Muốn Lấy Mật Đừng Phá Tổ Ong


Làm Sao Gây Được Thiện Cảm



tải về 0.79 Mb.
trang4/10
Chuyển đổi dữ liệu25.03.2018
Kích0.79 Mb.
#36598
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10

Làm Sao Gây Được Thiện Cảm

     Những Ai đã gặp Tổng Thống Théodore Roosevelt đều ngạc nhiên về sự biết nhiều, Hiểu rộng của ông. Bất kỳ một người chăn bò hay kỵ binh, một nhà chính Trị, hay một nhà ngoại giao lại thăm. Ông đều biết cách hỏi chuyện Người đó. Bí quyết của ông ư? Giản dị lắm. Khi Roosevelt phải tiếp một Người khách, thì cả buổi tối hôm trước ông nghiên cứu vấn đề mà ông Biết khách ưa nói tới hơn hết.

      Cũng Như hết thảy những người dẫn đạo quần chúng, ông biết rằng cách thần Diệu nhất để chiếm lòng người là bàn tới vấn đề mà người đó thường ấp ủ trong lòng.

      Một thiên tài, William Lyon Phelps, trước làm giáo sư văn chương ở Đại học đường Yale, đã hiểu Chân lý đó từ hồi còn nhỏ. Trong một bài luận về "Nhân tánh" ông Kể:

      Hồi tám tuổi, tôi về nghỉ hè ở nhà cô tôi. Một buổi tối, một ông khách lại chơi. Sau khi chào hỏi Cô tôi, ông hết sức chú ý tới tôi. Hồi đó tôi mê chơi tàu lắm và ông nói về tàu một cách làm cho tôi thích đặt biệt. Khi ông về rồi, Tôi nhiệt liệt khen ông. Đáng phụ là dường nào! Ông ấy yêu tàu làm Sao? Và biết rõ nó lắm? Nhưng cô tôi bảo ông ấy làm luật sư ở Nữu Ước và chẳng bao giờ để ý tới tàu hết. Tôi la lên: "Thế thì tại sao ông chỉ nói tới tàu cho cháu nghe?" .

      Cô tôi trả lời: "Tại ông là người có giáo dục, ông thấy cháu mê Về tàu thì ông nói về tàu. Ông rán sức gây thiện cảm với cháu".

      Và William Lyon Phelps nói thêm: "Không bao giờ tôi quên lời nhận xét Đó của cô tôi".

      Hiện tôi còn giữ Một bức thư của ông Edward L. Chalif, một người hoạt động nhiều cho các Hội hướng đạo.

      Ông viết: Một hôm Hay tin có một đoàn hướng đạo sắp qua châu Âu họp đại hội các hướng Đạo sinh toàn cầu, tôi muốn cho một hướng đạo sinh của tôi dự cuộc Đó. Tôi bèn lại thăm ông hội trưởng một xí nghiệp vào hàng lớn nhất ở Mỹ xin ông cấp cho tôi phí tổn du lịch.

      Trước khi tới thăm ông, tôi tình cờ hay rằng ông mới ký một tấm chi Phiếu một triệu Mỹ kim, rồi sau khi hủy bỏ đi, vì không cần xài tới, ông đem đóng khung lại, giữ làm kỷ niệm một vật hiếm có. Gặp mặt ông, tôi liền xin ông cho coi vật quý đó. Một chi phiếu một triệu Mỹ Kim! Tôi nói với ông rằng tôi chưa từng biết người nào ký một chi Phiếu khổng lồ như vậy và tôi muốn kể lại cho các hướng đạo sinh của Tôi rằng chính mắt tôi đã thấy một chi phiếu một triệu đồng! Ông vui Vẻ đưa tôi coi. Tôi ngắm nghía, tán thưởng và xin ông kể cho nghe vì Những đại sự gì mà ông đã phát nó ra.

      Các bạn nhận thấy rằng ông Chalif khi bắt đầu câu chuyện không hề Nói tới hướng đạo sinh, tới cuộc du lịch hoặc tới mục đích của ông. Ông chỉ nói tới vấn đề mà ông kia ưa nhất. Và sự khéo léo của ông Được thưởng như sau này:

      Một lúc sau, ông hội trưởng hỏi tôi: "À! Ông lại thăm tôi có chuyện chi?" . Tôi Bày tỏ lời tôi yêu cầu. Và ngạc nhiên làm sao, ông ưng liền, lại Còn cho tôi nhiều hơn số tôi muốn nữa. Tôi chỉ xin phí tổn cho một hướng Đạo sinh, mà ông chịu phí tổn cho tới năm người và cả cho tôi nữa, ông lại còn cho tôi một tờ tín dụng để tới châu Âu lãnh một ngàn Mỹ kim. Ông lại khuyên tôi nên ở châu Âu 7 tuần lễ. Ông còn đưa cho Nhiều bức thư giới thiệu tôi với các nhà đại lý của ông. Khi chúng Tôi tới Paris, lúc ấy ông có mặt tại đó, ông tiếp đón chúng tôi Và tự lái xe đưa chúng tôi đi coi châu thành nữa.

      Từ hồi đó, ông đã kiếm việc cho nhiều hướng đạo sinh của chúng tôi Mà cha mẹ nghèo. Và cho tới nay, ông vẫn còn sốt sắng giúp đỡ đoàn Của chúng tôi.

      Tôi biết chắc rằng Nếu trước kia tôi không kiếm được sở thích của ông và làm cho ông Vui lòng ngay từ lúc đầu, thì ông không cho tôi được một phần mười những Cái ông đã cho tôi".

      Phương pháp đó Có nên thi hành trong sự giao thiệp về thương mại không? Thì đây, ta Hãy xét trường hợp của ông Henry G. Duvernoy, một trong những nhà làm Bánh mì lớn nhất ở Nữu Ước.

      Đã 4 Năm rồi, ông ta kiếm cách bán bánh cho một khách sạn nọ ở Nữu Ước. Mỗi tuần lại thăm ông chủ khách sạn một lần, mỗi khi ông này dự Cuộc công ích nào thì ông Duvernoy cũng có mặt tại đó, tới đỗi ông Còn mướn phòng ở ngay trong khách sạn đó để "thuyết" ông kia. Công Dã tràng.

      Sau khi theo học lớp giảng Của chúng tôi, ông Duvernoy thay đổi chiến lược. Ông kiếm cách dò biết Thị hiếu ông giám đốc khách sạn.

      Tôi Hay rằng, lời ông Duvernoy nói, ông ấy nhờ hăng hái hoạt động cho một Liên đoàn các chủ nhân khách sạn mà mục đích là phô trương "sự tiếp Đãi niềm nở của châu Mỹ", nên được làm hội trưởng hội đó. Liên đoàn Đó sau được các chủ nhân khách sạn vạn quốc gia nhập và trở nên một Hội quốc tế mà chính ông được làm hội trưởng. Hội nghị của những hội Đó họp ở đâu thì dầu phải lội suối trèo đèo, vượt đại dương, qua sa Mạc, ông cũng tới dự.

      Cho nên lần Sau gặp ông, tôi nói ngay tới liên đoàn của ông.

      Và, các bạn ơi! Nồng nàn làm sao! Ông hùng hồn diễn thuyết trong nửa Giờ đồng hồ về tổ chức đó. Và tôi thấy rõ ràng những hội đó là Cái "nghiện" của ông, là lẽ sống của đời ông. Trước khi từ giã ông, Thì ông đã bán cho tôi một tấm thẻ hội viên.

      Tôi không hề nói tới bánh của tôi. Nhưng vài hôm sau, người quản lý Khách sạn kêu điện thoại bảo tôi mang mẫu bánh lại để tính giá cả.

      Người đó bảo tôi: "Không biết ông đã làm gì mà chủ tôi thích ông Tới nỗi ngồi đâu cũng chỉ nói tới ông thôi".

      Các bạn thử tưởng tượng: Theo đuổi ông ấy bốn năm trời mà chẳng kết Quả chi hết. Nếu tôi không biết cách kiếm những thị hiếu và những Cái ông ấy mê nhất thì bây giờ chắc vẫn còn phải năn nỉ ông ấy mua Giúp cho nữa.

      Vậy muốn gây thiện cảm Với ai, xin bạn:

      ... Nói với người ấy về cái sở thích, hoài bão của họ.

      Đó là quy tắc thứ năm.



Làm Sao Cho Người Ta Ưa Mình Liền

     Hôm nọ tôi lại sở bưu điện. Khi đợi tới lượt tôi để thư bảo đảm, tôi để ý tới bộ mặt chán chường của thầy thư ký. Một cuộc đời ngày ngày cân thư, bán cò, biên chép như vậy tất nhiên là không thú gì hết. Tôi tự nhủ: "Rán làm vui anh chàng này một chút, làm cho y nở một nụ cười... Muốn vậy, phải khen y cái gì mới được. Thử kiếm xem y có cái gì thật đáng khen không?" . Không phải dễ, vì mình không quen người Ta. Nhưng trường hợp hôm đó rất dễ thầy thư ký ấy có bộ tóc rất đẹp.

      Vậy, trong khi thầy cân thư của tôi, tôi nói: "Tôi ước ao có được bộ tóc như thầy!".

      Thầy ấy ngửng đầu lên hơi ngạc nhiên, nét mặt tươi cười và nhũn nhặn trả lời: "Bây giờ nó đã kém trước rồi". Tôi nói rằng trước ra sao không biết, chứ bây giờ tóc thầy còn đẹp lắm. Thầy rất hoan hỉ. Chúng tôi nói chuyện vui vẻ một lúc. Khi tôi ra về, thầy ấy nói thêm: "Thưa ông, quả đã có Nhiều người khen tóc tôi".

      Tôi dám cuộc với bạn rằng bữa đó thầy về nhà, vui như sáo, kể chuyện cho vợ nghe và buổi tối, khi rửa mặt ngắm bộ tóc trong gương, tự nhủ "Kể ra tóc mình đẹp thật".

      Khi tôi kể lại chuyện đó, một người học trò tôi hỏi: "Nhưng ông muốn cầu người đó điều chi?" .

      Tôi muốn cầu người đó điều chi ư? Trời cao đất dầy! Nếu chúng ta ích kỷ một cách ti tiện đến nỗi không phân phát được một chút hạnh phúc cho người chung quanh, đến nỗi hễ khen ai là cũng để hy vọng rút của người ta các lợi gì, nếu tim ta không lớn hơn trái ổi rừng, thì chúng ta có thất bại cũng là đáng kiếp.

      Nhưng quả tôi có cầu anh chàng đó cho tôi một vật vô cùng quý báu: là sự hài lòng cao thượng vì đã có một hành vi hoàn toàn không vị lợi, một hành vi nhân từ mà ta sẽ vui vẻ nhớ tới hoài.

      Có một định luật quan trọng nhất mà chúng ta phải theo khi giao thiệp. Theo nó thì việc gì cũng hóa dễ, trở ngại gì cũng thắng được, ta sẽ có vô số người thương, sẽ thành công và vui sướng.

      Nếu làm trái luật đó tức thì những nỗi khó khăn sẽ hiện ra. Luật đó là: "Luôn luôn phải làm cho người cảm thấy sự quan trọng của họ". Như trên kia tôi đã nói, giáo sư John Dewey cho rằng thị dục huyễn ngã là thị dục mạnh nhất của loài người. Chính thị dục đó làm cho người khác loài vật.

      Trong mấy chục thế kỷ, các triết nhân tìm kiếm các định luật chi phối sự giao thiệp giữa người với người và tất cả những sự tìm tòi đó đều đưa đến mỗi một quy tắc không mới mẻ gì, một quy tắc đã có từ hồi nhân loại mới có sử. Ba ngàn năm trước, Zoroastre đã dạy quy tắc đó cho dân Ba Tư thờ thần lửa. Hai mươi bốn thế kỷ trước, Khổng Tử đã giảng tới nó. Lão Tử cũng đã đem ra dạy học trò.

      Năm thế kỷ trước Thiên Chúa giáng sinh, Đức Thích Ca đã tuyên bố nó trên bờ sông Hằng Hà, mà quy tắc đó đã được chép trong sách đạo Bà La Môn, 1.000 năm trước khi Đức Thích Ca ra đời.

      Sau này, Đức Ki Tô đem nó ra giảng trên những đồi đá ở xứ Judée. Tư tưởng đó tóm tắc trong một câu này, có lẽ là định luật quan trọng nhất trong thế giới:

      "Con muốn được người ta cư xử với con ra sao thì con cư xử với người ta như vậy".

      Bạn muốn những người bạn gặp gỡ đồng ý với bạn. Bạn muốn người ta thừa nhận tài năng của bạn. Tự thấy mình quan trọng trong khu vực của Bạn, bạn thấy thích. Bạn ghét những lời tán dương giả dối thô lỗ, Nhưng bạn cũng thèm khát những lời khen thành thật. Bạn muốn bạn thân giao và bạn đồng nghiệp cực lực tán thành, không tiếc lời ca tụng bạn. Hết thảy chúng ta ai cũng muốn như vậy.

      Vậy chúng ta hãy tuân lời Thánh kinh: "Muốn nhận của người ta cái gì thì cho người ta cái đó".

      Ta cần phải xử sự như vậy khi nào? Bằng cách nào? ... Ở đâu? ... Xin đáp: Bất kỳ lúc nào và bất kỳ ở đâu.

      Một hôm, tới một sở thông tin, tôi hỏi một thầy ký chuyên môn tiếp khách, Chỉ cho tôi phòng làm việc của bạn tôi, ông Henri Souvaine. Bận một chế phục sạch sẽ, thầy ta có vẻ tự đắc giữ việc chỉ dẫn đó lắm. Thầy trả lời tôi rõ ràng từng tiếng một: "Henri Souvaine lầu 18. Phòng 1816".

      Tôi sắp chạy lại thang máy. Nhưng tôi ngừng lại và quay lại nói: "Tôi khen thầy. Thầy đã chỉ đường cho tôi một cách rõ ràng, thông minh lắm. Thầy có giọng nói của một tài tử. Cái đó hiếm lắm".

      Tươi như hoa, thầy giảng cho tôi nghe tại sao mỗi lần thầy ngừng lại và nói rõ ràng từng tiếng.

      Những lời tôi khen làm cho thầy cao lên được vài phân. Và trong khi bay lên tầng lầu Thứ 8, tôi cảm thấy rằng chiều hôm đó tôi đã làm tăng được đôi chút cái tổng lượng hạnh phúc của nhân loại.

      Đừng bảo phải là một vương quốc trên ngai vàng hay là một đại sứ của Mỹ ở Pháp mới cần thi hành triết lý đó. Bạn có thể dùng thuật đó mỗi ngày.

      Chẳng hạn, bạn đòi món khoai Tây chiên mà chị bồi đưa lên món khoai tây nghiền, bạn chỉ cần nói ngọt ngào: "Tôi ân hận vì làm phiền chị, nhưng tôi thích món khoai Tây chiên hơn", thì chị đó vui vẻ trả lời ngay: "Không sao, thưa ông, Để tôi đổi hầu ông", và chị ấy cảm động khi thấy được bạn kính trọng.

      Những câu ngăn ngắn như: "Xin lỗi đã làm phiền ông... xin ông có lòng tốt... ông làm ơn..." và sau cùng không quên hai chữ "cám ơn" là một thứ dầu làm trơn tru bộ máy sinh hoạt hằng ngày của ta mà lại là dấu hiệu của một sự giáo dục tốt nữa.

      Xin bạn nghe chuyện nhà viết tiểu thuyết Hall Caine. Ông thân ông làm thợ rèn và hồi nhỏ ông học ít lắm. Vậy mà khi qua đời, ông là một nhà văn giàu nhất thế giới.

      Chuyện đời ông như vầy: Ông thích thơ của Dante Gabriel Rossetti lắm. Ông diễn thuyết ca tụng tác phẩm của thi nhân đó, rồi chép bài diễn văn gởi biếu thi nhân. Ông này thích lắm và chắc tự nghĩ: "Người này trẻ tuổi mà biết trọng tài ta như vậy, tất phải là người thông minh". Rồi Rossetti mời người con một anh thợ rèn đó lại làm thư ký cho ông. Nhờ địa vị mối đó, Caine gặp được nhiều đàn anh trong văn đàn, được họ khuyên bảo khuyến khích, bắt đầu viết văn và sau nổi danh tới nỗi lâu đài ông ở tại cù lao Man đã trở nên nơi chiêm bái của các nhà du lịch, Và ông để lại một gia tài là hai triệu năm trăm ngàn đồng. Nếu ông không viết bài khen ông Rossetti thì biết đâu ông đã chẳng chết trong nghèo nàn và không một ai biết tới.

      Đó cái mãnh lực phi thường của lời khen là như vậy, khi nó tự đáy lòng phát ra.

      Thi nhân Rossetti tự cho là một nhân vật quan trọng. Cái đó có chi lạ? Ai trong chúng ta mà không tự cho là quan trọng, tối quan trọng?

      Dân tộc cũng không khác chi cá nhân hết.

      Bạn tự thấy mình hơn người Nhật ư? Sự thật thì người Nhật tự cho họ hơn bạn vô cùng. Một người trong phái cổ chẳng hạn, tức giận lắm khi thấy một người đàn bà Nhật khiêu vũ với một người da trắng.

      Bạn có tự cho rằng mình hơn người Ấn Độ không? Đó là quyền của bạn. Nhưng có tới một triệu người Ấn Độ khinh bạn tới nỗi không chịu mó tới thức ăn mà bóng nhơ nhớp của bạn đã phớt qua, vì sợ lây nhơ nhớp.

      Bạn tự cho là hơn những thổ dân miền Bắc cực nhiều lần ư? Bạn được hoàn toàn tự do nghĩ như vậy. Nhưng sự thật thổ dân đó khinh bạn vô cùng. Bạn muốn biết lòng khinh đó tới bực nào? Thì đây: Trong bọn họ, có kẻ khốn nạn nào đần độn đến nỗi không làm nổi một việc chi hết thì họ gọi là "Đồ da trắng".

      Đó là lời chửi thậm tệ nhất của họ.

      Dân tộc nào cũng tự cho mình hơn các dân tộc khác. Do đó mà có lòng ái quốc, và chiến tranh!

      Chúng ta can đảm nhận kỹ chân lý này: Mỗi người mà chúng ta gặp đều coi có một chỗ nào hơn ta.

      Nếu bạn muốn được lòng người đó, hãy khéo léo tỏ cho họ thấy rằng ta thành thật nhận sự quan trọng của họ, trọng địa vị của họ.

      Xin bạn nhớ lời này của Emerson: "Mỗi người đều có chỗ hơn tôi; cho nên ở gần họ, tôi học họ được".

      Điều đau lòng là nhiều khi những kẻ không có chút chi đáng tự kiêu hết lại khoe khoang rầm rộ để che lấp những thiếu sót của họ, khoe khoang tới nỗi chướng tai gai mắt người khác.

      Như Shakespeare đã nói: "Người đời! Ôi người đời kêu căng khoác được chút uy quyền, người đó liền diễn trước hóa công những hài kịch lố lăng tới nỗi các vị thiên thần phải sa lệ".

      Và bây giờ, tôi xin kể ba thí dụ mà sự áp dụng những phương pháp trên kia đã mang lại những kết quả rất khả quan.

      Thí dụ thứ nhất: Một ông đại tụng mà ta gọi là R... vì ông ta muốn giấu tên. Ít lâu sau khi bắt đầu theo lớp giảng của tôi, ông với vợ đi xe hơi về quê bà để thăm họ hàng. Bà mắc đi thăm những nơi khác, Cho nên một mình ông hầu chuyện một bà cô bên nhà vợ. Ông quyết thực hành ngay những lý thuyết đã học được và kiếm chung quanh ông xem có cái gì có thể chân thành khen được không.

      Ông hỏi bà cô:

      Thưa cô, nhà cô cất năm 1890?

      Phải, chính năm đó.

      Ông R. tiếp:

      Coi nhà này cháu nhớ lại những nơi cháu sanh trưởng.

      Nhà đẹp quá!... rộng... kiểu rất khéo... Bây giờ người ta không biết xây nhà đẹp như vậy nữa.

      Bà già nói:

      Cháu nói có lý. Thanh niên bây giờ không biết thế nào là một ngôi nhà đẹp. Họ chỉ muốn có một căn phố nhỏ, một máy lạnh, rồi lái xe hơi, đi chơi phiếm.

      Bằng một giọng cảm động, bà ôn lại những kỷ niệm êm đềm hồi xưa:

      "Nhà này là kết tinh của biết bao nhiêu năm mơ tưởng. Dượng và cô đã âu yếm mà xây dựng nó, sau khi đã ấp ủ nó trong lòng gần nửa đời người. Chính dượng và cô là kiến trúc sư đó..".

      Rồi bà dắt ông R. đi thăm các phòng, chỉ cho coi từng bảo vật bà đã góp nhặt được trong các cuộc du lịch và đã nâng niu suốt đời: Khăn quàng bằng hàng Cachemire, đồ sứ cổ, giường ghế đóng ở Pháp, bức tranh của họa sĩ Ý Đại Lợi và những tấm màn bằng tơ, di tích của một lâu Đài bên Pháp... Nhất nhất ông R. đều tán thưởng.

      Sau khi coi hết các phòng rồi, bà đưa tôi đi coi nhà để xe. Tại đó, có kê một chiếc xe hơi hiệu Packard, gần như mới nguyên.

      Bằng một giọng êm đềm bà nói: Dượng cháu mua chiếc xe này được ít lâu thì mất, từ hồi đó cô chưa đi nó lần nào hết...

      Cháu sành và có óc thẩm mỹ... Cô muốn cho cháu chiếc xe đấy.

      Tôi ngạc nhiên đáp:

      Thưa cô, cô thương cháu quá. Cô rộng rãi quá, cháu cảm động lắm, nhưng thật tình cháu không thể nào nhận được. Cháu là cháu rể xa. Vả lại cô còn nhiều Cháu ruột, cô để cho các anh ấy các anh ấy sẽ mừng lắm.

      Bà la lên: "Cháu ruột! Phải, cái thứ cháu nó chỉ mong già này chết để chiếm xe hơi của già! Không khi nào cô để xe Packard này về tay chúng nó đâu!".

      Vậy thì có thể đem bán cho hãng xe được.

      Bà lớn tiếng: "Bán ư? Cháu tưởng cô bán xe này sao? Chịu thấy những người lạ ngự trong chiếc xe này sao? Một chiếc xe dượng cháu mua cho cô, mà đem bán nó? Không khi nào! Cô cho cháu đấy, vì cháu biết yêu những đồ đẹp".

      Từ chối thì sợ phật ý bà cô, cho nên ông R. phải nhận.

      Bà già đó sống một mình trong dinh cơ rộng như vậy giữa đống khăn quàng, Đồ cổ và kỷ niệm, nên khát khao chút tình âu yếm. Hồi xưa bà trẻ đẹp, được nhiều người tâng bốc. Bà cất ngôi nhà ấy, yêu mến trang hoàng nó bằng tất cả những bảo vật thu thập được ở châu Âu và bây giờ trong cảnh về già buồn tẻ cô độc, bà khát khao chút lòng thương, Chút ấm áp trong lòng và ít lời thán phục mà không có kẻ nào biết làm vừa lòng bà hết. Khi gặp được những cái ao ước từ lâu đó, khác nào đi giữa sa mạc mà gặp dòng suối, bà tất nhiên cảm tấm lòng người cháu rể lắm và cho ngay một chiếc xe hơi lộng lẫy.

      Một người học trò khác của tôi, vẽ vườn cho một ông trưởng tòa có danh, thấy bầy chó của ông này đẹp, khen: "Thưa ông, bầy chó của ông ggộ lắm, chắc ông được nhiều giải thưởng trong các cuộc thi chó đẹp".

      Ông trưởng tòa vui lòng lắm, dắt họa sĩ đi coi bầy chó ông nuôi và những giải thưởng chúng đã kiếm được, nói chuyện rất lâu về giòng giống các con chó đó và sau cùng hỏi:

      Ông có em trai nhỏ không?

      Thưa, tôi Có một cháu trai.

      Chắc nó thích một con chó nhỏ?

      Nói chi nữa, chắc nó mê đi.

      Được! Để tôi cho cháu một con.

      Rồi ông trưởng tòa chỉ cho họa sĩ cách nuôi chó, lại cẩn thận đánh máy lên giấy, sợ ông này không nhớ.

      Thành thử ông trưởng tòa đó cho họa sĩ một con chó đáng một trăm Mỹ Kim Và bỏ ra một giờ quý báu của ông chỉ vì họa sĩ đã thành thật khen tài nuôi chó và bầy chó của ông.

      George Eastman vua phim Kodak, đã chế ra thứ phim trong suốt để chiếu bóng được và kiếm được cả 100 triệu mỹ kim, nổi tiếng khắp hoàn cầu. Mặc dầu vậy, ông ấy cũng như bạn và tôi, cảm động trước những lời khen tầm thường nhất.

      Hồi đó, ông Eastman xây một trường âm nhạc và một nhà hát để báo hiếu cho mẹ. Ông Adamson, Giám đốc một hãng đóng ghế quan trọng, muốn được ông Eastman mua ghế giúp để bày trong hai ngôi nhà đó. Ông Adamson bèn dùng điện thoại gọi viên kiến trúc sư của ông Eastman để xin được hầu chuyện ông Eastman.

      Khi ông Adamson tới, viên kiến trúc sư dặn: "Ông Eastman bận việc lắm. Ông có muốn nói gì thì nói mau đi rồi ra. Nếu ngồi lâu quá năm phút thì đừng hy vọng gì thành công hết".

      Viên Kiến trúc sư dắt ông Adamson vô phòng ông Eastman, ông này đương cặm cụi trên bàn giấy, một hồi lâu mới ngửng đầu lên, tiến lại gần hai ông kia, nói: "Chào hai ông, các ông có việc chi?" .

      Viên kiến trúc sư giới thiệu ông Adamson rồi ông này nói:

      Thưa ông Eatman, trong khi đứng đợi, tôi ngắm phòng giấy ông. Làm việc trong một phòng như phòng này thực là một cái thú. Hãng tôi cũng có làm những ván lót tường. Nhưng tôi chưa thấy phòng làm việc nào lót ván đẹp bằng phòng này.

      Ông Eatman:

      "Ông làm tôi nhớ lại một điều mà cơ hồ tôi quên mất. Phải, phòng này đẹp thật. Hồi mới đầu tôi thích nó lắm. Nhưng bây giờ tôi quen rồi; với lại bận việc nhiều quá, có khi hàng tuần không để ý tới những trang hoàng đó".

      Adamson đi thẳng lại những tấm ván, lấy tay sờ.

      Thứ này bằng cây sồi mọc bên Anh, phải không ông? Hơi khác thứ sồi mọc bên Ý.

      Đúng vậy, ông Eatman trả lời. Tôi chở nó từ bên Anh về. Một ông bạn sành về các loài danh mộc đã lựa giùm tôi.

      Rồi ông Eatman chỉ cho ông Adamson tất cả những đồ trang hoàng trong phòng, chính do ông chỉ bảo, sắp đặt. Hai người lại đứng trước cửa sổ, ông Eatman nhũn nhặn và kín đáo như thường lệ, lấy tay chỉ những công cuộc ông đã gầy dựng để cứu giúp nhân loại. Ông Adamson nhiệt liệt khen ông đã biết dùng tiền. Một lúc sau, ông Eatman mở một tủ kính, lấy ra một máy chụp hình cái máy thứ nhất của ông, do một người Anh bán cho ông.

      Ông Adamson hỏi ông về những nỗi khó khăn buổi đầu và ông cảm động, Kể lể về cảnh nghèo khổ của ông hồi nhỏ: bà mẹ góa, nấu cơm cho khách trọ, còn ông thì làm thư ký, sao khế ước cho một sở bảo hiểm để kiếm mỗi ngày năm cắc. Cảnh nghèo khổ ám ảnh ông ngày đêm, làm ông lo sợ lắm và nhất quyết kiếm sao cho đủ số tiền để bà cụ khỏi cảnh vất vả không kể chết đó.

      Thấy ông Adamson chăm chú nghe, ông hăng hái tả những đêm thí nghiệm các tấm kính chụp hình, sau khi đã vất vả ngày ở phòng giấy, chỉ chợp mắt được một chút trong khi đợi các chất hóa học ngấm. Thành thử có lần luôn hai mươi bảy giờ đồng hồ, ông không có dịp thay quần áo.

      Sau cùng ông nói:

      "Lần du lịch cuối cùng qua Nhật Bản, tôi có mua về một bộ ghế bày trong hành lang nhà Tôi. Nhưng nắng giọi làm lở sơn, nên chính tay tôi phải sơn lại. Ông có muốn biết tài sơn ghế của tôi không? Trưa nay ông lại dùng bữa với tôi, tôi chỉ cho ông coi".

      Sau bữa ăn, ông Eatman dắt khách đi xem ghế. Ghế xấu chỉ đáng một đồng một ghế, nhưng ông Eatman là người đã kiếm được cả trăm triệu bạc, vinh hạnh khoe những chiếc ghế đó lắm, vì chính tay ông đã sơn nó.

      Rốt cuộc, cái com măng ghế chín vạn mỹ kim đó ai được lãnh, chắc bạn đã hiểu. Và từ đó hai người thành cặp tri kỷ cho tới ông Eastman mất.

      Cái ảo thuật của lời khen đó có nên dùng trong gia đình không? Tôi tưởng không có nơi nào người ta cần dùng nó mà cũng xao nhãng nó bằng trong gia đình.

      Bà ở nhà chắc có ít nhiều tánh tốt, ít nhất hồi xưa ông cũng chỉ như vậy, nếu không, sao ông cười bà? Nhưng đã bao lâu rồi ông chưa hề khen bà một lời? Từ hồi nào ư?

      Bà Dorothy Dix, nổi danh Về những câu chuyện hằng ngày, nói:

      Chưa học nghệ thuật khen thì xin ông đừng lập gia đình. Trước khi cưới bà, ông làm vui bà là một sự lịch thiệp, sau khi cưới rồi, nó là một sự cần thiết và một bảo đảm cho hạnh phúc trong gia đình. Tình vợ chồng không cần lòng thẳng thắn bằng sự khôn khéo ngoại giao.

      Nếu ông muốn mỗi bữa ăn thường là một bữa tiệc thì xin ông đừng bao giờ chê bà nhà là nấu nướng vụng, đừng bao giờ bực mình mà so sánh những món của bà làm với những món của cụ bà làm hồi xưa. Trái lại, Cứ khen không ngớt tài quản gia của bà, cứ khen thẳng ngay rằng bà hoàn toàn, đã duyên dáng mặn mà, đủ công ngôn dung hạnh lại còn là một nội trợ kiểu mẫu nữa. Cả những khi cơm khê, canh mặn, ông cũng không nên phàn nàn. Chỉ nên nói rằng bữa cơm lần đó không được nhận lời khen đó, bà sẽ chẳng quản công trong việc bếp nước. Phải khéo léo, đừng khen bất ngờ quá cho bà khỏi nghi.

      Nhưng chiều nay hay chiều mai, ông nên mua ít bông về biếu bà. Đừng nói suông: "Phải, việc đó nên làm", rồi để đó. Phải làm ngay đi. Và xin ông nhớ kèm thêm một nụ cười với vài lời âu yếm. Nếu người chồng nào cũng đối đãi với vợ cách đó thì đâu có nhiều vụ ly dị như vậy?.

      Bạn có muốn biết làm sao cho một người đàn bà mê bạn không? Cái đó mới tài! Không phải bí quyết của tôi đâu, mà của bà Dorothy Dix. Một lần bà phỏng vấn một anh chàng nổi tiếng có nhiều vợ, đã chiếm được trái tim và cả vốn liếng nữa của hai mươi ba người đàn bà. Tôi phải nói rằng bà phỏng vấn anh chàng ấy ở trong khám. Khi bà hỏi anh ta làm sao mà dụ dỗ được nhiều đàn bà như vậy thì anh ta đáp: "Thằng khờ nào mà chẳng làm được... Thì cứ khen họ cho họ nghe".

      Thuật đó dùng đối với đàn ông cũng có kết quả mỹ mãn. Disareli, một trong những nhà chính trị khôn khéo nhất đã nắm vận mạng cả đế quốc Anh, có lần nói: "Gặp một người cứ nói với họ về chính thân họ, họ sẽ nghe bạn hằng giờ".

      Vậy muốn được thiện cảm của người khác, xin bạn theo quy tắc thứ sáu:

      Làm sao cho họ thấy cái quan trọng của họ.

      Các bạn đọc tới đây đã nhiều rồi. Xin gấp sách lại. Gạt tàn thuốc trong ống điếu đi. Và ngay từ bây giờ người đầu tiên lại gần bạn cũng đem thí nghiệm vào học thuật khen đó đi. Bạn sẽ thấy thật là thần hiệu.



Trong Một Cuộc Tranh Biện
Không Có Người Thắng Kẻ Bại

     Trong Một bữa tiệc, ông khách ngồi bên tay mặt tôi quả quyết rằng câu "Có Một vị thần nắm vận mạng của ta, ta cưỡng lại không được" ở trong Thánh Kinh. Ông ta lầm. Tôi biết vậy. Tôi chắc chắn vậy, không ngờ vực gì Nữa. Cho nên, để tỏ sự hơn người của tôi, sự quan trọng của tôi, tôi Tự nhận việc cải chính. Mà có ai cầu tôi cải chính đâu! Tôi bảo ông Ta rằng câu đó của thi hào Shakespeare. Ôn ta không chịu nhận mình lầm, Cãi! "Sao? Câu đó mà của Shakespear sao? Không thể được, thật vô lý! Rõ ràng trong Thánh kinh mà! Tôi biết". Ngồi bên trái tôi là ông Grammond, Bạn cũ của tôi, ông này đã nhiều năm nghiên cứu Shakespear. Cho nên Chúng tôi quay lại cùng xin ông Grammond phân giải xem ai phải ai trái. Ông Grammond đá mạnh vào chân tôi ở dưới bàn làm hiệu rồi tuyên bố: "Anh Dale anh lầm rồi: ông nói đúng. Câu đó ở trong Thánh kinh".

      Khi đi về cùng với ông Grammond, tôi nói:

      "Anh biết câu đó của Shakespear mà!"

      Ông Grammond trả lời: "Dĩ nhiên. Nó ở trong kịch Hamlet, hồi V, màn II. Nhưng, này anh, chúng ta là khách trong một cuộc hội họp vui vẻ, tại Sao muốn chứng minh rằng ông ấy lầm? Có phải làm như vậy mà người Ta có thiện cảm với mình đâu? Sao không để ông ta giữ thể diện một Chút? Ông ta không hỏi ý kiến của anh mà. Tại sao quả quyết tranh biện Với ông ấy? Đừng gây với ai hết".

      "Đừng gây với ai hết". Ông bạn già của tôi nói câu ấy, nay đã khuất, Nhưng lời khuyên đó, bây giờ vẫn còn giúp cho tôi nhiều.

      Mà hồi ấy tôi cần có bài học đó vô cùng. Thuở thiếu thời, tôi ham Mê tranh biện với anh tôi. Ở trường, không có cuộc tranh biện nào mà Tôi không có mặt. Tôi học phép luận lý, phép lập luận, sau này tôi Dạy môn biện chứng pháp và tôi phải thú rằng: Ôi! Mắc cỡ thay! Có Lần tôi tính viết một cuốn sách về môn đó nữa. Tôi đã có mặt trong Hàng ngàn cuộc tranh biện và có khi dự cuộc bàn cãi nữa. Và sau vô Số kinh nghiệm, tôi nhận thấy rằng cách hay nhất để thắng một cuộc Tranh biện là tránh hẳn nó đi. Hãy trốn nó như trốn rắn hổ, hoặc trốn Động đất vậy.

      Mười lần thì có tới Chín lần các đối thủ, sau cuộc tranh biện, vẫn tin chắc rằng mình có Lý.

      Trong các cuộc tranh biện không Ai thắng hết. Thực vậy, vì nếu bạn thua... thì là thua rồi. Và nếu bạn Thắng thì... bạn cũng thua nữa. Tại sao ư? Thì đây! Ví dụ bạn thắng đối Thủ của bạn một cách rực rỡ và tỏ cho người đó thấy rằng y là một Thằng ngu. Phải, rồi sao nữa? Bạn đã làm thương tổn lòng tự ái, lòng Kiêu căng của người ta. Người ta tức giận lắm vì đã thua bạn. Rồi thì:

      Kẻ nào bắt buộc nghe ai, luôn luôn vẫn giữ ý sai của mình.

      Bạn biết điều đó chứ?

      Trong một công Ty lớn bảo hiểm, tất cả nhân viên phải theo lệnh này: "Không bao giờ Được tranh biện". Không phải tranh biện mà làm cho người ta tin được. Hai sự đó không có chút liên lạc gì với nhau hết. Muốn dẫn dụ người, Không phải tranh biện mà được.

      Chẳng Hạn, đã lâu rồi, tôi có một người học trò hiếu thắng lắm, trung hậu Giản dị, nhưng trời! Thích cãi nhau làm sao! Anh ta làm đại lý cho một Hãng bán cam nhông, nhưng không thành công, chỉ vì anh thích cãi lại những Người anh mời mua xe và làm cho họ phát giận. Anh tranh biện, la ó, không Tự chủ được nữa. Có khách nào dám chỉ trích xe của anh ư, anh đỏ mặt Tía tai lên, chỉ muốn nhào vào bóp cổ người ta. Cái thời đó, bao giờ Anh cũng thắng trong các cuộc tranh biện. Nhưng về sau, anh thú với tôi: Than ôi! Biết bao lần ở nhà một khách hàng ra, tôi khoan khoái tự nhủ: "Ta đã làm cho thằng cha đó phải ngậm câm"... Tôi làm cho họ ngậm câm, Phải, nhưng tôi chẳng bán cho họ được chút chi hết.

      Công việc thứ nhất của tôi không phải là dạy anh ta ăn nói, mà dạy Anh ta giữ mồm miệng. Và bây giờ anh ta là một người bán hàng quan Trọng nhất trong công ty Bạch xa ở Nữu Ước. Bây giờ anh làm sao? Xin Nghe anh ta nói:

      Bây giờ, khi tôi lại Nhà một khách hàng và nếu người đó bảo tôi: "Cái gì? Xe cam nhông Hãng Bạch xa? Tôi xin chịu. Xe đó dở quá. Cho không tôi, tôi cũng không Nhận. Tôi, tôi mua xe cam nhông hãng X", thì tôi ngọt ngào trả lời người ấy rằng:

      "Thưa ông, xe hãng X tốt lắm. Nếu ông mua xe hãng đó, ông không lầm đâu. Hãng đó tin cậy được và Chế tạo đồ thật tốt".

      Như vậy ông Ta hết nói gì nữa, không còn lý lẽ gì để tranh biện được nữa. Ông ấy bảo xe hãng X cừ lắm. Tôi đáp: "Chắc chắn vậy". Thì ông phải im Liền. Ông ấy không thể lặp đi lặp lại suốt cả buổi chiều câu: "Xe Hãng X rất tốt". Thế là chúng tôi bỏ câu chuyện đó và chúng tôi Bắt đầu tả những cái tốt, khéo của xe cam nhông Bạch xa của tôi.

      Có một hồi mà một mối hàng chỉ trích hãng tôi như trên kia thì tôi Đã phát điên rồi. Tôi đã đập nhiều vố vào hãng X của ông ấy rồi Và càng đập thì ông ấy lại càng binh vực nó. Càng binh vực thì ông ấy lại càng tin chắc rằng xe hãng X tốt hơn các xe khác.

      Nghĩ tới quá khứ của tôi, tôi tự hỏi, với tính tình như vậy, làm sao Tôi có thể bán được món hàng gì chứ. Đã phí nhiều năm để tranh biện, Gây lộn, và tạo ra sự phản kháng lại mình. Bây giờ tôi quyết làm Thinh. Như vậy lợi hơn nhiều".

      Ông Franklin Đã là khôn khéo, ông nói:

      "Mình tranh Biện và cái lẽ, có thể làm cho người khác ngượng được, nhưng thẳng Như vậy có ích gì đâu, vì không khi nào làm cho người ta thành thật đồng ý với mình hết".

      Vậy xin bạn tự ý Lựa lấy: Một đàng thì rực rỡ thắng người ta, nhưng về phương diện lý Luận, một đàng thì được người ta thành thật đồng ý với mình. Xin lựa Lấy một vì được cả hai là điều hiếm thấy lắm.

      Một tờ báo ở Boston chép lại mộ chí ngộ nghĩnh sau này:

      Đây là nơi an nghĩ ngàn thu của William Joy.

      Y suốt đời hăng hái bênh vực ý kiến của y.

      Y có lý trong đời y.

      Nhưng có lý hay Vô lý.

      Y cũng vẫn chết không hơn, Chẳng kém".

      Phải, bạn có lý lắm, Ngàn lần có lý trong khi bạn hăng hái chứng minh đề nghị của bạn. Nhưng Bạn luống công vô ích vì không thể thay đổi ý kiến người khác. Vậy Bạn có lý hay vô lý rốt cuộc cũng vậy!

      Sau nhiều năm hoạt động chính trị, William Mc. Adoo, tổng trưởng thời Tổng Thống Wilson tuyên bố: "Lý luận không thể nào thắng được một người Ngu hết".

      "Một người ngu!" Ông nhũn Nhặn quá, ông Mc. Adoo.

      Nhiều năm kinh Nghiệm đã dạy cho tôi rằng không thể nào làm đổi ý kiến của bất Kỳ một người nào, dù người đó thông minh học thứ tới đâu đi nữa! Xin các bạn nghe chuyện ông F. Parsons, một nhà buôn, tới phòng giấy Một viên chức thu thuế để kêu nài về một sự tính lộn trong số thuế Của ông. Nguyên do là người ta đã đánh thuế vào một số tiền chín ngàn Đồng mà ông chưa thâu được và cũng bao giờ thâu được vì con nợ không Trả nổi. Viên thu thuế lạnh lùng đáp: "Cái đó tôi không biết. Đã Khai số tiền đó thì phải đóng thuế".

      Hai bên cãi lý trong một giờ đồng hồ: Viên thu thuế thì lạnh lùng, Ngạo nghễ và cố chấp. Ông Parsons dẫn chứng ra cũng vô ích. Càng tranh Biện thì viên thu thuế càng lỳ. Sau cùng, ông Parsons thay đổi chiến Thuật và kiếm cách thỏa lòng tự ái của viên thu thuế, ông nói: "Tất Nhiên tôi cũng cho rằng việc của tôi không quan trọng bằng những việc Khác, gai góc hơn nhiều mà ông thường phải giải quyết. Chính tôi cũng Đã học chút ít về thuế má, quốc khố. Tôi thích môn đó lắm... Nhưng Tất nhiên là tôi chỉ học trong sách, còn ông, ông học một cách trực Tiếp, họ bằng kinh nghiệm. Có lúc tôi muốn làm nghề của ông. Tôi Sẽ học thêm được biết bao nhiêu điều".

      Xin các bạn nhớ rằng ông Parsons thực tình nghĩ như vậy.

      Viên thu thuế tức thời thẳng người lên, dựa lưng vào ghế, kể cho ông Parsons nghe những chuyện về nghề của ông, những vụ gian lận xảo quyệt Mà ông đã khám phá được. Lần lần lời lẽ, cử chỉ hóa ra thân mật, Rồi ông ta kể chuyện về con cái ông ta. Khi ông Parsons ra về, ông ấy Nói để xét lại yêu cầu và sẽ cho hay kết quả ra sao. Ba ngày sau, ông Cho ông Parsons hay là ông miễn cho số thuế đó, như lời ông Parsons xin.

      Câu chuyện đó chứng tỏ rõ ràng cái nhược điểm thông thường nhất của Loài người là muốn tỏ sự quan trọng của mình ra. Mới đầu viên thu thuế Tỏ uy quyền của ông một cách ồn ào. Nhưng khi uy quyền đó đã được ông Parsons công nhận rồi khi ông này không tranh biện nữa thì ông ta Tươi tỉnh ra, hóa ra nhân từ, dễ cảm và tốt bụng như những người khác.

      Constant, người bồi phòng thân cận nhất của Hoàng Đế Nã Phá Luân thường Hầu bi da Hoàng Hậu Joséphine. Trong cuốn ký ức về đời tư của Nã Phá Luân, ông viết: "Tuy tôi chơi bi da rất giỏi nhưng tôi cũng cố ý nhường Cho Hoàng Hậu thắng tôi, mà được vậy, Hoàng Hậu rất vui lòng".

      Ta nên luôn luôn nhớ bài học đó:

      Ta hãy để cho khách hàng, bè bạn, người yêu và bạn trăm năm của ta Thắng ta trong những cuộc tranh biện nho nhỏ mà không tránh được.

      Đức Thích Ca nói "Oán không bao giờ diệt được oán, chỉ có tình thương Mới diệt nó được thôi" Tranh biện không phá tan được sự hiểu lầm. Phải thiệp thế, biết khéo léo, có lòng hòa giải và khoan hồng, tự Đặt mình vào địa vị đối thủ của ta mới có thể thu phục họ được.

      Một lần Lincoln khiển trách một sĩ quan nhỏ tuổi đã tranh biện với bạn. Ông nói "Người nào đã muốn tu thân tự tiến thì không phí thì giờ cãi Vã nhau. Những cuộc gây lộn đó làm cho tính tình hóa ra khó chịu và Làm mất sự tự chủ đi. Thỉnh thoảng phải biết nhịn người. Thà nhường Lối cho một con chó còn hơn là tranh nhau với nó để nó cắn cho. Vì dù Có giết được nó thì vết cắn cũng không lành ngay được".

      Vậy muốn dẫn dụ người khác cho họ nghĩ như mình, bạn phải theo quy tắc Thứ nhất này:

      Cách hay hơn hết để Thắng một cuộc tranh biện là tránh hẳn nó đi.

Một Cách Chắc Chắn Để Gây Oán Thù Tránh Nó Cách Nào?

     Hồi ông Thoedore Roosevelt còn làm Tổng Thống, ông thú rằng trong trăm lần ông chỉ chắc xét đoán đúng được bảy mươi lăm lần là nhiều, khả năng Của ông không thể hơn được nữa.

      Một Trong những vị có tài danh nhất của thế kỷ hai mươi mà kỷ lục tối cao chỉ Được có bấy nhiêu, thì bọn dung phàm như bạn và tôi, còn hy vọng gì Nữa?

      Nếu bạn chắc chắn rằng trăm Lần bạn chỉ lầm lỡ bốn mươi lăm lần thôi, thì bạn còn đợi gì mà không Lại đóng đô ở Wall Street, kiếm hằng triệu bạc mỗi ngày, sắm một chiếc Du thuyền và cưới một ngôi sao hát bóng? Nhưng nếu bạn lầm lỡ nhiều Hơn thì tại sao lại tự cho cái quyền chê người khác là lầm lỡ?

      Bạn có nhiều cách cho người ta hiểu rằng người ta lầm: ví dụ một vẻ Nhìn, một giọng nói, một cử chỉ những cái đó cũng hùng hồn như lời Nói vậy. Nhưng người ta có đồng ý với bạn không? Người ta có vui lòng Chịu nhận người ta lầm không? Không! Vì bạn đã đập một vố ngay vào Trí khôn, vào óc xét đoán, lòng tự ái của người ta. Như vậy là bạn Xúi người ta phản kháng lại, chớ không phải giúp người ta đổi ý kiến. Bạn đã xúc phạm người ta, thì dù có đem cả khoa lý luận của Platon Hay Emmanuel Kant đổ lên đầu người ta bạn cũng chẳng thế nào thay đổi ý kiến của người ta được.

      Đừng bao Giờ mở đầu câu chuyện như vầy: Tôi sẽ chứng minh cho ông điều đó... Tôi sẽ chứng rõ rằng... Như vậy tức là nói: "Tôi khôn hơn ông. Tôi Sẽ làm cho ông đổi ý".

      Bạn đã thách Đố người ta. Bạn gây ra sức phản kháng và xúi giục người ta tranh đấu Với bạn trước khi bạn bày tỏ quan niệm của bạn.

      Trong những trường hợp thuận tiện nhất, cũng đã khó mà sửa được ý Kiến của người khác. Vậy thì tại sao lại còn dựng thêm trở ngại nữa? Tại sao lại mua lấy cái bất lợi cho mình?

      Muốn chứng minh điều gì, phải lập luận một cách kín đáo, đừng cho người Nhận thấy chủ ý của ta. Phải khéo léo lắm, tế nhị lắm, đừng cho ai Đoán được bạn muốn đưa người ta đến đâu.

      Bạn nên theo lời khuyên sau này của một thi nhân:

      Dạy bảo mà đừng có vẻ dạy bảo.

      "Giảng Một mới mà như nhắc lại một điều đã quên rồi".

      Lord Chesterfiel nói với con:

      "Con nên Khôn hơn những trẻ khác, nếu có thể được nhưng đừng cho chúng biết Con hơn chúng".

      Bây giờ tôi gần như Không tin một chút nào những điều mà hai mươi năm trước tôi tin, trừ bảng Cửu chương ra. Mà chưa chắc. Khi đọc những thuyết của Einstein, tôi sinh Ngờ cả bảng cửu chương là không đúng nữa. Trong hai mươi năm nữa, có Lẽ tôi không còn tin tới nửa lời tôi đã nói trong cuốn sách này. Ý kiến của tôi không còn vững vàng như hồi trước nữa. Socrate xưa thường Nhắc đi nhắc lại cho đệ tử ở Athènes: "Thầy chỉ biết chắc có một điều Này là thầy không biết chi hết".

      Làm Sao bây giờ? Tôi không dám khoe rằng tôi giỏi hơn Socrate, cho nên tôi Đã chừa, không dám chê ai là lầm nữa. Và như vậy tôi thấy lợi vô Cùng.

      Nếu một người cho một điều là Đúng trong khi bạn cho nó là sai, dù bạn có biết chắc rằng nó sai đi Nữa, thì bạn cứ nói như vầy:

      Tôi không Đồng ý với ông, nhưng tôi có thể lầm được. Tôi vẫn thường lầm... Nếu Tôi lầm, tôi sẽ đổi ý kiến... Vậy chúng ta cùng xét lại xem sao nhé?. Như vậy chẳng hơn ư?

      Những câu như Vầy thật là thần diệu:

      "Tôi có thể Lầm được... Chúng ta cùng xét lại xem..". Không có một người nào nghe Những lời đó mà giận dữ được!

      Xét Lại sự kiện, là một phương pháp khoa học. Tôi đã có một lần phỏng Vấn Stefanson, nhà thám hiểm mười một năm ở gần địa cực, trong sáu năm ăn toàn Thịt bò và uống nước lạnh. Ông ấy tả cho tôi nghe một cuộc thí nghiệm Mà ông đã làm. Tôi hỏi thí nghiệm như vậy để chứng minh điều chi. Không Khi nào tôi quên được câu trả lời này của ông: "Một nhà khoa học Không bao giờ dám chứng minh một điều chi hết. Chỉ gắng sức tìm kiếm Những sự kiện đã xảy ra thôi".

      Ai Cấm các bạn bắt chước các nhà thông thái? Nếu bạn sẵn sàng nhận Rằng bạn có thể lầm được thì khỏi lo gì hết. Vì tuyên bố như vậy là Tránh trước được các cuộc tranh biện, và làm cho đối phương nảy lòng Công bằng, vô tư, rộng rãi cũng như bạn, nghĩa là tự nhận rằng cũng Có thể lầm lỡ như bạn được.

      Nếu bạn Biết chắc rằng người ta lầm mà bạn nói thẳng ngay ra, thì sẽ ra sao? Đây, thí dụ dưới này cho bạn thấy.

      Ông S, một luật sư còn nhỏ tuổi ở Nữu Ước, mới cãi tại tòa Thượng Thẩm Nữu Ước trong một vụ kiện lớn. Trong phiên nhóm, một thẩm phán Hỏi ông S.: "Trong luật hàng hải, thời hạn tiêu diệt thẩm quyền là Sáu năm phải không?" .

      Ông S. đương Cãi, ngừng lại, ngó trân trân vị thẩm phán rồi buột miệng: "Kính Ngài, Trong luật hàng hải không có thời hạn tiêu diệt thẩm quyền".

      Sau ông S. kể lại: "Lúc đó, trong phòng im lặng như tờ, không khí lạnh Ngắt như băng. Ông thẩm phán lầm. Tôi đã chứng tỏ rằng ông ấy lầm. Như vậy đâu phải cách lấy lòng ông và làm cho ông nghe theo lý luận Của tôi. Tôi chắc chắn cứ đúng luật thì tôi phải thắng trong vụ kiện Đó và lần đó tôi cãi hùng hồn hơn bao giờ hết. Vậy mà tôi thua. Tôi Đã mắc phải một lỗi không sao tha thứ được là đã chỉ cho một vị rất Có danh và học rất rộng rằng ông ta lầm".

      Rất ít người xét đoán một cách hoàn toàn khách quan và sáng suốt. Phần đông chúng ta đầy thành kiến và thiên vị. Phần đông chúng ta bị Lòng ghen tuông, nghi ngờ, sợ sệt, ghanh ghét va kiêu căng làm mù quáng. Lại thêm người ta phần nhiều không muốn thay đổi ý kiến, dù là ý Kiến về tôn giáo, về chính trị hay về một hiệu xe, một tài tử hát Bóng. Cho nên trong khi nói chuyện, nếu bạn có tánh hay nhắc đi nhắc Lại cho một người nghe rằng họ lầm, thì xin bạn mỗi buổi sáng, quỳ Gối tụng đoạn sau này, rồi hãy điểm tâm. Đoạn đó trích trong cuốn "Luyện Tinh thần" của giáo sư James Harvey Robinson:

      Chúng ta thường tự nhiên thay đổi ý kiến dễ dàng mà không cảm động Chút chi hết. Nhưng nếu ai chỉ trích rằng ý kiến ta lầm, thì chúng ta Sẽ thấy bẽ và phản kháng lại liền. Thật chúng ta nhẹ dạ vô cùng Khi tin chắc một điều gì, nhưng có ai tỏ ý muốn bắt ta rời bỏ điều Tin tưởng đó đi, là ta binh vực nó một cách giận dữ, tàn bạo. Tất Nhiên là ta hành động như vậy, không phải vì quý báu gì những ý tưởng Đó đâu, mà chỉ vì lòng tự ái của ta bị đe dọa. Hai tiếng "của tôi" Trong công việc sinh nhai của loài người, là những tiếng quan trọng nhất, Và khi biết suy tính đến hai tiếng đó, là biết khôn vậy. Dù là bữa ăn "của tôi", con chó "của tôi" hay nhà "của tôi", cha "của tôi", nước "của tôi". Trời "của tôi", cái "của tôi" nào cũng có mãnh lực như Nhau hết.

      Chúng ta giận khi người ta Bảo đồng hồ của chúng ta chậm, xe chúng ta cổ, điều đó đã đành, mà Chúng ta còn giận khi người ta cho rằng những quan niệm của ta về ngôi Hỏa tinh, về công dụng của một vị thuốc, hoặc về văn minh Ai Cập là Sai nữa... Chúng ta thích sống trong những tin tưởng mà chúng ta đã quen Nhận là đúng rồi. Có ai chỉ trích những quan niệm đó, tức thì ta phản Động lại, kiếm đủ lý lẽ để bênh vực chúng. Tóm lại, gọi là lý luận, Chứ kỳ thực chúng ta chỉ tưởng tượng ra những lý lẽ để giúp ta cố Giữ những thành kiến cũ của ta thôi.

      Tôi nhớ có lần đặt làm những tấm màn ren để trang hoàng trong nhà. Làm rồi, ít lâu sau mới tính tiền, tôi phải trả một giá cứa cổ.

      Sau đó vài bữa, một bà bạn lại chơi, tôi chỉ những tấm màn, vô tình Nói giá nữa. Bà ta lên giọng đắc thắng: "Giá đó sao? Họ lừa ông rồi. Gì mà dữ tợn vậy?" .

      Quả có vậy. Nhưng Sự thực đó tôi không thích nghe chút nào cả. Tôi rán tự bào chữa. Tôi bảo bà bạn tôi rằng đồ tốt không bao giờ đắt hết, và muốn có Những đồ thượng hạng, có mỹ thuật mà trả giá như giá "bán sôn" thì Được đâu, vân vân...

      Hôm sau, một bà Khác lại coi những tấm màn đó, ngắm nghía, tấm tắc khen và tiếc không Có tiền sắm nổi. Tức thì sự phản động của tôi trái ngược lại hẳn, Chắc các bạn đoán được. Tôi đáp: "Nói thật ra tôi cũng vậy, không Đủ tiền dùng thứ xa xỉ phẩm đó, nó đắt quá. Đáng lẽ không nên mua Thì phải".

      Khi ta có lỗi, ta có thể Nhận lỗi riêng với ta. Chúng ta có thể nhận lỗi với người khác nữa, Nếu họ biết ngọt ngào khôn khéo nghe ta nói. Tại sao vậy? Tại ta được Tự đắc rằng đã thành thật và can đảm tự thú. Nhưng nếu người ta bắt Chúng ta nuốt cay mà nhận lỗi thì lại khác hẳn.

      Horace Greely, một nhà xuất bản có danh trong thời Nam Bắc chiến tranh, Phản kháng kịch liệt chính sách của Lincoln. Ông dùng đủ cách chỉ trích, Dọa dẫm, trào phúng, hằng tháng, hằng năm như vậy, hy vọng ông Lincoln Sẽ phải đổi chính sách... Nhưng đã phí công công kích và đã hoàn toàn Thất bại. Những lời phúng thích, chửi mắng không làm cho người khác Đổi ý họ mà theo ý mình bao giờ.

      Nếu Bạn muốn tu thân, tập tự chủ và làm cho người khác tin theo mình thì Hãy đọc cuốn tự thuật của Benjamin Franklin, một cuốn sách đọc rất Mê và được liệt vào những tác phẩm cổ điển bực nhất của Mỹ. Trong Cuốn đó, Franklin kể chuyện ông thắng được tính khả ố thích chỉ trích Tranh biện chuyện của ông ra sao, để thành một nhà ngoại giao dịu dàng Nhất, hoàn toàn nhất trong lịch sử nước Mỹ.

      Hồi ông Franklin còn nhỏ, thô lỗ và vụng về, một ông bạn già dạy Cho ông những chân lý nghiêm khắc này:

      "Ben mầy thiệt khó chịu. Ai không đồng ý với mày thì mày có giọng cứng Cỏi với ta. Mầy phản đối người ta như tát nước vào mặt người ta vậy. Cho nên người ta trốn mầy hết; không ai chỉ bảo chi cho mầy hết, vì vô ích. Vậy thì làm sao kiến thức hẹp hòi của mày có cơ hội mở mang được".

      Tuy bị mắng như tát nước vào mặt, nhưng ông Franklin óc đã già giặn Và khôn, hiểu rằng như vậy là đáng, và ông nghe lời, tự sửa tính ngay Để tránh những thất bại tai hại sau này.

      Ông nhất định từ đó không chống lại ý kiến ngưòi nữa. Không dùng Cả những chữ có ý nghĩa quá quyết như "chắc chắn", "không ngờ gì cả", V.v.. mà dùng những chữ mềm mỏng hơn như "tôi thấy" "tôi tưởng", "tôi Hiểu rằng"... Có ai xét đoán lầm lộn trước mặt ông thì ông tự kìm chế, Để đừng hăng hái chỉ trích người đó nữa, và ông bắt đầu nói với người Đó rằng trong những trường hợp khác thì ý kiến người đó đúng, trong Trường hợp này theo ông, có lẽ hơi khác v.v...

      Ông thấy liền những lợi của thái độ như vậy: nói chuyện với người Khác thấy vui hơn, ý kiến của ông được người khác công nhận ngay, và Khi ông lầm lỗi thì không ân hận nhiều nữa, đối thủ của ông chịu bỏ Quan niệm của họ để theo quan niệm của ông.

      Phương pháp đó mới đầu trái hẳn với bẩm tính của ông, vậy mà tập Luyện lâu thành thói quen. Nhờ nó và cũng nhờ sự thanh liêm, nghiêm Chính của ông mà ông được quốc dân ủng hộ, khi ông đề nghị đặt những Chế độ mới, thay thế chế độ cu, lại được uy tín lớn trong cuộc hội Họp trước công chúng, tuy ông diễn thuyết rất dở, lúng túng, không Hùng hồn chút nào. Rốt cuộc người ta tin theo ông hết.

      Trong những sự giao thiệp về thương mại, phương pháp của Benjamin Franklin Có kết quả tốt không? Đọc chuyện sau này bạn sẽ biết:

      Ông S. cậy ông Mahoniey chế tạo một kiểu máy mới, dùng trong kỹ nghệ Dầu lửa. Ông Mahoniey vẽ bản đồ án, đưa ông S. coi, ông này bằng lòng. Ông Mahoniey bèn cho thợ khởi công. Nhưng rầy rà thay, ông S. lại đưa Đồ án đó cho bạn bè coi. Họ chê bai đủ thứ: cái này rộng quá cái Kia ngắn quá... quá thế này, quá thế khác. Họ giày vò ông S, tới nỗi ông này hoảng lên, gọi điện thoại bảo ông Mahoniey rằng không chịu Nhận kiểu máy đó đâu.

      Ông Mahoniey Xem xét lại kỹ lưỡng kiểu máy, tin chắc rằng nó hoàn toàn, và ông S, cùng bạn bè ông ta chẳng biết chút gì hết, chỉ trích bậy. Nhưng ông Mahoniey không nói ra vậy, sợ mất lòng, mà lại thăm ông S.

      Mới trông thấy tôi, ông Mahoniey nói, ông S nhảy chồm chồm lên, vừa Chạy lại tôi vừa giơ quả đám vừa la, mạt sát máy của tôi rồi kết Luận:

      "Bây giờ ông tính ra sao đây?"

      Tôi rất bình tĩnh đáp rằng ông ấy muốn ra sao thì tôi sẽ làm như vậy. "Ông trả công tôi, vậy tự nhiên tôi phải làm vừa ý ông. Nhưng phải Có người chịu trách nhiệm trong vụ này chứ? Nếu ý của ông hay thì xin ông vẽ bản đồ án khác đi, tuy tôi đã bỏ ra hai ngàn đồng để bắt đầu Làm máy của tôi rồi, tôi bằng lòng bỏ số tiền đó đi, làm lại máy Khác cho ông, để được vừa ý ông. Nhưng tôi xin nhắc lại, nếu ông nhất Định đòi thay đổi thì ông phải chịu trách nhiệm trong sự rủi ro, máy Hư chạy không được. Còn như tôi, tôi vẫn nghĩ rằng kiểu tôi tốt, nếu ông để cho tôi làm theo kiểu đó, thì tất nhiên tôi phải gánh lấy hết Cả trách nhiệm".

      Trong khi tôi nói ông S. bình tĩnh lại lần lần và khi tôi ngưng, ông bảo tôi "Được. Thôi Cứ theo ý ông. Nhưng nếu hư hỏng thì mặc ông!".

      Chẳng những máy không hư hỏng chút chi hết mà lại còn tốt lắm... và ông S. hứa mùa sau sẽ đặt làm hai cái máy như vậy nữa.

      Khi ông ta chạy lại cự tôi, đưa quả đấm trước mặt tôi bảo rằng tôi Chẳng biết chút chi về máy hết, tôi dằn lòng lắm mới khỏi gây lộn Với ông và tự bênh vực. Nhưng sự nén lòng đó đã có kết quả tốt. Nếu không như vậy chúng tôi sẽ kiện nhau, tôi sẽ mất tiền và làm Cho một khách hàng tốt hóa ra kẻ thù của tôi. Tôi quả quyết rằng Không khi nào được bảo người khác lầm hết. Phương pháp đó nguy hiểm Lắm.

      Lời khuyên đó không mới mẻ gì. Mười chín thế kỷ trước, Đức Ki Tô nói: "Con hãy mau mau theo ý kiến Đối thủ của con đi".

      Nghĩa là: Đừng Tranh biện với người khác, dù người đó là khách hàng, hay là bạn trăm Năm, là kẻ thù của mình. Đừng chỉ cho người ta thấy rằng người ta lầm Lẫn, đừng làm cho người khác tức giận, trái lại phải biết khôn khéo.

      Hai năm trước Thiên Chúa giáng sinh, một ông vua Ai Cập nói nhỏ với Con ông như vầy "Phải khôn khéo, biết ngoại giao, con như vậy đạt được Mục đích dễ dàng hơn".

      Chúng ta bây Giờ cần lời khuyên đó lắm.

      Vậy muốn Cho người khác theo ý mình, xin bạn nhớ quy tắc thứ hai sau này:

      Phải trọng ý kiến của người khác

      Đừng bao giờ chê ai là lầm hết.


Каталог: tdm2009
tdm2009 -> NHƯ MỘt lời mờI
tdm2009 -> Số 82 Ngày 25. 01. 2009 cn thường niên 3B
tdm2009 -> Pentecost (B) May 31, 2009
tdm2009 -> NHƯ MỘt lời mờI
tdm2009 -> Mc. 13, 24-32 15-11-2009 cuộc quang lâm của con ngưỜi lm. Px vũ Phan Long, ofm 02
tdm2009 -> Các bài suy niệm LỄ hiển linh – Năm b lời Chúa: Is 60,1-6; Ep 3,2-3a. 5-6; Mt 2,1-12 MỤc lụC
tdm2009 -> CN4 phục sinh b ga. 10,11-18 03-5-2009
tdm2009 -> Số 97 Ngày 03. 05. 2009 cn 04 b phục sinh
tdm2009 -> From: Richard Smith To: HuongVeChuagroups Sent
tdm2009 -> Đức Giáo Hoàng Biển Đức XVI: Buổi Triều Kiến Chung hằng tuần Thứ Tư 12/3/2008 – Bài Giáo Lý 69 trong loạt bài về Giáo Hội Hiệp Thông Tông Truyền liên quan tới các vị Giáo Phụ Boethius và Cassiodorus

tải về 0.79 Mb.

Chia sẻ với bạn bè của bạn:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10




Cơ sở dữ liệu được bảo vệ bởi bản quyền ©hocday.com 2024
được sử dụng cho việc quản lý

    Quê hương