Tiªu chuÈn ngò cèc vµ ®Ëu ®ç 10 tcn 422-2000

Tiªu chuÈn nµy ¸p dông cho c¸c lo¹i h¹t ngò cèc (g¹o, mú, ng«...), h¹t ®Ëu ®ç (®Ëu t­¬ng, ®Ëu xanh...) vµ quy ®Þnh phÐp thö x¸c ®Þnh hµm l­îng lizin b»ng ph­¬ng ph¸p quang phæ.

TiÕn hµnh lÊy mÉu theo TCVN 5451-91 (ISO 950-1979)

Dùa trªn ph¶n øng t¹o phøc mµu cña c¸c nhãm -NH₂ tù do cña lizin trong ph©n tö protein víi thuèc thö ninhydrin vµ ®o ®é hÊp thô quang häc cña phøc mµu t¹o thµnh ë b­íc sãng 540nm. Dung dÞch tiªu chuÈn ®­îc sö dông lµ dung dÞch l¬xin v× ph©n tö l¬xin t­¬ng ®­¬ng víi lizin vµ chØ chøa 1 nhãm -NH₂.

TÊt c¶ thuèc thö ph¶i cã chÊt l­îng tinh khiÕt ph©n tÝch. N­íc sö dông lµ n­íc cÊt hoÆc lµ n­íc cã ®é tinh khiÕt t­¬ng ®­¬ng.

Hoµ tan 30g natri formiat trong 60ml n­íc cÊt, thªm 10ml dung dÞch axit formic 86-88% vµ thªm tiÕp n­íc cÊt cho ®ñ 100ml.

Cho 1g ninhydrin tinh khiÕt vµ 1g CdCl₂.2,5H₂O vµo b×nh tèi cã nót mµi. Thªm 25ml dung dÞch ®Öm (3.1) vµ 75ml etylen glycol, l¾c ®Òu ®Õn tan hoµn toµn. Thuèc thö ®­îc æn ®Þnh trong 1 th¸ng ë nhiÖt ®é 4⁰C , trong bãng tèi.

C©n 100mg l¬xin tinh khiÕt víi ®é chÝnh x¸c 0,1mg cho vµo b×nh ®Þnh møc 100ml, hoµ tan hoµn toµn b»ng dung dÞch r­îu etylic 20% vµ ®­a thÓ tÝch ®Õn v¹ch ®Þnh møc b»ng dung dÞch nµy. 1ml dung dÞch l¬xin chuÈn chøa 1mg l¬xin.

C©n ph©n tÝch cã ®é chÝnh x¸c 0,0001g

M¸y nghiÒn mÉu

R©y cã lç sµng 250m

Quang phæ kÕ cã b­íc sãng 540nm.

Nåi c¸ch thuû cã ®iÒu chØnh nhiÖt ®é tù ®éng

èng nghiÖm cì 18x150mm

B×nh ®Þnh møc dung tÝch 100, 500ml.

Pipet chia ®é dung tÝch 1, 2, 10, 20ml

Gi¸ èng nghiÖm b»ng nh«m

PhÔu läc cã ®­êng kÝnh 4,0 - 4,5cm

GiÊy läc ®Þnh l­îng.

Cho vµo c¸c b×nh ®Þnh møc dung tÝch 100ml lÇn l­ît 0, 10, 20, 30 vµ 40ml dung dÞch chuÈn gèc l¬xin (môc 3.5). Dïng dung dÞch r­îu etylic 20% ®­a thÓ tÝch ®Õn v¹ch møc vµ l¾c ®Òu. Nång ®é l¬xin trong c¸c dung dÞch chuÈn t­¬ng øng sÏ lµ 0, 100, 200, 300 vµ 400g/ml. Dïng pipet hót chÝnh x¸c 0,5ml mçi dung dÞch chuÈn nµy cho lÇn l­ît vµo c¸c èng nghiÖm. Thªm tiÕp vµo mçi èng nghiÖm 0,5ml dung dÞch Na₂CO₃ 4% vµ 2ml thuèc thö ninhydrin. L¾c ®Òu mÉu vµ ®un trªn nåi c¸ch thuû 30 phót. Sau ®ã lµm l¹nh b»ng c¸ch nhóng c¶ gi¸ èng nghiÖm vµo n­íc. Thªm tiÕp vµo mçi èng nghiÖm 5ml dung dÞch r­îu etylic 95% l¾c kü vµ ®o ®é hÊp thô quang häc trªn quang phæ kÕ ë b­íc sãng 540nm.

X©y dùng ®å thÞ chuÈn víi trôc tung lµ c¸c gi¸ trÞ ®é hÊp thô quang häc ®o ®­îc, trôc hoµnh lµ nång ®é cña c¸c dung dÞch l¬xin chuÈn tõ 0 ®Õn 400g/1ml.

5.2. ChuÈn bÞ mÉu thö

Tõ mÉu trung b×nh nghiÒn kho¶ng 10g mÉu ®Õn kÝch th­íc lät hoµn toµn qua lç sµng 250m.

Cho vµo èng nghiÖm 200-250mg bét thuû tinh s¹ch, c©n chÝnh x¸c 30mg mÉu thö ®· ®­îc chuÈn bÞ theo (5.1) cho vµo mçi èng nghiÖm. Mçi mÉu tiÕn hµnh 2 lÇn song song. Thªm vµo èng nghiÖm 1ml dung dÞch Na₂CO₃ 2%. Trén ®Òu mÉu víi bét thuû tinh, ®Æt vµo gi¸ èng nghiÖm vµ ®Æt vµo bÕp c¸ch thuû ®· ®¹t nhiÖt ®é 80⁰C, gi÷ trong10 phót. Dïng ®òa thuû tinh khuÊy ®Òu dung dÞch thµnh thÓ ®ång nhÊt. Cho vµo mçi èng nghiÖm 2 ml ninhydrin. KhuÊy ®Òu mÉu vµ ®un trªn nåi c¸ch thuû 30 phót. Sau ®ã lµm l¹nh b»ng c¸ch nhóng c¶ gi¸ èng nghiÖm vµo n­íc. Sau khi nguéi, cho vµo mçi èng nghiÖm 5ml dung dÞch r­îu etylic 95%, l¾c kü vµ läc qua giÊy läc trªn phÔu thuû tinh ®­êng kÝnh 4,0 - 4,5 cm. §o ®é hÊp thô quang häc cña c¸c dÞch läc trªn quang phæ kÕ ë b­íc sãng 540 nm, ®óng theo tr×nh tù thùc hiÖn khi lªn mµu.

NÕu gÆp mÉu cho mµu xanh lam th× cã thÓ pha lo·ng b»ng dung dÞch r­îu etylic 95% vµ khi tÝnh to¸n ph¶i tÝnh ®Õn hÖ sè pha lo·ng.

Hµm luîng lizin cña c¸c mÉu thö ®­îc tÝnh theo ®å thÞ chuÈn (môc 5.1) øng víi c¸c dung dÞch l¬xin cã nång ®é tõ 0 ®Õn 400g/1ml

Trong ®ã:

C: Nång ®é l¬xin trong mÉu thö t×m thÊy trªn ®å thÞ chuÈn, g/ml.

m: Khèi l­îng mÉu thö, mg

1000: HÖ sè chuyÓn ®æi tõ g sang mg

: HÖ sè chuyÓn ®æi tõ l¬xin sang lizin

KÕt qu¶ phÐp thö lµ trÞ sè trung b×nh sè häc cña hai lÇn ph©n tÝch song song.

Trong ®ã:

X₁: Hµm l­îng lizin trong mÉu thö ë d¹ng kh« kh«ng khÝ, %

W: §é Èm cña mÉu thö, %