Câu 2. (3.0 điểm)
Câu 3. (4.0 điểm)
Giám thị 1:…………………………………………... Ký tên:……………………...
Giám thị 2:…………………………………………... Ký tên:……………………...
SỞ GIÁO DỤC & ĐÀO TẠO KỲ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI CẤP TỈNH
LÂM ĐỒNG NĂM HỌC 2010 – 2011
CÂU
|
HƯỚNG DẪN CHẤM
|
ĐIỂM
|
Câu 1
|
Trong quá trình hoạt động của lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc từ 1911-1945, hãy xác định và phân tích những hoạt động tiêu biểu, có ý nghĩa quan trọng nhất đối với cách mạng Việt Nam.
|
4.0 điểm
|
|
a. Tìm ra con đường cứu nước đúng đắn theo khuynh hướng vô sản, phù hợp xu thế lịch sử
|
0.75
|
|
-5.6.1911 ra đi tìm con đường cứu nước với hướng đi và cách đi khác biệt với các nhà cách mạng đi trước…7.1920 đọc Luận cương về vấn đề dân tộc và thuộc địa của Lênin, tìm ra con đường cứu nước: con đường cách mạng vô sản, chấm dứt thời kỳ khủng hoảng về đường lối và giai cấp lãnh đạo của cách mạng Việt Nam…
|
0.25
|
|
-12.1920 dự Đại hội Tua (XVIII) của Đảng Xã hội Pháp, bỏ phiếu tán thành Quốc tế III và tham gia sáng lập Đảng Cộng sản Pháp…trở thành người cộng sản Việt Nam đầu tiên và là chiến sĩ cộng sản quốc tế, đưa cách mạng Việt Nam phát triển phù hợp với xu thế lịch sử…
|
0.25
|
|
b. Sáng lập Đảng Cộng sản Việt Nam (Đảng Cộng sản Đông Dương) mở ra bước ngoặt to lớn của cách mạng Việt Nam
|
0.75
|
|
-1921-1929 tích cực truyền bá chủ nghĩa Mác- Lê nin về nước, xây dựng quan hệ giữa cách mạng Việt Nam và thế giới, thúc đẩy phong trào công nhân và phân hóa phong trào yêu nước theo khuynh hướng vô sản dẫn đến sự ra đời 3 tổ chức cộng sản đánh dấu sự thắng lợi của chủ nghĩa Mác- Lê nin, tạo điều kiện trực tiếp cho việc thành lập chính đảng vô sản duy nhất ở Việt Nam
|
0.25
|
|
-6.1.1930 Nguyễn Ái Quốc với tư cách phái viên Quốc tế Cộng sản, chủ động triệu tập Hội nghị hợp nhất các tổ chức cộng sản thành Đảng Cộng sản Việt Nam, soạn thảo Cương lĩnh chính trị đầu tiên. Đảng Cộng sản Việt Nam ra đời đã mở ra bước ngoặt to lớn và là sự chuẩn bị quyết định đầu tiên đối với mọi thắng lợi của cách mạng Việt Nam sau này
|
0.5
|
|
c. Soạn thảo và đọc Tuyên ngôn Độc lập, khai sinh nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa
|
0.75
|
|
-8.1945 Chiến tranh thế giới thứ hai kết thúc, mở ra “thời cơ ngàn năm có một” cho nhân dân ta giành độc lập…Đảng và Việt Minh kịp thời phát động và lãnh đạo cuộc Tổng khởi nghĩa. Chủ tịch Hồ Chí Minh được giao soạn thảo Tuyên ngôn Độc lập…
|
0.25
|
|
-2.9.1945 Chủ tịch Hồ Chí Minh thay mặt Chính phủ lâm thời, đọc Tuyên ngôn Độc lập khai sinh nước Việt Nam Dân Chủ Cộng hòa, mở ra kỷ nguyên mới của lịch sử dân tộc…
|
0.25
|
Câu 2
|
Có người nhận xét: : “Cuộc Tổng khởi nghĩa Tháng Tám 1945 của Việt Nam thành công là nhờ ăn may”. Hãy giải thích điều đó đúng hay sai ?
|
3.0 điểm
|
|
a. Điều kiện khách quan thuận lợi “ngàn năm có một”
|
0.5
|
|
-8.1945 quân Đồng Minh (Liên Xô, Mỹ) dồn dập tấn công tiêu diệt phát xít Nhật…
|
0.25
|
|
-14.8.1945 Nhật tuyên bố đầu hàng Đồng Minh vô điều kiện, làm cho chính quyền Nhật và tay sai ở Đông Dương hoang mang, tê liệt…mở ra thời cơ “ngàn năm có một ..”
|
0.25
|
|
b. Lực lượng cách mạng đã chuẩn bị sẵn sàng và kịp thời hành động
|
2.5
|
|
-9.1939 Chiến tranh thế giới thứ 2 bùng nổ…Trước tình hình mới, Đảng đã kịp thời chuyển hướng chủ trương cách mạng, tích cực chuẩn bị tiến tới khởi nghĩa giành chính quyền…
|
0.25
|
|
- 3.1945 Nhật đảo chính Pháp, cao trào kháng Nhật cứu nước diễn ra sôi nổi…đã tạo ra khí thế sẵn sàng khởi nghĩa trong cả nước…
|
0.25
|
|
-13.8.1945 nghe tin Nhật đầu hàng, Trung ương Đảng và Tổng bộ Việt Minh lập tức thành lập Ủy ban Khởi nghĩa toàn quốc, ra Quân lệnh số 1 chính thức phát động Tổng khởi nghĩa…
|
0.25
|
|
-14-17.8.1945 Hội nghị toàn quốc của Đảng, Đại hội Quốc dân…đã chuẩn bị đầy đủ những công việc cuối cùng cho Tổng khởi nghĩa toàn quốc và sau khi giành chính quyền thắng lợi.
|
0.25
|
|
-14-28.8.1945 tùy tình hình địa phương (vận dụng chỉ thị “Nhật- Pháp bắn nhau…”, nhận Lệnh Tổng khởi nghĩa), khởi nghĩa lần lượt nổ ra…- Thắng lợi giành chính quyền ở Hà Nội, Huế, Sài gòn đã cổ vũ mạnh mẽ các địa phương trong cả nước, 30.8.1945 vua Bảo Đại tuyên bố thoái vị, chấm dứt vĩnh viễn chế độ phong kiến Việt Nam…
|
0.5
|
|
-2.9.1945 Chủ tịch Hồ Chí Minh thay mặt Chính phủ lâm thời, đọc Tuyên ngôn Độc lập khai sinh nước Việt Nam Dân Chủ Cộng hòa …trước khi quân Đồng Minh vào Đông Dương giải giáp quân Nhật ( nhưng mang ý đồ phủ nhận chính quyền cách mạng còn non trẻ)
|
0.5
|
|
-Trong vòng 15 ngày, cuộc Tổng khởi nghĩa Tháng Tám nổ ra và thắng lợi nhanh chóng và ít đổ máu nhờ sự chuẩn bị chu đáo và sẵn sàng của lực lượng cách mạng do Đảng và Việt Minh lãnh đạo là nhân tố chủ quan quyết định…không phải là “nhờ ăn may” (điều kiện khách quan thuận lợi).
|
0.5
|
Câu 3
|
Chứng minh chiến thắng Điện Biên Phủ là thắng lợi quân sự lớn nhất, có ý nghĩa quyết định của ta trong kháng chiến chống Pháp.
|
4.0 điểm
|
|
- Ngày 19/12/1946, cuộc kháng chiến toàn quốc bùng nổ mở đầu là cuộc chiến đấu ở các đô thị Bắc vĩ tuyến 16, quân dân ta đánh bại âm mưu đánh úp của địch….
|
0.25
|
|
-Thu đông 1947 với chiến thắng Việt Bắc ta đã bảo vệ cơ quan đầu não, chiến khu Việt Bắc an toàn, phá tan âm mưu đánh nhanh thắng nhanh của địch, thay đổi so sánh lực lượng có lợi cho ta...
|
0.25
|
|
- Thu – Đông 1950, chiến thắng Biên giới đã đẩy địch về thế phòng ngự bị động, ta bắt đầu giành quyền chủ động và phản công địch ở chiến trường chính Bắc Bộ…
|
0.25
|
|
- Đông Xuân1953- 1954, với chủ trương chiến lược đúng đắn ta đã chủ động phân tán lực lượng của địch thành năm vị trí quan trọng: Đồng bằng Bắc Bộ, Điện Biên Phủ, Sê Nô, Plâycu, Luông Phabăng. Kế hoạch Nava bước đầu bị phá sản
|
0.5
|
|
- Pháp và Mĩ đã chiếm đóng, xây dựng tập đoàn cứ điểm Điện Biên Phủ mạnh nhất – “pháo đài bất khả xâm phạm” - với hy vọng chuyển bại thành thắng…. Điện Biên Phủ trở thành tâm điểm của kế hoạch Nava.
|
0.25
|
|
- Tháng 12/1953, Bộ Chính trị Trung ương Đảng quyết định mở chiến dịch Điện Biên Phủ nhằm đập tan kế hoạch Nava…
|
0.5
|
|
- Diễn biến: chia làm 3 đợt
|
|
|
+ Đợt 1( 13/3 -17/3/1954): Ta tấn công, tiêu diệt cứ điểm Him Lam và toàn bộ phân khu Bắc.
|
0.25
|
|
+ Đợt 2 (30/3/1954 – 26/4/1954): ta đồng loạt tấn công các cứ điểm phía Đông phân khu trung tâm Mường Thanh, ác liệt nhất ở C1, A1. Ta bao vây, chia cắt , địch lâm vào nguy khốn..
|
0.25
|
|
+ Đợt 3 (1/5/1954 – 7/5/1954): ta tổng công kích phân khu Trung tâm Mường Thanh và phân khu Nam ; tướng Đờ Caxtơri và toàn bộ Ban Tham mưu địch bị bắt; 17h30 ngày 7/5/1954, chiến dịch toàn thắng
|
0.25
|
|
- Kết quả.
|
|
|
+ Ta bắt một thiếu tướng, loại khỏi vòng chiến đấu 16200 địch, hạ 62 máy bay và các phương tiện chiến tranh…
|
0.25
|
|
- Ý nghĩa.
|
|
|
+ Đập tan hoàn toàn kế hoạch Nava, giáng đòn quyết định vào ý chí xâm lược của thực dân Pháp, làm xoay chuyển cục diện chiến tranh ở Đông Dương, tạo điều kiện thuận lợi cho cuộc đấu tranh ngoại giao của ta giành thắng lợi…
|
0.5
|
|
- Như vậy, với chiến thắng Điện Biên Phủ - đỉnh cao của cuộc tiến công chiến lược Đông xuân 1953 – 1954, là thắng lợi quân sự lớn nhất và quyết định buộc thực dân Pháp chấm dứt chiến tranh xâm lược Đông Dương…
|
0.5
|
Câu 4
|
Lập bảng so sánh những điểm khác nhau giữa Hiệp định Giơnevơ về Đông Dương 1954 và Hiệp định Pari về Việt Nam 1973 (hoàn cảnh kí kết, nội dung cơ bản và ý nghĩa lịch sử)
|
3.0 điểm
|
|
Hiệp định Giơnevơ 1954
|
Hiệp định Pari 1973
|
|
Hoàn cảnh LS
|
+ Pháp bị thất bại hoàn toàn ở Điện Biên Phủ. Ta ký Hiệp định buộc Pháp phải công nhận các quyền dân tộc cơ bản của ba nước Đông Dương (21/7/1954)
|
Mĩ bị thất bại trong chiến lược “Việt Nam hóa chiến tranh” và chiến tranh phá hoại miền Bắc lần thứ hai. Ta kí Hiệp định buộc Mĩ phải rút quân về nước để cho nhân dân Việt Nam tự quyết định tương lai chính trị của mình (27/1/1973)
|
0.5
|
Nội dung
|
+ Các nước tham dự Hội nghị cam kết tôn trọng các quyền dân tộc cơ bản của nhân dân Việt Nam, Lào, Campuchia.
+ Ngừng bắn, lập lại hòa bình, thực hiện tập kết, chuyển quân, chuyển giao khu vực: Việt Nam lấy vĩ tuyến 17 (dọc sông Bến Hải) làm giới tuyến quân sự tạm thời…
+ Tháng 7/1956,Việt Nam sẽ tiến tới thống nhất bằng cuộc tổng tuyển cử tự do trong cả nước..
|
+ Hoa Kỳ và các nước cam kết tôn trọng độc lập, chủ quyền thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ của Việt Nam.
+ Ngừng bắn ở miền Nam và Hoa Kì cam kết chấm dứt mọi hoạt động chống phá miền Bắc Việt Nam…
+ Hoa Kỳ rút hết quân đội và quân đồng minh trong vòng 60 ngày… huỷ bỏ các căn cứ quân sự Mỹ, cam kết không tiếp tục can thiệp vào miền Nam Việt Nam và góp phần hàn gắn hậu quả chiến tranh..
+ Nhân dân miền Nam tự quyết định tương lai chính trị thông qua tổng tuyển cử tự do, không có sự can thiệp của nước ngoài.
|
1.75
|
Ý nghĩa
|
+ Đánh dấu thắng lợi của cuộc kháng chiến chống Pháp làm thất bại âm mưu kéo dài, mở rộng chiến tranh xâm lược Đông Dương của Pháp - Mĩ. Cổ vũ phong trào giải phóng dân tộc...
|
+ Là thắng lợi của cuộc đấu tranh kiên cường, bất khuất của quân dân 2 miền Nam – Bắc trên mọi mặt trận. Mở ra bước ngoặt mới cho cách mạng Việt Nam: tạo thời cơ thuận lợi để nhân dân ta tiến lên giải phóng hoàn toàn miền Nam. Cổ vũ phong trào cách mạng thế giới…
|
0.75
|
Câu 5
|
Vì sao vào tháng 8 năm 1945 khi phát xít Nhật đầu hàng Đồng Minh, ở khu vực Đông Nam Á chỉ có ba nước Inđônêxia, Việt Nam, Lào tuyên bố độc lập?
|
2.0 điểm
|
|
- Từ năm 1940 – 1945, các nước Đông Nam Á lần lượt bị phát xít Nhật chiếm đóng. Tháng 8/1945, Nhật đầu hàng Đồng Minh mở ra thời cơ chung cho các nước Đông Nam Á nổi dậy giành chính quyền, tuyên bố độc lập. Đó là nhân tố khách quan quan trọng nhưng không phải là quyết định vì muốn giành thắng lợi cần phải chuẩn bị kĩ về những nhân tố chủ quan như: lực lượng, lãnh đạo, ý thức cách mạng của quần chúng ….
|
0.5
|
|
- So với các nước Đông Nam Á khác, ba nước Inđônêxia, Việt Nam và Lào có sự chuẩn bị kĩ lưỡng về nhân tố chủ quan, đặc biệt giai cấp lãnh đạo dù là tư sản (ở Inđônêxia) hoặc vô sản (Việt Nam, Lào) đã trưởng thành, có kinh nghiệm đấu tranh…
|
0.25
|
|
+ ở Inđônêxia: Đảng Cộng sản ra đời năm 1920 đã thúc đẩy phong trào dân tộc phát triển. Từ những năm 30 của thế kỷ XX, Đảng Dân tộc của giai cấp tư sản do Xucácnô đứng đầu dần dần chiếm vị trí quan trọng và kịp thời lãnh đạo nhân dân tuyên bố độc lập vào ngày 17/8/1945
|
0.5
|
|
+ Ở Việt Nam và Lào, dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Đông Dương trải qua ba phong trào cách mạng;1930-1935, 1936 -1939, 1939-1945 đã chớp thời cơ giành chính quyền và tuyên bố độc lập: Việt Nam(2/9/1945), Lào(12/10/1945)
|
0.5
|
|
+ Còn các nước Đông Nam Á khác do chưa có sự chuẩn bị kĩ lưỡng về lực lượng cách mạng, lực lượng lãnh đạo nên chưa chớp được thời cơ “ngàn năm có một”, bỏ lỡ cơ hội giành chính quyền....
|
0.25
|
Câu 6
|
Nêu và phân tích ảnh hưởng của các cuộc chiến tranh cục bộ tiêu biểu trong thời kì “Chiến tranh lạnh” đến tình hình Châu Á?
|
4.0 điểm
|
|
a. Các cuộc chiến tranh cục bộ tiêu biểu trong thời kì “Chiến tranh lạnh”
|
1.0
|
|
- Cuộc chiến tranh xâm lược Đông Dương của thực dân Pháp(1945 – 1954)
|
0.25
|
|
- Cuộc chiến tranh xâm lược Triều Tiên của đế quốc Mĩ (1950 – 1953)
|
0.25
|
|
- Cuộc chiến tranh xâm lược Việt Nam của đế quốc Mĩ (1954 – 1975)
|
0.5
|
|
b. Phân tích ảnh hưởng ....
|
3.0
|
|
- Sau Chiến tranh thế giới thứ hai, tình hình Châu Á nhiều biến đổi..nhiều nước giành được độc lập nhưng kinh tế nghèo nàn, lạc hậu, một sô nước tiếp tục đấu tranh giành và bảo vệ độc lập, Nhật Bản bại trận... Châu Á trở thành nơi diễn ra nhiều cuộc chiến tranh cục bộ tiêu biểu thể hiện rõ rệt mâu thuẫn Đông – Tây và sự đối đầu Xô – Mĩ..
|
0.5
|
|
- Mĩ lôi kéo nhiều nước châu Á vào các khối liên minh quân sự do Mĩ đứng đầu như SEATO, CENTO, ANZUS, xây dựng căn cứ quân sự Mĩ ...nhằm chống phá các nước xã hội chủ nghĩa và phong trào giải phóng dân tộc..
|
0.5
|
|
- Từ năm 1945 – 1954, Pháp quay lại xâm lược Đông Dương, lúc đầu là cuộc chiến tranh tái chiếm thuộc địa, những từ sau năm 1950, cuộc chiến tranh xâm lược Đông Dương ngày càng chịu sự tác động của hai phe. Nhân dân Đông Dương được Trung Quốc, Liên Xô và các nước xã hội chủ nghĩa giúp đỡ tiến hành kháng chiến thắng lợi với Hiệp định Giơnevơ 1954 về Đông Dương...
|
0.5
|
|
- Sau năm 1945, bán đảo Triều Tiên bị chia cắt làm hai miền với sự ra đời của hai nhà nước Đại Hàn Dân quốc (do Mĩ bảo trợ) và Cộng hòa Dân chủ nhân dân Triều Tiên(do Liên Xô bảo trợ)
- Tháng 6/1950 -7/1953, cuộc chiến tranh giữa hai miền bùng nổ và kết thúc là Hiệp định đình chiến 1953, tiếp tục chia cắt Triều Tiên thành hai quốc gia có chế độ chính trị khác nhau, được xem là “sản phẩm” của Chiến tranh lạnh và là sự đụng đầu trực tiếp đầu tiên giữa hai phe.
|
0.5
|
|
- Từ 1954 – 1975, Mĩ thay Pháp thực hiện chiến tranh xâm lược thực dân mới ở miền Nam Việt Nam, lôi kéo nhiều nước đồng minh và Đông Nam Á tham chiến.. Được sự giúp đỡ của Liên Xô, Trung Quốc và các nước XHCN khác nhân dân ba nước Đông Dương đã làm thất bại âm mưu của Mĩ dẫn đến việc kí kết Hiệp định Pari về Việt Nam và Hiệp định Viêng Chăn về Lào năm 1973. Đây là cuộc chiến tranh cục bộ lớn nhất phản ánh mâu thuẫn giữa hai phe, đánh dấu sự phá sản của mọi chiến lược chiến tranh xâm lược thực dân mới của đế quốc Mỹ, mở ra thời kỳ xây dựng, phát triển của khu vực Đông Nam Á
|
0.75
|
|
- “Chiến tranh lạnh” đã tác động mạnh mẽ đến tình hình ở Châu Á, nhưng nhiều nước biết tận dụng lợi thế so sánh để phát triển kinh tế như: Thái Lan, Xingapo, Hàn Quốc, Nhật Bản…
|
0.25
|
B. MỘT SỐ ĐIỂM CẦN LƯU Ý KHI CHẤM BÀI.
1. Nếu thí sinh làm bài theo cách riêng mà vẫn đáp ứng được những yêu cầu cơ bản nêu trong hướng dẫn chấm thì vẫn cho đủ điểm như hướng dẫn qui định.
2. Hướng dẫn chấm chỉ nêu nội dung chủ yếu, giám khảo chấm căn cứ vào mức độ thí sinh đã làm được, đối chiếu với yêu cầu của đề thi và hướng dẫn chấm để cho điểm một cách đúng mức.
3. Phần trả lời của thí sinh phải đủ các ý, chữ viết rõ ràng thì mới cho điểm tối đa.
4. Trong trường hợp bài làm có nhiều sai sót quan trọng về kiến thức và lập trường tư tưởng chính trị thì tùy mức độ mà trừ điểm cho thỏa đáng.
