Toång quan y hoïc tp. Hoà Chí Minh Taäp 5 Soá 2 2001


ÑIEÀU TRÒ CAÀM MAÙU OÅ LOEÙT QUA NOÄI SOI DAÏ DAØY – TAÙ TRAØNG



tải về 235.9 Kb.
trang4/7
Chuyển đổi dữ liệu05.08.2016
Kích235.9 Kb.
#13011
1   2   3   4   5   6   7

ÑIEÀU TRÒ CAÀM MAÙU OÅ LOEÙT QUA NOÄI SOI DAÏ DAØY – TAÙ TRAØNG


Theo Bretagne(1), khoaûng 70-80% tröôøng hôïp chaûy maùu do loeùt DD-TT coù theå töï caàm. Tuy nhieân nhöõng tröôøng hôïp chaûy maùu töø caùc maïch lôùn raát khoù töï caàm vaø thöôøng taùi phaùt vaøo ngaøy thöù 3 hoaëc 4. Ñieàu trò nhaèm caàm maùu vaø ngaên ngöøa chaûy maùu taùi phaùt sôùm. Theo Saltzman(17), ñieàu trò qua noäi soi coù taùc duïng caàm maùu höõu hieäu vaø hieän nay ñöôïc aùp duïng roäng raõi. Theo Chung(4), tyû leä thaønh coâng vaøo khoaûng 95% tröôøng hôïp. Maëc duø vaäy, coù khoaûng 15-20% chaûy maùu taùi phaùt sau ñieàu trò qua noäi soi(1,11,13).

Theo Bretagne (1), caàm maùu qua noäi soi coù 3 phöông phaùp chính: (1) phöông phaùp duøng nhieät (laser, que ñoát, soùng ngaén, ñoát ñieän...); (2) tieâm caàm maùu (Adrenalin / Epinephrin, coàn tuyeät ñoái); vaø (3) caùc phöông phaùp khaùc (keïp baèng Clip, keo Fibrin...). Khuynh höôùng chung hieän nay choïn phöông phaùp tieâm vì reû tieàn vaø deã thöïc hieän. Theo Lin(12), treân 65 tröôøng hôïp ñöôïc noäi soi caàm maùu vôùi caùc phöông phaùp, taùc giaû thaáy khoâng coù söï khaùc nhau (P > 0,1). Tuy nhieân, theo Chung(4), neân keát hôïp nhieàu phöông phaùp nhö tieâm Adrenalin cuøng vôùi keo Fibrin / Thrombin vaø / hoaëc laø duøng nhieät seõ cho keát quaû caàm maùu toát hôn.

Nagayama(13) nghieân cöùu so saùnh taùc duïng caàm maùu ôû 2 nhoùm: 100 tröôøng hôïp ñieàu trò baèng Clip vaø 91 tröôøng hôïp ñöôïc tieâm coàn tuyeät ñoái. Tyû leä thaønh coâng ôû 2 nhoùm nhö nhau, laø 96% (96/100 so vôùi 87/91) nhöng tyû leä chaûy maùu trôû laïi ôû nhoùm ñieàu trò baèng Clip laø 15% so vôùi 29% ôû nhoùm tieâm coàn tuyeät ñoái.

Coù theå ñieàu trò caàm maùu qua noäi soi laàn 2 trong tröôøng hôïp chaûy maùu taùi phaùt, tuy nhieân ôû beänh nhaân lôùn tuoåi neân chuyeån qua ñieàu trò phaãu thuaät(1,4). Theo Jensen(8) ñieàu trò noäi soi laàn 2 hay chæ ñònh phaãu thuaät caáp cöùu caàn ñöôïc löôïng giaù theâm.



Toùm laïi: Ñieàu trò qua noäi soi coù taùc duïng caàm maùu höõu hieäu treân 95% tröôøng hôïp vaø hieän nay ñang ñöôïc aùp duïng roäng raõi. Ñieàu trò qua noäi soi laàn 2 trong tröôøng hôïp chaûy maùu trôû laïi cuõng caàn ñöôïc nghieân cöùu theâm.

ÑIEÀU TRÒ NGOAÏI KHOA


Trong hôn 10 naêm qua, ñieàu trò caàm maùu qua noäi soi thaønh coâng ñaõ laøm giaûm coù yù nghóa chæ ñònh ñieàu trò ngoaïi khoa trong caáp cöùu(1,4). Chaûy maùu taùi phaùt sau ñieàu trò qua noäi soi laø 15-20%(1,11,13) vaø coù khoaûng 10% caàn ñöôïc ñieàu trò phaãu thuaät(1).

Chæ ñònh ñieàu trò ngoaïi khoa ñöôïc ñaët ra trong nhöõng tröôøng hôïp:

Chaûy maùu oà aït vaø ôû nhöõng beänh nhaân > 60 tuoåi(1) vaø ñöôøng kính oå loeùt > 2cm(4), hay khoâng caûi thieän vôùi hoài söùc noäi khoa(14).

Khoâng theå ñieàu trò cuõng nhö thaát baïi qua ñieàu trò noäi soi(1,17), vaø moät soá taùc giaû ñeà nghò chæ ñònh phaãu thuaät thaønh nguyeân taéc ngay caû khi ñieàu trò thaønh coâng laàn ñaàu qua noäi soi treân nhöõng beänh nhaân coù nguy cô chaûy maùu taùi phaùt cao(1), ñoù laø:



  • Nhöõng oå loeùt roäng ôû maët sau treân cuûa taù traøng.

  • Ñaõ chaûy maùu oà aït ngay töø laàn noäi soi ñaàu tieân.

  • Noäi soi thaáy loä maïch maùu.

Caùc phöông phaùp ñieàu trò ngoaïi khoa

Trong tröôøng hôïp loeùt taù traøng


Caét daï daøy laáy ñi oå loeùt laø phöông phaùp ñöôïc choïn löïa(1,14), tyû leä töû vong cuûa phöông phaùp naøy ôû nhöõng naêm 60 cao hôn phöông phaùp caét TK X + khaâu oå loeùt(14) nhöng hieän nay thì khoâng cao hôn(1). Hôn nöõa, caét daï daøy coù tyû leä chaûy maùu taùi phaùt sau moå laø 3% so vôùi 17% sau phaãu thuaät caét TK X + khaâu oå loeùt(1).

Trong tröôøng hôïp loeùt daï daøy


Phöông phaùp lyù töôûng laø caét daï daøy laáy ñi oå loeùt(14)  caét TK X taïi thaân(1). ÔÛ beänh nhaân coù nguy cô cao, coù theå caét TK X + khaâu oå loeùt hoaëc laø khoeùt boû oå loeùt(1).

CHUÏP ÑOÄNG MAÏCH ÑIEÀU TRÒ


Theo Bretagne(1) ít duøng, chæ trong chaûy maùu naëng tieáp dieãn coù nhieàu ruûi ro phaãu thuaät vaø thaát baïi qua ñieàu trò noäi soi. Coù theå bôm taéc ñoäng maïch vò taù traøng trong tröôøng hôïp loeùt taù traøng chaûy maùu ôû maët sau baèng Gelfoam, cuïc maùu ñoâng töï thaân, chaát keát dính moâ vaø keát quaû trong 75-80% tröôøng hôïp.

Coù theå toùm taét xöû trí caàm maùu caáp cöùu do loeùt DD-TT theo sô ñoà sau:



Sô ñoà 2: Toùm taét xöû trí caàm maùu do loeùt daï daøy – taù traøng




(Coøn tieáp kyø sau)



PHÖÔNG PHAÙP CHOÏC HUÙT VÔÙI KIM NHOÛ
ÑEÅ CHAÅN ÑOAÙN TEÁ BAØO HOÏC (FNA) (tieáp theo)


Nguyeãn Saøo Trung*, Höùa Thò Ngoïc Haø*, Aâu Nguyeät Dieäu**

ÑEÅ ÑAÏT ÑÖÔÏC MUÏC ÑÍCH NGAY TÖØ LAÀN CHOÏC HUÙT ÑAÀU TIEÂN(2,5)


Ngöôøi ta xem choïc huùt chaån ñoaùn teá baøo hoïc nhö laø moät chuoãi caùc söï kieän ñeå coù ñöôïc moät chaån ñoaùn chính xaùc, trong ñoù teá baøo hoïc chæ laø moät maét xích, vaø khoâng phaûi laø maét xích ñaàu tieân. Ñeå ñaït ñöôïc moät chaån ñoaùn laâm saøng - beänh hoïc chính xaùc, caùc thoâng tin laâm saøng coù vai troø heát söùc quan troïng. Vaø do ñoù, phöông phaùp seõ coù raát nhieàu böôùc.

Tieán haønh choïc huùt

Chuaån bò


Böôùc ñaàu tieân laø hoûi beänh söû vaø thaêm khaùm laâm saøng ñeå giuùp hình dung khoái u vaø laäp keá hoaïch choïc huùt. Choïn tö theá cho beänh nhaân ñeå coù theå choïc huùt ñöôïc deã daøng nhaát (ñoái vôùi tuyeán giaùp, thöôøng ñaët beänh nhaân naèm ngöõa, keâ goái döôùi vai), phaûi tieáp caän ñöôïc toån thöông vaø phaûi xaùc ñònh ñöôïc ñoä saâu cuûa toån thöông (caùc toån thöông ôû tuyeán vuù thöôøng naèm saâu hôn chuùng ta töôûng). Phaûi traùnh ñaâm kim xuyeân qua caùc khoái cô (chaúng haïn nhö cô öùc ñoøn chuûm, vì khi choïc vaøo cô beänh nhaân khoâng chæ bò ñau, caùc sôïi cô coøn coù theå laøm bít taéc ñaàu kim gioáng nhö moät caùi nuùt chai).

Tieáp theo, neân giaûi thích cho beänh nhaân hieåu veà phöông phaùp saép laøm, caùc lôïi ích, caùc nguy cô cuûa noù vaø caùc phöông phaùp thay theá. Neân coù söï ñoàng yù cuûa beänh nhaân. Khi choïc huùt moät cô quan naèm noâng, ít coù bieán chöùng, coù theå khoâng caàn yeâu caàu beänh nhaân vieát giaáy cam ñoan. Nhöng khi choïc huùt moät cô quan naèm saâu, neân cho beänh nhaân vieát cam ñoan.


Voâ truøng


S
aùt truøng da taïi choã baèng coàn. Neáu choïc huùt noâng, khoâng caàn phaûi duøng coàn iod hay duøng khaên traûi leân choã choïc huùt.

Neân duøng gaêng tay nhaèm ngöøa laây lan virus HIV, HBV vaø caùc maàm beänh khaùc naèm trong maùu beänh nhaân. Luoân phaûi caån thaän khi laøm vieäc vôùi caùc duïng cuï saéc nhoïn coù theå mang caùc taùc nhaân gaây beänh. Nguy cô laây truyeàn virus HIV töø moät beänh nhaân coù huyeát thanh döông tính laø 0,4% (nghóa laø xaáp xæ 1 laàn treân 250 laàn tieáp xuùc vôùi kim bò nhieãm beänh). Laây nhieãm virus HBV maïnh hôn ít nhaát laø gaáp 10 laàn. Choïc huùt coù theå laø moät vuõ khí cheát ngöôøi vì coù theå gaây cheát cho beänh nhaân (gaây traøn khí maøng phoåi daãn ñeán töû vong) hoaëc gieát chính baûn thaân baïn (do bò nhieãm phaûi nhöõng loaïi virus cheát ngöôøi). Kim bò nhieãm beänh phaûi ñöôïc vöùt boû caån thaän.


Gaây teâ taïi choã


Vì kim coù kích thöôùc nhoû neân choïc huùt khoâng gaây chaán thöông nhieàu hôn so vôùi chích tónh maïch, vaø haàu nhö khoâng gaây ñau. Do ñoù, thöôøng khoâng caàn gaây teâ taïi choã tröø tröôøng hôïp choïc huùt cô quan naèm saâu hoaëc choïc huùt tuûy xöông.

Neáu gaây teâ, beänh nhaân seõ phaûi chòu moät laàn ñaâm kim, thuoác ngaám vaøo moâ döôùi da laøm beänh nhaân thaáy noùng raùt, vaø sau ñoù, toån thöông coù theå seõ khoâng coøn sôø thaáy ñöôïc nöõa döôùi lôùp da bò phoàng leân do chích thuoác. Trong ña soá caùc tröôøng hôïp, beänh nhaân chæ ñau khi ñaâm kim qua da, vì böôùu thöôøng khoâng coù thaàn kinh chi phoái. Tuy nhieân neáu caàn phaûi choïc huùt nhieàu ñöôøng, coù theå phaûi coù gaây teâ taïi choã. Khi choïc vaøo caùc toån thöông vieâm, nhöõng vuøng moâ hoùa xô do chieáu xaï tröôùc ñoù, hoaëc moâ tuyeán nöôùc boït thöôøng gaây ñau. Choïc huùt vaøo caùc u coù nguoàn goác thaàn kinh coù theå gaây ñau, vaø ñaây cuõng laø moät chìa khoùa ñeå chaån ñoaùn caùc böôùu naøy.


Thöïc hieän choïc huùt


Khi choïc huùt caùc toån thöông naèm ôû beà maët, moät tay coá ñònh toån thöông, moät tay caàm “suùng”, ñaâm kim nhanh nhöng caån thaän. Trong haàu heát caùc tröôøng hôïp, ñaâm kim vuoâng goùc vôùi beà maët da, moät soá ít tröôøng hôïp phaûi ñaâm kim nghieâng (khi toån thöông naèm gaàn moät maïch maùu ñang ñaäp hoaëc gaàn moät toån thöông ôû da). Sau khi ñaâm kim vaøo khoái u, ruùt piston, taïo vaø duy trì moät aùp löïc aâm trong suoát quaù trình tieán haønh choïc huùt vaø sau ñoù traû piston veà vò trí ban ñaàu tröôùc khi ruùt kim ra khoûi böôùu. Kim naèm trong khoái böôùu, baét ñaàu di chuyeån kim ra vaøo nhieàu laàn ñeå caét. Ñaây laø yeáu toá quan troïng ñeå thu ñöôïc moät löôïng beänh phaåm ñuû cho chaån ñoaùn.

Chuyeån ñoäng cuûa kim thay ñoåi tuøy theo loaïi toån thöông. Ñoái vôùi caùc toån thöông xô hoùa caàn phaûi duøng nhieàu söùc hôn. Khi choïc vaøo moät khoái u giaøu maïch maùu, coù theå chæ ruùt ra ñöôïc toaøn maùu, hoaëc ñoâi khi chæ ñöôïc vaøi maûnh teá baøo. Thôøi gian ñaâm kim chæ khoaûng vaøi giaây (5 - 10 giaây). Khi nhìn thaáy coù chaát beänh phaåm trong ñoác kim thì ngöng laøm.

Sau cuøng, tröôùc khi ruùt kim ra khoûi khoái u, phaûi traû laïi aùp suaát ban ñaàu, vaø ruùt kim thaúng ra ngoaøi (neáu vaãn duy trì aùp suaát aâm khi ruùt kim, beänh phaåm coù theå seõ bò ruùt vaøo trong oáng chích). Ñeø maïnh choã choïc huùt baèng gaït saïch ñeå traùnh baàm hoaëc taïo oå maùu tuï.

“Choïc huùt vôùi aùp suaát aâm maø khoâng chuyeån ñoäng kim laø nguyeân nhaân thöôøng gaëp nhaát gaây thaát baïi khi laáy maãu beänh phaåm”. Do ñoù, thuaät ngöõ “sinh thieát choïc huùt” laø moät töø chöa chính xaùc. Sinh thieát choïc huùt thaät söï chæ gaëp trong tröôøng hôïp choïc huùt tuûy xöông. Luùc ñoù, chæ caàn duøng aùp suaát aâm cuõng coù theå ruùt ra ñöôïc teá baøo. Yeáu toá quan troïng laø chuyeån ñoäng caét cuûa kim chöù khoâng phaûi yeáu toá aùp suaát aâm. Ñieàu naøy ñaõ ñöôïc chöùng minh qua thöïc nghieäm. Khi caét khoâng ñuû, beänh phaåm laáy ra cuõng khoâng ñuû vaø thöôøng laãn vôùi nhieàu maùu khoâng chaån ñoaùn ñöôïc. Aùp suaát aâm taïo ra nhaèm muïc ñích huùt moâ veà maët caét cuûa kim, höôùng nhöõng maûnh teá baøo ñi vaøo trong loøng kim.

Thöôøng thì ngöôøi ta yeâu caàu keùo piston heát côõ, nhöng ñoái vôùi caùc cô quan nhieàu maïch maùu nhö tuyeán giaùp, duøng aùp suaát caøng nhoû caøng ít ruùt ra maùu hôn. Trong nhöõng tình huoáng naøy, coù theå khoâng caàn thieát phaûi taïo aùp suaát aâm (goïi laø sinh thieát khoâng huùt). Khi thöïc hieän ñuùng ñoäng taùc caét, löïc mao quaûn cuûa kim cuõng ñuû ñeå höôùng teá baøo vaøo trong loøng kim. Tuy vaäy, kyõ thuaät khoâng huùt naøy laïi khoâng toát ñoái vôùi caùc tröôøng hôïp khoái u xô hoùa neân trong laàn choïc ñaàu tieân phaûi aùp duïng kyõ thuaät choïc huùt chuaån.

Nhöõng yeáu toá aûnh höôûng


Trong soá nhöõng yeáu toá aûnh höôûng ñeán khaû naêng thaønh coâng cuûa phöông phaùp choïc huùt, ngöôøi ta nhaán maïnh ñeán boán yeáu toá lieân quan ñeán chuyeån ñoäng caét cuûa kim, bao goàm : bieân ñoä, taàn soá, höôùng, vaø thôøi gian.

Bieân ñoä laø chieàu daøi di chuyeån cuûa kim, bieân ñoä caøng cao caøng laáy ñöôïc nhieàu teá baøo. Toác ñoä caét toát nhaát khoaûng ba laàn trong moät giaây vôùi chieàu daøi di chuyeån khoaûng 1,5 cm.

Thay ñoåi höôùng ñi cuûa kim cuõng raát quan troïng vì hai lyù do: moät laø khi thay ñoåi höôùng ñi cuûa kim seõ laáy ñöôïc nhieàu teá baøo hôn; hai laø coù theå laáy ñöôïc beänh phaåm trong moät vuøng roäng, coù daïng hình choùp. Thay ñoåi höôùng kim taïi ñænh cuûa hình choùp, nghóa laø khi kim gaàn nhö ñöôïc ruùt ra khoûi böôùu. Neáu kim naèm taïi ñaùy hình choùp, saâu trong böôùu, thay ñoåi höôùng seõ raát khoù khaên vaø seõ laøm raùch moâ.

Trong khi laøm choïc huùt, khoâng ñöôïc xoay ñaàu kim (nhö vaãn laøm trong moät soá phöông phaùp sinh thieát), khoâng ñöôïc ñaåy piston, khoâng ñöôïc huùt khí vaøo oáng chích.

Beänh phaåm chöùa ñaày trong kim. OÁng chích chæ coù taùc duïng giuùp teá baøo ñi vaøo kim vaø sau ñoù giuùp bôm xòt teá baøo ra khoûi kim ñeå laøm pheát. Ngöng laøm khi ñaõ coù chaát beänh phaåm vaøo tôùi ñoác kim tröø tröôøng hôïp choïc huùt moät nang). Neáu chaát beänh phaåm ñaõ rôi vaøo ñeán oáng chích (tröø dòch ruùt ra töø moät nang) thì ñeàu khoù coù theå laáy ñeå pheát ñöôïc. Trong nhöõng tröôøng hôïp khaùc, chaúng haïn nhö toån thöông laø moät seïo, chaát beänh phaåm laáy ra ñöôïc thöôøng ít hoaëc khoâng coù, luùc ñoù khoâng neân tieáp tuïc choïc huùt.

Trong chaån ñoaùn caùc tröôøng hôïp ung thö coù xô hoùa, choïc huùt baèng kim nhoû coù nhieàu thuaän lôïi hôn so vôùi sinh thieát baèng kim caét vì caùc teá baøo bieåu moâ taùch khoûi moâ ñeäm, vì taát caû beänh phaåm ñeàu ñöôïc khaûo saùt treân lam, trong khi vôùi moät maãu moâ sinh thieát, ngöôøi ta chæ khaûo saùt moät hoaëc vaøi laùt caét moûng maø thoâi.

Chæ maát khoaûng ít hôn 10 giaây cho moãi laàn choïc huùt moät toån thöông naèm noâng (tröø nang coù theå caàn nhieàu thôøi gian hôn ñeå ruùt heát dòch). Khoâng caàn vaø cuõng khoâng coù lôïi neáu choïc huùt laâu hôn. Maëc duø coù theå choïc huùt nhieàu laàn treân moät beänh nhaân, nhöng noùi chung, laàn choïc ñaàu tieân laø laàn choïc toát nhaát, vaø do ñoù haõy coá gaéng laøm toát ngay töø laàn ñaàu tieân. Coù theå laëp laïi laàn hai neáu laàn ñaàu löôïng beänh phaåm laáy ra ñöôïc quaù ít. Sau moãi laàn choïc huùt, chaûy maùu vaø caùc cuïc maùu ñoâng coù theå laøm giaûm khaû naêng laáy ñuû beänh phaåm. Cho duø toån thöông coù theå raát roäng, nhöng cuõng khoâng neân choïc huùt quaù 3 laàn. Sau ñoù toát nhaát laø phaûi ñôïi 10 ngaøy hoaëc 2 tuaàn ñeå choïc laïi (hoaëc duøng moät phöông phaùp chaån ñoaùn khaùc).

Chuaån bò moät pheát teá baøo hoïc


Chuaån bò moät pheát teá baøo hoaøn haûo coù yù nghóa quan troïng cho keát quaû chaån ñoaùn. Cho duø giai ñoaïn choïc huùt coù ñöôïc laøm toát theá naøo ñi nöõa, nhöng neáu taám lam khoâng theå ñoïc vaø cho chaån ñoaùn ñöôïc, thì laàn choïc huùt ñoù cuõng seõ trôû thaønh voâ ích.

Teá baøo phaûi ñöôïc pheát moûng, khoâng bò vaën veïo. Lam phaûi ñöôïc coá ñònh ñuùng tuøy theo phöông phaùp nhuoäm ñöôïc duøng. Neáu nhuoäm baèng phöông phaùp Papanicolaou, phaûi coá ñònh ngay töùc thì trong coàn hay dung dòch coàn-ether hoaëc phuû chaát coá ñònh ngay. Vôùi kim soá 23G, daøi khoaûng 2,5 cm, teá baøo laáy ra ñöôïc ñuû ñeå pheát 5-6 lam. Tuy nhieân, neáu pheát teá baøo quaù moûng hoaëc laøm quaù nhieàu lam coù theå laøm teá baøo bò vaën veïo hay lam khoâng ñuû teá baøo.

Quaù trình pheát tieâu baûn teá baøo hoïc cuûa choïc huùt cuõng gioáng nhö khi laøm pheát teá baøo laáy töø tuûy xöông. Tuøy thuoäc tính chaát cuûa chaát dòch huùt ra (ñaëc hay loaõng), seõ coù moät soá thay ñoåi trong caùc böôùc chuaån bò tieâu baûn. Pheát moät taám lam deã daøng hôn raát nhieàu so vôùi moâ taû laïi vieäc laøm naøy. ÔÛ ñaây chæ moâ taû raát ngaén quaù trình chuaån bò naøy.

Sau khi choïc huùt xong, kim seõ ñöôïc thaùo ra khoûi oáng chích. Ruùt ñaày khoâng khí vaøo trong oáng chích, sau ñoù gaén kim trôû laïi. Khoâng caàn phaûi thaùo oáng chích ra khoûi “suùng”, suùng giuùp thao taùc treân oáng chích deã daøng hôn. Maët vaùt cuûa kim phaûi ñöôïc ñaët ngay treân beà maët lam. Toáng chaát beänh phaåm ra baèng caùch duøng oáng chích chöùa ñaày khoâng khí, bôm xòt leân lam thaønh moät gioït. Ñöøng ñeå ñaàu kim xa khoûi maët lam, vì luùc ñoù beänh phaåm ñöôïc bôm ra, ñi qua khoâng khí, seõ bò khoâ vaø taïo thaønh caùc haït buïi vaø coù theå bò boäi nhieãm.

Quan saùt ñaïi theå gioït beänh phaåm. Moät ngöôøi coù kinh nghieäm coù theå bieát ñöôïc chaát beänh phaåm ruùt ra ñuû cho chaån ñoaùn hay chöa, vaø neáu caàn, seõ tieán haønh choïc huùt laïi ngay.

Neáu ruùt ra dòch, neân huùt heát dòch. Neáu vaãn coøn laïi moät khoái sau khi choïc heát dòch, phaûi choïc huùt laïi treân khoái naøy. Neáu ruùt ra muû, laáy moät ít muû ñi caáy. Neáu ruùt ra chaát hoaïi töû, coá gaéng choïc laïi ôû vuøng rìa cuûa toån thöông tìm caùc teá baøo coøn soáng.

Ngöng choïc neáu choïc ra nhieàu maùu ngay khi vöøa ñaâm kim vì coù theå ñaõ ñaâm vaøo moät maïch maùu. Raát khoù chaån ñoaùn ñuùng neáu lam ñaày hoàng caàu. Khi choïc vaøo moät cô quan nhieàu maùu nhö tuyeán giaùp, neân duøng kim soá 25G. Röûa kim coù theå thu ñöôïc nhieàu teá baøo hôn, nhöng thöôøng laøm phaân huûy vaø thoaùi hoùa teá baøo.

Khi chuaån bò moät pheát teá baøo, chæ caàn moät gioït nhoû chaát beänh phaåm, khoâng caàn lôùn hôn ñaàu kim, nhoû leân treân maët lam thöù nhaát (goïi laø lam chaån ñoaùn). Moät lam thöù hai, goïi laø lam keùo. Ñaët lam keùo baét cheùo vôùi lam chaån ñoaùn nheï nhaøng treân gioït beänh phaåm. Chaát beänh phaåm seõ lan ra theo löïc mao daãn. Sau ñoù, keùo nheï lam keùo doïc theo chieàu daøi cuûa lam chaån ñoaùn. Rìa cuûa pheát phaûi naèm hoaøn toaøn treân lam, khoâng ñi ra ñeán bôø lam, vì caùc phaân töû lôùn coù khuynh höôùng phaân boá ôû ngoaïi vi cuûa pheát. Raát ít hoaëc khoâng coù teá baøo dính laïi treân lam keùo.

Moät soá lam caàn ñeå khoâ ngoaøi khoâng khí ñeå nhuoäm Diff-Quik, nhöõng lam khaùc phaûi ñöôïc coá ñònh ngay laäp töùc ñeå nhuoäm Papanicolaou. Vaøo luùc baét ñaàu laøm, khi chaát beänh phaåm chæ laø moät gioït treân lam, dieän tích boác hôi nhoû vaø do ñoù noù khoâng bò khoâng khí laøm khoâ ñaùng keå. Tuy nhieân, khi pheát xong, dieän tích beà maët taêng leân vaø beà daøy cuûa pheát giaûm ñi chæ coøn khoaûng vaøi micromet. Do ñoù, khoâng khí seõ laøm khoâ beänh phaåm nhanh choùng. Neáu nhuoäm Papanicolaou, phaûi pheát vaø coá ñònh ngay (phaûi chuaån bò ñaày ñuû, bao goàm ghi saün teân beänh nhaân, coù saün dung dòch coá ñònh...). Neáu coá ñònh baèng caùch ngaâm, lam chaån ñoaùn phaûi ñöôïc pheát vaø boû ngay vaøo coàn. Neáu duøng phöông phaùp xòt - coá ñònh, phaûi thöû tröôùc khi söû duïng vaø phaûi ñeå saün. Coá ñònh ngay khi vöøa laøm xong, khoâng neân söûa soaïn heát caùc pheát roài môùi quay laïi coá ñònh chuùng. Neáu caàn, neân coù theâm moät phuï taù xòt coá ñònh lam. Vôùi xòt coá ñònh, teá baøo coù veû nhieàu hôn, nhöng khoâng toát nhö coá ñònh baèng nhuùng vaøo coàn.



tải về 235.9 Kb.

Chia sẻ với bạn bè của bạn:
1   2   3   4   5   6   7




Cơ sở dữ liệu được bảo vệ bởi bản quyền ©hocday.com 2024
được sử dụng cho việc quản lý

    Quê hương