

+ TCVN 4756-86 tiêu chuẩn nối đất an toàn điện hiện hành của Việt Nam.

1.3.2. Thiết bị thu sét phát xạ sớm tia tiên đạo - THE EARLY STREAMER EMISION LIGHTNING (ESE)

Sản phẩm PULSAR60 được thiết kế và chế tạo bởi Hãng HELITA Pháp. Đây là hệ thống chống sét trực tiếp tiên tiến nhất trên Thế Giới hiện nay với chứng nhận bản quyền phát minh sáng chế năm 1985, Năm 2007 phát triển công nghệ phát xạ sớm thế hệ V. Giải pháp thiết kế và kỹ thuật của Hãng HELITA đã được Uỷ ban Tiêu chuẩn an toàn của Quốc gia Pháp chấp nhận thành tiêu chuẩn Quốc gia chung NFC 17-102/1995 có giá trị trên toàn thế giới kèm theo là các chứng nhận thử nghiệm tại nhà máy. Hệ thống chống sét phát xạ sớm tia tiên đạo gồm 3 bộ phận chính:

• 
  Thiết bị thu sét phát xạ sớm tia tiên đạo
  
• 
  Cáp đồng dẫn sét
  
• 
  Hệ thống nối đất chống sét
  

Đầu kim thu sét nhận năng lượng cần thiết trong khí quyển để tích trữ các điện tích trong bầu hình trụ. Kim sẽ thu năng lượng từ vùng điện trường xung quanh trong thời gian giông bão khoảng từ 10 tới 20.000 v/m. Đường dẫn chủ động bắt đầu ngay khi điện trường xung quanh vượt quá giá trị cực đại để bảo đảm nguy cơ sét đánh là nhỏ nhất.

Phát ra tín hiệu điện cao thế với một biên độ, tần số nhất định tạo ra đường dẫn sét chủ động về phía trên đồng thời trong khi đó làm giảm điện tích xung quanh Đầu thu sét tức là cho phép giảm thời gian yêu cầu phát ra đường dẫn sét chủ động về phía trên liên tục.

Điều khiển sự giải phóng ion đúng thời điểm: thiết bị ion hoá cho phép ion phát ra trong khoảng thời gian rất ngắn và tại thời điểm thích hợp đặc biệt, chỉ vài phần của giây trước khi có phóng điện sét, do đó đảm bảo dẫn sét kịp thời, chính xác và an toàn.

Thiết bị phát xạ sớm tia tiên đạo là những thiết bị chủ động không sử dụng nguồn điện nào, không gây ra bất kỳ tiếng động, chỉ tác động trong vòng vài s trước khi có dòng sét thực sự đánh xuống và có hiệu quả trong thời gian lâu dài.

1.3.2.1.2 So sánh với các hệ thống chống sét cổ điển, phương pháp này có các ưu điểm sau:

Stt	Đặc tính	Hệ thống Đầu thu sét công nghệ tiên tiến
1	Công nghệ Chế tạo	Sử dụng công nghệ hiện đại phát ra xung điện thế cao để thu hút và bắt giữ từ xa tia sét phóng xuống từ đám mây dông (Chủ động dẫn sét).
2	Cấu tạo và lắp đặt	- Thường chỉ cần một kim thu sét cho mỗi công trình. Thích hợp với mọi công trình đặc biệt là các Trụ sở, Văn phòng làm việc - giao dịch, khách sạn, Trung tâm thương mại, Chung cư cao tầng v.v... - Tạo cho kiến trúc công trình có thẩm mỹ. - Dễ dàng lắp đặt trong thời gian ngắn, không gây thấm dột mái sau này khi đưa công trình vào sử dụng. - Rất dễ bảo trì.
3	Độ an toàn	Độ an toàn rất cao do vùng bảo vệ rộng lớn (có bán kính bảo vệ cao thấp nhất là 55m và lớn nhất là 118m). Bảo vệ cho các vùng lân cận. Chống sét đánh tạt, đánh xuyên.
4	Đối tượng bảo vệ	- Chống được sét đánh trực tiếp có hiệu quả tốt cho các toà nhà cao ốc, kho bạc, ngân hàng, trạm viễn thông, khách sạn, đài phát sóng, kho xăng dầu, khí đốt, khu công nghiệp, khu chế xuất .v.v… - Những nơi được trang bị các thiết bị điện, điện tử máy móc hiện đại có giá trị lớn, trung tâm công nghệ thông tin, các kho chứa tiền...

1.3.2.1.3 Vùng bảo vệ:

Bán kính bảo vệ Rp của Đầu thu sét được tính theo tiêu chuẩn an toàn quốc gia pháp NFC17-102 năm 1995.

- Đầu PULSAR60 dài 750 mm, đường kính 18mm

- Bầu hình trụ chứa thiết bị phát tia tiên đạo tạo đường dẫn sét chủ động

- Kẹp nối dây để đưa dây thoát sét xuống đất

- Thiết bị thu sét PULSAR60 có chiều dài 2m là một khối bằng thép không gỉ siêu bền. Kết cấu PULSAR60 này được liên kết với bộ ghép nối bằng Inox dài 3m do vậy chịu mọi hoàn cảnh thời tiết khắc nghiệt và được đặt trên mái công trình có bán kính bảo vệ cấp III Rbv=118m. Thiết bị thu sét được đặt tại vị trí cao nhất của công trình và bán kính bảo vệ được tính theo công thức sau đây

Trong đó :

Rp : Bán kính bảo vệ mặt phẳng ngang tính từ chân đặt PULSAR60

h : Chiều cao đầu thu sét ở trên bề mặt được bảo vệ

D : Chiều cao ảo tăng thêm khi chủ động phát xung theo tiêu chuẩn cấp bảo vệ dựa vào tiêu chuẩn NFC 17-102/1995

Chú ý: Để đảm bảo an toàn cho công trình khi thiết bị chống sét được lắp đặt cần lưu ý mỗi thiết bị chống sét tia tiên đạo phải có test thử nghiệm ít nhất từ 5 đến 10 lần với điện áp 24 kV tại Hãng sản xuất trước khi xuất xưởng.

1.3.2.2 Cột và Chân trụ đỡ kim thu sét

Kim thu sét được gắn vào cột Inox 3mxD42x3mm, trên cột hàn đai ốc ở 3 vị trí để liên kết với dây giằng neo theo 3 hướng, mỗi hướng cách nhau 1 góc tiêu chuẩn là 120⁰. 3 sợi giằng neo này phải đảm bảo được kéo căng và chắc xuống mặt mái, được liên kết vào mái bằng Bulong nở bung D14 có gia cố đầu mũ để móc giằng neo vào. Cột Inox 3mxD42x3mm nói trên được gắn vào chân trụ đỡ thép mạ kẽm D48 dài 2m bằng cách khoan xuyên 2 lỗ qua thân cột Inox khớp với chân trụ, 2 lỗ cách nhau 50 – 70 cm và vuông góc với nhau.

Đầu cáp được ép vào cột Inox 3m bằng Đai cố định đầu cáp (hay còn gọi là cô nhuê Inox) ngay dưới thiết bị, cứ 30 - 50cm cố định 1 đai. Hai đường cáp đồng bện dẫn sét đảm bảo khả năng dẫn sét nhanh chóng an toàn cho công trình, cáp thoát sét với diện tích cắt ngang là 50mm2 - 70mm2. Cáp chạy từ mái công trình xuống cách 1,5m có một phụ kiện kẹp định vị cáp thoát sét.

Hộp kiểm tra tiếp địa là nơi tiếp xúc của đầu cáp từ hệ thống thoát sét trên mái xuống và hệ thống tiếp địa phía dưới đi lên. Phía trên và phía dưới hộp khoan lỗ để đưa đầu cáp vào. Bóc trần hai đầu cáp rồi nối với nhau bằng kẹp đồng (có bên trong hộp). Hộp kiểm tra tiếp địa được gắn trên tường cách cốt nền khoảng 1,5m. Hộp kiểm tra này dùng để theo dõi và kiểm tra định kỳ giá trị điện trở nối đất hàng tháng, hàng quý và hàng năm.

• 
  Cọc thép mạ đồng tiếp đất, băng đồng liên kết và phụ kiện đầu nối được bố trí theo hệ thống nối đất gồm nhiều điện cực có tác dụng tản năng lượng sét xuống đất an toàn và nhanh chóng. Đào rãnh sâu 1m, đóng cọc tiếp đất bằng thép bọc đồng 14 dài 2,4m chôn cách nhau 3m và liên kết với nhau bằng băng đồng trần 25x3mm. Việc liên kết giữa cọc đồng, băng đồng và cáp đồng thoát sét bằng bộ kẹp đặc chủng nối đất tuân theo tiêu chuẩn chống sét 20 TCN 46-84 hiện hành của Bộ Xây Dựng và tiêu chuẩn H.S của Singapore có tác dụng tải dòng điện hiệu quả do khả năng tiếp xúc giữa cọc, băng đồng và cáp thoát sét rất cao vì vậy đạt độ bền và tuổi thọ không cần phải bảo dưỡng định kỳ hệ thống nối đất như trong các hệ thống cũ trước đây. Điện trở nối đất chống sét 10 tuân theo tiêu chuẩn 20 TCN 46-84 của Bộ Xây Dựng.
  
• 
  Hoá chất GEM có tác dụng làm giảm điện trở suất đất, tăng độ liên kết phần kim loại với đất và ổn định đất theo mùa, hoá chất này được dải tại các điện cực tiếp đất và dọc theo băng đồng tiếp đất.
  

1. 
   Với các cáp thoát sét
   

• 
  Cáp thoát sét phải đảm bảo dẫn dòng sét xuống đất một cách an toàn. Tiết diện của dây thoát sét được xác định bởi độ bền nhiệt bảo đảm không bị nóng chảy khi dòng sét chảy qua nó.
  
• 
  Số lượng dây thoát sét đối với các công trình cao hơn 60m phải dùng tối thiểu 2 dây. Dây thoát sét được nối với điện cực thu sét và với hệ thồng tiếp đất.
  
• 
  Phải được gắn chặt vào kim thu sét và hệ thống tiếp đất
  
• 
  Đi theo con đường ngắn nhất có thể tới hệ thống tiếp đất
  
• 
  Tại những đoạn rẽ thì phải rẽ với góc 90⁰
  
• 
  Phải được gắn chắc vào tường, được đặt ở những nơi an toàn tránh những nguy hiểm cho con người cũng như thiết bị điện tử nhạy cảm và các đường dây thông tin, dây nguồn
  

2. 
   Với hệ thống kim thu sét
   

Lắp đặt các hệ thống chống sét phát tiên đạo sớm phải theo đúng qui định kỹ thuật của thiết bị, hệ thống như đã nêu trên.

3. 
   Với hệ thống tiếp đất
   

Trị số điện trở tiếp đất phải đảm bảo không lớn hơn 10. Những nơi có điện trở suất của đất lớn, phải sử dụng các biện pháp cải tạo đất thích hợp để đảm bảo trị số điện trở đất yêu cầu

4. 
   Chế độ bảo dưỡng, bảo trì
   

Đối với kim thu sét: đo kiểm tra kim thu sét bằng máy test do hãng sản xuất cung cấp. Nếu có hư hỏng thì phải thay thế.

5. 
   Bảo hành