I. GIỚI THIỆU 1. Lập kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội định hướng thị trường

2. Các bước lập kế hoạch phát triển KTXH định hướng thị trường cấp xã (MoSEDP)

Mục tiêu: đảm bảo các điều kiện cho quá trình lập kế hoạch MoSEDP.

Các nội dung cần tiến hành:

a) Ban hành chủ trương lập kế hoạch MoSEDP: UBND xã tiếp thu chủ trương từ UBND huyện để ban hành văn bản (mẫu 1) về chủ trương lập kế hoạch MoSEDP. Sau khi xin ý kiến của Thường vụ Đảng ủy, Thường trực HĐND, UBMTTQ tiến hành phổ biến rộng rãi chủ trương này tới các bộ phận chuyên môn và các tổ chức đoàn thể cấp xã, thôn/xóm, các doanh nghiệp và các tổ chức nghề nghiệp khác trên địa bàn. Văn bản này gửi kèm bản kế hoạch thực hiện lập kế hoạch MoSEDP để các bên liên quan tổ chức thực hiện.

b) UBND xã ra Quyết định thành lập Tổ công tác lập kế hoạch MoSEDP cấp xã mẫu (mẫu 2a) và các Tổ công tác lập kế hoạch cấp thôn (mẫu 2b).

c) Tổ chức tập huấn về nâng cao nhận thức thị trường, chuỗi giá trị (sản phẩm tiềm năng) và phương pháp xác định các chỉ tiêu KT-XH, các cơ hội thị trường.

d) Tổ chức tập huấn phương pháp lập kế hoạch MoSEDP và quán triệt chủ trương lập kế hoạch cho các đối tượng liên quan (bao gồm: các thành viên các Tổ công tác lập kế hoạch cấp xã, cấp thôn).

Sản phẩm của bước 1:

Các văn bản: mẫu 1, mẫu 2a, mẫu 2b đã được ban hành;

Các thành viên tham gia nắm vững các nội dung về nhận thức thị trường, chuỗi sản phẩm và phương pháp xác định cơ hội thị trường, phương pháp lập kế hoạch MoSEDP.

Mục tiêu: Đánh giá được tình hình thực hiện các chỉ tiêu kế hoạch của năm thực hiện, chỉ ra được những kết quả, tồn tại hạn chế, nguyên nhân và giải pháp nhằm thay đổi tình hình năm lập kế hoạch.

Nội dung tiến hành:

a) Thu thập số liệu thống kê cấp xã (sử dụng biểu 1): Do cán bộ văn phòng, thống kê, kế toán ngân sách của xã tiến hành ngay khi bắt đầu của quá trình lập kế hoạch để làm căn cứ cho các bộ phận cùng sử dụng trong quá trình tham gia.

b) Thống kê các nguồn lực đầu tư trên địa bàn (sử dụng biểu 2): Do cán bộ kế toán ngân sách và cán bộ phụ trách địa chính giao thông xây dựng và môi trường của xã. Trong quá trình thu thập số liệu, ngoài các nguồn lực từ ngân sách và các nguồn lực như ngân sách, cần đưa các nguồn lực của các doanh nghiệp trên địa bàn, các nguồn lực khác của cộng đồng có khả năng huy động (đóng góp từ thiện của các doanh nghiệp, đóng góp xây dựng quê hương của con em, ...).

c) Xác định các vấn đề, nguyên nhân và giải pháp (sử dụng biểu 3): Công việc này sẽ được triển khai từ cấp thôn/xóm, được tổng hợp theo từng lĩnh vực ở các bộ phận chuyên môn của xã và tổng hợp chung bởi Tổ công tác lập kế hoạch cấp xã và được thảo luận để thống nhất tại Hội nghị kế hoạch cấp xã. Ở giai đoạn này, vấn đề, nguyên nhân và giải pháp được xác định đang ở mức độ đánh giá chung trên từng lĩnh vực phát triển (kinh tế, xã hội, môi trường,...) mà chưa có sự gắn kết với các chuỗi sản phẩm cụ thể.

Sản phẩm của bước 2:

Biểu 1 đã điền đầy đủ và chính xác các thông tin của cột (3), cột (4), cột (5) và cột (6);

Biểu 2 đã đưa vào các nguồn lực đầu tư trên địa bàn;

Biểu 3 đã xác định rõ các vấn đề, nguyên nhân và giải pháp cho từng lĩnh vực.

Mục tiêu: Xác định được các cơ hội thị trường cấp xã thông qua phân tích và đánh giá các chuỗi sản phẩm bằng công cụ phân tích điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội và thách thức (SWOT), từ đó đề xuất các hoạt động nhằm thúc đẩy phát triển chuỗi sản phẩm ưu tiên và các sản phẩm tiềm năng (các cơ hội thị trường).

Nội dung tiến hành:

a) Bước này sẽ được thực hiện từ cấp thôn biểu 4a, các thông tin sẽ được phân tích và tổng hợp theo từng lĩnh vực ở các ban ngành cấp xã, tổng hợp chung bởi Tổ công tác lập kế hoạch cấp xã và được thảo luận để thống nhất tại Hội nghị kế hoạch cấp xã.

b) Đề xuất chuỗi sản phẩm ưu tiên: Sử dụng biểu 4.

c) Phân tích chuỗi sản phẩm ưu tiên: Sử dụng biểu 5.

d) Đánh giá chuỗi sản phẩm ưu tiên: Sử dụng biểu 6.

Sản phẩm của bước 3:

- Xác định được các cơ hội cải thiện cho các chuỗi sản phẩm được xếp theo thứ tự ưu tiên;

- Biểu 4: Danh mục các chuỗi sản phẩm được đánh giá và cho điểm dựa trên một hệ thống các tiêu chí do cộng đồng đề xuất, từ đó xếp thứ tự ưu tiên và xác định được các chuỗi sản phẩm ưu tiên phân tích;

- Biểu 5: Phân tích, xem xét giá trị tăng thêm trên mỗi giai đoạn của chuỗi ứng với một đơn vị sản phẩm, các khó khăn/vấn đề tồn tại trên mỗi giai đoạn, các giải pháp được đề xuất nhằm cải thiện, các hoạt động được đề xuất để thực hiện giải pháp;

- Biểu 6: Sử dụng trong quá trình phân tích, tổng hợp ở Tổ công tác cấp xã và Hội nghị kế hoạch xã để phân tích điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội và rủi ro từ đó lựa chọn những hoạt động/cơ hội thị trường phù hợp để đưa vào kế hoạch.

Mục tiêu: Xác định được mục tiêu tổng quát, mục tiêu cụ thể cùng các chỉ tiêu phát triển của kế hoạch phát triển kinh tế xã hội của xã.

Nội dung tiến hành:

a) Xác định các mục tiêu cụ thể và các chỉ tiêu phát triển (sử dụng biểu 7): Nội dung này triển khai ở các bộ phận cấp xã, trên cơ sở kết quả phân tích và đề xuất từ cấp thôn, kết quả đánh giá tình hình của mỗi lĩnh vực; mỗi bộ phận chuyên môn để xây dựng mục tiêu cụ thể cho mỗi lĩnh vực cùng các chỉ tiêu phát triển tương ứng.

b) Xác định mục tiêu tổng quát (sử dụng biểu 7): Tổ công tác lập kế hoạch cấp xã tổng hợp các mục tiêu cụ thể và mục tiêu tổng quát, tổ chức hội nghị cấp xã để thống nhất.

Sản phẩm của bước 4:

Mục tiêu tổng quát, mục tiêu cụ thể, các chỉ tiêu phát triển của bản kế hoạch đạt được sự nhất trí tại Hội nghị kế hoạch cấp xã.

Bước 5. Xây dựng MoSEDP và kế hoạch giám sát đánh giá

Mục tiêu: Xây dựng được dự thảo Kế hoạch MoSEDP hàng năm của xã.

Nội dung tiến hành:

a) Lập khung kế hoạch MoSEDP (sử dụng biểu 8): Nội dung này được đề xuất từ cấp thôn biểu 8a, các thông tin sẽ được phân tích và tổng hợp theo từng lĩnh vực ở các bộ phận cấp xã, tổng hợp chung từ Tổ công tác lập kế hoạch cấp xã và được thảo luận để thống nhất tại Hội nghị kế hoạch cấp xã.

b) Tổng hợp nhu cầu nguồn lực thực hiện kế hoạch MoSEDP (sử dụng biểu 10): Nội dung này được thực hiện ở Tổ lập kế hoạch cấp xã. Trên cơ sở kết quả phân tích, đánh giá lựa chọn phương án các hoạt động ưu tiên cùng nhu cầu nguồn lực tương ứng, đối chiếu với nguồn lực đã xác định ở biểu 2, Tổ lập kế hoạch tổng hợp nhu cầu nguồn lực vào biểu 10.

c) Dự thảo bản kế hoạch MoSEDP (sử dụng mẫu 3): Nội dung này được thực hiện bởi Tổ công tác lập kế hoạch cấp xã, được thảo luận và thống nhất tại Hội nghị kế hoạch cấp xã.

d) Lập khung kế hoạch giám sát, đánh giá biểu 9.

Sản phẩm của bước 5:

- Khung kế hoạch MoSEDP biểu 8 và khung kế hoạch giám sát, đánh giá biểu 9: bao gồm các sản phẩm ở cấp thôn, ở mỗi lĩnh vực do các bộ phận cấp xã đề xuất và sản phẩm của cấp xã được Hội nghị Kế hoạch cấp xã nhất trí thông qua;

- Bản Tổng hợp nhu cầu nguồn lực thực hiện kế hoạch MoSEDP: đảm bảo nguồn lực cho các hoạt động của bản kế hoạch, cân đối được nguồn thu và nguồn chi;

- Bản kế hoạch được soạn thảo đầy đủ, chính xác, được Hội nghị kế hoạch cấp xã nhất trí thông qua.

Bước 6. Tham vấn của cộng đồng, tham vấn cấp trên và thông qua HĐND xã

Mục tiêu: Bản kế hoạch MoSEDP phù hợp với Chiến lược phát triển KT-XH của tỉnh, huyện; phù hợp với Quy hoạch ngành cấp tỉnh, cấp huyện; phù hợp với kế hoạch phân bổ ngân sách của huyện và đạt được sự đồng thuận từ cộng đồng, nhận được phê duyệt của HĐND xã.

Nội dung tiến hành:

a) Tham vấn cộng đồng: Bản thảo MoSEDP được thảo luận ở cấp thôn, các doanh nghiệp trên địa bàn (đặc biệt lưu ý: nêu rõ những thay đổi liên quan đến đề xuất của thôn khi đặt trong tổng thể kế hoạch cấp xã).

b) Tham vấn của UBND huyện: bản dự thảo MoSEDP được trình lên UBND huyện để tham vấn dựa trên chiến lược phát triển KT-XH, quy hoạch ngành của tỉnh, huyện; kế hoạch phân bố ngân sách của huyện.

c) Hoàn thiện bản kế hoạch MoSEDP: Trên cơ sở văn bản tham vấn của UBND huyện, Tổ công tác hoàn thiện bản kế hoạch để trình HĐND xã.

d) Hội đồng nhân dân xã xem xét thông qua: Bản thảo MoSEDP được trình lên HĐND xã thảo luận và thông qua bằng Nghị quyết.

Sản phẩm của bước 6:

Bản MoSEDP được HĐND xã thông qua bằng nghị quyết.

Bước 7. Tổ chức thực hiện và giám sát đánh giá

Mục tiêu: Nội dung của bản kế hoạch MoSEDP được cộng đồng tiếp nhận và chuyển thành những nỗ lực hành động để đạt được những mục tiêu đã đề ra.

Nội dung tiến hành:

a) Tổ chức Hội nghị triển khai thực hiện kế hoạch cấp xã.

b) Tổ chức Hội nghị triển thực hiện kế hoạch ở mỗi thôn.

c) Triển khai các hoạt động của kế hoạch.

d) Thống nhất bộ chỉ tiêu, chỉ số cho giám sát đánh giá, triển khai việc giám sát đánh giá.

Sản phẩm của bước 7:

- Các chỉ tiêu kế hoạch hoàn thành;

- Các mục tiêu phát triển của xã đạt được.