§é Èm kh«ng khÝ trong phßng thÝ nghiÖm ph¶i thÊp h¬n 70%.
(b) SÊy ë nhiÖt ®é cao æn ®Þnh:
-
C¸c loµi ®îc phÐp sÊy ë nhiÖt ®é cao æn ®Þnh ®îc chØ dÉnë phÇn phô lôc 6.A.5
-
NhiÖt ®é sÊy 130 - 133 oC
-
Thêi gian sÊy:
Ng« 4 giê
Lóa, m×, m¹ch, cao l¬ng 2 giê
C¸c loµi kh¸c 1 giê
-
Kh«ng yªu cÇu ®Æc biÖt vÒ ®é Èm kh«ng khÝ trong phßng thÝ nghiÖm.
6.5.4. C©n mÉu sau khi sÊy:
Sau khi ®Ó mÉu trong b×nh hót Èm kho¶ng 30 - 45 phót, tiÕn hµnh c©n l¹i mÉu cïng víi c¶ hép vµ n¾p ®Ëy (lÊy 3 sè lÎ sau ®¬n vÞ)
6.6. TÝnh to¸n kÕt qu¶:
§é Èm lµ tû lÖ phÇn tr¨m khèi lîng mÉu gi¶m ®i sau khi sÊy, ®îc lÊy tíi 1 sè lÎ, theo c«ng thøc:
Trong ®ã:
S - lµ ®é Èm cña mÉu (%)
M1 - lµ khèi lîng (g) cña hép chøa vµ n¾p
M2 - lµ khèi lîng (g) cña hép chøa, n¾p vµ mÉu tríc khi sÊy
M3 - lµ khèi lîng (g) cña hép chøa, n¾p vµ mÉu sau khi sÊy.
NÕu mÉu ph¶i sÊy s¬ bé th× ®é Èm sÏ ®îc tÝnh to¸n tõ c¸c kÕt qu¶ cña lÇn sÊy s¬ bé (S1) vµ lÇn sÊy chÝnh thøc (S2) theo c«ng thøc sau:
KÕt qu¶ cña 2 mÉu ph©n tÝch ®îc tiÕn hµnh tõ cïng mét mÉu göi sÏ ®îc chÊp nhËn nÕu kh«ng chªnh nhau qu¸ 0,2%. NÕu vît qu¸ 0,2% th× ph¶i lµm l¹i 2 mÉu ph©n tÝch kh¸c.
6.7. B¸o c¸o kÕt qu¶:
KÕt qu¶ ®é Èm ®îc b¸o c¸o sÏ lµ kÕt qu¶ trung b×nh cña 2 mÉu ph©n tÝch lÊy tíi mét sè lÎ sau ®¬n vÞ.
7. KiÓm tra gièng vµ ®é thuÇn gièng (Verification of cultivar and varietal purity)
7.1. Môc ®Ých:
Môc ®Ých lµ ®Ó kiÓm tra tÝnh x¸c thùc vµ ®é thuÇn di truyÒn cña l« h¹t gièng mµ khi dïng ph¬ng ph¸p kiÓm tra h¹t kh¸c gièng kh«ng thÓ ®¸nh gi¸ ®îc.
7.2. §Þnh nghÜa:
7.2.1. TÝnh x¸c thùc cña h¹t gièng (trueness of seed):
Lµ mÉu h¹t gièng ®a kiÓm nghiÖm cã phï hîp víi lý lÞch hoÆc mÉu chuÈn cña gièng ®ã kh«ng.
7.2.2. §é thuÇn gièng (varietal purity):
Lµ møc ®é ®ång nhÊt vÒ c¸c ®Æc tÝnh di truyÒn cña h¹t gièng trong qu¸ tr×nh nh©n gièng, ®îc tÝnh b»ng tû lÖ phÇn tr¨m sè h¹t cña chÝnh gièng ®ã trong tæng sè h¹t kiÓm tra.
7.2.3. C©y kh¸c d¹ng (off - type plants):
Lµ nh÷ng c©y cã mét hoÆc vµi tÝnh tr¹ng kh¸c biÖt víi m« t¶ cña gièng hoÆc víi mÉu chuÈn cña gièng ®ã khi ®îc gieo trång trong nh÷ng ®iÒu kiÖn hoµn toµn gièng nhau .
7.3. Nguyªn t¾c chung:
PhÐp thö kiÓm tra gièng vµ ®é thuÇn gièng cã thÓ ®îc tiÕn hµnh trong phßng thÝ nghiÖm hoÆc ph¶i gieo trång ngoµi ®ång ruéng tïy theo yªu cÇu vµ ®iÒu kiÖn thö nghiÖm.
Nguyªn t¾c chung lµ so s¸nh c¸c h¹t, c©y mÇm hoÆc toµn bé c©y gi÷a mÉu kiÓm nghiÖm vµ mÉu chuÈn, dùa vµo c¸c tiªu chuÈn ®¸nh gi¸ ®· ®îc c«ng bè cña gièng ®ã
7.4. ThiÕt bÞ vµ dông cô :
(a) Trong phßng thÝ nghiÖm:
-
C¸c thiÕt bÞ vµ dông cô ®Ó kiÓm tra h×nh th¸i bªn ngoµi cña h¹t nh qui ®Þnh ë ph¬ng ph¸p kiÓm tra h¹t kh¸c gièng.
-
C¸c thiÕt bÞ kiÓm tra protein cña h¹t (nÕu cã) nh: thiÕt bÞ ®iÖn di, quang phæ, ph©n tÝch DNA ...
(b) Trong nhµ kÝnh hoÆc phßng nu«i:
C¸c thiÕt bÞ vµ m«i trêng cÇn thiÕt ®Ó h¹t gièng ph¸t triÓn thµnh c©y mÇm hoÆc c©y b×nh thêng .
(c) ë ngoµi ®ång ruéng:
Bè trÝ ruéng thÝch hîp vµ c¸c ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt ®Ó ch¨m sãc, b¶o vÖ c¸c « thÝ nghiÖm (chèng chuét, c«n trïng g©y h¹i vµ nguån l©y nhiÔm bÖnh).
7.5. Khèi lîng cña mÉu göi:
-
Khèi lîng cña mÉu göi ®Ó x¸c ®Þnh tÝnh x¸c thùc vµ ®é thuÇn cña l« h¹t gièng, kh«ng ®îc Ýt h¬n quy ®Þnh sau ®©y:
-
Loµi c©y trång
|
Khèi lîng mÉu göi tèi thiÓu
| -
C¸c loµi ®Ëu ®á (Pisum, Phaseolus, Vicia, Glycine...) ng« (Zea) vµ c¸c lo¹i h¹t gièng cã kÝch thíc t¬ng tù
|
1000
| -
C¸c loµi ngò cèc nh lóa, mú, m¹ch, cao l¬ng (Oryza, Avena, Hordeum, Triticum, Secale ...) vµ c¸c lo¹i h¹t gièng cã kÝch thíc t¬ng tù
|
500
| -
Cñ c¶i ®êng vµ c¸c lo¹i h¹t gièng cã kÝch thíc t¬ng tù
|
250
| |
150
|
7. 6. KiÓm tra h¹t:
7.6.1. MÉu ph©n tÝch:
MÉu kiÓm tra kh«ng díi 400 h¹t ®îc lÊy ngÉu nhiªn tõ mÉu göi vµ ®îc chia thµnh 4 lÇn nh¾c, mçi lÇn 100 h¹t. Lîng mÉu ph©n tÝch vµ sè lÇn nh¾c cßn phô thuéc vµo ph¬ng ph¸p kiÓm tra vµ møc ®é chÝnh x¸c ®îc yªu cÇu.
7.6.2. Ph¬ng ph¸p kiÓm tra:
-
Ph¬ng ph¸p kiÓm tra h×nh th¸i:
C¸ch tiÕn hµnh nh quy ®Þnh ë ph¬ng ph¸p kiÓm tra h¹t kh¸c gièng.
-
Ph¬ng ph¸p kiÓm tra protein:
C¸ch tiÕn hµnh tuú theo thiÕt bÞ dïng ®Ó ph©n tÝch, dùa vµo quy tr×nh híng dÉn cña thiÕt bÞ ®ã.
7.7. KiÓm tra c©y mÇm (hoÆc c©y) trong nhµ kÝnh hoÆc phßng nu«i:
7.7.1. MÉu ph©n tÝch:
MÉu ph©n tÝch ®Ó kiÓm tra c©y mÇm kh«ng Ýt h¬n 400 h¹t, hoÆc chØ cÇn 200 h¹t nÕu c¸c h¹t n¶y mÇm tèt, ®îc lÊy ngÉu nhiªn tõ mÉu göi theo ®óng 1 trong c¸c ph¬ng ph¸p chia mÉu ®îc quy ®Þnh ë phÇn 1.4. cña tiªu chuÈn nµy.
MÉu ph©n tÝch ®Ó kiÓm tra c©y trong nhµ kÝnh hoÆc phßng nu«i ®ñ ®Ó cã kh«ng qu¸ 100 c©y, ®îc lÊy ngÉu nhiªn tõ mÉu göi theo ®óng 1 trong c¸c ph¬ng ph¸p chia mÉu ®îc quy ®Þnh ë phÇn 1.4. cña tiªu chuÈn nµy.
7.7.2. §Æt n¶y mÇm:
C¸c h¹t sÏ ®îc ®Æt n¶y mÇm thµnh c¸c lÇn nh¾c, mçi lÇn kh«ng qu¸ 100 h¹t (hoÆc Ýt h¬n). Cã thÓ gieo trong ®Êt cho n¶y mÇm ngoµi tù nhiªn hoÆc gieo vµo trong khay vµ c¸c dông cô n¶y mÇm thÝch hîp råi ®a vµo tñ n¶y mÇm, buång n¶y mÇm hoÆc phßng nu«i ...
Khi ®Æt n¶y mÇm nªn bè trÝ c¶ hai ®iÒu kiÖn m«i trêng nh sau:
(1) §iÒu kiÖn m«i trêng thuËn lîi vÒ ®é Èm, nhiÖt ®é vµ ¸nh s¸ng ®îc quy ®Þnh ë b¶ng 5.A nh ®èi víi ph¬ng ph¸p kiÓm tra n¶y mÇm (®iÒu 5.6.2) ®Ó c¸c c©y mÇm ph¸t triÓn tèt.
(2) §iÒu kiÖn m«i trêng kh¾c nghiÖt nh nhiÖt ®é vµ ®é Èm thÊp, ¸nh s¸ng thiÕu... ®Ó dÔ ph¸t hiÖn c¸c c©y kh¸c d¹ng, dùa vµo sù biÓu hiÖn kh¸c nhau cña h¹t gièng ®èi víi ®iÒu kiÖn ngo¹i c¶nh kh¾c nghiÖt.
7.7.3. KiÓm tra c©y mÇm (hoÆc c©y):
Khi c©y mÇm (hoÆc c©y) ®· ®¹t tíi giai ®o¹n sinh trëng thÝch hîp th× tiÕn hµnh kiÓm tra kü tõng c©y mÇm (hoÆc c©y), dùa vµo c¸c biÓu hiÖn vÒ mµu s¾c, h×nh d¹ng cña c¸c bé phËn cña c©y mÇm (hoÆc c©y) nh : bao l¸ mÇm, th©n mÇm, rÔ mÇm hoÆc toµn bé c©y ®Ó ph©n biÖt c¸c c©y mÇm (hoÆc c©y) kh¸c d¹ng.
§èi víi mét sè gièng c©y trång cô thÓ ®îc híng dÉn thªm ë phÇn phô lôc 7.A.1.
7.8. Ph¬ng ph¸p kiÓm tra c©y ë ngoµi ®ång (field plot test):
Ph¬ng ph¸p kiÓm tra c©y ë ngoµi ®ång lµ ph¬ng ph¸p ®¸ng tin cËy, ®¶m b¶o ®é chÝnh x¸c khi cÇn kiÓm tra tÝnh x¸c thùc vµ ®é thuÇn cña l« h¹t gièng trong nh÷ng trêng hîp cÇn thiÕt.
7.8.1. MÉu ph©n tÝch:
MÉu ph©n tÝch cã thÓ lµ toµn bé hoÆc 1 phÇn cña mÉu göi tïy theo yªu cÇu vÒ ®é chÝnh x¸c cña phÐp thö, kh¶ n¨ng n¶y mÇm cña mÉu thö vµ ®iÒu kiÖn ®Êt ®ai ®Ó bè trÝ « thö nghiÖm.
7.8.2. Bè trÝ gieo h¹t:
-
MÉu ph¶i ®îc gieo cµng sím cµng tèt ngay sau khi tiÕp nhËn, nhng ph¶i ®¶m b¶o phï hîp vÒ mïa vô, khÝ hËu, ®Êt ®ai, ph©n bãn vµ quy tr×nh kü thuËt ®èi víi gièng ®ã.
-
Ruéng ®îc chän ®Ó gieo h¹t ph¶i ®¶m b¶o s¹ch cá, tríc ®ã 1 vô kh«ng trång cïng loµi c©y trång ®ã.
-
Mçi mÉu sÏ ®îc gieo Ýt nhÊt trong 2 « nhá, mçi « ®îc bè trÝ ë 2 ruéng kh¸c nhau hoÆc 2 n¬i kh¸c nhau trong cïng ruéng ®Ó tr¸nh nh÷ng rñi ro cã thÓ lµm háng thÝ nghiÖm.
-
KÝch thíc cña mçi « tïy thuéc vµo lîng h¹t gièng cÇn gieo, kh¶ n¨ng n¶y mÇm cña h¹t gièng vµ kho¶ng c¸ch cÇn thiÕt gi÷a c¸c c©y nhng ph¶i ®¶m b¶o cung cÊp ®ñ sè lîng c©y cÇn gi¸m ®Þnh.
-
NÕu h¹t gièng gieo t¹i chç th× ph¶i gieo thµnh hµng, kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c hµng vµ gi÷a c¸c c©y ph¶i phï hîp ®Ó c©y cã thÓ ph¸t triÓn b×nh thêng. ViÖc cÊy l¹i hoÆc tØa tha cÇn hÕt søc h¹n chÕ v× dÔ g©y ra nh÷ng sai lÖch khi ®¸nh gi¸ nªn mËt ®é gieo ph¶i tÝnh to¸n ®Ó cã ®ñ sè lîng c©y nh nhau trong c¸c « kiÓm tra vµ « ®èi chøng. Khi thËt cÇn thiÕt th× míi ®îc phÐp cÊy thªm hoÆc tØa bít c¸c c©y con ë trong c¸c «.
7.8.3. KiÓm tra c©y:
7.8.3.1. Sè c©y cÇn kiÓm tra:
Sè lîng c©y cÇn kiÓm tra trong mçi « lµ phô thuéc vµo møc ®é chÝnh x¸c ®îc yªu cÇu trong phÐp thö. §é chÝnh x¸c nµy lµ c¨n cø vµo tiªu chuÈn chÊt lîng qui ®Þnh vÒ ®é thuÇn cña gièng c©y trång ®ã.
§Ó tÝnh to¸n sè c©y cÇn kiÓm tra cã thÓ dùa vµo c«ng thøc:
Trong ®ã:
S (%) - lµ tiªu chuÈn qui ®Þnh vÒ ®é thuÇn cña h¹t gièng.
n - lµ hÖ sè dïng ®Ó tÝnh to¸n .
Sè c©y cÇn ph¶i kiÓm tra b»ng 4n lµ thÝch hîp.
(a) C¸ch kiÓm tra:
ViÖc kiÓm tra sÏ ®îc tiÕn hµnh thêng xuyªn trong suèt thêi gian sinh trëng vµ ph¸t triÓn cña c©y, nhng ®Æc biÖt lµ vµo thêi kú trç b«ng (hßa th¶o), hoÆc b¾t ®Çu ra hoa (c¸c c©y trång kh¸c) cho ®Õn khi thu ho¹ch.
Khi kiÓm tra, nÕu ph¸t hiÖn nh÷ng c©y kh¸c d¹ng so víi ®èi chøng th× ph¶i ®¸nh dÊu hoÆc nhæ bá (nÕu ph¸t hiÖn chÝnh x¸c lµ kh¸c d¹ng so víi ®èi chøng) vµ ph¶i ghi chÐp l¹i ®Ó theo dâi .
KÕt qu¶ kiÓm tra bao gåm sè c©y kh¸c d¹ng, c©y kh¸c loµi vµ tæng sè c©y kiÓm tra.
§èi víi mét sè c©y trång chÝnh ®îc híng dÉn thªm ë phÇn phô lôc 7.A.2.
7.9. TÝnh to¸n kÕt qu¶:
§é thuÇn cña l« h¹t gièng sÏ ®îc tÝnh to¸n theo c«ng thøc sau:
-
7.10. B¸o c¸o kÕt qu¶:
KÕt qu¶ kiÓm tra ®é thuÇn cña l« h¹t gièng ®îc thÓ hiÖn lµ tû lÖ phÇn tr¨m sè c©y ®óng gièng trong mÉu kiÓm tra, lÊy tíi 1 sè lÎ sau ®¬n vÞ.
§Ó quyÕt ®Þnh chÊp nhËn hay lo¹i bá l« gièng, ph¶i c¨n cø vµo sè lîng c©y kh¸c d¹ng cho phÐp ®îc qui ®Þnh ë c¸c b¶ng 7.A, 7.B hoÆc 7.C.l, 7.C.2 vµ 7.C.3 trong phÇn phô lôc.
Phô lôc
1. Phô lôc ch¬ng 1
LÊy mÉu vµ chia mÉu
1. A.l. Ph¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ møc ®é kh«ng ®ång ®Òu cña l« h¹t gièng:
Môc ®Ých cña ph¬ng ph¸p nµy lµ ®Ó x¸c ®Þnh møc ®é kh«ng ®ång ®Òu cã thÓ chÊp nhËn hoÆc kh«ng thÓ chÊp nhËn cña l« h¹t gièng ®ãng bao qui c¸ch. Dùa vµo gi¸ trÞ H vµ gi¸ trÞ R ®îc tÝnh to¸n tõ c¸c kÕt qu¶ thö nghiÖm thùc tÕ cña l« gièng.
Trong ®ã:
Gi¸ trÞ H dïng ®Ó ®¸nh gi¸ møc ®é kh«ng ®ång ®Òu cña l« h¹t gièng lµ ®îc chÊp nhËn hay kh«ng ®îc chÊp nhËn .
Gi¸ trÞ R dïng ®Ó ®¸nh gi¸ chÝnh x¸c møc ®é chÊp nhËn l« h¹t gièng.
C¸ch tiÕn hµnh:
LÊy mÉu l« h¹t gièng:
Sè lîng bao ®îc lÊy mÉu kh«ng thÊp h¬n møc qui ®Þnh sau ®©y:
-
Sè bao trong l«
|
Sè bao lÊy mÉu
|
5 - 10
|
TÊt c¶ c¸c bao
|
11 - 15
|
11
|
16 - 25
|
15
|
26 - 35
|
17
|
36 - 49
|
18
|
50
|
20
|
Chia sẻ với bạn bè của bạn: |