Nhãm h c ng t¸c ®Êt Quy ph¹m thi c ng vµ nghiÖm thu

40. 
    Khi ®µo hè mãng d−íi mÆt n−íc b»ng tÇu hót bïn hay tÇu cuèc trong thµnh phÇn c«ng t¸c tr¾c ®Þa ®Þnh vÞ c«ng tr×nh ph¶i x¸c ®Þnh ®−îc nh− sau:
    

• 
  NÕu h×nh d¹ng hè mãng ®èi xøng th× ph¶i x¸c ®Þnh trôc ®èi xøng cña hè mãng.
  
• 
  NÕu hè mãng kh«ng ®èi xøng th× x¸c ®Þnh mét mÐp cña hè mãng vµ mét trôc tim phô tiªu biÓu tuú theo h×nh d¸ng cô thÓ cña hè mãng.
  
  
  

40. 
    Khi n¹o vÕt luång l¹ch b»ng tÇu hót bïn hay tÇu cuèc, c«ng t¸c tr¾c ®¹t ®Þnh vÞ c«ng tr×nh ph¶i ®Æc biÖt chó ý tíi nh÷ng ®iÓm sau:
    

• 
  §Æt cäc tiªu trªn tõng mÆt c¾t ngang cña thiÕt kÕ;
  
• 
  Cäc tiªu cÇn c¾m trªn bê. Trªn mçi cäc ph¶i ghi râ sè liÖu mÆt c¾t thiÕt kÕ, kho¶ng c¸ch tíi tim trôc, cao ®é thiªn nhiªn vµ cao ®é thiÕt kÕ cña luång l¹ch;
  
• 
  Cäc tiªu ë trªn bê hay trªn mÆt n−íc ®Òu ph¶i cè ®Þnh v÷ng ch¾c, chèng sãng, chèng xª dÞch vµ kh«ng bÞ ¶nh h−ëng khi thi c«ng;
  
• 
  Ban ®ªm trªn tiªu ph¶i cã ®Ìn hiÖu;
  
• 
  Th−íc ®o n−íc ph¶i ®Æt gÇn n¬i m¸y lµm viÖc, ®−îc cè ®Þnh ch¾c ch¾n vµ sö dông thuËn tiÖn.
  
  
  

1. 
   ChØ b¾t ®Çu tiÓn hµnh san mÆt b»ng c«ng tr×nh c«ng nghiÖp, khu d©n c− vµ nh÷ng mÆt b»ng ®Æc biÖt (s©n bãng ®¸, mÆt b»ng nhµ ga, s©n bay vv...), khi ®· cã thiÕt kÕ san nÒn, ®· c©n ®èi khèi l−îng ®µo ®¾p vµ ®· cã thiÕt kÕ cña tÊt c¶ nh÷ng c«ng tr×nh ngÇm trong ph¹m vi san nÒn.
   
   
   

2. 
   Khi san mÆt b»ng ph¶i cã biÖn ph¸p tiªu n−íc. Kh«ng ®Ó n−íc chÈy trµn qua mÆt b»ng vµ kh«ng ®Ó h×nh thµnh vòng ®äng trong qu¸ tr×nh thi c«ng.
   
   
   
3. 
   Ph¶i ®æ ®Êt ®¾p nÒn theo tõng líp, bÒ dÇy mçi líp ®Êt r¶i ®Ó ®Çm vµ sè lµn ®Çm cho mçi líp phô thuéc vµo lo¹i m¸y ®Çm sö dông hÖ sè ®Çm vµ lo¹i ®Êt ®¾p.
   
   
   

Khi ®¾p ®Êt kh«ng ®Çm nÖn ph¶i tÝnh tíi chiÒu cao phßng lón. TØ lÖ chiÒu cao phßng lón tÝnh theo % ph¶i theo ®óng chØ dÉn trong b¶ng 6 môc 2.42.

2. 
   §èi víi tr−êng hîp san mÆt b»ng sai lÖch so víi cao tr×nh thiÕt kÕ (®µo ch−a tíi hoÆc ®µo v−ît qu¸ cao tr×nh thiÕt kÕ) ë phÇn ®µo ®Êt cho phÐp nh− sau:
   
   
   

• 
  §èi víi ®Êt mÒm: 0,05 khi thi c«ng thñ c«ng vµ 0,1m khi thi c«ng c¬ giíi.
  
• 
  §èi víi ®Êt cøng: +0,1m vµ -0,2m. nh÷ng chç ®µo v−ît qu¸ cao tr×nh thiÕt kÕ ph¶i ®−îc lÊp ph¼ng b»ng ®¸ hçn hîp.
  
  
  

2. 
   BÒ mÆt phÇn ®¾p nÒn b»ng ®¸ cøng ph¶i r¶i líp ®¸ hçnm hîp lªn trªn g¹t ph¶ng, ®Çm chÆt vµ b¶o ®¶m ®é dèc thiÕt kÕ.
   

2. 
   §èi víi phÇn ®µo, ph¶i san mÆt b»ng tr−íc khi tiÕn hµnh x©y dùng nh÷ng c«ng tr×nh ngÇm. Riªng ®èi víi phÇn ®¾p th× chØ tiÕn hµnh ®¾p sau khi ®· x©y dùng xong c¸c c«ng tr×nh ngÇm trong ph¹m vi phÇn ®¾p
   

2. 
   BÒ réng ®¸y ®−êng hµo trong x©y dùng l¾p ®Æt ®−êng èng quy ®Þnh trong b¶ng 7
   

2. 
   Trong tr−êng hîp cÇn thiÕt cã c«ng nh©n lµm viÖc d−íi ®¸y hµo th× kho¶ng c¸ch tèi thiÓu gi÷a thµnh èng vµ v¸ch hµo ph¶i lín h¬n 0,7m.
   
   
   
3. 
   ChiÒu réng ®¸y mãng b»ng vµ mãng ®éc lËp tèi thiÓu ph¶i b»ng chiÒu réng kÕt cÊu céng víi líp chèng Èm, kho¶ng c¸ch ®Ó ®Æt v¸n khu«n, neo ch»ng vµ t¨ng thªm 0,2m.
   
   
   

2. 
   KÝch th−íc hè mãng trong giai ®o¹n thi c«ng nh÷ng c«ng tr×nh khèi lín (nh− trô cÇu, th¸p lµm l¹nh, ®Ëp bª t«ng vv...) vµ mãng cña nh÷ng thiÕt bÞ c«ng nghÖ lín (nh− m¸y c¸n thÐp, m¸y Ðp, m¸y rÌn dËp...) h¶i do thiÕt kÕ x¸c ®Þnh.
   
   
   
3. 
   §èi víi ®Êt mÒm, ®−îc phÐp ®µo hµo vµ hè mãng cã v¸ch ®øng kh«ng cÇn gia cè, trong tr−êng hîp kh«ng cã c«ng tr×nh ngÇm bªn c¹nh vµ ë trªn mùc n−íc theo quy ®Þnh sau ®©y:
   
   
   

• 
  §Êt c¸t, ®Êt lÉn sái s¹n: Kh«ng qu¸ 1,00m
  
• 
  §Êt c¸t pha: Kh«ng qu¸ 1,25m
  
• 
  §Êt thÞt vµ ®Êt sÐt: Kh«ng qu¸ 1,50m
  
• 
  §Êt thÞt ch¾c vµ ®Êt sÐt ch¾c: Kh«ng qu¸ 2,00m
  

3.12. ThiÕt kÕ ph¶i x¸c ®Þnh cô thÓ nh÷ng tr−êng hîp cÇn thiÕt ph¶i gia cè t¹m thêi v¸ch ®øng

14. 
    Trong thiÕt kÕ tæ chøc x©y dùng c«ng tr×nh ph¶i x¸c ®Þnh ®iÒu kiÖn b¶o vÖ vµnh ngoµi hè mãng, chèng n−íc ngÇm vµ n−íc mÆt. Tuú theo ®iÒu kiÖn ®Þa chÊt c«ng tr×nh vµ thuû v¨n cña toµn khu vùc, ph¶i lËp b¶n vÏ thi c«ng cho nh÷ngc«ng t¸c ®Æc biÖt nh− l¾p ®Æt hÖ thèng h¹ mùc n−íc ngÇm, gia cè ®Êt, ®ãng cäc b¶n thÐp...
    

5. 
   §é dèc lín nhÊt cho phÐp cña m¸i dèc hµo vµ hè mãng khi kh«ng cÇn gia cè, trong tr−êng hîp n»m trªn mùc n−íc ngÇm (kÓ c¶ phÇn chÞu ¶nh h−ëng cña mao dÉn) vµ trong tr−êng hîp n»m d−íi mùc n−íc ngÇm nh−ng cã hÖ thèng tiªu n−íc ph¶i chän theo chØ dÉn ë b¶ng 8
   

16. 
    §èi víi nhøng tr−êng hîp hè mãng s©u h¬n 5m, hoÆc s©u ch−a ®Õn 5m nh−ng ®iÒu kiÖn ®Þa chÊt thuû v¨n xÊu, phøc t¹p, ®èi víi nh÷ng lo¹i ®Êt kh¸c víi quy ®Þnh trong b¶ng 8 th× trong thiÕt kÕ tæ chøc x©y dùng c«ng tr×nh ph¶i tÝnh ®Ðn viÖc x¸c ®Þnh ®é dèc cña m¸i dèc, sù cÇn thiÕt ®Ó cã an toµn vµ chiÒu réng mÆt c¬ nh»m kÕt hîp sö dông mÆt c¬ ®Ó l¾p ®Æt nh÷ng ®−êng èng kÜ thuËt phôc vô thi c«ng: §−êng èng n−íc, khÝ nÐn vv...
    

16. 
    Kh«ng cÇn b¹t m¸i dèc hè mãng c«ng tr×nh nÕu m¸i dèc kh«ng n»m trong thiÕt kÕ c«ng tr×nh. ®èi v¬Ý hè mãng ®¸ sau khi xóc hÕt ®¸ rêi ph¶i cËy hÕt nh÷ng hßn ®¸ long ch©n, ®¸ treo trªn m¸i dèc ®Ó ®¶m b¶o an toµn.
    

16. 
    VÞ trÝ kho vËt liÖu, n¬i ®Ó m¸y x©y dùng, ®−êng ®i l¹i cña m¸y thi c«ng däc theo mÐp hè mãng ph¶i theo ®óng kho¶ng c¸ch an toµn ®−îc quy ®Þnh trong quy ph¹m vÒ kÜ thuËt an toµn trong x©y dùng.
    

16. 
    Nh÷ng ®Êt thõa vµ nh÷ng ®Êt kh«ng b¶o ®¶m chÊt l−îng ph¶i ®æ ra b·i th¶i quy ®Þnh. Kh«ng ®−îc ®æ bõa b·i lµm ø ®äng n−íc, ngËp óng nh÷ng c«ng tr×nh l©n cËn vµ g©y trë ng¹i sau khi thi c«ng.
    

16. 
    Nh÷ng phÇn ®Êt ®µo tõ hè mãng lªn, nÕu ®−îc sö dông ®Ó ®¾p th× ph¶i tÝnh to¸n sao cho tèc ®é ®Çm nÐn phï hîp víi tèc ®é ®µo nh»m sö dông hÕt ®Êt ®µo mµ kh«ng g©y ¶nh h−ëng tíi tèc ®é ®µo ®Êt hè
    

16. 
    Trong tr−êng hîp ph¶i tr÷ ®Êt ®Ó sau nµy sö dông ®¾p l¹i vµo mãng c«ng t×nh th× b·i ®Êt t¹m thêi kh«ng ®−îc g©y trë ng¹i cho thi c«ng, kh«ng t¹o thµnh s×nh lÇy. BÒ mÆt b·i tr÷ ph¶i ®−îc lu lÌn nh½n vµ cã dé dèc ®Ó tho¸t n−íc.
    

16. 
    Khi ®µo hè mãng c«ng tr×nh, ph¶i ®Ó l¹i mét líp b¶o vÖ ®Ó chèng x©m thùc vµ ph¸ ho¹i cña thiªn nhiªn (giã, m−a, nhiÖt ®é vv...), bÒ dÇy líp b¶o vÖ do thiÕt kÕ quy ®Þnh tuú theo ®iÒu kiÖn ®Þa chÊt c«ng tr×nh vµ tÝnh chÊt c«ng tr×nh líp b¶o vÖ chØ ®−îc bãc ®i tr−íc khi b¾t ®Çu x©y dùng c«ng tr×nh (®æ bª t«ng, x©y vv...)
    

16. 
    §èi víi nhøng hè mãng cã v¸ch th¼ng ®øng, kh«ng gia cè t¹m thêi th× thêi h¹n ®µo mãng vµ thi c«ng nh÷ng c«ng viÖc tiÕp theo ph¶i rót ng¾n tíi møc thÊp nhÊt. ®ång thêi ph¶i ®Æt biÓn b¸o kho¶ng c¸ch nguy hiÓm trong tr−êng hîp ®µo gÇn nh÷ng n¬i cã ph−¬ng tiÖn thi c«ng ®i l¹i. KÝch th−íc nh÷ng hè ®µo côc bé cho c«ng t¸c l¾p ®Æt ®−êng èng cho trong b¶ng 9.
    

16. 
    Khi sö dông m¸y ®µo mét gÇu ®Ó ®µo mãng, ®Ó tr¸nh ph¸ ho¹i cÊu tróc ®Þa chÊt ®Æt mãng, cho phÐp ®Ó líp b¶o vÖ nh− b¶ng 10. NÕu sö dông m¸y c¹p vµ m¸y ®µo nhiÒu gÇu, líp b¶o vÖ kh«ng cÇn qu¸ 5cm, m¸y ñi -10cm.
    

C¸ch sö lÝ líp b¶o vÖ nh− quy ®Þnh cña ®iÒu 3.22 cña quy phµm nµy.

16. 
    CÇn ph¶i c¬ giíi ho¸ c«ng t¸c bèc líp b¶o vÖ ®¸y mãng c«ng tr×nh, nÕu bÒ dÇy líp b¶o vÖ b»ng 5 ®Õn 7cm th× ph¶i thi c«ng b»ng thñ c«ng.
    
    
    

16. 
    Khi hè mãng lµ ®Êt mÒm, kh«ng ®−îc ®µo s©u qu¸ cao tr×nh thiÕt kÕ.
    
    
    

Lo¹i vËt liÖu vµ yªu cÇu cña ®Çm nÐn ph¶i do thiÕt kÕ quy ®Þnh.

16. 
    Tr−íc khi tiÕn hµnh l¾p ®Æt ®−êng èng, nh÷ng chÜ ®µo s©u qu¸ cao tr×nh thiÕt kÕ ph¶i ®−îc bï ®¾p l¹i nh− chØ dÉn trong ®iÒu 3.26. cña quy ph¹m nµy, ë nh÷ng chç ch−a ®µo tíi cao tr×nh thiÕt kÕ th× ph¶i ®µo mét lßng m¸ng t¹i chç ®Æt èng cho tíi cao tr×nh thiÕt kÕ. §èi víi ®−êng hµo lµ mãng cña c«ng tr×nh tiªu n−íc th× kh«ng ®−îc ®µo s©u qu¸ cao tr×nh thiÕt kÕ.
    
    
    
17. 
    Trong tr−êng hîp mãng c«ng tr×nh, ®−êng hµo vµ kªnh m−¬ng n»m trªn nÒn ®¸ cøng th× toµn bé ®¸y mãng ph¶i ®µo tíi ®é s©u cao tr×nh thiÕt kÕ. Kh«ng ®−îc ®Ó l¹i côc bé nh÷ng m« ®¸ cao h¬n cao tr×nh thiÕt Nh÷ng chç ®µo s©u qu¸ cao tr×nh thiÕt kÕ t¹i ®¸y mãng ®Òu ph¶i ®¾p bï l¹i b»ng c¸t, c¸t sái, hay ®¸ hçn h¬p vµ ph¶i ®Çm nÐn theo chØ dÉn cña thiÕt kÕ.
    
    
    
18. 
    Khi ®µo hè mãng c«ng tr×nh, ®µo hµo ngay bªn c¹nh hoÆc ®µo s©u h¬n mÆt mãng cña nh÷ng c«ng tr×nh ®ang sö dông (nhµ ë, xÝ nghiÖp, c«ng tr×nh, hÖ thèng kÜ thuËt ngÇm vv...) ®Òu ph¶i tiÕn hµnh theo ®óng quy tr×nh c«ng nghÖ trong thiÕt kÕ thi c«ng, ph¶i cã biÖn ph¸p chèng sôt lë, lón vµ lµm biÕn d¹ng nh÷ng c«ng tr×nh l©n cËn vµ lËp b¶ng vÏ thi c«ng cho tõng tr−êng hîp cô thÓ.
    
    
    
19. 
    Khi ®µo hµo vµ hè mãng c«ng tr×nh c¾t ngang qua hÖ thèng kÜ thuËt ngÇm ®ang ho¹t ®éng, tr−íc khi tiÕn hµnh ®µo ®¸t ph¶i cã giÊy phÐp cña c¬ quan qu¶n lÝ hÖ thèng kÜ thuËt ngÇm ®ã hay c¬ quan chøc n¨ng cña chÝnh quyÒn ®Þa ph−¬ng.
    
    
    

16. 
    Khi ®µo hµo vµ hè mãng c«ng tr×nh c¾t ngang qua hÖ thèng kÜ thuËt ngÇm ®ang ho¹t ®äng th× chØ ®−îc dïng c¬ giíi ®µo ®Êt khi kho¶ng c¸ch tõ gÇu xóc tíi v¸ch ®øng cña hÖ thèng lín h¬n 2m vµ tíi mÆt ®¸y lín h¬n 1m.
    
    
    

16. 
    Trong tr−êng hîp ph¸t hiÖn ra nh÷ng hÖ thèng kÜ thuËt ngÇm, c«ng tr×nh ngÇm hay di chØ kh¶o cæ, kho vò khÝ vv... kh«ng thÊy ghi trong thiÕt kÕ, ph¶i ngõng ngay lËp tøc c«ng t¸c ®µo ®Êt vµ rµo ng¨n khu vùc ®ã l¹i. Ph¶i b¸o ngay ®¹i diÖn cña nh÷ng c¬ quan cã liªn quan tíi thùc ®Þa ®Ó gi¶i quyÕt.
    
    
    
17. 
    ViÖc lÊp ®−êng ®µo hµo ®· ®Æt ®−êng èng ph¶i tiÕn hµnh theo hai giai ®o¹n.
    
    
    

1. 
   Tr−íc tiªn lÊy ®Çy c¸c hè mãng vµ hèc ë c¶ hai phÝa ®−êng èng b»ng ®Êt mÒm, c¸t, sái, cuéi kh«ng cã cuéi lín, ®Êt thÞt, ®Êt pha sÐt vµ ®Êt sÐt (trõ ®Êt kh«). Sau ®ã ®¾p líp ®Êt phñ trªn mÆt èng dÇy 0,2m nh»m b¶o vÖ èng, c¸c mèi nèi vµ líp chèng Èm. ®èi víi èng sµnh èng xi m¨ng ami¨ng, èng chÊt dÎo, bÒ dÇy líp ®Êt phñ bÒ mÆt b¶o vÖ èng ph¶i lín h¬n 0,5m.
   
   
   
2. 
   Sau khi ®· thö vµ kiÓm tra chÊt l−îng èng xong th× tiÕn hµnh ®¾p lÊp phÇn cßn l¹i b»ng bÊt k× loaÞ ®Êt nµo s½n cã b»ng c¬ giíi. Nh÷ng ®¸ t¶ng lín h¬n 200mm th× ph¶i lo¹i bá.
   Trong qu¸ tr×nh thi c«ng, ph¶i tr¸nh nh÷ng va ®Ëp m¹nh cã thÓ g©y h− háng ®−êng «ng bªn d−íi.
   
   
   

16. 
    Tr−íc khi ®Æt èng vµo ®−êng hµo ph¶i r¶i líp ®Êt lãt dÇy 10cm ®Ó san ph¼ng ®¸y, mãng b»ng c¸t, c¸t pha, c¸t sái. NÕu nÒn lµ c¸t th× kh«ng cÇn r¶i líp ®Öm lãt ®−êng èng.
    §èi víi cèng tho¸t n−íc, cèng trong c¸c c«ng tr×nh thuû lîi, viÖc chuÈn bÞ líp ®Öm lãt tr−íc khi ®Æt èng ph¶i tiÕn hµnh theo chØ dÉn cña thiÕt kÕ.
    
    
    
17. 
    §Êt lÊp vµo ®−êng hµo vµ mãng c«ng tr×nh, ®Êt lÊp vµo mãng thiÕt bÞ, nÒn nhµ, mãng m¸y ®Òu ph¶i ®Çm theo tõng líp. §é chÆt cña ®Êt do thiÕt kÕ quy ®Þnh.
    
    
    

Ph¶i sö dông ®Çm m¸y nhá hoÆc ®Çm b»ng thñ c«ng ë nh÷ng n¬i chËt hÑp khã ®Çm b»ng m¸y lín.

16. 
    ViÖc ®¾p ®Êt lÊp vµo ®−êng hµo ®· ®Æt èng, nÕu phÝa trªn kh«ng cã t¶i träng phô (trõ träng l−îng b¶n th©n cña ®Êt ®¾p) cã thÓ tiÕn hµnh kh«ng cÇn ®Çm nÐn, nh−ng däc theo tuyÕn ®−êng èng ph¶i dù ch÷ ®Êt víi khèi l−îng ®ñ ®Ó sau nµy ®¾p bï vµo nh÷ng phÇn bÞ lón
    
    
    
17. 
    Khi ®−êng hµo, hè mãng c«ng tr×nh c¾t ngang ®−êng giao th«ng, ®−êng phè, qu¶ng tr−êng, khu d©n c−, mÆt b»ng c«ng nghiÖp vv... th× ph¶i dïng vËt liÖu Ýt biÕn d¹ng khi chÞu nÐn ®Ó lÊp vµo toµn bé chiÒu s©u cña mãng nh− c¸t, c¸t sái, ®Êt lÉn sái s¹n, m¹t ®¸ vv...
    
    
    
18. 
    NÕu dïng c¬ gui¬Ý vµo viÖc ®æ ®Êt san, ®Çm khi ®¾p ®Êt vµo ®−êng hµo vµ hè mãng c«ng tr×nh th× cho phÐp më réng giíi h¹n cña hè mãng taä ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c¬ giíi ho¸ ®¾p lÊp ®Êt, nh−ng ph¶i tÝnh to¸n hiÖu qu¶ kinh tÕ kÜ thuËt cña biÖn ph¸p thi c«ng.
    
    
    
19. 
    Trong tr−êng hîp ®−êng hµo, hè mãng c«ng tr×nh c¾t ngang hÖ thèng kÜ thuËt ngÇm (®−êng èng, ®−êng c¸p ngÇm vv...) ®ang ho¹t ®éng, trong thiÕt kÕ p¬h¶i cã biÖn ph¸p b¶o vÖ hÖ thèng kÜ thuËt ngÇm ®ã suèt qu¸ tr×nh thi c«ng. ViÖc ®¾p lÊp vµo ®−êng hµo, hè mãng ph¶i tiÕn hµnh theo tr×nh tù sau:
    
    
    

• 
  LÊp ®Êt phÝa d−íi cho tíi nöa ®−êng èng (®−êng c¸p) b»ng ®Êt c¸t ®Ó t¹o thµnh líp ®ì.
  
• 
  Sau khi ®¾p tiÕp hai bªn vµ bªn trªn víi chiÒu dÇy lín h¬n 0,5m theo tõng líp, ®Çm chÆt, m¸i dèc ®Êt ®¾p ph¶i b»ng 1/1.
  
• 
  PhÇn cßn l¹i c«ng t¸c lÊp ®Êt tiÕn hµnh theo chØ dÉn ë ®iÒu 3.33 cña quy ph¹m nµy.
  

3.40. Khi lÊp ®Êt ®−êng èng n»m trªn dèc lín h¬n 20O, ph¶i cã biÖn ph¸p gia cè phÇn ®Êt ®· l¾p ®Ó chèng xãi lë, s¹t, trôt ®Êt. BiÖn ph¸p gia cè ®Êt ph¶i ®−îc tr×nh bµy trong thiÕt kÕ c«ng tr×nh.

3.41.NÒn c«ng tr×nh tr−íc khi l¾p ph¶i ®−îc xö lÝ vµ nghiÖm thu.

• 
  ChÆt c©y, ph¸t bôi, bãc hÕt líp ®Êt h÷u c¬.
  
• 
  NÕu nÒn b»ng ph¼ng hoÆc cã ®é dèc tõ 1: 10 ®Õn 1:5 th× chØ ®¸nh xên bÒ mÆt.
  
• 
  NÕu ®é dèc cña nÒn tõ 1:5 ®Õn 1:3 th× ph¶i ®¸nh dËt cÊp kiÓu bËc thang, bÒ réng mçi bËc tõ 2 ®Õn 4m vµ chiÒu cao 2m. ®é dèc cña mçi bËc ph¶i nghiªng vÒ phÝa thÊp b»ng 0,01 ®Õn 0,02. NÕu chiÒu cao cña mçi bËc nhá h¬n 1m th× ®Ó m¸i ®øng, nÕu chiÒu cao lín h¬n 1m th× ®Ó m¸i ®Õn 1:0,5.
  
• 
  NÕu nÒn ®Êt thiªn nhiªn lµ ®Êt c¸t, ®Êt lÉn nhiÒu ®¸ t¶ng th× c«ng cÇn sö lÝ dËt cÊp.
  
• 
  §èi víi nÒn ®Êt vµ nÒn ®Êt thiªn nhiªn cã ®é dèc lín h¬n 1:3 th× c«ng t¸c xö lÝ nÒn ph¶i tiÕn hµnh theo chØ dÉn cña thiÕt kÕ.
  
  
  

42. 
    §èi víi nÒn ®−êng xe löa vµ nÒn ®−êng « t«:
    

• 
  Khi ®Þa h×nh b»ng ph¶ng hay ë s−ên dèc nhá h¬n 1:10, chiÒu cao cña nÒn ®−êng xe löa d−íi 0,5m vµ chiÒu cao nÒn ®−êng xe « t« d−ìi 1m, vµ trong tr−êng hîp ®é dèc ®Þa h×nh tõ 1:10 ®Õn 1;5 nh−ng chiÒu cao nÒn ®¾p nhá h¬n 1m th× cÇn ph¶i dÉy s¹ch cá tr−íc khi ®¾p ®Êt.
  

43. 
    Khi ®¾p ®Êt trªn nÒn ®Êt −ít hoÆc cã n−íc, tr−íc khi tiÕn hµnh ®¾p ®Êt ph¶i tiÕn hµnh tiªu tho¸t n−íc, vÐt bïn, khi cÇn thiÕt ph¶i ®Ò ra biÖn ph¸p chèng ®ïn ®Êt nÒn sang hai bªn trong qu¸ tr×nh ®¾p ®Êt. Kh«ng ®−îc dïng ®Êt kh« nhµo lÉn ®Êt −ít ®Ó ®Çm nÐn.
    

43. 
    ViÖc chän m¸y ®µo ®Êt ph¶i dùa trªn c¬ së tÝnh to¸n kÝnh tÕ.
    

43. 
    Tr−íc khi ®¾p ®Êt ph¶i tiÕn hµnh ®Çm thÝ nghiÖm t¹i hiÖn tr−êng víi tõng lo¹i ®Êt vµ tõng lo¹i m¸y ®em sö dông nh»m môc ®Ých:
    

• 
  HiÖu chØnh bÒ dÇy líp ®Êt r¶i ®Ó ®Çm;
  
• 
  X¸c ®Þnh sè l−îng ®Çm theo ®iÒu kiÖn thùc tÕ;
  
• 
  X¸c ®Þnh ®é Èm tèt nhÊt cña ®Êt khi ®Çm nÐn.
  

43. 
    CÇn ph¶i ®¾p ®Êt b»ng lo¹i ®Êt ®ång nhÊt, ph¶i ®Æc biÖt chó ý theo ®óng nguyªn t¾c sau ®©y:
    

• 
  BÒ dÇy líp ®Êt Ýt thÊm n−íc n»m d−íi líp ®Êt thÊm n−íc nhiÒu ph¶i cã ®é dèc 0,04 ®Õn 0,1 kÓ tõ c«ng tr×nh tíi mÐp biªn.
  
• 
  BÒ mÆt líp ®Êt thÊm nhiÒu n−íc n»m d−íi, líp ®Êt Ýt thÕm n−íc ph¶i n»m ngang; Trong mét líp ®Êt kh«ng ®−îc ®¾p lÉn lén hai lo¹i ®Êt cã hÖ sè thÊm kh¸c nhau;
  
• 
  CÊm ®¾p m¸i ®Êt b»ng lo¹i ®Êt cã hÖ sè thÊm nhá h¬n hÖ sè thÊm cña ®Êt n»m phÝa trong;
  
• 
  ChØ ®−îc phÐp ®¾p b»ng lo¹i ®Êt hçn hîp gåm c¸t, c¸t thÞt, sái s¹n khi cã má vËt liÖu víi cÊu tróc hçn hîp tù nhiªn;
  
• 
  §èi víi c«ng tr×nh thuû lîi viÖc sö dông ®Êt ®¾p ph¶i theo quy ®Þnh cña thiÕt kÕ. NÕu trong thiÕt kÕ kh«ng quy ®Þnh viÖc sö dông ®Êt ®¾p kh«ng ®ång nhÊt th× ®Êt cã hÖ sè thÊm nhá ph¶i ®¾p ë phÝa th−îng l−u, vµ ®Êt cã hÖ sè thÊm lín h¬n ph¶i ®¾p ë phÝa h¹ l−u c«ng tr×nh.
  

43. 
    Tr−íc khi ®¾p ®Êt hoÆc r¶i líp ®Êt tiÕp theo ®Ó ®Çm, bÒ mÆt líp tr−íc ph¶i ®−îc ®¸nh xêm. Khi sö dông ®Çm ch©n dª ®Ó ®Çm ®Êt th× kh«ng cÇn ph¶i ®¸nh xêm.
    

43. 
    Trªn bÒ mÆt nÒn ®¾p, ph¶i chia ra tõng « cã diÖn tÝch b»ng nhau ®Ó c©n b»ng gi÷a ®Çm vµ r¶i ®Êt nh»m b¸o ®¶m d©y chuyÒn ho¹t ®éng liªn tôc t−íi Èm hoÆc gi¶m ®é Èm cña lo¹i ®Êt dÝnh ph¶i tiÕn hµnh bªn ngoµi mÆt b»ng thi c«ng.
    

43. 
    Khi r¶i ®Êt ®Ó ®Çm, cÇn tiÕn hµnh r¶i tõ mÐp biªn tiÕn dÇn v¸o gi÷a. ®èi víi nÒn ®Êt yÕu hay nÒn b·o hoµ n−íc, cÇn ph¶i r¶i ®Êt gi÷a tr−íc tiÕn ra mÐp ngoµi biªn, khi ®¾p tíi ®é cao 3m th× c«ng t¸c r¶i ®Êt thay ®æi l¹i tõ mÐp biªn tiÕn vµo gi÷a.
    

43. 
    ChØ ®−îc r¶i líp tiÕp theo khi líp d−íi ®· ®¹t khèi l−î thÓ tÝch kh« thiÕt kÕ. Kh«ng ®−îc phÐp ®¾p nÒn nh÷ng c«ng tr×nh d¹ng tuyÕn theo c¸ch ®æ tù nhiªn, ®èi víi tÊt c¶ lo¹i ®Êt.
    Trõ tr−êng hîp ®¾p ®¸ th× cã thÓ kh«ng ®Çm nÐn nh−ng ph¶i cã chiÒu cao dù ch÷ phßng lón nh− ®iÒu 2.42 cña quy ph¹m nµy.
    
    
    
44. 
    §Ó ®¶m b¶o khèi l−îng thÓ tÝch kh« thiÕt kÕ ®Êt ®¾p ë m¸i dèc vµ mÐp biªn khi r¶i ®Êt ®Ó ®Çm, ph¶i r¶i réng h¬n ®−êng biªn thiÕt kÕ tõ 20 ®Õn 40cm tÝnh theo chiÒu th¼ng ®øng ®èi víi m¸i dèc. PhÇn ®Êt t¬i kh«ng ®¹t khèi l−îng thÓ tÝch kh« thiÕt kÕ ph¶i lo¹i bá vµ tËn dông vµo phÇn ®¾p c«ng tr×nh.
    
    
    

43. 
    §Êt thõa ë phÇn ®µo cÇn ph¶i tËn dông ®Ó ®¾p vµo nh÷ng chç cã lîi (sau khi tÝnh to¸n hiÖu qu¶ kinh tÕ) nh− ®¾p thªm vµo m¸i dèc cho tho¶i, ®¾p gia t¶i, lÊp chç tròng, lÊp khe c¹n hay ®¾p bê con tr¹ch.
    
    
    
44. 
    §Êt ®æ lªn phÝa bê cao ph¶i ®¾p thµnh bê liªn tôc kh«ng ®øt qu·ng.
    
    
    

43. 
    Khi ®¾p ®Êt ph¶i tÝnh hao hôt trong vËn chuyÓn tõ 0,5% ®Õn 1,5% khèi l−îng tuú theo ph−¬ng tiÖn vËn chuyÓn vµ cù li vËn chuyÓn.
    
    
    
44. 
    KÝch th−íc má vËt liÖu vµ b·i tr÷ ®Êt do thiÕt kÕ x¸c ®Þnh, vµ ph¶i chó ý ®Õn nh÷ng yÕu tè sau:
    
    
    

• 
  TØ lÖ hao hôt ®Êt trong vËn chuyÓn;
  
• 
  §é chÆt ®Çm nÐn;
  
• 
  §é lón cña nÒn vµ cña ®Êt ®¾p;
  
• 
  §é t¬i xèp cña ®Êt khi khai th¸c tõ ®Êt nguyªn thæ (®é t¬i xèp cña ®Êt xem phô lôc 3).
  

43. 
    Trong tr−êng hîp ph¶i x©y cèng th× khi tiÕn hµnh ®¾p ®Êt ph¶i chõa l¹i mÆt b»ng ®ñ ®Ó thi c«ng. Khi tiÕn hµnh lÊp ®Êt lªn cèng, ph¶i r¶i ®Êt tõng líp ®Çm chÆt vµ n¨ng chiÒu cao ®Êt ®¾p ®ång thêi ë c¶ hai bªn s−ên cèng.
    

43. 
    NÕu ®¾p lÊp lªn cèng b»ng ®¸ hçn hîp hay b»ng ®Êt cã lÉn ®¸ t¶ng lín h¬n 100mm th× tr−íc khi tiÕn hµnh lÊp, ph¶i ®¾p líp phñ b¶o vÖ cèng. ChiÒu dÇy líp phñ ë hai bªn s−ên ph¶i lín h¬n 1m vµ phÝa trªn mÆt cèng lín h¬n 0,5m.
    

43. 
    Khi ®µo ®Êt, ph¶i chõa líp b¶o vÖ gi÷ cho cÊu tróc ®Þa chÊt ®¸y mãng kh«ng bÞ biÕn d¹ng hoÆc ph¸ ho¹i. BÒ dÇy cña líp b¶o vÖ ph¶i ®óng theo quy ®Þnh cña ®iÒu 3.24. Cña quy ph¹m nµy. Nh÷ng chç ®µo s©u qu¸ cao tr×nh thiÕt kÕ ë mÆt mãng ®Òu ph¶i ®¾p bï l¹i vµ ®Çm chÆt. Nh÷ng chç nµo v−ît thiÕt kÕ ë m¸i dèc th× kh«ng cÇn ®¾p bï, nh−ng ph¶i san g¹t ph¼ng vµ l−în chuyÓn tiÕp dÇn tíi ®−êng viªn thiÕt kª.
    

43. 
    Nh÷ng quy ®Þnh cña phÇn nµy ¸p dông cho thi c«ng ®Êt b»ng c¸c lo¹i m¸y lµm cho ®Êt chÝnh, ®Êt ®µo, m¸y g¹t, m¸y ñi, san.
    
    
    
44. 
    Thi c«ng c¬ giíi c«ng t¸c ®Êt chØ ®−îc tiÕn hµnh trªn c¬ së ®· cã thiÕt kÕ thi c«ng ( hoÆc biÖn ph¸p thi c«ng) ®−îc duyÖt.
    
    
    

• 
  Khèi l−îng, ®iÒu kiÖn thi c«ng c«ng tr×nh vµ tiÕn ®é thùc hiÖn;
  
• 
  Ph−¬ng ¸n thi c«ng hîp lÝ nhÊt;
  
• 
  Lùa chän c«ng nghÖ thi c«ng hîp lÝ cho tõng phÇn, tõng ®o¹n, tõng c«ng tr×nh;
  
• 
  Lùa chän c¸c lo¹i m¸y mãc ph−¬ng tiÖn vËn chuyÓn theo c¬ cÊu nhãm m¸y hîp lÝ nhÊt, phï hîp ®iÒu kiÖn kinh tÕ, kÜ thuËt,. Nªu s¬ ®å lµm viÖc cña m¸y.
  
  
  

43. 
    Tr­íc khi thi c«ng, ph¶i kiÓm tra ®èi chiÕu,hiÖu chØnh chÝnh x¸c l¹i ®Þa h×nh, ®Þa chÊt thuû v¨n cña c«ng tr×nh vµ cña khu vùc lµm viÖc ®Ó ®Ò ra c¸c biÖn ph¸p kÜ thuËt s¸t hîp vµ an toµn lao ®éng. Ph¶i ®Ò ra c¸c biÖn ph¸p phßng chèng lón, s¹t lë, ngËp lôt, lÇy thôt v v... khi m−a b·o.
    

43. 
    Ph¶i ®¸nh dÊu trªn b¶n vÏ thi c«ng vµ thÓ hiÖn trªn thùc ®Þa b»ng c¸c cäc mèc ®Ô nh×n thÊy ®Ó b¸o hiÖu cã c¸c c«ng tr×nh ngÇm nh− ®−êng ®iÖn, n−íc, th«ng tin liªn l¹c, cèng ngÇm v v... n»m trong khu vùc thi c«ng.
    
    
    

43. 
    Ph¶i chän khoang ®µo ®Çu tiªn vµ ®−êng di chuyÓn cña m¸y hîp lÝ nhÊt cho tõng giai ®o¹n thi c«ng c«ng tr×nh.
    
    
    
44. 
    Lùa chän m¸y vµ c¬ cÊu nhãm m¸y hîp lÝ trªn c¬ së c«ng nghÖ thi c«ng tiªn tiÕn b¶o ®¶m n¨ng suÊt cao, tiªu hao nhiªn liÖu Ýt vµ gi¸ thµnh mét ®¬n vÞ s¶n phÈm thÊp nhÊt. Ph¶i b¶o ®¶m hoµn thµnh khèi l−îng, tiÕn ®é thùc hiÖn vµ phï hîp víi ®Æc ®iÓm vµ ®iÒu kiÖn thi c«ng c«ng tr×nh. C¬ cÊu nhãm m¸y trong d©y chuyÒn c«ng nghÖ thi c«ng ph¶i ®¶m b¶o ®ång bé, c©n ®èi.
    
    
    
45. 
    Tr−íc khi thi c«ng ph¶i dän s¹ch nh÷ng vËt ch−íng ng¹i cã ¶nh h−ëng ®Õn thi c«ng c¬ giíi n»m trªn mÆt b»ng: chÆt c©y lín, ph¸ dì c«ng tr×nh cò, di chuyÓn nh÷ng t¶ng ®¸ lín vv... ph¶i x¸c ®Þnh râ khu vùc thi c«ng, ®Þnh vÞ ranh giíi c«ng tr×nh, di chuyÓn nh÷ng cäc mèc theo dâi thi c«ng ra ngoµi ph¹m vi ¶nh h−ëng cña m¸y lµm viÖc.
    
    
    

43. 
    C¸n bé kÜ thuËt thi c«ng vµ c«ng nh©n c¬ giíi ph¶i ®−îc trùc tiÕp quan s¸t mÆt b»ng thi c«ng, ®èi chiÕu víi thiÕt kÕ vµ n¾m v÷ng nhiÖm vô, yªu cÇu thi c«ng c«ng tr×nh tr−íc khi tiÕn hµnh thi c«ng.
    
    
    
44. 
    Ph¶i chuÈn bÞ chu ®¸o trøoc khi ®−a m¸y ra lµm viÖc. Ph¶i kiÓm tra , xiÕt chÆt, ®iÒu chØnh c¸c c¬ cÊu lµm viÖc, kiÓm tra c¸c thiÕt bÞ an toµn kÜ thuËt. C¸c bé phËn ®µo c¸t ®Êt ph¶i s¾c, nÕu cïn ph¶i thay thÕ phôc håi kÞp thêi ®óng tiªu chuÈn kÜ thuËt.
    
    
    
45. 
    Khi lµm viÖc ph¶i b¶o ®¶m cho m¸y lµm viÖc liªn tôc, ®é tin cËy cao vµ ph¸t huy ®−îc hÕt c«ng suÊt cña m¸y.
    
    
    

69. 
    C¸n bé kÜ thuËt vµ c«ng nh©n l¸i m¸y ph¶i chÊp hµnh ®Çy ®ñ vµ nghiªm tóc chÕ ®é bµn giao m¸y t¹i hiÖn tr−êng vµ c¸c quy tr×nh quy ph¹m vÒ qu¶n lÝ sö dông m¸y, söa ch÷a, b¶o d−ìng m¸y vµ c¸c quy ph¹m an toµn vÒ m¸y.
    
    
    
70. 
    Trong giai ®o¹n thic«ng cao ®iÓm, nhÊt lµ ë nh÷ng c«ng tr×nh träng ®iÓm, cÇn ph¶i tæ chøc thªm bé phËn th−êng trùc söa ch÷a hiÖn tr−êng nh»m kh¾c phôc kÞp thêi nh÷ng h− háng ®ét xuÊt cña xe m¸y, kÞp thêi b«i tr¬n, xiÕt chÆt vµ kiÓm tra an toµn xe m¸y, phôc vô chÕ ®é bµn giao xe m¸y sèng cña thêi k× cao ®iÓm thi c«ng.
    
    
    
71. 
    Trong mïa m−a b·o, ph¶i ®¶m b¶o tho¸t n−íc nhanh trªn mÆt b»ng thi c«ng. Ph¶i cã biÖn ph¸p b¶o vÖ hÖ thèng tho¸t n−íc kh«ng ®−îc ®Ó xe m¸y lµm h− háng hÖ thèng ®ã. Ph¶i cã biÖn ph¸p phßng chèng ngËp, lÇy, lón, tr¬n tr−ît ...®¶m b¶o m¸y ho¹t ®éng b×nh th−êng. NÕu v× ®iÒu kiÖn kh«ng thÓ thi c«ng ®−îc th× tranh thñ ®−a m¸y vµo b¶o d−ìng, söa ch÷a sím h¬n ®Þnh k× kÕ ho¹ch.
    
    
    
72. 
    Nh÷ng quy ®Þnh vÒ thi c«ng c¬ giíi c«ng t¸c ®Êt ®Òu ¸p dông cho tÊt c¶ c¸c lo¹i m¸y lµm ®Êt. ®ång thêi ph¶i tu©n theo nh÷ng ®iÓm chØ dÉn trong tµi liÖu sö dông cña nhµ m¸y chÕ t¹o. trong tr−êng hîp m¸y míi sö dông, ph¶i biªn so¹n tµi liÖu h−íng dÉn sö dông m¸yvµ h−íng dÉn cho c«ng nh©n l¸i m¸y tr−íc khi ®−a m¸y ra thi c«ng.
    
    
    

69. 
    M¸y ®µo gÇu ngöa dïng ®Ó ®µo tÊt c¶ c¸c lo¹i ®Êt. ®èi víi ®¸, tr−íc khi dµo cÇn lµm t¬i tr−íc. M¸y ®µo l¾p thiÕt bÞ gÇu d©y, gÇu xÕp, gÇu ngo¹m dïng ®Ó dµo nh÷ng n¬i ®Êt yÕu, s×nh lÇy, ®Ço c¸c hè cã thµnh ®øng, vÐt bïn, b¹t m¸i dèc, ®µo ®Êt rêi vv...
    

69. 
    Chç ®øng cña m¸y ®µo ph¶i b»ng ph¼ng, m¸y ph¶i n»m toµn bé trªn mÆt ®Êt, khi ®µo ë s−ên ®åi, nói, tÇng khai th¸c ph¶i b¶o ®¶m kho¶ng c¸ch an toµn tíi bê mÐp m¸i dèc vµ kh«ng ®−îc nhá h¬n 2m. §é nghiªng cho phÐp vÒ h−íng ®æ ®Êt cña m¸y kh«ng ®−îc qu¸ 2 ®é.
    

69. 
    Khi m¸y lµm viÖc ph¶i theo dâi mÆt khoang ®µo, kh«ng ®Ó t¹o thµnh hµm Õch. NÕu cã hµm Õch ph¶i ph¸ ngay. Kh«ng ®−îc ®Ó m¸y lµm viÖc c¹nh c¸c vÕt ®Êt cã nh÷ng líp ®Êt s¾p ®æ vÒ h−íng m¸y, ph¶i dän hÕt nh÷ng t¶ng ®¸ long ch©n ë c¸c khoang ®µo. Khi m¸y ngõng lµm viÖc ph¶i di chuyÓn m¸y ra xa v¸ch khoang ®µo ®Ó ®Ò phßng ®Êt ®¸ sôt lë.
    

69. 
    Khi ®æ ®Êt vµo thïng xe, kho¶ng c¸ch tõ ®¸y gÇu dÕn thïng xe kh«ng ®−îc cao qu¸ 0,7m. VÞ trÝ cña xe « t« ph¶i thuËn tiÖn vµ an toµn. Khi m¸y vµo quay, gÇu m¸y ®µo kh«ng ®−îc ®i ngang qu¸ ®Çu xe, gãc quay ph¶i nhá nhÊt vµ kh«ng ph¶i v−¬n cÇn ra xa khi ®æ ®¸t. L¸i xe « t« ph¶i ra khái buång l¸i khi ®æ ®Êt vµo thïng xe.
    

69. 
    Khi ®µo ®Êt, ph¶i ®¶m b¶o tho¸t n−íc trong khoang ®µo. §é dèc nÒn khoang ®µo h−íng phÝa ngoµi, trÞ sè ®é dèc kh«ng nhá h¬n 3%. Khi ®µo ph¶i b¾t ®Çu tõ chç thÊp nhÊt.
    
70. 
    ChiÒu cao khoang thÝch hîp víi m¸y ®µo trong b¶ng 11.
    

69. 
    Kh«ng ®−îc võa ®µo võa lªn trèng cÇn, hoÆc võa lªn xuèng cÇn võa di chuyÓn m¸y.
    

69. 
    Khi di chuyÓn m¸y ph¶i n©ng gÇu c¸ch mÆt ®Êt tèi thiÓu 0,5m vµ quay cÇn trïng víi h−íng di. §èi víi m¸y ®µo b¸nh xÝch ph¶i tÝnh to¸n khèi l−îng thi c«ng ®¶m b¶o cho m¸y lµm viÖc æn ®Þnh mét n¬i. H¹n chÕ tèi ®a m¸y di chuyÓn tù hµnh, cù li di chuyÓn kh«ng ®−îc qu¸ 3km.
    

69. 
    Sau mçi ca lµm viÖc, ph¶i cËy vµ lµm vÖ sinh cho s¹ch hÕt ®Êt b¸m dÝnh vµo gÇu, vµo xÝch m¸y ®µo. GÇu m¸y ®µo ph¶i h¹ xuèng ®Êt, cÊm treo l¬ löng.
    

69. 
    Khi chän «t« vËn chuyÓn phôc vô m¸y ®µo th× n¨ng suÊt tæng céng cña «t« vËn chuyÓn ®Êt ph¶i lín h¬n n¨ng suÊt cña m¸y ®µo tõ 15 ®Õn 20%. Dung tÝch cña thïng «t« tèt nhÊt lµ b»ng 4 ®Õn 7 lÇn dung tÝch cña gÇu vµ chÐa ®−îc mét sè ch½n cña gÇu m¸y ®µo. Trong tr−êng hîp cù li vËn chuyÓn nhá h¬n 500m vµ ®iÒu kiÖn kh«ng ph¶i dung m¸y cËp th× viÖc chän träng t¶i lín nhÊt cña «t« phôc vô m¸y ®µo ph¶i ophï hîp víi sè liÖu cho trong b¶ng 12.
    

69. 
    Träng t¶i hîp lÝ cña «t« phôc vô vËn chuyÓn ®Êt phô thuéc vµo dung dÞch gÇu vµ cù ly vËn chuyÓn ®Êt cho trong b¶ng 13.
    

69. 
    Khi ®µo ®Êt c¸t,c¸t sái, ®Êt c¸t pha cÇn n¾p vµomÊy ®µo lo¹i gÇu kh«ng r¨ng, l−ìi gÇu liÒn hoËc lo¹i gÇu cã r¨ng nh−ng dung tÝch lèn h¬n b×nh th−êng.
    

69. 
    ChiÒu cao lín nhÊt cho phÐp cña mÆt khoang ®µo khi ®µo ®Êt kh«ng næ m×n ghi trong b¶ng 14.
    

69. 
    M¸y ®µo trang thiÕt bÞ gÇu sÊu vµ gÇu d©y ®Ó thi c«ng ®Êt ë nh÷ng n¬i thÊp mÆt ph¼ng m¸y ®øng... tr−íc khi ®−a m¸y vµo vÞ trÝ lµm viÖc, ph¶i san b»ng nh÷ng chç gå ghÒ vµ dän s¹ch vËt ch−íng ng¹i trªn mÆt b»ng m¸y ®øng (g¹ch, gç, ®¸ må c«i,...).
    

69. 
    §Ó b¶o ®¶m hiÖu qu¶ lµm viÖc c¶u m¸y ®µo gÇu sÊp,kÝch th−íc nhá nhÊt cña khoang ®µo kh«ng ®−îc nhá h¬n c¸c trÞ sè cho phÐp trong b¶ng 15.
    

69. 
    Khi ®µo ®Êt b»ng m¸y ®µo gÇu d©y, cÇn ph¶i chó ý:
    

• 
  §iÒu chhØnh gÇu ®Ó gãc c¾t hîp lý nhÊt t−¬ng øng víi ®Æc tÝnh vµ tr¹ng th¸i cña ®Êt
  
• 
  Sö dông tèi ®a c«ng suÊt cña ®éng c¬.
  
• 
  Khi ®µo ®Êt n−íc, ph¶i dïng gÇu cã lç ®Ó tho¸t n−íc.
  
• 
  ¤t« vËn chuyÓn vµo lÊy ®Êt ph¶i ®øng ë cù ly sao cho thïng xe n»m ngang tÇm quay c¶u gÇu ®Êt. CÊm treo hoÆc quay ngang gÇu ®Êt trªn ®Çu xe.
  
  
  

69. 
    Khi lµm viÖc víi thiÕt bÞ gÇu ngo¹m, yªu cÇu ngo¹m ph¶i xóc t¶i lín nhÊt. Khèi l−îng xóc t¶i cña gÇu ngo¹m lùa chän theo nhãm ®Êt vµ t−¬ng øng víi dung tÝch gÇu cña m¸y ®µo vµ cho trong b¶ng 16.
    

69. 
    Cù ly vËn chuyÓn thÝch hîp nhÊt cña m¸y c¹p cã ®Çu kÐo trong kho¶ng tõ 400 ®Õn 800m, cù ly vËn chuyÓn lín nhÊt kh«ng nªn v−ît qu¸ c¸c hÖ sè cho trong b¶ng 17.
    

69. 
    M¸y c¹p cã ®Çu kÐo b¸nh xÝch dïng thÝch hîp ë nh÷ng n¬i cã ®Þa h×nh kh«ng cã ®−êng hoÆc lµm ®−oõng t¹m thêi thi c«ng ®ßi hái chi phÝ qu¸ cao. M¸y c¹p tù hµnh dïng cã hiÖu qu¶ ë nh÷ng n¬i cã ®Þa h×nh t−¬ng ®èi b»ng ph¼ng, ®−êng x¸ tèt. Kh«ng dïng m¸y c¹p thi c«ng ë nh÷ng n¬i ®Êt nh·o, dÝnh vµ ®Êt
    

69. 
    Khi thi c«ng cÇn ph¶i so¹n s¬ ®å di chuyÓn hîp lý cña m¸y c¹p ®Ó n¨ng cao n¨ng suÊt cña m¸y, tuú theo ®iÒu kiÖn ®Þa h×nh, ®Þa chÊt vµ ®Æc ®iÓm c¶u c«ng tr×nh cã thÓ chänh s¬ ®å elip, sè 8, zÝch z¾c, h×nh thoi däc, h×h thoi ngang...
    

69. 
    §é dèc ®−êng t¹m cña m¸y c¹p cho trong b¶ng 18.
    

69. 
    VÞ trÝ lÊy ®Êt vµ ®æ dÊt cÇn ph¶i lùa chän ®Ó cù ly vËn chuuyÓn ng¾n nhÊt vµ kh«ng cã nhiÒu ®−êng vßng vµ nh÷ng chç rÏ ngoÆt.
    

§−êng t¹m thi c«ng ph¶i san söa th−êng xuyªn b»ng m¸y ñi, m¸y c¹p tù san.

69. 
    Khi c¾t ®Êt vµo thïng c¹p, ph¶i ®iÒu chØnh tèc ®é hîp lý, ®é dèc ®µo nªn lÊy tõ 9 -10% vµ ®iÒu chØnh chiÒu dµy l¸t c¾t sao cho ®Êt chãng vµo ®¸y thïng.
    
    
    

69. 
    Khi vËn chuyÓn ®Êt vµ ch¹y kh«ng t¶i thïng m¸y c¹p ph¶i ®−îng n©ng lªn c¸ch mÆt ®Êt tõ 0.4 ®Õn 0.5m. Tuú theo ®iÒu kiÖn cho phÐp vµ ®Æc ®iÓm c«ng tr×nh, khi ®æ ®Êt cã thÓ kÕt hîp víi san ®Ê, khi vËn chuyÓn cã thÓ kÕt hîp ®Çm s¬ bé líp ®Êt míi ®æ.
    

69. 
    Sau mçi ca lµm viÖc, ph¶i cËy ®Ê b¸m dÝnh vµo m¸y vµ lµm vÖ sinh thïng c¹p
    

69. 
    Dïng dÇu ®Èy phôc vô m¸y c¹p ®Êt trong tr−êng hîp sö dông m¸y c¹p tù hµnh vµ ®iÒu kiÖn ®Êt chÆt. §èi víi ®Êt cÊp III -IV, ph¶i cÇy xíi hoÆc næ m×n lµm t¬i tr−íc. Sè l−îng m¸y c¹p do mét ®Çu ®Èy phôc vô ghi trong b¶ng 20.
    

69. 
    Chç lÊy ®Êt ph¶i cã ®ñ chiÒu dµi ®Ó m¸y lÊy ®Êt ®Çy thïng. Chç ®æ ®Êt ph¶i cã ®ñ chiÒu dµi ®Ó ®æ hÕt ®Êt.
    

69. 
    M¸y c¹p kh«ng ®−îc ®æ trªn ®Çu dèc. Khi m¸y h− háng cÇn ph¶i söa ch÷a, ph¶i ®−a m¸y ®Õn n¬i an toµn.
    

69. 
    M¸y ñi thi c«ng ®Êt cã hiÖu qu¶ nhÊt trong giíi h¹n chiÒu s©u ®µo hoÆc chiÒu cao ®¾p kh«ng qu¸ Cù ly vËn chuyÓn cña m¸y ñi kh«ng v−ît qu¸ 100m ®Õn 180m.
    

69. 
    M¸y ñi sö dông thÝch hîp cho ®Êt cÊp I, II, III. §èi víi ®Êt cÊp IV cÇn lµm t¬i tr−íc
    

69. 
    Khi m¸y ñi di chuyÓn ë trªn dèc th×:
    

• 
  §éc dèc ñi khi m¸y lªn kh«ng v−ît qu¸ 25 ®é
  
• 
  §é dèc khi m¸y xuèng kh«ng v−ît qu¸ 35 ®é.
  

69. 
    Tèc ®é di chuyÓn m¸y ñi ph¶i phï hîp víi lo¹i ®Êt, ®iÒu kiÖn lµm viÖc, c«ng suÊt cña m¸y vµ kiÓu m¸y. Tèc ®é hîp lý ghi trong b¶ng 21.
    

69. 
    Khi vËn chuyÓn ®Êt, m¸y ñi ch¹y víi tèc ®é cao ®Ó tr¸nh r¬i v·i däc ®−êg. Khi vËn chuyÓn ®Êt xa nªn dïng bµn g¹t cã c¸nh phô l¾p b¶n lÒ ë hai ®Çu vµ sö dông nh÷ng biÖn ph¸p ®©û ®Êt cã hiÖu qu¶ nh−: §µo ®Êt the r·nh, ñi ®Èy song hµnh...
    

69. 
    Khi ®µo ®Êt cøng, cÇn l¾p thªm r¨ng vµo m¸y ®Ó kÕt hîp xíi t¬i ®Êt khi m¸y lïi.
    
70. 
    Khi m¸y ñi di chuyÓn ph¶i n©ng bµn g¹t c¸ch mÆt ®Êt 0.5m. B¸n kÝnh vßng cña ®−êng ph¶i phï hîp víi b¸n kÝnh quay cña m¸y ñi nhÊt lµ ®èi víi m¸y ñi b¸nh lèp. Kh«ng ®−îc ®−a bµn g¹t ra ngoµi dèc.
    
71. 
    §o¹n ®−êng san thÝch hîp cña m¸y san tù hµnh n»m trong giíi h¹nh tõ 400 ®Õn 500m. L−ìi ben san ph¶i ®Æt ë nh÷ng gãc ®é phï hîp nh− quy ®Þnh trong b¶ng 22.
    

3. 
   Khai th¸c vËt liÖu t¹i má
   

1. 
   Má vËt liÖu cÇn chän ë gÇn c«ng tr×nh,ph¶i tÝnh to¸n lµm ®−êng tíi má víi chi phÝ Ýt nhÊt vµ b¶o ®¶m vËn chuyÓn thuËn lîi nhÊt. ViÖc khai th¸c vËt liÖu kh«ng ®−îc lµm h− háng hoÆc ¶nh h−ëng tíi c«ng tr×nh chÝnh ®ang x©y dùng vµ c¸c c«ng tr×nh hiÖn cã n»m l©n cËn. NÕu vÞ trÝ má n»m trong vïng lßng hå chøa n−íc th× ph¶i tÝnh ®Õn thêi gian sö dông má bÞ rót ng¾n do tÝch n−íc vµo hå chøa lµm ngËp m¸i vµ ®−êng vËn chuyÓn. CÇn chia má vËt liÖu ra lµm nhiÒu tÇng ë c¸c cao tr×nh kh¸c nhau vµ cã kÕ ho¹ch khai th¸c dÇn theo tÇng ®Ó b¶o ®¶m khai th¸c vËt liÖu liªn tôc khong bÞ gi¸n ®o¹n mÆc dï møc n−íc n©ng cao dÇn trong lßng hå trong qu¸ tr×nh tÝch n−íc vµo hå.
   

2. 
   Tr−íc khai th¸c vËt liÖu, ph¶i lµm xong c¸c c«ng t¸c chuÈn bÞ cÇn thiÕt vµ lÇp biªn b¶n nghiÖm thu. C¸c c«ng tr×nh chuÈn bÞ vµ khai th¸c vËt liÖu ph¶i thÓ hiÖn trong thiÕt kÕ thi c«ng.
   

3. 
   Trong thiÕt kÕ thi c«ngkhai th¸c vËt liÖu, ph¶i x¸c ®Þnh râ chñng lo¹i vµ nhu cÇu m¸y mãc dïng trong viÖc khai th¸c, tr×nh tù khai th¸c, vÞ trÝ cña m¸y mãc trong giai ®o¹n triÓn khai c«ng viÖc, nh÷ng th«ng sè chñ yÕu trong khai th¸c vËt liÖu, chiÒu cao tÇng, bÒ réng mÆt tÇng, ph−¬ng ph¸p khoan, næ m×n, bÒ réng ®−êng hµo vµ ®−êng lß, c¸c tuyÕn ®−êng phôc vô cho khai th¸c vËt liÖu trong tõng giai ®o¹n vv... ph¶i kiÓm tra l¹i vµ hiÖu chØnh chÝnh x¸c ®é t¬i xèp cña ®Êt trong má ®Ó x¸c ®Þnh nhu cÇu vËn chuyÓn, nhu cÇu vËt liÖu vµ nhu cÇu kh¸c cho hîp víi t×nh h×nh thùc tÕ. HÖ sè chuyÓn ®æi tõ ®Êt tù nhiªn sang ®Êt t¬i cho phÐp ghi trong môc lôc 3.
   

4. 
   BÒ réng tèi thiÓu cña khoang ®µo khai th¸c ®Êt (lo¹i ®Êt khong ná m×n t¬i tr−íc) ph¶i phï hîp víi nh÷ng quy ®Þnh trong ®iÒu 2.26 ®Õn 2.30 cña quy ph¹m nµy nh−ng ®−îc nhá h¬n kÝch th−íc quy ®Þnh trong b¶ng 23.
   

OT = A – B +C

A -BÒ réng r¶i ®Êt ®¸ sau khi næ m×n (m)

B -BÒ réng ®−êng khoang ch©n tÇng (m)

C -BÒ réng ®−êng mét chiÒu theo quy ®Þnh cña ®iÒu 2.25. cña quy ph¹m nµy.

5. 
   ChiÒu dµi khoang ®µo khai th¸c vËt liÖu x¸c ®Þnh theo thiÕt kÕ thi c«ng.
   

6. 
   Ph¶i x¸c ®Þnh mÆt tÇng khai th¸c theo chñng lo¹i m¸y ®µo vµ ph−¬ng tiÖn vËn chuyÓn ®−îc sö dông. BÒ réng tèi thiÓu mÆt tÇng khai th¸c x¸c ®Þnh theo c«ng thøc:
   

• 
  §èi víi ®Êt mÒm:
  

O = N + G + D + E

• 
  §èi víi ®¸ cøng:
  

O = B + G + D + E

O - BÒ réng tèi thiÓu mÆt tÇng (m)
N - BÒ réng khoang ®µo cña m¸y ®µo hoÆc m¸y c¹p (m)
B - BÒ réng cña ®èng ®¸ næ m×n t¬i ra (m)
G - Kho¶ng c¸ch cña mÐp khoang ®µo tíi ®−êng vËn chuyÓn.
D - BÒ réng mÆt ®−êng vËn chuyÓn (m)
E -BÒ réng c¬ an toµn b»ng bÒ réng khèi l¨ng trô bÞ tr−ît theo lý thuyÕt ®−îc quy ®Þnh trong quy ph¹m vÒ kÜ thuËt an toµn trong x©y dùng (m).
Khi ®ång thêi khai th¸c vËt liÖu cña c¸c tÇng kh¸c nhau th× bÒ réng mÆt tÇng ph¶i t¨ng gÊp ®«i ®Ó ®¶m b¶o sù ho¹t ®éng ®éc lËp cña c¸c tÇng.
4.7. ChÊt l−îng c«ng t¸c khoan næ m×n khai th¸c ®¸ ë má ®¸ ph¶i ®¸p øng nh÷ng nhu cÇu sau ®©y:

• 
  BÒ réng ®¸ næ t¬i ph¶i gän. Sè l−îng ®¸ v¨ng bay xa ph¶i h¹n chÕ tíimøc thÊp nhÊt. ®¸ t¬i kh«ng ®−îc lÊn sang ®−êng vËn chuyÓn.
  
• 
  V¸ch tÇng kh«ng ®−îc qu¸ låi lâm hoÆc nh÷ng chç bÞ khoÐt s©u.
  
• 
  Ch©n tÇng ph¶i xóc vÐt s¹ch, kh«ng ®Ó lái. Ph¶i næ ®Òu tr¸nh cã nh÷ng khèi næ xö lý trong qu¸ tr×nh xóc ®¸.
  
• 
  Ph¶i h¹n chÕ ®¸ qu¸ cì tíi møc thÊp nhÊt,næ ph¶i t¬i ®Òu.
  

8. 
   Khi cÇn dù tr÷ ®¸ qu¸ cì ®Ó l¸t m¸i hoÆc kÌ ®ª, ®Ëp ph¶i cã biÖn ph¸p lùa chän ®¸ qu¸ cì trong ®¸ hçn hîp ( hoÆc ph¶i thiÕt kÕ vµ lËp hè chiÕu khoan næ riªng cho mét khèi næ ®Ó lÊy ®¸ qu¸ cì). Ph¶i chän vÞ trÝ b·i tr÷ thuËn tiÖn ®Ó cã thÓ dÔ tr÷ vµ dÔ lÊy khi sö dông.
   

8. 
   C«ng t¸c bãc tÇng phñ ph¶i tiÕn hµnh tr−íc mét b−íc so víi c«ng t¸c khai th¸c vËt liÖu. Cã thÓ bãc tÇng phñ xong toµn bé råi míi khai th¸c hoÆc tiÕn hµnh bãc tÇng phñ tõng phÇn song song víi khai th¸c tuú theo b¶n vÏ trong b¶n vÏ thiÕt kÕ khai th¸c má vËt liÖu. Kh«ng ®−îc ®æ ®Êt ®¸ tÇng phñ lÉn vµo khèi ®¸ khai th¸c lµm vËt liÖu x©y dùng. ®Êt ®¸ bãc ë tÇng phñ ph¶i chuyÓn ra ngoµi b·i th¶i bªn ngoµi giíi h¹n thiÕt kÓ cña má vËt liÖu ho¹c tËn dông ®Ó lÊp nh÷ng chç tròng.
   

8. 
   §é dèc m¸i dèc tÇng khai th¸c trong vµ sau khi ngõng khai th¸c trªn tÇng kh«ng ®−îc lín h¬n ®é dèc quy ®Þnh trong b¶ng 24.
   

Khi khai th¸c má vËt liÖu, ph¶i ®Ó nh÷ng c¬ an toµn, bÒ réng mÆt c¬ ph¶i ®ñ ®Ó cho c¬ giíi ho¹t ®éng, cø c¸ch mét t»ng khai th¸c ph¶i cã mét c¬ an toµn.

8. 
   Trong tr−êng hîp ®¸ nøt nÎ, ®é dèc cho phÐp cña m¸i tÇng khai th¸c theo quy ®Þnh trong b¶ng 25 (¸p dông cho tr−êng hîp ®· ngõng khai th¸c má vËt liÖu).
   

8. 
   Trong thiÕt kÕ thi c«ng khai th¸c má vËt liÖu, ph¶i cã nh÷ng biÖn ph¸p tho¸t n−íc cho hîp lý trong tÊt c¶ c¸c giai ®o¹n khai th¸c ®Ó b¶o ®¶m khai th¸c vËt liÖu liªn tôc, an toµn, kh«g ®−îc ®Ó n−íc m−a, n−íc ngÇm lµm ngËp má hoÆc g©y trë ng¹i cho c«ng t¸c khai th¸c. §èi víi má ®Êt, trong bÊt k× tr−êng hîp nµo còng kh«ng ®−îc ®Ó ®äng n−íc trong má, ph¶i cã hÖ thèg tiªu n−íc b¶o vÖ n»m bªn ngoµi chu vi khai th¸c ®Êt. Trong má ph¶i cã hÖ thèng tiªu n−íc vµ ®Æt ch¹m b¬m dù phßng khi cã m−a lín. §èi víi má ®¸, tuú theo t×nh h×nh ®Þa chÊt, ®Þa h×nh vµ møc ®é cÇn thiÕt cã thÓ tho¸t n−íc toµn bé hoÆc tõng phÇn cña má. §èi víi c¸t sái, cã thÓ kh«ng cÇn ph¶i tæ chøc tho¸ n−íc nh−ng ph¶i lùachän thiÕt bÞ khaith¸c hîp lý (m¸y ®µo gÇu xÐp, gÇu d©y, tÇu hót vv...), trong ®iÒu kiÖn khai th¸c cã n−íc.
   

8. 
   Khi th«i kh«ng khai th¸c má n÷a th× cÇn ph¶i tu chØnh khu má ®Ó cã thÓ tËn dông vµo nh÷ng c«ng viÑc cã Ých kh¸c nh− lµm hè nu«i c¸, t¹o ®Êt trång trät, trång c©y xanh hay vµo nh÷ng môc ®Ých v¨n ho¸ ­sinh ho¹t, c«ng nghiÖp vv...
   

1. 
   Nguyªn t¾c chung:PhÇn nay bao gåm nh÷ng quy dÞnh b¾t buéc ph¶i tu©ntheo khi thi c«ng ®Êt b»ng c¬ giíi thuû lùc ®Ó ®µo hµo, kªnh, hè mãng, båi ®¾p c¸c ®ª, ®Ëp, bê, kªnh, khai th¸c vµ vËn chuyÓn ®Êt, c¸t sái. C¸c c«ng t¸c n¾n dßng, chØnh trÞ s«ng cÇn ph¶i tiÕn hµnh b»ng c¬ giíi thuû lùc. ChØ khi nµo kh«ng thÎ ¸p dông ®−îc c¬ giíi thuû lùc míi ®−îc dïng c¸c m¸y ®µo ®Êt kh¸c nh−ng ph¶i cã luËn chøng kinh tÕ kÜ thuËt trong thiÕt kÕ tæ chøc x©y dùng.
   

2. 
   C«ng t¸c chuÈn bÞ:
   

Tr−íc khi thi c«ng c¸c c«ng tr×nh b»ng c¬ giíi thuû lùc ph¶i tiÕn hµnh c¸c c«ng t¸c chuÈn bÞ nh− sau:

• 
  X©y dùng c¸c trô së ®Æt dÉn èng dÉn n−íc, dÉn bïn vµ c¸c c«ng tr×nh kÜ thuËt kh¸c nh»m cung cÊp n¨ng l−îng cho tµu hót bïn còng nh− c¸c c¸c thiÕt bÞ c¬ giíi thuû lùc kh¸c.
  
• 
  C¾m mèc giíi h¹n ®µo vµ c¸c tuyÕn kªnh, hµo, hè mãng.
  
• 
  C¾m c¸c vÞ trÝ c¸c c«ng tr×nh båi ®¾p.
  
• 
  DÉn tuyÕn c¸c ®−êng èng, bê hµo, ®ª quay vµ ®−êng d·n ®iÖn ®· ®−îc thiÕt kÕ ra ngoµi thùc ®Þa.
  
• 
  LËp c¸c th−íc ®o n−íc chÝnh vµ ®o n−íc kiÓm tra dùa vµo cao tr×nh cña mèc theo ®é cao. -X¸c ®Þnh ®−êng ranh giíi cho phÐp tµu hót vµ c¸c ph−¬ng tiÖn c¬ giíi thuû lùc kh¸c ®i l¹i trong ph¹m vi thi c«ng ®Ó tr¸nh va ch¹m vµo c¸c ®−êng d©y c¸p ngÇm d−íi n−íc, ®−êng èng vµ c¸c c«ng tr×nh kh¸c n»m d−íi n−íc.
  
• 
  Lµm c¸c th−íc ®o bïn ë trªn c¸c « båi ®Ó kiÓm tra khèi l−îng c«ng viÖc hoµn thµnh.
  
• 
  X©y c¸c neo chèt vµ c¸c hè thÕ.
  

3. 
   ViÖc ®o ®¹c kiÓm tra cÇn tiÕn hµnh tr−íc vµ trong qu¸ tr×nh thi c«ng.
   

4. 
   Sóng phun thuû lùc n»m gÇn c¸c d©y dÉn ®iÖn cao thÕ cÇn ph¶i ®Æt c¸ch xa d©y dÉn kho¶ng c¸ch kh«ng nhá h¬n hai lÇn chiÒu dµi tia phun n−íc ra tõ sóng. Khi thi c«ng, nÕu c¸c ®−êng d©y h¹ thÕ n»m trong tÇm ho¹t ®éng lµm c¶n trë thi c«ng c¬ giíi thuû lùc cÇn ph¶i chuyÓn ®i th× ph¶i tho¶ thuËn víi c¬ quan sö dông ®−êng d©y ®ã.
   

5. 
   ChØ cho phÐp thi c«ng trªn c¸c tuyÕn ®ang ho¹t ®éng sau khi ®· kh¶o s¸t ®iÒu ®iÒu kiÖn thi c«ng trªn toµn tuyÕn vµ lo¹i trõ c¸c vËt ch−íng ng¹i ¶nh h−ëng ®Õn thi c«ng. NÕu c¸c vËt ch−íng ng¹i ®ã kh«ng thÓ lo¹i trõ ®−îc th× ph¶i cã biÖn ph¸p phßng tr¸nh víi sù ®ång ý cña c¸c c¬ quan qu¶n lý ®−êng s«ng.
   

6. 
   Khi thi c«ng ®Êt b»ng c¬ giíi thuû lùc ph¶i cã nh÷ng quy ®Þnh vÒ b¶o hé lao ®éng vµ an toµn kü thuËt riªng cho c«ng t¸c nµy.
   

7. 
   Khi thiÕt kÕ tæ chøc x©y dùng vµ lËp ®Þnh møc c«ng t¸c thi c«ng ®Êt b»ng c¬ giíi thuû lùc ph¶i c¨n cø vµo b¶ng ph©n cÊp ®Êt ë phô lôc 2.