Mét sè vÊn ®Ò cña gi¸o dôc ngo¹i ng÷ ë ViÖt Nam...
T×nh h×nh vËn dông ph¬ng ph¸p project trong
d¹y häc ë trêng ®¹i häc ngo¹i ng÷, ®¹i häc quèc gia hµ néi
NguyÔn ThÞ Ph¬ng Hoa(*)
Vâ ThÞ B¶o Ngäc(**)
I. S¬ lîc vÒ ph¬ng ph¸p Project
1. LÞch sö ra ®êi vµ ph¸t triÓn cña t tëng d¹y häc theo kiÓu Project
Cã nhiÒu quan ®iÓm kh¸c nhau vÒ sù ra ®êi cña t tëng d¹y häc theo kiÓu Project, tuy vËy cã thÓ nãi nh÷ng mÇm mèng ®Çu tiªn cña t tëng d¹y häc theo kiÓu Project ®· cã trong quan niÖm cña c¸c nhµ gi¸o dôc kinh ®iÓn nh J.J. Rousseau (1712-1778), H. Pestalozzi (1746-1827), F. Fröbel (1782-1852) vµ W. Humboldt (1767-1835), thÓ hiÖn ë viÖc nhÊn m¹nh ®Æc biÖt ý nghÜa cña TÝnh tù quyÕt vµ Sù tù ho¹t ®éng cña con ngêi nh lµ c¬ së, nÒn mãng cña d¹y häc [1].
Theo quan ®iÓm cña K. Frey vµ B.S. de Boutemard th× ph¬ng ph¸p Project xuÊt hiÖn tõ gi÷a thÕ kØ 19, lµ kÕt qu¶ cña cuéc c¸ch m¹ng trong c«ng nghiÖp víi sù më réng ph©n c«ng lao ®éng c«ng nghiÖp, ®ßi hái c¸c nhµ trêng phæ th«ng vµ ®¹i häc ph¶i më réng ph¹m vi c¸c m«n häc, ®a kÜ thuËt míi vµo trong ch¬ng tr×nh gi¶ng d¹y cña nhµ trêng [2].
P. Petersen, C. Odenbach, D. Hänsel th× l¹i thèng nhÊt cho r»ng ph¬ng ph¸p Project lµ mét s¶n phÈm tÊt yÕu cña trµo lu c¶i c¸ch gi¸o dôc ë MÜ vµo nh÷ng n¨m ®Çu thÕ kØ [4].
Theo M. Knoll th× ph¬ng ph¸p Project kh«ng ph¶i lµ ®øa con cña thÕ kØ 19 hay 20 mµ lµ cña thÕ kØ 18 vµ xuÊt ph¸t ®iÓm g¾n liÒn víi nghÖ thuËt vµ khoa häc. Nã xuÊt hiÖn tríc hÕt ë ch©u ¢u, trong c¸c nhµ trêng ®¹i häc kÜ thuËt, sau ®ã lan sang MÜ vµo gi÷a thÕ kØ 19. Còng nh ë ch©u ¢u, ph¬ng ph¸p nµy xuÊt hiÖn tríc hÕt ë c¸c trêng ®¹i häc kiÕn tróc vµ kÜ thuËt, sau ®ã míi më réng sang nhµ trêng phæ th«ng, ®Æc biÖt lµ ë c¸c m«n thñ c«ng, nghÖ thuËt vµ n«ng nghiÖp [5].
2. Kh¸i niÖm
Ph¬ng ph¸p (PP) d¹y häc theo kiÓu Project lµ ph¬ng ph¸p tæ chøc cho gi¸o viªn vµ häc sinh cïng nhau gi¶i quyÕt kh«ng chØ vÒ mÆt lÝ thuyÕt mµ cßn vÒ mÆt thùc tiÔn mét nhiÖm vô häc tËp cã tÝnh chÊt tæng hîp, vµ t¹o ®iÒu kiÖn cho häc sinh cïng vµ tù quyÕt ®Þnh trong tÊt c¶ c¸c giai ®o¹n häc tËp, kÕt qu¶ lµ t¹o ra ®îc mét s¶n phÈm ho¹t ®éng nhÊt ®Þnh [6].
3. C¸c ®Æc ®iÓm cña PP d¹y häc Project
Tuy cã nhiÒu ý kiÕn kh¸c nhau vÒ c¸c ®Æc ®iÓm cña ph¬ng ph¸p Project nhng còng cã thÓ tæng hîp l¹i mét sè nh÷ng ®Æc ®iÓm c¬ b¶n nh sau:
a) G¾n víi t×nh huèng
b) §Þnh híng häc sinh
c) Mang tÝnh thùc tiÔn x· héi cao
d) Tù tæ chøc vµ tù chÞu tr¸ch nhiÖm (®Æc ®iÓm quan träng nhÊt)
e) Thèng nhÊt gi÷a lÝ thuyÕt vµ thùc hµnh
f) §Þnh híng s¶n phÈm
g) Häc tËp mang tÝnh x· héi
h) TÝnh chÊt tæng hîp cña nhiÖm vô häc tËp (liªn m«n) [3].
Tïy theo møc ®é xuÊt hiÖn cña c¸c ®Æc ®iÓm nµy trong khi sö dông ph¬ng ph¸p Project mµ mét giê häc sÏ cã thÓ ®îc coi lµ mét giê häc Project hay chØ lµ mét giê häc ®Þnh híng Project.
4. CÊu tróc/c¸c giai ®o¹n cña PP Project
Cã nhiÒu quan ®iÓm kh¸c nhau vÒ c¸ch ph©n chia c¸c giai ®o¹n tiÕn hµnh ph¬ng ph¸p Project, vÝ dô nh: Quan ®iÓm truyÒn thèng cña Gi¸o dôc häc MÜ (dù ®Þnh, lËp kÕ ho¹ch, thùc hiÖn), hay nh W.H. Kilpatrick bæ sung thªm giai ®o¹n 4: ®¸nh gi¸), P. Chott (x¸c ®Þnh nhu cÇu, quyÕt ®Þnh môc ®Ých, lËp kÕ ho¹ch, thùc hiÖn, ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ vµ kÕt thóc.
K.Frey lµ t¸c gi¶ ®· ®a ra c¸c bíc tiÕn hµnh mét Project mét c¸ch cô thÓ h¬n c¶:
1. S¸ng kiÕn vÒ Project
2. Ph¸c häa vÒ Project
3. LËp kÕ ho¹ch vÒ Project
4. Thùc hiÖn Project
5. KÕt thóc Project: tr×nh bµy, ®¸nh gi¸ kÕt qu¶
6. Th«ng b¸o
7. Giao lu/t¬ng hç [2]
5. C¸c h×nh thøc tæ chøc d¹y häc theo kiÓu Project
Cã thÓ ph©n chia tõ nhiÒu gãc ®é kh¸c nhau:
VÝ dô nh tõ gãc ®é m«n häc cã: Project trong ph¹m vi mét m«n häc, Project liªn m«n, Project vît ra ngoµi ph¹m vi c¸c m«n häc;
Tõ gãc ®é thµnh phÇn häc sinh tham gia cã: Project toµn trêng, toµn khèi, toµn líp, theo nhãm høng thó (trong líp, trêng,...);
Tõ gãc ®é gi¸o viªn cã: Project do gi¸o viªn chñ nhiÖm ®iÒu khiÓn (ë phæ th«ng), do gi¸o viªn bé m«n, ®iÒu khiÓn, do nhiÒu gi¸o viªn ®iÒu khiÓn;
Tõ gãc ®é ®Þa ®iÓm tiÕn hµnh cã: Project t¹i trêng, ngoµi trêng;
Tõ gãc ®é thêi gian tiÕn hµnh cã: giê häc project, ngµy project, tuÇn project (mét hay nhiÒu tuÇn)
6. C¸c u ®iÓm cña ph¬ng ph¸p d¹y häc theo kiÓu Project vµ nh÷ng lu ý cÇn thiÕt khi vËn dông
¦u ®iÓm: ph¬ng ph¸p Project cã nh÷ng u ®iÓm næi bËt sau:
- Ngêi häc cã ®iÒu kiÖn n¾m ®îc chiÒu s©u cña néi dung häc tËp; kiÕn thøc ®a d¹ng phong phó l«i cuèn ngêi häc;
- Néi dung häc tËp g¾n víi së thÝch, nhu cÇu cña ngêi häc nªn dÔ h×nh thµnh ë hä høng thó häc tËp;
- Ngêi häc cã ®iÒu kiÖn ¸p dông c«ng nghÖ (m¸y vi tÝnh vµ Internet) ®Ó triÓn khai, xö lÝ thiÕt kÕ vµ tr×nh bµy s¶n phÈm;
- Häc sinh cã ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn c¸c kÜ n¨ng tù häc, c¸c kÜ n¨ng xö lý c¸c vÊn ®Ò phøc t¹p, c¸c kÜ n¨ng x· héi nh: lµm viÖc theo nhãm, thuyÕt tr×nh, pháng vÊn, v.v…
Nh÷ng ®iÒu cÇn lu ý khi vËn dông:
- NÕu kh«ng lu ý, néi dung kiÕn thøc trong d¹y häc theo kiÓu Project dÔ r¬i vµo t×nh tr¹ng hoÆc qu¸ bao qu¸t, hoÆc qu¸ ®i s©u vÒ mét m¶ng, g©y khã kh¨n cho häc sinh vµ gi¸o viªn trong triÓn khai Project;
- §ßi hái cã nhiÒu t liÖu tham kh¶o, nhiÒu trang thiÕt bÞ cÇn thiÕt vµ ®Þa ®iÓm phï hîp cho ho¹t ®éng cña häc sinh vµ gi¸o viªn;
- §ßi hái gi¸o viªn cã n¨ng lùc tæ chøc vµ qu¶n lý häc sinh trong ho¹t ®éng, nhÊt lµ ho¹t ®éng theo nhãm;
- Nh÷ng häc sinh cha quen víi häc n¨ng ®éng rÊt khã ®¸p øng c¸c yªu cÇu cña ph¬ng ph¸p Project.
II. T×nh h×nh vËn dông ph¬ng ph¸p Project vµo trong ho¹t ®éng d¹y häc ë Trêng §¹i häc Ngo¹i ng÷, §¹i häc Quèc gia Hµ Néi
Chóng t«i nghiªn cøu kh¶o s¸t ý kiÕn ®¸nh gi¸ cña 111 sinh viªn K35 Khoa Anh, Trêng §¹i häc Ngo¹i ng÷, §¹i häc Quèc gia Hµ Néi vÒ møc ®é vËn dông ph¬ng ph¸p Project trong d¹y häc ë trêng nµy vµ nh÷ng khã kh¨n gÆp ph¶i khi tiÕn hµnh vËn dông nã.
Thùc tÕ cho thÊy ë m«n tiÕng Anh t¹i Trêng §¹i häc Ngo¹i ng÷, §¹i häc Quèc gia Hµ Néi cã c¸c d¹ng ho¹t ®éng häc tËp díi ®©y ®îc tiÕn hµnh theo kiÓu Project:
- Sinh viªn thuyÕt tr×nh (82% sè sinh viªn ®îc hái)
- C¸c bµi tËp lín (portfolio, assignment) (56% sè sinh viªn ®îc hái)
- Nghiªn cøu khoa häc, niªn luËn (43% sè sinh viªn ®îc hái)
- Sinh viªn lµm b¸o têng, tËp san líp (27% sè sinh viªn ®îc hái)
Vµ ë m«n chung cã c¸c d¹ng ho¹t ®éng häc tËp theo kiÓu Project nh sau: bµi thuyÕt tr×nh (100% sinh viªn ®îc hái ®· tõng tham gia), bµi tËp lín (72% sinh viªn ®îc hái) vµ nghiªn cøu khoa häc (9% sinh viªn ®îc hái), tuy vËy kh«ng ph¶i ë tÊt c¶ c¸c m«n chung mµ chñ yÕu chØ ë c¸c m«n c¬ së v¨n ho¸, t©m lÝ, gi¸o dôc.
Díi ®©y lµ c¸c kÕt qu¶ kh¶o s¸t vÒ møc ®é vËn dông ph¬ng ph¸p Project trong gi¶ng d¹y m«n tiÕng (cô thÓ lµ tiÕng Anh) vµ c¸c m«n chung ë Trêng §¹i häc Ngo¹i ng÷, §¹i häc Quèc gia Hµ Néi.
1. Møc ®é tham gia cña sinh viªn vµo c¸c d¹ng ho¹t ®éng häc tËp theo kiÓu Project (ë m«n tiÕng Anh)
Nh vËy, nh×n vµo biÓu ®å trªn ta thÊy: bµi thuyÕt tr×nh lµ ho¹t ®éng häc tËp mang tÝnh Project ®îc tiÕn hµnh phæ biÕn nhÊt (100% sè sinh viªn khèi chÊt lîng cao vµ h¬n 70% ë hÖ ®¹i trµ tham gia kh¶o s¸t cho biÕt hä ®· tõng tham gia ho¹t ®éng nµy). Sè sinh viªn thuéc khèi ®¹i trµ tham gia ho¹t ®éng portfolio còng kh«ng Ýt, 60% sinh viªn thuéc c¶ hai khèi ®· tõng tham gia ho¹t ®éng nµy. Ngoµi ra, sù chªnh lÖch còng thÓ hiÖn rÊt râ ë viÖc cã ®Õn 100% sinh viªn thuéc hÖ chÊt lîng cao tham gia ho¹t ®éng lµm bµi tËp lín, trong khi tØ lÖ nµy ë hÖ ®¹i trµ chØ cã 40%. Tuy nhiªn, sù kh¸c biÖt lín nhÊt gi÷a hai hÖ lµ ë møc ®é tham gia cña sinh viªn vµo ho¹t ®éng nghiªn cøu khoa häc: h¬n 60% sinh viªn ë hÖ chÊt lîng cao, trong khi chØ 9% sinh viªn thuéc hÖ ®¹i trµ ®îc hái ®· tõng tham gia nghiªn cøu khoa häc. Ho¹t ®éng b¸o têng, tËp san lµ ho¹t ®éng n»m ngoµi ch¬ng tr×nh häc, thêng lµ do tËp thÓ líp tù tæ chøc, do ®ã mµ rÊt Ýt khi diÔn ra. V× thÕ mµ sè lîng sinh viªn tõng tham gia ho¹t ®éng nµy kh«ng nhiÒu (t¹i hÖ chÊt lîng cao con sè nµy lµ h¬n 40% vµ hÖ ®¹i trµ kh¸ thÊp, chØ xÊp xØ 15 %).
2. C¸c m«n tiÕng (ë Khoa Anh) cã vËn dông ph¬ng ph¸p d¹y häc Project
M«n häc
|
HÖ ®¹i trµ
|
HÖ chÊt lîng cao
|
Nghe
|
|
|
Nãi
|
|
|
§äc
|
|
|
ViÕt
|
|
|
Ng÷ ph¸p
|
|
|
Ng÷ ©m
|
|
|
V¨n häc Anh
|
|
|
§Êt níc häc
|
|
|
DÞch
|
|
|
LÝ luËn d¹y häc bé m«n
|
|
|
Nh×n vµo b¶ng trªn ta thÊy, trong khi t¹i líp chÊt lîng cao ph¬ng ph¸p Project ®· ®îc ¸p dông trong d¹y häc ë hÇu hÕt c¸c m«n (trõ m«n LÝ luËn d¹y häc bé m«n) th× ë hÖ ®µo t¹o ®¹i trµ ph¬ng ph¸p nµy chØ ®îc ¸p dông ë 3 m«n: nãi, viÕt vµ ®Êt níc häc.
3. Møc ®é thÓ hiÖn c¸c ®Æc ®iÓm cña ph¬ng ph¸p Project trong c¸c h×nh thøc häc tËp kÓ trªn ë Trêng §¹i häc Ngo¹i ng÷, §¹i häc Quèc gia Hµ Néi (ë m«n chung vµ m«n tiÕng Anh)
C¸c ®Æc ®iÓm cña ph¬ng ph¸p Project
|
M«n chung (%)
|
M«n tiÕng Anh (%)
|
G¾n víi t×nh huèng
|
65
|
77
|
§Þnh híng häc sinh
|
45
|
88
|
Mang tÝnh thùc tiÔn x· héi cao
|
11
|
44
|
Tù tæ chøc vµ tù chÞu tr¸ch nhiÖm
|
40
|
61
|
Thèng nhÊt gi÷a lý thuyÕt vµ thùc hµnh
|
77
|
71
|
§Þnh híng s¶n phÈm
|
71
|
91
|
Häc tËp mang tÝnh x· héi
|
66
|
60
|
TÝnh chÊt tæng hîp cña nhiÖm vô häc tËp
|
37
|
32
|
KÕt qu¶ trªn cho thÊy, hÇu nh c¸c ®Æc ®iÓm cña Project ®Òu ®îc thÓ hiÖn. Sù chªnh lÖch gi÷a Project m«n chung vµ Project m«n tiÕng tá ra kh«ng ®¸ng kÓ l¾m ë mét sè c¸c ®Æc ®iÓm nh: g¾n víi t×nh huèng (65-77%), ®Þnh híng s¶n phÈm (71-91%), tÝnh tæng hîp cña nhiÖm vô häc tËp (37-32%), häc tËp mang tÝnh x· héi (66-60%), nhng kho¶ng c¸ch biÖt ®ã l¹i lµ lín ë c¸c ®Æc ®iÓm nh: ®Þnh híng häc sinh (45-88%), mang tÝnh thùc tiÔn x· héi cao (11-44%), thèng nhÊt gi÷a lý thuyÕt vµ thùc hµnh (77-71%), tù tæ chøc vµ tù chÞu tr¸ch nhiÖm (40-82%). Vµ quan träng h¬n c¶ lµ ph¶i nhËn thÊy r»ng cã mét sè ®Æc ®iÓm kh¸ quan träng cña ph¬ng ph¸p d¹y häc nµy chØ míi ®îc sinh viªn ®¸nh gi¸ ®é thÓ hiÖn ë møc t¬ng ®èi thÊp, ®iÓn h×nh lµ chØ cã 11% sinh viªn ®¸nh gi¸ Project ë c¸c m«n chung (trong khi 44% ë m«n tiÕng Anh) cã ®Æc ®iÓm mang tÝnh x· héi cao, vµ chØ cã h¬n 30% sinh viªn ®¸nh gi¸ Project ë c¶ m«n chung vµ m«n tiÕng gi¶i quyÕt c¸c nhiÖm vô häc tËp mang tÝnh chÊt tæng hîp (37%-32%).
§iÒu nµy còng cho thÊy ®iÓm yÕu cña c¸c Project trong d¹y häc ë Trêng §¹i häc Ngo¹i ng÷, §¹i häc Quèc gia Hµ Néi lµ Ýt mang tÝnh thùc tiÔn x· héi (vÉn thiªn nhiÒu vÒ lÝ thuyÕt) vµ viÖc gi¶i quyÕt c¸c Project vÉn cha ®ßi hái ph¶i thùc sù huy ®éng c¸c kiÕn thøc tæng hîp tõ nhiÒu m«n kh¸c nhau mµ vÉn n»m trong khu«n khæ rÌn luyÖn mét kÜ n¨ng ®¬n thuÇn. Ph¬ng ph¸p Project ë ®©y vÉn cha thùc sù ®ßi hái còng nh cha t¹o ®iÒu kiÖn cho sinh viªn vËn dông vµ häc tËp thªm nhiÒu kÜ n¨ng x· héi. §©y còng chÝnh lµ ®iÓm khiÕn chÊt lîng vµ ý nghÜa cña Project ®èi víi sinh viªn Trêng §¹i häc Ngo¹i ng÷, §¹i häc Quèc gia Hµ Néi cha cao, ®a tíi viÖc mét sè sinh viªn vÉn cßn thê ¬, cha tÝch cùc tham gia vµo ph¬ng ph¸p häc tËp nµy. ViÖc c¸c ho¹t ®éng häc tËp kÓ trªn ®Òu cho ra s¶n phÈm lµ c¸c bµi thuyÕt tr×nh, bµi nghiªn cøu, tËp san… mµ chØ cã h¬n 50% sinh viªn cho r»ng Project cña hä t¹o ra s¶n phÈm nhÊt ®Þnh, ®iÒu ®ã chøng tá hä cha thùc sù quan t©m ®Õn ph¬ng ph¸p häc tËp kiÓu Project vµ c¸c s¶n phÈm hä lµm ra trong qu¸ tr×nh lµm Project.
4. Møc ®é tham gia cña sinh viªn vµo tõng giai ®o¹n tiÕn hµnh Project
ë ®©y, chóng t«i c¨n cø vµo cÊu tróc c¸c bíc tiÕn hµnh Project theo quan ®iÓm cña K.Frey lµm c¨n cø kh¶o s¸t møc ®é tham gia cña sinh viªn.
C¸c bíc tiÕn hµnh (Project)
|
M«n tiÕng Anh
|
M«n chung
|
|
Thêng
xuyªn(%)
|
Khg thêng
xuyªn (%)
|
HiÕm khi (%)
|
Thêng
xuyªn(%)
|
Khg thêng
xuyªn (%)
|
HiÕm khi (%)
|
1. S¸ng kiÕn Project (sinh viªn tù lùa chän chñ ®Ò)
|
68
|
21
|
11
|
10
|
12
|
78
|
2. Ph¸c häa Project (x©y dùng ®Ò c¬ng)
|
68
|
21
|
11
|
42
|
41
|
17
|
3. LËp kÕ ho¹ch
|
78
|
19
|
03
|
63
|
21
|
16
|
4. Thùc hiÖn Project
a) T×m kiÕm tµi liÖu
b) Kh¶o s¸t thùc tiÕn
c) Lµm viÖc nhãm
|
81
32
84
|
09
55
14
|
10
13
02
|
10
14
14
|
21
56
53
|
69
30
33
|
5. Th«ng b¸o
|
16
|
18
|
66
|
14
|
15
|
71
|
6. Giao lu, t¬ng hç
a) Víi gi¸o viªn
b) Kh¶o s¸t thùc tiÔn
|
51
52
|
32
26
|
17
22
|
26
14
|
21
21
|
53
65
|
Mét sè nhËn xÐt vÒ møc ®é tham gia cña sinh viªn vµo c¸c bíc tiÕn hµnh Project:
- §¸nh gi¸ chung nhÊt th× thÊy c¸c Project trong c¸c m«n tiÕng ®îc thùc hiÖn víi chÊt lîng vµ hiÖu qu¶ cao h¬n trong c¸c m«n chung v× møc ®é tham gia tÝch cùc cña sinh viªn tõ kh©u ®Çu ®Õn hÇu hÕt ®Òu cao h¬n rÊt nhiÒu, vÝ dô nh trong khi 68% sinh viªn ë m«n tiÕng thêng xuyªn tham gia vµo viÖc ®a ra s¸ng kiÕn Project th× tØ lÖ nµy ë m«n chung chØ lµ 10%; hoÆc ë kh©u thùc hiÖn Project còng thÕ, trong khi 81% sinh viªn nãi r»ng khi lµm Project ë m«n tiÕng häc ph¶i thêng xuyªn t×m kiÕm tµi liÖu, vµ 84% sinh viªn ph¶i thêng xuyªn lµm viÖc theo nhãm, th× 2 tØ lÖ nµy ë c¸c Project trong m«n chung chØ lµ 10% vµ 14%.
-
Kh©u th«ng b¸o vµ kh©u giao lu, t¬ng hç (kh©u thêng xuyªn ®i kÌm víi c¸c kh©u kh¸c cña qu¸ tr×nh häc tËp theo kiÓu Project) lµ hai kh©u quan träng nhng tiÕn hµnh cha ®îc thêng xuyªn trong tiÕn tr×nh Project c¶ ë c¸c m«n tiÕng vµ c¸c m«n chung
- Møc ®é vµ kh¶ n¨ng tù lùa chän Project cña c¸c sinh viªn lµ cha cao. §Æc biÖt lµ trong c¸c m«n chung hÇu hÕt c¸c Project ®Òu do gi¸o viªn ®a ra (78% sinh viªn nãi r»ng hä hiÕm khi tù lùa chän Project), do ®ã kh«ng thÓ kh¼ng ®Þnh ®îc r»ng c¸c Project nµy ®· thùc sù cuèn hót ®îc c¸c sinh viªn tham gia (khi kh«ng xuÊt ph¸t tõ høng thó, nhu cÇu cña b¶n th©n hä). TÝnh tù quyÕt, tù chÞu tr¸ch nhiÖm cña ngêi häc lµ mét trong nh÷ng ®Æc ®iÓm c¬ b¶n nhÊt cña ph¬ng ph¸p Project cha ®îc thÓ hiÖn ®Çy ®ñ ë kh©u ®Çu tiªn nµy.
- NÕu nh×n vµo c¸c sè liÖu thu thËp ®îc trong b¶ng trªn, cã thÓ ®¸nh gi¸ c¸c Project trong c¸c m«n chung cha thùc sù ®¹t yªu cÇu, hÇu nh tÊt c¶ c¸c kÜ n¨ng lµm viÖc cña sinh viªn cßn rÊt yÕu.
III. Nh÷ng khã kh¨n thêng gÆp khi sö dông ph¬ng ph¸p Project
KÕt qu¶ kh¶o s¸t cho thÊy khã kh¨n lín nhÊt mµ sinh viªn gÆp ph¶i trong qu¸ tr×nh lµm Project lµ sinh viªn nh×n chung thiÕu c¸c kÜ n¨ng x· héi (87% sinh viªn ®îc hái), bao gåm kÜ n¨ng lµm viÖc theo nhãm, kÜ n¨ng ®iÒu tra thùc tiÔn v.v... v.v... ViÖc thiÕu kÜ n¨ng nµy lµ nguyªn nh©n chÝnh dÉn ®Õn nh÷ng khã kh¨n, r¾c rèi khi kh«ng thèng nhÊt ®îc ý kiÕn cña c¶ nhãm, kh«ng hîp t¸c ®îc víi ngêi cïng nhãm, ...
Khã kh¨n thø hai lµ vÒ vÊn ®Ò t liÖu (75% sinh viªn). §a phÇn sinh viªn ®æ lçi cho viÖc thiÕu thèn tµi liÖu tham kh¶o. §iÒu ®ã lµ ®óng, nhng sinh viªn vÉn cßn cã thÓ tËn dông nguån t liÖu rÊt phong phó tõ Internet, ®iÒu mµ kh«ng ph¶i bÊt cø sinh viªn nµo còng ®· cã ®ñ kÜ n¨ng tiÕn hµnh.
Mét khã kh¨n n÷a lµ sinh viªn cßn thiÕu c¸c ph¬ng ph¸p, kÜ n¨ng häc tËp cÇn thiÕt (32%), cô thÓ lµ ph¬ng ph¸p tù häc, tù tra cøu, ph¬ng ph¸p nghiªn cøu, v.v... §©y còng chÝnh lµ ®iÓm yÕu lín nhÊt cña sinh viªn hiÖn nay nãi chung vµ sinh viªn §¹i häc Ngo¹i ng÷, §¹i häc Quèc gia Hµ Néi nãi riªng.
ChØ cã mét sè lîng Ýt sinh viªn kªu ca vÒ viÖc thiÕu thêi gian lµm Project (26%). Trªn thùc tÕ, mÆc dï ph¬ng ph¸p Project cÇn nhiÒu thêi gian ®Ó hoµn thµnh nhng phÇn lín t×nh tr¹ng thiÕu thêi gian lµ do sinh viªn cha biÕt c¸ch bè trÝ ph©n c«ng c«ng viÖc mét c¸ch hîp lÝ.
VI. Mét sè ®Ò xuÊt n©ng cao chÊt lîng ho¹t ®éng häc tËp kiÓu Project t¹i Trêng §¹i häc Ngo¹i ng÷, §¹i häc Quèc gia Hµ Néi
1. N©ng cao nhËn thøc cña gi¸o viªn vµ häc sinh vÒ ph¬ng ph¸p häc tËp kiÓu Project
Ph¬ng ph¸p Project lµ mét ph¬ng ph¸p d¹y-häc kh¸ thÞnh hµnh kh«ng chØ ë nhµ trêng phæ th«ng mµ cßn ë nhµ trêng ®¹i häc ë c¸c níc ¢u, MÜ, tuy vËy, nã cßn kh¸ xa l¹ ®èi víi c¸c gi¸o viªn vµ häc sinh ViÖt Nam. Do ®ã, viÖc gióp cho gi¸o viªn, sinh viªn lµm quen víi c¸ch thøc tiÕn hµnh ph¬ng ph¸p d¹y häc theo kiÓu nµy lµ rÊt cÇn thiÕt. Mét c¸ch kh¸c ®Ó gióp sinh viªn n©ng cao hiÓu biÕt vÒ ph¬ng ph¸p häc tËp kiÓu Project lµ tríc mçi lÇn cho sinh viªn lµm project, gi¸o viªn cÇn giíi thiÖu qua vÒ ph¬ng ph¸p häc tËp kiÓu Project vµ c¸c yªu cÇu cña nã. ViÖc lµm nµy kh«ng nh÷ng gióp sinh viªn tr¸nh nh÷ng quan niÖm sai vÒ ph¬ng ph¸p häc tËp kiÓu Project mµ cßn gióp cho hä hiÓu s©u h¬n vÒ yªu cÇu mµ ho¹t ®éng häc tËp Project ®Ò ra.
2. TriÓn khai ®Òu ph¬ng ph¸p häc tËp kiÓu Project trong c¶ m«n chung lÉn m«n tiÕng
§iÒu ®Çu tiªn cÇn kh¼ng ®Þnh nh÷ng u ®iÓm cña ph¬ng ph¸p d¹y häc theo kiÓu Project vµ nhu cÇu vËn dông nã vµo trong qu¸ tr×nh d¹y-häc trong nhµ trêng nãi chung, nhµ Trêng S ph¹m Ngo¹i ng÷ nãi riªng.
Ph¬ng ph¸p häc tËp kiÓu Project trong m«n chung cha thµnh c«ng nh trong m«n tiÕng lµ do nh÷ng lý do nh sÜ sè líp häc qu¸ ®«ng, gi¸o viªn kh«ng thÓ bao qu¸t ®îc hÕt project cña sinh viªn, sinh viªn thêng ®· qu¸ “thÝch nghi” víi lèi häc thô ®éng nªn kh«ng dÔ thÝch nghi ngay víi nh÷ng thay ®æi trong d¹y häc. Bëi thÕ cho nªn gi¸o viªn nªn ph©n nhá mçi líp thµnh c¸c nhãm 4 ®Õn 5 ngêi. Mçi nhãm ®Òu cã nhãm trëng vµ líp trëng sÏ cã nhiÖm vô qu¶n lý c¸c nhãm trong líp vµ liªn l¹c ®Òu ®Æn víi gi¸o viªn. ViÖc chia sinh viªn thµnh nh÷ng nhãm nhá vµ giao cho mçi nhãm nhá mét c«ng viÖc n»m trong tæng thÓ c«ng viÖc chung sÏ khiÕn cho sinh viªn nµo còng ph¶i tham gia vµo Project.
§Ó khuyÕn khÝch sinh viªn h¨ng h¸i vµ tÝch cùc tham gia vµo c¸c Project, nªn ®a viÖc ®¸nh gi¸, cho ®iÓm c¸c Project cña c¸c nhãm sinh viªn thµnh ®iÓm gi÷a k×. ViÖc lµm mét Project hay mét phÇn cña Project lín, muèn cã chÊt lîng ph¶i tèn nhiÒu thêi gian vµ c«ng søc vµ ®iÒu ®ã cÇn ®îc ®¸nh gi¸ xøng ®¸ng.
3. Híng dÉn cho sinh viªn c¸c kÜ n¨ng häc tËp cÇn thiÕt
§Ó lµm mét Project tèt sinh viªn cÇn ph¶i cã c¸c kÜ n¨ng häc tËp, nghiªn cøu, c¸c kÜ n¨ng x· héi (nhÊt lµ kÜ n¨ng lµm viÖc theo nhãm), kÜ n¨ng tæ chøc, qu¶n lý c«ng viÖc, ...
LÏ dÜ nhiªn lµ c¸c kÜ n¨ng nµy sÏ ®îc häc vµ rÌn luyÖn th«ng qua qu¸ tr×nh lµm Project, tuy vËy gi¸o viªn vÉn cÇn ph¶i ®Þnh híng tríc cho sinh viªn c¸c yªu cÇu s¬ tríc khi triÓn khai Project nh»m mét mÆt gióp cho sinh viªn cã c¸i nh×n c¬ b¶n vÒ ph¬ng ph¸p, mÆt kh¸c nhÊn m¹nh cho sinh viªn biÕt tÇm quan träng cña c¸c kÜ n¨ng nµy ®Ó sinh viªn tÝch cùc tham gia tÝch luü chóng trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn.
Trªn ®©y lµ mét sè ý kiÕn nhá vÒ viÖc triÓn khai ph¬ng ph¸p häc tËp kiÓu Project. Hy väng r»ng nh÷ng gãp ý nµy sÏ phÇn nµo n©ng cao h¬n chÊt lîng ho¹t ®éng d¹y vµ häc theo kiÓu Project t¹i Trêng §¹i häc Ngo¹i ng÷, §¹i häc Quèc gia Hµ Néi.
Tµi liÖu tham kh¶o
Bie: http://www.bie.org/pbl/pblhandbook/intro.php
Frey, K., Die Projektmethode, Beltz Verlag, Weinheim und Bansel, 1991, pp.7-75.
Gudjons, H., Handlungsorientiert lehren und lernen. Schüleraktivierung - Selbständigkeit -Projektarbeit, Verlag Julius Klinkhard, Bad Heilbrund/OBB, 1992, p.25.
Jane Clarke., Project Based-Learning:
http://www.state.sd.us/deca/DWCP/FACS/resources/ProjectBasedLearning.pdf
Knoll., Jite Volume 34, Number 3:
http://scholar.lib.vt.edu/ejournals/JITE/v34n3/Knoll.html
NguyÔn Ph¬ng Hoa, Ph¬ng ph¸p Project nh lµ mét con ®êng n©ng cao tÝnh tÝch cùc nhËn thøc vµ tÝnh tÝch cùc x· héi cho häc sinh phæ th«ng ViÖt Nam (LuËn ¸n tiÕn sÜ)
Applying the project method in teaching at College of Foreign Language, Vietnamese National University, Hanoi
Dr. Nguyen Thi Phuong Hoa
Academic Sub-Department of Educational Psychology
College of Foreign Languages - VNU
Vo Thi Bao Ngoc
K35 A1, Department of English-American Language and Culture
College of Foreign Languages - VNU
The project method is a common method of teaching in modern schools and universities. It aims at creating a learning environment for both teachers and students to cooperate to solve a real problem and promote learners’ self decision in all stages of learning by making a project product. The research covered the application of the project method in teaching the English language as well as other Vietnamese subjects at CFL-VNU. In general, the project method was successfully applied despite the fact that the name of the method was almost unknown to teachers and students and some minor difficulties such as reference material, cooperative experiences etc.
T¹p chÝ Khoa häc §HQGHN, Ngo¹i ng÷, T.XIX, Sè 3, 2003
Chia sẻ với bạn bè của bạn: |