- CHƯƠNG NHANH NHẸN HÀNH ĐẠO, KHUYẾN KHÍCH HƯỚNG ĐẾN VIỆC HÀNH ĐẠO BẰNG SỰ NĂNG NỔ, KHÔNG DO DỰ

ﮋفَٱسۡتَبِقُواْ ٱلۡخَيۡرَٰتِۚ ﮊ البقرة: 148

Các người hãy thi đua nhau làm việc thiện. Al-Baqarah: 148 (chương 2), Allah phán ở chương khác:

ﮋ۞وَسَارِعُوٓاْ إِلَىٰ مَغۡفِرَةٖ مِّن رَّبِّكُمۡ وَجَنَّةٍ عَرۡضُهَا ٱلسَّمَٰوَٰتُ وَٱلۡأَرۡضُ أُعِدَّتۡ لِلۡمُتَّقِينَ ١٣٣ ﮊ آل عمران: ١٣٣

Và hãy chạy đua thật nhanh đến với sư tha thứ từ Thượng Đế của các người và Thiên Ðàng có khoảng rộng bằng các tầng trời và trái đất gộp lại, được chuẩn bị sẵn cho những người ngay chính sợ Allah Ali I’mraan: 133 (chương 3).

74- Hadith thứ nhất: Ông Abu Hurairah  dẫn lời Rasul  rằng:

((بَادِرُوا بِالأَعْمَالِ فِتَناً كَقَطَعِ اللَّيْلِ المُظْلِمِ، يُصْبحُ الرَّجُلُ مُؤْمِناً وَيُمْسِي كَافِراً، وَيُمْسِي مُؤمِناً ويُصبحُ كَافِراً، يَبِيعُ دِينَهُ بعَرَضٍ مِنَ الدُّنْيَا))

“Các người cố tranh thủ hành đạo trước khi sự thử thách (tội lỗi) lan tràn khắp nơi tựa như màn đêm bao trùm vậy (điển hình như) một người có đức tin lúc sáng nhưng đến chiều lại phủ nhận đức tin và ngược lại có niềm tin vào buổi chiều thì sáng hôm sau lại phủ nhận, y mang tôn giáo ra bán vì lợi ích trần gian.” Hadith do Muslim 1/76 (118) ghi lại.

((ذَكَرْتُ شَيْئاً مِنْ تِبْرٍ عِنْدَنَا فَكَرِهْتُ أَنْ يَحْبِسَنِي فَأمَرْتُ بِقِسْمَتِهِ))

“Ta bổng nhớ đến một số vàng bạc bố thí ở trong nhà, Ta không thích để nó lâu trong nhà nên ra lệnh phân chi nó đi.”⁽³⁵⁾ Hadith do Al-Bukhary 1/215 (851) và 20/140 (1430) ghi lại.

Theo đường truyền khác ghi rằng:

((كُنْتُ خَلَّفْتُ فِي البَيْتِ تِبْراً مِنَ الصَّدَقَةِ فَكَرِهْتُ أَنْ أُبَيِّتَهُ))

“Ta để số vàng bạc thu được từ tiền bố thí trong nhà và Ta không thích để nó qua đêm.”

((فِي الجَنَّةِ))

“Trong thiên đàng.” Thế là người đàn ông đó vứt bỏ những trái chà là đang cầm trên tay mà xông pha chiến đấu đến đến tử trận. Hadith do Al-Bukhary 5/121 (4044) và Muslim 6/43 (143 & 1899) ghi lại.
77- Hadith thứ tư: Ông Abu Hurairah  kể: Có người đàn ông đến gặp Nabi  và nói: Thưa Rasul, để được ân phước nhiều nhất trong bố thí thì cần bố thí trong lúc nào ? Người đáp:

((أَنْ تَصَدَّقَ وَأَنْتَ صَحِيْحٌ شَحِيْحٌ، تَخْشَى الْفَقْرَ وَتَأمُلُ الْغِنَ، وَلاَ تُمهِلْ حَتَّى إِذَا بَلَغَتِ الحُلقُوْمَ قُلْتَ لِفُلَانٍ كَذَا وَلِفُلَانٍ كَذَا، وَقَدْ كَانَ لِفُلَانٍ))

“Bố thí trong lúc anh mạnh khỏe, có tính keo kiệt sợ phải nghèo khổ, mơ ước được giàu hơn nữa và lúc trong lòng không muốn bố thí. Chớ để đến lúc cái chết lên đến tận cổ rồi mới nói: cái này là của người này, cái này là của người này.” Hadith do Al-Bukhary 2/137 (1419) và Muslim 3/93 (1032) ghi lại.
78- Hadith thứ năm: Ông Anas  kể: Trong trận chiến Uhud, Rasul  giơ thanh kiếm lên và nói:

((مَنْ يَأْخُذُ منِّي هَذَا ؟))

“Ai muốn lấy kiếm này của Ta ?” mọi người đều giơ tay lên và nói: tôi, tôi. Rasul  nói tiếp:

((فَمَنْ يَأخُذُهُ بِحَقِّهِ ؟))

“Ai nhận lấy nó cho thật xứng đáng ?” tất cả mọi người đều rút tay lại thì cha của Dujaa-nah ông Simaak bin Kha-ra-shah  nói: Tôi sẽ lấy nói bằng danh nghĩa xứng đáng. Thế là ông nhận lấy thanh kiếm để chém đầu bọn Đa Thần giáo. Hadith do Muslim 7/151 (128 & 2470) ghi lại.
79- Hadith thứ sáu: Ông Al-Zubair bin U’dy kể: Chúng tôi đến gặp ông Anas bin Maalik than phiền về sự bất công của ông Al-Hajjaaj (bin Yusuf vị thủ lĩnh nổi tiếng) thì ông Anas bảo: Tôi nghe được Rasul  nói rằng:

((اصْبرُوا، فَإِنَّهُ لَا يَأتِي زَمَانٌ إِلَّا وَالَّذِي بَعدَهُ شَرٌّ مِنْهُ حَتَّى تَلْقَوا رَبَّكُمْ))

“Các người hãy kiên nhẫn đi và rồi sẽ đến một thời khắc và những thời khắc liên tiếp theo sau toàn xảy ra điều tệ hại và tệ hại hơn cho đến khi các người trình diện Thượng Đế.” Hadith do Al-Bukhary 9/61 (7068) ghi lại.
80- Hadith thứ tám: Cùng do ông Al-Zubair  kể: Vào một ngày trong trận chiến Khaibar, Rasul  nói:

((لَأُعْطِيَنَّ هَذِهِ الرَّايَةَ رَجُلًا يُحِبُّ اللهَ وَرَسُولَهُ يَفتَحُ اللهُ عَلَى يَدَيهِ))

“Ta sẽ giao cờ lệnh cho người thương yêu Allah và Rasul của Ngài, y sẽ được Allah ban cho chiến thắng vinh quang.” Ông U’mar  nói: Tôi chưa từng muốn là người cầm lệnh nhưng ngày hôm đó lại rất muốn vô cùng và ước mơ mình là người được cầm cờ lệnh đó. Rasul  cho gọi Aly bin Abu Taalib và đưa cờ lệnh cho ông, bảo:

((امْشِ وَلَا تَلْتَفِتْ حَتَّى يَفْتَحَ اللهُ عَلَيْكَ))

“Hãy tiến thắng và chớ quay lại cho đến khi Allah ban cho con sự chiến thắng.” Thế là Aly quay đi vài bước và đứng lại hỏi nhưng không quay đầu lại: Thưa Rasul, bằng danh nghĩa nào tôi đi chiến đấu ? Người đáp:

((قَاتِلْهُم حَتَّى يَشْهَدُوا أَنْ لَا إِلَـٰهَ إِلَّا اللهُ وَأَنَّ مُحَمَّدًا رَسُولُ اللهِ فَإِذَا فَعَلُوا فَقَدْ مَنَعُوا مِنْكَ دِمَاءَهُمْ وَأَمْوَالَهُمْ إِلَّا بِحَقِّهَ وَحِسَابُهُمْ عَلَى اللهِ))

“Chiến đấu với mọi người cho đến họ chấp nhận Allah duy nhất để tôn thờ và Muhammad là Rasul của Ngài. Khi họ chấp nhận làm thế thì con bị cấm xâm phạm đến sinh mạng và tài sản của họ ngoại trừ vì quyền lợi (của Islam) và sự thanh toán của họ do Allah định đoạt.” Hadith do Muslim 7/121 (2405) ghi lại.

dkf


9- CHƯƠNG JIHAAD (THÁNH CHIẾN)

Allah phán:

ﮋوَٱلَّذِينَ جَٰهَدُواْ فِينَا لَنَهۡدِيَنَّهُمۡ سُبُلَنَاۚ وَإِنَّ ٱللَّهَ لَمَعَ ٱلۡمُحۡسِنِينَ ٦٩ﮊ العنكبوت: ٦٩

Và đối với những ai chiến đấu vì chính nghĩa của TA (Allah) thì chắc chắn sẽ được TA hướng dẫn đến với con đường chính nghĩa của TA. Và quả thật Allah luôn sát cánh với nhóm người đức hạnh. Al-A’nkaboot: 69 (chương 29), Allah phán ở chương khác:

ﮋوَٱعۡبُدۡ رَبَّكَ حَتَّىٰ يَأۡتِيَكَ ٱلۡيَقِينُ ٩٩ ﮊ الحجر: ٩٩

Và hãy tôn thờ Thượng Đế của Ngươi cho đến khi cái chết đến với Ngươi Al-Hijr: 99 (chương 15), Allah phán ở chương khác:

ﮋوَٱذۡكُرِ ٱسۡمَ رَبِّكَ وَتَبَتَّلۡ إِلَيۡهِ تَبۡتِيلٗا ٨ ﮊ المزمل: 8

Và hãy tán dương Thượng Đế Của Ngươi (Muhammad) và hãy hết lòng thờ phụng Ngài. Al-Muzzammil: 8 (chương 73), Allah phán ở chương khác:

ﮋفَمَن يَعۡمَلۡ مِثۡقَالَ ذَرَّةٍ خَيۡرٗا يَرَهُۥ ٧ﮊ الزلزلة: ٧

Đối với ai từng làm việc tốt đẹp nào dù nhỏ như hạt cải cũng sẽ được thấy nó. Al-Zalzalah: 7 (chương 99), Allah phán ở chương khác:

ﮋوَمَا تُقَدِّمُواْ لِأَنفُسِكُم مِّنۡ خَيۡرٖ تَجِدُوهُ عِندَ ٱللَّهِ هُوَ خَيۡرٗا وَأَعۡظَمَ أَجۡرٗاۚ وَٱسۡتَغۡفِرُواْ ٱللَّهَۖ إِنَّ ٱللَّهَ غَفُورٞ رَّحِيمُۢ ٢٠ ﮊ المزمل: ٢٠

Và những điều tốt đẹp nào mà bản thân các người kính dâng lên thì các ngươi sẽ thấy được nó nơi Allah, phần thưởng dành cho nó là rất tốt đẹp và vĩ đại. Các người hãy cầu xin Allah tha thứ tội lỗi đi, quả thật Ngài rất độ lượng, khoan dung. (Chương 73 – Al-Muzzammil, câu 20), Allah phán ở chương khác:

ﮋوَمَا تُنفِقُواْ مِنۡ خَيۡرٖ فَإِنَّ ٱللَّهَ بِهِۦ عَلِيمٌ ٢٧٣ﮊ البقرة: 273

Và những gì tốt đẹp mà bản thân các người bố thí, quả thật Allah luôn thấu hiểu am tường về chúng. (Chương 2 – Al-Baqarah, câu 273), còn có rất nhiều câu Kinh khác liên quan đến chủ đề.

81- Hadith thứ nhất: Ông Abu Hurairah  thuật lại lời Rasul :

((إِنَّ اللهَ تَعَالَى قَالَ: مَنْ عَادَى لِي وَلِيًّا فَقَدْ آذَنْتُهُ بِالْحَرْبِ. وَمَا تَقَرَّبَ إِلَيَّ عَبْدِي بِشَيْءٍ أَحَبَّ إِلَيَّ مِمَّا افْتَرَضْتُ عَلَيْهِ. وَمَا يَزَالُ عَبْدِي يَتَقَرَّبُ إِلَيَّ بِالنَّوَافِلِ حَتَّى أُحِبَّهُ، فَإِذَا أَحْبَبْتُهُ كُنْتُ سَمْعَهُ الَّذِي يَسْمَعُ بِهِ، وَبَصَرَهُ الَّذِي يُبْصِرُ بِهِ، وَيَدَهُ الَّتِي يَبْطِشُ بِهَا، وَرِجْلَهُ الَّتِي يَمْشِي بِهَا. وَإِنْ سَأَلَنِي لَأُعْطِيَنَّهُ، وَلَئِنْ اسْتَعَاذَنِي لَأُعِيذَنَّهُ))

“Quả thật, Allah đã phán bảo: “Ai chống đối lại Waly (tức người được Allah bảo hộ) thì Ngài sẽ công khai chiến đấu với y. Không điều gì mà bề tôi TA dâng hiến được TA yêu thích bằng điều TA bắt buộc họ làm. Và bề tôi của TA không ngừng dâng hiến cho TA bằng nhiều điều khuyến khích cho đến khi TA thương yêu y, một khi TA yêu thương y thì TA bảo vệ sự nghe, sự thấy, tay và chân của khi không làm điều Haram (bị cấm). Nếu y cầu xin TA điều gì chắc chắn TA sẽ đáp lại ngay cho y và nếu y cầu xin TA che chở chắc chắn TA che chở cho y ngay.” Hadith do Al-Bukhary 8/131 (6502) ghi lại.
82- Hadith thứ hai: Ông Anas  kể rằng Nabi  đã nhận được lời phán từ Thượng Đế rằng:

((إِذَا تَقَرَّبَ الْعَبْدُ إلَيَّ شِبْراً تَقَرَّبْتُ إِلَيْهِ ذِرَاعاً، وَإِذَا تَقَرَّبَ إلَيَّ ذِرَاعاً تَقَرَّبْتُ مِنْهُ بَاعاً، وِإِذَا أتَانِي يَمْشِي أتَيْتُهُ هَرْوَلَةً))

“Khi bề tôi TA đến gần TA một gang tay thì TA sẽ đến gần y một cánh tay, khi y đến gần TA một cách tay thì TA sẽ đến gần y một giang tay và nếu y đi bộ đến Ta thì TA sẽ chạy chậm đến y.”⁽³⁶⁾ Hadith Al-Bukhary 9/191 (7536) ghi lại.
83- Hadith thứ ba: Con trai ông A’bbaas  dẫn lời Rasul  rằng:

((نِعْمَتَانِ مَغْبُوْنٌ فِيْهِمَا كَثِيْرٌ مِنَ النَّاسِ: الصِّحَّةُ، وَالفَرَاغُ))

“Có hai điều mà đa số mọi người sử dụng không chính đáng: Sức khỏe và sự rảnh rỗi.” Hadith do Al-Bukhary 8/109 (6412) ghi lại.
84- Hadith thứ tư: Bà A’-y-shah  kể: Trước kia Rasul  đứng hành lễ Salah trong đêm đến xưng tấy cả chân, thấy vậy tôi nói: Tại sao lại phải làm như vậy trong khi Allah đã tha thứ cho Chàng tất cả tội dù quá khứ hay tương lai. Người đáp:

((أَفَلاَ أُحِبُّ أَنْ أَكُونَ عَبْداً شَكُوْراً))

“Vì lẽ đó mà Ta muốn mình là một bề tôi biết tạ ơn Ngài.” Hadith do Al-Bukhary 6/169 (4837) và Muslim 8/141 (81 & 2820) ghi lại. Theo đường truyền khác do Al-Bukhary 6/169 (4836) và Muslim 8/141 (79, 80 & 2819) ghi lại từ Al-Mughee-rah bin Shua’bah.
85- Hadith thứ năm: Bà A’-y-shah  kể: Trước kia, mỗi khi bước vào mười ngày (cuối tháng Ramadan) Rasul  thức hành lễ trọn đêm và đánh thức gia đình cùng hành đạo và Người không gần gủi (các bà vợ). Hadith do Al-Bukhary 3/61 (2024) và Muslim 3/175 (7 & 1174) ghi lại.
86- Hadith thứ sáu: Ông Abu Hurairah  thuật lại lời Rasul :

((المُؤْمِنُ القَوِيُّ خَيرٌ وَأَحَبُّ إِلَى اللهِ مِنَ المُؤْمِنِ الضَّعيفِ وَفي كُلٍّ خَيرٌ. احْرِصْ عَلَى مَا يَنْفَعُكَ، واسْتَعِنْ بِاللهِ وَلاَ تَعْجَزْ. وَإنْ أَصَابَكَ شَيءٌ فَلاَ تَقُلْ لَوْ أنّي فَعَلْتُ كَانَ كَذَا وَكَذَا، وَلَكِنْ قُلْ: قَدَرُ اللهُ، وَمَا شَاءَ فَعلَ، فإنَّ لَوْ تَفْتَحُ عَمَلَ الشَّيطَانِ))

“Người có đức tin có niềm tin Iman mạnh được Allah yêu thương hơn người có niềm tin Iman yếu, nhưng cả hai đều tốt đẹp.⁽³⁷⁾ Cố gắng làm mọi điều có lợi cho bản thân, chớ có lười biếng, song cầu xin Allah ban thành công. Một khi gặp phải điều gì chớ nói: Nếu như tôi làm thế này thì sự việc đã là như vậy... ngược lại hãy nói: (قَدَرُ اللهُ، وَمَا شَاءَ فَعلَ) (Qa da rul loh wa maa shaa a fa a’l) những gì Allah định đoạt thì đã thành. Bởi chữ nếu là cánh cửa mở lối cho Shaytaan (thêu dệt suy nghĩ xấu).” Hadith do Muslim 8/56 (34 & 2664) ghi lại.
87- Hadith thứ bảy: Cũng do Abu Hurairah  thuật lại lời Rasul :

((حُجِبَتِ النَّارُ بالشَّهَواتِ، وَحُجِبَتِ الجَنَّةُ بِالمَكَارِهِ))

“Bị đẩy vào hỏa ngục là do dục vọng, sở thích và được vào thiên đàng bởi những điều không thích, không ưa.” Hadith do Al-Bukhary 8/127 (6487) và Muslim 8/143 (2823) ghi lại.
88- Hadith thứ tám: Cha của Abdullah ông Huzaifah bin Al-Yamaan  kể: Vào một đêm nọ tôi đứng hành lễ Salah cùng Nabi , Người bắt đầu bằng chương Al-Baqarah, tôi nói trong lòng: Chắc Người sẽ Ru-kua’ ở câu Kinh một trăm, nhưng cũng qua. Tôi bảo: Sẽ Ru-kua’ ở cuối chương, nhưng không Người tiếp tục đọc tiếp chương Al-Ni-sa, xong đến chương Ali I’mraan. Mỗi lần đọc qua câu Kinh Allah ra lệnh tán dương là Người tán dương, đọc qua câu Kinh nhắc đến hạnh phúc là người cầu xin, đọc qua câu Kinh nhắc về hành phạt là người van xin che chở. Sau đó Người Ru-kua’ và nói: ((سُبْحَانَ رَبِّيَ العَظِيمِ))⁽³⁸⁾ (Sub ha na rab bi yal a’ zeem), Người đã Ru-kua’ lâu như đứng đọc Qur’an vậy, rồi Người nói:

((سَمِعَ اللهُ لِمَنْ حَمِدَهُ، رَبَّنَا لَكَ الحَمْدُ))⁽³⁹⁾ (Sa mi A’l lo hu li manh ha mi dah, rab ba naa la kal hamd), rồi Người đứng ngược trở lại với thời gian tương ứng như Ru-kua’, rồi Người quỳ lại và nói: ((سُبْحَانَ رَبِّيَ الأَعْلَى))⁽⁴⁰⁾ Người quỳ lạy với thời gian tương ứng với lúc đứng vậy. Hadith do Muslim 2/186 (203 & 772) ghi lại.
89- Hadith thứ chín: Con trai ông A’bbass  kể: Vào một đêm nọ tôi đứng hành lễ Salah cùng với Nabi , Người đứng lâu đến nổi tôi nẩy sinh ý định xấu. Có người hỏi: Vậy ý định đó là gì ? Tôi muốn bỏ ngồi xuống bỏ mặt Người hành lễ một Mình. Con trai ông A’bbaas  đáp. Hadith do Al-Bukhary 2/64 (1135) và Muslim 2/186 (204 & 773) ghi lại.
90- Hadith thứ mười: Ông Anas  dẫn lời Rasul  rằng:

((يَتْبَعُ المَيْتَ ثَلاَثَةٌ: أَهْلُهُ وَمَالُهُ وَعَمَلُهُ، فَيَرْجِعُ اثْنَانِ وَيَبْقَى وَاحِدٌ: يَرْجِعُ أهْلُهُ وَمَالُهُ، وَيَبقَى عَملُهُ))

“Có ba điều đi theo người chết (đến một phần): Gia đình, tài sản và việc đã làm. (Đến mộ) thì hai điều quay về còn một điều ở lại, hai điều quay về là gia đình và tài sản còn điều ở lại là hành động đã làm.” Hadith do Al-Bukhary 8/134 (6514) và Muslim 8/211 (5 & 2960) ghi lại.
91- Hadith thứ mười một: Con trai ông Mas-u’d  dẫn lời Nabi  rằng:

((الجَنَّةُ أَقْرَبُ إِلَى أَحَدِكُمْ مِنْ شِرَاكِ نَعْلِهِ، وَالنَّارُ مِثْلُ ذَلِكَ))

“Thiên đàng gần với các người hơn cả hai chiếc dép phải trái và hỏa ngục cũng tương tự thế.” Hadith do Al-Bukhary 8/127 (6488) ghi lại.
92- Hadith thứ mười hai: Cha của Firaas ông Rabee-a’h bin Ka’b Al-Aslamy  người hầu của Rasul , ông là một trong số người Al-Suffah⁽⁴¹⁾ kể: Có một đêm nọ tôi ở bên cạnh Rasul để phục dịch Người và mang nước Wudu đến cho Người, Rasul  bảo tôi:

((سَلْنِي))

“Ta cho phép ông yêu cầu Ta điều gì đó.” Tôi bảo: Tôi muốn là một người ở cận kề bên Nabi  trong thiên đàng. Rasul  nói tiếp:

((أَوَ غَيرَ ذلِكَ ؟))

“Còn yêu cầu gì nữa không ?” Tôi chỉ cần bấy nhiêu thôi, ông nói. Rasul  khuyên:

((فَأَعِنِّي عَلَى نَفْسِكَ بِكَثْرَةِ السُّجُودِ))

“Thế thì ông hãy quỳ lạy cho thật nhiều (tức hành lễ Salah).” Hadith do Muslim 2/52 (226 & 489) ghi lại.
93- Hadith thứ mười ba: Cha của Abdullah – còn được gọi là Cha của Abdur Rahmaan ông Thawbaan  – là người hầu của Rasul  kể: Chính tôi nghe được Rasul  nói rằng:

((عَلَيْكَ بِكَثْرَةِ السُّجُوْدِ، فَإِنَّكَ لَنْ تَسْجُدَ لِلهِ سَجْدَةً إِلَّا رَفَعَكَ اللهُ بِهَا دَرجَةً، وَحَطَّ عَنْكَ بِهَا خَطِيْئَةً))

“Anh hãy quỳ lạy thật nhiều. Quả thật, cứ mỗi lần anh quỳ lạy thì Allah sẽ nâng anh lên một cấp và xóa đi cho anh một tội lỗi.” Hadith do Muslim 2/51 (225 & 488) ghi lại.
94- Hadith thứ mười bốn: Cha của Safwaan ông Abdullah bin Busr Al-Aslamy  dẫn lời Rasul  rằng:

((خَيرُ النَّاسِ مَنْ طَالَ عُمُرهُ، وَحَسُنَ عَمَلُهُ))

“Người tốt đẹp nhất là người sống thọ và luôn hành đạo.” Hadith do Al-Tirmizhi (2329) ghi lại và ông nói: Hadith Hasan.
95- Ông Anas  kể: Bác (chú) tôi ông Anas bin Al-Nadhr nói trong trận chiến Badr: Thưa Rasul, tôi đã vắng mặt trong trận chiến đầu tiên khi Rasul  đánh trận với bọn Đa Thần. Nếu như Allah cho tôi cơ hội đụn trận với bọn Đa Thần lại thì Allah sẽ thấy được tôi sẽ đối xử sao với chúng. Vào trận chiến Uhud, lúc phe Muslim thất thế thì ông nói: Lạy Allah bề tôi xin lỗi về việc làm những người Muslim bỏ chạy và xin Ngài minh giám là bề tôi vô can với bọn người Đa Thần. Dứt lời ông tấn công vào Đa Thần thì gặp được ông Sa’d bin Mu-a’d thì ông bảo: Này Sa’d bin Mu-a’d, thề bởi Chủ Nhân của Ka’bah quả thật tôi đang ngửi được mùi thơm⁽⁴²⁾ của thiên đàng đến từ ngoài núi Uhud. Ông Sa’d kể: Thưa Rasul, tôi không thể làm giống như ông ta đã làm. Ông Anas kể: Chúng tôi đếm được trên người của ông Anas bin Al-Nadhr tám mươi mấy vết do kiếm chém hoặc do thương đâm hoặc do tên bắn, ông đã bị bọn Đa Thần phanh thây mà không ai có thể nhận dạng được ngoại trừ em gái ruột của ông nhận biết qua các đầu ngón tay của ông. Ông Anas kể chúng tôi nghĩ rằng câu Kinh sau đây mặc khải là vì ông ta bởi rất giống hoàn cảnh của ông ta:

ﮋمِّنَ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ رِجَالٞ صَدَقُواْ مَا عَٰهَدُواْ ٱللَّهَ عَلَيۡهِۖ فَمِنۡهُم مَّن قَضَىٰ نَحۡبَهُۥ وَمِنۡهُم مَّن يَنتَظِرُۖ وَمَا بَدَّلُواْ تَبۡدِيلٗا ٢٣ﮊ الأحزاب: 23

Trong số người có đức tin có những người đàn ông giữ đúng lời hứa đã giao kèo với Allah, có người đã hoàn tất lời hứa (hi sinh vì đạo), có người đang chờ đợi (đến lượt) và tất cả họ đều không có ý định thay đổi (lời giao kèo đó) tí nào. Al-Ahzaab: 23 (chương 33). Hadith do Al-Bukhary 4/23 (2805) và Muslim 6/45 (148 & 1903) ghi lại.
96- Hadith thứ mười sáu: Cha của Mas-u’d ông U’qbah bin A’mr Al-Ansaa-ry Al-Badry  kể: Khi câu Kinh nói về ân phước việc bố thí thì trong chúng tôi có người vác trên vai cả đóng đồ để bố thí, người đó lại bị chỉ trích rằng: Kẻ khoe khoan và có người khác chỉ bố thí được một Sa’ thì bị nói: Quả thật, Allah rất giàu có không cần đến một Sa’ này của anh đâu. Lời chỉ trích đó bị Allah giáo dục rằng:

ﮋٱلَّذِينَ يَلۡمِزُونَ ٱلۡمُطَّوِّعِينَ مِنَ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ فِي ٱلصَّدَقَٰتِ وَٱلَّذِينَ لَا يَجِدُونَ إِلَّا جُهۡدَهُمۡ فَيَسۡخَرُونَ مِنۡهُمۡ سَخِرَ ٱللَّهُ مِنۡهُمۡ وَلَهُمۡ عَذَابٌ أَلِيمٌ ٧٩ﮊ التوبة: 79

Đối với những kẻ chế nhạo những người có đức có lòng hảo tâm bố thí rộng rãi và những người không có gì để bố thí ngoại trừ những gì họ có thể, chúng sẽ bị Allah trả lại chúng lời chế nhạo và ban cho chúng một hình phạt đau đớn (ở đời sau). Al-Tawbah: 79 (chương 9). Hadith do Al-Bukhary 2/136 (1415) và Muslim 3/88 (72 & 1018) ghi lại.
97- Hadith thứ mười bảy: Từ ông Sa-e’d bin Abdul Azeez, học lại từ ông Rabee-a’h bin Yazeed, học lại từ ông Abu Idrees Al-Khawlaa-ny, học lại từ Cha của Zar ông Jundab bin Junaa-dah , dẫn lời Rasul  kể về lời phán của Allah Đấng Hồng Phúc & Tối Cao rằng:

((يَا عِبَادِي إِنِّي حَرَّمْتُ الظُّلْمَ عَلَى نَفْسِي وَجَعَلْتُهُ بَيْنَكُمْ مُحَرَّمًا فَلَا تَظَالَمُوا، يَا عِبَادِي كُلُّكُمْ ضَالٌّ إِلَّا مَنْ هَدَيْتُهُ فَاسْتَهْدُونِي أَهْدِكُمْ، يَا عِبَادِي كُلُّكُمْ جَائِعٌ إِلَّا مَنْ أَطْعَمْتُهُ فَاسْتَطْعِمُونِي أُطْعِمْكُمْ، يَا عِبَادِي كُلُّكُمْ عَارٍ إِلَّا مَنْ كَسَوْتُهُ فَاسْتَكْسُونِي أَكْسُكُمْ، يَا عِبَادِي إِنَّكُمْ تُخْطِئُونَ بِاللَّيْلِ وَالنَّهَارِ وَأَنَا أَغْفِرُ الذُّنُوبَ جَمِيعًا فَاسْتَغْفِرُونِي أَغْفِرْ لَكُمْ، يَا عِبَادِي إِنَّكُمْ لَنْ تَبْلُغُوا ضَرِّي فَتَضُرُّونِي وَلَنْ تَبْلُغُوا نَفْعِي فَتَنْفَعُونِي، يَا عِبَادِي لَوْ أَنَّ أَوَّلَكُمْ وَآخِرَكُمْ وَإِنْسَكُمْ وَجِنَّكُمْ كَانُوا عَلَى أَتْقَى قَلْبِ رَجُلٍ وَاحِدٍ مِنْكُمْ مَا زَادَ ذَلِكَ فِي مُلْكِي شَيْئًا، يَا عِبَادِي لَوْ أَنَّ أَوَّلَكُمْ وَآخِرَكُمْ وَإِنْسَكُمْ وَجِنَّكُمْ كَانُوا عَلَى أَفْجَرِ قَلْبِ رَجُلٍ وَاحِدٍ مَا نَقَصَ ذَلِكَ مِنْ مُلْكِي شَيْئًا، يَا عِبَادِي لَوْ أَنَّ أَوَّلَكُمْ وَآخِرَكُمْ وَإِنْسَكُمْ وَجِنَّكُمْ قَامُوا فِي صَعِيدٍ وَاحِدٍ فَسَأَلُونِي فَأَعْطَيْتُ كُلَّ إِنْسَانٍ مَسْأَلَتَهُ مَا نَقَصَ ذَلِكَ مِمَّا عِنْدِي إِلَّا كَمَا يَنْقُصُ الْمِخْيَطُ إِذَا أُدْخِلَ الْبَحْرَ، يَا عِبَادِي إِنَّمَا هِيَ أَعْمَالُكُمْ أُحْصِيهَا لَكُمْ ثُمَّ أُوَفِّيكُمْ إِيَّاهَا فَمَنْ وَجَدَ خَيْرًا فَلْيَحْمَدْ اللهَ وَمَنْ وَجَدَ غَيْرَ ذَلِكَ فَلَا يَلُومَنَّ إِلَّا نَفْسَهُ))

“Hỡi các bề tôi của TA! Quả thật, TA đã cấm bản thân của TA làm điều bất công rồi TA qui định nó điều Haram (bị cấm) vì thế các ngươi chớ có bất công lẫn nhau. Hỡi các bề tôi của TA! Tất cả mọi ngươi đều lầm lạc ngoại trừ người nào được TA hướng dẫn, vì thế hãy cầu xin TA đi TA sẽ dẫn dắt các ngươi. Hỡi các bề tôi của TA! Tất cả mọi người đều đói lã ngoại trừ ai được TA ban cho thức ăn, bởi thế hãy cầu xin TA đi TA sẽ ban cho các ngươi thức ăn. Hỡi các bề tôi của TA! Tất cả mọi người đều lõa thể ngoại trừ ai được TA ban cho quần áo, bởi thế hãy cầu xin TA đi TA sẽ ban cho quần áo. Hỡi các bề tôi của TA! Tất cả mọi người đều phạm lỗi cả ngày lẫn đêm và TA là Đấng tha thứ tất cả tội lỗi, bởi thế hãy cầu xin TA đi TA sẽ tha thứ cho các ngươi. Hỡi các bề tôi của TA! Các ngươi không có khả năng gây hại cũng không có khả năng giúp ích được TA. Hỡi các bề tôi của TA! Nếu tất cả các ngươi từ người đầu tiên của nhân loại cho đến người cuối cùng gồm loài người và loài ma quỉ thống nhất nhau ở trên con tim của một người duy nhất qui phục TA cũng không thêm được gì cho giang sơn của TA cả. Hỡi các bề tôi của TA! Nếu tất cả các ngươi từ người đầu tiên của nhân loại cho đến người cuối cùng gồm loài người và loài ma quỉ thống nhất nhau ở trên con tim của một người duy nhất chống đối TA thì cũng không làm cho giang sơn TA mất đi điều gì. Hỡi các bề tôi của TA! Nếu tất cả các ngươi từ người đầu tiên của nhân loại cho đến người cuối cùng gồm loài người và loài ma quỉ cùng một lúc cầu xin TA thì TA sẽ đáp lại từng người một lời cầu khẩn của y thì chẳng hề thiệt hại gì cho TA, việc đó giống như cây kim⁽⁴³⁾ được đưa vào biển vậy. Hỡi các bề tôi của TA! Chẳng qua tất cả là việc làm của các ngươi được TA thu gom lại cho các người (không thêm không bớt) rồi TA ban thưởng cho các người về nó, vì vậy ai thấy được điều tốt lành thì hãy tạ ơn Allah còn ai thấy chỉ toàn điều bất lành thì chớ có trách móc ai mà hãy trách móc bản thân mình.” Hadith do Muslim 8/17 (55 & 2577) ghi lại.

Ông Sa-e’d kể: Lúc ông Abu Idrees kể về Hadith này ông ngồi đặt mông trên hai lòng bàn chân. Hadith do Muslim ghi lại.

Imam Ahmad bin Hambal nhận xét về Hadith này như sau: Quần chúng ở Al-Shaam truyền lại Hadith này quả là rất có giá trị. (Trích từ Al-Azkaar (1127)).

dkf

ﮋوَمَا تَفۡعَلُواْ مِنۡ خَيۡرٖ فَإِنَّ ٱللَّهَ بِهِۦ عَلِيمٞ ٢١٥ﮊ البقرة: 215

Và bất cứ điều tốt nào các ngươi đã từng làm thì Allah luôn am tường về chúng. Al-Baqarah: 215 (chương 2), Allah phán ở chương khác:

ﮋوَمَا تَفۡعَلُواْ مِنۡ خَيۡرٖ يَعۡلَمۡهُ ٱللَّهُۗﮊ (البقرة: 197)

Và bất cứ việc tốt đẹp nào mà các ngươi đã làm thì Allah luôn tận tường về chúng. (Chương 2 – Al-Baqarah, câu 197), Allah phán ở chương khác:

ﮋفَمَن يَعۡمَلۡ مِثۡقَالَ ذَرَّةٍ خَيۡرٗا يَرَهُۥ ٧ﮊ الزلزلة: ٧

Đối với ai từng làm việc tốt đẹp nào dù nhỏ như hạt cải cũng sẽ được thấy nó. Al-Zalzalah: 7 (chương 99), Allah phán ở chương khác:

ﮋمَنۡ عَمِلَ صَٰلِحٗا فَلِنَفۡسِهِۦۖﮊ الجاثية: 15

Ai đã làm việc thiện thì bản thân sẽ được nhờ. Al-Jaa-thiyah: 15 (chương 45). Ngoài ra còn có rất nhiều câu Kinh khác mang ý nghĩa tương tự.

Còn Hadith thì nhiều vô số, đây xin liệt kẻ một vài Hadith điển hình:

98- Hadith thứ nhất: Cha của Zar ông Jundab bin Junaa-dah  kể: Tôi đã hỏi Rasul  rằng: Thưa Rasul, việc làm nào tốt đẹp nhất ? Người đáp:

((الإِيْمَانُ بِاللهِ وَالجِهَادُ فِي سَبِيلِهِ))

“Niềm tin vào Allah và thánh chiến vì chính đạo của Ngài.” Tôi hỏi tiếp: Giải phóng nô lệ nào tốt nhất ? Người đáp:

((أَنْفَسُهَا عِنْدَ أَهْلِهَا وَأَكْثَرَهَا ثَمَناً))

“Người nô lệ đang ở trong nhà và bản thân y có giá trị nhất.” Tôi hỏi tiếp: Nếu tôi không làm được vậy thì sao ? Người đáp:

((تُعِينُ صَانِعاً أَوْ تَصْنَعُ لِأَخْرَقَ))

“Anh hãy giúp đỡ người nghèo (người thiếu thốn) hoặc giúp đỡ người mất sức lao động.” Tôi hỏi tiếp: Thưa Rasul, nếu như tôi không có khả làm một số việc đó ? Người bảo:

((تَكُفُّ شَرَّكَ عَنِ النَّاسِ، فَإِنَّهَا صَدَقَةٌ مِنْكَ عَلَى نَفْسِكَ))

“Anh đừng gây phiền, gây hại đến người khác, quả thật điều đó là sự bố thí của anh cho chính bản thân anh.” Hadith do Al-Bukhary 3/188 (2518) và Muslim 1/26 (84) ghi lại.
99- Hadith thứ hai: Cũng do ông Abu Zar  dẫn lời Rasul  rằng:

((يُصْبحُ عَلَى كُلِّ سُلَامَى مِنْ أَحَدِكُمْ صَدَقةٌ: فَكُلُّ تَسْبِيحَةٍ صَدَقَةٌ، وَكُلُّ تَحْمِيْدَةٍ صَدَقَة، وَكُلُّ تَهْلِيْلَةٍ صَدَقَةٌ، وَكُلُّ تَكْبِيْرَةٍ صَدَقَةٌ، وَأَمْرٌ بِالْمَعْرُوْفِ صَدَقةٌ، وَنَهْيٌ عَنِ المُنْكَرِ صَدَقَةٌ، وَيُجْزِىءُ مِنْ ذَلِكَ رَكْعَتَانِ يَركَعُهُمَا مِنَ الضُّحَى))

“Cứ mỗi sáng tất cả các khớp xương cần đền sự bố thí: Mỗi lời tụng niệm سُبْحَانَ اللهِ (Sub ha nol loh) là sự bố thí, الحَمْدُ لِلهِ (Alhamdulillah) là sự bố thí, لَا إِلَهَ إِلَّا اللهُ (La i la ha il lol loh) là sự bố thí, اللهُ أَكْبَرُ (Allahu Akbar) là sự bố thí, khuyên bảo là thiện là sự bố thí và ngăn cản làm sai quấy cũng là bố thí. Tất cả chỉ cần hành lễ Salah hai Rak-at vào buổi sáng là đủ.” Hadith do Muslim 2/158 (720) ghi lại.
100- Hadith thứ ba: Cũng do Abu Zar  dẫn lời Rasul  rằng:

((عُرِضَتْ عَلَيَّ أَعْمَالُ أُمَّتِي حَسَنُهَا وَسَيِّئُهَا فَوَجَدْتُ فِي مَحَاسِنِ أَعْمَالِهَا الأَذَى يُمَاطُ عَنِ الطَّريقِ، وَوَجَدْتُ في مَسَاوِىءِ أَعْمَالِهَا النُّخَاعَةُ تَكُوْنُ في المَسْجِدِ لَا تُدْفَنُ))

“Ta được trưng bày cho xem về việc làm tốt và xấu của tín đồ trong cộng đồng Ta. Ta thấy được trong số việc tốt mà họ đã làm là xóa đi vật gây hại đến người khác nằm ở trên đường (như gai, miễn chai...) và trong số việc làm xấu⁽⁴⁴⁾ mà họ đã làm là nhổ nước bọt trong Masjid mà không chịu vùi lấp nó đi.” Hadith do Muslim ghi lại.
101- Hadith thứ tư: Cũng từ ông Abu Zar  kể: có nhóm bằng hữu (nghèo) nói với Nabi : Thưa Rasul của Allah! Những người giàu đã lấy hết ân phước rồi, họ dâng lễ Salah, họ nhịn chay như chúng tôi vậy nhưng họ lại có thêm tiền để bố thí (chúng tôi thì không). Nabi  nói:

((أَوَلَيسَ قَدْ جَعَلَ اللهُ لَكُمْ مَا تَصَدَّقُونَ بِهِ: إِنَّ بِكُلِّ تَسْبِيحَةٍ صَدَقةً، وَكُلِّ تَكْبِيْرَةٍ صَدَقَةً، وَكُلِّ تَحْمِيْدَةٍ صَدَقَةً، وَكُلِّ تَهْلِيْلَةٍ صَدَقَةً، وَأَمْرٌ بالمَعْرُوْفِ صَدَقَةٌ، وَنَهيٌ عَنِ المُنْكَرِ صَدَقَةٌ، وَفِي بُضْعِ أَحَدِكُمْ صَدَقَةٌ))

“Chẳng lẽ, Allah đã không ban cho mọi người cái để bố thí hay sao? Quả thật, mỗi lời سُبْحَانَ اللهِ (Sub ha nol loh) là sự bố thí, mỗi lời اللهُ أَكْبَرُ (Allahu Akbar) là sự bố thí, mỗi lời الحَمْدُ لِلهِ (Alhamdulillah) là sự bố thí, mỗi lời لَا إِلَهَ إِلَّا اللهُ (La i la ha il lol loh) là sự bố thí, kêu gọi mọi người làm việc thiện là sự bố thí, ngăn cản mọi người làm điều ác là sự bố thí, giải tỏa sinh lý (với vợ)⁽⁴⁵⁾ là sự bố thí.” Họ hỏi tiếp: Thưa Rasul của Allah! Ai giải tỏa sinh lý với vợ cũng có ân phước nữa à ? Nabi  đáp:

((أَرَأَيْتُمْ لَوْ وَضَعَهَا في حَرامٍ أَكَانَ عَلَيهِ وِزْرٌ ؟ فَكَذَلِكَ إِذَا وَضَعَهَا فِي الحَلالِ كَانَ لَهُ أَجْرٌ))

“Mọi người nghĩ sao nếu để cô ta làm điều Haram (tức ngoại tình) thì y thoát khỏi tội lỗi chăng ? Tương tự thế nếu để cô ta làm điều Halah thì y sẽ được ân phước.” Hadith do Muslim 3/82 (1006) ghi lại.
102- Hadith thứ năm: Cũng từ ông Abu Zar  kể: Nabi  bảo tôi rằng:

((لَا تَحْقِرَنَّ مِنَ المَعرُوفِ شَيْئاً وَلَوْ أنْ تَلْقَى أَخَاكَ بِوَجْهٍ طَلِيقٍ))

“Chớ có khinh khi việc làm thiện tí nào và khi gặp mọi người thì gương mặt hãy tươi tắn lên.” Hadith do Muslim 8/37 (2626) ghi lại.

103- Hadith thứ sáu: Ông Abu Hurairah  thuật lại lời Nabi :

((كُلُّ سُلَامَى مِنْ النَّاسِ عَلَيْهِ صَدَقَةٌ كُلَّ يَوْمٍ تَطْلُعُ فِيهِ الشَّمْسُ: تَعْدِلُ بَيْنَ الِاثْنَيْنِ صَدَقَةٌ، وَتُعِينُ الرَّجُلَ فِي دَابَّتِهِ فَتَحْمِلُهُ عَلَيْهَا أَوْ تَرْفَعُ لَهُ عَلَيْهَا مَتَاعَهُ صَدَقَةٌ، وَالْكَلِمَةُ الطَّيِّبَةُ صَدَقَةٌ، وَكُلُّ خُطْوَةٍ تَمْشِيهَا إِلَى الصَّلَاةِ صَدَقَةٌ، وَتُمِيطُ الْأَذَى عَنْ الطَّرِيقِ صَدَقَةٌ))

“Tất cả mỗi khớp xương trên cơ thể con người đều phải được bố thí vào tất cả mỗi ngày kể từ khi mặt trời mọc: Công bằng giữa hai người là sự bố thí, giúp người khác lên vật cưỡi (lạc đà, ngựa...) hoặc giúp để hành lý của người lên vật cưỡi là sự bố thí, lời nói tốt đẹp là sự bố thí, mỗi bước đi đến dâng lễ Salah là sự bố thí, nhặt vật hại ra khỏi đường đi là sự bố thí.” Hadith do Al-Bukhary 4/68 (2989) và Muslim 3/83 (1009) ghi lại.

Theo đường truyền khác ghi từ bà A’-y-shah  dẫn lời Rasul  rằng:

((إِنَّهُ خُلِقَ كُلُّ إِنْسَانٍ مِنْ بَنِى آدَمَ عَلَى سِتِّينَ وَثَلاَثِمَائَةِ مَفْصِلٍ فَمَنْ كَبَّرَ اللهَ وَحَمِدَ اللهَ وَهَلَّلَ اللهَ وَسَبَّحَ اللهَ وَاسْتَغْفَرَ اللهَ وَعَزَلَ حَجَرًا عَنْ طَرِيقِ النَّاسِ أَوْ شَوْكَةً أَوْ عَظْمًا عَنْ طَرِيقِ النَّاسِ وَأَمَرَ بِمَعْرُوفٍ أَوْ نَهَى عَنْ مُنْكَرٍ عَدَدَ تِلْكَ السِّتِّينَ وَالثَّلاَثِمِائَةِ السُّلاَمَى فَإِنَّهُ يَمْشِى يَوْمَئِذٍ وَقَدْ زَحْزَحَ نَفْسَهُ عَنِ النَّارِ))

“Quả thật mỗi người trong số con cháu của Adam được tạo hóa cho ba trăm sáu chục đốt xương: Đối với những ai nói اللهُ أَكْبَرُ (Allahu Akbar), الحَمْدُ لِلهِ (Alhamdulillah), لَا إِلَهَ إِلَّا اللهُ (La i la ha il lol loh),

سُبْحَانَ اللهِ (Sub ha nol loh), اسْتَغْفَرَ اللهَ (As tagh fi rul loh), nhặt đá hoặc gai hoặc xương trên đường (để mọi người khỏi dẫm phải) hoặc kêu gọi làm thiện hoặc ngăn cản làm tội lỗi với số lượng ba trăm sáu mươi lần thì ngày hôm đó y đã kéo được bản thân y ra khỏi hỏa ngục.” Hadith do Muslim 3/82 (1007) ghi lại.

104- Hadith thứ bảy: Cũng từ ông Abu Hurairah  thuật lại lời Nabi :

((مَنْ غَدَا إِلَى المَسْجِد أَوْ رَاحَ، أَعَدَّ اللهُ لَهُ في الجَنَّةِ نُزُلاً كُلَّمَا غَدَا أَوْ رَاحَ))

“Mỗi sáng hoặc mỗi chiều ai đi đến Masjid y sẽ được Allah chuẩn bị sẵn cho một bữa tiệc thịnh soạn trên thiên đàng.” Hadith do Al-Bukhary 1/168 (622) và Muslim 2/132 (669) ghi lại.
105- Hadith thứ tám: Cũng từ ông Abu Hurairah  thuật lại lời Nabi :

((يَا نِسَاءَ المُسْلِمَاتِ، لاَ تَحْقِرَنَّ جَارَةٌ لِجَارَتِهَا وَلَوْ فِرْسِنَ شاةٍ))

“Này hỡi phụ nữ Muslim, là xóm giềng với nhau cấm các cô khinh thường lẫn nhau, hãy trao tặng nhau gì đó cho dù món quà có nhỏ như móng chân dê.” Hadith do Al-Bukhary 3/201 (2566) và Muslim 3/93 (1030) ghi lại.
106- Hadith thứ chín: Cũng từ ông Abu Hurairah  thuật lại lời Nabi :