“Nghiên cứu đa dạng sinh học của côn trùng nước ở Vườn Quốc gia Ba Vì, Hà Nội”

Số lượng cá thể của các bộ côn trùng nước tại khu vực nghiên cứu

tải về 0.84 Mb.

trang	6/8
Chuyển đổi dữ liệu	02.09.2016
Kích	0.84 Mb.
	#30935

1 2 3 4 5 6 7 8

3.3. Số lượng cá thể của các bộ côn trùng nước tại khu vực nghiên cứu

Ngoài việc xác định thành phần loài côn trùng nước, chúng tôi cũng tiến hành thu mẫu định lượng tại mỗi điểm điều tra. Tại mỗi điểm, mẫu định lượng được thu ở cả 2 dạng thủy vực là nước chảy và nước đứng. Tuy nhiên do việc thu mẫu được tiến hành vào mùa khô, một số địa điểm lòng suối bị thu hẹp nên không thể tiến hành thu mẫu định lượng đồng thời có những điểm điều tra do đặc điểm sinh cảnh chỉ thu mẫu định lượng nước chảy hoặc nước đứng. Vì thế mặc dù tiến hành thu mẫu tại 16 điểm nhưng số lần lấy mẫu định lượng chỉ có 20 lần. Mẫu định lượng được thu bằng lưới suber net có diện tích 0,25m² do đó tổng diện tích lấy mẫu tại khu vực nghiên cứu là 5m². Kết quả phân tích định lượng được trình bày trong bảng 4 và hình 3.

Bảng 4. Số lượng cá thể của các bộ côn trùng nước tại khu vực nghiên cứu

STT	Tên bộ	Số cá thể/5m²	Tỷ lệ (%)
1	Bộ Phù du	761	44,2
2	Bộ Cánh lông	154	9,0
3	Bộ Cánh cứng	298	17,3
4	Bộ Chuồn chuồn	32	1,9
5	Bộ Cánh nửa	29	1,7
6	Bộ Hai cánh	399	23,2
7	Bộ Cánh úp	41	2,4
8	Bộ Cánh vảy	3	0,2
9	Bộ Cánh rộng	3	0,2
Tổng		1720	100

Như vậy tổng số cá thể thu được là 1720, trong đó bộ Phù du có số lượng cá thể nhiều nhất với 761 cá thể chiếm 44,2% tổng số cá thể, bộ Hai cánh có số cá thể đứng thứ 2 với 399 cá thể chiếm 23,2%, bộ Cánh cứng với 298 cá thể chiếm 17,3%, bộ Cánh lông với 154 cá thể chiếm 9,0%, bộ Cánh úp với 41 cá thể chiếm 2,4%, bộ Chuồn chuồn với 32 cá thể chiếm 1,9%, bộ Cánh nửa với 29 cá thể chiếm 1,7% , 2

bộ Cánh vảy và Cánh rộng cùng thu được số lượng cá thể ít nhất là 3 cá thể chiếm 0,2%.

Hình 3. Số lượng cá thể của các bộ côn trùng nước tại khu vực nghiên cứu

Khi so sánh thành phần loài và số lượng cá thể nhận thấy có sự khác biệt khá lớn giữa tỷ lệ số loài và tỷ lệ số cá thể thu được của từng bộ. Cụ thể bộ Phù du tuy chiếm ưu thế về cả số loài và số cá thể tuy nhiên nếu tỷ lệ loài của bộ Phù du chỉ chiếm 20,1% thì tỷ lệ số cá thể lớn hơn rất nhiều chiếm đến 44,2%, bên cạnh đó bộ Hai cánh chỉ có số tỷ lệ loài chiếm 10,7% tuy nhiên tỷ lệ số cá thể của bộ này lại lên đến 17,3%. Bộ Cánh lông xác định được 31 loài chiếm 18,3% tổng số loài nhưng số cá thể thu được chỉ có 154 cá thể chiếm 9,0% tổng số loài. Có thể nói sự phân bố của các bộ côn trùng nước tại khu vực nghiên cứu không đồng đều.

3.4. Một số đặc điểm của quần xã côn trùng nước tại các dạng sinh cảnh

VQG Ba Vì có hệ động thực vật phong phú, cảnh quan đẹp vì thế các hoạt động du lịch ở khu vực này ngày càng phát triển kéo theo đó là các hoạt động cải tạo sông suối phục vụ mục đích tham quan của du khách. Dưới những tác động đó, sinh cảnh suối đã có nhiều biến đổi so với ban đầu, cùng với các hoạt động sản xuất nông nghiệp đã tạo ra những dạng sinh cảnh khác nhau. Để tìm hiểu đặc điểm của quần xã côn trùng nước ở những dạng sinh cảnh khác nhau chúng tôi đã chia 16 điểm thu mẫu theo 3 dạng sinh cảnh:

Sinh cảnh 1: Suối nằm trong rừng tự nhiên, ít chịu tác động của con người, gồm có các điểm: S1, S2, S3, S8, S9, S11, S12, S14.

Sinh cảnh 2: Suối chịu tác động của các hoạt động du lịch, gồm có các điểm: S4, S5, S6, S7, S10, S13.

Sinh cảnh 3: Suối chịu tác động của các hoạt động nông nghiệp, gồm có các điểm: S15, S16.

3.4.1. Thành phần loài côn trùng nước theo dạng sinh cảnh

Khi tiến hành so sánh số thành phần loài của từng bộ côn trùng nước ở 3 dạng sinh cảnh (Bảng 5) có thể thấy: sinh cảnh 1 và sinh cảnh 2 có số chênh lệch không lớn, trong khi sinh cảnh 3 thu được số loài ít hơn hẳn. Sinh cảnh 1 có số loài lớn nhất với 122 loài, sinh cảnh 2 với 104 loài ít hơn sinh cảnh 1 là 18 loài trong khi đó sinh cảnh 3 chỉ thu được 50 loài nghĩa là chỉ gần bằng một nửa số loài thu được ở sinh cảnh 1 và sinh cảnh 2.

Bảng 5. Số lượng loài côn trùng nước theo các dạng sinh cảnh

STT	Tên bộ	Số loài
STT	Tên bộ	Sinh cảnh 1	Sinh cảnh 2	Sinh cảnh 3
1	Bộ Phù du	28	26	14
2	Bộ Cánh lông	20	21	7
3	Bộ Cánh cứng	20	13	6
4	Bộ Chuồn chuồn	13	14	7
5	Bộ Cánh nửa	13	9	3
6	Bộ Hai cánh	15	10	7
7	Bộ Cánh úp	12	8	4
8	Bộ Cánh vảy	0	2	1
9	Bộ Cánh rộng	1	1	1
Tổng		122	104	50

Hình 4. Số loài của từng bộ côn trùng nước giữa các sinh cảnh

So sánh sự khác nhau về số loài giữa từng bộ côn trừng nước (Hình 4) có thể thấy: Các bộ Phù du, Cánh cứng, Hai cánh và bộ Cánh úp thu được số lượng loài lớn nhất ở sinh cảnh 1; các bộ Cánh lông, Chuồn chuồn, Cánh vảy thu được số lượng loài lớn nhất ở sinh cảnh 2; riêng bộ Cánh rộng chỉ thu được duy nhất một loài ở cả 3 sinh cảnh. Thành phần loài cụ thể của từng dạng sinh cảnh được trình bày trong bảng 6.

Bảng 6. Thành phần loài côn trùng nước thu được theo ba dạng sinh cảnh

STT	Taxon	Sinh cảnh 1	Sinh cảnh 2	Sinh cảnh 3
	Bộ Ephemeroptera
	Họ Austremerellidae
1	Vietnamella thani	+	+
	Họ Baetidae
2	Acentrella sp. 1	+	+
3	Baetis sp. 1	+	+	+
4	Baetis sp. 3	+		+
5	Baetiella trispinata		+	+
6	Baetiella sp. 1		+
7	Nigrobaetis sp. 1	+	+
8	Nigrobaetis sp. 2	+	+	+
9	Platybaetis bishopi	+
10	Platybaetis edmundsi	+	+
11	Procloeon sp.	+	+
	Họ Caenidae
12	Caenis cornigera	+	+	+
13	Caenis sp.	+
	Họ Ephemeridae
14	Ephemera serica	+	+
15	Ephemera sp. 1		+	+
	Họ Ephemerellidae
16	Cincticostella gosei	+	+
17	Serratella albostriata			+
18	Serratella sp. 1		+
19	Torleya sp. 2	+	+	+
	Họ Heptageniidae
20	Afronurus mnong	+	+
21	Asionurus primus	+
22	Ecdyonurus cervina	+	+	+
23	Ecdyonurus landai	+	+
24	Epeorus bifurcatus	+	+
25	Epeorus hieroglyphicus	+	+
26	Iron martinus	+	+
27	Paegniodes dao	+	+	+
28	Thalerosphyrus vietnamensis	+	+
	Họ Leptophlebiidae
29	Choroterpes trifurcata	+	+
30	Choroterpides major			+
31	Habrophlebiodes prominens	+	+	+
32	Thraulus bishopi	+
	Họ Polymitarcyidae
33	Polyplocia orientalis	+	+	+
	Họ Teloganodidae
34	Teloganodes tristis	+		+
	Bộ Plecoptera
	Họ Leuctridae
35	Perlomyia sp.	+
36	Rhopalopsole sp.		+
	Họ Nemouridae
37	Amphinemura sp.	+
	Họ Peltoperlidae
38	Cryptoperla bisaeta	+	+
39	Cryptoperla meo	+
	Họ Perlidae
40	Acroneuria sp.	+
41	Etrocorema nigrogeniculatum	+	+
42	Kiotina sp. 1	+	+
43	Phanoperla sp. 1	+		+
44	Phanoperla sp. 2	+	+	+
45	Tetropina sp. 1	+	+	+
46	Togoperla noncoloris	+	+	+
47	Togoperla sp. 1	+	+
	Bộ Trichoptera
	Họ Brachycentridae
48	Brachycentrus sp.		+
49	Micrasema sp.		+
	Họ Calamoceratidae
50	Anisocentropus sp.	+
	Họ Diseudopsidae
51	Pseudoneureclipsis sp.	+	+
	Họ Ecnomidae
52	Ecnomus sp.		+
	Họ Glossosomatidae
53	Glossosoma sp.	+	+
	Họ Hydropsychidae
54	Arctopsyche sp.		+
55	Ceratopsyche sp.		+	+
56	Hydatomanicus sp.	+	+	+
57	Hydropsyche sp. 2	+	+	+
58	Hydropsyche sp. 3	+	+	+
59	Hydropsyche sp. 4	+		+
60	Hydromanicus sp. 2	+		+
	Họ Leptoceridae
61	Setodes sp.	+
62	Leptocerus sp.		+
63	Mystacides sp.		+
64	Oecetis sp.	+
	Họ Lepidostomatidae
65	Lepidostoma sp.	+
	Họ Odontoceridae
66	Marilia sp. 1	+	+
67	Marilia sp. 2	+	+
68	Psilotreta sp.	+	+
	Họ Polycentropodidae
69	Neureclipsis sp.	+	+
70	Nyctiophylax sp.
71	Plectrocnemia sp.	+	+
	Họ Rhyacophilidae
72	Rhyacophyla sp. 1	+	+	+
	Họ Sericostomatidae
73	Gumaga sp.	+
74	Notidobia sp.	+
	Họ Stenopsychidae
75	Stenopsyche sp.		+
	Họ Uenoidae
76	Neophylax sp.		+
77	Oligophlebodes sp.		+
	Họ Xiphocentronidae
78	Melanotrichia sp.	+
	Bộ Coleoptera
	Họ Curculionidae
79	Echinocnemus sp.	+
	Họ Dryopidae
80	Dryops sp.	+
81	Helichus sp.	+
	Họ Dytiscidae
82	Colymbetes sp.			+
83	Hyphydrus sp.	+
	Họ Elmidae
84	Ordobrevia sp.	+	+	+
	Họ Gyrinidae
85	Dineutus sp.	+
86	Gyrinus sp.	+	+
87	Orectochilus sp.		+
	Họ Haliplidae
88	Peltodytes sp.		+
	Họ Hydrophilidae
89	Berosus sp.	+	+
90	Hydrophilus sp.	+
91	Enochrus sp.	+
92	Laccobius sp.	+
93	Regimbartia sp.		+
94	Stemolophus sp.	+
	Họ Lampyridae
95	Luciola sp.	+
	Họ Noteridae
96	Hydrocanthus sp.			+
	Họ Ptilodactiliidae
97	Stenocolus sp.	+
	Họ Psephenidae
98	Jaechanax sp.	+	+
99	Ectopria sp.		+
100	Psephenoides sp.	+	+	+
101	Psephenus sp.		+
102	Eubrianax sp.	+	+	+
103	Mateopsephus sp.
104	Macroeubria luei	+
105	Schinostethus albosulcus		+
	Họ Scirtidae
106	Cyphon sp.	+	+	+
107	Scirtes sp.	+
	Bộ Diptera
	Họ Athericidae
108	Atrichops sp.		+
109	Suragina sp.	+	+	+
	Họ Blephariceridae
110	Blepharicera sp.	+
	Họ Ceratopogonidae
111	Atrichopogon sp.	+
112	Probezzia sp.	+	+
	Họ Chironomidae
113	Ablabesmyia sp.	+	+
114	Chironomus sp. 1	+	+	+
115	Chironomus sp. 2	+		+
116	Orthocladius sp.			+
	Họ Dolichopolidae
117	Rhaphium sp.	+
	Họ Empididae
118	Rhamphomyia sp.	+
	Họ Pelecorhynchidae
119	Glutops sp.	+
	Họ Simulidae
120	Simulium venustum	+	+	+
121	Simulium sp.		+
	Họ Tabanidae
122	Tabanus sp.	+	+
	Họ Tipulidae
123	Antocha sp.	+
124	Tipula sp. 1	+	+	+
125	Hexatoma sp.	+	+	+
	Bộ Megaloptera
	Họ Corydalidae
126	Neochauliodes sp.	+	+	+
	Bộ Lepidoptera
	Họ Crambidae
127	Ostrinia sp.			+
	Họ Pyralidae
128	Elophila sp.		+
129	Parapoynx sp.		+
	Bộ Hemiptera
	Họ Gerridae
130	Amemboa sp. 1	+
131	Amembos sp. 2	+
132	Gerris sp.	+		+
133	Metrocoris acutus		+
134	Metrocoris sp. 1	+
135	Metrocoris sp. 2	+
136	Metrocoris sp. 3	+	+
137	Ptilomera hylactor		+	+
138	Ptilomera sp. 1	+
139	Ptilomera sp. 2	+
	Họ Hebridae
140	Timasius sp.		+
	Họ Helotrephidae
141	Hydrotrephes sp.		+
142	Idiotrephes sp.	+
143	Trephotomas sp.		+
	Họ Micronectidae
144	Micronecta sp.	+	+
	Họ Naucoridae
145	Gestroiella sp.		+
146	Laccocoris sp.		+
	Họ Nepidae
147	Cercotmetus asiaticus	+
	Họ Veliidae
148	Microvelia sp.	+		+
149	Rhagovelia sumatrensis	+
	Bộ Odonata
	Họ Aeshnidae
150	Aesehnophlebia sp.		+	+
151	Gynacantha sp.	+	+
	Họ Calopterygidae
152	Matrona basilaris		+
	Họ Cordulegastridae		+
153	Cordulegaster sp.	+
154	Anotogaster sp.	+	+
	Họ Corduliidae
155	Epitheca marginata	+	+	+
	Họ Chlorocyphidae
156	Rhinocypha sp.	+	+	+
	Họ Chlorolestidae
157	Megalestes sp.	+
	Họ Euphaeidae
158	Euphaea sp.	+	+
	Họ Gomphidae
159	Meliigomphus sp.			+
160	Megalogomphus sp.			+
161	Phaenandrogomphus sp.		+
162	Lamelligomphus sp.	+	+	+
163	Stylogomphus sp.		+
164	Orlentogomphus sp.	+
	Họ Libellulidae
165	Diplacodes sp.	+
	Họ Macromiidae
166	Macromia sp. 1		+
167	Macromia sp. 2	+	+
	Họ Platystictidae
168	Drepanosticta sundana	+	+
169	Copera sp.	+		+

(Ghi chú: + có mặt tại khu vực nghiên cứu)

Каталог: files -> ChuaChuyenDoi
ChuaChuyenDoi -> ĐẠi học quốc gia hà NỘi trưỜng đẠi học khoa học tự nhiên nguyễn Thị Hương XÂy dựng quy trình quản lý CÁc công trìNH
ChuaChuyenDoi -> TS. NguyÔn Lai Thµnh
ChuaChuyenDoi -> Luận văn Cao học Người hướng dẫn: ts. Nguyễn Thị Hồng Vân
ChuaChuyenDoi -> 1 Một số vấn đề cơ bản về đất đai và sử dụng đất 05 1 Đất đai 05
ChuaChuyenDoi -> Lê Thị Phương XÂy dựng cơ SỞ DỮ liệu sinh học phân tử trong nhận dạng các loàI ĐỘng vật hoang dã phục vụ thực thi pháp luật và nghiên cứU
ChuaChuyenDoi -> TRƯỜng đẠi học khoa học tự nhiên nguyễn Hà Linh
ChuaChuyenDoi -> ĐÁnh giá Đa dạng di truyền một số MẪu giống lúa thu thập tại làO
ChuaChuyenDoi -> TRƯỜng đẠi học khoa học tự nhiêN
ChuaChuyenDoi -> TRƯỜng đẠi học khoa học tự nhiên nguyễn Văn Cường

tải về 0.84 Mb.

Chia sẻ với bạn bè của bạn:

1 2 3 4 5 6 7 8