NHỮng lời dạy từ CÁc thiền sư việt nam xưa teachings From Ancient Vietnamese Zen Masters

49 Thấy Phật

Muốn cần thấy Phật cứ nhận nơi chúng sanh, chỉ vì chúng sanh mê không tự biết có Phật, chớ Phật đâu có làm mê chúng sanh.

Ngộ được tự tánh của mình thì chúng sanh là Phật, mê tự tánh của mình thì Phật là chúng sanh. Giữ được tự tánh của mình bình đẳng thì chúng sanh là Phật, để tự tánh mình gian hiểm thì Phật là chúng sanh. Tâm ta sẵn có Phật, còn tìm Phật nơi nào?

Nên kinh nói: “Tâm sanh thì các pháp sanh, tâm diệt thì các pháp diệt.”

Phàm phu tức là Phật, phiền não tức là bồ-đề. Niệm trước mê là phàm phu, niệm sau giác là Phật. Niệm trước chấp cảnh là phiền não, niệm sau ly cảnh là bồ-đề.
Thiền Sư HƯƠNG HẢI (1628 - 1715) – Bản dịch HT Thanh Từ
(BÌNH: Chúng ta có nên trụ tâm vào hiện tại? Một vài vị có thể nói rằng sống tỉnh thức trong hiện tại là tuyệt vời. Điều đó đúng: Đức Phật nói thân người khó được, và Phật Pháp khó nghe. Bây giờ chúng ta có cả hai.
Some might feel that we should not say it’s wonderful now, because Buddha urged us to escape from this burning house as soon as possible.
It is true that thousands of people are killing each other in this world, millions of children are living in poverty and many in slavery, and we can feel the unhappiness anywhere we look at, even at our aging bodies.
We should not fall into the sectarian argument. Everything should be practically considered. Look at your mind: everything instantly empties itself; how can we say we should stay with the so-called wonderful present?
When the mind still clings to any trace, you get stuck in this samsara world -- just like an ox trying to escape from the burning house through a window, with all its head and body already outside, but its tail finds no way to get through that window.
In the blissful realization, there is no past, no future, no present; but, does a thought last ten thousand years?)
Một vài vị có thể cảm thấy rằng chúng ta không nên nói hiện tại là tuyệt vời, bởi vì Phật thúc giục chúng ta thoát ra khỏi nhà lửa càng sớm càng tốt.
Sự thật là nhiều ngàn người đang giết nhau trên thế gian này, nhiều triệu trẻ em đang sống nghèo khó và nhiều em sống cảnh nô lệ, và chúng ta có thể cảm nhận sự đau khổ bất cứ nơi nào chúng ta nhìn tới, ngay cả trong tấm thân đang lão hóa của chúng ta.
Chúng ta không nên rơi vào cuộc tranh luận bộ phái. Nên cứu xét mọi thứ một cách thực dụng. Hãy nhìn vào tâm bạn: mọi thứ ngay tức khắc tự hóa thành không; làm sao chúng ta có thể nói chúng ta nên an trụ với cái gọi là hiện tại tuyệt vời?
Khi tâm vẫn còn dính vào bất kỳ chút tì vết nào, bạn vẫn kẹt trong cõi luân hồi này – y hệt như một con trâu tìm cách thoát ra khỏi nhà lửa xuyên qua một cửa sổ, với toàn bộ đầu và thân đã ra ngoài rồi, nhưng đuôi thì không cách nào qua khỏi cửa sổ.
Trong niềm chứng ngộ hân hoan, không hề có quá khứ, không hề có tương lai, không hề có hiện tại; nhưng, có phải một niệm kéo dài tới vạn năm?)

50 Bodhi

Lotus grow from the mud.

Once enlightened, you will know that

the world of birth and death is Buddha land.

Hoa sen mọc từ bùn

Nên biết chỗ sanh tử

Ngộ vốn thật Bồ-đề.

Or, you held a hand of a beautiful girlfriend decades ago, and now still feel her trembling hand in your palm when the pleasant memory comes back…

How can we live with the insight that everything empties itself? A powerful tool is koan practice.

A river, or a fire, or the emptiness?)

Đôi khi bạn biết thế. Bạn dự một buổi hòa nhạc, nghe các ca khúc bạn yêu thích, và về nhà với niềm vui. Rồi bạn ngồi thiền như thường lệ, và rồi ngủ một cách thỏai mái, hạnh phúc. Bạn có nghe một vài âm điệu dịu dàng vây quanh bạn sau buổi hòa nhạc, trên đường về nhà, khi ngồi thiền, trong khi dỗ giấc ngủ, hay ngay cả nhiều ngày sau đó? Hay bạn đã nắm tay một bạn gái xinh đẹp nhiều thập niên trứơc, và bây giờ vẫn còn cảm thấy bàn tay nàng run rẩy trong bàn tay của bạn khi kỷ niệm êm dịu trở lại…

Một dòng sông, hay một ngọn lửa, hay là Tánh Không?)

51 Manifesting
Appearing clearly all day and night,

the self nature manifests suitably.

Seeing the true eternity acting through the six senses,

you will move across, up and down

among all phenomena with complete enlightenment.
CHAN NGUYEN (1647 – 1726)
(COMMENT: Many Zen masters believe that koan meditation solely might not be helpful. While reviving the 700-year-old Truc Lam Zen School to become the largest Zen school in Vietnam now, the well-known Zen Master Thanh Tu gave his dozens of Zen monasteries a new curriculum in which the koan study is only a part.
This Zen master emphasizes mindfulness of the mind with an approach he called Tri Vong, meaning Knowing the False – urging meditator to watch the mind, to be mindful of the false thoughts, and not to wander with them. While the false thinning out, the emptiness, or the True Mind, would be realized. Then meditator should live with this realization all day and night; this stage is called Song Voi Ong Chu, meaning Living With The Chief.)

51 Hiển Lộ

Đây là tự tánh mặc phô bày.

Chân thường ứng dụng sáu căn thấy,

Muôn pháp dọc ngang giác ngộ ngay.

52 Following the Emptiness

following the emptiness to come

and then to leave along the emptiness,

we originally neither come nor leave.

How can birth and death bother us?
NHU TRUNG LAN GIAC (1696 – 1733)
(COMMENT: Birth and death? The world-renowned Zen Master Nhat Hanh answered, “No birth, no death.” Currently the most famous Vietnamese Zen master, he has established many Zen monasteries worldwide, authored dozens of books on Buddhism, and promoted world peace via Engaged Buddhism. He emphasized breathing meditation, and wrote many beautiful poems on mindfulness.
He said in a dharma talk in The Peace Walk 2002:

Breathing in--I feel I am alive.

Breathing out--I smile to life.
Is Zen Master Nhat Hanh’s explanation on birth and death different from the ancient Zen Master Nhu Trung Lan Giac’s?

Should you have your own explanation and your own experience on life?)

52 Từ Không Mà Tới

Vốn từ không gốc

Từ không mà đến

Lại từ không mà đi

Ta vốn không đến đi

Tử sanh làm gì lụy.

Thở vào – Tôi thấy tôi sống

Thở ra – tôi mỉm cười với đời.
Giải thích của Thiền Sư Nhất Hạnh về sinh tử có khác với giải thích của Thiền Sư Như Trừng Lân Giác thời xưa không?

Bạn có nên có giải thích riêng, và nên có riêng kinh nghiệm của bạn về cuộc đời?)

53 Dharma Heir
Understanding that the Great Way has no words,

entering the gate of nonduality,

completing the countless teachings –

Who would be that future dharma heir?

And, is there only one taste of liberation?)

Đạo cả không lời

Vào cửa chẳng hai

Pháp môn vô lượng

Ai là kẻ sau.
TÍNH TUYỀN (1674 - 1744) – Bản dịch HT Thanh Từ
(BÌNH: Các dòng Thiền tại VN hầu hết từ Trung Quốc truyền sang từ nhiều thế kỷ trước. Một vài dòng Thiền chuyển hóa thành các Thiền phái mới, và giáo pháp từ Bồ Đề Đạt Ma lại tái sinh trong các hình thức mới và trong hoàn cảnh lịch sử mới.
Trong thế kỷ hai mươi, một truyền thống khác đã truyền sang – mà không có công án. Phật Giáo Theravada, còn gọi là Nam Tông, truyền sang Việt Nam, trước tiên là từ Cam Bốt và sau đó là từ Thái Lan, và đã đem vào pháp Thiền Vipassana, còn gọi là Thiền Minh Sát, như một công cụ mãnh liệt để an tâm và như một lối đi tới giải thoát có thể hiểu được.
Có dị biệt nào giữa Thiền Tông và Vipassana? Có phải đó là những pháp khác nhau để làm chủ tâm mình? Có phải hai pháp này nằm trong vô lượng pháp môn mà chúng ta phải tu tập? Và, có phải chỉ có một vị của giải thoát?)

54 Nothing Attainable

unborn, undying.

Thus there is nothing attainable.

Thus truly the Buddha spoke.

54 Vô Sở Đắc

Chẳng sanh chẳng diệt

Bởi không chỗ được

Là thật Phật nói.

Tương tự, âm thanh là một trạng thái của tâm. Hãy thấy thế.

55 The Highest

The second class person cultivates blessedness and wisdom.

The third class person does good and avoids evil.

The fourth class person is proficient in the Three Baskets of Buddhist Scriptures.

This Zen poem divides practicing Buddhists into four groups: the highest class are those who drop all things, transcend all good and evil; second are those who practice the Bodhisattva Way, cultivate both blessedness and wisdom; third are those who practice the normal way – doing good and avoiding evil; and fourth are those who memorize Buddhist Scriptures and don’t practice the Buddha’s teachings.

We should ask the following question here: who has gone beyond both good and evil?

In The Dhammapada, Buddha says in verse 39 that the person who drops all good and evil has no fear at all, in verse 97 that the person who destroys causes for all good and evil is the ultimate human, in verse 126 that the person who does not cling to all good and evil attains Nirvana, in verse 267 that the person who throws out all good and evil is called a monk, and in verse 412 that the person who transcends the ties of all good and evil is called by Buddha a brahman.

Just be compassionate, do good deeds, and see that nobody has ever done anything and that nothing has ever been done.)

55 Bậc Nhất

Người bậc nhất tu pháp vô vi

Người bậc nhì phước tuệ đầy đủ

Người bậc ba làm thiện chừa ác

Người bậc tư tam tạng tinh thông.

Bài thơ Thiền này chia Phật Tử làm bốn nhóm: bậc nhất là những vị buông bỏ vạn pháp, siêu vượt cả thiện ác; bậc nhì là người tu Bồ Tát Hạnh, vun trồng phứơc và huệ; bậc ba là tu pháp bình thường – làm lành và lánh dữ; và bậc tư là những vị thuộc Kinh Phật mà không tu theo lời Phật dạy.

Chúng ta nên hỏi câu này: Ai đã vượt qua cả thiện và ác?

Trong Kinh Pháp Cú, Đức Phật nói trong đoạn 39 rằng người đã buông bỏ cả thiện và ác thì không sợ hãi gì, nói trong đoạn 97 rằng người đã phá hủy các nhân duyên cho mọi pháp thiện và ác là người tối thắng, nói trong đoạn 126 rằng người không trụ vào tất cả pháp thiện và ác thì thành tựu Niết Bàn, nói trong đoạn 267 rằng người đã ném bỏ hết mọi pháp thiện và ác thì được gọi là một vị sư, và nói trong đoạn 412 rằng người vượt qua sự trói buộc của mọi pháp thiện và ác thì được Phật gọi là một vị Bà La Môn.

Hãy từ bi, hãy làm việc thiện, và hãy thấy rằng không có ai đã từng làm bất cứ gì, và rằng không hề có việc gì đã từng được làm.)

56 Mind Only

you will go beyond the holy and unholy.

If your thought clings to scenes, sensations will arise,

and ten thousand fetters will restrain you.

The heavenly beings, human beings

and all phenomena are ultimately in here.

The ‘I’ and the others are just one – originally, the mind only.
THONG VINH (circa 19th century)
(COMMENT: The scene is still? How can we know and experience that the scence is quiet, silent, soundless, and transquil? The world always has some noise. Listen to your mind; you could hear that the mind always makes some noise.
Nearly thirty years ago, I asked Zen Master Tich Chieu, “Why the Shurangama Sutra says that the existence of all phenomena is the mind nature, and that the mind nature is the existence of all phenomena?”

The Zen master replied, “All the waves are water.”)

Ý nhiễm tình sanh muôn mối trói buộc

Trời người các pháp trọn tại trong đây

Ta người một thể gốc chỉ là tâm.

Thiền Sư trả lời, “Toàn sóng tức nước.”)

57 The Serene Mirror
Serene, serene – that mirror has no shades.

Luminous, luminous – that diamond has no features.

Clearly, clearly – it is not a thing; it is not nothing.

Tranquil, tranquil – it is emptiness; it is not emptiness.