Tôn vinh đơn vị làm nhiệm vụ đấu tranh thi hành Hiệp định Paris

- Về quan hệ hợp tác song phương, Việt Nam đã thiết lập quan hệ ngoại giao với hơn 170 quốc gia trên thế giới, mở rộng quan hệ thương mại, xuất khẩu hàng hoá tới trên 230 thị trường của các nước và vùng lãnh thổ[1], ký kết trên 90 Hiệp định thương mại song phương, gần 60 Hiệp định khuyến khích và bảo hộ đầu tư, 54 Hiệp định chống đánh thuế hai lần và nhiều Hiệp định hợp tác về văn hoá song phương với các nước và các tổ chức quốc tế.[2]

 Việt Nam đã thiết lập quan hệ tốt với tất cả các nước lớn, trong đó có 5 nước thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc (P5), các nước trong nhóm G8; nâng quan hệ đối tác chiến lược với Trung Quốc trở thành đối tác chiến lược toàn diện, gia tăng nội hàm của quan hệ đối tác chiến lược với Nga, thiết lập quan hệ đối tác chiến lược với Nhật Bản, Ấn Độ, Hàn Quốc, Anh, Tây Ban Nha. Số lượng các cơ quan đại diện của ta ở nước ngoài cũng tăng lên (91 cơ quan) với 65 đại sứ quán, 20 tổng lãnh sự quán, 4 phái đoàn thường trực bên cạnh các tổ chức quốc tế, 1 văn phòng kinh tế văn hóa.

- Về hợp tác đa phương và khu vực: Việt Nam đã có mối quan hệ tích cực với các tổ chức tài chính tiền tệ quốc tế như Ngân hàng phát triển Á Châu, Quỹ tiền tệ thế giới, Ngân hàng thế giới. Tiến trình hội nhập kinh tế quốc tế của Việt Nam được đẩy mạnh và đưa lên một tầm cao hơn bằng việc tham gia các tổ chức kinh tế, thương mại khu vực và thế giới, ký kết các hiệp định hợp tác kinh tế đa phương. Tháng 7/1995 Việt Nam đã gia nhập Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) và chính thức tham gia Khu vực thương mại tự do ASEAN (AFTA) từ 1/1/1996. Đây được coi là một bước đột phá về hành động trong tiến trình hội nhập kinh tế quốc tế của Việt Nam. Tiếp đó, năm 1996 Việt Nam tham gia sáng lập Diễn đàn hợp tác Á - Âu (ASEM) và đến năm 1998, Việt Nam được kết nạp vào Diễn đàn hợp tác kinh tế Châu Á - Thái Bình Dương (APEC).

 Đặc biệt, tiến trình hội nhập kinh tế quốc tế của Việt Nam đã có một bước đi quan trọng khi Việt Nam chính thức trở thành thành viên của Tổ chức thương mại thế giới (WTO) vào ngày 11 tháng 01 năm 2007 sau 11 năm đàm phán gia nhập Tổ chức này.

 Tình hình Hội nhập kinh tế quốc tế của Việt Nam trong giai đoạn hiện nay có một số điểm nổi bật sau:

 1. Việt Nam đang tích cực tham gia và phát huy vai trò thành viên trong các tổ chức kinh tế quốc tế.

 Với tư cách là thành viên của các tổ chức kinh tế quốc tế: WTO, ASEAN, APEC, Việt Nam đã nỗ lực thực hiện đầy đủ, nghiêm túc các cam kết và tích cực tham gia các hoạt động trong khuôn khổ các tổ chức này. Cụ thể như sau:

 * Trong khuôn khổ WTO:

- Sau khi gia nhập WTO, Việt Nam đã tiến hành nhiều cải cách chính sách thương mại theo hướng minh bạch và tự do hóa hơn, việc cải cách này thể hiện ở các cam kết đa phương về pháp luật và thể chế cũng như các cam kết mở cửa thị trường hàng hoá, dịch vụ.

 - Việt Nam đã thực hiện đúng các cam kết đa phương và các cam kết mở cửa thị trường hàng hoá, dịch vụ cũng như các biện pháp cải cách đồng bộ nhằm tận dụng tốt các cơ hội và vượt qua thách thức trong giai đoạn ta hội nhập sâu hơn vào nền kinh tế toàn cầu.

- Là thành viên của WTO, ta đã cố gắng tham gia tích cực các cuộc đàm phán trong khuôn khổ WTO ở các nội dung có liên quan đến Việt Nam có liên quan đến Việt Nam như nông nghiệp, công nghiệp, sở hữu trí tuệ, trợ cấp thủy sản và chương trình hỗ trợ thương mại của WTO…

- Việt Nam đang tích cực chuẩn bị cho phiên rà soát chính sách thương mại lần đầu tiên của Việt Nam, dự kiến diễn ra trong khoảng thời gian đầu năm 2013.

* Trong khuôn khổ ASEAN

- Sau 16 năm tham gia Hiệp hội các Quốc gia Đông Nam Á (ASEAN, 1995-2011), mối quan hệ hợp tác khu vực giữa Việt Nam với ASEAN ngày càng phát triển toàn diện và có tác động sâu sắc tới đời sống kinh tế, xã hội và chính trị của Việt Nam, góp phần nâng cao vị thế của Việt Nam trên các diễn đàn hợp tác khu vực và thế giới. Đối với Việt Nam, ASEAN luôn là đối tác thương mại và đầu tư lớn nhất (riêng năm 2009, ASEAN là nhà đầu tư lớn thứ 2 của Việt Nam, sau Hoa Kỳ).

- Việc thực hiện các cam kết hội nhập sâu rộng nhằm xây dựng Cộng đồng ASEAN vào năm 2015 đã đóng góp thiết thực cho việc cải thiện môi trường luật pháp trong nước, tạo thuận lợi cho sản xuất kinh doanh và thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài, cũng như làm cơ sở, làm tiền đề giúp Việt Nam tham gia các khuôn khổ hợp tác song phương và đa phương khác.

- Sau khi hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ Chủ tịch luân phiên của ASEAN vào năm 2010, trong năm 2011, Việt Nam đã tích cực tham gia các chương trình hợp tác nhằm thực hiện Cộng đồng ASEAN vào năm 2015. Cho tới nay, Việt Nam là một trong số các nước có tỷ lệ thực hiện cao các biện pháp và sáng kiến đề ra trong Kế hoạch tổng thể xây dựng Cộng đồng kinh tế ASEAN.

 - Đối với Việt Nam, Diễn đàn APEC có ý nghĩa hết sức quan trọng. APEC là khu vực dành viện trợ phát triển lớn nhất, chiếm tới 65% tổng số vốn đầu tư nước ngoài, 60% giá trị xuất khẩu, 80% giá trị nhập khẩu, và 75% tổng số khách du lịch quốc tế tới Việt Nam. Hầu hết các đối tác chiến lược quan trọng và các đối tác kinh tế - thương mại hàng đầu của ta là các nền kinh tế thành viên của APEC.

 - Kể từ khi trở thành thành viên chính thức của Diễn đàn APEC năm 1998, Việt Nam đã thực hiện nghiêm túc các cam kết hợp tác của APEC như Báo cáo về Chương trình Hành động Quốc gia hàng năm, thực hiện Chương trình Hành động tập thể, các kế hoạch hợp tác về thuận lợi hoá thương mại, đầu tư... Ta cũng đảm nhận vị trí Chủ tịch và điều hành nhiều Nhóm công tác quan trọng như Nhóm Công tác Y tế nhiệm kỳ 2009 - 2010, Nhóm công tác về Đối phó với tình trạng khẩn cấp, Nhóm công tác về thương mại điện tử… Việt Nam đã triển khai thành công hơn 60 sáng kiến, đồng bảo trợ hàng trăm sáng kiến trên hầu hết các lĩnh vực thương mại, đầu tư, hợp tác kinh tế kỹ thuật, y tế, đối phó với thiên tai, chống khủng bố... Việt Nam đã được đánh giá là một trong những thành viên năng động, đã có nhiều sự đóng góp tích cực cho Diễn đàn APEC.

 * Trong khuôn khổ ASEM

 - Là diễn đàn đại diện hơn 60% dân số thế giới và đóng góp hơn 50% tổng sản phẩm quốc nội (GDP) toàn cầu, ASEM không chỉ là cầu nối cho quan hệ đối tác mới giữa hai châu lục Á-Âu mà còn hướng tới mục tiêu đem lại những đóng góp thiết thực cho hòa bình, hợp tác và phát triển trên thế giới.

 - Trong hai năm qua (2010-2011), Việt Nam đã tích cực đề xuất và triển khai nhiều sáng kiến, hoạt động của ASEM, nổi bật là việc tổ chức thành công nhiều hội thảo quan trọng như "Hội thảo về tăng cường hình ảnh ASEM thông qua các hoạt động văn hóa", "Hội thảo ASEM về vượt qua khủng hoảng- định hình sự phát triển bền vững", "Diễn đàn ASEM về an ninh lương thực", "Diễn đàn ASEM về biến đổi khí hậu", "Diễn đàn ASEM về lưới an toàn xã hội", Diễn đàn Á – Âu (ASEM) về tăng trưởng xanh với chủ đề: “Cùng hành động hướng tới các nền kinh tế xanh tăng”…

  2. Việt Nam đang tích cực tham gia vào đàm phán, ký kết các Hiệp định thương mại tự do

 Trong những năm gần đây, thế giới đang được chứng kiến sự gia tăng nhanh chóng của các Hiệp định thương mại tự do (FTA) để thiết lập các Khu vực thương mại tự do. Phù hợp với xu hướng hội nhập kinh tế quốc tế của thế giới và khu vực, tiến trình đàm phán và ký kết các FTA của Việt Nam đã được khởi động và triển khai cùng với tiến trình gia nhập các tổ chức quốc tế và khu vực. Đến nay, Việt Nam đã tham gia thiết lập FTA với 15 nước trong khung khổ của 6 FTA khu vực, bao gồm:

 + Khu vực thương mại tự do ASEAN (AFTA) được thiết lập bởi Hiệp định ưu đãi thuế quan có hiệu lực chung từ năm 1996; mở rộng sang lĩnh vực đầu tư bởi Hiệp định khu vực đầu tư ASEAN (AIA) từ năm 1998 sau đó được thay thế bằng Hiệp định đầu tư toàn diện ASEAN (ACIA).

+ Khu vực thương mại tự do ASEAN – Trung Quốc được thiết lập bởi Hiệp định khung về hợp tác kinh tế quốc tế ASEAN – Trung Quốc (ACFTA) năm 2002 và Hiệp định thương mại hàng hoá ASEAN – Trung Quốc (ACTIG) năm 2004, thực hiện từ 1/7/2005; riêng Việt Nam còn được điều chỉnh bởi Biên bản ghi nhớ Việt Nam – Trung Quốc (tháng 7/2005).

 + Khu vực thương mại tự do ASEAN- Hàn Quốc được thiết lập bởi Hiệp định hàng hoá ASEAN-Hàn Quốc (AKTIG) ký tháng 8 năm 2006, thực hiện từ 1/6/2007. Khu vực thương mại tự do ASEAN – Nhật Bản được thiết lập bởi Hiệp định đối tác Kinh tế toàn diện ASEAN – Nhật Bản (AJCEP) ký kết năm 2003, thực hiện từ năm 1998, riêng Việt Nam còn được điều chỉnh bởi Hiệp định đối tác kinh tế Việt Nam – Nhật Bản (VJEPA) năm 2008; thực hiện từ 1/1/2009.

+ Khu vực thương mại tự do ASEAN – Úc và Niu Dilân được thiết lập bởi Hiệp định thương mại tự do và quan hệ kinh tế thân thiện toàn diện ASEAN – Úc và NiuDilân (AANZCERFTA), ký kết từ tháng 2/2009, thực hiện từ 1/1/2010.

+ Khu vực thương mại tự do ASEAN - Ấn độ bước đầu hình thành và thiết lập bởi Hiệp định khung về hợp tác kinh tế toàn diện ASEAN - Ấn độ (AICECA) ký năm 2003 và Hiệp định thương mại hàng hoá ASEAN - Ấn độ (AITIG) ký kết năm 2009, thực hiện từ 01/06 năm 2010.

Ngoài việc ký kết và tham gia các Hiệp định Thương mại tự do với tư cách là thành viên khối ASEAN thì Hiệp định Thương mại tự do đầu tiên mà Việt Nam ký kết với tư cách là một bên độc lập là Hiệp định đối tác kinh tế Việt Nam – Nhật Bản (2008), tiếp đó là Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam – Chi Lê (11/11/2011). Hiện Việt Nam đang nghiên cứu tiền khả thi và triển khai đàm phán FTA với một số đối tác như EFTA (bao gồm 4 nước là Thuỵ Sỹ, Na Uy, Liechtenstein và Ai-xơ-len), Liên minh Hải quan (bao gồm 3 nước là Nga, Belarus và Kazakhstan), EU, Đài Loan, Thổ Nhĩ Kỳ... Việt Nam cũng đã chính thức tham gia vào đàm phán Hiệp định Đối tác kinh tế chiến lược xuyên Thái Bình Dương (TPP) từ tháng 11/2010.

3. Việt Nam đã và đang thực hiện các cam kết hội nhập kinh tế quốc tế với mức độ tự do hoá sâu rộng

 * Các cam kết trong khuôn khổ WTO:

 Toàn bộ các cam kết về thuế quan của Việt Nam trong WTO được thể hiện trong Biểu cam kết về Hàng hoá của Việt nam:

- Việt Nam cam kết ràng buộc với toàn bộ Biểu thuế nhập khẩu hiện hành gồm 10.600 dòng thuế.

- Thuế suất cam kết cuối cùng có mức bình quân giảm đi 23% so với mức thuế bình quân hiện hành (thuế suất MFN) của Biểu thuế (từ 17,4% xuống còn 13,4%). Thời gian thực hiện sau 5- 7 năm.

- Trong toàn bộ Biểu cam kết, Việt Nam cắt giảm thuế với khoảng 3.800 dòng thuế (chiếm 35,5% số dòng của Biểu thuế);

* Cam kết thuế quan của Việt Nam trong các FTA khu vực

- Về mức độ tự do hoá: cơ bản là cao hơn mức cam kết gia nhập WTO của Việt Nam. Trong đó, khoảng 90% số dòng thuế (tính theo dòng thuế của kim ngạch nhập khẩu) với khung thời gian thực hiện cắt giảm xuống 0% trong vòng 10 năm, có một số ít tỉ lệ dòng thuế được phép linh hoạt trong khoảng thời gian kéo dài thêm 2 – 6 năm. Trong đó, mức độ tự do hoá trong cam kết AFTA/ CEPT /ATIGTA cao nhất (99 dòng thuế 8 số), thấp nhất là trong cam kết AIFTA/AITIG (80 dòng thuế 6 số) và trong cam kết AJCEP (88,6% dòng thuế 10 số).

 - Về lộ trình cắt giảm thuế: Với AFTA, ACFTA và AKFTA việc giảm thuế sẽ được thực hiện theo lộ trình qui định cho các bước giảm thuế hàng năm (AFTA: 1996 -2006-2015-2018, AKFTA: 2007-2016-2018). Mô hình giảm thuế đối với các FTA còn lại (AJCEP, AIFTA, ANZFTA, VJEPA) sẽ cắt giảm dần đều từng năm để đạt mức thuế suất cuối cùng theo cam kết. (AJCEP: 2008-2018-2024, VJEPA: 2009-2019-2015, ANZFTA: 2010-2018-2020, và AIFTA: 2010-2018-2021).

 * Cam kết thuế quan của Việt Nam trong FTA Việt Nam  – Chi Lê

- Việt Nam cam kết xoá bỏ thuế quan đối với 87,8% số dòng thuế trong biểu thuế nhập khẩu hiện hành (chiếm 91,22% kim ngạch nhập khẩu từ Chi lê sang Việt Nam năm 2007) trong vòng 15 năm. Trong 12,2% số dòng thuế còn lại có 4,08% số dòng thuế thuộc danh mục loại trừ (không tham gia giảm, xoá bỏ thuế), 3,37% số dòng thuế được giữ nguyên thuế suất cơ sở và 4,75% số dòng thuế được giảm thuế một phần.

 4. Việt Nam đã và đang gặt hái được những thành tựu trong việc tự do hoá thương mại và mở cửa thị trường

  - Thời kỳ 2001-2010, tăng trưởng kim ngạch xuất khẩu hàng hóa bình quân 17,42%, cao hơn 2,42% so với chỉ tiêu đề ra tại Chiến lược phát triển xuất khẩu 2001-2010.

 Tính riêng trong giai đoạn 2007-2010, là giai đoạn sau khi gia nhập WTO, xuất khẩu tăng bình quân 14% năm, nhập khẩu tăng bình quân 11% năm.

 Đến năm 2011, theo số liệu của Tổng cục Thống kê, kim ngạch hàng hóa xuất khẩu đạt 96,3 tỷ USD là là mức cao nhất từ trước tới nay, tăng 33,3% so với kỷ lục đạt được trong năm 2010. Đồng thời, mức nhập siêu của năm 2011 là mức thấp nhất trong vòng 5 năm qua.

- Cơ cấu mặt hàng xuất khẩu của Việt Nam giai đoạn 2001-2010 đã có sự chuyển dịch khá tích cực theo hướng tăng dần tỷ trọng nhóm hàng chế biến và giảm dần hàng xuất khẩu thô. Trong đó, tỷ trọng của nhóm hàng nông, lâm, thuỷ sản giảm dần từ 29,37% năm 2001 xuống còn 23,3% vào năm 2010; nhóm hàng công nghiệp nhẹ và tiểu thủ công nghiệp đã tăng mạnh từ 35,72% vào năm 2001, lên 48,9% năm 2010; nhóm hàng nhiên liệu khoáng sản giảm từ 34,92% năm 2001 xuống còn 27,8% năm 2010.

 - Thị trường ngoài nước ngày càng mở rộng, đa dạng. Số lượng thị trường xuất khẩu đã tăng gấp hơn 1,4 lần sau 10 năm, từ 160 thị trường lên trên 230 thị trường. Cơ cấu thị trường xuất, nhập khẩu đã có sự chuyển dịch theo hướng giảm dần lệ thuộc vào thị trường Châu Á.

 -----------------------------

 [1] Theo các Báo cáo của các Bộ/ngành của Uỷ ban quốc gia về Hợp tác kinh tế quốc tế

 [2] Theo các Báo cáo của các Bộ/ngành của Uỷ ban quốc gia về Hợp tác kinh tế quốc tế

 Lâm Quỳnh Anh

Văn phòng UBQG – HTKTQT

Bộ Ngoại giao Việt Nam

Website Bộ Ngoại giao xin trân trọng giới thiệu nội dung trả lời phỏng vấn của Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Gia Khiêm:

Năm 2007 để lại trong mỗi người dân Việt Nam niềm phấn khởi và tự hào về những bước tiến quan trọng của đất nước trên con đường phát triển kinh tế-xã hội và hội nhập quốc tế. Dưới sự chỉ đạo đúng đắn, kịp thời và tham gia trực tiếp của Lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Chính phủ và Quốc hội, phát huy vị thế mới của đất nước và trên nền tảng những thắng lợi của năm 2006, công tác đối ngoại đã tiếp tục được triển khai một cách toàn diện và đạt được được nhiều thành tựu quan trọng, đóng góp xứng đáng vào những thắng lợi chung của đất nước.

Thành tựu trước hết là chúng ta đã đưa khuôn khổ quan hệ hữu nghị và hợp tác với các nước, nhất là các đối tác quan trọng đi vào chiều sâu, lên tầm cao mới và mở ra nhiều cơ hội hợp tác với các đối tác tiềm năng khác. Đối ngoại đã góp phần bảo vệ vững chắc chủ quyền, an ninh và toàn vẹn lãnh thổ của đất nước, đấu tranh có hiệu quả chống mọi âm mưu can thiệp, chống phá Tổ quốc Việt Nam XHCN.

Thứ hai, công tác ngoại giao phục vụ kinh tế được thúc đẩy mạnh mẽ, góp phần quan trọng vào việc đạt kỷ lục về thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI), viện trợ phát triển (ODA), thương mại, du lịch, lao động và kiều hối...., mở ra những cơ hội phát triển kinh tế nước ta trong những năm tới.

Thứ ba, hoạt động ngoại giao đa phương tiếp tục được triển khai tích cực, nổi bật trong năm qua là việc Việt Nam được bầu vào vị trí Uỷ viên không thường trực Hội đồng Bảo an Liên Hợp quốc nhiệm kỳ 2008-2009 với số phiếu rất cao.

Thứ tư, công tác bảo hộ công dân và vận động người Việt Nam ở nước ngoài tiếp tục thu được những kết quả quan trọng qua những chính sách và biện pháp cụ thể như Quyết định của Thủ tướng Chính phủ về việc miễn thị thực cho người Việt Nam định cư ở nước ngoài; bảo vệ các quyền lợi chính đáng của cộng đồng người Việt, lợi ích của doanh nghiệp, doanh nhân, lao động, công dân Việt Nam ở nước ngoài; hỗ trợ cứu nạn bà con ngư dân ta bị thiên tai, bão lụt...

Thứ năm, công tác thông tin tuyên truyền và văn hoá đối ngoại tiếp tục đổi mới, phát huy tính chủ động, sáng tạo, quảng bá hình ảnh đất nước Việt Nam năng động, đổi mới, thân thiện, thuỷ chung và là một điểm đến an toàn của thế giới.

Yêu cầu đặt ra hiện nay và trong những năm tới là cần tiếp tục đổi mới tư duy, quán triệt sâu sắc nội dung, nhiệm vụ của đường lối, chính sách mà Đại hội X của Đảng đề ra; tăng cường tính chủ động, sáng tạo và hiệu quả trong hoạt động đối ngoại; kết hợp chặt chẽ giữa chính trị, kinh tế và văn hoá; phối hợp chặt chẽ đối ngoại với các lĩnh vực khác như quốc phòng, an ninh, ngoại giao nhân dân... để tạo ra sức mạnh tổng hợp, thực hiện thắng lợi công cuộc đổi mới, công nghiệp hoá và hiện đại hoá đất nước. Trên cơ sở đó, hoạt động đối ngoại thời gian tới sẽ tập trung vào một số hướng chính sau:

Một là, tiếp tục củng cố, hoàn thiện và nâng cao khuôn khổ quan hệ hợp tác với các nước; phát huy vai trò Ủy viên không thường trực Hội đồng Bảo an Liên Hợp quốc; tham gia tích cực hơn nữa trong các diễn đàn đa phương ở khu vực và trên thế giới; chủ động tham gia giải quyết các vấn đề toàn cầu, nhằm nâng cao vai trò và vị thế của Việt Nam.

Hai là, đẩy mạnh công tác ngoại giao phục vụ kinh tế; triển khai mạnh mẽ Chương trình hành động của Chính phủ thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 khóa X về việc đưa nền kinh tế nước ta phát triển nhanh và bền vững; thúc đẩy hợp tác đa chiều trên các lĩnh vực văn hoá, giáo dục, khoa học - công nghệ...

Ba là, tập trung hoàn thành việc phân giới, cắm mốc với các nước láng giềng trong năm 2008; kịp thời giải quyết các vấn đề nảy sinh về biên giới lãnh thổ trên bộ cũng như trên biển với các nước, góp phần vào việc tạo môi trường thuận lợi cho phát triển và bảo vệ vững chắc chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ của đất nước.

Bốn là, tiếp tục đẩy mạnh việc thực hiện Nghị quyết của Bộ Chính trị và Chương trình hành động của Chính phủ về công tác đối với người Việt Nam ở nước ngoài trong giai đoạn mới; tăng cường công tác bảo hộ công dân, tạo điều kiện thuận lợi cho kiều bào hội nhập thành công vào đời sống nước sở tại và đóng góp cho công cuộc xây dựng và bảo vệ đất nước.

Năm là, đẩy mạnh đổi mới và nâng cao hiệu quả công tác thông tin tuyên truyền và văn hoá đối ngoại, phối hợp và phục vụ hiệu quả các nhiệm vụ chính trị đối ngoại và kinh tế đối ngoại.

Một trong những động lực thúc đẩy những thành tựu kinh tế trong năm qua là nỗ lực về hoạt động Ngoại giao kinh tế. Vậy đồng chí có thể cho biết những kết quả đáng kể nhất trong hoạt động này trong năm qua?

Trước những vận hội mới của đất nước, ngành Ngoại giao đã chọn năm 2007 là năm Ngoại giao kinh tế để phát huy mạnh mẽ hơn nữa lợi thế của Ngoại giao cho sự nghiệp phát triển đất nước. Năm qua, Việt Nam đã nắm bắt được những cơ hội mới và biến đó thành luồng vốn đầu tư nước ngoài kỷ lục trên 20 tỷ đô la Mỹ, nguồn vốn ODA đạt 5,42 tỷ đô la Mỹ, kim ngạch xuất khẩu cũng lên tới gần 50 tỷ đô la Mỹ. Nhìn lại một năm qua, có thể nói công tác Ngoại giao kinh tế đã đạt được hiệu quả tích cực trên các mặt sau:

Thứ nhất, gắn kết ngày càng hiệu quả chính trị đối ngoại với kinh tế đối ngoại. Các chuyến thăm cấp cao trong năm qua của Lãnh đạo Đảng, Nhà nước và Chính phủ đã thành công trên nhiều phương diện cả về chính trị và kinh tế, nâng quan hệ giữa ta với các nước tới thăm lên một tầm cao mới, đưa đến những thoả thuận kinh tế với tổng giá trị lên tới hàng chục tỷ đô la Mỹ.

Thứ hai, ngành Ngoại giao đã làm tốt công tác tham mưu, đóng góp hiệu quả vào việc triển khai quan hệ với các nước đối tác hàng đầu. Bộ Ngoại giao đã khuyến nghị và chủ trì tổ chức để Thủ tướng ta dự Diễn đàn Kinh tế thế giới ở Davos. Chuyến công tác ngắn nhưng rất hiệu quả này đã mở ra cơ hội hiện thực cho việc Việt Nam đăng cai tổ chức Diễn đàn kinh tế thế giới về Đông Á vào năm 2009 và các hoạt động của các CEO lớn của thế giới tại Việt Nam trong những năm tới.

Bộ Ngoại giao cũng tham mưu cho Chính phủ về tranh thủ nguồn vốn nhàn rỗi ở vùng Vịnh (Trung Đông) và triển khai mạnh các biện pháp để tranh thủ nguồn vốn này. Chưa bao giờ có sự quan tâm lớn như vậy của các nước Trung Đông-Châu Phi tới quan hệ các mặt với Việt Nam. Đây là kết quả vận động của Bộ Ngoại giao và các cơ quan đại diện, của chuyến thăm tới khu vực của Phó Thủ tướng thường trực Nguyễn Sinh Hùng, Bộ trưởng Kế hoạch-Đầu tư và Thứ trưởng Ngoại giao với tư cách đặc phái viên của Chính phủ…cũng như sau kết quả của Hội nghị toàn quốc đánh giá về quan hệ hợp tác với Trung Đông-Châu Phi do Bộ Ngoại giao chủ trì tổ chức;

Thứ ba, Bộ Ngoại giao đã triển khai nhiều hình thức đa dạng hỗ trợ địa phương và doanh nghiệp hiệu quả và thiết thực.

Bộ Ngoại giao đã lần đầu tiên chủ trì và tổ chức hoạt động xúc tiến kinh tế đối ngoại cho 7 tỉnh biên giới phía Bắc và thành phố Hải Phòng sang Vân Nam, Quảng Tây, Quảng Đông (Trung Quốc). Hoạt động rất thành công, được các địa phương ta và bạn đánh giá cao. Bộ Ngoại giao cũng chủ trì phối hợp với Thành phố Đà Nẵng và các địa phương tổ chức Tuần lễ Hành lang Kinh tế Đông-Tây (EWEC) với nhiều hoạt động phong phú, góp phần xúc tiến thương mại, đầu tư và du lịch, nâng cao hình ảnh Việt Nam trong cơ chế hợp tác này.

Năm 2007 cũng là năm đầu tiên Bộ Ngoại giao chủ động tổ chức đón các Đoàn doanh nghiệp lớn của các nước sang thăm và tìm hiểu cơ hội kinh doanh, đầu tư tại Việt Nam. Nổi bật là đón Chủ tịch Tập đoàn GE (Mỹ), hai đoàn doanh nghiệp lớn của Thái Lan do Lãnh đạo tập đoàn Amata và CP dẫn đầu, tập đoàn Tân Hoa (Hồng Kông); tập đoàn Tata (Ấn Độ); hỗ trợ hoạt động của Hội đồng Kinh doanh Mỹ-ASEAN với đại diện 18 tập đoàn hàng đầu của Mỹ vào tìm hiểu cơ hội đầu tư kinh doanh ở Việt Nam, mở ra cơ hội hiện thực đầu tư nhiều tỷ đôla Mỹ vào nước ta trong những năm tới.

Công tác Ngoại giao kinh tế đã nhận được sự hỗ trợ và phối hợp tích cực của nhiều bộ, ngành, địa phương và doanh nghiệp, nhờ vậy ngành Ngoại giao đã làm tốt Năm Ngoại giao kinh tế, đóng góp thiết thực cho sự nghiệp phát triển đất nước.

Việt Nam đã trở thành thành viên không thường trực của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc. Vậy trong năm 2008, Việt Nam sẽ gánh vác trọng trách này như thế nào?

Việc Việt Nam trở thành thành viên Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc vừa là vinh dự, vừa là trách nhiệm, thách thức lớn đối với chúng ta. Xác định được điều đó, ngay sau khi đưa ra chủ trương ứng cử từ năm 1997, song song với những nỗ lực tranh thủ sự ủng hộ của các nước, trong 10 năm qua chúng ta đã và đang có những bước chuẩn bị tích cực và kỹ càng để có thể đảm nhiệm tốt nhất vai trò làm Ủy viên không thường trực Hội đồng Bảo an. Đến nay, với sự phối hợp của nhiều Bộ, ngành, chúng ta đã cơ bản hoàn tất các khâu chuẩn bị về mọi mặt.

Về cơ chế ra quyết định, chúng ta đã nghiên cứu, liên tục cập nhật thông tin, tiến hành tham vấn với nhiều nước, đặc biệt là các nước trong Hội đồng Bảo an, về các vấn đề mà Hội đồng Bảo an xem xét, từ đó hệ thống hoá lập trường cơ bản của ta, đưa ra các phương thức xử lý phù hợp. Ngoài ra, ta cũng tiến hành phân cấp ra quyết định để đảm bảo cơ chế ra quyết định nhanh chóng đồng thời tính toán kỹ lưỡng đến lợi ích quốc gia và trách nhiệm đối với cộng đồng quốc tế.

Về công tác tổ chức, chúng ta đã hoàn thiện cơ chế phối hợp tương đối đồng bộ và chặt chẽ, bao gồm cơ chế liên Bộ, Ban, Ngành, Nhóm công tác liên Vụ trong Bộ Ngoại giao và cơ chế phối hợp giữa Bộ Ngoại giao với Phái đoàn đại diện tại Liên hợp quốc. Ta chủ trương và trên thực tế đã thúc đẩy các hoạt động tham vấn, chia sẻ thông tin ở cấp thủ đô và phái đoàn đại diện với các quốc gia trong và ngoài Hội đồng Bảo an, đặc biệt là với tất cả 5 Uỷ viên thường trực (P5) của cơ quan này. Các nước cũng rất coi trọng vai trò của ta tại Hội đồng Bảo an trong hai năm tới, nhiều nước đã chủ động đề nghị hợp tác với ta. Bộ Ngoại giao cũng đã có nhiều hoạt động tăng cường nguồn nhân lực cho nhiệm vụ trọng đại hai năm tới.

Về nhân sự, đó là một quá trình lâu dài. Chúng ta đã cử cán bộ tham dự các khoá đào tạo trong và ngoài nước để nâng cao kỹ năng ngoại giao đa phương và nắm bắt các vấn đề liên quan chức năng hoạt động của Hội đồng Bảo an. Trong hai năm qua, Phái đoàn Đại diện Thường trực Việt Nam tại Liên hợp quốc đã được tăng cường thêm nhiều cán bộ có trình độ và kinh nghiệm.

Với vị thế và vai trò mới của ta, dựa trên những kinh nghiệm đã tích lũy và quá trình chuẩn bị kỹ lưỡng, đặc biệt là được sự quan tâm chỉ đạo sát sao của Đảng và Nhà nước, sự phối hợp tham gia của nhiều ngành và sự đồng lòng ủng hộ của toàn dân, tôi tin tưởng rằng chúng ta sẽ đảm đương tốt trọng trách là Uỷ viên không thường trực HĐBA LHQ nhiệm kỳ 2008-2009, đóng góp tích cực vào hòa bình, ổn định và phát triển trên thế giới./

Theo TTXVN

http://www.vietnamconsulate-guangzhou.org/

Cơ quan đại diện ngoại giao VN ở nước ngoài