Tiªu chuÈn c¬ ®iÖn n ng nghiÖp 10 tcn 491-2001

tải về 182.44 Kb.

Chuyển đổi dữ liệu	18.08.2016
Kích	182.44 Kb.
	#21895

Tiªu chuÈn c¬ ®iÖn n«ng nghiÖp

10 TCN 491-2001

Tiªu chuÈn ngµnh

10 TCN 491-2001

Tiªu chuÈn M¸y n«ng l©m nghiÖp vµ thuû lîi-

§¸nh gi¸ rung ®éng cña m¸y - ph¬ng ph¸p ®o trªn c¸c bé phËn kh«ng quay t¹i hiÖn trêng

Agricultural, forestry and irrigation machines - Evaluation of machine vibration - Measurement on non-rotating parts in situ

1. Ph¹m vi ¸p dông

1.1. Tiªu chuÈn nµy quy ®Þnh ®iÒu kiÖn l¾p ®Æt, vËn hµnh thiÕt bÞ ®o, híng dÉn c¸ch ®o vµ ®¸nh gi¸ rung ®éng cña m¸y hoµn chØnh (nh m¸y b¬m, qu¹t, tuèc bin khÝ, tuèc bin h¬i níc v.v.) cã c«ng suÊt ®Õn 50MW vµ tèc ®é quay tõ 120 ®Õn 15000 min^-1 (vßng/phót) b»ng ph¬ng ph¸p ®o trªn c¸c bé phËn kh«ng quay vµ trªn c¸c bé phËn kh«ng chuyÓn ®éng l¾c (chuyÓn ®éng qua l¹i) t¹i hiÖn trêng.

1.2. Tiªu chuÈn nµy ®a ra c¸c chuÈn cø ®¸nh gi¸ rung ®éng cho môc ®Ých gi¸m s¸t, vËn hµnh, thö nghiÖm vµ nghiÖm thu ®îc biÓu diÔn th«ng qua ®é lín vµ sù thay ®æi theo thêi gian cña c¸c ®¹i lîng ®o rung ®éng. §o vµ ®¸nh gi¸ rung ®éng theo c¸c chuÈn cø rung ®éng nh»m ®¶m b¶o vËn hµnh m¸y dµi h¹n, tin cËy vµ an toµn, gi¶m thiÓu c¸c ¶nh hëng xÊu ®Õn c¸c thiÕt bÞ liªn quan.

1.3. C¸c chuÈn cø ®¸nh gi¸ rung ®éng chØ liªn quan ®Õn rung ®éng ph¸t sinh bëi b¶n th©n m¸y thö mµ kh«ng tÝnh ®Õn c¸c rung ®éng truyÒn tõ bªn ngoµi vµo.

1.4. Tiªu chuÈn nµy kh«ng ¸p dông cho m¸y nÐn khÝ trôc vÝt, b¬m vµ m¸y nÐn khÝ pÝt t«ng, b¬m ®éng c¬ ®iÖn ch×m, ®éng c¬ giã...

2. Tiªu chuÈn trÝch dÉn

ISO 10816 - 1: 1995 Rung c¬ häc - §¸nh gi¸ rung ®éng cña m¸y b»ng c¸ch ®o trªn c¸c bé phËn kh«ng quay. PhÇn 1: Híng dÉn chung.
ISO 10816 - 3: 2000 Rung c¬ häc - §¸nh gi¸ rung ®éng cña m¸y b»ng c¸ch ®o trªn c¸c bé phËn kh«ng quay. PhÇn 3: M¸y c«ng nghiÖp cã c«ng suÊt trªn 15kW vµ vËn tèc quay tõ 120 ®Õn 15000 min^-1 t¹i hiÖn trêng.
TCVN 6372: 1998 Rung c¬ häc cña m¸y quay vµ m¸y chuyÓn ®éng tÞnh tiÕn - Yªu cÇu cho thiÕt bÞ ®o cêng ®é rung.

3. ThuËt ng÷ vµ ®Þnh nghÜa

Trong tiªu chuÈn nµy ¸p dông c¸c thuËt ng÷ vµ ®Þnh nghÜa sau:

3.1. ThiÕt bÞ ®o

Hîp bé bao gåm ®Çu ®o, thiÕt bÞ ®iÖn tö khuyÕch ®¹i-hiÖu chØnh ®¸p tuyÕn tÇn sè vµ chØ thÞ gi¸ trÞ ®¹i lîng ®o rung ®éng d¶i tÇn réng.

3.2. §Çu ®o

PhÇn tö c¶m biÕn, chuyÓn ®æi n¨ng lîng c¬ häc thµnh n¨ng lîng ®iÖn. VÝ dô: chuyÓn ®æi gia tèc, vËn tèc hay ®é chuyÓn dÞch rung ®éng thµnh tÝn hiÖu ®iÖn tû lÖ víi tÝn hiÖu ®Çu vµo.

3.3. §¹i lîng ®o

C¸c ®¹i lîng ®o rung ®éng bao gåm:

§é chuyÓn dÞch, biÓu thÞ b»ng m;
VËn tèc rung, biÓu thÞ b»ng mm/s;
Gia tèc rung, biÓu thÞ b»ng m/s².

Chó thÝch:

Gi¸ trÞ hiÖu dông cña vËn tèc rung thêng ®îc sö dông khi ®¸nh gi¸ rung ®éng d¶i tÇn réng cña m¸y quay, v× nã liªn quan mËt thiÕt víi n¨ng lîng rung ®éng.
C¸c ®¹i lîng ®o kh¸c nh ®é chuyÓn dÞch, gia tèc rung víi c¸c gi¸ trÞ "®Ønh" thay v× gi¸ trÞ hiÖu dông còng ®îc xem xÐt sö dông trong c¸c trêng hîp cô thÓ.

3.4. D¶i tÇn sè ®o

D¶i tÇn sè cã ®é réng t¬ng thÝch bao trïm phæ tÇn sè rung ®éng cña m¸y thö.

3.5. §é lín rung ®éng

KÕt qu¶ ®o c¸c ®¹i lîng rung ®éng (®iÒu 3.3) b»ng thiÕt bÞ ®o phï hîp víi ®iÒu 3.1 t¹i vÞ trÝ vµ híng ®o x¸c ®Þnh, gäi t¾t lµ ®é rung ®éng.

3.6. ChØ sè rung ®éng kh¾c nghiÖt

§é rung ®éng lín nhÊt d¶i tÇn réng ®äc ®îc tõ c¸c vÞ trÝ ®o kh¸c nhau theo hai hay ba híng t¹i gi¸ ®ì m¸y vµ ®iÒu kiÖn ®o nhÊt ®Þnh.

3.7. VÞ trÝ ®o

VÞ trÝ ®Æt ®Çu ®o cã ph¬ng vµ híng x¸c ®Þnh trªn gèi æ l¨n, trô ®ì æ l¨n, hay c¸c phÇn tö kÕt cÊu kh¸c, ®¶m b¶o ph¶n ¸nh trung thùc lùc ®éng häc vµ m« t¶ toµn d¶i rung ®éng cña m¸y.

3.8. Thö nghiÖm t¹i hiÖn trêng

PhÐp thö nghiÖm ®îc tiÕn hµnh t¹i n¬i l¾p ®Æt vµ lµm viÖc cña m¸y.

3.9. ChiÒu cao t©m trôc

ChiÒu cao t©m trôc H cña m¸y lµ kho¶ng c¸ch ®o ®îc gi÷a t©m trôc ®éng lùc vµ mÆt ph¼ng ®Õ cña m¸y ®èi víi s¶n phÈm hoµn chØnh (H×nh 1).

3.10. C¶nh b¸o

HiÖu lÖnh ®îc ®a ra khi "chØ sè rung ®éng kh¾c nghiÖt" ®¹t tíi gi¸ trÞ x¸c ®Þnh hoÆc xuÊt hiÖn sù thay ®æi ®ñ lín, t¹i ®ã cÇn thiÕt cã hµnh ®éng cøu ch÷a.

3.11. Ng¾t an toµn

Hµnh ®éng tøc thêi can thiÖp vµo hÖ ®iÒu hµnh m¸y nh»m lµm gi¶m rung ®éng hay dõng m¸y khi “chØ sè rung ®éng kh¾c nghiÖt” cña m¸y ®¹t gi¸ trÞ mµ vît qua nã nÕu tiÕp tôc vËn hµnh m¸y sÏ cã thÓ g©y sù cè háng hãc.

4. Ph©n lo¹i m¸y

Trong tiªu chuÈn nµy (xem Phô lôc A), "rung ®éng kh¾c nghiÖt" ®îc ph©n lo¹i theo:

KiÓu m¸y;
Cì c«ng suÊt hay chiÒu cao t©m trôc;
§é linh ho¹t cña hÖ thèng gi¸ ®ì.

4.1. Ph©n lo¹i theo kiÓu m¸y, cì c«ng suÊt hay chiÒu cao t©m trôc

N¨m nhãm m¸y kh¸c nhau cã c¸c yªu cÇu kh¸c biÖt ®¸ng kÓ trong thiÕt kÕ vÒ kiÓu, kÕt cÊu gi¸ ®ì vµ gèi ®ì æ trît, chiÒu cao H cña t©m trôc .v.v. tr×nh bµy trong B¶ng 1 cã thÓ cã vÞ trÝ trôc th¼ng ®øng, n»m ngang hay n»m nghiªng vµ ®îc l¾p ®Æt trªn gi¸ ®ì ®µn håi hay cøng v÷ng.

B¶ng 1 - Ph©n lo¹i m¸y theo kiÓu m¸y, cì c«ng suÊt hay chiÒu cao t©m trôc

Nhãm m¸y	M« t¶	§Æc ®iÓm
Nhãm 1	§éng c¬ ®iÖn c«ng suÊt ®Õn vµ b»ng 15kW cã chiÒu cao t©m trôc nhá h¬n 160mm.	M¸y ho¹t ®éng hoµn chØnh ë chÕ ®é vËn hµnh danh ®Þnh tæ hîp tõ ®éng c¬ vµ m¸y c«ng t¸c riªng rÏ.
Nhãm 2	M¸y cã c«ng suÊt tõ trªn 15kW ®Õn vµ b»ng 300kW, ®éng c¬ ®iÖn cã chiÒu cao t©m trôc H lín h¬n hoÆc b»ng 160mm vµ nhá h¬n 315mm.	C¸c m¸y nµy cã æ l¨n vµ vËn tèc lµm viÖc trªn 600 min^-1.
Nhãm 3	M¸y cã c«ng suÊt lín h¬n 300kW, m¸y ®iÖn cã chiÒu cao t©m trôc H kh«ng nhá h¬n 315mm.	C¸c m¸y nµy th«ng thêng cã æ trît. D¶i tèc ®é lµm viÖc t¬ng ®èi réng, tõ 120 ®Õn 15000 min^-1.
Nhãm 4	M¸y b¬m nhiÒu tÇng víi m¸y ®éng lùc riªng rÏ (li t©m, hçn lu, híng trôc) c«ng suÊt trªn 15kW.	M¸y nhãm nµy cã thÓ cã æ trît hoÆc æ l¨n.
Nhãm 5	M¸y b¬m nhiÒu tÇng tæ hîp víi m¸y ®éng lùc (li t©m, hçn lu, híng trôc) c«ng suÊt trªn 15kW.	M¸y nhãm nµy hÇu hÕt cã æ trît hoÆc æ l¨n.

Chó thÝch:

ChiÒu cao t©m trôc cña m¸y kh«ng cã ch©n ®Õ hoÆc m¸y cã ch©n ®Õ n©ng cao vµ cña m¸y ®øng sÏ ®îc x¸c ®Þnh nh lµ chiÒu cao t©m trôc cña m¸y trong cïng mét khung ®ì chÝnh, theo kiÓu l¾p ®Æt ch©n ®Õ n»m ngang. Khi kh«ng biÕt tríc khung ®ì, sÏ coi b¸n kÝnh cña m¸y lµ chiÒu cao t©m trôc.
4.2. Ph©n lo¹i theo ®é linh ho¹t cña gi¸ ®ì

§é linh ho¹t cña hÖ thèng gi¸ ®ì theo mét híng x¸c ®Þnh ®îc chia thµnh hai líp sau:

Gi¸ ®ì cøng v÷ng;
Gi¸ ®ì mÒm (®µn håi).

C¸c líp gi¸ ®ì trªn ®îc x¸c ®Þnh tuú thuéc mèi liªn quan gi÷a m¸y vµ ®é linh ho¹t cña nÒn ®ì.

4.2.1. NÕu tÇn sè tù nhiªn thÊp nhÊt cña liªn hîp m¸y vµ hÖ thèng gi¸ ®ì theo mét híng ®o x¸c ®Þnh cao h¬n Ýt nhÊt 25% so víi tÇn sè kÝch thÝch c¬ b¶n (thêng lµ tÇn sè quay trôc ®éng c¬) th× hÖ thèng gi¸ ®ì ®îc xem lµ cøng v÷ng theo híng ®ã. TÊt c¶ c¸c hÖ thèng gi¸ ®ì kh¸c ®îc xem lµ ®µn håi.

Chó thÝch:

§éng c¬ ®iÖn cã c«ng suÊt võa vµ lín thêng cã tèc ®é quay thÊp vµ gi¸ ®ì cøng v÷ng.
M¸y ph¸t tuèc bin, m¸y nÐn khÝ trªn 10MW vµ c¸c tæ m¸y ®øng thêng cã gi¸ ®ì ®µn håi.

4.2.2. Trong mét sè trêng hîp , tæ hîp gi¸ ®ì cã thÓ “cøng v÷ng” theo mét híng x¸c ®Þnh vµ “®µn håi” theo mét híng kh¸c. Rung ®éng ®îc ®¸nh gi¸ theo c¸ch ph©n lo¹i gi¸ ®ì phï hîp víi híng ®o rung ®éng. VÝ dô: tÇn sè tù nhiªn thÊp nhÊt theo ph¬ng th¼ng ®øng cã thÓ cao h¬n tÇn sè kÝch thÝch c¬ b¶n, trong khi tÇn sè tù nhiªn theo ph¬ng n»m ngang l¹i thÊp h¬n ®¸ng kÓ. HÖ thèng nh vËy cã thÓ “cøng v÷ng” trong mÆt ph¼ng th¼ng ®øng vµ “®µn håi” trong mÆt ph¼ng n»m ngang.

Chó thÝch: Cho phÐp x¸c ®Þnh b»ng thùc nghiÖm líp cña hÖ thèng gi¸ ®ì m¸y nÕu cha ®îc tÝnh to¸n vµ x¸c ®Þnh tríc tõ b¶n vÏ (®iÒu 4.2.1).

5. Quy tr×nh ®o thö vµ ®iÒu kiÖn vËn hµnh

5.1. Yªu cÇu chung

5.1.1. ThiÕt bÞ ®o ph¶i cã tÝnh n¨ng kü thuËt phï hîp vÒ ®é lín, tÇn sè, chÕ ®é ®o vµ ®é dµi c¸p v.v. ®Ó ®o ®îc gi¸ trÞ hiÖu dông ®èi víi c¸c tÇn sè rung ®éng d¶i réng, ®¸p øng ph¼ng (®ång ®Òu) trªn toµn d¶i tÇn sè Ýt nhÊt tõ 10Hz ®Õn 1000Hz, cã chøng chØ hiÖu chuÈn trong thêi gian hiÖu lùc (TCVN 6372: 1998).

5.1.2. Tr¸nh t¸c ®éng bÊt lîi cña m«i trêng lªn thiÕt bÞ ®o nh:

Sù thay ®æi nhiÖt ®é;
Trêng ®iÖn tõ;
Trêng ©m;
Sù thay ®æi cña nguån ®éng lùc;
ChiÒu dµi cña c¸p ®o nèi víi ®Çu ®o;
Híng ®Æt ®Çu ®o.

5.1.3. Chän vÞ trÝ ®o trªn bé phËn hë cña m¸y ®Ó viÖc tiÕp cËn ®îc dÔ dµng. §iÓm ®o (vÞ trÝ ®Æt ®Çu ®o) ph¶i ph¶n ¸nh trung thùc rung ®éng cña æ l¨n, tr¸nh mäi sù céng hëng hay khuyÕch ®¹i côc bé. VÞ trÝ vµ híng ®o rung ®éng ph¶i cã ®é nh¹y t¬ng thÝch víi lùc rung ®éng cña m¸y.

Chó thÝch:

§èi víi m¸y cã tèc ®é quay nhá h¬n hoÆc b»ng 600 min^-1 giíi h¹n díi cña d¶i tÇn sè ®¸p øng c©n b»ng ph¶i kh«ng lín h¬n 2Hz.
Cho môc ®Ých chuÈn ®o¸n, thiÕt bÞ ®o ph¶i cã tÇn sè giíi h¹n trªn lín h¬n 1000Hz.

5.1.4. TiÕn hµnh ®o ®Þnh kú rung ®éng cña m¸y b»ng c¸c thiÕt bÞ ®o cÇm tay hoÆc cè ®Þnh ®Ó ph¸t hiÖn sù thay ®æi mÊt c©n b»ng, thay ®æi tÝnh n¨ng æ trît, hay c¸c xª dÞch khái vÞ trÝ c¨n chØnh v.v. §èi víi c¸c ®èi tîng quan träng cã thÓ sö dông m¸y tÝnh ®Ó ph©n tÝch vµ c¶nh b¸o t×nh tr¹ng ho¹t ®éng kÐm cña m¸y.

5.1.5. VËn hµnh vµ ®iÒu chØnh, kiÓm tra ®Ó ch¾c ch¾n ®èi tîng thö lµm viÖc æn ®Þnh ë nhiÖt ®é chuÈn theo quy ®Þnh cña nhµ chÕ t¹o hay ë chÕ ®é dù kiÕn theo c¸c ph¬ng ph¸p thö riªng biÖt.

5.2. Quy tr×nh ®o

5.2.1. Chän hai vÞ trÝ ®o híng t©m trùc giao trªn mçi n¾p æ l¨n hay trô ®ì (H×nh 1, 2, 3, 4 hoÆc 5). Cho phÐp ®Æt c¸c ®Çu ®o t¹i bÊt kú vÞ trÝ gãc nµo trªn gèi æ l¨n hay trô ®ì æ l¨n. §o thªm rung ®éng theo chiÒu däc trôc nÕu cã yªu cÇu riªng biÖt (®iÒu 6.1.3). Ph¶i ghi chÐp ®Çy ®ñ c¸c gi¸ trÞ ®o øng víi c¸c vÞ trÝ vµ híng ®o.

Chó thÝch: Ph¬ng th¼ng ®øng vµ ph¬ng n»m ngang ®îc chän ®o cho c¸c m¸y l¾p ®Æt ngang. §èi víi m¸y l¾p ®Æt ®øng hay n»m nghiªng sÏ sö dông mét trong c¸c vÞ trÝ ®o cã trÞ sè rung ®éng lín nhÊt (thêng n»m theo chiÒu cña trôc ®µn håi).

5.2.2. Sö dông ®Çu ®o ®¬n trªn gèi ®ì æ l¨n hay trô ®ì æ l¨n thay cho c¸c cÆp ®Çu ®o trùc giao, nÕu biÕt tríc th«ng tin t¬ng thÝch vÒ ®é rung ®éng cña m¸y. Ph¶i thËn träng khi ®¸nh gi¸ rung ®éng tõ ®Çu ®o ®¬n t¹i mÆt ph¼ng ®o v× ®Çu ®o cã thÓ kh«ng ®îc ®Þnh híng ®óng chiÒu ®Ó ®a ra trÞ sè xÊp xØ hîp lý ®èi víi gi¸ trÞ cùc ®¹i trªn mÆt ph¼ng nµy.

5.2.3. L¾p ®Æt ®Çu ®o vµo vÞ trÝ ®o theo qui ®Þnh cña nhµ chÕ t¹o, ph¬ng ph¸p thö hoÆc yªu cÇu riªng biÖt nÕu cã. BËt m¸y, chê kho¶ng 15 phót ®Ó thiÕt bÞ ®o ho¹t ®éng æn ®Þnh. Chän ®Æt chÕ ®é ®o, ®¹i lîng vµ thang ®o, d¶i tÇn sè ®o v.v theo yªu cÇu ®o thö.

5.2.4. §iÒu chØnh tèc ®é quay hay møc t¶i trªn m¸y vµ tiÕn hµnh ®o rung ®éng ë tÊt c¶ c¸c chÕ ®é thö nghiÖm hoÆc ®iÒu kiÖn m¸y dù kiÕn lµm viÖc dµi h¹n. TiÕn hµnh ®o ®é chuyÓn dÞch hoÆc vËn tèc rung ®éng hay tæ hîp c¶ hai ®¹i lîng nµy tuú thuéc vµo chuÈn cø rung ®éng ®îc ¸p dông. Ghi chÐp ®Çy ®ñ c¸c gi¸ trÞ ®¹i lîng ®o øng víi c¸c vÞ trÝ ®o, híng ®o vµ chÕ ®é ®o thö. Gi¸ trÞ ®o lín nhÊt tõ c¸c ®iÒu kiÖn trªn sÏ ®îc xem lµ "chØ sè rung ®éng kh¾c nghiÖt".

H×nh 1. C¸c ®iÓm ®o ®èi víi m¸y n»m ngang cã bÖ ®ì æ l¨n

H×nh 3. C¸c ®iÓm ®o ®èi víi ®éng c¬ ®iÖn c«ng suÊt bÐ

H×nh 4. C¸c ®iÓm ®o ®èi víi ®éng c¬ n»m ngang kiÓu pit t«ng

H×nh 5. C¸c ®iÓm ®o ®èi víi m¸y l¾p ®Æt ®øng

5.2.5. NÕu rung ®éng ®o ®îc lín h¬n chuÈn cø chÊp nhËn (®iÒu 6) vµ nghi ngê cã møc rung ®éng nÒn vît tréi, ph¶i x¸c ®Þnh møc ®é ¶nh hëng tõ bªn ngoµi b»ng c¸c phÐp ®o tiÕn hµnh khi kh«ng vËn hµnh m¸y thö. NÕu rung ®éng ®o ®îc khi m¸y thö kh«ng vËn hµnh lín h¬n 25% gi¸ trÞ ®o khi m¸y thö vËn hµnh, ph¶i hiÖu chØnh kÕt qu¶ ®o ®Ó lo¹i trõ ¶nh hëng cña rung ®éng nÒn.

Chó thÝch: Cho phÐp lo¹i bá rung ®éng nÒn b»ng c¸ch lo¹i trõ nguån rung ®éng tõ bªn ngoµi hoÆc lo¹i bá thµnh phÇn nµy tõ kÕt qu¶ ®o b»ng phÐp ph©n tÝch phæ thÝch hîp.

6. §¸nh gi¸ kÕt qu¶ ®o

Trong tiªu chuÈn nµy ®a ra hai chuÈn cø ®Ó ®¸nh gi¸ "chØ sè rung ®éng kh¾c nghiÖt" ®èi víi c¸c nhãm m¸y kh¸c nhau. Trong khi chuÈn cø thø nhÊt xem xÐt ®é rung ®éng d¶i tÇn réng ®o ®îc th× chuÈn cø thø hai chØ xem xÐt sù thay ®æi ®é lín mµ kh«ng quan t©m ®Õn chiÒu t¨ng gi¶m cña nã (tham kh¶o Phô lôc B).

6.1. ChuÈn cø I: §é rung ®éng

ChuÈn cø I liªn quan ®Õn viÖc x¸c ®Þnh c¸c vïng giíi h¹n ®é rung ®éng (lùc ®éng) chÞu ®îc trªn æ l¨n vµ møc ®é rung ®éng cho phÐp truyÒn vÒ m«i trêng qua kÕt cÊu gi¸ vµ nÒn ®ì. §é rung ®éng lín nhÊt ®o ®îc t¹i mçi æ l¨n hay gi¸ ®ì ®îc ®¸nh gi¸ theo vïng íc lîng øng víi líp gi¸ ®ì nhÊt ®Þnh. C¸c vïng íc lîng nµy ®îc thiÕt lËp tõ kinh nghiÖm quèc tÕ.

6.1.1. Giíi h¹n rung ®éng

C¸c vïng íc lîng díi ®©y (xem Phô lôc A) ®îc x¸c ®Þnh nh»m ®¸nh gi¸ chÊt lîng vÒ rung ®éng ®èi víi mét m¸y cô thÓ vµ ®a ra c¸c híng dÉn hµnh ®éng nÕu kh«ng cã c¸c quy ®Þnh riªng biÖt.

Vïng A: Vïng rung ®éng cña m¸y míi sau khi ®îc cÊp phÐp sö dông;
Vïng B: Vïng rung ®éng cña m¸y ®îc phÐp lµm viÖc dµi h¹n;
Vïng C: Vïng rung ®éng cña m¸y kh«ng tho¶ m·n ®iÒu kiÖn vËn hµnh dµi h¹n. Tuy nhiªn, cã thÓ vËn hµnh m¸y trong kho¶ng thêi gian nhÊt ®Þnh ë t×nh tr¹ng nµy cho ®Õn khi cã ®iÒu kiÖn tiÕn hµnh biÖn ph¸p kh¾c phôc;
Vïng D: C¸c gi¸ trÞ rung ®éng trong vïng nµy ®îc xem nh ®ñ "kh¾c nghiÖt" ®Ó lµm háng m¸y.

Chó thÝch: TrÞ sè g¸n cho c¸c vïng bao, kh«ng ph¶i lµ quy ®Þnh vÒ ®Æc trng kü thuËt. Cho phÐp kh¸ch hµng vµ nhµ cung cÊp tho¶ thuËn vÒ giíi h¹n rung ®éng (cao h¬n hay thÊp h¬n) ®èi víi lo¹i m¸y cô thÓ, nÕu cã yªu cÇu riªng biÖt.

6.1.2. Giíi h¹n vïng bao íc lîng

TrÞ sè giíi h¹n vïng bao cho trong c¸c B¶ng A.1, A.2, A.3, A.4 vµ A.5 dùa trªn c¸c gi¸ trÞ vËn tèc rung vµ ®é chuyÓn dÞch d¶i réng cùc ®¹i ®o ®îc tõ hai ®Çu ®o ®Þnh híng trùc giao xuyªn t©m. Chän gi¸ trÞ ®o lín nhÊt trong mçi mÆt ph¼ng ®o khi sö dông c¸c B¶ng nµy.

Chän c¸c gi¸ trÞ ®o vËn tèc rung vµ ®é chuyÓn dÞch cùc ®¹i so s¸nh víi c¸c gi¸ trÞ t¬ng øng trong B¶ng A.1, A.2, A.3, A.4 hoÆc A.5, vïng "kh¾c nghiÖt" an toµn nhÊt sÏ ®îc ¸p dông.

6.1.3. Rung ®éng däc trôc

Trong thùc tiÔn, Ýt ¸p dông ®o rung ®éng däc trôc ®èi víi c¸c æ l¨n chÞu lùc híng t©m trong qu¸ tr×nh gi¸m s¸t vËn hµnh liªn tôc. §o rung ®éng däc trôc tríc tiªn ®îc sö dông cho môc ®Ých chuÈn ®o¸n hay ®iÒu tra ®Þnh kú v× mét sè sù cè dÔ ®îc ph¸t hiÖn tõ rung ®éng däc trôc. HiÖn t¹i, chuÈn cø rung ®éng däc trôc c¸ biÖt chØ ¸p dông trong trêng hîp cã lùc däc trôc t¸c ®éng lªn æ l¨n, ë ®ã rung ®éng t¬ng quan víi xung lùc däc trôc cã thÓ lµm háng bÒ mÆt ®ì t¶i theo chiÒu däc trôc. C¸c chuÈn cø trong b¶ng A.1, A.2, A.3, A.4 vµ A.5 ¸p dông cho rung ®éng híng t©m trªn tÊt c¶ c¸c lo¹i æ l¨n vµ rung ®éng däc trôc trªn æ l¨n chÞu lùc däc trôc.

6.1.4. Rung ®éng cña b¬m

C¸c chuÈn cø ®¸nh gi¸ rung ®éng trong B¶ng A.4 vµ A.5 ¸p dông cho b¬m vËn hµnh ë chÕ ®é lu lîng danh ®Þnh. C¸c trÞ sè rung ®éng cao cã thÓ xuÊt hiÖn ë c¸c ®iÒu kiÖn vËn hµnh kh¸c chÕ ®é danh ®Þnh do sù thay ®æi tæn thÊt trong dßng ch¶y cña hÖ thèng. Ph¶i tu©n thñ quy ®Þnh cña nhµ chÕ t¹o ®èi víi chÕ ®é vËn hµnh kh¸c víi chÕ ®é danh ®Þnh ®Ó tr¸nh háng hãc hoÆc thóc ®Èy l·o ho¸ b¬m trong thêi k× khai th¸c sö dông. C¸c trÞ sè rung ®éng c¶nh b¸o vµ ng¾t an toµn ®Òu ®îc ®iÒu chØnh trªn c¬ së kinh nghiÖm, nÕu ¸p dông.

Chó thÝch:

Do cã kÕt cÊu phï hîp, mét sè b¬m ®Æc biÖt cã thÓ cã trÞ sè rung ®éng cho phÐp cao h¬n c¸c trÞ sè trong b¶ng A.4 vµ A.5.
Khi l¾p ®Æt b¬m ph¶i ®Æc biÖt chó ý ®Ó tr¸nh céng hëng trong hÖ thèng ®êng èng vµ nÒn ®èi víi tÇn sè kÝch thÝch c¬ b¶n (vÝ dô: mét hoÆc hai lÇn tÇn sè lµm viÖc hoÆc tÇn sè c¾t cña b¸nh quay), v× tÇn sè céng hëng cã thÓ g©y nªn c¸c rung ®éng qu¸ møc.

6.2. ChuÈn cø II: Sù thay ®æi ®é rung ®éng

6.2.1. ChuÈn cø II ®a ra ®¸nh gi¸ vÒ sù thay ®æi ®é rung ®éng d¶i tÇn réng, xuÊt hiÖn ë ®iÒu kiÖn vËn hµnh tr¹ng th¸i x¸c lËp so víi gi¸ trÞ chuÈn ®îc thiÕt lËp tríc ®ã. Sù xuÊt hiÖn c¸c thay ®æi ®¸ng kÓ vÒ ®é rung ®éng d¶i tÇn réng, ®ßi hái mét sè ®¸nh gi¸ mµ vïng C cña chuÈn cø I kh«ng ®¸p øng ®îc. Nh÷ng thay ®æi nh vËy cã thÓ x¶y ra ®ét ngét hoÆc t¨ng dÇn theo thêi gian, qua ®ã cã thÓ chØ ra kÞp thêi tríc khi x¶y ra sù cè háng hãc hay mét sè biÓu hiÖn kh«ng b×nh thêng kh¸c.

Chó thÝch: §iÒu kiÖn vËn hµnh ë tr¹ng th¸i x¸c lËp cã thÓ bao gåm c¸c thay ®æi nhá vÒ ®iÒu kiÖn vËn hµnh hay c«ng suÊt m¸y.

6.2.2. Khi ¸p dông chuÈn cø II, c¸c phÐp ®o rung ®éng ®em so s¸nh ph¶i ®îc ®äc t¹i cïng vÞ trÝ ®o (®Çu ®o), cïng híng vµ cïng mét ®iÒu kiÖn vËn hµnh. C¸c thay ®æi râ rÖt vÒ ®é rung ®éng (kh«ng quan t©m ®Õn gi¸ trÞ rung ®éng tuyÖt ®èi) cÇn ®îc nghiªn cøu ®Ó tr¸nh c¸c t×nh huèng nguy hiÓm. Khi ®é rung ®éng t¨ng hoÆc gi¶m vît qu¸ 25% gi¸ trÞ trªn cña vïng B (x¸c ®Þnh trong B¶ng A.1, A.2, A.3, A.4 vµ A.5), c¸c thay ®æi cÇn ®îc quan t©m, ®Æc biÖt nÕu chóng xuÊt hiÖn bÊt thêng. Khi ®ã, cÇn tiÕn hµnh nghiªn cøu, chuÈn ®o¸n ®Ó ph¸t hiÖn nguyªn nh©n cña sù thay ®æi vµ x¸c ®Þnh c¸c hµnh ®éng thÝch hîp tiÕp theo.

Chó thÝch: TrÞ sè 25% ®îc ®a ra nh mét gîi ý vÒ sù thay ®æi ®¸ng kÓ cña ®é rung ®éng, song còng cã thÓ sö dông c¸c gi¸ trÞ kh¸c dùa trªn kinh nghiÖm ®èi víi c¸c lo¹i m¸y ®Æc biÖt. VÝ dô: cã thÓ cho phÐp c¸c thay ®æi lín h¬n ®èi víi mét sè kiÓu b¬m.

6.3. Giíi h¹n vËn hµnh

Trong thùc tiÔn, cÇn thiÕt lËp c¸c giíi h¹n rung ®éng cho chÕ ®é vËn hµnh dµi h¹n. C¸c giíi h¹n nµy cã d¹ng c¶nh b¸o vµ ng¾t an toµn. C¸c giíi h¹n vËn hµnh kh¸c nhau, ph¶n ¸nh kh¸c nhau lªn t¶i ®éng vµ sù cøng v÷ng cña gi¸ ®ì m¸y, cÇn ®îc x¸c ®Þnh ®èi víi c¸c vÞ trÝ ®o vµ híng ®o kh¸c nhau.

6.3.1. §Æt gi¸ trÞ c¶nh b¸o

Cã thÓ thay ®æi theo nhu cÇu, t¨ng hoÆc gi¶m gi¸ trÞ c¶nh b¸o ®èi víi c¸c m¸y kh¸c nhau. C¸c trÞ sè ®îc chän ®Æt, nh×n chung tuú thuéc gi¸ trÞ ®êng c¬ së vµ ®îc x¸c ®Þnh theo kinh nghiÖm ®èi víi vÞ trÝ hay híng ®o cho lo¹i m¸y riªng biÖt.

Chó thÝch:

TrÞ sè c¶nh b¸o ®îc khuyÕn c¸o chän ®Æt 25% cao h¬n ®êng c¬ së cña gi¸ trÞ giíi h¹n trªn ®èi víi vïng B. NÕu ®êng c¬ së thÊp, trÞ sè c¶nh b¸o cã thÓ ®Æt thÊp h¬n vïng C.
§èi víi m¸y míi cha cã ®êng c¬ së, chän ®Æt chÕ ®é c¶nh b¸o ban ®Çu trªn c¬ së kinh nghiÖm tõ c¸c m¸y t¬ng tù hoÆc liªn quan, phï hîp víi c¸c gi¸ trÞ chÊp nhËn ®· tho¶ thuËn. Sau mét thêi gian vËn hµnh, gi¸ trÞ "®êng c¬ së tr¹ng th¸i x¸c lËp" cÇn ®îc thiÕt lËp vµ ®iÒu chØnh l¹i theo gi¸ trÞ c¶nh b¸o t¬ng øng.

6.3.2. §Æt gi¸ trÞ ng¾t an toµn

Gi¸ trÞ ng¾t an toµn thêng phô thuéc vµo møc ®é tÝch hîp c¬ khÝ cña m¸y vµ phô thuéc vµo mçi ®Æc ®iÓm thiÕt kÕ riªng biÖt ®a vµo ®Ó m¸y cã thÓ chÞu ®ùng ®îc c¸c lùc ®éng bÊt thêng. C¸c trÞ sè ng¾t an toµn ®îc ¸p dông nh nhau cho tÊt c¶ c¸c m¸y cã thiÕt kÕ gièng nhau vµ kh«ng liªn quan ®Õn gi¸ trÞ ®êng c¬ së tr¹ng th¸i x¸c lËp dïng ®Ó ®Æt c¶nh b¸o.

Nh×n chung, c¸c gi¸ trÞ c¶nh b¸o cã thÓ kh¸c nhau ®èi víi c¸c m¸y cã thiÕt kÕ kh¸c nhau, do vËy kh«ng thÓ ®a ra chØ dÉn cô thÓ vÒ c¸c gi¸ trÞ ng¾t an toµn tuyÖt ®èi. Th«ng thêng, gi¸ trÞ ng¾t an toµn n»m trong vïng C vµ D, song c¸c gi¸ trÞ ng¾t an toµn ®îc khuyÕn c¸o kh«ng vît qu¸ 1,25 lÇn giíi h¹n trªn cña vïng C.

6.4. Quy tr×nh/chuÈn cø bæ sung

C¸c phÐp ®o vµ íc lîng rung ®éng m¸y trong tiªu chuÈn nµy cã thÓ ®îc bæ sung bëi c¸c phÐp ®o rung ®éng cña trôc khi cã nhu cÇu vµ sö dông c¸c chuÈn cø t¬ng thÝch. CÇn thiÕt ph¶i ph©n biÖt r»ng kh«ng cã mèi quan hÖ ®¬n gi¶n gi÷a rung ®éng gèi ®ì æ l¨n víi rung ®éng cña trôc hoÆc ngîc l¹i. Sù kh¸c biÖt gi÷a c¸c phÐp ®o rung ®éng tuyÖt ®èi cña trôc vµ c¸c phÐp ®o rung ®éng t¬ng ®èi cña trôc liªn quan ®Õn rung ®éng gèi ®ì æ l¨n cã thÓ kh¸c nhau do sù kh¸c biÖt vÒ gãc pha. Khi ¸p dông c¸c chuÈn cø trong tiªu chuÈn nµy vµ tõ c¸c tiªu chuÈn thÝch hîp kh¸c ®Ó ®¸nh gi¸ ®é rung ®éng cña m¸y ph¶i tiÕn hµnh ®o ®éc lËp rung ®éng cña trôc vµ gèi ®ì æ l¨n. NÕu ¸p dông c¸c chuÈn cø kh¸c nhau sÏ dÉn ®Õn c¸c kÕt qu¶ ®¸nh gi¸ kh¸c nhau vÒ "rung ®éng kh¾c nghiÖt". Khi ®ã vïng cã "giíi h¹n kh¾c nghiÖt" an toµn h¬n sÏ ®îc xem xÐt ¸p dông.

6.5. §¸nh gi¸ trªn c¬ së th«ng tin vect¬ rung ®éng

Trong tiªu chuÈn nµy chØ xem xÐt ®¸nh gi¸ rung ®éng d¶i tÇn réng mµ kh«ng xÐt tíi c¸c thµnh phÇn tÇn sè hay pha. Do vËy, trong nhiÒu trêng hîp sÏ phï hîp víi phÐp thö nghiÖm nghiÖm thu vµ cho môc ®Ých gi¸m s¸t vËn hµnh. Tuy nhiªn, cho môc ®Ých gi¸m s¸t ®iÒu kiÖn vËn hµnh dµi h¹n, sö dông th«ng tin vect¬ rung ®éng lµ ®Æc biÖt bæ Ých ®Ó ph¸t hiÖn vµ x¸c ®Þnh c¸c thay ®æi tr¹ng th¸i ®éng häc cña m¸y. Kh«ng thÓ ph¸t hiÖn ®îc c¸c thay ®æi nµy nÕu chØ sö dông c¸c phÐp ®o rung ®éng d¶i tÇn réng.

Chó thÝch: TÇn sè vµ pha liªn quan ®Õn th«ng tin rung ®éng ngµy cµng ®îc sö dông réng r·i cho môc ®Ých gi¸m s¸t vµ chuÈn ®o¸n. Tuy nhiªn, ®Æc tÝnh kÜ thuËt cña chuÈn cø trªn kh«ng ph¶i lµ ®èi tîng cña tiªu chuÈn nµy (tham kh¶o Phô lôc B).

7. B¸o c¸o kÕt qu¶

Biªn b¶n thö nghiÖm ph¶i chøa c¸c th«ng tin sau (tham kh¶o Phô lôc C):

Tªn vµ ®Þa chØ cña ngêi/ tæ chøc thùc hiÖn ®o thö nghiÖm;
Sè nhËn d¹ng cña biªn b¶n thö nghiÖm;
Tªn vµ ®Þa chØ cña ngêi/ tæ chøc yªu cÇu thö nghiÖm;
§iÒu kiÖn thö nghiÖm nh: Thêi gian, ®Þa ®iÓm, m«i trêng thö nghiÖm, ph¬ng ph¸p thö nghiÖm, s¬ ®å bè trÝ ®Çu ®o, b¸o c¸o c¸c h¹ng môc ®o thö nghiÖm v.v.
C«ng bè sè liÖu ®o ph¶n ¸nh t×nh tr¹ng cña m¸y thö;
KÕt luËn vÒ sù phï hîp cña møc ®é rung ®éng x¸c ®Þnh ®îc víi c¸c yªu cÇu cña tiªu chuÈn nµy.

Phô lôc A

(Quy ®Þnh)

Giíi h¹n vïng bao íc lîng

Thùc tÕ cho thÊy vËn tèc rung ph¶n ¸nh kh¸ ®Çy ®ñ c¸c gi¸ trÞ vïng bao rung ®éng cña nhiÒu kiÓu m¸y víi tèc ®é quay kh¸c nhau. Bëi vËy, ®¹i lîng ®¸nh gi¸ c¬ b¶n ®îc chän lµ gi¸ trÞ hiÖu dông cña vËn tèc rung d¶i tÇn réng.

Chó thÝch:

- Trong nhiÒu trêng hîp, ngêi ta chÊp nhËn ®o rung ®éng b»ng c¸c thiÕt bÞ ®o cã chia ®é ®Ó ®äc gi¸ trÞ ®Ønh thay v× gi¸ trÞ rung ®éng hiÖu dông.

- NÕu h×nh d¸ng sãng rung ®éng vÒ c¬ b¶n lµ sãng sin, quan hÖ ®¬n gi¶n tån t¹i gi÷a gi¸ trÞ ®Ønh vµ gi¸ trÞ hiÖu dông. C¸c vïng bao trong c¸c b¶ng cã thÓ ®îc biÓu diÔn bëi c¸c gi¸ trÞ "tõ kh«ng ®Õn ®Ønh" b»ng c¸ch nh©n víi hÖ sè hoÆc bëi c¸c gi¸ trÞ "®Ønh ®Õn ®Ønh" b»ng c¸ch nh©n víi hÖ sè 2. VÝ dô: chia c¸c gi¸ trÞ rung ®éng "tõ kh«ng ®Õn ®Ønh" ®o ®îc cho , vµ nhËn ®îc chuÈn cø hiÖu dông trong c¸c B¶ng A.1, A.2, A.3, A.4 vµ A.5.

- §èi víi nhiÒu m¸y, rung ®éng vît tréi thêng xuÊt hiÖn t¹i tÇn sè trôc quay ®éng c¬. Cßn m¸y b¬m - ®«i khi t¹i tÇn sè c¾t cña c¸nh b¬m. Khi ®o gi¸ trÞ rung ®éng "®Ønh" thay v× c¸c gi¸ trÞ hiÖu dông, cã thÓ thiÕt lËp ®îc c¸c B¶ng t¬ng ®¬ng A.1, A.2, A.3, A.4 vµ A.5. Nh©n trÞ sè vïng bao trong c¸c b¶ng ®· cho víi hÖ sè ®Ó t¹o ra c¸c b¶ng t¬ng ®¬ng ®Ó ®¸nh gi¸ rung ®éng kh¾c nghiÖt "®Ønh" ®èi víi trêng hîp chØ cã mét tÇn sè.

Nh ®· biÕt, nÕu chØ xem xÐt gi¸ trÞ vËn tèc rung riªng rÏ mµ kh«ng quan t©m ®Õn tÇn sè cã thÓ dÉn ®Õn ®é chuyÓn dÞch lín kh«ng chÊp nhËn ®îc. VÝ dô: trêng hîp ®èi víi m¸y cã tèc ®é quay thÊp khi thµnh phÇn rung ®éng chñ ®¹o lµ mét lÇn trªn mét vßng. T¬ng tù, chuÈn sè vËn tèc kh«ng ®æi ®èi víi m¸y cã tèc ®é quay cao, hoÆc cã n¨ng lîng rung ®éng ®ñ lín trong d¶i tÇn sè cao cã thÓ dÉn ®Õn trÞ sè gia tèc cao. Mét c¸ch lý tëng, chuÈn cø ®¸nh gi¸ chÊp nhËn cÇn ph¶i dùa trªn ®é chuyÓn dÞch, vËn tèc vµ gia tèc rung ®éng tuú thuéc vµo d¶i tèc ®é vËn hµnh vµ kiÓu m¸y. Tuy nhiªn, hiÖn nay c¸c gi¸ trÞ vïng bao rung ®éng chØ ®îc ®a ra díi d¹ng vËn tèc vµ ®é chuyÓn dÞch, tr×nh bµy trong B¶ng A.1, A.2, A.3, A.4 vµ A.5 cho n¨m nhãm m¸y t¬ng øng (ISO 10816 - 1: 1995 vµ ISO 10816 - 3: 2000).

C¸c giíi h¹n ¸p dông cho gi¸ trÞ hiÖu dông d¶i tÇn réng ®èi víi vËn tèc rung ®éng vµ ®é chuyÓn dÞch ë d¶i tÇn sè lµ tõ 10Hz ®Õn 1000Hz vµ ®èi víi m¸y cã tèc ®é thÊp h¬n 600 min^-1 lµ tõ 2Hz ®Õn 1000Hz. Trong hÇu hÕt c¸c trêng hîp, chØ cÇn ®o mçi vËn tèc rung ®éng lµ ®ñ. NÕu phæ rung ®éng ®îc xem xÐt chøa c¸c thµnh phÇn tÇn sè thÊp, khi ®¸nh gi¸ cÇn ph¶i dùa trªn c¸c phÐp ®o d¶i tÇn réng ®èi víi vËn tèc rung ®éng vµ ®é chuyÓn dÞch.

M¸y thuéc n¨m nhãm trªn cã thÓ ®îc l¾p ®Æt trªn gi¸ ®ì cøng v÷ng hay gi¸ ®ì ®µn håi (híng dÉn ph©n lo¹i gi¸ ®ì tr×nh bµy trong ®iÒu 4). Gi¸ trÞ vµ giíi h¹n bèn vïng íc lîng kh¸c nhau cho trong c¸c B¶ng A.1, A.2, A.3, A.4 vµ A.5.

B¶ng A.1 - Ph©n vïng íc lîng rung ®éng kh¾c nghiÖt ®èi víi m¸y nhãm 1:

Tæ hîp ®éng c¬ - m¸y c«ng t¸c cã c«ng suÊt ®Õn 15kW, m¸y ®iÖn víi chiÒu cao

t©m trôc H nhá h¬n 160mm

Vïng bao	VËn tèc rung ®éng (hiÖu dông), mm/s
A	0,28
	0,45
	0,71
B	1,12
B	1,8
C	2,8
C	4,5
D	7,1
	11,2
	18
	28
	45

B¶ng A.2 - Ph©n vïng íc lîng rung ®éng kh¾c nghiÖt ®èi víi m¸y nhãm 2:

M¸y cã c«ng suÊt trªn 15kW ®Õn vµ b»ng 300kW, m¸y ®iÖn cã chiÒu cao

t©m trôc 160mm < H < 315mm

Líp gi¸ ®ì

Vïng bao

§é chuyÓn dÞch (hiÖu dông), m

VËn tèc (hiÖu dông), mm/s

Cøng v÷ng

A/B

B/C

C/D

22
45
71

1,4

2,8

4,5

§µn håi

A/B
B/C

C/D

37
71
113

2,3

4,5

7,1

B¶ng A.3 - Ph©n vïng íc lîng rung ®éng kh¾c nghiÖt ®èi víi m¸y nhãm 3:

M¸y cã c«ng suÊt trªn 300kW ®Õn 50MW; m¸y ®iÖn víi

chiÒu cao t©m trôc H lín h¬n 315mm

Líp gi¸ ®ì

Vïng bao

§é chuyÓn dÞch (hiÖu dông), m

VËn tèc (hiÖu dông), mm/s

Cøng v÷ng

A/B

B/C

C/D

29
57
90

2,3

4,5

7,1

§µn håi

A/B
B/C

C/D

45
90
140

3,5

7,1

11,0

B¶ng A.4 - Ph©n vïng íc lîng rung ®éng kh¾c nghiÖt ®èi víi m¸y nhãm 4:

B¬m nhiÒu tÇng vµ m¸y ®éng lùc riªng rÏ (ly t©m, hçn lu hay híng trôc)

c«ng suÊt trªn 15kW

Líp gi¸ ®ì

Vïng bao

§é chuyÓn dÞch (hiÖu dông), m

VËn tèc (hiÖu dông), mm/s

Cøng v÷ng

A/B

B/C

C/D

18
36
56

2,3

4,5

7,1

§µn håi

A/B
B/C

C/D

28
56
90

3,5

7,1

11,0

B¶ng A.5 - Ph©n vïng íc lîng rung ®éng kh¾c nghiÖt ®èi víi m¸y nhãm 5:

B¬m nhiÒu tÇng vµ m¸y ®éng lùc liªn hîp (ly t©m, hçn lu hay híng trôc)

c«ng suÊt trªn 15kW

Líp gi¸ ®ì

Vïng bao

§é chuyÓn dÞch (hiÖu dông), m

VËn tèc (hiÖu dông), mm/s

Cøng v÷ng

A/B

B/C

C/D

11
22
36

1,4

2,8

4,5

§µn håi

A/B
B/C

C/D

18
36
56

2,3

4,5

7,1

Chó thÝch:

TrÞ sè cho trong c¸c B¶ng tõ A.1 ®Õn A.5 kh«ng nh÷ng ¸p dông cho c¸c phÐp ®o rung ®éng híng t©m trªn æ l¨n, bÖ ®ì æ l¨n hoÆc gèi ®ì æ l¨n mµ cho c¶ rung ®éng däc trôc trªn c¸c æ l¨n chÞu lùc ë ®iÒu kiÖn vËn hµnh tr¹ng th¸i x¸c lËp víi tèc ®é quay danh ®Þnh hay trong vïng cho tríc. Kh«ng ¸p dông khi m¸y lµm viÖc ë chÕ ®é qu¸ t¶i nhÊt thêi.
Cã thÓ cho phÐp c¸c trÞ sè kh¸c cao h¬n ®èi víi c¸c m¸y ®Æc biÖt hay gi¸ ®ì vµ ®iÒu kiÖn vËn hµnh ®Æc thï. TÊt c¶ c¸c trêng hîp nµy lµ ®èi tîng tho¶ thuËn gi÷a nhµ chÕ t¹o vµ kh¸ch hµng.
HiÖn nay, trong thùc tiÔn thêng kh«ng gi¸m s¸t trÞ sè gia tèc rung cña c¸c m¸y nµy.
§èi víi b¬m c¸nh cìng bøc ®Æc biÖt chèng m¾c cá r¸c... hay chÕ ®é vËn hµnh t¬ng tù, th«ng thêng cã thÓ cã ®é rung ®éng cao h¬n (vÝ dô ®Õn 3mm/s ®èi víi b¬m mét tÇng).

Phô lôc B

(Tham kh¶o)

Ph©n tÝch sù thay ®æi vect¬ rung ®éng

B.1. Më ®Çu

ChuÈn cø ®¸nh gi¸ ®îc x¸c ®Þnh th«ng qua trÞ sè rung ®éng d¶i tÇn réng khi xuÊt hiÖn bÊt cø sù thay ®æi nµo vÒ rung ®éng xung quanh c¸c gi¸ trÞ x¸c lËp. ChuÈn cø nµy cã h¹n chÕ, v× mét sè thay ®æi chØ cã thÓ nhËn d¹ng ®îc b»ng ph©n tÝch vect¬ riªng rÏ c¸c thµnh phÇn tÇn sè. Sù ph¸t triÓn cña kÜ thuËt trªn cho c¸c môc ®Ých kh¸c nhau ngoµi c¸c thµnh phÇn rung ®éng ®ång bé còng míi ®ang b¾t ®Çu vµ cha thÓ xem xÐt trong tiªu chuÈn nµy.

B.2. Kh¸i qu¸t chung

TÝn hiÖu rung ®éng d¶i tÇn réng x¸c lËp ®o ®îc trªn m¸y vÒ b¶n chÊt lµ gi¸ trÞ phøc hîp vµ hîp thµnh tõ c¸c thµnh phÇn tÇn sè kh¸c nhau. Mçi thµnh phÇn tÇn sè trong ®ã ®îc x¸c ®Þnh bëi tÇn sè, biªn ®é vµ pha liªn quan ®Õn mét sè d÷ liÖu ®· biÕt tríc. Th«ng thêng c¸c thiÕt bÞ gi¸m s¸t rung ®éng chØ ®o ®é lín cña toµn d¶i tÝn hiÖu phøc hîp mµ kh«ng nhËn biÕt sù kh¸c nhau cña mçi tÇn sè thµnh phÇn. Tuy nhiªn, thiÕt bÞ chuÈn ®o¸n hiÖn ®¹i cã kh¶ n¨ng ph©n tÝch tÝn hiÖu phøc hîp nh biªn ®é vµ nhËn d¹ng pha cña mçi thµnh phÇn tÇn sè. Th«ng tin nµy cã ý nghÜa ®Æc biÖt quan träng ®èi víi kÜ s rung ®éng, cho phÐp chuÈn ®o¸n c¸c nguyªn nh©n vµ c¸c ®éng th¸i rung ®éng kh«ng b×nh thêng.

C¸c thay ®æi trong thµnh phÇn tÇn sè riªng rÏ, cã thÓ kh¸ lín, nhng cha ®îc ph¶n ¸nh ®ñ trong phÐp ®o rung ®éng d¶i tÇn réng vµ do vËy chuÈn cø dùa trªn sù thay ®æi ®é rung ®éng d¶i tÇn réng ®ßi hái ph¶i cã c¸c phÐp ®o pha bæ sung.

B.3. B¶n chÊt cña sù thay ®æi vect¬ rung ®éng

H×nh B.1 lµ biÓu ®å cùc dïng ®Ó chØ h×nh d¸ng vect¬ vÒ biªn ®é vµ pha cña mét trong c¸c thµnh phÇn tÇn sè cña tÝn hiÖu rung ®éng phøc hîp.

Vect¬ m« pháng ®iÒu kiÖn tr¹ng th¸i x¸c lËp, vÝ dô: ë ®ã ®é rung ®éng hiÖu dông lµ 3mm/s víi gãc pha 40^O. Vect¬ m« pháng ®iÒu kiÖn rung ®éng tr¹ng th¸i x¸c lËp sau mét sè thay ®æi xuÊt hiÖn ®èi víi m¸y, vÝ dô: ®é rung ®éng hiÖu dông lóc nµy lµ 2,5mm/s víi gãc pha 180^O. MÆc dï ®é rung ®éng hiÖu dông ®· gi¶m 0,5mm/s (tõ 3,0mm/s xuèng 2,5mm/s), sù thay ®æi rung ®éng thùc tÕ ®îc thÓ hiÖn bëi vect¬ cã ®é lín hiÖu dông lµ 5,2 mm/s, lín h¬n mêi lÇn so víi chØ sè suy gi¶m ®é rung ®éng riªng rÏ.

B.4. Gi¸m s¸t sù thay ®æi vect¬ rung ®éng

VÝ dô ®a ra trong ®iÒu B.3 minh häa tÇm quan träng cña viÖc nhËn d¹ng sù thay ®æi vect¬ tÝn hiÖu rung ®éng. Tuy nhiªn, cÇn thiÕt ph¶i nhÊn m¹nh r»ng tÝn hiÖu rung ®éng d¶i tÇn réng, nh×n chung ®îc hîp thµnh tõ nhiÒu tÇn sè thµnh phÇn riªng rÏ, mçi tÇn sè cã thÓ ghi nhËn sù thay ®æi vect¬. H¬n n÷a, sù thay ®æi kh«ng thÓ chÊp nhËn ®îc ®èi víi mét thµnh phÇn tÇn sè riªng rÏ l¹i cã thÓ n»m trong c¸c giíi h¹n cã thÓ chÊp nhËn ®èi víi thµnh phÇn kh¸c.

H×nh B.1 - So s¸nh thay ®æi vect¬ vµ thay ®æi ®é lín ®èi víi thµnh phÇn tÇn sè rêi r¹c

Vect¬ tr¹ng th¸i x¸c lËp ban ®Çu = 3mm/s (gi¸ trÞ hiÖu dông),  = 40^O

Vect¬ tr¹ng th¸i x¸c lËp sau thay ®æi = 2,5mm/s(gi¸ trÞ hiÖu dông),  = 180^O

Thay ®æi vÒ ®é rung ®éng = 0,5mm/s (gi¸ trÞ hiÖu dông)

Vect¬ thay ®æi = 5,2mm/s (gi¸ trÞ hiÖu dông).

Do vËy, hiÖn t¹i kh«ng thÓ x¸c ®Þnh ®iÒu kiÖn chuÈn cho sù thay ®æi vect¬ trong c¸c thµnh phÇn tÇn sè riªng rÏ t¬ng thÝch víi c¸c luËn ®iÓm trong tiªu chuÈn nµy, mµ tríc tiªn chØ ¸p dông cho môc ®Ých gi¸m s¸t vËn hµnh chuÈn vÒ rung ®éng d¶i tÇn réng bëi c¸c chuyªn gia "kh«ng rung ®éng".

Phô lôc C

(Tham kh¶o)

Tªn C¬ së thùc hiÖn ®o thö nghiÖm

...............................................

§Þa chØ:..................................

Tel..................Fax..................

MÉu Biªn b¶n §o thö nghiÖm

Sè..............

1. Kh¸ch hµng :

Tªn: ........................................................................................

§Þa chØ: ...................................................................................

§iÖn tho¹i:................................ Fax: ......................................

2. §èi tîng ®o thö nghiÖm :

2.1. Tªn/m· hiÖu: ........................ KiÓu: ............... N¬i s¶n xuÊt: ................ N¨m: ...............

2.2. §Æc trng kü thuËt chÝnh:

C«ng suÊt ®Þnh møc: ............................. kW/ kVA / kVar

Tèc ®é quay ®Þnh møc: ......................... min^-1

Nhãm m¸y: ........................................

KÕt cÊu gi¸ ®ì: ...................................

§iÒu kiÖn l¾p ®Æt: ...............................

C¸c th«ng sè kh¸c: ......................................................................................................

2.3. Tiªu chuÈn/Ph¬ng ph¸p ¸p dông:...............................................................................

3. ChÕ ®é ®o thö nghiÖm

trong nhµ  ngoµi trêi 

4. §iÒu kiÖn ®o thö nghiÖm

4.1. §Þa ®iÓm :.........................................................................................................................

4.2. Thêi gian : Tõ ...................................®Õn.............................................................

4.3. M«i trêng : NhiÖt ®é........⁰C, §é Èm ..........%RH, ¸p suÊt khÝ quyÓn .........Pa

4.4. §iÒu kiÖn vËn hµnh thö nghiÖm:.......................................................................................

4.5. S¬ ®å c¸c vÞ trÝ ®o

5. Ph¬ng tiÖn ®o thö nghiÖm

Sè TT	Tªn/KÝ m· hiÖu thiÕt bÞ	D¶i ®o		Sai sè/ §é K§B§	N¬i chÕ t¹o	Ngµy hÕt h¹n hiÖu chuÈn
Sè TT	Tªn/KÝ m· hiÖu thiÕt bÞ	§é lín, *	TÇn sè, Hz	Sai sè/ §é K§B§	N¬i chÕ t¹o	Ngµy hÕt h¹n hiÖu chuÈn

Chó thÝch: "*" ®èi víi c¸c ®¹i lîng ®o gia tèc, vËn tèc rung ®éng hay ®é chuyÓn dÞch, thø nguyªn t¬ng øng lµ m/s², mm/s hoÆc m p-p.

6 . KÕt qu¶ ®o thö nghiÖm

6.1 B¶ng sè liÖu ®o thö nghiÖm

VÞ trÝ ®o thö	Híng ®o	KÕt qu¶ ®o rung ®éng			Sai sè / ®é kh«ng ®¶m b¶o ®o, %
VÞ trÝ ®o thö	Híng ®o	D¶i tÇn sè, Hz	§é chuyÓn dÞch, m	VËn tèc, mm/s	D¶i tÇn sè, Hz	§é chuyÓn dÞch, m	VËn tèc, mm/s
1	1
	2
	3
	....
2	1
	2
	3
	....
. . .	. . .

Chó thÝch: ChØ râ chÕ ®é vµ d¶i tÇn sè ®o theo yªu cÇu ®o thö.

6.2. Ghi chó: ..........................................................................................................................

................................................................................................................................................. ......

7. Ngêi ®o thö nghiÖm vµ tÝnh to¸n kÕt qu¶: .................................................................

8. KÕt luËn/ nhËn xÐt: .......................................................................................................

................................................................................................................................................ .......

............................................................................................................................................... .......

	KT. Bé trëng Bé N«ng nghiÖp vµ Ptnt Thø trëng
	§· ký: NguyÔn ThiÖn Lu©n

Каталог: Documents -> Uploads
Uploads -> TIÊu chuẩn quốc gia tcvn 8108 : 2009 iso 11285 : 2004
Uploads -> Qcvn 01 -124: 2013/bnnptnt
Uploads -> TIÊu chuẩn quốc gia tcvn 5624-1 : 2009
Uploads -> Quy ph¹m kh¶o nghiÖm hiÖu lùc thuèc b¶o vÖ thùc vËt
Uploads -> Tiªu chuÈn ngµnh
Uploads -> TIÊu chuẩn quốc gia tcvn 6134 : 2009
Uploads -> TIÊu chuẩn việt nam tcvn 7305-2 : 2008 iso 4427-2 : 2007
Uploads -> TIÊu chuẩn quốc gia tcvn 7937-2: 2013 iso 15630-2: 2010
Uploads -> TIÊu chuẩn quốc gia tcvn 7937-1: 2013 iso 15630-1: 2010
Uploads -> Tiªu chuÈn c¬ ®iÖn n ng nghiÖp tcvn 6817: 2001

tải về 182.44 Kb.

Chia sẻ với bạn bè của bạn:

Tiªu chuÈn c¬ ®iÖn n ng nghiÖp 10 tcn 491-2001

10 TCN 491-2001

H×nh 1. C¸c ®iÓm ®o ®èi víi m¸y n»m ngang cã bÖ ®ì æ l¨n

H×nh 4. C¸c ®iÓm ®o ®èi víi ®éng c¬ n»m ngang kiÓu pit t«ng

H×nh 5. C¸c ®iÓm ®o ®èi víi m¸y l¾p ®Æt ®øng

Phô lôc A

Giíi h¹n vïng bao ­íc l­îng

Vïng bao

VËn tèc rung ®éng (hiÖu dông), mm/s

VËn tèc (hiÖu dông), mm/s

Phô lôc B

Ph©n tÝch sù thay ®æi vect¬ rung ®éng

B.1. Më ®Çu

B.2. Kh¸i qu¸t chung

B.3. B¶n chÊt cña sù thay ®æi vect¬ rung ®éng

B.4. Gi¸m s¸t sù thay ®æi vect¬ rung ®éng

Thø tr­ëng

Giíi h¹n vïng bao íc lîng

Thø trëng