ĐỀ CƯƠng ôn thi hk I- môn sử 7 NĂm họC 2013-2014

- Đầu năm 981, quân tống do Hầu Nhân Bảo chỉ huy theo hai đường thuỷ bộ tiến vào nước ta.

- Lê Hoàn trực tiếp chỉ huy cuộc kháng chiến. Ông cho quân đóng cọc ở sông Bạch Đằng để chặn thuyền địch, nhiều trận chiến đấu ác liệt đã diễn ra. Cuối cùng thuỷ quân của địch bị đánh lui. Trên bộ ta chặn đánh quân Tống quyết liệt khiến chúng tổn thất nặng nề buộc phải rút quân về nước.

- Quân Tống đại bại, tướng Hầu Nhân Bảo bị giết, nhiều tướng lĩnh khác bị bắt sống .

à Cuộc kháng chiến chống Tống thắng lợi.

* Ý nghĩa:

- Thể hiện ý chí quyết tâm chống ngoại xâm của dân tộc ta.

- Chứng tỏ bước phát triển mới của đất nước và khả năng bảo vệ nền độc lập dân tộc của nước Đại Cồ Việt.

- 1070: Văn Miếu được xây dựng ở thăng Long để thờ Khổng Tử và đây cũng là nơi dạy học cho các con vua.

- 1075: Nhà Lý mở khoa thi đầu tiên để tuyển chọn nhân tài.

- 1076: Mở Quốc tử giám cho con em quý tộc đến học.

Nội dung học tập chủ yếu của nền giáo dục thời Lý là chữ Hán và đạo Nho.Vì chữ Hán và đạo Nho đã được sử dụng từ thời Bắc thuộc, cho nên sử dụng chữ hán, học sách Nho giáo trở thành một việc làm thuận tiện đối với giai cấp thống trị lúc bấy giờ.

- Đây là cách kết thúc chiến tranh một cách độc đáo của Lý Thường Kiệt: Không tiêu diệt toàn bộ quân thù khi chúng đã sức cùng, lực kiệt, mà kết thúc bằng cách giảng hòa để giữ thể diện cho quân Tống và để bảo đảm mối giao bang hòa hiếu giữa hai nước sau chiến tranh. Không làm tổn thương danh dự của nước lớn, đảm bảo một nền hòa bình lâu dài. Đó là tính cách nhân đạo của dân tộc ta.

- Cuối tháng 1/1285, 50 vạn quân Nguyên do Thoát Hoan chỉ huy kéo vào xâm lược Đại Việt. Do thế giặc mạnh, sau một số trận đánh chặn giặc ở vùng biên giới ta lui về Vạn Kiếp lui về Thăng Long và cuối cùng lùi về Thiên Trường để bảo toàn lực lượng.

- Thoát Hoan tiến vào Thăng Long lại gặp cảnh “vườn không nhà trống” Không giám đóng trong thành mà cho quân đóng ở bờ bắc sông Nhị.

- Toa Đô được lệnh từ Cham-pa đánh ra Nghệ An, Thanh Hóa phối hợp với cánh quân của Thoát Hoan từ phía bắc đánh xuống tạo thành thế gọng kìm nhằm tiêu diệt chủ lực và cơ quan đầu não của ta, nhưng thất bại.

-T5/1285: Thời cơ đến, ta tổ chức phản công và đánh bại quân giặc ở nhiều nơi như Tây Kết, Hàm Tử, Chương Dương  Tiến về giải phóng Thăng Long.

* Kết quả:

- Toa Đô bị giết ở Tây Kết. Thoát Hoan phải chui vào ống đồng cho quân lính khiêng chạy về nước.

- Sau gần 2 tháng phản công ta đã đánh tan 50 vạn quân Nguyên  Cuộc kháng chiến kết thúc thắng lợi.

6. Trình bày tóm tắt diễn biến chiến thắng Bạch Đằng năm 1288 trong cuộc kháng chiến chống quân Nguyên xâm lược lần ba?

- T1.1288 Thoát Hoan chia quân làm 3 đạo kéo vào Thăng Long. Kế hoạch “ Vườn không nhà trống” của triều đình khiến quân giặc tuyệt vọng.  Chúng ngày càng rơi vào thế lúng túng, khó khăn.  Thoát Hoan quyết định rút quân lên Vạn Kiếp để rút về nước.

- Nhân cơ hội này ta tiến hành phản công và bố trí quân mai phục trên sông Bạch Đằng.

- T4.1288 Đoàn quân của Ô Mã nhi rút về theo đường sông Bạch Đằng. Khi thủy triều lên ta nhử địch vào sâu trong trận địa cọc ngầm. Khi thủy triều rút ta tổ chức phản công phối hợp với bè lửa tiêu diệt quân giặc.  Toàn bộ thủy quân của giặc bị tiêu diệt, Ô Mã Nhi bị bắt sống.

- Cánh quân của Thoát Hoan từ Vạn Kiếp rút về theo đường bộ cũng bị quân ta truy kích liên tiếp.

 Cuộc kháng chiến kết thúc thắng lợi.

- Giống: Để tránh thế giặc mạnh, lúc đầu ta chủ động rút lui để bảo toàn lực lượng, chờ thời cơ phản công tiêu diệt quân giặc, tiếp tục thực hiện kế hoạch “Vườn không nhà trống”

- Khác: Lần này tập trung tiêu diệt đoàn thuyền chở lương thực của Trương Văn Hổ để quân Nguyên không có lương thảo nuôi quân, dồn chúng vào thế bị động khó khăn. Chủ động bố trí trận địa cọc ngầm trên sông Bạch Đằng, kết hợp bè lửa để tiêu diệt thuyền chiến của giặc và đánh bại ý đồ xâm lược của nhà Nguyên đối với nước ta.
8.Nêu tên những tấm gương tiêu biểu về lòng yêu nước trong ba lần kháng chiến chống quân xâm lược Mông Nguyên?

Trần Thái Tông, Trần Nhân Tông, Trần Quốc Tuấn, Trần Thủ Độ, Trần Quang Khải, Trần Khánh Dư, Trần Nhật Duật, Trần Quốc Toản, Phạm Ngũ Lão, Nguyễn Khoái …

* Nông nghiệp:Công cuộc khẩn hoang, thành lập làng xã được mở rộng, đê điều được củng cố. Các vương hầu, quý tộc chiêu tập dân nghèo đi khai hoang, lập điền trang. Ngoài ra vương hầu, quý tộc còn được ban thái ấp. Ruộng đất tư hữu của địa chủ ngày càng nhiều.

* Thủ công nghiệp: Do nhà nước trực tiếp quản lí rất phát triển và mở rộng nhiều ngành nghề như làm gốm tráng men, dệt vải,chế tạo vũ khí, đóng thuyền đi biển …Thủ công nghiệp trong nhân dân cũng rất phổ biến và phát triển. Họ lập ra làng nghề và phường nghề …

* Thương nghiệp: việc trao đổi buôn bán trong nước và với thương nhân nước ngoài được đẩy mạnh.

Nhiều trung tâm kinh tế được mở ra trong cả nước tiêu biểu là Thăng Long, Vân Đồn.
10. Hãy nêu tên một số cuộc khởi nghĩa nông dân ở nửa cuối thế kỉ XIV?

- 1344: Khởi nghĩa của Ngô Bệ nổ ra ở Hải Dương.

- 1379: Khởi nghĩa cũa Nguyễn Thanh, Nguyễn Kỵ nổ ra ở Thanh Hóa. Nguyễn Bổ nổi dậy ở Bắc Giang.

- 1390: Nhà sư Phạm Sư Ôn hô hào nông dân nổi dậy ở Quốc Oai..

- 1399: Nguyễn Nhữ Cái nổi dậy KN, hoạt động ở vùng Sơn Tây, Vĩnh Phúc, Tuyên Quang.
Lịch sử địa phương(1điểm)

11. Cơ sở nào cho thấy từ rất xa xưa con người đã có mặt ở vùng đất Sài Gòn?

Khoảng TNK thứ II TCN con người đã có mặt ở vùng đất thuộc TP HCM ngày nay.

- Người ta đã phát hiện được nhiều công cụ đá, rìu đồng, mảnh gốm,di cốt người chôn trong trong các chum,vò.

- Tại di chỉ chùa Hội Sơn (Thủ đức), người ta tìm thấy những mảnh vòng tay, một hòn bi bằng đất.

- Tại di chỉ Bến Đò, Bình Đa (Đồng Nai) người ta tìm thấy hơn 500 công cụ đá, 1200 mảnh gốm có hoa văn đẹp, và một bộ đàn đá gần như còn nguyên vẹn.

 Dựa vào những di vật trên có thể khẳng định trên địa bàn thành phố xưa kia đã có dấu vết người sinh sống.

- Vùng đất Sài Gòn trước thế kỷ XVI chỉ là một vùng đất lầy lội, kênh rạch chằng chịt, rừng rậm hoang vu, với những cây cổ thụ xanh um, lau sậy trắng xóa, đầy thú dữ như: cọp, cá sấu, trâu rừng, rắn …Khí hậu ẩm thấp, đi lại khó khăn.