UỶ ban nhân dân tỉnh quảng nam số: 118 /bc-ubnd cộng hoà XÃ HỘi chủ nghĩa việt nam

UỶ BAN NHÂN DÂN TỈNH QUẢNG NAM Số: 118 /BC-UBND

CỘNG HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM Ðộc lập - Tự do - Hạnh phúc Tam Kỳ, ngày 23 tháng 11 năm 2006

- Kiểm tra các khâu lập, thẩm định, trình, xét duyệt, công bố, tổ chức thực hiện của các loại quy hoạch có sử dụng đất nhưng chậm triển khai;

- Kiểm tra các dự án đã có quyết định thu hồi đất để triển khai quy hoạch và dự án đầu tư nhưng việc giải phóng mặt bằng trì trệ, kéo dài và hiện vẫn chưa dứt điểm;

- Kiểm tra việc sử dụng đất của các dự án đầu tư đã được Nhà nước giao hoặc cho thuê nhưng đã không sử dụng đất trong 12 tháng liền hoặc tiến độ sử dụng đất chậm hơn 24 tháng so với tiến độ ghi trong dự án đầu tư;

- Kiểm tra kết quả điều chỉnh hoặc huỷ bỏ và công bố đối với quy hoạch đã quá thời hạn theo quy định của pháp luật mà không sử dụng đất hoặc không có khả năng thực hiện quy hoạch.
* Đối tượng kiểm tra:

- Các quy hoạch có sử dụng đất nhưng hết thời gian phải triển khai quy hoạch mà quy hoạch đó không được triển khai và chưa được xử lý của cơ quan nhà nước có thẩm quyền (quyết định huỷ bỏ, điều chỉnh nội dung hoặc gia hạn sử dụng) - tình trạng “quy hoạch treo”. Kết quả kiểm tra được thống kê vào biểu 1 đính kèm.

- Các dự án đang trong giai đoạn bồi thường, giải phóng mặt bằng mà triển khai kéo dài để chậm hơn tiến độ theo phương án được duyệt nhưng chưa kết thúc việc giải toả mặt bằng - tình trạng “giải toả treo”. Kết quả kiểm tra được thống kê vào biểu 3 đính kèm.

- Qui hoạch sử dụng đất tỉnh Quảng Nam giai đoạn 1999-2010 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định 619/TTg ngày 04/7/2000; Kế hoạch sử dụng đất 5 năm 2001-2005 tỉnh Quảng Nam cũng đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định 838/TTg ngày 24/9/2002.

- Quyết định số 4485/QĐ-UB ngày 10/10/2002 UBND tỉnh phê duyệt Kế hoạch lập qui hoạch, kế hoạch sử dụng đất các cấp tỉnh Quảng Nam giai đoạn 2003-2010;

- UBND tỉnh đã phê duyệt kế hoạch phân bổ sử dụng đất cho các huyện, thị xã, thành phố trong tỉnh qua các năm;

- Cuối năm 2002, toàn tỉnh có 80/233 xã, phường, thị trấn và 10/17 huyện, thị xã, thành phố lập và điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất trình cấp có thẩm quyền xét duyệt. Kế hoạch sử dụng đất hằng năm được các địa phương lập đầy đủ để làm cơ sở cho việc thu hồi đất, giao đất, cho thuê đất...
* Sau Luật đất đai 2003:

Từ năm 2003 đến nay, tỉnh đã tiếp tục phân bổ nguồn kinh phí để lập và điều chỉnh quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất. Kết quả là từ 80/233 xã, phường, thị trấn và 10/17 huyện, thị xã, thành phố lập và điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất vào cuối năm 2002 nay tăng lên 126/233 xã, phường, thị trấn và 11/17 huyện, thị xã, thành phố lập và điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất trình cấp có thẩm quyền xét duyệt, trong ®ã tập trung ®iÒu chØnh qui hoạch sử dụng đất tỉnh Quảng Nam giai đoạn 2006-2010 ®· tr×nh ChÝnh phñ.

Việc lập kế hoạch sử dụng đất đã thực hiện đầy đủ ở 233 đơn vị xã, phường, thị trấn và kế hoạch sử dụng đất 17 huyện, thị xã, thành phố theo đúng trình tự qui định.
* Đối với việc sử dụng đất của các khu công nghiệp:

Trên cơ sở qui hoạch các khu công nghiệp trên địa bàn tỉnh đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt. Phần lớn qui mô sử dụng đất cho công nghiệp trên vùng đất hoang chưa sử dụng, đất nông nghiệp năng suất thấp.

Tổng diện tích các khu công nghiệp đã được triển khai theo qui hoạch trên địa bàn tỉnh (05 khu) :

- Khu công nghiệp Điện Nam - Điện Ngọc giai đoạn 1và 2: 420 ha (giai đoạn 1 thực hiện 145 ha)

- Khu công nghiệp Bắc Chu Lai: 200 ha (diện tích đã thực hiện 120 ha)

- Khu công nghiệp Tam Hiệp: 200 ha (diện tích đã thực hiện 118 ha)

- Khu công nghiệp Đông Quế Sơn: 200 ha (diện tích đã thực hiện 81 ha)

- Khu công nghiệp Thuận Yên: 225 ha (giai đoạn 1 thực hiện 62 ha)

Trong đó: + Thực hiện trong qui hoạch : 499,5 ha

+ Thực hiện ngoài qui hoạch (đã điều chỉnh) : 26,5 ha

Giai đoạn 2006-2010: Qui hoạch mới các khu công nghiệp: Phú Xuân (Phú Ninh), Tam Thăng (Tam Kỳ), Chu Lai-Kỳ Hà, Đông thành phố Tam Kỳ, tổng diện tích 1.938 ha. Bên cạnh đó, UBND tỉnh đã phê duyệt 150 cụm công nghiệp thuộc các huyện với diện tích 1.197 ha. Hiện nay có 38 cụm công nghiệp đã có qui hoạch chi tiết được duyệt và giải phóng mặt bằng với diện tích 252 ha và thu hút các doanh nghiệp vừa và nhỏ sản xuất, kinh doanh.

Hiện nay đã có 47 khu quy hoạch có sử dụng đất chưa được triển khai hoặc chậm triển khai so với tiến độ được xét duyệt với tổng diện tích là 2.192 ha.

- Qui hoạch sử dụng đất và kế hoạch sử dụng đất cấp tỉnh được cấp có thẩm quyền xét duyệt đã góp phần đưa công tác quản lý đất đai trên địa bàn từng bước đi vào nề nếp, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.

- Tăng cường công tác giám sát quy hoạch sử dụng đất, kế hoạch sử dụng đất của Hội đồng nhân dân các cấp trong công tác lập và triển khai thực hiện. Nghị quyết số 45/2002/NQ-HĐND ngày 25/2/2002 của HĐND tỉnh được thực hiện, chấn chỉnh những vấn đề nảy sinh trong lĩnh vực quản lý đất đai ở địa phương, nhất là chủ trương hạn chế việc sử dụng đất chuyên trồng lúa vào mục đích khác.

- Có sự kết hợp giữa lập qui hoạch, kế hoạch sử dụng đất với qui hoạch tổng thể phát triển kinh tế - xã hội, qui hoạch ngành, lĩnh vực, địa phương.

- Xác định quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất được duyệt là căn cứ để giao đất, cho thuê đất, thu hồi đất, chuyển mục đích sử dụng đất theo quy định.

- Tăng cường khai thác quỹ đất chưa sử dụng đưa vào sử dụng cho các mục đích. Đảm bảo nhu cầu đất ở, đất sản xuất ổn định cho đồng bào các dân tộc thiểu số ở miền núi.

- Công tác thẩm định, xét duyệt được thực hiện chặt chẽ trước khi trình cấp có thẩm quyền phê duyệt.
* Những tồn tại, yếu kém:

- Đối với tỉnh Quảng Nam, UBND tỉnh đã phê duyệt kế hoạch lập qui hoạch, kế hoạch sử dụng đất các cấp giai đoạn 2003-2010. Đến nay còn 06/17 huyện, thị xã, thành phố và 107/233 xã, phường, thị trấn chưa lập qui hoạch sử dụng đất, chưa kể đến các huyện, xã đã có qui hoạch nay không còn phù hợp cần phải điều chỉnh, bổ sung.

- Nội dung qui hoạch kinh tế - xã hội, các ngành, lĩnh vực chưa có hoặc đã có nhưng không còn phù hợp với nhu cầu phát triển. Qui hoạch chung phát triển đô thị, qui hoạch chi tiết một số khu vực đô thị trên địa bàn chậm được phê duyệt;

Mặt khác, công tác qui hoạch, kế hoạch sử dụng đất hiện nay do nguồn ngân sách hạn hẹp, kinh phí bồi thường còn hạn chế; do thiếu vốn đầu tư nên tiến độ triển khai lập qui hoạch khó có khả năng hoàn thành;

- Sự phối hợp giữa các cấp, các ngành trong công tác qui hoạch, kế hoạch sử dụng đất thiếu chặt chẽ, chưa đồng bộ. Đây là một trong những nguyên nhân chủ yếu dẫn đến công tác lập qui hoạch, kế hoạch sử dụng đất chưa sát với nhu cầu thực tiễn.

- Theo qui định của Luật Đất đai thời gian qui hoạch sử dụng đất các cấp là 10 năm, kế hoạch sử dụng đất các cấp là 5 năm. Do việc triển khai thực hiện lập qui hoạch, kế hoạch sử dụng đất chưa đồng bộ, có nơi chưa lập qui hoạch sử dụng đất cấp huyện, nhưng lập qui hoạch sử dụng đất cấp xã, trường hợp đã có qui hoạch sử dụng đất cấp huyện được xét duyệt, nhưng chưa có qui hoạch sử dụng đất cấp xã, dẫn đến việc xây dựng kế hoạch sử dụng đất thiếu tính định hướng, nhất quán là nguyên nhân dẫn đến kết quả đạt thấp so với chỉ tiêu đề ra.

- Việc công bố qui hoạch, kế hoạch sử dụng đất các cấp, trước khi triển khai

các dự án đã được thực hiện theo qui định của Luật đất đai trên các phương diện trực quan, thông tin, chưa có công khai bằng panô, áp phích. Tuy nhiên, ở một số địa phương nhân dân ở trong vùng qui hoạch chưa nắm bắt được những thông tin liên quan đến nội dung qui hoạch, kế hoạch sử dụng đất để thực hiện và tham gia giám sát.

+ Số dự án đã giao đất : 151 dự án, diện tích : 55.636.320,11 m²

+ Số dự án đã thuê đất : 67 dự án, diện tích : 1.212.483,10 m²
* Năm 2004 :

+ Số dự án đã giao đất : 93 dự án, diện tích : 13.195.612,00 m²

+ Số dự án đã thuê đất : 72 dự án, diện tích : 6.432.655,00 m²
* Năm 2005 :

+ Số dự án đã giao đất : 106 dự án, diện tích : 8.372.168,10 m²

+ Số dự án đã thuê đất : 59 dự án, diện tích : 8.619.565,10 m²
Hầu hết các dự án, các công trình, khu công nghiệp, khu đô thị mới được giao đất, cho thuê đất để thực hiện về cơ bản là phù hợp với quy hoạch sử dụng đất, quy hoạch đô thị và kế hoạch sử dụng đất hằng năm mà địa phương đã đăng ký thực hiện. Tuy nhiên, có một số trường hợp phát sinh do thực hiện chính sách thu hút đầu tư, UBND tỉnh cho phép bằng hình thức thoả thuận địa điểm để nghiên cứu lập dự án đầu tư.

- Đối với dự án, công trình đầu tư cơ sở hạ tầng xã hội bằng nguồn vốn ngân sách Nhà nước cơ bản sử dụng đất đúng mục đích được giao, nhiều dự án sau khi được giao đất đã tiến hành thi công và sớm đưa công trình đi vào sử dụng. Tuy nhiên, có một số trường hợp tiến độ thực hiện dự án còn chậm, hiệu quả sử dụng đất chưa cao, nguyên nhân chủ yếu là nguồn vốn đầu tư còn hạn chế, dàn trãi làm chậm tiến độ so với dự án được duyệt.

- Đối với dự án, công trình đầu tư phát triển kinh tế xã hội địa phương từ các nguồn vốn ngoài ngân sách (không phải công trình trọng điểm) về cơ bản tiến độ thực hiện dự án nhanh, hiệu quả sử dụng đất được nâng lên rõ rệt. Đối với dự án, công trình trọng điểm (khu đô thị mới, khu du lịch dịch vụ ...), nhiều chủ đầu tư chậm trễ trong việc xúc tiến đầu tư, không sử dụng đất trong thời gian dài, vượt quá thời gian cho phép của Luật Đất đai, gây lãng phí đất, trong khi đó người dân không có đất sản xuất, còn Nhà nước thì mất nguồn thu từ đất.
2.2- Số lượng, diện tích các dự án đầu tư chậm triển khai so với tiến độ được duyệt (chi tiết xem ở bảng 2)
Hiện nay đã có 51 dự án có sử dụng đất chậm triển khai so với tiến độ được duyệt với tổng diện tích là 1.118 ha.
3. Kết quả xử lý tình trạng quy hoạch treo, dự án treo

Qua kiểm tra thực hiện qui hoạch, kế hoạch sử dụng đất ở các địa phương trong tỉnh, trong năm 2005 UBND tỉnh đã xử lý 08 trường hợp là tổ chức và thu hồi đất do vi phạm Luật Đất đai (khoản 2 điều 38 Luật Đất đai) với diện tích 36,56 ha, trong đó đã thu hồi 31,24 ha.

Đầu năm 2006 UBND tỉnh đã xử lý 13 trường hợp là tổ chức và thu hồi đất do vi phạm Luật Đất đai (khoản 2 điều 38 Luật Đất đai) với diện tích 13.50 ha, trong đó đã thu hồi 09 trường hợp với diện tích 9,50 ha.

Các trường hợp dự án đã đăng ký nhiều năm nhưng không có khả năng thực hiện do nhiều nguyên nhân, gây ra tình trạng qui hoạch “treo”. Một số dự án khác qua kiểm tra đã thu hồi hoặc chuyển cho chủ đầu tư khác để có điều kiện thực hiện.

Về xây dựng cơ chế chính sách, từ năm 1997 đến nay tỉnh Quảng Nam đã nhiều lần ban hành và điều chỉnh, sửa đổi, bổ sung chính sách bồi thường, hỗ trợ và tái định cư bằng các Quyết định số 1008/QĐ-UB ngày 29/5/1997; Quyết định số 1355/1998/QĐ-UB ngày 29/7/1998; Quyết định số 71/2002/QĐ-UB ngày 05/12/2002; Quyết định số 31/2005/QĐ-UB ngày 28/4/2005; Quyết định số 2677/QĐ-UBND ngày 15/7/2005; Quyết định số 69/2005/QĐ-UBND ngày 31/10/2005 và trong thời gian tới UBND tỉnh tiếp tục xem xét để điều chỉnh, bổ sung một số chính sách mới về bồi thường, hỗ trợ và tái định cư theo tinh thần Nghị quyết số 52/2006/NQ-HĐND ngày 04/5/2006 của Hội đồng nhân dân tỉnh.

- Công tác lãnh đạo, chỉ đạo, quản lý, điều hành trong việc tổ chức thực hiện công tác bồi thường, hỗ trợ và tái định cư giữa các cấp, các ngành ngày càng được chặt chẽ và đồng bộ hơn. Chính sách ngày càng phù hợp với tình hình thực tiễn, được sự đồng thuận của nhân dân trong vùng dự án; đáp ứng kịp thời về giải phóng mặt bằng, tạo môi trường thuận lợi cho việc thu hút, huy động vốn đầu tư.

- Công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng và tái định cư thời gian gần đây sau khi thực hiện Luật Đất đai 2003, Nghị định 197/2004/NĐ-CP ngày 03/12/2004 của Chính phủ đã có những chuyển biến tích cực có lợi hơn cho người sử dụng đất bị thu hồi, đó là:

+ Việc điều chỉnh giá đất ở, đất phi nông nghiệp, đất nông nghiệp tăng và tương đối sát với giá thị trường chuyển nhượng ở thời điểm gần nhất.

+ Tiến độ giải quyết về tiền bồi thường, hổ trợ, tái định cư được giải quyết có nhanh hơn, đáp ứng nhu cầu giải phóng mặt bằng, góp phần cho việc đầu tư phát triển các khu công nghiệp, dân cư, thủy điện ...
- Chính sách về giá, những quy định về bồi thường, giải phóng mặt bằng, hỗ trợ và tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất được UBND tỉnh điều chỉnh kịp thời và giải quyết những vướng mắc phát sinh trong tổ chức thực hiện ở các khu vực (cụ thể sau Quyết định 31/2005/QĐ-UB là Quyết định 2677/QĐ-UB và Quyết định 69/2005/QĐ-UBND và Công văn số 3030/UBND-KTTH ngày 14/11/2005 của UBND tỉnh quy định một số cơ chế hỗ trợ ngoài các quy định hiện hành đang áp dụng hiện nay về bồi thường, GPMB của các hộ dân thuộc diện giải tỏa trắng tại xã Tam Quang).
* Một số tồn tại, vướng mắc:

- Đa số người dân thuộc diện bồi thường, hỗ trợ và tái định cư để GPMB trên địa bàn tỉnh thuộc diện lao động nông nghiệp, do đó việc di chuyển đến nơi ở mới tác động trực tiếp đến đời sống của người dân, làm thay đổi cơ bản phong tục, tập quán và sản xuất của cộng đồng nên trong quá trình thực hiện công tác này gặp rất nhiều trở ngại.

- Chính sách chưa đồng bộ kịp thời, giá đất bồi thường tuy có điều chỉnh nhưng chưa đáp ứng đông đảo nguyện vọng của người có đất bị thu hồi. Việc đào tạo nghề, tạo việc làm trong khi phải chuyển đổi chỗ ở, thiếu đất sản xuất chưa được quan tâm hỗ trợ kịp thời.

- Việc triển khai thực hiện công tác bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất trong thực tiễn còn bất cập, chưa đồng bộ ở các địa phương; dự án thực hiện trước và sau; những dự án thực hiện kiểm kê bồi thường trước Luật Đất đai 2003 nhưng đến nay vẫn chưa giải quyết.

- Một số trường hợp chưa được bố trí kịp thời nơi ở mới, khu tái định cư cho người dân khi bị thu hồi đất.

Việc bố trí tái định cư mới chỉ quan tâm đến chỗ ở, chưa chú trọng đến việc quy hoạch khu dân cư phải thuận lợi cho nhân dân trong việc chuyển đổi nghề, tạo việc làm mới tăng thu nhập, chưa chú trọng đến việc xây dựng các khu dân cư nông thôn, khu dân cư ven đô để phục vụ rộng rãi cho các đối tượng tái định cư.

- Vai trò của UBND các xã, phường, thị trấn đối với công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng là hết sức cơ bản. Tuy nhiên hiện nay các địa phương còn lúng túng trong việc xác nhận thời điểm sử dụng đất, nguồn gốc đất cho các đối tượng sử dụng đất hoặc theo dõi quản lý quy hoạch dẫn đến tiến độ thực hiện công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng đối với một số dự án được triển khai chậm hoặc phát sinh các vụ khiếu kiện kéo dài.

1.3- Trong thời gian tới, UBND tỉnh sẽ chỉ đạo các ngành, địa phương phối hợp chặt chẽ trong công tác quản lý sử dụng đất theo qui hoạch, kế hoạch đã được xét duyệt; phát huy dân chủ của nhân dân nơi qui hoạch để họ tham gia và giám sát.

+ Đối với đất tái định cư riêng lẻ nên bố trí gần các khu công nghiệp, thương mại du lịch, dịch vụ, trường học, vùng ven đô thị....để nhân dân mất đất sản xuất dể tìm kiếm được việc làm, như: tổ chức các hoạt động dịch vụ, nhận hàng gia công tại nhà cho các doanh nghiệp...

+ Các đối tượng trong độ tuổi lao động được hỗ trợ chuyển đổi nghề nghiệp dưới hình thức đào tạo ở các trường, các trung tâm đào tạo nghề. Việc đào tạo nghề phải gắn với vấn đề giải quyết việc làm cho các đối tượng được hỗ trợ theo hình thức thỏa thuận với các nhà đầu tư.

+ Các đối tượng ngoài độ tuổi lao động mà bị thu hồi đất thì được hỗ trợ bằng chính sách bảo hiểm.

+ Lao động bị mất đất sản xuất được ưu tiên xuất khẩu lao động; ưu tiên tuyển dụng vào làm việc tại các cơ sở sản xuất, kinh doanh; hợp đồng gia công tại nhà cho các cơ sở sản xuất, kinh doanh trên địa bàn.