5. Tãm t¾t néi dung m«n häc
2.5.1. C¸c m«n häc th¹c sÜ
1. TriÕt häc
2. Ngo¹i ng÷ chung
3. Ngo¹i ng÷ chuyªn ngµnh
4. Ph©n lo¹i sinh häc
§iÒu kiÖn vµ m«n häc tiªn quyÕt:C¸c m«n häc ph¶i häc tríc: Nguyªn t¾c ph©n lo¹i ®éng vËt (hoÆc thùc vËt vµ vi sinh vËt); TÕ bµo häcSinh ho¸ häc.
Tãm t¾t néi dung:
Ph©n lo¹i häc trªn c¬ së sö dông c¸c ph¬ng ph¸p ph©n tÝch khoa häc hiÖn ®¹i ngµy cµng ®ãng gãp h÷u hiÖu vµo ph©n lo¹i, ®¸nh gi¸ nguån gèc c¸c loµi sinh vËt. Chuyªn ®Ò ph©n lo¹i häc gåm 4 ch¬ng. Ch¬ng 1 nªu lªn c¸c kh¸i niÖm chung khi ®Ò cËp, nghiªn cøu ®Õn ph©n lo¹i häc nh: hÖ thèng häc, ph©n lo¹i häc, c¸c kh¸i niÖm vÒ loµi (loµi sinh häc, loµi ®ång h×nh vµ c¸c ®¬n vÞ ph©n lo¹i díi loµi). PhÇn cuèi ch¬ng 1 nªu nh÷ng c¬ së vËt chÊt cña ph©n lo¹i häc ®ã lµ mèi quan hÖ gi÷a tiÕn ho¸ víi ph©n lo¹i, c¸c ®Æc ®iÓm dïng trong ph©n lo¹i. Ch¬ng 2 ®Ò cËp ®Õn c¸c ph¬ng ph¸p ph©n lo¹i hiÖn ®¹i nh kÕt hîp c¸c ®Æc ®iÓm h×nh th¸i víi ph©n lo¹i tÕ bµo, ph©n lo¹i ho¸ sinh enzym hoÆc ph©n lo¹i dùa vµo cÊu tróc ADN. Ch¬ng 3 vµ 4 cña gi¸o tr×nh nªu c¸c quan ®iÓm, ®¸nh gi¸ vÒ u ®iÓm vµ nh÷ng yªu cÇu cña ph©n lo¹i häc hiÖn ®¹i vµ nªu c¸c thµnh tùu trong lÜnh vùc ph©n lo¹i hiÖn ®¹i ë trong níc vµ thÕ giíi.
5. Sinh häc ph©n tö
§iÒu kiÖn vµ m«n häc tiªn quyÕt: M«n häc yªu cÇu häc viªn cÇn n¾m v÷ng c¸c kiÕn thøc vÒ Di truyÒn häc, Hãa sinh häc, TÕ bµo vµ M«-Ph«i häc ë ch¬ng tr×nh ®¹i häc.
Tãm t¾t néi dung:
M«n häc cung cÊp c¸c kiÕn thøc vÒ cÊu tróc vµ chøc n¨ng cña c¸c ®¹i ph©n tö sinh häc, c¬ së ph©n tö cña c¸c ho¹t ®éng sèng trong tÕ bµo vµ c¬ thÓ, c¸c qu¸ tr×nh ®iÒu khiÓn, kiÓm so¸t chóng x¶y ra trong tÕ bµo, trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn, ph©n chia, c¸c ®¸p øng miÔn dÞch còng nh sù ph¸t sinh ung th ë c¸c c¬ thÓ sinh vËt. M«n häc còng ®Ò cËp ®Õn c¸c ph¬ng ph¸p, c¸c kü thuËt hiÖn ®¹i ®Ó nghiªn cøu vµ gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò nãng báng cña sinh häc.
6. Néi tiÕt häc
§iÒu kiÖn vµ m«n häc tiªn quyÕt: Häc viªn cÇn n¾m v÷ng kiÕn thøc vÒ Sinh lý ngêi vµ ®éng vËt, Hãa sinh, Di truyÒn, Lý sinh, TÕ bµo...
Tãm t¾t néi dung m«n häc:
M«n häc cung cÊp c¸c kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ néi tiÕt häc, bao gåm c¸c tuyÕn néi tiÕt vµ hormon (tuyÕn yªn, tuyÕn gi¸p, tuyÕn cËn gi¸p, tuyÕn tuþ néi tiÕt, tuyÕn trªn thËn vµ tuyÕn sinh dôc), b¶n chÊt vµ cÊu tróc ho¸ häc cña hormon, c¬ chÕ t¸c dông cña hormon (c¬ chÕ t¸c dông th«ng qua c¸c chÊt truyÒn tin thø hai víi nhãm hormon cã b¶n chÊt protein vµ c¬ chÕ ho¹t ho¸ gen víi nhãm hormon cã b¶n chÊt steroid), ®iÒu hßa ho¹t ®éng cña c¸c tuyÕn néi tiÕt, c¸c rèi lo¹n chøc n¨ng néi tiÕt thêng gÆp. M«n häc còng ®Ò cËp ®Õn c¸c ph¬ng ph¸p c¬ b¶n vµ hiÖn ®¹i trong nghiªn cøu vÒ néi tiÕt.
|
7. Phãng x¹ sinh häc
§iÒu kiÖn vµ m«n häc tiªn quyÕt: Häc viªn ®· häc qua c¸c chuyªn ®Ò Lý sinh, Ho¸ sinh, Sinh lý, TÕ bµo, VËt lý h¹t nh©n, Ho¸ lý.
Tãm t¾t néi dung:
Gi¸o tr×nh cung cÊp nh÷ng kh¸i niÖm c¬ b¶n vÒ phãng x¹. Phãng x¹ tù nhiªn. c¸c lo¹i ph©n r· vµ c¸c ®Þnh luËt ph©n r·, C¬ së vËt lý cña sù gi¶i phãng n¨ng lîng cña h¹t nh©n. B¶n chÊt cña tia. Nguån ph¸t tia x vµ sù t¬ng t¸c cña tia x víi vËt chÊt. T¬ng t¸c cña tia phãng x¹ víi vËt chÊt. T¸c dông trùc tiÕp vµ t¸c dông gi¸n tiÕp cña bøc x¹ ion ho¸ lªn hÖ thèng sèng. C¸c thuyÕt vÒ tæn th¬ng phãng x¹ ®Çu tiªn cña bøc x¹ ion ho¸ khi t¬ng t¸c víi c¬ thÓ sèng. Nh÷ng nguyªn t¾c vÒ an toµn phãng x¹.
|
8. C«ng nghÖ tÕ bµo vµ ph«i ®éng vËt
§iÒu kiÖn vµ m«n häc tiªn quyÕt: Häc sinh ph¶i ®· ®îc trang bÞ kiÕn thøc vÒ c¸c m«n: TÕ bµo häc, Sinh häc Ph¸t triÓn, §éng vËt häc ®¹i c¬ng, Di truyÒn häc ®¹i c¬ng, Hãa sinh häc
Tãm t¾t néi dung: C«ng nghÖ tÕ bµo x«ma vµ tÕ bµo sinh s¶n lµ c«ng nghÖ mòi nhän trong giai ®o¹n hiÖn nay. M«n häc cung cÊp cho häc viªn c¸c kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ c¸c tÕ bµo x«ma vµ c¸c giao tö, tõ ®ã ®a tíi c¸c kü thuËt c¬ b¶n nh nu«i cÊy tÕ bµo, vi thao t¸c tÕ bµo, dung hîp tÕ bµo, chuyÓn gen vµo tÕ bµo , cho tÕ bµo ph¸t triÓn thµnh c¬ thÓ. Nh÷ng ph¬ng ph¸p nµy cã quan hÖ trùc tiÕp víi c«ng t¸c t¹o dßng v« tÝnh, nh©n b¶n ®éng vËt, t¹o ra c¸c tÕ bµo ch÷a bÖnh hay c¸c con vËt cho sinh phÈm quý.
|
9. C«ng nghÖ tÕ bµo thùc
§iÒu kiÖn vµ m«n häc tiªn quyÕt: Sinh viªn ®· tèt nghiÖp §¹i häc vµ ®· qua c¸c m«n häc Sinh häc tÕ bµo, Di truyÒn häc c¬ së, Sinh lý vµ sinh ho¸ thùc vËt.
Tãm t¾t néi dung:
Chuyªn ®Ò CNTBTV sÏ cung cÊp cho häc viªn kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ c«ng nghÖ tÕ bµo thùc vËt, bao gåm c¸c néi dung chÝnh sau: 1) C¸c kh¸i niÖm vÒ tÝnh toµn n¨ng vµ dßng v« tÝnh; 2) M«i trêng dinh dìng dïng cho nu«i cÊy m«, tÕ bµo thùc vËt; c¸c h×nh thøc sinh trëng vµ ph¸t triÓn cña tÕ bµo vµ m« thùc vËt t¸ch rêi trong ®iÒu kiÖn in vitro; 3) ThiÕt bÞ cÇn thiÕt ®Ó x©y dùng phßng thÝ nghiÖm nu«i cÊy m« vµ tÕ bµo thùc vËt; 4) øng dông cña c«ng nghÖ tÕ bµo thùc vËt trong b¶o tån nguån gen, trong c«ng t¸c nh©n nhanh v« tÝnh c¸c dßng c©y cã ®Æc tÝnh u viÖt; 5) øng dông cña c«ng nghÖ tÕ bµo thùc vËt trong c«ng t¸c chän t¹o gièng vµ phôc tr¸ng gièng c©y trång; 6) Kh¸i niÖm vÒ ph«i soma vµ c¸c con ®êng h×nh thµnh ph«i soma trong ®iÒu kiÖn in-vitro; 7) Kh¸i niÖm tÕ bµo trÇn, c¸ch thu nhËn c¸c tÕ bµo trÇn vµ t¸i sinh c©y; 8) BiÕn dÞ tÕ bµo soma: ý nghÜa trong chän t¹o gièng c©y trång; 9) HiÖn tîng ®¬n béi, ®¬n béi kÐp ë thùc vËt vµ ý nghÜa trong nghiªn cøu di truyÒn thùc vËt vµ chän t¹o gièng; 10) HiÖn tîng ®a béi vµ ý nghÜa trong nghiªn cøu chän t¹o gièng c©y trång, C¸c ph¬ng ph¸p t¹o gièng ®a béi in vitro vµ in vivo; 11) C¸c ph¬ng ph¸p thô tinh, cøu ph«i trong èng nghiÖm nh»m kh¾c phôc hiÖn tîng bÊt thô khi lai xa; 12) Kü thuËt nu«i cÊy líp máng tÕ bµo vµ nu«i cÊy tÕ bµo thùc vËt trong b×nh ph¶n øng sinh häc; 13) Sö dông c¸c hÖ thèng nu«i cÊy tÕ bµo thùc vËt trong viÖc s¶n xuÊt c¸c hîp chÊt sinh häc thø cÊp sö dông trong n«ng nghiÖp, y häc, dîc häc, c«ng nghiÖp thùc phÈm, c«ng nghiÖp mü phÈm; 14) T×nh h×nh ph¸t triÓn cña lÜnh vùc c«ng nghÖ sinh häc thùc vËt trªn thÕ giíi vµ ë ViÖt nam: thµnh tùu vµ c¸c vÊn ®Ò tån t¹i cÇn gi¶i quyÕt.
|
10. Ho¸ sinh häc axit nucleic
§iÒu kiÖn vµ m«n häc tiªn quyÕt: Häc viªn ®· hoµn thµnh c¸c ch¬ng tr×nh ®µo t¹o cö nh©n sinh häc hoÆc cö nh©n c«ng nghÖ sinh häc; §· ®îc häc Ho¸ sinh häc, Di truyÒn häc, Vi sinh vËt häc vµ Sinh lý häc
Tãm t¾t néi dung:
M«n Ho¸ sinh häc axit nucleic giíi thiÖu mét sè kiÕn thøc c¬ b¶n cña axit nucleic nh: cÊu t¹o cña axit nucleic, hÖ gen cña c¸c sinh vËt nh©n s¬ vµ nh©n chuÈn, tæ chøc nhiÔm s¾c thÓ, sù ph©n gi¶i vµ tæng hîp cña c¸c nucleotit, cña axit nucleic, qu¸ tr×nh sao chÐp ADN, t¸i tæ hîp vµ söa ch÷a cña ADN, tæ chøc cña c¸c gen, qu¸ tr×nh phiªn m· vµ kiÓm so¸t phiªn m·. M«n häc còng sÏ ®Ò cËp ®Õn nh÷ng øng dông cña c¸c thµnh tùu nghiªn cøu vÒ axit nucleic.
|
11. Quang hîp
§iÒu kiÖn vµ m«n häc tiªn quyÕt: Häc viªn ®· tèt nghiÖp ®¹i häc, cã kiÕn thøc c¬ së vÒ hãa häc, vËt lý v÷ng vµng, cã kiÕn thøc nÒn vÒ ho¸ sinh häc, lý sinh häc vµ nhiÖt ®éng häc.
Tãm t¾t néi dung:
§©y lµ mét chuyªn ®Ò dµnh cho sinh viªn cao häc chuyªn ngµnh Sinh häc thùc nghiÖm cña Khoa Sinh häc, §H KHTN. Môc ®Ých cña m«n häc nµy lµ hÖ thèng hãa nh÷ng kiÕn thøc c¬ b¶n vµ chuyªn s©u vÒ qu¸ tr×nh quang hîp, cung cÊp cho häc viªn nh÷ng ®êng nÐt vÒ bèi c¶nh lÞch sö cña qu¸ tr×nh ph¸t triÓn nh÷ng kiÕn thøc nµy, hiÖn tr¹ng còng nh híng nghiªn cøu quang hîp trong t¬ng lai.
|
12. Sinh häc mµng tÕ bµo vµ c¸c bÖnh cã liªn quan
§iÒu kiÖn vµ m«n häc tiªn quyÕt: Ho¸ sinh c¬ së, MiÔn dÞch c¬ së, TÕ bµo häc
Tãm t¾t néi dung:
Gi¸o tr×nh cung cÊp cho häc viªn nh÷ng ®iÒu sau ®©y:
+ Cêu tróc hiÓn vi ®iÖn tö mµng sinh chÊt tÕ bµo vµ m« h×nh mµng tÕ bµo.
+ Cêu tróc hiÓn vi ®iÖn tö mµng tÕ bµo cña c¸c bµo quan, ®Æc trng vµ chøc n¨ng sinh häc cña chóng.
+ Cêu tróc ho¸ häc mµng tÕ bµo: Lipit, protein, glycoprotein, enzym mµng, chÊt kÕt dÝnh vµ lectin mµng.
+ C¸c lo¹i receptor mµng tÕ bµo, cÊu tróc ho¸ häc vµ chøc n¨ng sinh häc chung.
+ Sù vËn chuyÓn c¸c ph©n tö néi sinh vµ ngo¹i sinh qua mµng tÕ bµo.
+ TruyÒn tÝn hiÖu vµ c¬ chÕ ®iÒu hoµ ho¹t ®éng sinh trëng vµ ph¸t triÓn.
+ Sù rèi lo¹n cÊu tróc mµng vµ c¸c bÖnh lý.
+ C¸c ph¬ng ph¸p nghiªn cøu mµng tÕ bµo.
|
13. Siªu cÊu tróc tÕ bµo
§iÒu kiÖn vµ m«n häc tiªn quyÕt: §Ó häc gi¸o tr×nh nµy häc viªn cÇn ®îc trang bÞ nh÷ng kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ TÕ bµo häc, M« häc, Ph«i thai häc, Sinh lý häc, Sinh ho¸ häc.
Tãm t¾t néi dung:
Gi¸o tr×nh giíi thiÖu nh÷ng nÐt c¬ b¶n vÒ kü thuËt hiÓn vi ®iÖn tö: kÝnh hiÓn vi ®iÖn tö xuyªn th©u, kÝnh hiÓn vi ®iÖn tö quÐt vµ c¸c kü thuËt lµm tiªu b¶n hiÓn vi ®iÖn tö.
PhÇn c¬ b¶n cña gi¸o tr×nh tËp trung giíi thiÖu c¸c kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ cÊu tróc ph©n tö vµ siªu hiÓn vi cña mét sè lo¹i tÕ bµo vµ c¸c cÊu phÇn cña chóng nh: mµng tÕ bµo, tÕ bµo chÊt, nh©n tÕ bµo vµ c¸c bµo quan cña tÕ bµo nh: líi néi sinh chÊt, thÓ Golgi, ty thÓ, l¹p thÓ, trung thÓ, bé x¬ng cña tÕ bµo... §ång thêi nªu râ mèi quan hÖ tÊt yÕu gi÷a cÊu tróc vµ chøc n¨ng cña tÕ bµo vµ c¸c bµo quan ë møc ®é ph©n tö vµ siªu cÊu tróc.
|
14. M« häc chuyªn khoa
§iÒu kiÖn vµ m«n häc tiªn quyÕt: Muèn tiÕp thu ®îc kiÕn thøc vÒ m« häc chuyªn khoa ngêi häc ph¶i cã c¸c kiÕn thøc vÒ : TÕ bµo häc ®¹i c¬ng, M« häc ®¹i c¬ng, gi¶i phÉu sinh lý ngêi vµ ®éng vËt.
Tãm t¾t néi dung:
M« häc chuyªn khoa (hay cßn gäi lµ m« häc c¸c c¬ quan) nh»m trang bÞ cho ngêi häc nh÷ng kiÕn thøc vÒ cÊu tróc hiÓn vi vµ siªu vi cña c¸c c¬ quan trong c¬ thÓ cïng chøc n¨ng cña c¸c cÊu tróc ®ã trong ho¹t ®éng sèng b×nh thêng, sù ph©n bè hîp lý cña c¸c m« c¬ b¶n( nh biÓu m«, m« liªn kÕt, m« c¬, m« thÇn kinh) trong tõng c¬ quan ®Ó t¹o thµnh nh÷ng phøc hÖ h×nh th¸i- sinh lý hoµn chØnh.
Ngêi häc cßn ®îc më réng thªm hiÓu biÕt vÒ nh÷ng thay ®æi cÊu tróc vµ chøc n¨ng cña c¸c tÕ bµo vµ m« ë c¸c c¬ quan trong t×nh tr¹ng bÖnh lý( vÝ dô bÖnh ung th).
VÒ kh¶ n¨ng øng dông vµo thùc tiÔn, ngêi häc sÏ ®îc bæ sung c¸c kiÕn thøc c¬ b¶n trong viÖc b¶o qu¶n c¸c m«( ng©n hµng m« vµ c¬ quan), nu«i cÊy m«, ghÐp m«, ghÐp c¬ quan- mét mòi nhän cña Y sinh häc hiÖn ®¹i.
|
15. C¸c chÊt chuyÓn ho¸ thø sinh
§iÒu kiÖn vµ m«n häc tiªn quyÕt: §· häc c¸c gi¸o tr×nh: Ho¸ sinh häc, Sinh lý ®éng thùc vËt, Lý sinh, Sinh häc ph©n tö; §· häc c¸c chuyªn ®Ò: C«ng nghÖ Ho¸ sinh, Ho¸ tÕ bµo, C¸c hormon
Tãm t¾t néi dung:
Sù kh¸c bÞªt gi÷a hormon vµ c¸c hîp chÊt kh¸c. C¸c ph¬ng ph¸p nghiªn cøu hormon vµ øng dông. Nguyªn t¾c gäi tªn vµ ph©n lo¹i hormon. C¬ chÕ ®iÒu tiÕt hormon. §iÒu hoµ ho¹t ®éng hormon vµ trao ®æi chÊt tÕ bµo.
§Æc trng cÊu t¹o vµ cÊu tróc cña c¸c hormon ®éng thùc vËt. Ph©n bè vµ chuyÓn ho¸ cña c¸c hormon steroid. Vai trß vµ ý nghÜa cña hormon steroid. Trao ®æi vµ sinh tæng hîp c¸c hormon steroid. §Æc trng cÊu t¹o, cÊu tróc vµ chøc n¨ng cña c¸c hùop chÊt thø sinh vµ chuyÓn ho¸.
Ph©n bè, vai trß vµ ý nghÜa cña c¸c chÊt thø sinh vµ chuyÓn ho¸. §Æc trng lý ho¸ vµ sinh häc cña c¸c chÊt thø sinh vµ chuyÓn ho¸. Trao ®æi, chuyÓn ho¸ vµ sinh tæng hîp c¸c chÊt thø sinh vµ chuyÓn ho¸
§Æc trng cÊu t¹o, cÊu tróc vµ chøc n¨ng cña c¸c nhãm vitamin. §Æc trng lý ho¸ vµ ý nghÜa sinh lý cña c¸c vitamin hoµ tan vµo níc. §Æc trng lý ho¸ vµ ý nghÜa sinh lý cña c¸c vitamin hoµ tan vµo chÊt bÐo. Vai trß cña vitamin trong ho¹t ®éng enzym vµ trao ®æi chÊt tÕ bµo.
Vai trß vµ ý nghÜa cña kh¸ng sinh trong sù sèng. §Æc trng cÊu t¹o, cÊu tróc vµ tÝnh chÊt lý ho¸ häc vµ sinh häc cña chÊt kh¸ng sinh. C¬ chÕ t¸c dông cña c¸c kh¸ng sinh trong c¸c qu¸ tr×nh sinh ho¸. Kh¶ n¨ng khai th¸c, nghiªn cøu, øng dông c¸ chÊt thø sinh, c¸c chÊt chuyÓn ho¸, c¸c vitamin vµ c¸c kh¸ng sinh trong t¬ng lai.
|
16. Ho¸ sinh häc c¸c qu¸ tr×nh l·o ho¸
§iÒu kiÖn vµ m«n häc tiªn quyÕt:Tríc khi häc m«n nµy, ngêi häc ®· ph¶i n¾m v÷ng c¸c m«n: Sinh häc ®¹i c¬ng, TÕ bµo häc, Ho¸ sinh, Di truyÒn vµ Sinh lý häc.
Tãm t¾t néi dung:
Qu¸ tr×nh l·o ho¸ lµ sù tÝch tô nh÷ng thay ®æi cïng víi thêi gian, dÉn ®Õn sù suy yÕu dÇn dÇn cña chøc n¨ng vµ c¸i chÕt cña c¸ thÓ, ®îc biÓu hiÖn qua nhiÒu hiÖn tîng ë c¸c cÊp ®é mang tÝnh ®Æc thï ®èi víi tõng lo¹i tÕ bµo, c¬ quan, c¸ thÓ, quÇn thÓ vµ loµi. Nh÷ng häc thuyÕt vÒ l·o ho¸ ®îc chia thµnh nhiÒu lo¹i, dùa trªn sù gi¶i thÝch mét nhãm hiÖn tîng. Gi÷a nh÷ng ®Æc ®iÓm quan träng cña c¬ thÓ sèng lµ ph¸t triÓn, sinh s¶n h÷u tÝnh vµ giµ ho¸ cã mèi liªn quan mËt thiÕt víi nhau. L·o hãa lµ giai ®o¹n cuèi tiÕp nèi sau sù ph¸t triÓn ®Çy ®ñ vµ viªn m·n cña c¬ thÓ, khi nh÷ng sai sãt vÒ ho¹t ®éng chøc n¨ng b¾t ®Çu ®îc béc lé. Cã nh÷ng kh¸c biÖt ®¸ng kÓ trong tuæi thä gi÷a c¸c loµi mang tÝnh di truyÒn, vµ nh÷ng kh¸c biÖt gi÷a c¸c c¸ thÓ mang ®Æc ®iÓm cña giíi (vÝ dô gi÷a nam vµ n÷). Nghiªn cøu l·o ho¸ ®i tõ nh÷ng nghiªn cøu ®Æc ®iÓm h×nh th¸i bªn ngoµi ®Õn nh÷ng nghiªn cøu ë møc ®é tÕ bµo (thuyÕt giíi h¹n sè lÇn ph©n bµo næi tiÕng cña Hayflick, hiÖn tîng chÕt tÕ bµo ®îc lËp tr×nh apoptosis) vµ ë møc ®é ph©n tö: sù oxy ho¸ protein, sù glycan ho¸ xacarit, sù lo¹i bá ADN ti thÓ, telomer (ë c¸c nhiÔm s¾c thÓ) vµ l·o ho¸ trong sao m·...Nh÷ng nghiªn cøu nµy ®· gióp kh¸m ph¸ ra c¬ chÕ vÒ tuæi thä ë nh÷ng møc ®é kh¸c nhau: trong cÊu tróc vµ chøc n¨ng cña ph©n tö ADN, trong c¸c ph¶n øng ho¸ sinh, trong c¸c hÖ c¬ quan (nh hÖ miÔn dÞch...), trong vai trß ®iÒu hoµ cña hÖ thÇn kinh- thÓ dÞch...Môc ®Ých cña c¸c nghiªn cøu trong L·o khoa lµ t×m hiÓu hiÖn tîng giµ ho¸ ë con ngêi, t×m ra c¸c biÖn ph¸p ®Èy lïi tËt bÖnh, nh»m n©ng cao tuæi thä cña con ngêi, kÐo dµi tuæi trÎ, n©ng cao chÊt lîng sèng cña ngêi cã tuæi trong hiÖn thùc x· héi h«m nay.
|
17. Sinh lý dinh dìng
§iÒu kiÖn vµ m«n häc tiªn quyÕt: Häc viªn cÇn n¾m v÷ng c¸c kiÕn thøc vÒ Sinh lý häc, Sinh häc ngêi, Sinh ho¸ , Gi¶i phÉu , TÕ bµo...
Tãm t¾t néi dung m«n häc:
Sinh lý dinh dìng lµ m«n häc m« t¶ vÒ sinh lý cña c¬ thÓ ngêi trong qu¸ tr×nh dinh dìng (tiªu hãa, hÊp thu, ®µo th¶i) vµ vai trß cña c¸c chÊt dinh dìng trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn c¬ thÓ. Bao gåm nh÷ng néi dung sau: C¸c kh¸i niÖm. C¸c nguyªn lý c¬ b¶n cña qu¸ tr×nh dinh dìng. Sinh lý tiªu hãa (sù chuyÓn hãa, hÊp thu c¸c chÊt dinh dìng). Vai trß cña c¸c chÊt dinh dìng trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn c¬ thÓ. Sinh lý dinh dìng theo c¸c giai ®o¹n ph¸t triÓn c¬ thÓ ngêi. Sinh lý dinh dìng víi søc kháe vµ bÖnh tËt. Dinh dìng hîp lý vµ sù ph¸t triÓn c¬ thÓ.
|
18. §iÖn sinh lý
§iÒu kiÖn vµ m«n häc tiªn quyÕt: M«n häc tr×nh bµy nh÷ng kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ sù ho¹t ®éng cña c¸c qu¸ tr×nh sèng th«ng qua c¸c chØ sè ®iÖn sinh lý. Häc viªn cÇn n¾m v÷ng kiÕn thøc sinh lý, sinh hãa, lý sinh, tÕ bµo, vËt lý, ho¸ häc vµ to¸n häc.
Tãm t¾t néi dung m«n häc:
§iÖn sinh lý häc nghiªn cøu vÒ nh÷ng hiÖn tîng ®iÖn diÔn ra trong c¬ thÓ sèng. Trªn c¬ së nghiªn cøu ®iÖn thÕ tÕ bµo vµ c¸c c¬ quan trong c¬ thÓ cã thÓ ®¸nh gi¸ chøc n¨ng cña ®¬n vÞ cÊu tróc vµ c¸c c¬ quan trong c¬ thÓ, ®ång thêi hiÓu ®îc qu¸ tr×nh th«ng tin theo c¬ chÕ thÇn kinh gi÷a c¸c bé phËn kh¸c nhau trong c¬ thÓ. Chuyªn ®Ò nµy nh»m cung cÊp cho häc viªn nh÷ng kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ ®iÖn thÕ tÕ bµo còng nh ®iÖn thÕ mét sè c¬ quan trong c¬ thÓ (®iÖn tim, ®iÖn n·o, ®iÖn c¬, ®iÖn vâng m¹c v.v...). Néi dung vÒ ®iÖn thÕ tÕ bµo gåm b¶n chÊt vµ c¬ chÕ ph¸t sinh ®iÖn thÕ mµng, b¶n chÊt vµ c¬ chÕ ph¸t sinh ®iÖn thÕ ho¹t ®éng, quy luËt dÉn truyÒn c¸c ®iÖn thÕ ho¹t ®éng theo c¸c sîi thÇn kinh vµ dÉn truyÒn qua synap, trong ®ã cã c¬ chÕ ph¸t sinh c¸c ®iÖn thÕ t¹i synap (®iÖn thÕ vi ti, ®iÖn thÕ hng phÊn sau synap vµ ®iÖn thÕ øc chÕ sau synap).
|
19. Lý Sinh TÕ bµo
§iÒu kiÖn vµ m«n häc tiªn quyÕt: TÕ bµo häc, Ho¸ sinh, Lý sinh, Sinh lý ®éng vËt, Sinh lý thùc vËt, MiÔn dÞch häc, Sinh häc ph©n tö
Tãm t¾t néi dung: Gi¸o tr×nh Lý Sinh TÕ bµo gåm 6 ch¬ng, nh»m cung cÊp cho häc viªn cao häc chuyªn ngµnh Lý sinh mét c¸ch tæng qu¸t nhÊt vÒ TÕ bµo - ®¬n vÞ c¬ b¶n cña tæ chøc sèng trªn quan ®iÓm VËt lý – Sinh vËt häc (ch¬ng 1), truyÒn tin tÕ bµo (ch¬ng 2), c¬ chÕ kiÓm so¸t vµ ®iÒu hoµ chu tr×nh tÕ bµo (ch¬ng 3), chÕt theo ch¬ng tr×nh-Apoptosis (ch¬ng 4), nh÷ng ph¬ng ph¸p c¬ b¶n trong nghiªn cøu t¨ng sinh vµ chÕt theo ch¬ng tr×nh cña tÕ bµo (ch¬ng 5), vµ nghiªn cøu c¬ b¶n víi chiÕn lîc ho¸ phßng vµ ®iÒu trÞ mét sè bÖnh hiÓm nghÌo (ung th, tù miÔn...) (ch¬ng 6).
|
20. Ho¹t ®éng cña gen trong tÕ bµo
§iÒu kiÖn vµ m«n häc tiªn quyÕt: §· hoµn thµnh ch¬ng tr×nh cö nh©n Sinh häc hoÆc C«ng nghÖ sinh häc.
Tãm t¾t néi dung:
M«n häc nh»m cung cÊp c¸c kiÕn thøc vÒ tæ chøc, ho¹t ®éng vµ ph©n lo¹i cña c¸c gen trong tÕ bµo tiÒn nh©n vµ tÕ bµo nh©n chuÈn, vÒ c¸c gen chuyÓn vµ vai trß cña chóng ®èi víi c¬ thÓ, ®èi víi sù ph¸t sinh bÖnh lý, ®Æc biÖt lµ sù ph¸t sinh ung th còng nh ®èi víi c¸c nghiªn cøu sinh häc ph©n tö. M«n häc còng giíi thiÖu mét sè ph¬ng ph¸p nghiªn cøu ho¹t ®éng cña gen còng nh c¸c ph¬ng ph¸p g©y ®ét biÕn gen.
|
21. Sinh lý thùc vËt øng dông
§iÒu kiÖn vµ m«n häc tiªn quyÕt: Häc viªn ®· tèt nghiÖp ®¹i häc ngµnh Sinh häc vµ c¸c ngµnh cã liªn quan, cã kiÕn thøc v÷ng vµng vÒ m«n Sinh lý häc thùc vËt.
Tãm t¾t néi dung:
Sinh lý thùc vËt øng dông cung cÊp cho ngêi häc c¬ së ph¬ng ph¸p luËn vµ nguyªn t¾c øng dông c¸c kiÕn thøc c¬ b¶n cña sinh lý thùc vËt vµo thùc tiÔn. Chuyªn ®Ò nµy ®a ra mét sè vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ sinh lý thùc vËt øng dông nh nu«i cÊy m« tÕ bµo thùc vËt, chÕ ®é bãn ph©n vµ tíi níc hîp lý, trång c©y kh«ng cÇn ®Êt, øng dông c¸c chÊt ®iÒu hßa sinh trëng, sinh lý thùc vËt vµ hÖ sinh th¸i n«ng nghiÖp, c¸c qu¸ tr×nh sinh lý thùc vËt víi vÊn ®Ò khÝ hËu häc sinh vËt.
|
22. C¸c chÊt ®iÒu hoµ sinh trëng thùc vËt
§iÒu kiÖn vµ m«n häc tiªn quyÕt: Ngêi häc cã kiÕn thøc vÒ Sinh lý thùc vËt, Sinh lý sinh trëng vµ ph¸t triÓn thùc vËt (ch¬ng tr×nh ®µo t¹o cö nh©n).
Tãm t¾t néi dung:
Chuyªn ®Ò trang bÞ cho ngêi häc mét c¸ch cã hÖ thèng nh÷ng kiÕn thøc chuyªn s©u vÒ c¸c chÊt ®iÒu hßa sinh trëng thùc vËt. Néi dung m«n häc tr×nh bµy b¶n chÊt cña c¸c chÊt ®iÒu hßa sinh trëng thùc vËt (auxin, gibberellin, xitokinin, a xÝt absxixic, etylen, c¸c hîp chÊt phenol thùc vËt vµ c¸c chÊt øc chÕ sinh trëng thùc vËt tæng hîp), c¬ chÕ t¸c ®éng cña chÊt ®iÒu hßa sinh trëng trong ho¹t ®éng sinh lý cña thùc vËt, nh÷ng nguyªn t¾c sö dông chÊt ®iÒu hßa sinh trëng vµ øng dông cña chóng trong trång trät.
|
2.5.2. C¸c m«n häc tiÕn sÜ
1. Sinh lý lao ®éng
§iÒu kiÖn vµ m«n häc tiªn quyÕt: Nghiªn cøu sinh cÇn n¾m v÷ng nh÷ng kiÕn thøc vÒ sinh lý, sinh ho¸, lý sinh, tÕ bµo, …
Tãm t¾t m«n häc: chuyªn ®Ò sinh lý lao ®éng giíi thiÖu cho ngêi häc vÒ nh÷ng biÕn ®æi chøc n¨ng cña toµn bé c¬ thÓ nãi chung vµ cña tõng c¬ quan trong c¬ thÓ nãi riªng trong nh÷ng ®iÒu kiÖn lao ®éng kh¸c nhau vµ mét sè ph¬ng ph¸p nghiªn cøu chøc n¨ng trong lao ®éng. Nghiªn cøu sinh cã thÓ sö dông nh÷ng kiÕn thøc häc ®îc ®Ó ¸p dông vµo c«ng viÖc nghiªn cøu trong lÜnh vùc nµy. C¸c néi dung thùc tËp phôc vô cho chuyªn ®Ò nµy gåm ®o tiªu hao n¨ng lîng trong lao ®éng, ghi ®iÖn tim, huyÕt ¸p, ®iÖn n·o, lu huyÕt ®å trong lao ®éng, x¸c ®Þnh c¸c chØ sè sinh hãa m¸u trong ®iÒu kiÖn nãng Èm, thiÕu oxy ...
|
2. Sinh lý thÇn kinh
§iÒu kiÖn vµ m«n häc tiªn quyÕt: Nghiªn cøu sinh cÇn n½m v÷ng kiÕn thøc vÒ sinh lý, sinh ho¸, gi¶i phÉu, tÕ bµo vµ m« ph«i.
Tãm t¾t m«n häc: Sinh lý thÇn kinh nghiªn cøu chøc n¨ng cña c¸c tÕ bµo thÇn kinh, c¸c trung khu thÇn kinh vµ c¸c phÇn kh¸c nhau cña hÖ thÇn kinh trung ¬ng, nh»m t×m hiÓu c¸c c¬ chÕ ho¹t ®éng vµ ®iÒu khiÓn cña hÖ thÇn kinh ®Ó ®¶m b¶o ho¹t ®éng phèi hîp chøc n¨ng gi÷a c¸c c¬ quan kh¸c nhau trong c¬ thÓ vµ sù thÝch nghi cña c¬ thÓ víi m«i trêng sèng. Trong khi häc lý thuyÕt ngêi häc ®îc bè trÝ lµm mét sè bµi thùc tËp chøng minh chøc n¨ng cña c¸c cÊu tróc thÇn kinh (thÝ nghiÖm duçi cøng mÊt n·o, thÝ nghiÖm ph¸ tiÓu n·o, kÝch thÝch c¸c vïng vá n·o, c¸c ph¬ng ph¸p g©y tª vµ g©y mª…)
|
3. Sinh lý néi tiÕt
§iÒu kiÖn vµ m«n häc tiªn quyÕt: Nghiªn cøu sinh cÇn n¾m v÷ng kiÕn thøc vÒ sinh lý, sinh ho¸, di truyÒn, tÕ bµo, m« ph«i vµ ho¸ h÷u c¬.
Tãm t¾t m«n häc: Sinh lý néi tiÕt nghiªn cøu chøc n¨ng c¸c tuyÕn néi tiÕt, b¶n chÊt, c¬ chÕ t¸c dông vµ t¸c dông sinh lý cña c¸c hormon. Nh÷ng hiÓu biÕt vÒ chøc n¨ng cña c¸c tuyÕn néi tiÕt cho phÐp theo dâi ®îc sù ph¸t triÓn cña c¬ thÓ trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn c¬ thÓ, ®iÒu chØnh ®îc c¸c rèi lo¹n do néi tiÕt g©y ra còng nh sö dông c¸c hormon ®Ó ®iÒu hßa c¸c chøc n¨ng cña c¬ thÓ theo ý muèn. Cïng víi häc lý thuyÕt ngêi häc cßn ®îc lµm mét sè bµi thùc tËp chøng minh t¸c dông cña mét sè hormon (thÝ nghiÖm c¾t bá tuyÕn yªn trªn ®éng vËt, thÝ nghiÖm g©y shock insulin trªn thá, xÐt nghiÖm níc tiÓu chÈn ®o¸n cã thai sím ...)
|
4. Sinh lý tuÇn hoµn
§iÒu kiÖn vµ m«n häc tiªn quyÕt: Nghiªn cøu sinh cÇn n¾m v÷ng kiÕn thøc vÒ sinh lý, sinh ho¸, gi¶i phÉu, tÕ bµo, m« ph«i.
Tãm t¾t m«n häc: Sinh lý tuÇn hoµn nghiªn cøu chøc n¨ng tim - m¹ch vµ c¸c c¬ chÕ ®iÒu hßa hÖ thèng tuÇn hoµn. KiÕn thøc tiÕp thu ®îc tõ chuyªn ®Ò nµy rÊt cã Ých cho ngêi häc trong viÖc hiÓu biÕt s©u vÒ chøc n¨ng tuÇn hoµn vµ trong nghiªn cøu chøc n¨ng tim m¹ch trong ®iÒu kiÖn b×nh thêng, còng nh trong lao ®éng. Trong qu¸ tr×nh häc lý thuyÕt nghiªn cøu sinh sÏ tiÕn hµnh mét sè bµi thùc tËp gåm: thÝ nghiÖm ghi huyÕt ¸p trªn ®éng vËt vµ nghiªn cøu c¸c yÕu tè thÇn kinh, thÓ dÞch, c¸c chÊt kh¸c nhau lªn ho¹t ®éng cña tim vµ hÖ thèng c¸c m¹ch m¸u, thÝ nghiÖm nghiªn cøu c¸c ®Æc tÝnh sinh lý cña c¬ tim, ®o huyÕt ¸p trªn ngêi, ghi ®iÖn tim víi nhiÒu ®¹o tr×nh kh¸c nhau vµ ghi lu huyÕt ®å.
|
5. Sinh lý h« hÊp
§iÒu kiÖn vµ m«n häc tiªn quyÕt: Nghiªn cøu sinh cÇn n¾m v÷ng c¸c kiÕn thøc vÒ Sinh lý häc, Sinh ho¸, Gi¶i phÉu, TÕ bµo, M« ph«i vµ Lý sinh.
Tãm t¾t m«n häc: chuyªn ®Ò sinh lý h« hÊp giíi thiÖu cho ngêi häc mét sè néi dung cÇn thiÕt nhÊt nh vÊn ®Ò th«ng khÝ phæi, vÊn ®Ò vËn chuyÓn c¸c khÝ h« hÊp trong m¸u vµ c¸c c¬ chÕ ®iÒu hoµ h« hÊp, nh»m trang bÞ cho ng¬i häc nh÷ng kiÕn thøc ®Ó cã thÓ hiÓu s©u chøc n¨ng h« hÊp vµ tiÕn hµnh nghiªn cøu vÒ th«ng khÝ phæi. Cïng víi phÇn lý thuyÕt nghiªn cøu sinh sÏ thùc hiÖn c¸c bµi thùc hµnh: th¨m dß chøc n¨ng h« hÊp b»ng c¸ch x¸c ®Þnh c¸c thÓ tÝch vµ dung tÝch h« hÊp trªn mét sè m¸y kh¸c nhau, nghiªn cøu c¬ chÕ ®iÒu hoµ h« hÊp trªn ®éng vËt thùc nghiÖm.
|
6. HuyÕt häc
§iÒu kiÖn vµ m«n häc tiªn quyÕt:Sinh häc ngêi, Sinh lý häc ngêi vµ ®éng vËt, Ho¸ sinh häc, Di truyÒn häc...
Tãm t¾t néi dung m«n häc:
Sinh m¸u: Sinh m¸u trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn c¸ thÓ, trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn loµi. Nguån gèc cña c¸c tÕ bµo m¸u, tÕ bµo gèc t¹o m¸u.
Sinh lý vµ sinh ho¸ m¸u: Hång cÇu vµ bÖnh thiÕu m¸u; huyÕt s¾c tè, c¸c bÖnh huyÕt s¾c tè vµ bÖnh Thalassemi. B¹ch cÇu, bÖnh Leukemia. TiÓu cÇu, cÇm m¸u vµ ®«ng m¸u, c¸c chÊt øc chÕ tham gia vµo ®iÒu hoµ qu¸ tr×nh ®«ng m¸u. C¸c bÖnh liªn quan ®Õn ®«ng m¸u.
HuyÕt t¬ng/huyÕt thanh: C¸c protein huyÕt t¬ng/ huyÕt thanh vµ nghiªn cøu hÖ protein huyÕt t¬ng/ huyÕt thanh.
MiÔn dÞch huyÕt häc: nhãm hång cÇu ABO, Rh, Lewis, ..., nhãm hång cÇu vµ truyÒn m¸u; nhãm b¹ch cÇu-tiÓu cÇu vµ vai trß trong ghÐp m« vµ c¬ quan.
C¸c ph¬ng ph¸p nghiªn cøu: Ph¬ng ph¸p truyÒn thèng, ph¬ng ph¸p hiÖn ®¹i (ph¬ng ph¸p sinh häc ph©n tö, ph©n tÝch proteomic...).
|
Chia sẻ với bạn bè của bạn: |
