Ch­¬ng 4. m« h×nh c©n b»ng riªng phÇn vµ m« pháng t¸c ®éng cña c¸c lùa chän chÝnh s¸ch

II. 1. §­êng cung cµ phª t¹i hé tÝnh trªn 1 ha

Cã nhiÒu c¸ch tiÕp cËn kh¸c nhau ®Ó x©y dùng ®­êng cung cµ phª vµ vÒ c¬ b¶n c¸c ®­êng cung ®Òu ®­îc x©y dùng dùa trªn c¸c lo¹i chi phÝ ®Çu vµo (®Êt ®ai, ph©n bãn, lao ®éng, n­íc t­íi v.v...) cña ®èi t­îng s¶n xuÊt hµng ho¸ ®ã. Tæng chi phÝ s¶n xuÊt (TC) gåm hai bé phËn cÊu thµnh lµ chi phÝ cè ®Þnh (FC) vµ chi phÝ biÕn ®æi (VC). FC lµ chi phÝ mµ h·ng ph¶i g¸nh chÞu bÊt kÓ møc s¶n l­îng lµ bao nhiªu nh­ chi phÝ mua ®Êt, ®µo giÕng, l¾p ®Æt hÖ thèng t­íi tiªu, c¸c m¸y mãc thu ho¹ch v.v.... FC lµ chi phÝ kh«ng thay ®æi theo s¶n l­îng - nã lµ kho¶n ph¶i chi ngay c¶ khi kh«ng cã s¶n phÈm. ChØ cã thÓ lo¹i trõ chi phÝ b»ng c¸ch hé ®ã b¸n ®Êt trång cµ phª. VC lµ chi phÝ thay ®æi theo møc s¶n l­îng nh­ lao ®éng, ph©n bãn, l­îng n­íc t­íi, l­îng thuèc trõ s©u v.v...³⁹

Tõ kh¸i niÖm vµ c¸c c«ng thøc tÝnh to¸n c¸c lo¹i chi phÝ nªu trªn th× h×nh thµnh nªn h×nh d¹ng cña c¸c ®­êng chi phÝ ®ã. C¸c ®­êng TC, VC vµ FC ®­îc biÓu diÔn ë h×nh bªn. FC kh«ng thay ®æi theo møc s¶n l­îng nªn cã d¹ng n»m ngang. VC b»ng 0 khi s¶n l­îng b»ng 0, vµ sau ®ã liªn tôc t¨ng lªn khi s¶n l­îng t¨ng. §­êng TC ®­îc x¸c ®Þnh b»ng c¸ch céng thªm ®­êng FC vµ VC theo chiÒu däc. V× FC lµ kh«ng ®æi nªn kho¶ng c¸ch gi÷a 2 ®­êng VC vµ TC b»ng FC. V× ®­êng FC kh«ng ®æi nªn ®­êng AFC gi¶m liªn tôc khi s¶n l­îng t¨ng lªn. H×nh d¹ng cña c¸c ®­êng chi phÝ kh¸c ®­îc x¸c ®Þnh bëi mèi quan hÖ gi÷a c¸c ®­êng chi phÝ biªn vµ chi phÝ b×nh qu©n. Khi nµo ®­êng MC n»m d­íi ATC th× ®­êng ATC ®i xuèng. Khi nµo ®­êng MC n»m trªn ATC th× ®­êng ATC ®i lªn. Vµ khi ATC ®¹t cùc tiÓu, MC vµ ATC b»ng nhau. T­¬ng tù nh­ vËy lµ ®­êng AVC. Tuy nhiªn, ®­êng AVC ®¹t ®iÓm cùc tiÓu cña nã t¹i møc s¶n l­îng thÊp h¬n so víi ®­êng ATC. Sù kh¸c biÖt nµy lµ do MC b»ng AVC t¹i ®iÓm cùc tiÓu cña ®­êng AVC vµ MC b»ng ATC t¹i ®iÓm cùc tiÓu cña ATC. Do ATC bao giê còng lín h¬n AVC vµ ®­êng chi phÝ biªn MC ®i lªn nªn ®iÓm cùc tiÓu cña ®­êng ATC ph¶i n»m trªn vµ bªn ph¶i ®iÓm cùc tiÓu cña ®­êng AVC.

V× mçi ng­êi trång cµ phª chØ b¸n mét phÇn nhá trong l­îng b¸n cña toµn ngµnh nªn ng­êi trång cµ phª quyÕt ®Þnh b¸n bao nhiªu s¶n l­îng sÏ kh«ng cã ¶nh h­ëng g× ®Õn gi¸ thÞ tr­êng cña s¶n phÈm. Gi¸ thÞ tr­êng ®­îc x¸c ®Þnh bëi c¸c ®­êng cung vµ cÇu cña ngµnh. V× thÕ ng­êi trång cµ phª lµ ng­êi chÊp nhËn gi¸: ng­êi biÕt quyÕt ®Þnh s¶n l­îng cña m×nh sÏ kh«ng cã ¶nh h­ëng ®Õn gi¸ cña s¶n phÈm. V× ng­êi trång cµ phª lµ ng­êi chÊp nhËn gi¸ nªn ®­êng gi¸ lµ ®­êng n»m ngang (®­êng gi¸ P).
Tõ c¸c ®­êng chi phÝ vµ ®­êng gi¸ P ®· nªu ë trªn sÏ gi¶i thÝch quyÕt ®Þnh lùa chän møc s¶n l­îng s¶n xuÊt cña ng­êi trång cµ phª. §­êng gi¸ P cã thÓ lªn hoÆc xuèng tuú theo biÕn ®éng cña thÞ tr­êng. Trong h×nh bªn, møc s¶n l­îng mµ ng­êi trång cµ phª ®ã nªn s¶n xuÊt lµ ë ®iÓm c©n b»ng C, t¹i ®ã doanh thu biªn (MR) b»ng chi phÝ biªn (MC). NÕu ®­êng gi¸ P dÞch chuyÓn xuèng ®iÓm A, khi ®ã doanh thu biªn b»ng chi phÝ biªn t¹i ®iÓm chi phÝ biªn b»ng chi phÝ trung b×nh hay gi¸ thµnh s¶n xuÊt. T¹i ®iÓm A, lîi nhuËn cña ng­êi trång cµ phª b»ng 0. NÕu ®­êng gi¸ P tiÕp tôc dÞch chuyÓn xuèng ®iÓm B th× møc gi¸ b¸n chØ ®ñ ®Ó trang tr¶i cho c¸c kho¶n chi phÝ biÕn ®æi. C¸c møc gi¸ thÊp h¬n møc gi¸ t¹i ®iÓm B th× ng­êi trång cµ phª kh«ng nªn tiÕp tôc s¶n xuÊt cµ phª n÷a.

Trong nh÷ng n¨m tíi, nÕu kh«ng cã nh÷ng gi¶m sót ®ét ngét vÒ phÝa cung, gi¸ thÞ tr­êng cµ phª thÕ giíi sÏ kh«ng thÓ ®¹t ®­îc møc cao nh­ trong giai ®o¹n 1994 - 1999. Qua ph©n tÝch b»ng M« h×nh c©n b»ng riªng phÇn (Partial equilibrium model), nh÷ng hé vµ nh÷ng vïng cã gi¸ thµnh s¶n xuÊt cµ phª trªn 5600 ®/kg (kh«ng tÝnh c«ng lao ®éng gia ®×nh vµ c¸c kho¶n phÝ tµi nguyªn) sÏ gÆp ph¶i nhiÒu khã kh¨n trong kinh doanh cµ phª vµ nªn chuyÓn ®æi sang trång c¸c lo¹i c©y trång kh¸c hoÆc ®iÒu chØnh l¹i c¬ cÊu chi phÝ, n©ng cao hiÖu qu¶ qu¶n lý nh»m ®­a gi¸ thµnh xuèng d­íi møc 5600 ®/kg.

Trªn thùc tiÔn, ®­êng MC cã nhiÒu d¹ng kh¸c nhau nh­ tuyÕn tÝnh, phi tuyÕn. Trong phÇn nµy, chóng ta kh«ng nghiªn cøu c¸c ®Æc ®iÓm cña ®­êng cung phi tuyÕn. Tïy theo môc ®Ých sö dông mµ ng­êi ta m« t¶ ®­êng cung ë c¸c d¹ng tuyÕn tÝnh kh¸c nhau: s¶n l­îng lµ hµm sè cña gi¸ hay gi¸ lµ hµm sè cña s¶n l­îng. VÝ dô hµm cung cã d¹ng P = a + bQ hay Q = c + dP. Trong ®ã, a vµ c ®­îc gäi lµ c¸c hÖ sè chÆn, b vµ d ®­îc gäi lµ hÖ sè gãc hay ®é dèc cña ®­êng cung. C¸c hÖ sè a, b, c, d cã mèi quan hÖ víi nhau, cô thÓ, c b»ng -a/b vµ d b»ng 1/b. §Ó ­íc l­îng c¸c hÖ sè a, b, c vµ d, nhãm nghiªn cøu SDC sö dông hai chuçi sè liÖu lµ chi phÝ s¶n xuÊt biªn vµ s¶n l­îng. Sau ®ã sö dông ph­¬ng ph¸p håi qui OLS ®Ó ­íc tÝnh c¸c hÖ sè nµy.

Mét trong nh÷ng th«ng sè cña ®­êng cung th­êng ®­îc sö dông trong ph©n tÝch lµ hÖ sè co gi·n cung. HÖ sè co gi·n cung ®­îc ®Þnh nghÜa lµ phÇn tr¨m thay ®æi cña l­îng cung chia cho phÇn tr¨m thay ®æi cña gi¸. C«ng thøc tÝnh hÖ sè co gi·n cung ë h×nh bªn. Tõ c«ng thøc tÝnh nµy, t¹i mét ®iÓm trªn ®­êng cung, ng­êi ta thÊy mèi quan hÖ gi÷a hÖ sè co gi·n cung víi hÖ sè gãc cña ®­êng cung. HÖ sè co gi·n cung b»ng hÖ sè gãc nh©n víi møc gi¸ vµ chia cho s¶n l­îng t¹i ®iÓm xem xÐt trªn ®­êng cung. Tõ ®ã, chóng ta biÕt r»ng nÕu chóng ta biÕt hÖ sè co gi·n t¹i mét ®iÓm th× chóng ta sÏ suy ra ®­îc hÖ sè gãc vµ hÖ sè chÆn cña ®­êng cung ®ã

II. 2. §­êng cung ngµnh hµng cµ phª Robusta ViÖt Nam

X©y dùng ®­êng cung ngµnh hµng cµ phª ViÖt Nam trong n¨m 2002 dùa trªn 2 th«ng sè c¬ b¶n. Thø nhÊt lµ to¹ ®é ®iÓm c©n b»ng ngµnh hµng cµ phª Robusta ViÖt Nam (s¶n l­îng xuÊt khÈu cµ phª Robusta ViÖt Nam n¨m 2002 lµ 747435,44 tÊn vµ møc gi¸ xuÊt khÈu qui vÒ tiÒn ViÖt Nam lµ 8762,17 ngh×n ®ång). Thø hai, dùa trªn hÖ sè co gi·n cung t¹i hé trªn 1 ha (0,8).
C¸c th«ng sè chÝnh cña hµm cung ngµnh cµ phª Robusta ViÖt nam

D¹ng hµm	HÖ sè chÆn	HÖ sè gãc	Gi¸ c©n b»ng t¹i hé n¨m 2002 (000VND/tÊn)	Møc s¶n l­îng c©n b»ng n¨m 2002 (tÊn)	HÖ sè co gi·n t¹i ®iÓm c©n b»ng (Elasticity)
Hµm cung håi qui t¹i hé (P = a + b*Q)	-1512	2981.0496	6000.00	2.52
Hµm cung ®iÒu chØnh t¹i hé (Q = a + b*P)	6000	0.0003	6000.00	2.52	0.80
Hµm cung ®iÒu chØnh t¹i c¶ng xuÊt khÈu (Q = a + b*P)	150462	68.1308	8762.17	747435.44	0.80
Hµm cung ®iÒu chØnh t¹i c¶ng xuÊt khÈu (P = a + b*Q)	-2208	0.0147	8762.17	747435.44

II.3. §­êng cÇu ngµnh hµng cµ phª Robusta ViÖt Nam

§­êng cÇu cµ phª Robusta cña ViÖt Nam ®­îc ­íc tÝnh dùa trªn sè liÖu s¶n l­îng xuÊt khÈu cµ phª ViÖt Nam vµ gi¸ xuÊt khÈu cµ phª ViÖt Nam tõ n¨m 1994 ®Õn n¨m 2002. D¹ng hµm sö dông trong håi qui lµ tuyÕn tÝnh P = a + bQ. Sau khi t×m ®­îc d¹ng hµm P = a + bQ th× tiÕn hµnh tÝnh hµm ng­îc Q = c + dP. T­¬ng tù nh­ ®èi víi ®­êng cung, Mét trong nh÷ng th«ng sè cña ®­êng cÇu th­êng ®­îc sö dông trong ph©n tÝch lµ hÖ sè co gi·n cÇu. HÖ sè co gi·n cÇu ®­îc ®Þnh nghÜa lµ phÇn tr¨m thay ®æi cña l­îng cÇu chia cho phÇn tr¨m thay ®æi cña gi¸. C«ng thøc tÝnh hÖ sè co gi·n cÇu ë h×nh bªn. Tõ c«ng thøc tÝnh nµy, t¹i mét ®iÓm trªn ®­êng cÇu, ng­êi ta thÊy mèi quan hÖ gi÷a hÖ sè co gi·n cÇu víi hÖ sè gãc cña ®­êng cÇu. HÖ sè co gi·n cÇu b»ng hÖ sè gãc nh©n víi møc gi¸ vµ chia cho s¶n l­îng t¹i ®iÓm xem xÐt trªn ®­êng cÇu. Tõ ®ã, ng­êi ta biÕt r»ng nÕu biÕt hÖ sè co gi·n t¹i mét ®iÓm th× chóng ta sÏ suy ra ®­îc hÖ sè gãc vµ hÖ sè chÆn cña ®­êng cung ®ã.
Tõ hµm ng­îc nµy tÝnh hÖ sè co gi·n t¹i ®iÓm c©n b»ng thÞ tr­êng ®­îc x¸c ®Þnh lµ s¶n l­îng xuÊt khÈu cµ phª Robusta ViÖt Nam n¨m 2002 lµ 747435,44 tÊn vµ møc gi¸ xuÊt khÈu qui vÒ tiÒn ViÖt Nam lµ 8762,17 ngh×n ®ång.
C¸c th«ng sè chÝnh cña hµm cÇu cµ phª Robusta ViÖt Nam

D¹ng hµm	HÖ sè chÆn håi qui	HÖ sè gãc	Gi¸ c©n b»ng t¹i hé n¨m 2002 (000VND/tÊn)	Møc s¶n l­îng c©n b»ng n¨m 2002 (tÊn)	HÖ sè co gi·n t¹i ®iÓm c©n b»ng (Elasticity)
Hµm cÇu håi qui t¹i c¶ng xuÊt khÈu (P = a + b*Q)	31240	-0.0301	8762.17	747435.44
Hµm cÇu håi qui ®iÒu chØnh t¹i c¶ng xuÊt khÈu (Q = a + b*P)	1038793	-33.2518	8762.17	747435.44	-0.39

III. C©n b»ng thÞ tr­êng vµ tæng lîi Ých x· héi

III.1. Cung, cÇu vµ c©n b»ng thÞ tr­êng

§­êng cung S cho biÕt ng­êi s¶n xuÊt s½n sµng b¸n mét l­îng hµng ho¸ lµ bao nhiªu trªn thÞ tr­êng øng víi mçi møc gi¸ mµ hä thu ®­îc. §­êng nµy dèc lªn bëi v× gi¸ cµng cao th× c¸c h·ng cµng cã nhiÒu kh¶ n¨ng vµ cµng muèn s¶n xuÊt vµ b¸n hµng nhiÒu h¬n.
§­êng cÇu D cho biÕt ng­êi tiªu dïng s½n sµng mua mét l­îng hµng ho¸ lµ bao nhiªu øng víi mçi møc gi¸ trªn mét ®¬n vÞ hµng ho¸ mµ hä ph¶i tr¶. §­êng nµy dèc xuèng bëi v× ng­êi tiªu dïng th­êng s½n sµng mua nhiÒu h¬n nÕu gi¸ thÊp h¬n.
Hai ®­êng cung vµ cÇu c¾t nhau t¹i møc s¶n l­îng c©n b»ng (t¹i ®iÓm cung võa ®ñ cÇu). C¬ chÕ thÞ tr­êng lµ xu thÕ trong thÞ tr­êng tù do ®Ó cho gi¸ thay ®æi cho ®Õn khi thÞ tr­êng c©n b»ng (cã nghÜa lµ, cho ®Õn khi l­îng cung vµ l­îng cÇu b»ng nhau). T¹i ®iÓm c©n b»ng kh«ng cã t×nh tr¹ng cung thiÕu hoÆc thõa, do vËy còng kh«ng cã søc Ðp nµo buéc gi¸ ph¶i tiÕp tôc thay ®æi. Cung vµ cÇu cã thÓ kh«ng ph¶i lóc nµo còng c©n b»ng, vµ mét sè thÞ tr­êng cã thÓ kh«ng ®¹t ®­îc c©n b»ng mét c¸ch nhanh chãng khi c¸c ®iÒu kiÖn ®ét ngét thay ®æi, nh­ng xu thÕ cña thÞ tr­êng lµ tiÕn tíi tr¹ng th¸i c©n b»ng.
ThÆng d­ ng­êi tiªu dïng lµ chªnh lÖch gi÷a møc tèi ®a mµ mét ng­êi sÏ tr¶ cho mét hµng ho¸ vµ gi¸ thÞ tr­êng cña nã. Mét kh¸i niÖm t­¬ng tù còng ®­îc ¸p dông cho h·ng. NÕu chi phÝ biªn ®ang t¨ng, gi¸ cña s¶n phÈm lín h¬n chi phÝ biªn cña mçi ®¬n vÞ s¶n xuÊt ra, trõ ®¬n vÞ cuèi cïng. Do ®ã, c¸c h·ng thu ®­îc thÆng d­ tõ tÊt c¶ c¸c ®¬n vÞ, trõ s¶n phÈm cuèi cïng. ThÆng d­ s¶n xuÊt cña mét h·ng lµ tæng tÊt c¶ c¸c chªnh lÖch gi÷a gi¸ thÞ tr­êng cña hµng ho¸ vµ chi phÝ s¶n xuÊt biªn cña tÊt c¶ c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt ra. Nh­ thÆng d­ tiªu dïng biÓu thÞ diÖn tÝch n»m phÝa d­íi ®­êng cÇu c¸ nh©n vµ n»m phÝa trªn gi¸ thÞ tr­êng cña s¶n phÈm, thÆng d­ s¶n xuÊt biÓu thÞ diÖn tÝch n»m phÝ trªn ®­êng cung cña nhµ s¶n xuÊt vµ d­íi gi¸ thÞ tr­êng.⁴¹
ThÆng d­ s¶n xuÊt ®èi víi mét h·ng. ThÆng d­ s¶n xuÊt ®èi víi mét h·ng ®­îc ®o bëi diÖn tÝch mµu x¸m bªn d­íi gi¸ thÞ tr­êng vµ trªn ®­êng chi phÝ biªn, gi÷a møc s¶n l­îng 0 vµ q*, s¶n l­îng tèi ®a ho¸ lîi nhuËn. Nãi c¸ch kh¸c, nã b»ng h×nh ch÷ nhËt ABCD v× tæng cña tÊt c¶ c¸c chi phÝ biªn ®Õn q* b»ng chi phÝ biÕn ®æi cña viÖc s¶n xuÊt q*.
C¸c th«ng sè chÝnh cña hµm cung vµ cÇu ngµnh cµ phª Robusta ViÖt N
Nguån:
am

D¹ng hµm	HÖ sè chÆn	HÖ sè gãc	Gi¸ c©n b»ng t¹i hé n¨m 2002 (000VND/tÊn)	Møc s¶n l­îng c©n b»ng n¨m 2002 (tÊn)	HÖ sè co gi·n t¹i ®iÓm c©n b»ng (Elasticity)
Hµm cung ®iÒu chØnh t¹i c¶ng xuÊt khÈu (P = a + b*Q)	-2208	0.0147	8762.17	747435.44	0.8
Hµm cÇu håi qui t¹i c¶ng xuÊt khÈu (P = a + b*Q)	31240	-0.0301	8762.17	747435.44	-0.39

III.2. Lùa chän kÞch b¶n ph©n tÝch chÝnh s¸ch

M« h×nh c©n b»ng riªng phÇn ®¸nh gi¸ ¶nh h­ëng cña chÝn lùa chän chÝnh s¸ch vµ c¸c biÕn sè t¸c ®éng tíi kh¶ n¨ng c¹nh tranh ngµnh cµ phª Robusta ViÖt Nam (®iÒu chØnh tû gi¸ hèi ®o¸i, gi¶m chi phÝ chÕ biÕn t¹i c¸c doanh nghiÖp, gi¶m chi phÝ trång cµ phª t¹i hé, gi¶m chi phÝ vËn chuyÓn xuÊt khÈu, gi¶m chi phÝ xuÊt khÈu t¹i c¶ng, gi¶m l·i suÊt vay t¹i hé, gi¶m l·i suÊt vay t¹i doanh nghiÖp, gi¶m thuÕ ®Êt n«ng nghiÖp, gi¶m diÖn tÝch trång cµ phª Robusta) cho thÊy c¸c chÝnh s¸ch/biÕn theo thø tù m¹nh yÕu tíi kh¶ n¨ng c¹nh tranh ngµnh cµ phª ViÖt Nam: (i) §iÒu chØnh tû gi¸ hèi ®o¸i, (ii) Gi¶m s¶n l­­îng cµ phª Robusta, (iii) T¨ng ®Çu t­ cho ho¹t ®éng khuyÕn n«ng, (iv) N©ng cao chÊt l­­îng dÞch vô tÝn dông ng©n hµng, vµ (v) T¨ng ®Çu t­­ c¬ së h¹ tÇng n«ng th«n.
KÞch b¶n vµ lý do lùa chän kÞch b¶n

TT	C¸c chÝnh s¸ch lùa chän	Møc ®é thay ®æi so víi kÞch b¶n gèc	Lîi Ých/kh¶ n¨ng c¹nh tranh t¨ng/gi¶m so víi kÞch b¶n gèc (%)
	N©ng cao tû gi¸ hèi ®o¸i	15%	23%
	Gi¶m chi phÝ chÕ biÕn t¹i c¸c doanh nghiÖp.	5%	0.32%
	Gi¶m chi phÝ trång cµ phª t¹i hé.	5%	16.05%
	Gi¶m chi phÝ vËn chuyÓn xuÊt khÈu cµ phª.	10%	1.6%
	Gi¶m chi phÝ thñ tôc h¶i quan xuÊt khÈu	10%	0.05%
	Gi¶m l·i suÊt vay t¹i hé.	Tõ 8%/n¨m xuèng 6%/n¨m	5.59%
	Gi¶m l·i suÊt vay t¹i doanh nghiÖp chÕ biÕn xuÊt khÈu cµ phª	Tõ 20%/n¨m xuèng 15%/n¨m	0.17%
	Gi¶m thuÕ ®Êt n«ng nghiÖp	50%	0.53%
	Gi¶m diÖn tÝch trång cµ phª Robusta	15%	21%

V. KÕt luËn

ThiÕu chiÕn l­îc ph¸t triÓn tæng thÓ ngµnh n«ng nghiÖp ViÖt Nam

C¸c môc tiªu ®Ò ra ®èi víi ngµnh cµ phª ViÖt Nam ch­a ®­îc ®Æt trong bèi c¶nh ph¸t triÓn chung cña nÒn kinh tÕ còng nh­ ngµnh n«ng nghiÖp ViÖt Nam. C¸c môc tiªu ph¸t triÓn cµ phª kh«ng thÓ kh«ng tÝnh ®Õn c¸c môc tiªu ph¸t triÓn c¸c ngµnh hµng kh¸c nh­ l©m nghiÖp, cao su hay chÌ. ThiÕu mét kÕ ho¹ch tæng thÓ nh­ kiÓu t¨ng tr­ëng vµ ph¸t triÓn cña khu vùc n«ng nghiÖp sÏ ¶nh h­ëng tíi c¸c môc tiªu ph¸t triÓn cña ngµnh hµng cµ phª ViÖt Nam.

TÝnh thiÕu linh ho¹t cña c¸c chÝnh s¸ch

C¸c chÝnh s¸ch nh­ thu mua t¹m tr÷, th­ëng xuÊt khÈu, khoanh nî, gi·n nî v.v... ®· nhanh chãng gãp phÇn lµm gi¶m ¶nh h­ëng tiªu cùc cña khñng ho¶ng gi¸. Tuy nhiªn, mét sè nh÷ng chÝnh s¸ch quan träng kh¸c nh­ tû gi¸ hèi ®o¸i l¹i gÇn nh­ kh«ng thay ®æi trong suèt thêi kú khñng ho¶ng. ChÝnh s¸ch tû gi¸ hèi ®o¸i trong t­¬ng lai cÇn linh ho¹t h¬n, ph¶n øng kÞp víi nh÷ng diÔn biÕn thÞ tr­êng. Qua m« pháng t¸c ®éng cña c¸c lùa chän chÝnh s¸ch b»ng m« h×nh c©n b»ng riªng phÇn (Partial equilibrium model) th× chØ cÇn mét thay ®æi nhá cña tû gi¸ hèi ®o¸i sÏ ®ãng gãp nhiÒu h¬n bÊt kú mét chÝnh s¸ch nµo ®· ®­îc ¸p dông ®èi víi tæng lîi Ých cña ngµnh cµ phª ViÖt Nam. Mét vÝ dô lµ Brazil ®· ph¸ tû gi¸ hèi ®o¸i tíi 30% nh»m t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh cµ phª cña hä. KÕt qu¶ lµ ngµnh cµ phª Brazil vÉn tiÕp tôc t¨ng tr­ëng, ng­êi trång cµ phª vÉn thu ®­îc lîi nhuËn vµ hiÖn lµ n­íc ®øng ®Çu xuÊt khÈu thÕ giíi vÒ c¶ hai lo¹i cµ phª Arabica vµ Robusta.

ChÝnh s¸ch tÝn dông ­u ®·i cña nhµ n­íc khã tiÕp cËn tíi ®èi t­îng h­ëng lîi

MÆc dï chÝnh s¸ch tÝn dông hiÖn nay cã nhiÒu ®iÒu kho¶n ­u ®·i ®èi víi tÊt c¶ c¸c t¸c nh©n tham gia kªnh s¶n xuÊt, chÕ biÕn vµ tiªu thô cµ phª nh­ l·i suÊt thÊp, khoan nî, gi·n nî v.v... nh­ng tÊt c¶ c¸c yÕu tè ®Ó tiÕp cËn víi chÝnh s¸ch ®Òu ch­a tèt. Thø nhÊt, nh÷ng qui ®Þnh vÒ l­îng vèn vay hiÖn nay chñ yÕu quan t©m ®Õn gi¸ trÞ tµi s¶n thÕ chÊp h¬n lµ kh¶ n¨ng sinh lîi cña dù ¸n vay. H¬n n÷a, viÖc qui ®Þnh l­îng tiÒn vay kh«ng v­ît qu¸ mét tû lÖ % nhÊt ®Þnh cña gi¸ trÞ tµi s¶n còng g©y nhiÒu khã kh¨n cho ng­êi cã nhu cÇu vay vèn. HiÖn nay, thiÕu tµi s¶n thÕ chÊp lµ c¶n trë lín nhÊt ®èi víi nh÷ng ng­êi trång cµ phª nghÌo vµ c¸c doanh nghiÖp qui m« nhá. Thø hai, c¸c thñ tôc hµnh chÝnh cña c¸c ng©n hµng ch­a th«ng tho¸ng, g©y nhiÒu khã kh¨n cho ng­êi trång, c¸c chñ ®¹i lý còng nh­ doanh nghiÖp.

§Çu t­ c¬ së h¹ tÇng n«ng th«n t¨ng nhanh nh­ng ch­a t­¬ng xøng

Nguån vèn ®Çu t­ vµo c¬ së h¹ tÇng nh­ giao th«ng, truyÒn th«ng, thuû lîi, ®iÖn, mÆc dï ®· cã nh÷ng chuyÓn biÕn ®¸ng kÓ trong h¬n 10 n¨m qua nh­ng hÇu hÕt ý kiÕn cña c¸c doanh nghiÖp, c¸ nh©n vµ tæ chøc ®Òu cho r»ng ch­a t­¬ng xøng, ch­a ®ãng vai trß quan träng trong viÖc n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña ngµnh hµng cµ phª ViÖt Nam. §­êng xÊu ®· lµm t¨ng chi phÝ vËn chuyÓn, gi¶m gi¸ thu mua t¹i c¸c ®iÓm thu mua cµ phª kh¸c nhau. Chi phÝ sö dông m¹ng Internet hiÖn nay cao h¬n c¸c n­íc trong khu vùc. NhiÒu doanh nghiÖp ®· ph¶i bá viÖc sö dông m¹ng do chi phÝ cao vµ gi¸ cµ phª gi¶m. T¨ng ®Çu t­ c¬ së h¹ tÇng n«ng th«n sÏ lµ yÕu tè c¬ b¶n n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña ngµnh hµng cµ phª ViÖt Nam trong nh÷ng n¨m tíi.

Nh­ vËy, 4 yÕu tè gi¸ lao ®éng rÎ, n¨ng suÊt cao, kho¶ng c¸ch vËn chuyÓn trong n­íc vµ m«i tr­êng chÝnh s¸ch th«ng tho¸ng t¹o nªn lîi thÕ c¹nh tranh cao trong nh÷ng n¨m qua cña cµ phª ViÖt Nam ch¾c ch¾n sÏ ®ãng vai trß gi¶m dÇn. §Ó cã thÓ duy tr× ®­îc kh¶ n¨ng c¹nh tranh, ngµnh cµ phª ViÖt Nam cÇn dÇn v­ît qua ®­îc 9 th¸ch thøc nªu trªn. H¬n n÷a, hiÖn nay, ViÖt Nam n»m trong ph©n ®o¹n thÞ tr­êng bÊt æn gi¸ trÞ thÊp nµy do c¶ nguyªn nh©n chñ quan vµ kh¸ch quan t¹o ra vµ kh«ng dÔ g× cã thÓ kh¾c phôc ®­îc trong ng¾n h¹n. Do ®ã, viÖc chñ ®éng tõng b­íc kh¾c phôc nh÷ng khã kh¨n trªn sÏ gãp phÇn ®­a ViÖt Nam v­ît qua ®­îc ph©n ®o¹n thÞ tr­êng nµy vµ tiÕp cËn dÇn víi c¸c ph©n ®o¹n thÞ tr­êng æn ®Þnh vµ gi¸ trÞ cao h¬n.
Sù dông m« h×nh c©n b»ng riªng phÇn ®Ó m« pháng t¸c ®éng cña c¸c lùa chän chÝnh s¸ch kh¸c nhau tíi kh¶ n¨ng c¹nh tranh ngµnh cµ phª Robusta ViÖt Nam cho thÊy c¸c chÝnh s¸ch theo thø tù m¹nh yÕu tíi kh¶ n¨ng c¹nh tranh ngµnh cµ phª ViÖt Nam: (i) §iÒu chØnh tû gi¸ hèi ®o¸i, (ii) Gi¶m s¶n l­­îng cµ phª Robusta, (iii) T¨ng ®Çu t­ cho ho¹t ®éng khuyÕn n«ng, (iv) N©ng cao chÊt l­­îng dÞch vô tÝn dông ng©n hµng, vµ (v) T¨ng ®Çu t­­ c¬ së h¹ tÇng n«ng th«n.

Каталог: images -> 2006
2006 -> Lúa gạo Việt Nam Giới thiệu
2006 -> Nghiªn cøu triÓn väng quan hÖ kinh tÕ th­¬ng m¹i viÖt nam – trung quèc ViÖn nghiªn cøu th­¬ng m¹i 2000 Lêi nãi ®Çu
2006 -> B¸o c¸o tæng kÕt ®Ò Tµi
2006 -> BÁo cáo nghiên cứu khả năng cạnh tranh của các mặt hàng nông sản chính của Việt Nam trong bối cảnh hội nhập afta
2006 -> NGÀnh lúa gạo việt nam nguyễn Ngọc Quế Trần Đình Thao Hà Nội, 5-2004 MỤc lụC
2006 -> Hµ Néi, th¸ng 10 n¨m 2006
2006 -> §inh Xun Tïng Vò träng B×nh TrÇn c ng Th¾ng Hµ NéI, th¸ng 12 N¡M 2003
2006 -> PHÁt triển hệ thống tín dụng nông thôN Ở việt nam1
2006 -> ¶nh h­ëng cña viÖc Trung Quèc vµo wto vµ mét sè bµi häc cho ViÖt Nam1
2006 -> Bé n ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n ng th n B¸o c¸o tæng quan ngµnh chÌ viÖt Nam

tải về 1.19 Mb.

Chia sẻ với bạn bè của bạn: