VĂn phòng quốc hội trung tâm Tin học

Kính thưa Quốc hội,

Kính thưa Bộ trưởng,

Tôi xin gửi đến Bộ trưởng 2 câu hỏi như sau.

Một, thực hiện đề án tái cơ cấu doanh nghiệp Nhà nước, trong đó có các nông, lâm trường quốc doanh, sau hơn 5 năm thực hiện chuyển đổi theo Nghị định 200 của Chính phủ đến nay phát triển sản xuất kinh doanh còn chậm, chưa huy động được nguồn lực để phát huy hiệu quả tiềm năng đất rừng, việc giải quyết đất rừng giữa các tổ chức này với các địa phương chưa dứt điểm, còn tồn tại và kéo dài. Xin Bộ trưởng cho biết nguyên nhân tồn tại và giải pháp thúc đẩy huy động nguồn lực đầu tư cho các doanh nghiệp phát triển trong thời gian tới.

Hai, việc rà soát quy hoạch sử dụng 3 loại rừng còn nhiều bất cập, chưa phù hợp với phát triển kinh tế-xã hội, đặc biệt tỷ lệ rừng phòng hộ chiếm tỷ lệ cao, tiêu tốn nhiều ngân sách Nhà nước cho công tác đầu tư, bảo vệ và phát triển rừng, đất rừng sản xuất, rừng nghèo chưa được rà soát, quy hoạch chuyển đổi ưu tiên cho sản xuất kết hợp phòng hộ, giải quyết việc làm cho người lao động nghề rừng và phát triển kinh tế-xã hội. Xin Bộ trưởng cho biết giải pháp thời gian tới để tiết kiệm tài nguyên, ổn định môi trường, thúc đẩy phát triển ngành lâm nghiệm. Xin cảm ơn Bộ trưởng.

Kính thưa Quốc hội,

Kính thưa Bộ trưởng,

Tôi xin hỏi về vấn đề tạm trữ lúa gạo, vấn đề tạm trữ là giải pháp tình thế để hỗ trợ thị trường và không để giá xuống thấp ảnh hưởng đến hiệu quả của người nông dân, triển khai hệ thống tạm trữ vừa qua đã phát sinh nhiều bất cập và làm ảnh hưởng đến thu nhập của người dân cũng như vấn đề rối ren, bức xúc trong vấn đề này làm cho cử tri cả nước nhất là nông dân rất bức xúc, ngày 04 tháng 06 năm 2013 Thủ tướng Chính phủ vừa mới ký quyết định chỉ tiêu tạm trữ thóc, gạo vụ hè thu năm 2013 với chỉ tiêu là 1 triệu tấn thóc, gạo trong thời điểm thị trường đầu ra không sáng sủa, áp lực thị trường đang tồn kho rất lớn, trong vụ đông xuân vừa qua doanh nghiệp không xuất khẩu được, do giá thấp thì đợt tạm trữ vụ hè thu lại đến và dự báo sẽ phát sinh nhiều khó khăn và thách thức. Do đó, xin đề nghị Bộ trưởng một số câu hỏi như sau.

Thứ nhất là thời điểm thu hoạch rộ các tỉnh đồng bằng sông Cửu Long có một số tỉnh như An Giang, Kiên Giang là thu hoạch rộ vào thời điểm khoảng 31 tháng 7 đến 15 tháng 8, nhưng thời điểm tạm trữ là 15 tháng 6 năm 2013 đến 31 tháng 7 năm 2013 như Thủ tướng Chính phủ vừa ký, như thế một số tỉnh khi thu hoạch rộ thì các chỉ tiêu của doanh nghiệp đã được ký thì doanh nghiệp sẽ mua ở các tỉnh khác. Do đó, các tỉnh như An Giang, Kiên Giang và một số tỉnh thu hoạch rộ sau đó không nhận được chỉ tiêu mà Chính phủ đã thực hiện và phân bổ cho các tỉnh. Như vậy, thực hiện tạm trữ vừa qua, chúng ta có đạt được mục tiêu là làm thế nào để cho vấn đề tiêu thụ được lúa trong dân không tồn đọng hay không?

Thứ hai là tạm trữ vụ Đông - Xuân thì định giá không xuống thấp hơn 5.000 đồng/1 kg, trong khi vụ Hè - Thu Chính phủ lại quy định tạm trữ theo cơ chế thị trường, như vậy doanh nghiệp sẽ tự quyết định giá mua và trong điều kiện hiện nay xuất khẩu không được do đó có thể phát sinh ra hiện tượng đè giá nông dân. Vậy tạm trữ có đạt được mục tiêu là hỗ trợ thị trường và không đè giá thấp ảnh hưởng đến đời sống người dân hay không.

Vấn đề tạm trữ hiện nay là một giải pháp tình thế, trong điều kiện vụ Đông - Xuân vừa qua tồn kho lớn và vụ Hè - Thu tiếp tục 1 triệu tấn, trong bối cảnh hiện nay gạo tồn kho Ấn Độ và Thái Lan cũng rất lớn và có khả năng tháo kho bất kỳ lúc nào. Do đó sự cạnh tranh quyết liệt của thị trường rất gay gắt, như vậy sự xuất khẩu là một vấn đề rất bức xúc hiện nay để giải quyết vấn đề tồn kho vụ Đông - Xuân cũng như tồn kho của vụ Hè - Thu sắp tới. Bộ trưởng phối hợp với Bộ Công thương sẽ giải quyết như thế nào để giúp người nông dân kết thúc thời gian tạm trữ là có thể xuất khẩu được với giá cả phù hợp, giúp cho doanh nghiệp có lợi cũng như người nông dân có lợi. Nếu thị trường không xuất được thì Chính phủ sẽ có giải pháp như thế nào.

Một câu hỏi nữa, trong điều kiện hiện nay đầu ra cũng đang khó khăn, một số doanh nghiệp đầu tư kho, nhà máy sấy, bóc vỏ đạt tiêu chuẩn theo Nghị định 109 với nguồn vốn đầu tư từ 300-400 tỷ đồng và có những hợp đồng lớn. Với chức năng của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn sẽ phối hợp với bộ, ngành liên quan như thế nào để cấp phép cho các doanh nghiệp đủ điều kiện xuất. Đã gửi ở Bộ Công thương từ tháng 8/2012 đến nay chưa cấp phép, làm ảnh hưởng đến năng lực xuất khẩu của Việt Nam và hiệu quả đầu tư của doanh nghiệp. Tôi xin hết, xin cảm ơn Quốc hội.

Như vậy đã có 5 đại biểu đặt câu hỏi.

Báo cáo Quốc hội và Thống đốc Ngân hàng có 1 câu hỏi liên quan tới Thống đốc, đó là vấn đề cho vay để hỗ trợ sản xuất cơ khí nông nghiệp, máy nông nghiệp, đại biểu cho rằng đến nay nhà sản xuất chưa tiếp cận nguồn vốn này theo chủ trương của Chính phủ. Nhân đây cũng đề nghị Thống đốc báo cáo thêm hỗ trợ tín dụng cho nông nghiệp, cho nông dân mà từ hôm qua tới giờ rất nhiều đại biểu Quốc hội hỏi, hỗ trợ từ nguồn tín dụng, kể cả tín dụng chính sách cho nông nghiệp, cho nông dân chúng ta như thế nào ngoài câu hỏi liên quan đến máy. Bây giờ xin mời Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp lần lượt cho ý kiến về mấy câu hỏi của 5 đại biểu, sau đó tôi mời Thống đốc.
Cao Đức Phát - Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp & PTNT

Kính thưa Quốc hội,

Đại biểu Nguyễn Đức Hiền - Đoàn Nghệ An, có chất vấn việc ban hành chính sách đặc thù về di dân tái định cư có liên quan đến xây dựng các công trình thủy điện, thủy lợi. Thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ trong 6 tháng vừa qua Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã phối hợp với Bộ Công thương tổng điều tra lại việc tình hình thực hiện các chính sách đã ban hành đối với công việc này, chúng tôi đã có báo cáo gửi các Ủy ban của Quốc hội để báo cáo với Quốc hội. Trên cơ sở điều tra đó, chúng tôi đánh giá những mặt được và những mặt chưa được của cơ chế chính sách hiện hành và đang soạn thảo đề xuất về chính sách mới. Chúng tôi sẽ cố gắng hoàn thành từ giờ đến cuối năm.

Về vấn đề thiếu đất và thu hồi đất của các nông, lâm trường cũng như câu hỏi của đại biểu Hà Sỹ Đồng có liên quan đến lâm trường Quốc doanh. Thực hiện chỉ đạo của Bộ Chính trị, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cũng đang cùng với các bộ, ngành có liên quan tổng rà soát lại về tình hình sử dụng đất đai và rừng ở các nông, lâm trường và kết quả thực hiện Nghị quyết 28 của Bộ Chính trị cách đây 10 năm về sắp xếp đổi mới các nông, lâm trường quốc doanh. Trên cơ sở tổng kết đó chúng tôi có báo cáo với Ban cán sự đảng Chính phủ để báo cáo Bộ Chính trị những chủ trương, giải pháp cho thời gian tới. Tới nay công việc này đã hoàn tất và báo cáo cũng đã được hoàn chỉnh, đã báo lên Ban cán sự Đảng của Chính phủ để báo cáo Bộ Chính trị, trong đó có việc đề xuất thu hồi những phần diện tích mà các nông, lâm trường sử dụng kém hiệu quả để giao về địa phương để giao cho nhân dân sử dụng hiệu quả hơn.

Nội dung này đến cuối năm nay đồng chí có thể báo cáo Quốc hội được không?

Kính thưa Chủ tịch,

Chúng tôi đã hoàn thành báo cáo về phía Bộ và Ban chỉ đạo, Phó Thủ tướng Vũ Văn Ninh chỉ đạo trực tiếp vấn đề này.
Nguyễn Sinh Hùng - Chủ tịch Quốc hội

Cuối năm nay đồng chí có thể báo cáo Quốc hội được không?

Báo cáo là chúng tôi tổng kết thực hiện nghị quyết của Bộ Chính trị nên chúng tôi báo cáo Bộ Chính trị, còn có báo cáo Quốc hội thì xin sự chỉ đạo của Quốc hội chúng tôi sẽ báo cáo.

Về xây dựng nông thôn mới, đại biểu Trần Văn Minh ở Quảng Ninh hỏi là có quá chú trọng vào xây dựng cơ sở hạ tầng, ít quan tâm đến hỗ trợ sản xuất, giải pháp như thế nào? Báo cáo Quốc hội, hiện nay đúng là có tình trạng đó. Nhiều địa phương khi triển khai thực hiện chương trình xây dựng nông thôn mới đã quan tâm nhiều đến việc thực hiện các chỉ tiêu về xây dựng cơ sở hạ tầng, ít quan tâm đến nhiệm vụ quan trọng hàng đầu là hỗ trợ nông dân phát triển sản xuất có hiệu quả hơn để có thu nhập cao hơn. Chúng tôi đã có ý kiến với các địa phương, giải pháp cho tình trạng này chúng tôi đã đề nghị các địa phương phải khẩn trương thực hiện việc xây dựng quy hoạch về sản xuất của từng xã một, với tinh thần mỗi xã rà soát để lựa chọn ra 1 đến 3 sản phẩm chủ lực là lợi thế của địa phương mình. Chúng tôi đã nói rõ thế nào là lợi thế đó là nuôi trồng ở địa phương mình năng suất cao hơn và giá rẻ hơn so với địa phương khác, sản phẩm phải biết rõ thị trường thì mới hướng dẫn nông dân sản xuất, có tiến bộ kỹ thuật để giúp cho nông dân sản xuất hiệu quả cao, tập trung nỗ lực vào làm thật tốt những sản phẩm được lựa chọn. Tỉnh Quảng Ninh có chương trình mỗi xã một sản phẩm, chúng tôi rất ủng hộ chủ trương đó. Khi đã lựa chọn rồi thì cách làm là tập hợp cán bộ khoa học kỹ thuật hỗ trợ nông dân xây dựng mô hình, vận dụng chương trình đào tạo nghề cho nông dân để hướng dẫn và đào tạo nông dân, hỗ trợ về vật tư cũng như tín dụng để nông dân có thể áp dụng kỹ thuật mới trên diện rộng.

Đại biểu Nguyễn Thị Huệ tỉnh Đắk Lắk có hỏi về vấn đề cho các doanh nghiệp và nông dân vay vốn để sản xuất và mua sắm trang thiết bị cơ giới hóa nông nghiệp và công nghệ sau thu hoạch có lẽ xin phép để Thống đốc Nguyễn Văn Bình có thể có thông tin. Tôi cũng có ở đây nhưng xin phép để rút ngắn thời gian. Về cà phê, đây là sản phẩm có lợi thế của đất nước chúng ta vì thế ngành nông nghiệp thường xuyên quan tâm đối với việc nâng cao hiệu quả của ngành sản xuất này. Chúng tôi đã thành lập Viện nghiên cứu khoa học nông lâm nghiệp Tây Nguyên tại Đắk Lắk và xác định nghiên cứu về cây cà phê là nhiệm vụ trọng tâm của viện. Viện cũng đã nhiều năm nghiên cứu chọn tạo các giống cây cà phê và hiện nay có thể nói những giống cà phê do viện đưa ra thuộc loại tốt, có năng suất cao so với thế giới.

Gần đây trước tình hình có 30% diện tích cà phê của nước ta đã đến tuổi phải thanh lý và trồng thay thế nhưng nhiều nơi bà con trồng thay thế không thành công, chúng tôi đã chỉ đạo viện nghiên cứu và làm thí nghiệm những mô hình tái canh và đã có những mô hình thành công. Chúng tôi đang chỉ đạo viện tổ chức, phổ biến cho các địa phương. Chúng tôi hoan nghênh ngân hàng nhà nước Việt Nam đã chỉ đạo các ngân hàng có gói tín dụng đặc biệt để hỗ trợ cho nông dân tái canh cà phê.

Mặt khác, chúng tôi cũng thường xuyên theo dõi thị trường để có biện pháp hỗ trợ doanh nghiệp. Trong một số trường hợp cần thiết đã đề xuất với Chính phủ các chương trình hỗ trợ tín dụng để thu mua hoặc tạm trữ cà phê. Đặc biệt hiện nay chúng ta chủ yếu mới xuất khẩu cà phê nhân thô. Mặc dù giá trị thu được như đại biểu nói gần 4 tỷ đô la Mỹ nhưng vẫn còn chưa tương xứng với khả năng của chúng ta. Nếu được chế biến thì giá trị của cà phê còn có thể tăng gấp nhiều lần. Chúng tôi cũng đã nghiên cứu và đề xuất những chính sách khuyến khích việc đầu tư phát triển chế biến sâu, phát huy lợi thế lớn của ngành nông nghiệp nước ta.

Đại biểu Hà Sỹ Đồng chất vấn về nông lâm trường và vấn đề rà soát 3 loại rừng. Báo cáo với Quốc hội cách đây 5 năm, thực hiện chỉ đạo của Chính phủ chúng tôi đã cùng các địa phương tổng rà soát lại quy hoạch 3 loại rừng và đã có sự điều chỉnh lớn. Trước đây do nguồn ngân sách hạn chế nên nhiều địa phương đã quy hoạch một diện tích lớn lên đến hơn 9.000.000 ha đất để làm rừng đặc dụng và phòng hộ, như vậy quá nhiều và không còn đất cho các mục tiêu sản xuất.

Vừa qua với kết quả tổng rà soát của các địa phương, diện tích rừng đặc dụng và phòng hộ đã giảm xuống còn 8 triệu ha. Như vậy đã dôi ra hơn 1.000.000 ha để chuyển sang sản xuất. Tuy nhiên việc rà soát tổng quát ở trên địa bàn từng tỉnh đã được thực hiện nhưng cần chi tiết hóa tới từng khu vực đất rừng. Việc này các địa phương đang làm, chúng tôi cũng rất mong các địa phương sẽ khẩn trương thực hiện và cắm mốc ở trên thực địa để nhân dân biết rõ chỗ nào là rừng sản xuất, chỗ nào rừng phòng hộ; giao đất, giao rừng để nhân dân và các doanh nghiệp đầu tư làm ăn.

Đại biểu Mai Thị Ánh Tuyết có nêu về những bất cập trong tạm trữ, nhất là An Giang sẽ thu hoạch rộ từ 31 tháng 7, tức là sau việc mua tạm trữ thì sẽ như thế nào? không có giá định hướng liệu nông dân có bị ép giá không? và việc công nhận các doanh nghiệp xuất khẩu. Về vấn đề này trong phiên chất vấn lần này tôi đã giải trình nhiều với Quốc hội, chương trình tạm trữ không thể nào bám theo lịch thời vụ của từng địa phương ở Đồng bằng Sông Cửu Long mà chúng ta chọn thời điểm có hiệu quả nhất để tập trung mua, để tạo ra một lực cầu mạnh ở trên thị trường, không để cho giá bán lúa của nông dân bị rớt xuống tự do, rớt sâu, để hỗ trợ về thị trường. Còn sau ngày 31 tháng 7, tùy theo diễn biến của thị trường chúng tôi sẽ cùng với các bộ tiếp tục nghiên cứu để có những đề xuất, các giải pháp phù hợp.

Còn bây giờ giá chúng ta nêu ra trên cơ sở giá thành bình quân của bà con nông dân, nhưng chúng ta phải làm theo quy luật thị trường, chúng ta không thể nói với thị trường tôi làm với giá thành bằng này, nên tôi phải bán với giá cao hơn giá thành 30% mà giá là do quy luật cung cầu quyết định. Chương trình hỗ trợ thị trường của Chính phủ cũng thực hiện theo quy luật thị trường, tức là tác động vào cung cầu. Ở trong trường hợp này khi lượng lúa thu hoạch của nông dân tăng lên, tức là nguồn cung tăng lên chúng ta một mặt thúc đẩy xuất khẩu, nhưng một mặt khác nữa có chương trình tạm trữ để tăng lượng cầu để cân bằng cung cầu ở mức có lợi về giá cho nông dân. Còn giá định hướng là để định hướng chứ cũng không thể yêu cầu các doanh nghiệp mua ngay giá 5.400 đồng/1kg lúa, trong khi giá thị trường hiện nay dưới 5000đ. Chúng ta tác động không để giá rơi xuống tự do và cố gắng để đẩy nó lên theo mức mong đợi. Còn khi có các diễn biến khác nữa thì chúng ta sẽ tiếp tục dùng mọi biện pháp để hỗ trợ.

Còn hiện nay, đúng như đại biểu nêu, nếu chúng ta nói với doanh nghiệp là phải mua 5.400 đồng, nhưng khi xuất khẩu không được giá đó, họ sẽ bị lỗ nặng và họ sẽ không thể mua. Vì thế, về vấn đề này, chúng tôi cùng với hiệp hội trước mắt chỉ đạo các doanh nghiệp đã có hợp đồng thì cố gắng tăng mua lúa của nông dân, trong trường hợp có những khó khăn thì chúng tôi sẽ nghiên cứu để đề xuất với Chính phủ hỗ trợ cho doanh nghiệp. Vào lúc này, đã phân bổ chỉ tiêu và đang chỉ đạo các doanh nghiệp cố gắng để mua lúa.

Về vấn đề công nhận thêm doanh nghiệp, Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải trong phiên họp ngày 8 tháng 6 vừa qua bàn về các biện pháp thúc đẩy tiêu thụ lúa, thủy sản và sản phẩm chăn nuôi thì đã có chỉ đạo Bộ Công thương rà soát để công nhận những doanh nghiệp đủ điều kiện theo Nghị định 109 để tham gia vào việc xuất khẩu gạo. Tôi xin hết.

Xin cám ơn Bộ trưởng.

Chắc rủi ro như vậy thì ngoài hỗ trợ Nhà nước ra thì phải bảo hiểm. Bây giờ Bộ trưởng đã trả lời hết các câu hỏi đặt ra của các đại biểu. Xin mời Thống đốc ngân hàng.
Nguyễn Văn Bình - Thống đốc Ngân hàng nhà nước Việt Nam

Kính thưa đồng chí Chủ tịch Quốc hội,

Kính thưa Quốc hội,

Tiếp theo ý kiến của Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Cao Đức Phát, tôi xin phép được trình bày một số nội dung có liên quan đến hoạt động tín dụng phục vụ cho phát triển nông nghiệp và nông thôn cũng như một số ý kiến của các đại biểu Quốc hội nêu lên về một số cơ chế, chính sách tín dụng đối với nông nghiệp và nông thôn.

Trong thời gian vừa qua, đặc biệt là trong 5 năm gần đây, tức là trong giai đoạn mà đất nước chúng ta gặp rất nhiều khó khăn, thực hiện chủ trương của Đảng, Quốc hội, Chính phủ, hệ thống ngành ngân hàng đã ưu tiên nguồn vốn cho phát triển nông nghiệp và nông thôn. Nhờ đó, mặc dù vậy trong tình hình hết sức khó khăn, nông nghiệp và nông thôn đã có bước phát triển hết sức ổn định và vững chắc trong thời gian vừa qua. Thực tiễn đã chứng tỏ, đây là chỗ dựa cho cả nền kinh tế của đất nước chúng ta trong giai đoạn khó khăn vừa qua.

Báo cáo với Quốc hội, chỉ tính riêng từ năm 2008 đến nay, hàng năm tăng trưởng tín dụng cho lĩnh vực nông nghiệp và nông thôn tăng trung bình khoảng 20%/năm. Chỉ riêng 5 năm vừa qua, đặc biệt là từ năm 2010, khi Chính phủ ban hành cơ chế chính sách tín dụng cho lĩnh vực nông nghiệp và nông thôn thì tín dụng cho nông nghiệp và nông thôn đã tăng lên nhanh chóng.

Trong 5 năm vừa qua, tín dụng nông nghiệp và nông thôn đã tăng gấp 2 lần. Ví dụ, dư nợ tín dụng cho nông nghiệp và nông thôn đến ngày 31/12/2012 đã đạt 561.533 tỷ đồng. Trong suốt giai đoạn vừa qua, đặc biệt là trong những năm gần đây, mặc dù tín dụng cho nền kinh tế để tăng trưởng không được cao, nhưng tín dụng cho nông nghiệp và nông thôn thì vẫn tăng trưởng rất là cao.

Ví dụ riêng trong 4 tháng đầu năm nay, tín dụng của cả nền kinh tế chỉ tăng trưởng cỡ khoảng hơn 2%, trong khi đó tín dụng cho nông nghiệp và nông thôn tăng sấp xỉ 5%.

Còn một số gói tín dụng hiện nay mà hệ thống ngân hàng đang áp dụng cho những lĩnh vực ưu tiên đối với nông nghiệp và nông thôn, tôi xin báo cáo với Quốc hội:

Thứ nhất, về doanh số cho vay đối với lĩnh vực lúa gạo, về tình hình cho vay tạm trữ thóc, gạo vụ đông xuân 2012, 2013 theo Quyết định 311 của Thủ tướng Chính phủ, đến nay dư nợ cho vay theo quyết định này đã đạt 7.612 tỷ đồng, tương đương thu mua tạm trữ 951.630 tấn gạo và đạt 95% kế hoạch.

Hiện nay, theo tinh thần Quyết định số 850 ngày 4/6/2013, của Thủ tướng Chính phủ, ngân hàng nhà nước cũng đã có Văn bản số 4142 ngày 12/6/2013 để chỉ đạo các tổ chức tín dụng tiếp tục đợt thu mua tạm trữ lúa gạo tiếp theo, như Bộ trưởng Cao Đức Phát đã trình bày.

Trong lĩnh vực thủy sản và chăn nuôi. Thực hiện văn bản số 1149 của Thủ tướng Chính phủ về chính sách đối với chăn nuôi, chế biến thịt lợn, gia cầm và cá tra, tôi xin báo cáo Quốc hội một số kết quả như sau:

Trong thời gian từ ngày 15/8/2012 đến 30/4/2013 doanh số cho vay theo tinh thần Công văn số 1149 của 5 ngân hàng thương mại nhà nước đã đạt 63.193 tỷ đồng, trong đó với kết quả cho vay cá tra theo công văn này doanh số cho vay trong thời gian trên là 27.955 tỷ đồng, dư nợ đến 30/4/2013 là 17.549 tỷ đồng. Nếu tính về tỷ số tăng là tăng 7,8% so với ngày 15/8/2012. Về cho vay để nuôi trồng tôm, tại 5 ngân hàng thương mại theo tinh thần của Công văn 1149 thì trong 4 tháng đầu năm 2013 đạt 8.644 tỷ đồng, dư nợ đến 30/4/2013 còn 14.856 tỷ đồng. Cho vay chăn nuôi, chế biến thịt lợn và gia cầm theo tinh thần của công văn nói trên thì trong giai đoạn trên đạt 21.579 tỷ đồng, đến 30/4/2013 dư nợ còn 17.705 tỷ đồng.

Về chương trình, tôi xin nói về gói để thực hiện theo Quyết định số 63, 65 của Thủ tướng Chính phủ về cho vay hỗ trợ, giảm tổn thất sau thu hoạch. Doanh số cho vay trong lĩnh vực này đạt rất thấp. Tôi báo cáo một số số liệu như sau:

Đến ngày 30/4/2013 dư nợ cho vay hỗ trợ lãi suất của 4 ngân hàng thương mại đạt 699 tỷ đồng, mặc dù có tăng 15% so với cuối năm ngoái, nhưng vẫn là con số rất thấp. Qua tìm hiểu và đi công tác thực địa tại các địa phương thì khó khăn lớn nhất của bà con nông dân chính là: Theo các quyết định nói trên thì đối với các máy móc thiết bị có thể nằm trong chương trình tín dụng ưu đãi này phải có tỷ lệ nội địa hóa trên 60%. Trong khi đó máy móc thiết bị bà con nông dân có nhu cầu mua không đạt được tỷ lệ nội địa hóa 60%, vấn đề này sau khi đã đi tìm hiểu, chúng tôi cũng đã có công văn gửi các bộ có liên quan để báo cáo Chính phủ kịp thời xử lý.

Về cho vay đối với lĩnh vực cà phê, như Bộ trưởng Cao Đức Phát đã nói, thời gian vừa qua chúng tôi phối hợp rất chặt chẽ với Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn để có những chương trình tín dụng, đặc biệt là chương trình tín dụng ở tái cây cà phê, hiện nay chúng tôi đang triển khai rất quyết liệt với tổng số của gói này khoảng 12 nghìn tỷ đồng với một mức lãi suất hết sức hợp lý, bà con nông dân có thể chấp nhận được với thời gian vay trung và dài hạn. Tôi tin chắc rằng với sự phối hợp rất chặt chẽ của hai bộ, cũng như là của chính quyền địa phương các cấp, gói tín dụng này sẽ phát huy được hiệu quả trong thời gian sắp tới.

Trên đây là một số các số liệu để chứng minh cho việc chúng ta đã dồn một số lượng tín dụng rất lớn cho phát triển nông nghiệp và nông thôn và trên thực tế cũng đã đạt được một số kết quả. Tôi chỉ xin nhấn mạnh thêm một số điều trên cơ sở ý kiến của các đại biểu Quốc hội. Chúng tôi cũng đã đi thực địa rất nhiều địa phương, thấy một điều là năng lực sản xuất ở lĩnh vực nông nghiệp và nông thôn của chúng ta còn hết sức lớn.

Tuy nhiên, để cho hiệu quả của hoạt động sản xuất này còn đòi hỏi rất nhiều khâu. Ví dụ qua cây cà phê vừa rồi chúng ta thấy rằng ngay từ những vấn đề cơ bản như giống, kỹ thuật, tiền vốn và thu hoạch v.v... là những vấn đề đặt ra. Nếu chúng ta có một chương trình liên thông như vậy thì mới đảm bảo hiệu quả, mới đảm bảo đồng vốn ngân hàng có thể thu hồi được, cũng tương tự như vậy trong những lĩnh vực khác như lĩnh vực cá tra chẳng hạn, nuôi trồng như thế nào, chế biến như thế nào và bảo quản tích trữ như thế nào, xuất khẩu như thế nào, đòi hỏi phải có một quy hoạch hết sức là tổng thể, chúng tôi cũng đã phối hợp rất chặt chẽ với Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn để làm sao trên cơ sở các chương trình cụ thể như vậy thì đưa đầy đủ nguồn vốn vào để đáp ứng đầy đủ nguốn vốn cho hoạt động phát triển nông nghiệp và nông thôn.

Trong thời gian sắp tới, giữa 3 bộ: Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bộ Công thương và Ngân hàng Nhà nước sẽ có sự phối hợp chặt chẽ hơn nữa để làm sao cho các chính sách về hỗ trợ nông nghiệp và nông thôn, chính sách đối với đồng bào, đối với nông dân phát huy được hiệu quả tốt hơn nữa trong thời gian sắp tới. Xin hết.
Nguyễn Sinh Hùng - Chủ tịch Quốc hội

Xin cảm ơn đồng chí Thống đốc, tôi rất hoanh nghênh câu cuối cùng của đồng chí, ngân hàng Nhà nước, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bộ Công thương, bên cạnh đó có cả Bộ Kế hoạch và Đầu tư sẽ phối hợp rà lại những chính sách hiện có cho nông nghiệp, nông dân, nông thôn và sẽ bổ sung, sửa đổi, hoàn thiện thêm để phục vụ tốt hơn mặt trận nông nghiệp của chúng ta mà rất nhiều bà con cử tri quan tâm và đại biểu Quốc hội cũng rất quan tâm.

Bây giờ xin phép Quốc hội cho dừng phần chất vấn Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Cao Đức Phát, vì chúng ta cũng đã quá giờ dành cho Bộ trưởng theo chương trình gửi tới các vị đại biểu Quốc hội. Nhưng đây là vấn đề quan trọng được đồng bào, cử tri quan tâm nhiều, các vị đại biểu quan tâm nhiều, cho nên, chúng ta cũng đã dành thêm thời gian cho Bộ trưởng. Nhưng còn thời gian dành cho các Bộ trưởng khác nữa, cho nên xin Quốc hội cho dừng ở đây. Chúng tôi xin báo cáo tóm tắt một số ý kiến để chúng ta kết thúc phần này được không? Xin cảm ơn Quốc hội.

Kính thưa Quốc hội, thưa Bộ trưởng,

Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã nhận được 21 câu hỏi trước phiên họp này của các đại biểu Quốc hội và Bộ trưởng đã lần lượt trả lời và gửi tới các vị đại biểu Quốc hội. Tại phiên chất vấn, Bộ trưởng đã trả lời được 28 lượt ý kiến chất vấn của các vị đại biểu Quốc hội. Theo đó cũng còn 13 đại biểu muốn đặt câu hỏi chất vấn, tôi xin đề nghị các vị đại biểu Quốc hội còn lại gửi tới Bộ trưởng và đề nghị Bộ trưởng nghiêm túc trả lời 13 vị đại biểu Quốc hội còn lại tới các vị đại biểu Quốc hội và đồng thời cũng gửi cho các đại biểu khác biết 13 câu hỏi này.

Trong phần chất vấn của Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn thì đã có Bộ trưởng Bộ Công thương, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ, Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường và Thống đốc ngân hàng Nhà nước báo cáo giải trình, bổ sung và trả lời chất vấn thêm, các đồng chí gọi là chia nửa, thực ra cũng là trách nhiệm của các Bộ trưởng này. Phần đặt câu hỏi của các vị đại biểu Quốc hội có thể nói rất ngắn gọn, rõ ràng và câu hỏi rất xúc tích đi đúng vào vấn đề chúng ta đã đặt ra, đã lựa chọn và liên quan rất sâu rộng tới đời sống của ngành nông nghiệp và người nông dân, nông thôn của chúng ta.

Bộ trưởng cũng đã lần lượt trả lời tất cả các câu hỏi đặt ra, có thể nói rất cụ thể, thấu đáo từng câu hỏi một, cùng với trả lời của các vị Bộ trưởng và Thống đốc Ngân hàng thì tình hình đã rõ thêm. Có thể nói những câu trả lời của Bộ trưởng và kèm theo một số lời hứa tổ chức, chỉ đạo thực hiện với cương vị là Bộ trưởng. Nếu làm được tốt thì chắc chắn sẽ góp phần thúc đẩy cho phát triển nông nghiệp, đời sống nông dân và mặt trận nông thôn trong thời gian tới.

Qua ý kiến của các vị đại biểu Quốc hội thảo luận, chất vấn và qua ý kiến của các Bộ trưởng, tôi xin tóm lại một số yêu cầu sau.

Thứ nhất, chúng ta phải tạo ra cho được chuyển biến tích cực, bây giờ năm thứ 3 của kế hoạch 5 năm và cũng là năm thứ 5 sang năm thứ 6 thực hiện Nghị quyết của Trung ương về nông nghiệp, nông dân và nông thôn. Cho nên từ nay tới 2015 phải tạo ra một bước chuyển biến tích cực hơn nữa trong mặt trận nông nghiệp, nông dân, nông thôn và thiết thực góp phần nâng cao đời sống của người dân và giảm nghèo.

Từ 2016 - 2020, chúng ta xây dựng một ngành nông nghiệp là một ngành nông nghiệp trong điều kiện của một đất nước cơ bản trở thành nước công nghiệp theo hướng hiện đại thì nông nghiệp cũng phải là một ngành nông nghiệp hiện đại, mà nông nghiệp chính là thế mạnh của chúng ta. Nông nghiệp là mặt trận rất rộng có trồng trọt, chăn nuôi, rừng, biển và một số ngành nghề khác nữa liên quan đến nông nghiệp. Nông thôn là một địa bàn cũng rất rộng của đất nước chúng ta và nông dân là lực lượng chiến lược của Đảng, Nhà nước ta trong thời kỳ lịch sử cũng như trong thời kỳ xây dựng công nghiệp hóa và hiện đại hóa hiện nay, cho nên có thể nói mặt trận nông nghiệp, nông dân và địa bàn nông thôn có ý nghĩa chiến lược hết sức quan trọng, không chỉ trong lịch sử mà ngay cả trong thời kỳ xây dựng công nghiệp hóa và hiện đại hóa hiện nay. Chúng ta lại một lần nữa, qua câu hỏi, qua trả lời, nhận thức sâu sắc thêm vai trò vị trí của nông nghiệp, nông dân và nông thôn, đồng thời xác lập một quyết tâm là tạo chuyển biến, tích cực hơn, chắc là đồng chí Bộ trưởng đồng tình với ý đó. Phải tạo cho được sự chuyển biến tích cực hơn tất cả các lĩnh vực của mặt trận này. Các câu hỏi đặt ra cũng rộng khắp các vấn đề và rất nghiêm túc, đây cũng là đòi hỏi của đồng bào, cử tri cả nước.

Để làm tốt được việc đó thì chúng ta nhất trí với nhau một số vấn đề sau cuộc chất vấn này, đó là: làm tốt công tác quy hoạch, quy hoạch theo ngành trong lĩnh vực nông nghiệp, quy hoạch nông nghiệp gắn với công nghiệp, gắn với thị trường, gắn với các ngành khác để có thể phát triển công nghiệp phục vụ nông nghiệp tốt hơn; quy hoạch đến trồng trọt, chăn nuôi, trong trồng trọt thì có cây lương thực, cây công nghiệp và các loại cây khác, trong chăn nuôi thì có các loại sản phẩm chăn nuôi và vùng, ngành, cánh đồng cho nên công tác quy hoạch trong mặt trận nông nghiệp phải đi sâu để nghiên cứu. Không chỉ liên quan đến mặt trận nông nghiệp mà còn liên quan đến rừng, liên quan tới quy hoạch để phát triển các ngành về rừng, đánh bắt nuôi trồng thủy hải sản trong đất liền và trên biển.

Hôm nay cũng chưa có vị đại biểu Quốc hội nào đặt vấn đề liên quan tới đánh bắt thủy hải sản, nhất là đánh bắt xa bờ, gắn liền với chiến lược bảo vệ Tổ quốc chiến lược biển của chúng ta. Đây cũng là vấn đề hết sức hệ trọng, chúng ta có thể phát triển trong thời gian tới.

Việc thứ hai Quốc hội rất tán thành, đấy là ngành nông nghiệp sẽ trình Chính phủ chương trình tái cơ cấu tổng thể ngành nông nghiệp để xây dựng mô hình sản xuất, xây dựng cho được mô hình sản xuất. Mô hình sản xuất này nó phù hợp với thực tiễn mà lại nắm bắt được tính khoa học và kinh nghiệm của quốc tế để làm cho năng suất, chất lượng, hiệu quả của các mô hình sản xuất phù hợp. Mô hình trong trồng trọt, ví dụ trồng lúa ở An Giang đã có mô hình rất tốt, các tỉnh đồng bằng Bắc Bộ và các tỉnh miền Trung cũng đang dồn điền đổi thửa để xây dựng những cánh đồng khá tốt. Mô hình trong chăn nuôi, nuôi phân tán, nuôi tập trung gắn liền với giết mổ và bảo vệ an toàn vệ sinh thực phẩm. Mô hình trồng rừng, phát triển rừng, làm giàu từ rừng. Mô hình về biển, nuôi trồng thủy, hải sản trên đất liền, trên sông, trên biển làm sao đó mà các mô hình phát triển tốt, rà lại để xây dựng một mô hình liên kết tốt hơn mô hình 80 mà chúng ta đã có. Đó là việc thứ hai mà chúng ta phải làm cho tốt.

Việc thứ ba, liên quan đến phát triển ngành nông nghiệp cả về số lượng, chất lượng và hiệu quả trong thời gian tới, đó chính là đưa công nghiệp hóa và đưa khoa học, công nghệ vào nông nghiệp. Có mô hình sản xuất tốt rồi thì phải có biện pháp tích cực để đưa khoa học, công nghệ, đưa công nghiệp hóa vào, phương pháp sản xuất, khoa học kỹ thuật, cơ khí, các biện pháp hỗ trợ từ công nghiệp vào nông nghiệp và khoa học, công nghệ vào nông nghiệp, các biện pháp cần thiết để đưa nhanh yếu tố khoa học vào nông nghiệp. Chúng ta đã có Luật khoa học và công nghệ và cũng đã có nhiều chương trình giải pháp, cần rà lại để làm có hiệu quả hơn.

Hiện nay có thể nói là hiệu quả chưa cao trong chương trình này, tất cả các biện pháp cần thiết phải đưa vào. Đi theo đó là chúng ta giải quyết các vấn đề liên quan từ giống tới sản xuất, tới dự trữ, tới lưu thông, tới thị trường, tới phân phối trong khoa học, công nghệ và kinh nghiệm quản lý ngành nông nghiệp của thế giới và kinh nghiệm của chính người nông dân của chúng ta tích lũy được thì phải áp dụng biện pháp này tích cực hơn, chủ động hơn.

Việc thứ tư, phải lo cho được toàn bộ quy trình, quá trình quản lý sản xuất kinh doanh và lưu thông phân phối một cách chặt chẽ, khắc phục cho được rất nhiều tiêu cực hiện nay trong lĩnh vực này, từ sản xuất, từ kinh doanh, từ lưu thông phân phối, hàng giả, hàng kém chất lượng, buôn gian, bán lậu, thực phẩm không an toàn v.v... rà soát lại tất cả các cơ chế cần thiết để thắt chặt quản lý sản xuất, quản lý kinh doanh, sản xuất kinh doanh, áp dụng khoa học, kỹ thuật và công nghệ, nâng cao chất lượng và hiệu quả, không phải sản xuất kinh doanh là làm ra sản phẩm gian dối. Tôi đề nghị từ sản xuất giống cho tới sản xuất phân bón, sản xuất thuốc trừ sâu bảo vệ thực vật cho tới sản xuất những ngành nghề vật tư nông nghiệp phục vụ cho nông nghiệp và tổ chức lưu thông thật tốt, các đồng chí đưa nhiều cơ chế và trong đó 2 Bộ trưởng đều nói là chế tài xử phạt của chúng ta còn yếu quá, cho nên sản xuất kinh doanh lưu thông phân phối và người sản xuất cũng bị thiệt, người tiêu dùng cũng bị thiệt, không biết là nó đi đâu.

Có câu hỏi như vậy rất hay mà giải quyết được câu hỏi này có thể nói rất khó, các đồng chí nói là do chế tài xử phạt nhẹ thì chắc cũng chưa thật đầy đủ, xin các đồng chí rà lại công việc này, dây truyền của việc này để chúng ta thực hành quản lý tốt hơn, phạt của chúng ta bây giờ Quốc hội thông qua tới 2 tỷ, phạt hành chính mà tới 2 tỷ cũng là nặng, Quốc hội cân lên, đặt xuống mới đưa ra phạt mức như vậy.

Thứ hai, bên cạnh phạt còn có chế tài đi theo là khắc phục đền bù thiệt hại, chế tài này rất nặng nề, nếu đền bù, thiệt hại thì rất lớn và theo đó nữa là tước giấy phép kinh doanh, tạm dừng kinh doanh, thu hồi giấy phép kinh doanh có thể làm được, thực ra cơ chế hiện tại, chúng ta làm chưa tốt, bây giờ tích cực làm tốt hơn để làm cho đầu vào của người sản xuất, đầu ra của người sản xuất hợp lý thì người nông dân mới có được lợi, không phải chỉ chờ Nhà nước bù mới có được 30% và đầu sản xuất ra rồi qua thị trường đến người tiêu thụ thì hợp lý. Đó là vấn đề thứ tư.

Vấn đề thứ năm là vấn đề thương hiệu thị trường hội nhập quốc tế cho tốt để phát huy những sản phẩm ưu việt riêng có và có nhiều thế mạnh của đất nước chúng ta là những sản phẩm nông nghiệp. Nó góp phần tăng xuất khẩu, góp phần cân bằng xuất nhập khẩu và có phần nâng cao đời sống người dân, góp phần làm cho kinh tế vĩ mô của chúng ta ổn định, xây dựng thương hiệu cà phê, cao su, hạt điều v.v... Cá, tôm những mặt hàng xuất khẩu, lúa gạo chúng ta còn thất thu so với kết quả chúng ta làm. Cần xây dựng cho được thương hiệu và xây dựng cho được thị trường, phát triển thị trường bình đẳng cạnh tranh trong nông nghiệp. Tiến tới chúng ta có nền nông nghiệp được thế giới công nhận là sản xuất tốt, sạch, sản phẩm xuất khẩu có giá trị và người tiêu dùng không chỉ ở Việt Nam mà trên thế giới ưa chuộng, coi trọng, trân trọng hàng hóa Việt Nam, thương hiệu Việt Nam chúng ta mới có xuất khẩu tốt được.

Một vấn đề nữa, rà soát lại tất cả cơ chế chính sách từ đầu tư công cho tới tín dụng, cho tới thuế khóa, cho tới các lĩnh vực hỗ trợ khác. Chính sách bảo hiểm, chính sách vận động tài trợ cho mặt trận nông nghiệp, nông thôn để chúng ta có thể hoàn thiện hệ thống chính sách hỗ trợ. Hỗ trợ gián tiếp, trực tiếp cho nông nghiệp và nông thôn, nông dân để đạt được những mục tiêu mà chúng ta đã đạt được.

Thứ nhất, về phát triển nông nghiệp bền vững, hiệu quả, phát triển nông nghiệp để nâng cao đời sống tiến tới làm giàu cho người nông dân.

Thứ hai, về bảo vệ rừng và trồng rừng chúng ta đã đặt ra mấy ý:

Một, kiên quyết chấm dứt cho được tình trạng phá rừng, hạn chế tối đa lâm tặc, hạn chế tối đa cháy rừng, tăng cường bảo vệ rừng và liền theo đó là trồng rừng. Kể cả trong phố cũng phải tăng cường trồng cây theo chủ trương, theo lời kêu gọi của Bác và chủ trương của chúng ta.

Thứ hai, liền với rừng có vấn đề thủy điện, các Bộ trưởng đã đặt ra và cũng hứa với Quốc hội giải quyết sớm việc quy hoạch thủy điện, để hạn chế những việc mất lòng hồ, mất rừng.

Thứ hai là chính sách đặc thù cho người dân tái định cư.

Thứ ba, đi theo rừng là nông lâm trường rà lại quy hoạch giao đất và năm 2013 là năm rất quyết liệt, anh Phát, anh Quang có thể nói là rất quyết liệt, chúng ta xem lại đất nông, lâm trường cuối năm nay các đồng chí báo cáo với Quốc hội câu chuyện quy hoạch, phát triển đất nông, lâm trường và chính sách đặc thù cho các hộ lòng hồ di dân tái định cư mà bây giờ chưa thật sự ổn định, phải tập trung giải quyết một chính sách rất đặc thù. Kỳ họp trước Quốc hội đã đặt vấn đề này với cả Bộ Công thương và Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn, xin các đồng chí khẩn trương báo cáo Chính phủ để có chính sách này, để làm tốt. Đồng thời rà soát quy hoạch các loại rừng, cắm mốc các loại rừng, rừng sản xuất, rừng phòng hộ, rừng đặc dụng và phần nông, lâm trường tối đa có thể giao được cho người dân để quản lý, sử dụng, bảo vệ có hiệu quả.

Nội dung thứ ba, Quốc hội quan tâm là vấn đề xây dựng nông thôn mới, phong trào xây dựng nông thôn mới mà đồng chí Thủ tướng Chính phủ đã phát động tại cuộc thi đua toàn quốc cách đây 4 năm, kể từ năm 2008 đến nay. Chúng ta cần sơ kết đánh giá lại, có thể đẩy nhanh, đẩy mạnh phong trào này trở thành phong trào thì toàn dân, toàn Đảng sẽ tập trung chăm lo, Mặt trận Tổ quốc là lực lượng nòng cốt để tổ chức, vận động phong trào này. Chúng ta phải làm cho phong trào xây dựng nông thôn mới có hiệu quả, tập trung vào những tiêu chí quan trọng nhất đó là quy hoạch, giải quyết đời sống, sản xuất nông nghiệp ở nông thôn, các ngành nghề ở nông thôn. Đó là giáo dục, y tế, chăm sóc sức khỏe người dân, tiến tới xây dựng đời sống văn hóa. Những tiêu chí quan trọng nhất ấy cùng với việc xây dựng đội ngũ cán bộ, hệ thống chính trị chúng ta ở nông thôn thật vững mạnh để chúng ta có một nông nghiệp, nông thôn êm ấm và đời sống ngày một nâng cao, đó là tất cả yêu cầu đối với chất vấn Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn có liên quan tới một số Bộ khác, không biết đồng chí Bộ trưởng có đồng tình không, Bộ trưởng rất là nhất trí, chúng tôi rất là hoan nghênh. Chúng ta sẽ ghi vào Nghị quyết những điều này để Bộ trưởng thực hiện, xin cảm ơn Quốc hội và xin mời Quốc hội nghỉ giải lao. Sau giải lao xin mời Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch.