PHÁp cú kinh (dhammapada) Pali Anh Việt
TỪ VỰNG VÀ THÀNH NGỮ ANH-VIỆT
tải về 1.35 Mb.
|
- Điều hướng trang này:
- TỪ VỰNG VÀ THÀNH NGỮ ANH-VIỆT
TỪ VỰNG VÀ THÀNH NGỮ ANH-VIỆT(a): adjective; (adv): adverb; (conj): conjunction; (n): noun; (prep): preposition; (v): verb
Renounce (v) : Từ bỏ, không thừa nhận. Consider (v) : Xem xét, cân nhắc.
Entangle (v) : Làm vướng mắc, chuốc lấy. Tangle (n) : Sự rối rắm.
Increase (v) : Tăng lên. Verse - Kệ 293 Body-meditation : Niệm thân. Mindful (a) : Chánh niệm, chú tâm. Reflective (a) : Phản tỉnh, tỉnh giác. To come to an end : Chấm dứt, kết thúc,. Verse - Kệ 294 Slay (v) : Giết, sát hại. Craving (n) : Tham ái, lòng khao khát. Conceit (n) : Tính kiêu mạn, tính tự phụ. Warrior (n) : Võ tướng (thuộc giai cấp Sát đế lỵ View (n) : Cái nhìn, quan niệm. Eternalism (n) : Thuyết vĩnh cữu (quan niệm thường) Nihilism (n) : Thuyết hư vô (quan niệm đoạn) Sense-avenues : Ðường hướng của ý thức. Sense-objects : Ðối tượng của ý thức. Revenue officer (n) : Nhân viên hải quan. Attachment (n) : Sự ràng buộc, triền phược. Ungreiving (a) : Không đau buồn, vô ưu. Brahman (n) : Phạm thiên, phạm chí.
Hindrance (n) : Sự chướng ngại. Verse - Kệ 296 Awake (a) : Tỉnh thức, tỉnh giác. Disciple (n) : Ðệ tử, môn đồ. Constantly (adv) : Luôn luôn, liên miên. Concentrate on (v) : Chuyên tâm, chú tâm. Buddha-meditation : Niệm Phật.
Association (n) : Sự liên hợp. Unequal (n) : Người không ngang nhau, người không hợp. Befall (v) : Xảy đến, xảy ra. Wanderer (n) : Kẻ đi lang thang. Pursuer (n) : Người theo đuổi. Verse - Kệ 303 To be possessed of (v) : Có, tư hữu. Fame (n) : Danh tiếng. Verse - Kệ 304 Manifest (a) : Rõ ràng, hiển nhiên. Vicious (a) : Xấu, ác. Verse - Kệ 305 Strenous (a) : Hăm hở, tích cực, tinh tấn. Subdue (v) : Hàng phục, điều phục. --- o0o --- Phẩm XXIINIRAYA VAGGA - WOEFUL STATE - PHẨM ÐỊA NGỤC Abhuutavaadii niraya.m upeti yo c-aapi katvaa na karomii-ti c-aaha Ubho-pi te pecca samaa bhavanti nihiinakammaa manujaa parattha. -- 306 The speaker of untruth goes to a woeful state, and also he who, having done aught, says, "I did not". Both after death become equal, men of base actions in the other world. -- 306 306. Người mồm miệng láo khoét, Kẻ làm rồi nói không. Cả hai chết tương đồng, Ðê tiện, đọa địa ngục. Kaasaavaka.n.thaa bahavo paapadhammaa asa~n~nataa Paapaa paapehi kammehi niraya.m te upapajjare. -- 307 Many with a yellow robe on their necks are of evil disposition and uncontrolled. Evil-doers on account of their evil deeds are born in a woeful state. -- 307 307. Nhiều người khoác cà sa, Ác hạnh, không điều phục, Kẻ ác, do nghiệp thúc, Phải đọa địa ngục thôi. Seyyo ayogu.lo bhutto tatto aggisikh-uupamo Ya~nce bhu~njeyya dussiilo ra.t.thapi.n.da.m asa~n~nato. -- 308 Better to swallow a red-hot iron ball (which would consume one) like a flame of fire, than to be an immoral and uncontrolled person feeding on the alms offered by people. -- 308 308. Thà nuốt hòn sắt nóng, Như ngọn lửa hừng hừng, Hơn phá giới buông lung, Sống nhờ cơm tín thí. Cattaari .thaanaani naro pamatto Aapajjati paradaaruupasevii Apu~n~nalaabha.m na nikaamaseyya.m Ninda.m tatiya.m niraya.m catuttha.m. -- 309 Four misfortunes befall a careless man who commits adultery: - Acquisition of demerit, disturbed sleep, thirdly blame, and fourthly a state of woe. -- 309 309. Bốn tai họa ập đến, Hành hạ kẻ ngoại tình, Mang tiếng, ngủ không an. Bị chê, đọa địa ngục. Apu~n~nalaabho ca gatii ca paapikaa Bhiitassa bhiitaaya ratii ca thokikaa Raajaa ca da.n.da.m garuka.m pa.neti Tasmaa naro paradaara.m na seve. -- 310 There is acquisition of demerit as well as evil destiny. Brief is the joy of the frightened man and woman. The King imposes a heavy punishment. Hence no man should frequent another's wife. -- 310 310. Mang tiếng, đọa ác thú, Lo sợ, tâm ít vui, Quốc vương phạt trọng tội, Kẻ gian díu vợ người. Kuso yathaa duggahito hatthamevaanukantati Saama~n~na.m dupparaama.t.tha.m nirayaay-upaka.d.dhati. -- 311 Just as kusa grass, wrongly grasped, cuts the hand, even so the monkhood wrongly handled drags one to a woeful state. -- 311
Là tay ta bị cắt, Hạnh sa môn, tà hoặc, Tất đoạn địa ngục thôi. Ya.m ki~nci sithila.m kamma.m sa.mkili.t.tha.m ca ya.m vata.m Sa'nkassara.m brahmacariya.m na ta.m hoti mahapphala.m. -- 312 Any loose act, any corrupt practice, a life of dubious holiness - none of these is of much fruit. -- 312 312. Sống buông lung phóng dật, Chạy theo thói nhiễm ô, Hoài nghi đời phạm hạnh, Thành quả đạt chi mô! Kayiraa ce kayiraathena.m da.lhamena.m parakkame Sa.thilo hi paribbaajo bhiyyo aakirate raja.m. -- 313 If aught should be done, let one do it. Let one promote it steadily, for slack asceticism scatters dust all the more. -- 313 313. Nếu việc cần phải làm, Hãy quyết làm hết sức; Thiếu công phu, nghị lực, Chỉ tung cát bụi mù! Akata.m dukkata.m seyyo pacchaa tapati dukkata.m Kata.m ca sukata.m seyyo ya.m katvaa naanutappati. -- 314 An evil deed is better not done: a misdeed torments one hereafter. Better it is to do a good deed, after doing which one does not grieve. -- 314 314. Chớ phạm phải điều ác, Làm ác khổ vô vàn, Việc thiện nên chu toàn, Làm xong khỏi ân hận. Nagara.m yathaa paccanta.m gutta.m santarabaahira.m Eva.m gopetha attaana.m kha.no vo maa upaccagaa Kha.naatiitaa hi socanti nirayamhi samappitaa. -- 315
guarded within and without, so guard yourself. Do not let slip this opportunity, for they who let slip the opportunity grieve when born in a woeful state. -- 315 315. Như thành sát biên thùy, Trong ngoài canh nghiêm mật, Hãy phòng hộ chính mình, Ðừng để cơ hội mất. Ai để cơ hội mất, Ðọa địa ngục khổ đau. Alajjitaaye lajjanti lajjitaaye na lajjare Micchaadi.t.thisamaadaanaa sattaa gacchanti duggati.m. -- 316 Beings who are ashamed of what is not shameful, and are not ashamed of what is shameful, embrace wrong views and go to a woeful state. -- 316 316. Việc đáng hổ không hổ, Việc không đáng lại hổ, Do ôm ấp tà kiến, Chúng sanh bị khốn khổ. Abhaye bhayadassino bhaye caabhayadassino Micchaadi.t.thisamaadaanaa sattaa gacchanti duggati.m. -- 317 Beings who see fear and see no fear in the fearsome, embrace false views and go to a woeful state. -- 317
Việc không đáng lại kinh, Do ôm ấp tà kiến, Chúng sanh bị ngục hình. Avajje vajjamatino vajje c-aavajjadassino Micchaadi.t.thisamaadaanaa sattaa gacchanti duggati.m. -- 318 Beings who imagine faults in the faultless and perceive no wrong in what is wrong, embrace false views and go to a woeful state. -- 318
Có lỗi lại thấy không, Do ôm ấp tà kiến, Chúng sanh khổ vô ngần. Vajja.m ca vajjato ~natvaa avajja.m ca avajjato Sammaadi.t.thisamaadaanaa sattaa gacchanti suggati.m. -- 319 Beings knowing wrong as wrong and what is right as right, embrace right views and go to a blissful state. -- 319
Không lỗi biết rằng không, Nhờ hàm dưỡng chánh kiến, Chúng sanh sướng vô ngần. ---o0o--- TỪ VỰNG VÀ THÀNH NGỮ ANH-VIỆT(a): adjective; (adv): adverb; (conj): conjunction; (n): noun; (prep): preposition; (v): verb
Depart (v) : Chết. Base (a) : Hèn hạ, đê hèn.
On account of : Vì, do vì. Woeful (a) : Thống khổ. Woeful state : Cõi thống khổ, địa ngục. Verse - Kệ 309 Misfortune (n) : Sự bất hạnh, tai họa. Commit (v) : Vi phạm, phạm phải. Adultery (n) : Tội ngoại tình. Acquisition (n) : Sự đạt được. Demerit (n) : Khuyết điểm, lỗi lầm. Blame (n) : Sự chê bai, sự khiển trách. Verse - Kệ 310 Impose (v) : Bắt chịu, áp đặt. Frequent (v) : Hay lui tới, dan díu với. Verse - Kệ 311 Handle (v) : Ðiều khiển, quản lý. Drag (v) : Lôi kéo. Verse - Kệ 312 Observance (n) : Sự tuân thủ, sự tôn trọng Dubious (a) : Nghi ngờ Verse - Kệ 313 Aught (n) : Bất cứ việc gì, cái gì. Promote (v) : Ðẩy mạnh, xúc tiến. Might (n) : Sức mạnh, năng lực. Slack (a) : Uể oải, bê trễ, lỏng lẻo. Asceticism (n) : Công phu tu tập. Scatter (v) : Tung vãi. Verse - Kệ 314 Torment (v) : Gây đau khổ, giày vò. Repent (v) : Ăn năn, hối hận. Verse - Kệ 315 Border (n) : Bờ, biên giới. Guard (v) : Canh gác, bảo vệ. Slip (v) : Trượt, tuột, Consign (v) : Ủy thác, giao phó. Verse - Kệ 316 Fearsome (a) : Sợ hãi. Embrace (v) : Ôm ấp, hàm dưỡng. False views (n) : Tà kiến.
Phẩm XXIIINAAGA VAGGA - THE ELEPHANT - PHẨM VOI RỪNG Aha.m naago-va sa'ngaame caapaato patita.m sara.m Ativaakya.m titikkhissa.m dussiilo hi bahujjano. -- 320 As an elephant in the battlefield withstands the arrows shot from a bow, even so will I endure abuse; verily most people are undisciplined. -- 320 320. Như voi giữa chiến địa, Kháng cự mọi cung tên, Ta chịu đựng hủy báng, Phá giớiá biết bao người. Danta.m nayanti samiti.m danta.m raajaa-bhiruuhati Danto se.t.tho manussesu yo-tivaakya.m titikkhati. -- 321 They lead the trained (horses or elephants) to an assembly. The king mounts the trained animal. Best among men are the trained who endure abuse. -- 321
Người luyện ngựa dâng vua, Bậc tôi luyện thượng thừa, Chịu đựng mọi hủy báng. Varamassataraa dantaa aajaaniiyaa ca sindhavaa Ku~njaraa ca mahaanaagaa attadanto tato vara.m. -- 322 Excellent are trained mules, so are thoroughbred horses of Sindh and noble tusked elephants; but far better is he who has trained himself. -- 322 322. Quí thay lừa thuần thục, Quí thay giống ngựa Sindh. Quí thay voi ngà báu, Tuyệt thay bậc luyện mình. Na hi etehi yaanehi gaccheyya agata.m disa.m Yathaattanaa sudantena danto dantena gacchati. -- 323 Surely never by those vehicles would one go to the untrodden land (Nibbaana), as does one who is controlled through his subdued and well-trained self. -- 323 323. Chẳng phải nhờ voi ngựa, Ðưa ta đến Niết bàn, Chính bậc tự điều phục, Ðạt đến bờ thênh thang. Dhanapaalako naama ku~njaro ka.tukappabhedano dunnivaarayo Baddho kabala.m na bhu~njati sumarati naagavanassa ku~njaro. -- 324 The uncontrollable, captive tusker named Dhanapaalaka, with pungent juice flowing, eats no morsel; the tusker calls to mind the elephant forest. -- 324
Phát dục tiết mùi hăng, Bất trị bị giam giữ, Bỏ ăn, nhớ rừng xanh. Middhii yadaa hoti mahagghaso ca niddaayitaa samparivattasaayii Mahaavaraaho-va nivaapapu.t.tho punappuna.m gabbhamupeti mando. -- 325 The stupid one, when he is torpid, gluttonous, sleepy, rolls about lying like a great hog nourished on pig-wash, goes to rebirth again and again. -- 325
Ham ăn ngủ như heo, Bạ đâu nằm lăn đó, Luân hồi mãi cuốn theo. Ida.m pure cittamacaari caarika.m Yenicchaka.m yatthakaama.m yathaasukha.m Tadajjaha.m niggahessaami yoniso Hatthippabhinna.m viya a'nkusaggaho. -- 326 Formerly this mind went wandering where it liked, as it wished and as it listed. Today with attentiveness I shall completely hold it in check, as a mahout (holds in check) an elephant in must. -- 326
Theo dục lạc đua đòi, Nay chuyên tâm nhiếp phục, Như quản trượng điều voi. Appamaadarataa hotha sacittamanurakkhatha Duggaa uddharathattaana.m pa'nke sanno-va ku~njaro. -- 327 Take delight in heedfulness. Guard your mind well. Draw yourselves out of the evil way as did the elephant sunk in the mire. -- 327 327. Hãy tinh cần, vui vẻ, Khéo giữ tâm ý thầy, Tự thoát khỏi ác đạo, Như voi vượt sình lầy. Sace labhetha nipaka.m sahaaya.m Saddhi.m cara.m saadhuvihaaridhiira.m Abhibhuyya sabbaani parissayaani Careyya ten-attamano satiimaa. -- 328 If you get a prudent companion (who is fit) to live with you, who behaves well and is wise, you should live with him joyfully and mindfully, overcoming all dangers. -- 328
Cẩn trọng sống hiền lương, Hàng phục mọi nguy biến, Hoan hỷ kết bạn đường. No ce labhetha nipaka.m sahaaya.m Saddhi.m cara.m saadhuvihaaridhiira.m Raajaa-va ra.t.tha.m vijita.m pahaaya Eko care maata'ng-ara~n~ne-va naago. -- 329 If you do not get a prudent companion who (is fit) to live with you, who behaves well and is wise, then like a king who leaves a conquered kingdom, you should live alone as an elephant does in the elephant forest. -- 329 329. Nếu không gặp bạn trí, Cẩn trọng, sống hiền lành, Nên như vua từ bỏ, Vương quốc bị xâm lăng, Hãy sống đời đơn độc, Như voi giữa rừng xanh. Ekassa carita.m seyyo Natthi baale sahaayataa Eko care na ca paapaani kayiraa Appossukko maata'ng-ara~n~ne-va naago. -- 330 Better it is to live alone. There is no fellowship with the ignorant. Let one live alone doing no evil, care-free, like an elephant in the elephant forest. -- 330 330. Thà sống cảnh cô đơn, Hơn bạn bè kẻ ngốc, Sống lẻ loi đơn độc, Không gây nghiệp ác hành, Như voi giữa rừng xanh, Thênh thang vô tư lự. Atthamhi jaatamhi sukhaa sahaayaa Tu.t.thi sukhaa yaa itariitarena Pu~n~na.m sukha.m jiivitasa'nkhayamhi Sabbassa dukkhassa sukha.m pahaa.na.m. -- 331 When need arises, pleasant (is it to have) friends. Pleasant is it to be content with just this and that. Pleasant is merit when life is at an end. Pleasant is the shunning of all ill. -- 331 331. Vui thay được bạn giúp! Vui thay sống tri túc! Vui thay chết phước duyên! Vui thay hết khổ nhục! Sukhaa matteyyataa loke atho petteyyataa sukhaa Sukhaa saama~n~nataa loke atho brahma~n~nataa sukhaa. -- 332 Pleasant in this world is ministering to mother. Ministering to father too is pleasant in this world. Pleasant is ministering to ascetics. Pleasant too is ministering to the Noble Ones. -- 332 332. Vui thay hầu mẹ sanh! Vui thay hầu cha lành! Vui thay hầu hiền thánh! Vui thay hầu sa môn! Sukha.m yaava jaraa siila.m sukhaa saddhaa pati.t.thitaa Sukho pa~n~naaya pa.tilaabho paapaana.m akara.na.m sukha.m. -- 333 Pleasant is virtue (continued) until old age. Pleasant is steadfast confidence. Pleasant is the attainment of wisdom. Pleasant is it to do no evil. -- 333 333. Vui thay già đức hạnh! Vui thay tâm tín thành! Vui thay ác không tạo! Vui thay tuệ viên thành! ---o0o--- TỪ VỰNG VÀ THÀNH NGỮ ANH-VIỆT(a): adjective; (adv): adverb; (conj): conjunction; (n): noun; (prep): preposition; (v): verb
Withstand (v) : Kháng cự, chịu đựng. Endure (v) : Chịu đựng. Abuse ( n) : Sự gièm pha, sự hủy báng. Undisciplined (a) : Phá giới.
Tusker (n) : Voi có ngà lớn. Verse - Kệ 323 Untrodden (a) : Chưa ai đặt chân đến. Verse - Kệ 324 Pungent (a) : Mùi hăng hắc. Rut (n) : Sự phát dục, sự động đực. Uncontrollable (a) : Khó dạy, bất trị. Captive (a) : Bị giam cầm. Morsel (n) : Miếng, mẫu. To call to mind : Nhớ lại. Verse - Kệ 325 Topid (a) : Ðần độn, chậm lụt. Gluttonous (a) : Ham ăn. Roll (a) : Lăn lóc. Nourish (v) : Nuôi dưỡng. Wash (n) : Nước rửa bát, nước vo gạo. Hog (n) : Heo thịt, theo thiến. Verse - Kệ 326 Formerly (adv) : Xưa kia. To go wandering (v) : Ði lang thang, phóng đãng. List (v) : Thích, muốn. Attentiveness (n) : Sự chuyên tâm, sự chú ý. Mahout (n) : Quản tượng.
Mire (n) : Bãi sình lầy. Verse - Kệ 328 Prudent (a) : Cẩn trọng. Fit (a) : Thích hợp. Behave well (v) : Ðối xử tốt. Mindfully (adv) : Chú ý, lưu tâm. Verse - Kệ 330 Care-free (a) : Vô tư, thảnh thơi. Verse - Kệ 332 Minister to (v) : Chăm sóc, hầu hạ. Ascetic (n) : Sa môn, người tu khổ hạnh. The noble ones : Các bậc hiền thánh, các bậc tôn đức.
Abstinence (n) : Sự kiêng cữ. --- o0o --- Phẩm XXIVTA.NHAA VAGGA - CRAVING - PHẨM THAM ÁI Manujassa pamattacaarino ta.nhaa va.d.dhati maaluvaa viya So plavati huraahura.m phalamiccha.m-va vanasmi.m vaanaro. -- 334 The craving of the person addicted to careless living grows like a creeper. He jumps from life to life like a fruit-loving monkey in the forest. -- 334 334. Kẻ buông lung phóng dật, Tham ái tợ dây leo, Ðời đời vọt nhảy theo, Như khỉ chuyền hái trái. Ya.m esaa sahatii jammii ta.nhaa loke visattikaa Sokaa tassa pava.d.dhanti abhiva.t.tha.m-va biira.na.m. -- 335 Whomsoever in this world this base clinging thirst overcomes, his sorrows flourish like well-watered biira.na grass. -- 335 335. Ai sinh sống trên đời, Bị ái dục lôi cuốn, Khổ đau mãi tăng trưởng, Như cỏ Bi gặp mưa. Yo ce ta.m sahatii jammi.m ta.nha.m loke duraccaya.m Sokaa tamhaa papatanti udabinduu-va pokkharaa. -- 336 Whoso in the world overcomes this base unruly craving, from him sorrows fall away like water-drops from a lotus-leaf. -- 336
Hàng phục được tham ái, Khổ đau sẽ vuột khỏi, Như nước trượt lá sen. Ta.m vo vadaami bhadda.m vo yaavant-ettha samaagataa Ta.nhaaya muula.m kha.natha usiirattho-va biira.na.m Maa vo nala.m-va soto-va maaro bha~nji punappuna.m. -- 337
Good luck to you all who have assembled here! Dig up the root of craving like one in quest of biira.na's sweet root. Let not Maara crush you again and again as a flood (crushes) a reed. -- 337 337. Các ngươi hợp nhau đây, Ta có lời dạy này: Hãy bới gốc tham ái, Như đào rễ cả Bi, Ðừng để Ma vương hại, Như lau bị lụt đầy. Yathaapi muule anupaddave da.lhe Chinno-pi rukkho punareva ruuhati Evam-pi ta.nhaanusaye anuuhate Nibbattati dukkhamida.m punappuna.m. -- 338 Just as a tree with roots unharmed and firm, though hewn down, sprouts again, even so while latent craving is not rooted out, this sorrow springs up again and again. -- 338 338. Ðốn cây không đào gốc, Chồi tược sẽ lên hoài, Tham ái chưa nhổ rễ, Khổ đau mãi dằng dai. Yassa chatti.msati sotaa manaapassavanaa bhuusaa Vaahaa vahanti duddi.t.thi.m sa'nkappaa raaganissitaa. -- 339 If in anyone the thirty-six streams (of cravings) that rush towards pleasurable thoughts are strong, such deluded person, torrential thoughts of lust carry off. -- 339 339. Ba mươi sáu dòng ái, Tuôn chảy theo dục trần, Ý tham dục cuồn cuộn, Cuốn phăng kẻ mê đần. Savanti sabbadhi sotaa lataa ubbhijja ti.t.thati Ta~nca disvaa lata.m jaata.m muula.m pa~n~naaya chindatha. -- 340 The streams (craving) flow everywhere. The creeper (craving) sprouts and stands. Seeing the creeper that has sprung up, with wisdom cut off root. -- 340 340. Dòng ái dục chảy khắp, Như dây leo mọc tràn, Thấy dây leo vừa lan, Liền dùng tuệ đốn gốc. Saritaani sinehitaani ca somanassaani bhavanti jantuno Te saatasitaa sukhesino te ve jaatijar-uupagaa naraa. -- 341 In beings there arise pleasures that rush (towards sense-objects) and (such beings) are steeped in craving. Bent on happiness, they seek happiness. Verily, such men come to birth and decay. -- 341
Say đắm theo lục trần, Tuy mong cầu an lạc, Sanh tử vẫn hoại thân. Tasi.naaya purakkhataa pajaa parisappanti saso-va baadhito Sa.myojanasa'ngasattaa dukkhamupenti punappuna.m ciraaya. -- 342 Folk enwrapt in craving are terrified like a captive hare. Held fast by fetters and bonds, for long they come to sorrow again and again. -- 342 342. Người bị ái buộc ràng, Hẳn lo sợ hoang mang, Như thỏ bị trói chặt, Ðau khổ mãi cưu mang. Tasi.naaya purakkhataa pajaa parisappanti saso-va baadhito Tasmaa tasi.na.m vinodaye bhikkhu aaka'nkhii viraagamattano. -- 343 Folk, enwrapt in craving, are terrified like captive hare. Therefore a bhikkhu who wishes his own passionlessness (Nibbaana) should discard craving. -- 343 343. Người bị ái buộc ràng, Như thỏ bị trói ngang; Tỳ kheo cầu Niết bàn, Phải dứt trừ tham dục. Yo nibbanatho vanaadhimutto vanamutto vanameva dhaavati Ta.m puggalametha passatha mutto bandhanameva dhaavati. -- 344 Whoever with no desire (for the house-hold) finds pleasure in the forest (of asceticism) and though freed from desire (for the household), (yet) runs back to that very home. Come, behold that man! Freed, he runs back into that very bondage. -- 344 344. Cắt ái đi xuất gia, Khổ hạnh trong rừng già, Ðã giải thoát dục vọng, Nhưng lại trở về nhà; Kìa xem hạng người ấy, Mở rồi buộc lại ta! Na ta.m da.lha.m bandhanamaahu dhiiraa Yadaayasa.m daaruja.m babbaja~nca Saarattarattaa ma.niku.n.dalesu Puttesu daaresu ca yaa apekhaa. -- 345 That which is made of iron, wood or hemp, is not a strong bond, say the wise; the longing for jewels, ornaments, children, and wives is a far greater attachment. -- 345 345. Bậc trí giảng dạy rằng: Dây đay, gai, gỗ, sắt, Chưa phải loại buộc chặt, Ham châu báu vợ con, Mê trang sức phấn son, Thứ đó buộc chắc nhất. Eta.m da.lha.m bandhanamaahu dhiiraa Ohaarina.m sithila.m duppamu~nca.m Etam-pi chetvaana paribbajanti Anapekkhino kaamasukha.m pahaaya. -- 346 That bond is strong, say the wise. It hurls down, is supple, and is hard to loosen. This too the wise cut off, and leave the world, with no longing, renouncing sensual pleasures. -- 346 346. Bậc trí giảng dạy rằng: Trói buộc đó rất chắc, Trì kéo xuống thật chặt, Khó tháo gỡ vô vàn, Bậc trí nên cắt ngang, Từ khước mọi tham ái. Ye raagarattaanupatanti sota.m Saya.m kata.m makka.tako-va jaala.m Etam-pi chetvaana vajanti dhiiraa Anapekkhino sabbadukkha.m pahaaya. -- 347 Those who are infatuated with lust fall back into the stream as (does) a spider into the web spun by itself. This too the wise cut off and wander, with no longing, released from all sorrow. -- 347
Là tự lao xuống dòng, Như nhện sa vào lưới, Do chính nó làm xong; Bậc trí dứt tham ái, Ắt thoát khổ,thong dong. Mu~nca pure mu~nca pacchato majjhe mu~nca bhavassa paaraguu Sabbattha vimuttamaanaso na puna jaatijara.m upehisi. -- 348 Let go the past. Let go the future. Let go the present (front, back and middle). Crossing to the farther shore of existence, with mind released from everything, do not again undergo birth and decay. -- 348 348. Bỏ quá hiện vi lại, Tâm ý thoát ai hoài, Vượt sang bờ hiện hữu, Dứt sanh lão bi ai! Vitakkapamathitassa jantuno tibbaraagassa subhaanupassino Bhiyyo ta.nhaa pava.d.dhati esa kho da.lha.m karoti bandhana.m. -- 349 For the person who is perturbed by (evil) thoughts, who is exceedingly lustful, who contemplates pleasant things, craving increases more and more. Surely, he makes the bond (of Maara) stronger. -- 349
Say đắm theo dục trần, Tham ái ngày tăng trưởng, Tự làm dây buộc thân. Vitakkupasame ca yo rato asubha.m bhaavayati sadaa sato Esa kho vyantikaahiti esa checchati maarabandhana.m. -- 350 He who delights in subduing (evil) thoughts, who meditates on "the loathsomeness" (of the body) who is ever mindful, - it is he who will make an end (of craving). He will sever Maara's bond. -- 350
Quán bất tinh, niệm thường, Sẽ đoạn diệt tham ái, Cắt đứt vòng Ma vương. Ni.t.tha.m gato asantaasii viitata.nho ana'nga.no Acchindi bhavasallaani antimo-ya.m samussayo. -- 351 He who has reached the goal, is fearless, is without craving, is passionless, has cut off the thorns of life. This is his final body. -- 351 351. Ðến đích hết sợ hãi, Ly ái, tham tiêu tùng, Cắt tiệt gai sanh tử, Thân này thân cuối cùng. Viitata.nho anaadaano niruttipadakovido Akkharaana.m sannipaata.m ja~n~naa pubbaparaani ca Sa ve antimasaariiro mahaapa~n~no mahaapuriso-ti vuccati. -- 352
who is skilled in etymology and terms, who knows the grouping of letters and their sequence, - it is he who is called the bearer of the final body, one of profound wisdom, a great man. -- 352
Khéo giải từ, ngữ nguyên, Thấu triệt dạng cú pháp, Phối hợp chúng liền liền, Mang sắc thân lần cuối, Bậc đại nhân, thâm uyên. Sabbaabhibhuu sabbaviduu-hamasmi Sabbesu dhammesu anuupalitto Sabba~njaho ta.nhakkhaye vimutto Saya.m abhi~n~naaya kamuddiseyya.m. -- 353 All have I overcome, all do I know. From all am I detached. All have I renounced. Wholly absorbed am I in "the destruction of craving". Having comprehended all by myself, whom shall I call my teacher? -- 353 353. Ta hàng phục tất cả, Ta hiểu rõ ngọn ngành, Ta dũ sạch các pháp, Ta đoạn tuyệt mối manh, Ta diệt ái giải thoát, Ta liễu ngộ viên thành, Ai là thầy ta nữa?
Sabba.m rasa.m dhammaraso jinaati Sabba.m rati.m dhammaratii jinaati Ta.nhakkhayo sabbadukkha.m jinaati. -- 354 The gift of Truth excels all (other) gifts. The flavour of Truth excels all (other) flavours. The pleasure in Truth excels all (other) pleasures. He who has destroyed craving overcomes all sorrow. -- 354 354. Thí nào bằng pháp thí! Vị nào bằng pháp vị! Hỷ nào bằng pháp hỷ! Diệt ái hết khổ lụy! Hananti bhogaa dummedha.m no ve paaragavesino Bhogata.nhaaya dummedho hanti a~n~ne-va attanaa. -- 355 Riches ruin the foolish, but not those in quest of the Beyond (Nibbaana). Through craving for riches, the ignorant man ruins himself as (if he were ruining) others. -- 355
Không tìm người trí giác; Kẻ ngu ham tiền bạc, Tự hại mình, hại người. Ti.nadosaani khettaani raagadosaa aya.m pajaa Tasmaa hi viitaraagesu dinna.m hoti mahapphala.m. -- 356 Weeds are the bane of fields, lust is the bane of mankind. Hence what is given to those lustless yields abundant fruit. -- 356 356. Cỏ dại hại ruộng đồng, Tham dục hại thế nhân; Cúng dường bậc ly dục, Quả phúc thật vô ngần. Ti.nadosaani khettaani dosadosaa aya.m pajaa Tasmaa hi viitadosesu dinna.m hoti mahapphala.m. -- 357 Weeds are the bane of fields, hatred is the bane of mankind. Hence what is given to those rid of hatred yields abundant fruit. -- 357 357. Cỏ dại hại ruộng đồng, Sân hận hại thế nhân; Cúng dường bậc ly hận, Quả phúc thật vô ngần. Ti.nadosaani khettaani mohadosaa aya.m pajaa Tasmaa hi viitamohesu dinna.m hoti mahapphala.m. -- 358 Weeds are the bane of fields, delusion is the bane of mankind. Hence what is given to those rid of craving yields abundant fruit. -- 358 358. Cỏ dại hại ruộng động, Si ám hại thế nhân; Cúng dường bậc ly ám, Quả phúc thật vô ngần. Ti.nadosaani khettaani icchaadosaa aya.m pajaa Tasmaa hi vigaticchesu dinna.m hoti mahapphala.m. -- 359 Weeds are the bane of fields, craving is the bane of mankind. Hence what is given to those rid of craving yields abundant fruit. -- 359 359. Cỏ dại hại ruộng đồng, Tham ái hại thế nhân; Cúng dường bậc ly ái, Quả phúc thật vô ngần. ---o0o--- TỪ VỰNG VÀ THÀNH NGỮ ANH-VIỆT(a): adjective; (adv): adverb; (conj): conjunction; (n): noun; (prep): preposition; (v): verb
Creeper (n) : Dây leo. Verse - Kệ 335 Overcome (v) : Khống chế, khắc phục. Flourish (v) : Phát đạt, phát triển. Base (n) : Căn cứ, nền tảng.
Quest (n) : Sự tìm kiếm, sự truy lùng. Crush (v) : Nghiền nát, đè bẹp, tiêu diệt.
Latent (a) : Tiềm tàng, âm ỉ. Verse - Kệ 339 Pleasurable objects : Ðối tượng dục lạc. Flow (v) : Chảy. Carry off (v) : Mang đi, cuốn phăng.
To be bent on (v) : Quyết tâm theo. Objects of sense (v) : Ðối tượng của ý thức, lục trần.
Fetter (n) : Gông cùm, xiềng xích, phiền não. Toils (n) : Lưới, bẫy, xiềng xích, phiền não. Fast (adv) : Chặt chẽ, chắc chắn. Verse - Kệ 343 Passionlessness (n) : Tịch tịnh, Niết bàn. Discard (v) : Dứt trừ, loại bỏ. Verse - Kệ 344 Devoid (a) : Không có , trống rỗng. To be attached to (v) : Gắn bó với, dính chặt với. Bondage (n) : Sự câu thúc, cảnh nô lệ.
Long for (v) : Mong muốn. Verse - Kệ 346 Hurl (v) : Trì, kéo mạnh. Yield (v) : Quằn xuống. Loosen (v) : Làm lỏng ra, tháo gở.
Spider (n) : Con nhện. Web (n) : Mạng (nhện). Spin, span, spun : Quay (tơ) ,chăng (tơ). Verse - Kệ 348 Undergo (v) : Chịu, bị, trải qua. Decay (n) : Tình trạng suy sụp, già. Verse - Kệ 349 Agitate (v) : Vọng động, rung động. Verse - Kệ 352 Grasp (v) : Chấp thủ, nắm chặt. Skilled (a) : Khéo léo, lành nghề. Etymology (n) : Từ nguyên, từ nguyên học. Sequence (n) : Sự phối hợp. Group (v) : Tập hợp, phân loại.
Renounce (v) : Từ bỏ, khước từ. Absorbed (a) : Miệt mài, say mê.
Excel (v) : Hơn hẳn, trội hơn. Flavour (n) : Hương vị.
Beyond (n) : Bờ bên kia, thế giới bên kia. Witless (a) : Ngu si, đần độn.
The lustless (n) : Bậc ly dục. Yield (v) : Sản sinh, mang lại. Abundant (a) : Phong phú, dư thừa. Verse - Kệ 358 Delusion (n) : Sự si mê. Verse - Kệ 359 The desireless (n) : Bậc ly ái. --- o0o --- Phẩm XXVBHIKKHU VAGGA - THE BHIKKHU OR THE MENDICANT - PHẨM TỲ KHEO Cakkhunaa sa.mvaro saadhu saadhu sotena sa.mvaro Ghaa.nena sa.mvaro saadhu saadhu jivhaaya sa.mvaro. -- 360 Good is restraint in the eye; good is restraint in the ear; good is restraint in the nose; good is restraint in the tongue. -- 360 360. Lành thay điều phục mắt! Lành thay điều phục tai! Lành thay điều phục mũi! Lành thay điều phục lưỡi! Kaayena sa.mvaro saadhu saadhu vaacaaya sa.mvaro Manasaa sa.mvaro saadhu saadhu sabbattha sa.mvaro Sabbattha sa.mvuto bhikkhu sabbadukkhaa pamuccati. -- 361
good is restraint in speech; good is restraint in mind; good is restraint in everything. The bhikkhu, restrained at all points, is freed from sorrow. -- 361 361. Lành thay hàng phục thân! Lành thay hàng phục ý! Lành thay lời chế chỉ! Lành thay phòng mọi điều! Hàng phục được bấy nhiêu, Tỳ kheo ấy thoát khổ. Hatthasa~n~nato paadasa~n~nato Vaacaaya sa~n~nato sa~n~nat-uttamo Ajjhattarato samaahito Eko santusito tamaahu bhikkhu.m. -- 362 He who is controlled in hand, in foot, in speech, and in the highest (i.e., the head); he who delights in meditation, and is composed; he who is alone, and is contented, - him they call a bhikkhu. -- 362
Ðiều phục ngay đầu óc, Ðiều phục lời ngang dọc, Ðơn độc vui thành thiền, Tri túc sống an nhiên, Tỳ kheo là vậy đó! Yo mukhasa~n~nato bhikkhu mantabhaa.nii anuddhato Attha.m dhamma.m ca diipeti madhura.m tassa bhaasita.m. -- 363 The bhikkhu who is controlled in tongue, who speaks wisely, who is not puffed up, who explains the meaning and the text, - sweet, indeed. is his speech. -- 363 363. Tỳ kheo điều phục lưỡi, Khiêm ái không tự cao, Diễn giải nghĩa kinh điển, Lời êm dịu ngọt ngào. Dhammaaraamo dhammarato dhamma.m anuvicintaya.m Dhamma.m anussara.m bhikkhu saddhammaa na parihaayati. -- 364 That bhikkhu who dwells in the Dhamma, who delights in the Dhamma, who meditates on the Dhamma, who well remembers the Dhamma, does not fall away from the sublime Dhamma. -- 364
Quí pháp, thường hành thiền, Niệm pháp, tâm tinh chuyên, Ắt không rời Chánh pháp. Salaabha.m naatima~n~neyya naa~n~nesa.m pihaya.m care A~n~nesa.m pihaya.m bhikkhu samaadhi.m naadhigacchati. -- 365 Let him not despise what he has received, nor should he live envying (the gains of) others. The bhikkhu who envies (the gains of) others does not attain concentration. -- 365 365. Chớ chê điều mình đạt, Chớ ganh ghét của người; Tỳ kheo vọng tâm tư, Không sao vào chánh định. Appalaabho-pi ce bhikkhu salaabha.m naatima~n~nati Ta.m ve devaa pasa.msanti suddhaajiivi.m atandita.m. -- 366 Though receiving but little, if a bhikkhu does not despise his own gains, even the gods praise such a one who is pure in livelihood and is not slothful. -- 366 366. Tỳ kheo dù nhận ít, Nhưng tâm không khinh thường, Sống thanh tịnh, tinh tấn, Chư thiên cũng tán dương. Sabbaso naamaruupasmi.m yassa natthi mamaayita.m Asataa ca na socati sa ve bhikkhuu-ti vuccati. -- 367 He who has no thought of "I" and "mine" whatever towards mind and body, he who grieves not for that which he has not, he is, indeed, called a bhikkhu. -- 367 367. Ðối với cả thân tâm, Không chấp ta, của ta, Không buồn điều không có, Ðó gọi là tỳ kheo. Mettaavihaarii yo bhikkhuu pasanno buddhasaasane Adhigacche pada.m santa.m sa'nkhaaruupasama.m sukha.m. -- 368 The bhikkhu who abides in loving-kindness, who is pleased with the Buddha's Teaching, attains to that state of peace and happiness, the stilling of conditioned things. -- 368 368. Tỳ kheo vui pháp Phật, An trụ tâm từ bi, Chứng đạt cảnh an tịnh, Giải thoát pháp hữu vi. Si~nca bhikkhu ima.m naava.m sittaa te lahumessati Chetvaa raaga.m ca dosa.m ca tato nibbaa.namehisi. -- 369 Empty this boat, O bhikkhu! Emptied by you it will move swiftly. Cutting off lust and hatred, to Nibbaana you will thereby go. -- 369 369. Tỳ kheo tát sạch nước, Thuyền này nhẹ lướt nhanh, Trừ tham dục, sân hận, Niết bàn tất viên thành. Pa~nca chinde pa~nca jahe pa~nca c-uttari bhaavaye Pa~ncasa'ngaatigo bhikkhu oghati.n.no-ti vuccati. -- 370 Five cut off, five give up, five further cultivate. The bhikkhu who has gone beyond the five bonds is called a "Flood-Crosser". -- 370
Bỏ năm (2), tu tập năm (3) Vượt qua năm vòng xích (4), Xứng gọi bậc vượt dòng. (1) Tham, sân, thân kiến, giới cấm thủ, nghi. (2) Sắc ái, vô sắc ái, trạo cử, kiêu mạn, vô minh. (3) Tín, tấn, niệm, định, huệ. (4) Tham, sân, si, mạn, tà kiến. Jhaaya bhikkhu maa ca paamado Maa te kaamagu.ne bhamassu citta.m Maa lohagu.la.m gilii pamatto Maa kandi dukkhamidan-ti .dayhamaano. -- 371 Meditate, O bhikkhu! Be not heedless. Do not let your mind whirl on sensual pleasures. Do not be careless and swallow a ball of lead. As you burn cry not "This is sorrow". -- 371 371. Chớ buông lung, dục lạc, Tỳ kheo, hãy tu thiền. Phóng dật, nuốt sắt nóng, Bị đốt chớ than phiền! Natthi jhaana.m apa~n~nassa pa~n~naa natthi ajhaayato Yamhi jhaana.m ca pa~n~naa ca sa ve nibbaa.nasantike. -- 372 There is no concentration in one who lacks wisdom, nor is there wisdom in him who lacks concentration. In whom are both concentration and wisdom, he, indeed, is in the presence of Nibbaana. -- 372 372. Không trí tuệ,không định, Không định, không trí tuệ; Người có tuệ, có định, Ðạt Niết bàn viên tịnh. Su~n~naagaara.m pavi.t.thassa santacittassa bhikkhuno Amaanusii rati hoti sammaa dhamma.m vipassato. -- 373 The bhikkhu who has retired to a lonely abode, who has calmed his mind, who perceives the doctrine clearly, experiences a joy transcending that of men. -- 373 373. Tỳ kheo sống đơn độc, An định được nội tâm, Trực quán theo chánh pháp, Vui nguồn vui siêu nhân. Yato yato sammasati khandhaana.m udayabbaya.m Labhati piitipaamojja.m amata.m ta.m vijaanata.m. -- 374 Whenever he reflects on the rise and fall of the Aggregates, he experiences joy and happiness. To "those who know" that (reflection) is Deathless. -- 374
Các uẩn thường diệt sanh, Thọ hưởng niềm an lành, Ðạt cảnh giới bất tử. Tatraayamaadi bhavati idha pa~n~nassa bhikkhuno Indriyagutti santu.t.thii paatimokkhe ca sa.mvaro. -- 375 And this becomes the beginning here for a wise bhikkhu: sense-control, contentment, restraint with regard to the Fundamental Code (Paatimokkha), association with beneficent and energetic friends whose livelihood is pure. -- 375
Thường phòng hộ các căn, Tri túc, giữ giới bổn, Thân cận các bạn lành, Sống nổ lực tinh tấn, Hợp chánh mạng cao thành. Mitte bhajassu kalyaa.ne suddhaajiive atandite Pa.tisanthaaravuttyassa aacaarakusalo siyaa Tato paamojjabahulo dukkhass-anta.m karissasi. -- 376
filled thereby with joy, he will make an end of ill. -- 376
Tác phong thật đoan chánh, Hưởng nguồn vui phạm hạnh, Dứt sạch mọi khổ đau. Vassikaa viya pupphaani maddavaani pamu~ncati Eva.m raaga.m ca dosa.m ca vippamu~ncetha bhikkhavo. -- 377 As the jasmine creeper sheds its withered flowers, even so, O bhikkhus, should you totally cast off lust and hatred. -- 377
Mọi ý niệm tham sân, Như hoa lài tàn úa, Rơi rụng khỏi cành thân. Santakaayo santavaaco santavaa susamaahito Vantalokaamiso bhikkhu upasanto-ti vuccati. -- 378 The bhikkhu who is calm in body, calm in speech, calm in mind, who is well-composed, who has spewed out worldly things, is truly called a "peaceful one". -- 378
Thân - khẩu - ý tịch tịnh, Từ bỏ mọi việc đời, Xứng danh bậc an tịnh. Attanaa codayattaana.m pa.timaase-ttamattanaa So attagutto satimaa sukha.m bhikkhu vihaahisi. -- 379 By self do you censure yourself. By self do you examine yourself. Self-guarded and mindful, O bhikkhu, you will live happily. -- 379 379. Tự mình kiểm điểm mình, Tự mình xem xét mình, Tự phòng hộ, chánh niệm, Tỳ kheo sống khương ninh. Attaa hi attano naatho attaa hi attano gati Tasmaa sa~n~namay-attaana.m assa.m bhadra.m-va vaa.nijo. -- 380 Self, indeed, is the protector of self. Self, indeed, is one's refuge. Control, therefore, your own self as a merchant controls a noble steed. -- 380 380. Chính ta bảo vệ ta, Chính ta nương tựa ta, Chính ta tự điều phục, Như ngựa theo thương gia. Paamojjabahulo bhikkhu pasanno buddhasaasane Adhigacche pada.m santa.m sa'nkhaaruupasama.m sukha.m. -- 381 Full of joy, full of confidence in the Buddha's Teaching, the bhikkhu will attain the Peaceful State, the stilling of conditioned things, the bliss (supreme). -- 381 381. Tỳ kheo thường hoan hỷ, Thành tín pháp Phật-đà, Chứng đạt cảnh an tịnh, Các hành an lạc ra. Yo have daharo bhikkhu yu~njati buddhasaasane So ima.m loka.m pabhaaseti abbhaa mutto-va candimaa. -- 382 The bhikkhu who, while still young, devotes himself to the Buddha's Teaching, illumines this world like the moon freed from a cloud. -- 382 382. Tỳ kheo tuy trẻ tuổi, Chuyên tu pháp Phật-đà, Như trăng thoát mây chắn, Soi sáng trần gian ta. ---o0o---
TỪ VỰNG VÀ THÀNH NGỮ ANH-VIỆT(a): adjective; (adv): adverb; (conj): conjunction; (n): noun; (prep): preposition; (v): verb
Solitary (a) : Ðơn độc. Contented (a) : Tri túc, thõa mãn.
Puff up (v) : Tự cao, tự đắc. Verse - Kệ 365 Despise (v) : Xem thường, khinh miệt. Envy (v) : Thèm muốn, đố kỵ. Verse - Kệ 366 Recipient (n) : Người nhận. Slothful (a) : Lười biếng. Verse - Kệ 368 Stilling (n) : Sự vắng lặng. Verse - Kệ 370 Toils (n) : Lưới, xiềng xích, phiền não. Flood-crosser : Bậc vượt dòng nước lũ. Verse - Kệ 371 Whirl (v) : Quay cuồng. Swallow (v) : Nuốt (thức ăn). Lead-ball : Cục chì.
Experience (v) : Thọ hưởng. Verse - Kệ 375 Sense-control : Nhiếp hộ các căn. Contentment (n) : Sự mãn nguyện, sự biết đủ. Fundamental (a) : Cơ bản, chủ yếu. Precept (a) : Giới luật. Energetic (a) : Nghị lực, năng động.
Refined (a) : Lịch sự, đoan chánh. Make an end of : Ðoạn tuyệt, dứt sạch.
Creeper (n) : Loại cây leo. Shed (v) : Rơi, rụng. Withered (a) : Úa tàn. Verse - Kệ 378 Well-composed (a) : Rất điềm tĩnh, tịch tịnh. Spew (v) : Nôn ra, mửa ra, từ bỏ. Verse - Kệ 379 Censure (v) : Phê bình, phê phán. Self-guarded (a) : Tự phòng hộ. Verse - Kệ 380 Saviour (n) : Vị cứu tinh. Steed (n) : Ngựa. Verse - Kệ 382 Devote oneself to (v) : Dâng hiến đời mình cho. Illuminate (v) : Soi sáng, chiếu sáng. --- o0o --- Phẩm XXVIBRAAHMA.NA VAGGA - THE BRAHMANA - PHẨM BÀ LA MÔN Chinda sota.m parakkamma kaame panuda braahma.na Sa'nkhaaraana.m khaya.m ~natvaa akata~n~nuu-si braahma.na. -- 383 Strive and cleave the stream. Discard, O braahma.na, sense-desires. Knowing the destruction of conditioned things, be, O braahma.na, a knower of the Unmade (Nibbaana). -- 383
Hãy đoạn dòng tham ái, Thấu triệt pháp suy hoại, Chứng đạt bậc Vô sanh. Yadaa dvayesu dhammesu paaraguu hoti braahma.no Ath-assa sabbe sa.myogaa attha.m gacchanti jaanato. -- 384 When in two states a braahma.na goes to the Farther Shore, then all the fetters of that "one who knows" pass away. -- 384 384. Bà la môn trí tuệ, An trụ hai pháp lành, (*) Vượt sang bờ bên đó, Dứt phiền não mối manh. (*) Chỉ và Quán
Viitaddara.m visa.myutta.m tamaha.m bruumi braahma.na.m. -- 385 For whom there exists neither the hither nor the farther shore, nor both the hither and the farther shores, he who is undistressed and unbound, - him I call a braahma.na. -- 385
Không hai bờ đó đây (*), Không khổ đau buộc trói, Ta gọi Bà la môn. (*) Sáu căn và sáu trần
Uttamattha.m anuppatta.m tamaha.m bruumi braahma.na.m. -- 386 He who is meditative, stainless and secluded, he who has done his duty and is free from corruptions, he who has attained the Highest Goal, - him I call a braahma.na. -- 386 386. Ẩn cư, thiền, thanh tịnh, Vô lậu, tu viên thành, Ðạt đến đích tối thượng, Ta gọi Bà la môn. Divaa tapati aadicco ratti.m aabhaati candimaa Sannaddho khattiyo tapati jhaayii tapati braahma.no Atha sabbamahoratti.m buddho tapati tejasaa. -- 387
Armoured shines the warrior king. Meditating the braahma.na shines. But all day and night the Buddha shines in glory. -- 387 387. Mặt trời sáng ban ngày, Mặt trăng sáng ban đêm, Binh khí sáng vương tướng, Thiền sáng Bà la môn; Riêng hào quang đức Phật, Rực sáng cả ngày đêm. Baahitapaapo-ti braahma.no samacariyaa sama.no-ti vuccati Pabbaajay-attano mala.m tasmaa pabbajito-ti vuccati. -- 388 Because he has discarded evil, he is called a braahma.na; because he lives in peace, he is called a samana; because he gives up the impurities, he is called a pabbajita (recluse). -- 388 388. Dứt ác gọi Phạm Chí, An tịnh gọi sa môn, Trừ sạch mọi cấu uế, Gọi ẩn sĩ tu hành. (*) (*) Bậc xuất gia
Dhii braahma.nassa hantaara.m tato dhii yassa mu~ncati. -- 389 One should not strike a braahma.na, nor should a braahma.na vent (his wrath) on one who has struck him. Shame on him who strikes a braahma.na! More shame on him who gives vent (to his wrath)! -- 389
Phạm chí chớ hận sân, Xấu thay đánh Phạm Chí, Sân hận càng xấu hơn. Na braahma.nass-etadaki~nci seyyo Yadaa nisedho manaso piyehi Yato yato hi.msamano nivattati Tato tato sammatimeva dukkha.m. -- 390 Unto a braahma.na that (non-retaliation) is of no small advantage. When the mind is weaned from things dear, whenever the intent to harm ceases, then and then only doth sorrow subside. -- 390
Ðiều này lợi không nhỏ, Tâm yêu thương từ bỏ, Ý độc hại dứt ngay, Ðiều phục được thế này, Khổ đau hẳn đoạn tuyệt. Yassa kaayena vaacaaya manasaa natthi dukkata.m Sa.mvuta.m tiihi .thaanehi tamaha.m bruumi braahma.na.m. -- 391 He that does no evil through body, speech or mind, who is restrained in these three respects, - him I call a braahma.na. -- 391
Bằng chính thân khẩu ý, Ba nghiệp được chế chỉ, Ta gọi Bà la môn. Yamhaa dhamma.m vijaaneyya sammaasambuddhadesita.m Sakkacca.m ta.m namasseyya aggihutta.m-va braahma.no. -- 392 If from anybody one should understand the doctrine preached by the Fully Enlightened One, devoutly should one reverence him, as a brahmin reveres the sacrificial fire. -- 392 392. Nhờ ai ta hiểu pháp, Bậc chánh giác thuyết minh, Vị ấy ta tôn vinh, Như Phạm chí thờ lửa. Na ja.taahi na gottena na jaccaa hoti braahma.no Yamhi sacca~nca dhammo ca so sucii so-va braahma.no. -- 393 Not by matted hair, nor by family, nor by birth does one become a braahma.na. But in whom there exist both truth and rightousness, pure is he, a braahma.na is he. -- 393 393. Ðược mệnh danh Phạm Chí, Ðâu phải đầu bện tóc, Ðâu phải vì gia tộc, Ðâu phải gốc thọ sanh, Người chánh, tịnh, chân thành, Thật xứng danh Phạm chí. Ki.m te ja.taahi dummedha ki.m te ajinasaa.tiyaa Abbhantara.m te gaha.na.m baahira.m parimajjasi. -- 394 What is the use of your matted hair, O witless man? What is the use of your antelope skin garment? Within, you are full of passions; without, you embellish yourself. -- 394 394. Ơ kìa kẻ ngu si! Thắt tóc bím ích chi? Khoác da nai ích gì? Trong chứa đầy tham dục, Ngoài trang điểm dung nghi!
Eka.m vanasmi.m jhaayanta.m tamaha.m bruumi braahma.na.m. -- 395 The person who wears dust-heap robes, who is lean, whose veins stand out, who meditates alone in the forest, - him I call a braahma.na. -- 395 395. Người đắp y chắp vá, Gầy ốm gân lộ ra, Thiền định giữa rừng già, Bà la môn ta gọi. Na caaha.m braahma.na.m bruumi yonija.m mattisambhava.m Bhovaadii naama so hoti sace hoti saki~ncano Aki~ncana.m anaadaana.m tamaha.m bruumi braahma.na.m. -- 396
merely because he is born of a (brahmin) womb or sprung from a (brahmin) mother. He is merely a "Dear-addreser", if he be with impediments. He who is free from impediments, free from clinging, - him I call a braahma.na. -- 396
Vì thai sanh, mẹ sanh, Chỉ gọi đúng tánh danh, Nếu tâm còn điên đảo, Không chấp thủ, phiền não, Ta gọi Bà la môn. Sabbasa.myojana.m chetvaa yo ve na paritassati Sa'ngaatiga.m visa~n~nutta.m tamaha.m bruumi braahma.na.m. -- 397 He who has cut off all fetters, who trembles not, who has gone beyond ties, who is unbound, - him I call a braahma.na. -- 397
Không khiếp sợ kinh hồn, Vượt xiềng xích, đắm trước. Ta gọi Bà la môn. Chetvaa naddhi.m varatta~nca sandaama.m sahanukkama.m Ukkhittapa.ligha.m buddha.m tamaha.m bruumi braahma.na.m. -- 398 He who has cut the strap (hatred), the thong (craving), and the rope (heresies), together with the appendages (latent tendencies), who has thrown up the cross-bar (ignorance) who is enlightened (Buddha), - him I call a braahma.na. -- 398 398. Cắt dây cương (1), đai da (2), Dứt dây (3), đồ phụ xa (4), Bỏ trục ngang (5), giác ngộ, Ta gọi Bà la môn. (1) Ái dục; (2) Sân hận; (3) Tà kiến; (4) Tùy miên (5) Vô minh
Khantibala.m balaaniika.m tamaha.m bruumi braahma.na.m. -- 399 He who, without anger, endures reproach, flogging and punishments, whose power and the potent army is patience, - him I call a braahma.na. -- 399 399. Ai chịu đựng không sân, Trước hủy báng, áp bức, Lấy nhẫn làm quân lực, Ta gọi Bà la môn. Akkodhana.m vatavanta.m siilavanta.m anussuta.m Danta.m antimasaariira.m tamaha.m bruumi braahma.na.m. -- 400 He who is not wrathful, but is dutiful, virtuous, free from craving, self-controlled and bears his final body, - him I call a braahma.na. -- 400 400. Giữ giới đức, ly ái, Tròn bổn phận không sân, Lần cuối tự điều thân, Bà la môn ta gọi. Vaari pokkharapatte-va aaraggeriva saasapo Yo na lippati kaamesu tamaha.m bruumi braahma.na.m. -- 401 Like water on a lotus leaf, like a mustard seed on the point of a needle, he who clings not to sensual pleasures, - him I call a braahma.na. -- 401 401. Như nước trên lá sen, Ðầu kim hạt cải mèn, Dục lạc không vướng mắc, Ta gọi Bà la môn. Yo dukkhassa pajaanaati idh-eva khayamattano Pannabhaara.m visa.myutta.m tamaha.m bruumi braahma.na.m. -- 402 He who realizes here in this world the destruction of his sorrow, who has laid the burden aside and is emancipated, - him I call a braahma.na. -- 402 402. Ai tại thế gian này, Chứng đắc sự diệt khổ, Bỏ gánh nặng, siêu độ, Ta gọi Bà la môn. Gambhiirapa~n~na.m medhaavi.m maggaamaggassa kovida.m Uttamattha.m anuppatta.m tamaha.m bruumi braahma.na.m. -- 403 He whose knowledge is deep, who is wise, who is skilled in the right and wrong way, who has reached the highest goal, - him I call a braahma.na. -- 403 403. Người trí tuệ sâu xa, Quán triệt đường chánh tà, Ðạt đến đích tối thượng, Ta gọi Bà la môn. Asa.msa.t.tha.m gaha.t.thehi anaagaarehi c-uubhaya.m Anokasaari.m appiccha.m tamaha.m bruumi braahma.na.m. -- 404 He who is not intimate either with householders or with the homeless ones, who wanders without an abode, who is without desires, - him I call a braahma.na. -- 404
Hàng thế tục, xuất gia, Sống vô dục, không nhà, Ta gọi Bà la môn. Nidhaaya da.n.da.m bhuutesu tasesu thaavaresu ca Yo na hanti na ghaateti tamaha.m bruumi braahma.na.m. -- 405 He who has laid aside the cudgel in his dealings with beings, whether feeble or strong, who neither harms nor kills, - him I call a braahma.na. -- 405
Mạnh khỏe hay yếu đuối, Không sát hại tàn rụi, Ta gọi Bà la môn. Aviruddha.m viruddhesu attada.n.desu nibbuta.m Saadaanesu anaadaana.m tamaha.m bruumi braahma.na.m. -- 406 He who is friendly amongst the hostile, who is peaceful amongst the violent, who is unattached amongst the attached, - him I call a braahma.na. -- 406 406. Ôn hòa giữa bạo động, Thân thiện giữa địch thù, Buông xả giữa chấp thủ, Ta gọi Bà la môn. Yassa raago ca doso ca maano makkho ca paatito Saasaporiva aaraggaa tamaha.m bruumi braahma.na.m. -- 407 In whom lust, hatred, pride, detraction are fallen off like a mustard seed from the point of a needle, - him I call a braahma.na. -- 407
Bỏ kiêu mạn, tị hiềm, Như hạt cải đầu kim, Bà la môn ta gọi. Akakkasa.m vi~n~naapani.m gira.m sacca.m udiiraye Yaaya naabhisaje ka~nci tamaha.m bruumi braahma.na.m. -- 408 He who utters gentle, instructive, true words, who by his speech gives offence to none, - him I call a braahma.na. -- 408
Ích lợi và từ hòa, Không xúc phạm ai cả, Ta gọi Bà la môn. Yo-dha diigha.m va rassa.m vaa a.nu.m thuula.m subhaasubha.m Loke adinna.m naadiyati tamaha.m bruumi braahma.na.m. -- 409 He who in this world takes nothing that is not given, be it long or short, small or great, fair or foul, - him I call a braahma.na. -- 409
Ðẹp, xấu có trên đời, Không cho, không động tới, Ta gọi Bà la môn. Aasaa yassa na vijjanti asmi.m loke paramhi ca Niraasaya.m visa.myutta.m tamaha.m bruumi braahma.na.m. -- 410 He who has no longings, pertaining to this world or to the next, who is desireless and emancipated, - him I call a braahma.na. -- 410 410. Cả đời nay, đời sau, Không vọng cầu thôi thúc, Giải thoát hết tham dục, Ta gọi Bà la môn. Yassaalayaa na vijjanti a~n~naaya akatha.mkathii Amatogadha.m anuppatta.m tamaha.m bruumi braahma.na.m. -- 411 He who has no longings, who, through knowledge, is free from doubts, who has gained a firm footing in the Deathless (Nibbaana), - him I call a braahma.na. -- 411 411. Không mong cầu, nghi hoặc, Nhờ trí tuệ viên minh, Ðạt bất tử vô sinh, Bà la môn ta gọi. Yo-dha pu~n~na~nca paapa~nca ubho sa'nga.m upaccagaa Asoka.m viraja.m suddha.m tamaha.m bruumi braahma.na.m. -- 412 Herein he who has transcended both good and bad and the ties as well, who is sorrowless, stainless, and pure, - him I call a braahma.na. -- 412
Dứt phiền não buộc ràng, Thanh tịnh sống thênh thang, Bà la môn ta gọi. Canda.m-va vimala.m suddha.m vippasannamanaavila.m Nandiibhavaparikkhii.na.m tamaha.m bruumi braahma.na.m. -- 413 He who is spotless as the moon, who is pure, serene, and unperturbed, who has destroyed craving for becoming, - him I call a braahma.na. -- 413 413. Như mặt trăng lồng lộng, Không dao động, sáng, trong, Người diệt ái hữu xong, Bà la môn ta gọi. Yo ima.m pa.lipatha.m dugga.m sa.msaara.m mohamaccagaa Ti.n.no paaragato jhaayii anejo akatha.mkathii Anupaadaaya nibbuto tamaha.m bruumi braahma.na.m. -- 414
this difficult path, the ocean of life (sa.msaara), and delusion, who has crossed and gone beyond, who is meditative, free from craving and doubts, who, clinging to naught, has attained Nibbaana, - him I call a braahma.na. -- 414
Thoát sinh tử, si mê, Thiền định, sang bờ kia, Ðoạn nghi, diệt trừ ái, Chứng Niết bàn, vô ngại, Ta gọi Bà la môn. Yo-dha kaame pahaatvaana anaagaaro paribbaje Kaamabhavaparikkhii.na.m tamaha.m bruumi braahma.na.m. -- 415 He who in this world giving up sense-desires, would renounce worldly life and become a homeless one, he who has destroyed sense-desires and becoming, - him I call a braahma.na. -- 415 415. Từ bỏ mọi dục lạc, Xuất gia làm sa môn, Ðoạn diệt sạch dục, hữu, Ta gọi Bà la môn. Yo-dha ta.nha.m pahaatvaana anaagaaro paribbaje Ta.nhaabhavaparikkhii.na.m tamaha.m bruumi braahma.na.m. -- 416 He who in this world giving up craving, would renounce worldly life and become a homeless one, he who has destroyed craving and becoming, - him I call a braahma.na. -- 416
Xuất gia làm sa môn, Ðoạn diệt sạch ái, hữu, Ta gọi Bà la môn. Hitvaa maanusaka.m yoga.m dibba.m yoga.m upaccagaa Sabbayogavisa.myutta.m tamaha.m bruumi braahma.na.m. -- 417 He who, discarding human ties and transcending celestial ties, is completely delivered from all ties, - him I call a braahma.na. -- 417 417. Bỏ trói buộc nhân gian, Dứt buộc ràng thiên thượng, Vượt thoát mọi lụy vướng, Ta gọi Bà la môn. Hitvaa rati.m ca arati.m ca siitibhuuta.m niruupadhi.m Sabbalokaabhibhu.m viira.m tamaha.m bruumi braahma.na.m. -- 418 He who has given up likes and dislike, who is cooled and is without defilements, who has conquered the world and is strenuous, - him I call a braahma.na. -- 418 418. Từ bỏ niệm ưa ghét, Thanh lương, không nhiễm ô, Quyết nhiếp phục thế giới, Ta gọi Bà la môn. Cuti.m yo-vedi sattaana.m upapatti.m ca sabbaso Asatta.m sugata.m buddha.m tamaha.m bruumi braahma.na.m. -- 419 He who in every way knows the death and rebirth of beings, who is non-attached, well-gone, and enlightened, - him I call a braahma.na. -- 419 419. Lẽ sanh tử chúng sanh, Hiểu rõ, không chấp trước, Tự giác ngộ, siêu vượt, Ta gọi Bà la môn. Yassa gati.m na jaananti devaa gandhabbamaanusaa Khii.naasava.m arahanta.m tamaha.m bruumi braahma.na.m. -- 420 He whose destiny neither gods nor gandhabbas nor men know, who has destroyed all corruptions, and is far removed from passions (Arahant), - him I call a braahma.na. -- 420
Không nhận ra số kiếp, Bậc La hán lậu diệt, Ta gọi Bà la môn. Yassa pure ca pacchaa ca majjhe ca natthi ki~ncana.m Aki~ncana.m anaadaana.m tamaha.m bruumi braahma.na.m. -- 421 He who has no clinging to Aggregates that are past, future, or present, who is without clinging and grasping, - him I call a braahma.na. -- 421 421. Ai quá-hiện-vị lai, Ngũ uẩn không bám trụ, Không cưu mang, chấp thủ, Ta gọi Bà la môn. Usabha.m pavara.m viira.m mahesi.m vijitaavina.m Aneja.m nhaataka.m buddha.m tamaha.m bruumi braahma.na.m. -- 422 The fearless, the noble, the hero, the great sage, the conqueror, the desireless, the cleanser (of defilements), the enlightened, - him I call a braahma.na. -- 422
Bậc anh hùng, đại sĩ, Bậc điều phục, vô tham, Bậc thanh tẩy, giác trí, Tất cả các bậc ấy, Ta gọi Bà la môn. Pubbenivaasa.m yo-vedii saggaapaaya.m ca passati Atho jaatikkhaya.m patto abhi~n~naavosito muni Sabbavositavosaana.m tamaha.m bruumi braahma.na.m. -- 423
who sees the blissful and the woeful states, who has reached the end of births, who, with superior wisdom, has perfected himself, who has completed (the holy life), and reached the end of all passions, - him I call a braahma.na. -- 423 423. Ai biết được kiếp trước, Thấy thiên giới ngục tù, Ðoạn sanh tử luân hồi, Viên thành vô thượng trí, Thành tựu bậc đạo sĩ, Ta gọi Bà la môn. ---o0o---
TỪ VỰNG VÀ THÀNH NGỮ ANH-VIỆT(a): adjective; (adv): adverb; (conj): conjunction; (n): noun; (prep): preposition; (v): verb
Discard (v) : Loại bỏ, vứt bỏ. Constituent (n) : Phân tử, yếu tố cấu tạo. The Uncreate (n) : Cảnh vô sanh, vô tác (Niết bàn) Verse - Kệ 385 Undistressed (a) : Không khổ đau. Unbound (a) : Không bị ràng buộc. Verse - Kệ 386 Stainless (a) : Trong sạch, thanh tịnh. Settled (a) : Ðịnh cư. To be free from corruption : Vô lậu.
Glory (n) : Vẽ huy hoàng, hào quang. Verse - Kệ 389 Vent (v) : Bộc lộ. Wrath (n) : Sự tức giận. Verse - Kệ 390 Non-retaliation (n) : Sự không trả đũa. Wean (v) : Dứt bỏ, cai chừa. Verse - Kệ 392 The Fully Enlightened (n) : Bậc chánh giác. Devoutly (adv) : Thành kính. Reverence (v) : Tôn kính. Revere (v) : Tôn kính. Sacrificial (a) : Tế lễ.
Antelope (n) : Loài nai, linh dương. Garment (n) : Áo, quần. Embelish (v) : Làm đẹp, trang điểm. Verse - Kệ 395 Dust heap (n) : Ðống rác. Overspread (v) : Lan khắp. Vein (n) : Gân, mạch. Lean (a) : Gầy, ốm. Verse - Kệ 396 Womb (n) : Dạ con, Thai bào. Impediment (n) : Phiền não, sự trở ngại. Dear addresser (n) : Người được gọi tên suông. Cling (v) : Bám chặt, chấp chặt. Verse - Kệ 397 Tremble (v) : Run sợ. Unbound (a) : Không bị ràng buộc. Verse - Kệ 398 Strap (n) : Ðai da. Thong (n) : Dây cương. Heresy (n) : Dị giáo, tà kiến. Appendage (n) : Phần phụ thuộc. Latent (a) : Ngấm ngầm. Crooss-bar : Trục ngang, xà ngang. Latent tendencies : Tùy miên (khuynh hướng ngấm ngầm).
Flogging (n) : Trận đòn, sự đánh bằng roi . Potent (a) : Hùng mạnh.
Emancipate (n) : Giải thoát, siêu thoát. Verse - Kệ 404 Householders (n) : Người thế tục. Homeless ones (n) : Người xuất gia. Verse - Kệ 405 Cudgel (n) : Dùi cui. Feeble (a) : Yếu đuối. Verse - Kệ 406 Hostile (a) : Thù địch. Unattached (a) : Buông xả, không vướng mắc. Attached (a) : Chấp thủ.
Pride (n) : sự kiêu mạn. Verse - Kệ 408 Instructive (a) : Ích lợi, dễ tiếp thu Offence (n) : Sự xúc phạm. Verse - Kệ 411 Plunge into (v) : Ðẩy vào, chứng nhập. Verse - Kệ 414 Transgress (v) : Vượt qua. Quagmire (n) : Sình lầy. Verse - Kệ 418 Strenuouss (a) : Nỗ lực, gắng sức. Verse - Kệ 420 Destiny (n) : Vận mạng, số phận. Verse - Kệ 423 Former abodes(n) : Các kiếp trước. Heaven (n) : Thiên đàng, thiên giới, cảnh hạnhphúc. Hell (n) : Ðịa ngục, cõi khổ đau. --- o0o --- Hết Каталог: kinh -> Ebooks -> Dai-Tang-Kinh -> Kinh-Nam-Tong Ebooks -> Bài Giảng Cuối Cùng Dr Randy Pausch Vũ Duy Mẫn Dịch o0o Nguồn Ebooks -> Đông Phương Huyền Bí Kinh-Nam-Tong -> Kinh tưƠng ưng bộ Samyutta Nikàya tải về 1.35 Mb. Chia sẻ với bạn bè của bạn:
|