Trong ®ã:
-
Ai : Tæng sè ®iÓm cña s¶n phÈm hoÆc nhãm s¶n phÈm i tÝnh cho 5 tiªu chÝ.
-
aij : Sè ®iÓm cña s¶n phÈm hoÆc nhãm s¶n phÈm i (i = 1,2,3...n) t¬ng øng víi tiªu thøc thø j (j = 1,2,3,4,5).
-
xj : Träng sè ®iÒu chØnh cña tiªu thøc j (j = 1,2,3,4,5).
Trªn c¬ së c«ng thøc ®iÒu chØnh, lËp ma trËn tæng hîp ®iÓm cña c¸c s¶n phÈm theo c¸c tiªu chÝ nh sau:
S¶n phÈm i
|
Tiªu chÝ 1 (x1)
|
Tiªu chÝ 2 (x2)
|
Tiªu chÝ 3 (x3)
|
Tiªu chÝ 4 (x4)
|
Tiªu chÝ 5 (x5)
|
Tæng céng
|
§iÓm
|
§§C
|
§iÓm
|
§§C
|
§iÓm
|
§§C
|
§iÓm
|
§§C
|
§iÓm
|
§§C
|
1
|
a11
|
a11x1
|
a12
|
a12x2
|
a13
|
a13x3
|
a14
|
a14x4
|
a15
|
a15x5
|
A1
|
2
|
a21
|
a21x1
|
a22
|
a22x2
|
a23
|
a23x3
|
a24
|
a24x4
|
a25
|
a25x5
|
A2
|
...
|
...
|
...
|
...
|
...
|
...
|
...
|
...
|
...
|
...
|
...
|
...
|
n
|
an1
|
an1x1
|
an2
|
an2x2
|
an3
|
an2x3
|
an4
|
an4x4
|
an5
|
an5x5
|
An
|
Trong ®ã:
-
xj : Träng sè theo tiªu chÝ 7 (j = 1,2,3,4,5).
-
§§C: §iÓm ®iÒu chØnh sau khi nh©n aij víi träng sè ®iÒu chØnh xj
Dùa vµ kÕt qu¶ tæng hîp cña ma trËn ®iÒu chØnh, lùa chän c¸c s¶n phÈm hoÆc nhãm s¶n phÈm cã ®iÓm sè tõ cao xuèng thÊp trªn ®Þa bµn TØnh lµm c¸c s¶n phÈm c«ng nghiÖp chñ lùc.
Tuy nhiªn, viÖc lùa chän sè s¶n phÈm chñ lùc cña ngµnh c«ng nghiÖp cßn phô thuéc vµo quy m« cña ngµnh c«ng nghiÖp lín hay nhá. §èi víi §ång Nai, lµ mét tØnh cã ngµnh c«ng nghiÖp ph¸t triÓn, cã quy m« ®øng thø 2 sau thµnh phè Hå ChÝnh Minh, víi nhiÒu ngµnh vµ s¶n phÈm c«ng nghiÖp ®a d¹ng vµ phong phó, chiÕm tû träng lín so víi c¶ níc. Do ®ã trong ®Ò ¸n nµy, sè s¶n phÈm c«ng nghiÖp chñ lùc lùa chän lµ 15 s¶n phÈm.
Víi sù lùa chän nh trªn, trong tæng sè 25 nhãm s¶n phÈm c«ng nghiÖp chñ yÕu, c¸c s¶n phÈm ®îc lùa chän lµ nh÷ng s¶n phÈm ®îc lÊy theo sè ®iÓm tõ cao xuèng thÊp, cho tíi khi ®ñ 15 s¶n phÈm.
II.2.2. TÝnh to¸n theo m« h×nh
Nh ®· nªu ë trªn, mçi mét tiªu chÝ lµ mét hµm sè rÊt phøc t¹p phô thuéc vµo rÊt nhiÒu yÕu tè mµ c¸c yÕu tè nµy l¹i trong tr¹ng th¸i ®éng theo thêi gian. §Ó x¸c ®Þnh c¸c tiªu chÝ, nhãm nghiªn cøu ®· ph©n tÝch, lùa chän vµ sö dông kÕt qu¶ cña c¸c tµi liÖu sau:
- Sè liÖu ®iÒu tra c«ng nghiÖp 1995, 2000, 2003, sè liÖu thèng kª c«ng nghiÖp cña Tæng côc Thèng kª;
- C¸c b¸o c¸o tæng kÕt cña Së C«ng nghiÖp;
- Quy ho¹ch tæng thÓ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp TØnh §ång Nai ®Õn n¨m 2010.
- C¸c quy ho¹ch, ®Þnh híng ph¸t triÓn c¸c chuyªn ngµnh nh: c«ng nghiÖp khai th¸c, c«ng nghiÖp chÕ biÕn l¬ng thùc-thùc phÈm, c«ng nghiÖp dÖt may-da giÇy, c«ng nghiÖp ho¸ chÊt, c«ng nghiÖp ®iÖn tö –tin häc, c«ng nghiÖp s¶n xuÊt VLXD.
- KÕt qu¶ ®iÒu tra, thu thËp ý kiÕn cña c¸c chuyªn gia vµ l·nh ®¹o ®Þa ph¬ng.
KÕt qu¶ tÝnh to¸n 5 tiªu chÝ cho 3 giai ®o¹n ®îc thÓ hiÖn trong Phô lôc A (tõ BiÓu 1A ®Õn BiÓu 19A), cô thÓ:
1) Giai ®o¹n 1996 - 2000:
- Tiªu chÝ 1: Tèc ®é t¨ng trëng (%) BiÓu 1A
- Tiªu chÝ 2: Gi¸ trÞ s¶n xuÊt c«ng nghiÖp BiÓu 2A
- Tiªu chÝ 3: Tû lÖ gi¸ trÞ gia t¨ng (VA/GO) (%) BiÓu 3A
- Tiªu chÝ 4: N¨ng suÊt lao ®éng BiÓu 4A
- Tiªu chÝ 5: Gi¶i quyÕt viÖc lµm BiÓu 5A
2) Giai ®o¹n 2001-2005:
- Tiªu chÝ 1: Tèc ®é t¨ng trëng (%) BiÓu 6A
- Tiªu chÝ 2: Gi¸ trÞ s¶n xuÊt c«ng nghiÖp BiÓu 7A
- Tiªu chÝ 3: Tû lÖ gi¸ trÞ gia t¨ng (VA/GO) (%) BiÓu 8A
- Tiªu chÝ 4: N¨ng suÊt lao ®éng BiÓu 9A
- Tiªu chÝ 5: Gi¶i quyÕt viÖc lµm BiÓu 10A
3) Giai ®o¹n 2006-2010:
- Tiªu chÝ 1: Tèc ®é t¨ng trëng (%) BiÓu 11A
- Tiªu chÝ 2: Gi¸ trÞ s¶n xuÊt c«ng nghiÖp BiÓu 12A
- Tiªu chÝ 3: Tû lÖ gi¸ trÞ gia t¨ng (VA/GO) (%) BiÓu 13A
- Tiªu chÝ 4: N¨ng suÊt lao ®éng BiÓu 14A
- Tiªu chÝ 5: Gi¶i quyÕt viÖc lµm BiÓu 15A
4) Tæng hîp 3 giai ®o¹n 1996 - 2000, 2001 - 2005 vµ 2006 - 2010:
- Tæng hîp 5 tiªu chÝ giai ®o¹n 1996 – 2000: BiÓu 16A
- Tæng hîp 5 tiªu chÝ giai ®o¹n 2001 – 2005: BiÓu 17A
- Tæng hîp 5 tiªu chÝ giai ®o¹n 2006 – 2010 BiÓu 18A
KÕt qu¶ tæng hîp 5 tiªu chÝ cña 3 giai ®o¹n 1996-2000, 2001-2005 vµ 2006-2010 trªn phô lôc BiÓu 19A kÌm theo.
KÕt qu¶ tÝnh to¸n theo m« h×nh ®· lùa chän ra 15 s¶n phÈm hoÆc nhãm s¶n phÈm c«ng nghiÖp chñ lùc cña §ång Nai giai ®o¹n 2005 - 2015 nh sau:
-
Nhãm s¶n phÈm vËt liÖu x©y dùng (c¸t, ®¸, g¹ch, ngãi...)
-
Nhãm s¶n phÈm gèm, sø, g¹ch men(gèm mü nghÖ, sø d©n dông vµ CN, g¹ch men)
-
Nh©n h¹t ®iÒu vµ c¸c lo¹i h¹t kh¸c
-
Thøc ¨n ch¨n nu«i
-
Bét ngät
-
V¶i sîi c¸c lo¹i
-
QuÇn ¸o may s½n vµ s¶n xuÊt phô kiÖn
-
GiÇy dÐp vµ s¶n xuÊt phô kiÖn
-
Hãa dîc vµ n«ng dîc (cho ngêi vµ ®éng thùc vËt)
-
Nhùa vµ c¸c s¶n phÈm tõ nhùa
-
M¸y mãc thiÕt bÞ n«ng nghiÖp (m¸y næ diesel, m¸y c«ng t¸c)
-
¤ t«, xe m¸y vµ SX linh kiÖn, phô tïng
-
D©y vµ c¸p ®iÖn c¸c lo¹i
-
M¸y mãc thiÕt bÞ ®iÖn c«ng nghiÖp (m¸y biÕn thÕ, ®éng c¬ ®iÖn...)
-
S¶n xuÊt linh kiÖn ®iÖn tö vµ m¸y mãc thiÕt bÞ ®iÖn tö tin häc, viÔn th«ng.
Nhãm s¶n phÈm ®êng mÝa sau khi tÝnh to¸n theo 5 tiªu thøc cã ®iÓm sè kh¸ cao, tuy nhiªn ®©y lµ nhãm s¶n phÈm cã xu híng mÊt lîi thÕ v× hiÖu qu¶ trång c©y mÝa thÊp h¬n so víi c¸c c©y trång kh¸c t¹i §ång Nai nªn ngµnh mÝa ®êng gÆp khã kh¨n vÒ nguyªn liÖu do n¨ng suÊt vµ chÊt lîng c©y mÝa thÊp. Do vËy mÆc dï nhãm s¶n phÈm ®êng cã ®iÓm sè tÝnh to¸n cao nhng kh«ng lùa chän lµ s¶n phÈm c«ng nghiÖp chñ lùc.
Nhãm s¶n phÈm m¸y mãc thiÕt bÞ phôc vô n«ng nghiÖp sau khi tÝnh to¸n theo 5 tiªu thøc lùa chän cã ®iÓm sè thÊp ®· ph¶n ¸nh hiÖu qu¶ vµ kh¶ n¨ng ph¸t triÓn triÓn thÊp cña ngµnh c¬ khÝ chÕ t¹o trong níc hiÖn nay. Tuy nhiªn, theo chñ tr¬ng cña §¹i héi TØnh §¶ng bé §ång Nai lÇn thø VII (2001) u tiªn ph¸t triÓn ngµnh c¬ khÝ trong ®ã cã c¬ khÝ phôc vô n«ng nghiÖp. Do vËy, nhãm s¶n phÈm m¸y mãc thiÕt bÞ phôc vô n«ng nghiÖp ®îc lùa chän lµ nhãm s¶n phÈm c«ng nghiÖp chñ lùc cña §ång Nai ®Ó thay thÕ cho nhãm s¶n phÈm ®êng vµ s¶n phÈm sau ®êng.
C¸c s¶n phÈm trªn ®îc ph©n chia thuéc 6 nhãm ngµnh chñ yÕu sau:
1) Ngµnh c«ng nghiÖp khai th¸c TNKS vµ SXVLXD: gåm c¸c nhãm s¶n phÈm 1 vµ 2.
2) Ngµnh c«ng nghiÖp chÕ biÕn n«ng s¶n thùc phÈm: gåm c¸c nhãm s¶n phÈm 3,4,5.
3) Ngµnh c«ng nghiÖp dÖt may, giµy dÐp: gåm s¶n phÈm 6,7 vµ 8.
4) Ngµnh c«ng nghiÖp hãa chÊt, nhùa: gåm nhãm s¶n phÈm 9 vµ10.
5) Ngµnh c«ng nghiÖp c¬ khÝ: gåm nhãm s¶n phÈm 11,12,13 vµ 14.
6) Ngµnh c«ng nghiÖp ®iÖn tö, tin häc: gåm s¶n phÈm 15.
ViÖc x¸c ®Þnh c¸c s¶n phÈm thuéc c¸c ngµnh c«ng nghiÖp chñ yÕu trªn nh»m môc ®Ých x©y dùng hÖ thèng c¸c gi¶i ph¸p ph¸t triÓn c¸c s¶n phÈm c«ng nghiÖp cho tõng ngµnh.
II.3 ph©n tÝch lîi thÕ c¹nh tranh cña c¸c s¶n phÈm c«ng nghiÖp chñ lùc ®ång nai
II.3.1 Ph¬ng ph¸p ph©n tÝch
Ph©n tÝch c¸c lîi thÕ c¹nh tranh cña c¸c s¶n phÈm dùa trªn c¬ së kÕ thõa kÕt qu¶ nghiªn cøu ®Ò tµi Lé tr×nh Héi nhËp AFTA cña mét sè s¶n phÈm c«ng nghiÖp chñ yÕu §ång Nai. Trong ®Ò tµi nµy, ph©n tÝch kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña s¶n phÈm chñ yÕu dùa vµo hai hÖ sè sau:
(1) HÖ sè chi phÝ nguån lùc trong níc (Domestic Resource Cost - DRC).
HÖ sè DRC ®îc tÝnh to¸n dùa trªn c¬ së tÝnh to¸n hÖ sè tû lÖ gi÷a tæng chi phÝ néi sinh (chi phÝ trong níc) cña mét ®¬n vÞ s¶n phÈm víi møc gi¸ xuÊt khÈu trung b×nh cña ®¬n vÞ s¶n phÈm ®ã trªn thÞ trêng quèc tÕ. Nã ph¶n ¸nh kh¶ n¨ng kinh tÕ (lîi thÕ kinh tÕ) cña qu¸ tr×nh ®Çu t, s¶n xuÊt vµ tiªu thô s¶n phÈm trªn thÞ trêng quèc tÕ trong trêng hîp hÖ sè nµy nhá h¬n 1, trêng hîp hÖ sè DRC lín h¬n 1 cã nghÜa lµ s¶n phÈm kh«ng cã lîi thÕ so s¸nh trªn thÞ trêng xuÊt, nhËp khÈu. Trong ®Ò ¸n nµy, hÖ sè DRC ®îc ph©n tÝch lîi thÕ nh sau:
HÖ sè DRC nhá h¬n 1 lµ s¶n phÈm cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh.
HÖ sè DRC lín h¬n 1 lµ s¶n phÈm cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh cã ®iÒu kiÖn (cã nh÷ng ®iÒu kiÖn, biÖn ph¸p cÇn thiÕt míi cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh) vµ s¶n phÈm c¹nh tranh thÊp.
Do t×nh h×nh thùc tÕ cña §ång Nai trong viÖc lËp b¶ng tÝnh DRC dùa trªn b¶ng c©n ®èi liªn ngµnh (I/O) cha ®îc thùc hiÖn, do ®ã hÖ sè DRC ph©n tÝch trong ®Ò ¸n nµy ®îc vËn dông tõ b¶ng tÝnh DRC cña thµnh phè Hå ChÝ Minh, lµ trung t©m kinh tÕ cña c¶ níc.
(2) HÖ sè so s¸nh biÓu hiÖn ( Revealed Comparative Advantage – RCA).
HÖ sè so s¸nh biÓu hiÖn ®îc x¸c ®Þnh theo c«ng thøc:
RCAij = (Xij / Xwj)/(Xi /Xw) Trong ®ã:
Xij lµ tæng gi¸ trÞ xuÊt khÈu s¶n phÈm j cña níc i.
Xwj lµ tæng gi¸ trÞ xuÊt khÈu s¶n phÈm j cña thÕ giíi.
Xi lµ tæng gi¸ trÞ xuÊt khÈu cña níc i.
Xw lµ tæng gi¸ trÞ xuÊt khÈu cña thÕ giíi.
HÖ sè RCA ph¶n ¸nh vÞ trÝ lîi thÕ so s¸nh ®¹t ®îc cña s¶n phÈm trªn thÞ trêng quèc tÕ trong t¬ng quan víi tæng gi¸ trÞ xuÊt khÈu cña quèc gia. Víi ý nghÜa nh vËy, hÖ sè RCA cho phÐp lo¹i trõ ¶nh hëng biÕn ®éng cña gi¸ c¶, ph¶n ¸nh lîi thÕ so s¸nh t¹o ®îc cho mét s¶n phÈm cô thÓ trªn thÞ trêng toµn cÇu do khai th¸c vµ ph¸t huy cã hiÖu qu¶ c¸c nh©n tè nguån lùc, tµi nguyªn thiªn nhiªn, khoa häc c«ng nghÖ vµ c¬ chÕ chÝnh s¸ch cña Nhµ níc. Kh¸c víi hÖ sè DRC, hÖ sè RCA cã gi¸ trÞ cµng lín 1, th× vÞ trÝ ®¹t ®îc cña s¶n phÈm cã lîi thÕ cao h¬n so víi s¶n phÈm ®ã t¹i quèc gia cã hÖ sè RCA nhá h¬n.
MÆt kh¸c, ®Ó ®¸nh gi¸ n¨ng lùc c¹nh tranh cña c¸c s¶n phÈm, trong ®Ò tµi ®· sö dông ph¬ng ph¸p ®iÒu tra t¹i c¸c doanh nghiÖp b»ng h×nh thøc göi phiÕu ®iÒu tra tham kh¶o ý kiÕn vÒ kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña c¸c s¶n phÈm do doanh nghiÖp s¶n xuÊt dùa trªn c¸c yÕu tè chi phÝ s¶n xuÊt, tr×nh ®é c«ng nghÖ vµ kh¶ n¨ng tiÕp cËn thÞ trêng cña doanh nghiÖp. Ph¬ng ph¸p ®iÒu tra ®¸nh gi¸ theo thang ®iÓm nh sau:
-
Tõ +1 ®Õn +5 ®iÓm: cã lîi thÕ c¹nh tranh t¨ng dÇn
-
VÞ trÝ 0: c¹nh tranh trung b×nh
-
Tõ -1 ®Õn -5 ®iÓm: lîi thÕ c¹nh tranh gi¶m dÇn(c¹nh tranh kÐm)
(KÕt qu¶ ®iÒu tra ®îc tæng hîp trong Phô lôc C kÌm theo)
II.3.2 Ph©n tÝch lîi thÕ c¹nh tranh cña c¸c s¶n phÈm
1/ Nhãm s¶n phÈm vËt liÖu x©y dùng (c¸t, ®¸, g¹ch ngãi...)
Lîi thÕ nguyªn liÖu: C¸c s¶n phÈm g¹ch ngãi nung, c¸t, ®¸ x©y dùng lµ nh÷ng s¶n phÈm lîi thÕ cña §ång Nai do s¶n xuÊt b»ng nguån nguyªn liÖu khai th¸c tõ c¸c má ®¸, sÐt g¹ch ngãi, c¸t t¹i chç. Tuy nhiªn c¸c nguån c¸t, ®¸, sÐt sÏ gi¶m dÇn lîi thÕ do tr÷ lîng c¸c má ë gÇn thÞ trêng tiªu thô gi¶m.
Lîi thÕ thÞ trêng: Vïng §«ng Nam bé trong ®ã cã Vïng Kinh tÕ träng ®iÓm phÝa Nam cã tèc ®é ph¸t triÓn kinh tÕ cao vµ thu hót ®Çu t níc ngoµi ®øng ®Çu c¶ níc. Do ®ã nhu cÇu vËt liÖu x©y dùng rÊt cao vµ t¨ng nhanh, ®©y lµ u thÕ thÞ trêng cña c¸c s¶n phÈm vËt liÖu x©y dùng cña §ång Nai.
Theo kÕt qu¶ ®iÒu tra t¹i c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt cho thÊy nhãm s¶n phÈm vËt liÖu x©y dùng cña §ång Nai cã c¸c lîi thÕ vÒ chÊt lîng s¶n phÈm, th¬ng hiÖu, dÞch vô b¸n hµng vµ chi phÝ nh©n c«ng...
2/ Nhãm s¶n phÈm gèm sø, g¹ch men
S¶n phÈm gèm nãi chung cã søc c¹nh tranh thÊp (DRC= 1,32), tuy nhiªn s¶n phÈm gèm mü nghÖ cña §ång Nai lµ mét trong nh÷ng s¶n phÈm cã lîi thÕ c¹nh tranh thÓ hiÖn tÝnh chÊt ®Æc thï lµ mÆt hµng truyÒn thèng, s¶n xuÊt mang nhiÒu yÕu tè thñ c«ng. Thùc tÕ thêi gian qua, s¶n phÈm gèm mü nghÖ ViÖt Nam nãi chung, §ång Nai nãi riªng ph¶i c¹nh tranh gay g¾t víi c¸c níc trong khu vùc nh Th¸i Lan, Malaysia... sù c¹nh tranh ®ã chØ diÔn ra ë thÞ trêng ngoµi ASEAN. Tuy nhiªn, mçi quèc gia ®Òu cã phong c¸ch riªng trong viÖc s¶n xuÊt s¶n phÈm gèm mü nghÖ vµ thùc tÕ nh÷ng n¨m qua ngµnh gèm mü nghÖ §ång Nai vÉn tiÕp tôc ph¸t triÓn, v¬n ra nhiÒu thÞ trêng vµ ®· x¸c ®Þnh vÞ trÝ kh¸ v÷ng ch¾c trªn thÞ trêng xuÊt khÈu.
C¸c s¶n phÈm g¹ch men, sø vÖ sinh chñ yÕu tiªu thô thÞ trêng trong níc, cha thÓ híng tíi viÖc xuÊt khÈu. ViÖc c¹nh tranh gi÷a c¸c doanh nghiÖp còng ®· diÔn ra kh¸ c¨ng th¼ng, nhÊt lµ gi÷a c¸c doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t trong níc vµ ®Çu t níc ngoµi. Trong thêi gian qua, do t×nh h×nh cung cÇu g¹ch men, sø vÖ sinh trªn ph¹m vi c¶ níc ®· cã xu thÕ b·o hßa nªn t×nh h×nh s¶n xuÊt cña c¸c doanh nghiÖp còng gÆp nhiÒu khã kh¨n. §Ó th¸o gì khã kh¨n thÞ trêng, c¸c doanh nghiÖp cÇn cã chiÕn lîc ph¸t triÓn híng vµo xuÊt khÈu ®Ó khai th¸c c«ng suÊt ®· ®Çu t. Tuy nhiªn, søc c¹nh tranh xuÊt khÈu cña nhãm s¶n phÈm nµy thÊp , so víi khu vùc s¶n phÈm cã DRC=1,32.
Qua ®iÒu tra cho thÊy c¸c s¶n phÈm sø vµ g¹ch men s¶n xuÊt t¹i §ång Nai cã u thÕ vÒ tr×nh ®é c«ng nghÖ tiªn tiÕn, chÊt lîng s¶n phÈm cao do phÇn lín c¸c doanh nghiÖp ®Òu míi ®Çu t c¸c d©y chuyÒn m¸y mãc thiÕt bÞ c«ng nghÖ míi tiªn tiÕn cña Italy.
3/ Nh©n h¹t ®iÒu vµ c¸c lo¹i h¹t kh¸c
S¶n phÈm h¹t ®iÒu §ång Nai ®· cã mÆt trªn 18 níc trªn thÕ giíi, trong ®ã cã c¸c níc trong khu vùc nh Singapore, Philippines vµ Th¸i Lan. Nh÷ng n¨m gÇn ®©y, thÞ trêng xuÊt khÈu s¶n phÈm ngµy cµng më réng, tËp trung vµo mét sè thÞ trêng lín nh Australia, Hoa Kú, Trung Quèc, NhËt B¶n, Th¸i Lan... nguyªn liÖu trong níc kh«ng ®ñ ®¸p øng ph¶i nhËp khÈu.
S¶n phÈm h¹t ®iÒu xuÊt khÈu cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh cao, hÖ sè DRC = 0,2. §©y lµ s¶n phÈm cã lîi thÕ riªng vÒ nguån nguyªn liÖu. §iÒu kiÖn khÝ hËu thæ nhìng cña §ång Nai rÊt thÝch hîp cho ph¸t triÓn vên ®iÒu cã n¨ng suÊt vµ chÊt lîng cao phï hîp víi thÞ hiÕu tiªu dïng cña thÞ trêng xuÊt khÈu, nh÷ng lîi thÕ nµy chØ cã mét sè níc cã ®îc nh Ên §é, Brazil. Do ®ã mµ h¹t ®iÒu cña §ång Nai lu«n ®îc c¸c kh¸ch hµng a chuéng vµ s¶n xuÊt kh«ng ®¸p øng ®îc nhu cÇu thÞ trêng.
Qua ®iÒu tra cho thÊy s¶n phÈm nh©n ®iÒu §ång Nai cã nh÷ng lîi thÕ c¹nh tranh nh th¬ng hiÖu, dÞch vô b¸n hµng, chÊt lîng s¶n phÈm, nguån nguyªn liÖu...nhng cã bÊt lîi vÒ chi phÝ nh©n c«ng do cßn sö dông nhiÒu c«ng ®o¹n lao ®éng thñ c«ng lµm t¨ng chi phÝ nh©n c«ng.
4/ Thøc ¨n ch¨n nu«i
Lµ nhãm s¶n phÈm ®îc x¸c ®Þnh cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh víi hÖ sè DRC = 0,99. C«ng nghiÖp chÕ biÕn thøc ¨n gia sóc cña §ång Nai cã qui m« lín so víi c¶ níc. Tæng c«ng suÊt chÕ biÕn thøc ¨n gia sóc cña toµn ngµnh ®¹t 1,6 triÖu tÊn/n¨m, chiÕm kho¶ng 60% tæng c«ng suÊt chÕ biÕn thøc ¨n gia sóc c«ng nghiÖp cña c¶ níc. Trong thêi gian qua, sù ph¸t triÓn mét lo¹t c¸c nhµ m¸y chÕ biÕn ¨n gia sóc c«ng nghiÖp ®· t¸c ®éng m¹nh ®Õn tËp qu¸n ch¨n nu«i truyÒn thèng ë níc ta. ViÖc nhËp c¸c gièng heo, gia cÇm míi ch¨n nu«i b»ng thøc ¨n c«ng nghiÖp ®· lµm cho n¨ng suÊt ngµnh ch¨n nu«i níc ta t¨ng lªn ®¸ng kÓ. Xu híng ch¨n nu«i c¸c gièng heo gµ cò ë trong níc cã n¨ng suÊt thÊp ®ang ®îc thay thÕ dÇn b»ng gièng míi sö dông thøc ¨n gia sóc c«ng nghiÖp. Dù b¸o nhu cÇu thøc ¨n gia sóc c«ng nghiÖp trong 10 n¨m tíi t¨ng kh¸ nhanh, trung b×nh t¨ng 13-15%/n¨m. Bé N«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn n«ng th«n ®· cã ch¬ng tr×nh ®Õn 2010 phÊn ®Êu ®¹t 6-7 triÖu tÊn thøc ¨n gia sóc c«ng nghiÖp, chiÕm 40-50% tæng s¶n lîng thøc ¨n gia sóc yªu cÇu.
C¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt thøc ¨n ch¨n nu«i c«ng nghiÖp hiÖn nay chØ ®¸p øng ®îc kho¶ng 30% nhu cÇu, phÇn cßn l¹i do c¸c c¬ së s¶n xuÊt thñ c«ng cung cÊp. Nh vËy thÞ trêng thøc ¨n gia sóc c«ng nghiÖp cßn rÊt lín vµ sÏ ph¸t triÓn nhanh cïng víi ph¬ng ph¸p ch¨n nu«i c«ng nghiÖp ngµy cµng phæ biÕn.
Qua ®iÒu tra t¹i c¸c doanh nghiÖp cho thÊy s¶n phÈm thøc ¨n ch¨n nu«i cña §ång Nai cã c¸c lîi thÕ vÒ th¬ng hiÖu, dÞch vô b¸n hµng, chÊt lîng s¶n phÈm, chi phÝ nh©n c«ng vµ c¸c chi phÝ kh¸c. Tuy nhiªn lîi thÕ vÒ nguån nguyªn liÖu trong níc l¹i thÊp do ngµnh trång trät cña níc ta n¨ng suÊt vµ chÊt lîng thÊp, gi¸ thµnh cao vµ cha ®¸p øng nhu cÇu nguyªn liÖu cho ngµnh ch¨n nu«i víi gi¸ c¶ c¹nh tranh.
5/ Bét ngät
Trªn ®Þa bµn tØnh cã 2 c¬ së s¶n xuÊt bét ngät cã vèn ®Çu t níc ngoµi cã qui m« kh¸ lín, c«ng nghÖ kh¸ hiÖn ®¹i, cã uy tÝn vµ th¬ng hiÖu næi tiÕng trªn thÞ trêng thÕ giíi. N¨ng lùc s¶n xuÊt hµng n¨m lµ 150.000 tÊn bét ngät. Tû träng xuÊt khÈu chiÕm kho¶ng 40% s¶n lîng bét ngät s¶n xuÊt. ThÞ trêng xuÊt khÈu chñ yÕu Trung Quèc, §µi Loan, NhËt B¶n vµ Ch©u ¢u. HÖ sè DRC = 0,99 ®îc x¸c ®Þnh cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh.
Hµng n¨m ngµnh c«ng nghiÖp nµy cã kh¶ n¨ng tiªu thô mét khèi lîng lín nguyªn liÖu n«ng s¶n nh khoai mú t¬i, mËt rØ ®êng lµm nguyªn liÖu chÝnh. Nhu cÇu khoai mú t¬i hµng n¨m lµ trªn 1 triÖu tÊn vµ mËt rØ ®êng lµ 400.000 tÊn/n¨m. §©y lµ 2 lo¹i nguyªn liÖu cã s½n t¹i §ång Nai vµ c¸c tØnh vïng §«ng Nam bé vµ ®©y lµ lîi thÕ c¹nh tranh cña s¶n phÈm bét ngät s¶n xuÊt t¹i §ång Nai.
Qua ®iÒu tra cho thÊy, s¶n xuÊt bét ngät t¹i §ång Nai cã nhiÒu lîi thÕ c¹nh tranh vÒ th¬ng hiÖu næi tiÕng, dÞch vô b¸n hµng tèt, chÊt lîng s¶n phÈm cao, cã lîi thÕ vÒ chi phÝ nh©n c«ng, chi phÝ qu¶n lý, chi phÝ dÞch vô, nhiªn liÖu n¨ng lîng vµ cã lîi thÕ vÒ nguån nguyªn vËt liÖu khoai m× vµ mËt rØ ®êng vµ c¸c nguyªn vËt liÖu kh¸c ®Òu s½n cã trong níc.
6/ V¶i, sîi c¸c lo¹i
C¸c s¶n phÈm dÖt, sîi lµ s¶n phÈm cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh cao do cã lîi thÕ vÒ gi¸ lao ®éng thÊp. So víi c¸c níc ASEAN ViÖt Nam cã lîi thÕ so s¸nh biÓu hiÖn RCA cao nhÊt = 1,8; trong khi ®ã cña Th¸i Lan = 1,2; Indonesia = 1,6 vµ c¸c níc cßn l¹i rÊt thÊp.
C¸c s¶n phÈm chñ yÕu gåm ¸o len xuÊt khÈu, sîi b«ng, v¶i dÖt, kh¨n, sîi polyester. Ngµnh dÖt cña §ång Nai còng lµ mét trong nh÷ng ngµnh lín so víi c¶ níc, trong nh÷ng n¨m qua ngµnh dÖt ph¸t triÓn t¬ng ®èi nhanh do thu hót ®îc nhiÒu dù ¸n cã vèn ®Çu t níc ngoµi nhÊt lµ c¸c nhµ ®Çu t cña §µi Loan. C¸c nhµ ®Çu t níc ngoµi hä cã u thÕ c¹nh tranh vÒ c«ng nghÖ, cã thÞ trêng tiªu thô vµ c¬ së nguyªn vËt liÖu nhËp khÈu.
Qua ®iÒu tra thùc tÕ t¹i c¸c doanh nghiÖp tù ®¸nh gi¸ cho thÊy, ngµnh s¶n xuÊt v¶i sîi ë §ång Nai cã nh÷ng lîi thÕ vÒ chi phÝ nh©n c«ng rÎ, c¸c chi phÝ qu¶n lý thÊp vµ chÊt lîng s¶n phÈm cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh trªn thÞ trêng xuÊt khÈu.
7/ QuÇn ¸o may s½n vµ s¶n xuÊt phô kiÖn
Nh×n chung s¶n phÈm may mÆc cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh bëi s¶n phÈm kh«ng ®ßi hái kü thuËt, c«ng nghÖ cao, lîi thÕ so s¸nh RCA cña ViÖt Nam lµ 3,1 c¸c níc kh¸c nh Th¸i Lan = 2,2; Indonesia = 2,1; Philippines = 4,4; Malaysia = 1,4 vµ Singapore = 0,5.
C¸c s¶n phÈm may mÆc chñ yÕu cña §ång Nai gåm c¸c s¶n phÈm nh quÇn ¸o may s½n, bao tay BHL§. S¶n xuÊt c¸c s¶n phÈm nµy trong nh÷ng n¨m qua nh×n chung ph¸t triÓn t¬ng ®èi æn ®Þnh. HiÖn nay c¸c s¶n phÈm may mÆc cña §ång Nai ®· cã mÆt t¹i c¸c thÞ trêng khu vùc vµ thÕ giíi nh NhËt B¶n, EU, B¾c Mü, óc, Canada...®iÒu ®ã chøng tá kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña c¸c s¶n phÈm may mÆc cña §ång Nai nãi riªng vµ ViÖt Nam nãi chung trªn thÞ trêng quèc tÕ. Lµn sãng chuyÓn dÞch s¶n xuÊt ngµnh dÖt may hiÖn nay ®· chuyÓn sang giai ®o¹n 2, tøc lµ c¸c níc míi ph¸t triÓn (NICs) ch©u ¸ sang c¸c níc Trung Quèc, Ên §é, Indonexia, B¨ngla®Ðt, ViÖt Nam...V× vËy, ph¸t triÓn ngµnh dÖt may ViÖt Nam ®ang cã c¬ héi lín ®Ó ®Èy m¹nh tèc ®é t¨ng trëng trong giai ®o¹n tíi.
8/ GiÇy dÐp vµ s¶n xuÊt phô kiÖn
S¶n phÈm giµy dÐp so víi c¸c níc ASEAN, hÖ sè so s¸nh biÓu hiÖn RCA cña ViÖt Nam lµ 4, xÕp thø 2 sau Indonesia (RCA=4,6), c¸c níc ASEAN kh¸c còng cã lîi thÕ c¹nh tranh nh Th¸i Lan =2,9; Philippines =1,5. Theo ®¸nh gi¸ cña Trung t©m nghiªn cøu th¬ng m¹i thÕ giíi th× hiÖn nay vÞ thÕ cña ngµnh giµy da xÕp thø 11 trªn thÕ giíi vµ cã thÓ thay ®æi vÞ trÝ lªn thø 9. HiÖn nay hÇu hÕt c¸c s¶n phÈm ®Òu ®îc xuÊt khÈu sang ch©u ¢u, Mü.
§èi víi §ång Nai, ngµnh giµy dÐp trong nh÷ng n¨m qua cã tèc ®é t¨ng trëng kh¸ cao vµ ®ang cã thÕ m¹nh. §©y lµ ngµnh sö dông nhiÒu lao ®éng, gi¸ lao ®éng t¬ng ®èi thÊp vµ chÊt lîng s¶n phÈm ®îc thÞ trêng quèc tÕ chÊp nhËn, ngµnh cßn sö dông nguån cao su trong níc ®Ó s¶n xuÊt ®Õ giµy gãp phÇn gi¶m bít viÖc sö dông nguyªn vËt liÖu ngo¹i nhËp.
Qua ®iÒu tra thùc tÕ cho thÊy, nhãm s¶n phÈm giÇy dÐp s¶n xuÊt t¹i §ång Nai cã lîi thÕ vÒ chi phÝ nh©n c«ng vµ c¸c chi phÝ kh¸c thÊp, chÊt lîng s¶n phÈm cao. Tuy nhiªn, h×nh thøc s¶n xuÊt phÇn lín lµ thùc hiÖn gia c«ng c«ng cho c¸c th¬ng hiÖu næi tiÕng cña níc ngoµi.
9/ Hãa dîc (cho ngêi vµ ®éng thùc vËt)
§©y lµ nhãm s¶n phÈm míi ph¸t triÓn ë §ång Nai chñ yÕu gåm c¸c doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t níc ngoµi ®Çu t c«ng nghÖ hiÖn ®¹i nªn cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh cao. Khu vùc trong níc chØ cã mét doanh nghiÖp cña ®Þa ph¬ng qui m« nhá, kh¶ n¨ng ®Çu t ®æi míi c«ng nghÖ kÐm nªn kh«ng cã kh¶ n¨ng ph¸t triÓn s¶n phÈm míi, gÆp khã kh¨n vÒ c¹nh tranh ngay c¶ trªn thÞ trêng trong níc.
§©y lµ nhãm s¶n phÈm cã lîi thÕ vÒ thÞ trêng tiªu thô trong níc cã tiÒm n¨ng lín nhng thÞ phÇn chñ yÕu vÉn lµ c¸c s¶n phÈm cña c¸c nhµ ®Çu t níc ngoµi, s¶n phÈm trong níc s¶n xuÊt cßn h¹n chÕ vÒ thÞ phÇn vµ kh¶ n¨ng c¹nh tranh.
Chia sẻ với bạn bè của bạn: |