PHẬt giáo nguyên thủy theravāda nền tảng phật giáO



tải về 1.48 Mb.
trang6/25
Chuyển đổi dữ liệu18.08.2016
Kích1.48 Mb.
#22102
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   25

CHƯƠNG III (b)


ÂN ĐỨC PHÁP
(DHAMMAGUṆA)

Ân đức Pháp vô cùng vi tế, sâu sắc, rộng lớn vô lượng vô biên, mà chư Thánh Thanh Văn mới có thể hiểu biết theo khả năng chứng ngộ, chứng đắc pháp thành chánh pháp theo sở đắc của quý Ngài. Còn hạng phàm nhân thì chỉ có thể hiểu biết một phần nào về pháp học chánh pháp mà thôi.

Trong bài kinh Dhajaggasutta, Đức Phật thuyết dạy niệm 6 Ân đức Pháp như sau:

Svākkhāto Bhagavatā dhammo, Sandiṭṭhiko, Akāliko, Ehipassiko, Opaneyyiko, Paccattaṃ veditabbo viññūhi[1] .



Ý NGHĨA 6 ÂN ĐỨC PHÁP

1) Svākkhāto dhammo: Pháp gồm có 10 chánh pháp mà Đức Phật đã thuyết giảng hoàn hảo phần đầu, phần giữa, phần cuối, có ý nghĩa đầy đủ, văn chương trong sáng, rõ ràng và thanh tịnh.

10 chánh pháp là:

Pháp học chánh pháp.
9 pháp Siêu tam giới (4 Thánh Đạo + 4 Thánh Quả + 1 Niết Bàn).


2) Sandiṭṭhiko dhammo: Chánh pháp gồm 9 pháp Siêu tam giới mà chư Thánh Nhân đã chứng đắc 4 Thánh Đạo – 4 Thánh Quả và Niết Bàn nào, rồi tự thấy, tự biết bằng trí tuệ của mình.

3) Akāliko dhammo: Chánh pháp đó là 4 Thánh Đạo cho quả tương xứng 4 Thánh Quả không có thời gian ngăn cách, nghĩa là sau khi chứng đắc Thánh Đạo nào liền cho Thánh Quả ấy sau một sát-na tâm diệt rồi sinh.

4) Ehipassiko dhammo: Chánh pháp đó là 9 pháp Siêu tam giới thuộc Chân nghĩa pháp rất trong sạch và thanh tịnh, nên dám mời đến để chứng kiến, để thực chứng, thực đắc.

5) Opaneyyiko dhammo: Chánh pháp đó là 9 pháp Siêu tam giới là pháp nên hướng tâm chứng đắc trước tiên, để mong giải thoát khổ tử sinh luân hồi trong ba giới bốn loài.

6) Paccattaṃ veditabbo viññūhi dhammo: Chánh pháp đó là 9 pháp Siêu tam giới mà chư bậc thiện trí Thánh Nhân đã chứng đắc rồi, tự mình biết rõ, tự mình nhập Thánh Quả hưởng an lạc Niết Bàn tịch tịnh.

Đó là 6 Ân đức Pháp mà chỉ có bậc Thánh Thanh Văn đệ tử của Đức Phật mới có đầy đủ mà thôi. Còn các hạng Thanh Văn phàm nhân có được Ân đức Pháp thuộc về phần pháp học chánh pháp, chưa đạt được pháp thành chánh pháp đó là 9 pháp Siêu tam giới.



GIẢNG GIẢI VỀ 6 ÂN ĐỨC PHÁP

1- Ân đức Pháp thứ nhất: Svākkhāto

Svākkhāto Bhagavatā dhammo.

(Cách đọc: Xoa-kha-tô phá-gá-voa-ta thăm-mô)



Svākkhāto dhammo: Pháp gồm có 10 chánh pháp mà Đức Phật đã thuyết giảng hoàn hảo phần đầu, phần giữa, phần cuối, có ý nghĩa đầy đủ, văn chương trong sáng, rõ ràng và thanh tịnh.

10 chánh pháp là:

Pháp học chánh pháp
9 pháp Siêu tam giới
(4 Thánh Đạo + 4 Thánh Quả + 1 Niết Bàn).

Trong Chú giải Samyuttanikāya, phần Sagāthavagga trình bày 10 chánh pháp hoàn hảo phần đầu, phần giữa, phần cuối như sau:



Pháp học chánh pháp hoàn hảo phần đầu, phần giữa, phần cuối như thế nào?

Đức Phật thuyết về Tạng Kinh, một bài kệ gồm có 4 câu:



Câu đầu: Hoàn hảo ở phần đầu.
Hai câu giữa: Hoàn hảo ở phần giữa.
Câu cuối: Hoàn hảo ở phần cuối.

Khi Đức Phật thuyết một bài Kinh ngắn:



Phần mở đầu: Hoàn hảo ở phần đầu.
Phần thân bài: Hoàn hảo ở phần giữa.
Phần kết luận: Hoàn hảo ở phần cuối.

Đức Phật thuyết một bài Kinh dài gồm có nhiều đoạn:



Phần mở đầu: Hoàn hảo ở phần đầu.

Phần thân bài (gồm nhiều đoạn): Hoàn hảo ở phần giữa.

Phần kết luận: Hoàn hảo ở phần cuối.

Đức Phật thuyết về Tạng Luật, Tạng Vi Diệu Pháp, sự hoàn hảo cũng tương tự như Tạng kinh.



Chín pháp Siêu tam giới hoàn hảo ở phần đầu, phần giữa, phần cuối như thế nào?

9 pháp Siêu tam giới gồm:

a) Thánh Đạo:



Nhập Lưu Thánh Đạo
Nhất Lai Thánh Đạo
Bất Lai Thánh Đạo
Arahán Thánh Đạo

b) Thánh Quả:



Nhập Lưu Thánh Quả
Nhất Lai Thánh Quả
Bất Lai Thánh Quả
Arahán Thánh Quả

c) Nết Bàn: Là đối tượng của 4 Thánh Đạo Tâm và 4 Thánh Quả Tâm.

4 Thánh Đạo Tâm và 4 Thánh Quả Tâm chỉ có đối tượng Niết Bàn mà thôi, ngoài ra không có đối tượng nào khác.

9 pháp Siêu tam giới thuộc về pháp thành chánh pháp, là quả của pháp hành chánh pháp.



Pháp hành chánh pháppháp thành chánh pháp hoàn hảo ở phần đầu, phần giữa, phần cuối như sau:

Hành giới: Hoàn hảo ở phần đầu.
Hành thiền định, hành thiền tuệ, 4 Thánh Đạo - 4 Thánh Quả: Hoàn hảo ở phần giữa.
Niết Bàn: Hoàn hảo ở phần cuối.

Hay trình bày một cách khác:



Hành giới, hành thiền định: Hoàn hảo ở phần đầu.
Hành thiền tuệ, 4 Thánh Đạo: Hoàn hảo ở phần giữa.
4 Thánh Quả và Niết Bàn: Hoàn hảo ở phần cuối.

Một cách trình bày khác:



Pháp học chánh pháp: Ban đầu lắng nghe, học hỏi, nghiên cứu để hiểu rõ về pháp học chánh pháp “cách hành giới, phương pháp tiến hành thiền định và thiền tuệ…”.

Đó gọi là pháp học chánh pháp hoàn hảo ở phần đầu.



Pháp hành chánh pháp: Có 3 pháp hành.

Pháp hành giới: Hành giả tác ý thiện tâm giữ gìn giới cho được trong sạch và trọn vẹn để làm nền tảng cho pháp hành định, pháp hành tuệ.

Pháp hành định: Hành giả tiến hành thiền định dẫn đến chứng đắc các bậc thiền hữu sắc, các bậc thiền vô sắc.

Pháp hành tuệ: Hành giả tiến hành thiền tuệ làm cho phát sinh trí tuệ thiền tuệ, thấy rõ, biết rõ sự sinh, sự diệt của danh pháp sắc pháp; thấy rõ, biết rõ trạng thái vô thường, trạng thái khổ, trạng thái vô ngã, dẫn đến chứng ngộ chân lý Tứ Thánh Đế.

Đó là pháp hành chánh pháp hoàn hảo ở phần giữa.



Pháp thành chánh pháp: Chứng đắc 4 Thánh Đạo - 4 Thánh Quả và Niết Bàn, diệt đoạn tuyệt được mọi phiền não, tham ái, ác pháp.

Đó là pháp thành chánh pháp hoàn hảo ở phần cuối.

Do đó, Ân đức Pháp này gọi là Svākkāto dhammo.

2- Ân đức Pháp thứ nhì: Sandiṭṭhiko

Sandiṭṭhiko Bhagavatā dhammo.

(Cách đọc: Xăn đít thí-cô phá-gá-voa-ta thăm-mô)



Sandiṭṭhiko dhammo: Chánh pháp gồm 9 pháp Siêu tam giới mà chư Thánh Nhân đã chứng đắc 4 Thánh Đạo – 4 Thánh Quả và Niết Bàn nào, rồi tự thấy, tự biết bằng trí tuệ của mình.

Sandiṭṭhiko có 3 ý nghĩa:

Chứng đắc bằng trí tuệ của mình

Bậc thiện trí phàm nhân tiến hành thiền tuệ dẫn đến chứng ngộ chân lý Tứ Thánh Đế, chứng đắc Nhập Lưu Thánh Đạo - Nhập Lưu Thánh Quả và Niết Bàn, trở thành bậc Thánh Nhập Lưu.

Bậc Thánh Nhập Lưu tiếp tục tiến hành thiền tuệ dẫn đến chứng ngộ chân lý Tứ Thánh Đế, chứng đắc Nhất Lai Thánh Đạo - Nhất Lai Thánh Quả và Niết Bàn, trở thành bậc Thánh Nhất Lai.

Bậc Thánh Nhất Lai tiếp tục tiến hành thiền tuệ dẫn đến chứng ngộ chân lý Tứ Thánh Đế, chứng đắc Bất Lai Thánh Đạo - Bất Lai Thánh Quả và Niết Bàn, trở thành bậc Thánh Bất Lai.

Bậc Thánh Bất Lai tiếp tục tiến hành thiền tuệ dẫn đến chứng ngộ chân lý Tứ Thánh Đế, chứng đắc Arahán Thánh Đạo - Arahán Thánh Quả và Niết Bàn, trở thành bậc Thánh Arahán.

Mỗi bậc Thánh Nhân tự thấy, tự biết bằng trí tuệ của mình.



Diệt đoạn tuyệt phiền não

Bốn Thánh Đạo Tuệ có khả năng đặc biệt diệt đoạn tuyệt được phiền não (samucchedapahāna), tùy theo mỗi Thánh Đạo Tuệ như sau:

Nhập Lưu Thánh Đạo Tuệ có khả năng diệt đoạn tuyệt được 2 loại phiền não là tâm tà kiến tâm hoài nghi.

Nhất Lai Thánh Đạo Tuệ có khả năng diệt đoạn tuyệt được 1 loại phiền não là tâm sân loại thô.

Bất Lai Thánh Đạo Tuệ có khả năng diệt đoạn tuyệt được 1 loại phiền não là tâm sân loại vi tế.

Arahán Thánh Đạo Tuệ có khả năng diệt đoạn tuyệt được 7 loại phiền não còn lại là tâm tham, si, ngã mạn, phóng tâm, buồn ngủ, không biết hổ thẹn tội lỗi, không biết ghê sợ tội lỗi. Mọi phiền não, mọi tham ái, mọi ác pháp đều bị diệt đoạn tuyệt không còn dư sót.

Bốn Thánh Quả Tuệ có khả năng đặc biệt diệt bằng cách vắng lặng (paṭipassa-dhipahāna) được loại phiền não mà Thánh Đạo Tuệ đã diệt đoạn tuyệt được rồi.

Niết Bàn là đối tượng giải thoát khổ, diệt tử sinh luân hồi (nissaraṇappahāna).

Theo định luật tự nhiên, sau khi đã chứng đắc Thánh Đạo - Thánh Quả và Niết Bàn nào rồi, thì bậc Thánh có trí tuệ quán xét (paccavekkhaṇañāṇa) quán xét 5 điều:

Quán xét biết rõ Thánh Đạo nào đã chứng đắc.
Quán xét biết rõ Thánh Quả nào đã chứng đắc.
Quán xét biết rõ Niết Bàn đã chứng ngộ.
Quán xét biết rõ phiền não nào đã bị diệt đoạn tuyệt.
Quán xét biết rõ phiền não nào chưa bị diệt đoạn tuyệt.

Riêng bậc Thánh Arahán thì không còn quán xét biết rõ phiền não nào chưa bị diệt đoạn tuyệt, bởi vì Arahán Thánh Đạo Tuệ đã diệt đoạn tuyệt tất cả mọi phiền não không còn dư sót.



Tự chứng kiến

Bậc Thánh Nhập Lưu tự biết, tự khẳng định sẽ không còn tái sinh trong 4 cõi ác giới (địa ngục, ngạ quỷ, atula, súc sinh), chỉ còn tái sinh ở cõi người, cõi trời dục giới nhiều nhất là 7 kiếp, rồi sẽ trở thành bậc Thánh Arahán tịch diệt Niết Bàn.

Bậc Thánh Nhất Lai tự biết, tự khẳng định chỉ còn tái sinh 1 kiếp trong cõi người hoặc cõi trời dục giới, rồi sẽ trở thành bậc Thánh Arahán tịch diệt Niết Bàn.

Bậc Thánh Bất Lai tự biết, tự khẳng định không trở lại tái sinh trong cõi dục giới, chỉ còn tái sinh ở cõi sắc giới, rồi sẽ trở thành bậc Thánh Arahán tịch diệt Niết Bàn tại cõi sắc giới ấy.

Bậc Thánh Arahán tự biết, tự khẳng định ngay kiếp hiện tại này là kiếp chót, sẽ tịch diệt Niết Bàn chấm dứt tử sinh luân hồi trong ba giới bốn loài.

Do đó, Ân đức Pháp này gọi là Sandiṭṭhiko dhammo.



3- Ân đức Pháp thứ ba: Akāliko

Akāliko Bhagavatā dhammo.

(Cách đọc: Á-ca-lí-cô phá-gá-voa-ta thăm-mô)



Akāliko dhammo: Chánh pháp đó là 4 Thánh Đạo cho quả tương xứng 4 Thánh Quả không có thời gian ngăn cách, nghĩa là sau khi chứng đắc Thánh Đạo nào liền cho Thánh Quả ấy sau một sát-na tâm diệt rồi sinh.

Akāliko có 2 ý nghĩa:

Thánh Đạo diệt, Thánh Quả sinh không có thời gian ngăn cách.

Thánh Đạo - Thánh Quả cùng trong một Thánh Đạo lộ trình tâm.

Ví dụ: Trong Nhập Lưu Thánh Đạo lộ trình tâm sinh diệt theo tuần tự như sau:

Bhavangacitta ’ Bhavaṅgacalana ’ Bhavaṅgupaccheda ’ Manodvāravajjanacitta ’ Parikamma ’ Upacāra ’ Anuloma ’ Gotrabhù ’ Sotāpattimagga ’ Sotāpattiphala (2 - 3 sát-na tâm) ’ Bhavagacitta.

Chấm dứt Nhập Lưu lộ trình tâm.

Giải thích:

Bhavangacitta: Hộ kiếp tâm (viết tắt bha)

Bhavaṅgacalana: Hộ kiếp tâm rung động (viết tắt na)

Bhavaṅgupaccheda: Hộ kiếp tâm bị cắt đứt (viết tắt da)

Manodvāravajjanacitta: Ý môn hướng tâm (viết tắt ma)

Parikamma: Chuẩn bị Nhập Lưu Thánh Đạo Tâm sẽ phát sinh (viết tắt pari)

Upacāra: Cận Nhập Lưu Thánh Đạo Tâm sẽ phát sinh (viết tắt upa)

Anuloma: Thuận dòng theo 37 pháp để chứng đắc Nhập Lưu Thánh Đạo (viết tắt anu)

Gotrabhu: Chuyển dòng từ phàm nhân sang Thánh Nhân (viết tắt got)

Sotāpattimaggacitta: Nhập Lưu Thánh Đạo Tâm 1 sát-na tâm (viết tắt mag)

Sotāpattiphalacitta: Nhập Lưu Thánh Quả Tâm 2-3 sát-na tâm (viết tắt pha)

Bhavaṅgacitta: Hộ kiếp tâm, chấm dứt Nhập Lưu Thánh Đạo lộ trình tâm

 



tải về 1.48 Mb.

Chia sẻ với bạn bè của bạn:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   25




Cơ sở dữ liệu được bảo vệ bởi bản quyền ©hocday.com 2024
được sử dụng cho việc quản lý

    Quê hương