Tæ sinh – c ng nghÖ S¸ng kiÕn kinh nghiÖm


Thùc tr¹ng vËn dông c¸c ph­¬ng ph¸p d¹y vµ häc cña GV Sinh häc víi HS c¸c líp chuyªn Sinh



tải về 1.88 Mb.
trang8/12
Chuyển đổi dữ liệu01.01.2018
Kích1.88 Mb.
#35241
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   12

1.3.2.5. Thùc tr¹ng vËn dông c¸c ph­¬ng ph¸p d¹y vµ häc cña GV Sinh häc víi HS c¸c líp chuyªn Sinh


§Ó x¸c ®Þnh thùc tr¹ng nµy, chóng t«i tiÕn hµnh ®iÒu tra trªn c¶ GV vµ HS, ®äc gi¸o ¸n vµ dù giê th¨m líp.

* KÕt qu¶ ®iÒu tra trªn HS

Chóng t«i ®iÒu tra trªn HS b»ng c¸ch hái c¸c em vÒ nh÷ng viÖc c¸c em hay ®­îc giao ®Ó tù häc m«n Sinh häc. Víi HS 10 Sinh, chóng t«i hái nh÷ng viÖc HS ®­îc giao lµm khi häc ë THCS v× chóng t«i tiÕn hµnh th¨m dß ý kiÕn ë HS vµo ®Çu n¨m häc, khi c¸c em míi vµo nhËp häc. Víi HS khèi 11, 12, chóng t«i kh«ng hái ë THCS v× thêi gian ®ã ®· qua kh¸ l©u víi c¸c em vµ chóng t«i muèn ®¸nh gi¸ møc ®é vËn dông c¸c ph­¬ng ph¸p h­íng dÉn HS tù häc cña GV THPT Chuyªn Sinh.

KÕt qu¶ ®iÒu tra ®­îc thÓ hiÖn ë b¶ng 1.3.10. Tõ sè liÖu thu ®­îc cho thÊy, ®a sè HS chuyªn Sinh th­êng xuyªn ®­îc GV giao ®äc mét ®o¹n trong SGK, t×m ý chÝnh hoÆc ®äc s¸ch (tõ 58% ®Õn 74%) hoÆc quan s¸t h×nh vÏ, s¬ ®å ®Ó tr¶ lêi mét c©u hái, bµi tËp nhá (trªn 50%). Cã kho¶ng xÊp xØ 50% HS ®­îc giao so¹n bµi tr­íc khi lªn líp. §ã lµ nh÷ng c«ng viÖc nhá ®­îc thùc hiÖn d­íi sù trî gióp th­êng xuyªn hoÆc trùc tiÕp cña GV. Cßn nh÷ng c«ng viÖc ®ßi hái dµi h¬i vµ tÝnh ®éc lËp cao h¬n nh­ lµm dù ¸n, viÕt b¸o hoÆc TL, HS Ýt ph¶i lµm h¬n. Con sè nµy còng kh¸ thèng nhÊt trong ba kÕt qu¶ ®iÒu tra. Víi viÖc viÕt TL, ®a phÇn HS kh¼ng ®Þnh lµ ch­a tõng lµm (trªn 70%). Riªng HS 10 Sinh cña Chuyªn H­ng Yªn th× chØ cã 16,1% thØnh tho¶ng ph¶i viÕt TL khi ë THCS. KÕt qu¶ nµy cho thÊy HS ch­a ®­îc lµm quen nhiÒu víi nh÷ng c«ng viÖc mang tÝnh dµi h¬i vµ ®ßi hái sù ®éc lËp cao. Sè liÖu còng cho thÊy tØ lÖ HS khèi trªn ph¶i lµm c«ng viÖc nµy nhiÒu h¬n nªn míi ®­a sè HS ba khèi th­êng xuyªn viÕt TL lªn 12,4%. §iÒu ®ã chøng tá, ®· cã GV THPT chuyªn Sinh thùc hiÖn d¹y häc b»ng c¸ch tæ chøc cho HS viÕt TL nh­ng cßn Ýt vµ GV còng kh«ng Ðp buéc HS mµ c«ng viÖc mang tÝnh chÊt tù nguyÖn nhiÒu h¬n.



B¶ng 1.3.10. Nh÷ng c«ng viÖc HS chuyªn Sinh th­êng ®­îc giao (khi häc THCS) ®Ó tù häc m«n Sinh häc.

STT

C«ng viÖc

HS 10 Sinh Chuyªn H­ng Yªn

HS 10 Sinh tham gia ®iÒu tra

Tæng HS tham gia ®iÒu tra

TX

TT

KBG

TX

TT

KBG

TX

TT

KBG

SL

%

SL

%

SL

%

SL

%

SL

%

SL

%

SL

%

SL

%

SL

%

1

So¹n bµi tr­íc khi lªn líp.

15

48,4

11

35,5

5

16,1

53

50,5

31

29,5

21

20,0

109

54,2

53

26,4

39

19,4

2

§äc mét ®o¹n trong SGK, t×m ý chÝnh.

23

74,2

8

25,8

0

0,0

70

66,7

32

30,5

3

2,9

118

58,7

72

35,8

11

5,5

3

§äc s¸ch hoÆc quan s¸t h×nhvÏ, s¬ ®å ®Ó tr¶ lêi mét c©u hái hoÆc bµi tËp nhá.

16

51,6

15

48,4

0

0,0

60

57,1

39

37,1

6

5,7

115

57,2

70

34,8

16

8,0

4

ViÕt mét bµi b¸o Sinh häc.

1

3,2

6

19,4

24

77,4

6

5,7

25

23,8

74

70,5

11

5,5

41

20,4

149

74,1

5

S­u tÇm tµi liÖu ®Ó hoµn thµnh mét dù ¸n, mét ®Ò tµi mµ thÇy c« gi¸o giao cho.

2

6,5

18

58,1

11

35,5

17

16,2

60

57,1

28

26,7

36

17,9

104

51,7

61

30,3

6

ViÕt mét bµi tiÓu luËn.

0

0,0

5

16,1

26

83,9

5

4,8

14

13,3

86

81,9

25

12,4

34

16,9

142

70,6

* KÕt qu¶ ®iÒu tra trªn GV chuyªn Sinh.

-VÒ c¸c ph­¬ng ph¸p d¹y häc hiÖn ®¹i GV ®· sö dông trong gi¶ng d¹y ®Ó tæ chøc HS tù nghiªn cøu tµi liÖu. KÕt qu¶ ®iÒu tra thÓ hiÖn trong b¶ng 1.3.11 sau:



B¶ng 1.3.11. Nh÷ng ph­¬ng ph¸p d¹y häc hiÖn ®¹i mµ GV ®· sö dông trong gi¶ng d¹y ®Ó tæ chøc häc sinh tù nghiªn cøu tµi liÖu.

STT

Ph­¬ng ph¸p d¹y häc hiÖn ®¹i.

Møc ®é

Th­êng xuyªn

ThØnh tho¶ng

Kh«ng bao giê

SL

%

SL

%

SL

%

1

D¹y häc theo dù ¸n.

1

1,1

80

85,1

13

13,8

2

D¹y ®Ó häc

9

9,6

10

10,6

75

79,8

3

D¹y häc nªu gi¶i quyÕt vÊn ®Ò

91

96,8

3

3,2

0

0,0

4

Webquest

1

1,1

6

6,4

87

92,6

5

D¹y häc dùa theo t×nh huèng

31

33,0

35

37,2

28

29,8

- Tõ sè liÖu cho thÊy, ph­¬ng ph¸p ®­îc GV sö dông nhiÒu ®Ó tæ chøc HS tù nghiªn cøu tµi liÖu lµ d¹y häc nªu vµ gi¶i quyÕt vÊn ®Ò (96,8% GV th­êng xuyªn sö dông). Ph­¬ng ph¸p ®øng thø hai lµ d¹y häc dùa theo t×nh huèng còng ®­îc GV dïng nhiÒu h¬n c¸c ph­¬ng ph¸p kh¸c nh­ng cßn Ýt vËn dông (chØ cã 33,0% th­êng xuyªn vµ 37,2% thØnh tho¶ng). Ba ph­¬ng ph¸p d¹y häc hiÖn ®¹i ®ßi hái tÝnh tù lËp cao cña HS vµ gÇn víi ph­¬ng ph¸p tæ chøc cho HS lµm b¸o c¸o TL th× rÊt Ýt ®­îc sö dông. Víi Webquest th× nhiÒu GV cßn tá ra kh«ng biÕt ®ã lµ ph­¬ng ph¸p g×. Riªng ph­¬ng ph¸p d¹y häc theo dù ¸n th× cã nhiÒu GV thØnh tho¶ng míi sö dông (95,1%)

- VÒ nh÷ng c«ng viÖc GV th­êng giao cho HS chuyªn Sinh ®Ó c¸c em tù nghiªn cøu tµi liÖu. Sè liÖu thÓ hiÖn ë b¶ng 1.3.12. Tõ sè liÖu ta cã thÓ thÊy, c«ng viÖc GV th­êng yªu cÇu HS chuyªn Sinh lµm lµ so¹n bµi tr­íc khi lªn líp. Cßn c¸c viÖc kh¸c nh­: §äc mét ®o¹n trong SGK, t×m ý chÝnh; §äc s¸ch hoÆc quan s¸t h×nh vÏ, s¬ ®å ®Ó tr¶ lêi mét c©u hái hoÆc bµi tËp nhá; S­u tÇm tµi liÖu ®Ó hoµn thµnh mét dù ¸n, mét ®Ò tµi mµ thÇy c« gi¸o giao cho; ViÕt mét bµi TL th× thØnh tho¶ng GV míi yªu cÇu HS lµm.



B¶ng 1.3.12.Nh÷ng nhiÖm vô GV Sinh häc th­êng giao cho HS chuyªn Sinh ®Ó tù nghiªn cøu tµi liÖu.

STT

C«ng viÖc

Møc ®é

Th­êng xuyªn

ThØnh tho¶ng

Kh«ng bao giê

SL

%

SL

%

SL

%

1

So¹n bµi tr­íc khi lªn líp.

87

92,6

6

6,4

1

1,1

2

§äc mét ®o¹n trong SGK, t×m ý chÝnh.

18

19,1

73

77,7

3

3,2

3

§äc s¸ch hoÆc quan s¸t h×nhvÏ, s¬ ®å ®Ó tr¶ lêi mét c©u hái hoÆc bµi tËp nhá.

22

23,4

71

75,5

1

1,1

4

ViÕt mét bµi b¸o Sinh häc.

0

0,0

78

83,0

16

17,0

5

S­u tÇm tµi liÖu ®Ó hoµn thµnh mét dù ¸n, mét ®Ò tµi mµ thÇy c« gi¸o giao cho.

1

1,1

85

90,4

8

8,5

6

ViÕt mét bµi tiÓu luËn.

2

2,1

73

77,7

19

20,2

- VÒ viÖc vËn dông c¸c ph­¬ng ph¸p d¹y häc trong d¹y häc phÇn CSVC - CCDT cña GV chuyªn Sinh. KÕt qu¶ ®iÒu tra còng thÓ hiÖn GV ®· cã sù vËn dông c¸c ph­¬ng ph¸p tÝch cùc vµo d¹y häc. Ngay c¶ phÇn CSVC - CCDT víi rÊt nhiÒu kiÕn thøc trõu t­îng vµ kiÕn thøc vÒ c¸c c¬ chÕ, c¸c qu¸ tr×nh nh­ng GV ®Òu rÊt Ýt sö dông ph­¬ng ph¸p thuyÕt tr×nh. §Æc biÖt víi phÇn nµy th× GV sö dông ph­¬ng ph¸p t×nh huèng th­êng xuyªn h¬n c¸c ph­¬ng ph¸p kh¸c. MÆt kh¸c, hÇu hÕt c¸c ph­¬ng ph¸p ®Òu ®­îc ®a sè c¸c GV thØnh tho¶ng vËn dông. §iÒu ®ã chøng tá hä ®· cã sù sö dông mét c¸ch rÊt ®a d¹ng vµ linh ho¹t nhiÒu ph­¬ng ph¸p kh¸c nhau trong tæ chøc d¹y vµ häc.

B¶ng 1.3.13. Ph­¬ng ph¸p d¹y häc GV Sinh häc ®· vËn dông ®Ó n©ng cao kh¶ n¨ng tù nghiªn cøu tµi liÖu cña häc sinh chuyªn Sinh khi d¹y phÇn C¬ së vËt chÊt vµ c¬ chÕ di truyÒn

STT

Tªn ph­¬ng ph¸p

Møc ®é

Th­êng xuyªn

ThØnh tho¶ng

Kh«ng bao giê

SL

%

SL

%

SL

%

1

Ph­¬ng ph¸p thuyÕt tr×nh

12

12,8

15

16,0

67

71,3

2

Ph­¬ng ph¸p vÊn ®¸p

22

23,4

72

76,6

0

0,0

3

Ph­¬ng ph¸p d¹y häc nªu vµ gi¶i quyÕt vÊn ®Ò

17

18,1

77

81,9

0

0,0

4

Ph­¬ng ph¸p t×nh huèng

64

68,1

30

31,9

0

0,0

5

Ph­¬ng ph¸p d¹y häc theo dù ¸n

2

 2,2

79

84,0

13

13,8

1.3.3. Thùc tr¹ng vËn dông ph­¬ng ph¸p tæ chøc HS lµm b¸o c¸o TL ®Ó rÌn kÜ n¨ng tù nghiªn cøu tµi liÖu cña GV chuyªn Sinh.

1.3.3.1. Theo kÕt qu¶ ®iÒu tra trªn GV chuyªn Sinh.


- VÒ hiÓu biÕt cña GV vÒ ph­¬ng ph¸p d¹y häc b»ng c¸ch tæ chøc HS lµm b¸o c¸o TL: KÕt qu¶ nghiªn cøu thÓ hiÖn trªn b¶ng 1.3.14. KÕt qu¶ nµy còng phï hîp víi c¸c sè liÖu ®· thu ®­îc. Chóng cho thÊy nhiÒu GV ®· cã biÕt tíi ph­¬ng ph¸p nµy nh­ng møc ®é vËn dông cßn Ýt.

B¶ng 1.3.14. Møc hiÓu biÕt cña GVvÒ ph­¬ng ph¸p d¹y häc b»ng tæ chøc cho HS lµm b¸o c¸o TL.

STT




SL

%

1

Ch­a bao giê nghe ®Õn

2

2,1

2

§· ®­îc nghe nãi ®Õn nh­ng ch­a bao giê viÕt còng nh­ tæ chøc cho häc sinh viÕt.

5

5,3

3

§· tõng viÕt tiÓu luËn nh­ng ch­a tæ chøc cho häc sinh viÕt bao giê.

12

12,8

4

§· tõng tæ chøc cho häc sinh viÕt nh­ng rÊt hiÕm.

73

77,7

5

Th­êng xuyªn tæ chøc cho häc sinh viÕt tiÓu luËn.

2

2,1

- VÒ lîi Ých cña ph­¬ng ph¸p nµy: §a phÇn GV ®Òu thèng nhÊt víi chóng t«i vÒ c¸c lîi Ých cña nã nh­ : T¨ng tÝnh chñ ®éng lÜnh héi kiÕn thøc cña häc sinh (100%); Häc sinh ®­îc rÌn luyÖn t¸c phong NCKH (98,9%); T¹o m«i tr­êng lµm viÖc nhãm cã hiÖu qu¶ (100%); Häc sinh sÏ chñ ®éng tiÕp cËn nhiÒu nguån th«ng tin h¬n (96,8%). Riªng ý nghÜa: T¹o ®iÒu kiÖn ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ øng dông c«ng nghÖ th«ng tin trong d¹y häc th× cã Ýt ng­êi t¸n thµnh h¬n (24,5%) do ®©y lµ t¸c dông gi¸n tiÕp.

- VÒ c¸c lo¹i kiÕn thøc cã thÓ vËn dông ph­¬ng ph¸p d¹y häc b»ng c¸ch tæ chøc cho HS viÕt b¸o c¸o TL: HÇu hÕt GV ®Òu cho r»ng cã thÓ vËn dông ph­¬ng ph¸p nµy trªn c¸c lo¹i kiÕn thøc nh­: C¸c kiÕn thøc lÝ thuyÕt ®¹i c­¬ng (94,7%); C¸c lÝ thuyÕt chuyªn ngµnh trõu t­îng (81,9%); KiÕn thøc chuyªn ngµnh mang tÝnh thùc tiÔn vµ øng dông cao (96,8%); KiÕn thøc mang tÝnh liªn m«n (91,5%). Nh­ vËy, kiÕn thøc chuyªn ngµnh cã tÝnh thùc tiÔn øng dông cao ®­îc GV ­u tiÖn vËn dông nhiÒu nhÊt.

- VÒ môc ®Ých sö dông ph­¬ng ph¸p tæ chøc HS lµm b¸o c¸o TL, GV cho r»ng cã thÓ vËn dông víi nhiÒu môc ®Ých nh­ cho HS chuÈn bÞ bµi tr­íc khi lªn líp (83%); D¹y bµi míi (80,9%); Cñng cè, më réng kiÕn thøc sau mçi bµi (87,2%); Cñng cè më réng kiÕn thøc sau mçi ch­¬ng hoÆc chuyªn ®Ò (96,8%). Nh­ vËy, môc ®Ých cñng cè, më réng kiÕn thøc sau mçi ch­¬ng hoÆc chuyªn ®Ò hay ®­îc sö dông nhÊt.

- VÒ ph¶n håi cña HS víi GV trong tr­êng hîp GV ®· tõng tæ chøc cho HS lµm b¸o c¸o TL: §a sè GV cho biÕt hä nhËn ®­îc nhiÒu ph¶n håi tÝch cùc ( HS høng thó vµ s«i næi h¬n trong häc tËp, kh¶ n¨ng thu thËp vµ xö lý th«ng tin cña HS tèt h¬n, HS cã kÜ n¨ng viÕt c¸c bµi tù luËn tèt h¬n) mµ Ýt gÆp c¸c ph¶n håi tiªu cùc (tèn thêi gian mµ kh«ng hiÖu qu¶ vµ qu¸ søc HS).

- VÒ nh÷ng khã kh¨n khi tæ chøc HS viÕt TL: §a sè GV gÆp khã kh¨n bëi giíi h¹n thêi gian cña mét tiÕt häc, thø ®Õn lµ nguån tµi liÖu cho HS, cuèi cïng lµ kh¶ n¨ng tù nghiªn cøu tµi liÖu cña HS. HÇu nh­ kh«ng GV nµo cho r»ng m×nh gÆp khã kh¨n trong ý t­ëng thiÕt kÕ c¸c ®Ò tµi TL.

C¸c kÕt qu¶ trªn còng kh¸ thèng nhÊt víi ®iÒu tra trªn GV chuyªn Sinh cña THPT Chuyªn H­ng Yªn.


1.3.3.2. Theo kÕt qu¶ dù giê th¨m líp vµ ®äc gi¸o ¸n cña GV chuyªn Sinh t¹i Chuyªn H­ng Yªn.


- Chóng t«i cã t×m hiÓu gi¸o ¸n cña c¸c GV chuyªn Sinh (thuéc phÇn CSVC - CCDT). Qua ®äc gi¸o ¸n chóng t«i nhËn thÊy, GV ®· cã lùa chän c¸c ph­¬ng ph¸p d¹y häc ph¸t huy tÝnh tÝch cùc cña ng­êi häc. Trong ®ã ph­¬ng ph¸p chñ yÕu lµ d¹y häc nªu vµ gi¶i quyÕt vÊn ®Ò víi hÖ thèng c©u hái, bµi tËp nhá. Nh÷ng c©u hái, bµi tËp nµy ®· gãp phÇn ph¸t huy tÝnh tù lùc cña häc trß, tuy nhiªn ch­a ®ßi hái chóng ë møc ®é cao. H×nh thøc tù häc cña HS míi chØ lµ h×nh thøc tù häc cã h­íng dÉn.

- NhËn ®Þnh t­¬ng tù chóng t«i còng thu ®­îc khi dù giê th¨m líp. HÖ thèng c©u hái GV sö dông vÉn lµ hÖ thèng c©u hái nhá. Tuy nhiªn hiÖu qu¶ sö dông hÖ thèng c©u hái ®ã kh«ng cao. MÆc dï trong gi¸o ¸n ®Òu cã thÓ hiÖn râ ho¹t ®éng thÇy trß nh­ng hÇu hÕt GV ®Òu dµnh cho HS mét kho¶ng thêi gian rÊt ng¾n ®Ó t­ duy sau khi ®Æt c©u hái. Sau ®ã cã GV tù m×nh tr¶ lêi lu«n cho HS. Còng cã lóc GV ®îi häc trß ph¸t biÓu nh­ng kh«ng nhiÒu. ViÖc ph¸t biÓu bµi th­êng chØ tËp trung vµo nh÷ng HS kh¸ giái. Khi HS cã v­íng m¾c hoÆc kh«ng tr¶ lêi ®­îc th× th­êng GV thay c¸c em tr¶ lêi lu«n mµ kh«ng gîi ý, dÉn d¾t. Nh­ vËy, trong d¹y häc GV ®· v« t×nh biÕn d¹y häc nªu vÊn ®Ò thµnh thuyÕt tr×nh nªu vÊn ®Ò. Ph­¬ng ph¸p nµy v« h×nh chung lµm t¨ng tÝnh ú cña HS. §iÒu nµy x¶y ra do giíi h¹n thêi gian cña tiÕt häc víi néi dung kiÕn thøc qu¸ lín cña ch­¬ng tr×nh Sinh häc chuyªn s©u. MÆt kh¸c, sè l­îng GV cã thÓ ®øng líp chuyªn Sinh cña chuyªn H­ng Yªn cßn qu¸ Ýt, sè tiÕt 1 GV chuyªn Sinh ph¶i d¹y còng lín (th­êng Ýt nhÊt lµ 17 tiÕt buæi s¸ng vµ 6 tiÕt buæi chiÒu) do ®ã hÇu hÕt GV ch­a cã nhiÒu thêi gian ®Çu t­ ®Ó n©ng cao chÊt l­îng bµi d¹y.

Th«ng qua dù giê th¨m líp vµ ®äc gi¸o ¸n chóng t«i còng nhËn thÊy c¸c GV chuyªn Sinh cña chuyªn H­ng Yªn Sinh ®Òu ch­a thÓ hiÖn trong gi¸o ¸n vµ bµi d¹y cña m×nh ph­¬ng ph¸p d¹y häc b»ng c¸ch h­íng dÉn HS lµm b¸o c¸o TL hoÆc c¸c ph­¬ng ph¸p gÇn víi nã nh­ d¹y häc dùa trªn dù ¸n hoÆc Webquest.

1.3.4. Thùc tr¹ng kÜ n¨ng viÕt b¸o c¸o TL cña HS chuyªn Sinh nãi chung vµ 10 Sinh THPT chuyªn H­ng Yªn nãi riªng.


- Theo kÕt qña tæng hîp trªn phiÕu ®iÒu tra cña chóng t«i, ®a sè HS chuyªn Sinh ®Æc biÖt lµ HS 10 Sinh chuyªn H­ng Yªn ®Òu ch­a tham gia viÕt TL m«n Sinh häc (chØ cã 5/31 HS cho r»ng thØnh tho¶ng m×nh cã ®­îc giao viÕt TL khi häc THCS). TØ lÖ c¸c em thùc hiÖn c¸c c«ng viÖc gÇn víi TL nh­ viÕt b¸o, thùc hiÖn c¸c ®Ò tµi, dù ¸n ®­îc giao còng kh«ng cao.

- Theo nh÷ng HS tõng viÕt TL, kÜ n¨ng tù nghiªn cøu tµi liÖu rÊt cÇn thiÕt ®Ó viÕt TL. §ã còng lµ khã kh¨n lín cña hÇu hÕt c¸c em. Nh÷ng h¹n chÕ nµy do c¸c em yÕu trong x¸c ®Þnh vÊn ®Ò cÇn nghiªn cøu, trong kÜ n¨ng ®äc, thu thËp xö lý còng nh­ chän läc th«ng tin tõ nguån tµi liÖu.

- Theo kÕt qu¶ ph©n tÝch ®Þnh tÝnh vµ ®Þnh l­îng bµi kiÓm tra kh¶o s¸t kÜ n¨ng tù nghiªn cøu tµi liÖu ë trªn, kÜ n¨ng viÕt c¸c bµi kiÓm tra tù luËn cña HS 10 Sinh chuyªn H­ng Yªn ®a phÇn ë møc trung b×nh vµ yÕu.

- §Ó cã ®¸nh gi¸ ch¾c ch¾n h¬n vÒ kÜ n¨ng viÕt c¸c bµi TL cña HS 10 Sinh chuyªn Sinh H­ng Yªn, sau khi d¹y chuyªn ®Ò: Giíi thiÖu chung vÒ thÕ giíi sèng, chóng t«i sö dông ngay bµi thùc hµnh vÒ ®a d¹ng Sinh häc (bµi 6 s¸ch Sinh häc 10 n©ng cao ®Ó giao bµi TL cho c¸c em). Yªu cÇu chóng t«i ®­a ra lµ: “Em h·y s­u tÇm vµ sö dông c¸c h×nh ¶nh s­u tÇm ®­îc ®Ó chøng minh cho sù ®a d¹ng còng nh­ ®Æc ®iÓm sinh häc cña c¸c giíi sinh vËt theo hÖ thèng ph©n lo¹i 5 giíi cña Whittker ”. §Ó thùc hiÖn, chóng t«i chia líp lµm 5 nhãm, mçi nhãm 6 em vµ mçi nhãm lµm vÒ 1 giíi Sinh vËt. Sau 2 tuÇn c¸c em ph¶i nép bµi. KÕt qu¶ cho thÊy cã nhãm ®· photo nguyªn mét phÇn liªn quan ë Sinh häc Philip – Chilton ®Ó nép bµi, cã nhãm in nguyªn xi mét bµi t×m ®­îc trªn Internet. C¸c nhãm cßn l¹i cã kh¸ h¬n mét chót lµ chÐp nguyªn c¸c ®o¹n ë c¸c bµi kh¸c nhau ®Ó nép sau ®ã chÌn mét sè h×nh minh ho¹. ThËm chÝ cã bµi ®· lÊy h×nh ¶nh cÊu tróc rÔ thùc vËt ®Ó minh ho¹ cho t¶o. NhËn thÊy c¸c em ®Òu kh«ng ®¹t yªu cÇu quan träng nhÊt cña bµi TL lµ biÕt tæng hîp th«ng tin tõ c¸c nguån kh¸c nhau. Thùc chÊt ®©y lµ h×nh thøc ®¹o v¨n, mét ®iÒu tèi kÞ khi viÕt TL vµ cao h¬n n÷a lµ trong c«ng t¸c NCKH. V× vËy, chóng t«i ®· kh«ng chÊm bµi vµ mÆc ®Þnh c¸c em ®Òu ®­îc 0 ®iÓm cho bµi TL nµy. Bµi luËn nµy còng cho thÊy HS 10 chuyªn Sinh H­ng Yªn ch­a cã kh¸i niÖm c¬ b¶n còng nh­ kÜ n¨ng khi viÕt TL.

Tãm l¹i, kÕt qu¶ nghiªn cøu c¬ s¬ thùc tiÔn cho thÊy:

- HÇu hÕt GV vµ HS chuyªn Sinh ®Òu nhËn thøc ®­îc sù cÇn thiÕt, vai trß vµ t¸c dông cña kÜ n¨ng tù nghiªn cøu tµi liÖu ®èi víi HS chuyªn Sinh.

- KÜ n¨ng tù nghiªn cøu tµi liÖu vµ viÕt TL cña hÇu hÕt HS chuyªn Sinh nãi chung khi b­íc vµo líp 10 THPT cßn ë møc yÕu kÐm vµ trung b×nh. §Æc biÖt, HS 10 chuyªn Sinh cña H­ng Yªn cã ®iÓm xuÊt ph¸t vÒ hai kÜ n¨ng nµy thÊp so víi HS cïng khèi cña chuyªn NguyÔn HuÖ vµ chuyªn §¹i häc S­ ph¹m Hµ Néi. §iÒu ®ã thÓ hiÖn ë c¸c mÆt nh­ kÜ n¨ng x¸c ®Þnh vÊn ®Ò cÇn nghiªn cøu, c¸c kÜ n¨ng thu thËp, khai th¸c, xö lý vµ vËn dông th«ng tin cßn yÕu. Sù yÕu kÐm nµy dÉn ®Õn kÜ n¨ng viÕt luËn cña HS cßn kÐm. VÒ kÜ n¨ng viÕt TL, mÆc dï cã HS cho r»ng m×nh ®· tõng ®­îc giao viÕt nh­ng tÊt c¶ c¸c em ®Òu thÓ hiÖn ch­a cã nh÷ng hiÓu biÕt c¬ b¶n vÒ thÓ lo¹i nµy.

- Nh×n chung, GV chuyªn Sinh ®· cã sù vËn dông mét c¸ch ®a d¹ng c¸c ph­¬ng ph¸p d¹y häc nh»m ph¸t huy tÝnh tÝch cùc cña trß trong d¹y häc bé m«n. Tuy nhiªn, viÖc vËn dông c¸c ph­¬ng ph¸p d¹y häc trong h­íng dÉn HS tù nghiªn cøu tµi liÖu cña GV Sinh häc trong ®ã cã GV Sinh cña chuyªn H­ng Yªn ch­a ®­îc thùc hiÖn nhiÒu. HÇu nh­ míi chØ dõng l¹i ë møc yªu cÇu HS lµm chø ch­a cã h­íng dÉn cô thÓ, ch­a theo s¸t c¸c ho¹t ®éng tù häc cña trß. ViÖc tæ chøc c¸c ho¹t ®éng tù häc cña trß míi chØ dõng l¹i ë møc tù häc cã h­íng dÉn, c¸c ho¹t ®éng ®­a ra th­êng chØ míi lµ nh÷ng c©u hái bµi tËp nhá, yªu cÇu gi¶i quyÕt trong ng¾n h¹n chø kh«ng ph¶i lµ ho¹t ®éng dµi h¬i víi nh÷ng bµi tËp lín h¬n, do ®ã ch­a ph¸t huy ®­îc tèi ®a tÝnh ®éc lËp, tÝch cùc cña HS chuyªn Sinh trong häc tËp bé m«n.

- §· cã GV ®­a d¹y häc b»ng c¸ch tæ chøc HS lµm b¸o c¸o TL vµo d¹y häc nh­ng viÖc lµm nµy vÉn mang tÝnh chÊt tù ph¸t chø ch­a cã mét quy tr×nh rÌn luyÖn vµ môc ®Ých râ rµng. Tuy nhiªn , nhiÒu GV còng ®· nhËn nh÷ng ph¶n håi tÝch cùc tõ trß. §iÒu ®ã më ra triÓn väng ®Ó vËn dông ph­¬ng ph¸p d¹y häc nµy mét c¸ch cã chiÒu s©u h¬n.

1.3.5. Nguyªn nh©n cña thùc tr¹ng.


- §èi víi GV, viÖc chËm ®æi míi ph­¬ng ph¸p d¹y häc ®Æc biÖt lµ chËm ®­a c¸c ph­¬ng ph¸p d¹y häc hiÖn ®¹i, ph¸t huy cao tÝnh tÝch cùc cña häc trß vµo d¹y häc nh­ h­íng dÉn HS lµm b¸o c¸o TL lµ h¹n chÕ chung cña nÒn gi¸o dôc n­íc ta. §iÒu nµy cã cã nguyªn nh©n chñ quan vµ nguyªn nh©n kh¸ch quan. Nguyªn nh©n chñ quan : ChÊt l­îng GV chuyªn cña chóng ta nãi chung cã cao h¬n so víi GV c¸c tr­êng kh¸c nh­ng ch­a ®ång ®Òu mµ ®Ó thùc hiÖn ®­îc c¸c ph­¬ng ph¸p ®ã, buéc ng­êi GV ph¶i cã tÇm c¶ vÒ chuyªn m«n vµ nghiÖp vô ®Ó lµm chñ qu¸ tr×nh d¹y vµ häc . MÆt kh¸c, c¸c ph­¬ng ph¸p nµy khi nh×n vÒ ho¹t ®éng cña thÇy trªn líp th× thÊy d­êng nh­ thÇy kh«ng ph¶i lµm g× ®Æc biÖt lµ kh«ng thÊy thÇy gi¶ng bµi nhiÒu. Tuy nhiªn, ®Ó cã ®­îc mét bµi b¸o c¸o TL cã chÊt l­îng cña häc trß th× GV ph¶i ®Çu t­ c«ng søc rÊt nhiÒu trong kh©u chuÈn bÞ tõ ý t­ëng ®Ò tµi, hÖ thèng c©u hái gîi ý, lu«n ë trong t×nh tr¹ng ph¶i gãp ý cho häc trß bÊt cø lóc nµo HS cã th¾c m¾c,… Trong qu¸ tr×nh HS b¸o c¸o bµi TL, GV còng ph¶i lµm viÖc hÕt søc míi cã thÓ l¾ng nghe vµ ®­a ra nh÷ng gi¸ nhËn xÐt. ®¸nh gi¸ x¸c ®¸ng nhÊt. Sau ®ã, mçi GV cÇn ph¶i thu l¹i bµi cña HS ®Ó nhËn xÐt vµ ®¸nh gi¸ l¹i mét lÇn n÷a nh»m ®¶m b¶o tÝnh chÝnh x¸c vµ kh¸ch quan,…Nãi chung GV sÏ ph¶i ®Çu t­ rÊt nhiÒu thêi gian vµ c«ng søc nÕu muèn c¸c bµi TL cña häc trß ph¸t huy hiÖu qu¶. V× vËy, trªn thùc tÕ cã kh«ng Ýt GV ng¹i thùc hiÖn ph­¬ng ph¸p d¹y häc nµy. VÒ mÆt kh¸ch quan : GV còng gÆp ph¶i nhiÒu khã kh¨n nh­ giíi h¹n thêi gian cña mét tiÕt häc, c¸ch bè trÝ líp häc, tiÕn tr×nh tæ chøc mét bµi häc cña ta cßn theo 5 b­íc c¬ b¶n, … §ã còng lµ nh÷ng khã kh¨n gÆp ph¶i ë THPT Chuyªn H­ng Yªn.

- Víi HS chuyªn nãi chung, chÊt l­îng ®Çu vµo nh×n chung kh«ng ®Òu ë c¸c tr­êng. Nã phô thuéc vµo rÊt nhiÒu yÕu tè. Thø nhÊt lµ vïng tuyÓn. VÝ dô : THPT Chuyªn H­ng Yªn chØ tuyÓn ®­îc HS thuéc 4 – 5 huyÖn xung quanh thµnh phè H­ng Yªn v× HS giái thuéc c¸c huyÖn gÇn Hµ Néi x¸c ®Þnh nÕu ph¶i ®i häc xa nhµ th× c¸c em sÏ lùa chän lªn Hµ Néi häc. Thø hai lµ chÊt l­îng cña kh©u tuyÓn sinh ®Æc biÖt lµ phô thuéc vµo chÊt l­îng vµ kh¶ n¨ng ph©n ho¸ cña ®Ò,… §ã cã lÏ chÝnh lµ lÝ do t¹i sao kÕt qu¶ ®iÒu tra thùc tr¹ng c¸c kÜ n¨ng tù nghiªn cøu tµi liÖu cña HS cña 10 Sinh chuyªn H­ng Yªn l¹i thÊp h¬n so víi HS cïng khèi ë c¸c tr­êng kh¸c. Thùc tÕ còng cho thÊy, kÕt qu¶ thi häc sinh giái quèc gia, thi ®¹i häc cña THPT Chuyªn H­ng Yªn thuéc diÖn thÊp so víi c¸c tr­êng trong khu vùc ®ång b»ng s«ng Hång.




tải về 1.88 Mb.

Chia sẻ với bạn bè của bạn:
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   12




Cơ sở dữ liệu được bảo vệ bởi bản quyền ©hocday.com 2024
được sử dụng cho việc quản lý

    Quê hương