Lc 15,1 11-32 14-03-2010 lòng thưƠng xót của thiên chúa lm. Px vũ Phan Long, ofm 02

Trong mỗi Mùa Chay, chúng ta sẽ được nghe câu truyện về người con phung phá, nhưng tôi thích gọi là câu truyện của người cha nhân lành. Niềm vui vỡ òa khi người con trở về. Cha không còn nghĩ đến truyện người con đã bỏ ra đi hay phung phí tiền của. Cha chấp nhận con vì con là của cha. Con đáng được hưởng tình yêu và gia tài của cha. Người cha nhân hậu đã thốt lên trong vui mừng: Vì con ta đây đã chết mà nay sống lại, đã mất mà nay lại tìm thấy. Và họ bắt đầu ăn mừng (Lc. 15:24). Cuộc đời chúng ta cũng như một chuyến đi. Nếu chúng ta biết mình đi lạc, chúng ta hãy dừng lại hỏi han, tìm lại bản đồ và hướng đi. Đừng khi nào tự mãn trong sự hiểu biết của mình dễ đưa chúng ta lạc xa hơn. Hãy biết dừng lại, đó chính là những khi chúng ta cầu nguyện, đi hành hương, dự những cuộc cấm phòng hay học hỏi lời Chúa dưới ánh sáng phúc âm. Khi biết mình đi lạc, lầm lỗi hay xa đàng tội lỗi, chúng ta hãy mau trở về càng sớm càng tốt.

Sự trở về là rất cần thiết. Chúng ta biết rằng đi lầm lạc cũng có nhiều nguyên do. Có thể chúng ta không khởi hành đúng chỗ. Có thể chúng ta đổi đường hoặc đi sai dấu chỉ đường. Đôi khi ở giữa ngã tư và không biết quẹo phải hay trái. Ngập ngừng giữa ngã ba đường rất là nguy hiểm. Tôi có người bạn sống ở Brooklyn, một hôm anh ta đưa người nhà ra phi trường Kennedy, vì khởi hành từ Bronx, nơi người đó không quen nên đã bị đi lạc đường. Anh ta đành phải trở về lại Brooklyn và rồi bắt đầu khởi hành lại, để ra phi trường. Suy tư về cuộc đời cũng thế. Nếu chúng không biết nơi bắt đầu, tốt hơn chúng ta bắt lại từ điểm khởi hành. Không khi nào trễ nếu chúng ta biết bắt đầu lại. Bắt đầu làm một cái gì đó có thể hơi khó khăn và ngại ngùng. Người ta nói: Vạn sự khởi đầu nan. Chúng ta vui mừng biết bao khi có một thành viên trong gia đình xa lạc, nay trở về đoàn tụ. Giống như người tìm con chiên bị lạc mất trong Phúc âm, thánh Luca diễn tả nỗi vui của người tìm chiên: Người nào trong các ông có một trăm con chiên mà bị mất một con, lại không để chín mươi chín con kia ngoài đồng hoang, để đi tìm cho kỳ được con chiên bị mất? Tìm được rồi, người ấy mừng rỡ vác lên vai. (Lc 15:4-5)

Cuộc đời giống như cuộc chạy đua. Mỗi người chọn cho mình một cách sống để đồng hành với người khác. Cách sống tùy theo sở thích và tính tình của mỗi cá nhân, không ai giống ai. Quan sát những người lái xe trên xa lộ, chúng ta thấy có những người chọn con đường ngoài cùng, không đua chen nhưng bình thản. Có người chọn con đường giữa vừa an toàn, vừa giữ sự trung bình, không lo lắng và chấp nhận hoàn cảnh một cách an toàn. Có những người mong vượt và chạy nhanh hơn, nguy hiểm hơn và căng thẳng hơn. Họ lo cảnh sát bắt dừng lại, lo tránh xe khác, lo tăng tốc độ để tránh né…nhưng chung cục tất cả mọi người cũng sẽ đạt đến đích điểm của mình. Cuộc đời của chúng ta cũng thế, mỗi người chọn cho mình một lối đi thích hợp và đừng qúa bon chen so sánh. Làm thế nào để chúng ta có được cuộc sống an bình, vui tươi và hạnh phúc. Đó chính là lẽ sống của cuộc đời. Trong niềm tin, chúng ta hãy cậy trông vào ơn Chúa giúp, chúng ta sẽ không sợ bị gánh nặng cuộc đời làm thất vọng. Thánh Phaolô đã khuyên dậy tín hữu thành Corintô: Không một thử thách nào đã xảy ra cho anh em mà lại vượt quá sức loài người. Thiên Chúa là Đấng trung tín: Người sẽ không để anh em bị thử thách quá sức; nhưng khi để anh em bị thử thách, Người sẽ cho kết thúc tốt đẹp, để anh em có sức chịu đựng (1Cor. 10:13).

Chúng ta biết mỗi ngày sống chúng ta để lại dấu vết trong không gian và thời gian và cả nơi lòng người. Khi chúng ta sờ vào vật gì như nắm cửa, cuốn sách, đồ dùng… chúng ta để lại dấu chỉ tay. Bất cứ nơi nào chúng ta đi qua, chúng ta nên để lại dấu ấn của tình yêu. Chúng ta biết rằng có những dấu ấn khắc ghi nơi lòng người không hề phai mờ. Như Đức Trinh nữ Maria là Mẹ nhân ái. Mẹ đã để lại trái tim yêu thương nơi mọi người. Mẹ đã yêu thương và ủi an các Tông đồ khi vắng Chúa. Mẹ ở bên thập tự để cùng chia sẻ những đớn đau với Chúa. Mẹ đã hiện ra để an ủi, chữa lành và hướng dẫn chúng con trong con đường hạnh phúc. Mẹ Têrêxa thành Calcutta đã theo gót chân của Mẹ Maria, Têrêxa đã mang tình yêu của Chúa đến chia sẻ cho bao nhiêu trái tim được ủi an, bao nỗi đớn đau được xoa dịu và bao người nghèo khó đã đón nhận được tình thương. Khi mẹ đã qua đời, không biết đã có bao nhiêu giọt nước mắt khóc thương, bao nhiêu niềm mến yêu và cả triệu con tim ghi khắc.

Sự trở về luôn là hành động cao qúy. Sự trở về cần có thái độ khiêm tốn và biết lỗi lầm. Biết lỗi mình là một khởi đầu tốt nhất của sự trở về. Có nhiều con đường để trở về: Trở về với gia đình, trở về với xóm làng, trở về với quê hương xứ sở, trở về với lòng mình và trở về với Chúa. Một con chiên mất, người chủ vui mừng đã tìm lại, phương chi một người con trong gia đình xa lạc trở về. Niềm vui sẽ tăng gắp trăm lần. Thánh Luca diễn tả niềm vui tìm lại: Về đến nhà, người ấy mời bạn bè, hàng xóm lại, và nói:"Xin chung vui với tôi, vì tôi đã tìm được con chiên của tôi, con chiên bị mất đó(Lc 15:6).

Phúc âm kể truyện ông Giakêu. Ông Giakêu có nghe nói về Chúa Giêsu. Ông muốn được tận mắt nhìn thấy Chúa. Hình dạng của ông không được cao ráo, nên bị che khuất sau lưng người khác, ông đành chạy đi trước như một em trẻ, leo lên cây để có thể nhìn thấy Chúa. Ông đã bỏ lại uy tín, cốt cách của Trưởng Ty Thuế Vụ, ông không sợ dư luận cười chê. Ông chỉ muốn được nhìn xem thấy Chúa. Dưới con mắt người đời, ông là người tội lỗi đáng tránh xa. Họ nhìn ông một cách soi mói và kết tội. Trong khi Chúa nhìn ông bằng một cái nhìn trìu mến và yêu thương.Trên hành trình Chúa đi qua, một thay đổi bất ngờ ngoài sự mong chờ. Chúa dừng lại nhìn lên với cặp mắt nhân từ, cảm thông và Chúa nói với ông: Hỡi Giakêu hãy xuống mau, vì hôm nay Ta phải lưu lại tại nhà ngươi. Ông vui mừng nhảy xuống khỏi cây và về nhà tiếp đãi Chúa. Chúa chấp nhận ông và ông đã trở thành bạn hữu của Chúa. Ông đã thốt lên với cả tâm tư rằng ông sẽ đền bù thiệt hại và sẽ chia gia tài cho kẻ khó. Ông đã đổi đời và thay đổi hoàn toàn. Ông đã gặp Chúa và biết chia xẻ với tha nhân. Trái tim ông đã rộng mở. Chúa Giêsu đã gọi ông là con cái của Abraham, có nghĩa là ông sẽ được thừa hưởng niềm tin và sự sống đời đời.

Chúa Giêsu luôn giảng về sự sám hối trở về. Chúa đã dùng nhiều dụ ngôn, hình ảnh và lời giảng để mở lòng con người. Chúa xâm mình gặp gỡ và ngồi chung ăn uống với những người bị xã hội ruồng bỏ và bị kết án là tội lỗi. Thánh Marcô diễn tả: Nghe thấy thế, Đức Giê-su nói với họ: "Người khoẻ mạnh không cần thầy thuốc, người đau ốm mới cần. Tôi không đến để kêu gọi người công chính, mà để kêu gọi người tội lỗi"(Mc 2:17). Chúa Giêsu đã dùng tình yêu để cải hóa lòng người. Chúa đến để kêu gọi người tội lỗi và chữa lành các thương tích của họ. Chúa đến với con người bằng trái tim nhân hậu, bằng ánh mắt trìu mến và bằng thái độ khoan dung. Chúa dành cho những người tội lỗi một tình yêu đặc biệt trong trái tim Chúa. Họ đáng thương hơn là đáng trách. Chúa đến kêu gọi những người tội lỗi và yếu đuối. Chúa muốn chính tâm tư của họ:" Hãy về học cho biết ý nghĩa của câu này: "Ta muốn lòng nhân chứ đâu cần lễ tế. Vì tôi không đến để kêu gọi người công chính, mà để kêu gọi người tội lỗi" (Mt. 9:13).

Câu truyện về một võ sĩ đã trở lại đạo. Ngày nọ, một người bạn của anh gặp và hỏi: Tôi nghe anh mới tòng giáo, thật là tức cười. Anh hỏi: Sao lại tức cười chứ! Đó là điều tốt mà. Người bạn tiếp lời: Nếu vậy liệu anh có thể xóa nổi chân tướng du côn và cao bồi trước chăng? Những vết sẹo trên mặt anh tố cáo tung tích của anh. Anh nhỏ nhẹ nói: Tôi không ngại chi về điều đó. Những vết sẹo kia nay trở thành cửa sổ cho ơn Chúa chảy vào hồn tôi. Cũng vậy những tội vạ đã được tha, tuy còn dấu vết nhưng là dấu vết tình thương của Chúa.

Trở về luôn luôn là trở về với tình yêu. Tình yêu giữa vợ chồng con cái, tình yêu giữa gia đình, tình yêu của cộng đoàn, tình yêu của giáo hội và sau cùng trở về với Thiên Chúa là chính nguồn tình yêu. Tại sao người cha nhân hậu đã mở tiệc ăn mừng khi đứa con phung phá trở về? Vì đứa con bị coi như đã chết, nay lại sống. Không vui mừng sao được khi cha gặp lại chính con ruột của mình. Bao ngày xa vắng là bấy nhiêu ngày mong đợi và buồn khổ. Cha mẹ nào mà không thương con chứ! Làm cha mẹ mới hiểu được tình yêu thương mà cha mẹ dành cho con cái. Thánh Luca ghi lại tâm tình của cha già khi gặp lại con mình: "Nhưng chúng ta phải ăn mừng, phải vui vẻ, vì em con đây đã chết mà nay lại sống, đã mất mà nay lại tìm thấy."(Lc 15:32)

Trở về với lòng mình. Tâm tư con người như được chia làm hai trong sự chọn lựa. Đây chính là tiếng nói của lương tâm mà Thiên Chúa đã phú ban cho con người. Khi chúng ta chọn lựa làm điều xấu, sai trái và bất công, tâm tư cũng bị áy náy buồn phiền. Cái làm cho chúng ta áy náy chính là sự nhắc nhở của tiếng nói thầm trong lòng. Đôi khi chúng ta bị giằng co giữa sự chọn lựa tốt và xấu. Và chúng ta dễ bị sa ngã và sai phạm vì sự yếu đuối, lòng tham lam và tự ái. Khi chọn lựa làm điều bất công là chúng ta đã bị thua chính mình. Có những lý do khách quan và chủ quan chi phối trong sự chọn lựa, nhưng mỗi người phải chịu trách nhiệm về sự quyết định của mình. Chúng ta đừng tập đổ thừa cho hoàn cảnh hay cho người khác. Hãy nhìn vào chính mình, xét mình trước mặt Chúa, chấp nhận lỗi lầm của mình, xin ơn tha thứ và trở về với chính mình: Nhân chi sơ tính bản thiện.

Trở về với nhau, vợ chồng. Những ngày đầu vợ chồng yêu thương lưu luyến đã dần nhạt phai theo năm tháng. Những hấp dẫn dịu ngọt của đời sống lứa đôi ban đầu, nay trở thành gánh nặng. Sự tôn trọng và tha thứ đã trở thành những sự coi thường và bắt bẻ nhau khi tình yêu bị rạn nứt. Khởi đầu vợ chồng khao khát đến với nhau một cách tự nguyện và yêu thương. Cái gì đã gây nên kẽ hở liên kết tình yêu giữa vợ chồng? Phải chăng tình yêu bị nhạt nhòa và san sẻ, thân xác không còn hấp dẫn hay tính tình không còn am hợp, gánh nặng gia đình ràng buộc không còn tự do… Dĩ nhiên trong đời sống gia đình, chúng ta sẽ có những tháng ngày Xuân, Thu, Đông và Hạ, nhưng mùa màng thay đổi theo nhịp thời tiết của thiên nhiên. Gia đình cũng không ra khỏi những vần xoay của cuộc sống. Mùa chay giúp mỗi người chúng ta nhìn lại chính mình, tìm lại trách nhiệm và bổn phận của mình đối với vợ, với chồng. Bỏ qua và tha thứ cho nhau những lỗi lầm. Hãy trở về bên nhau sưởi ấm tình yêu ban đầu.

Trở về với cha mẹ. Con cái vẫn luôn là con cái trong bất cứ hoàn cảnh nào, dù tuổi tác đã cao và công danh đã đạt, con cái vẫn còn bổn phận đối với đấng bậc sinh thành. Ai trong chúng ta cũng đã được cưu mang trong lòng mẹ. Hầu như ai cũng được sinh ra và dưỡng nuôi nơi mái ấm tình yêu trong gia đình. Mỗi người hãy tự nhìn về mình, có những người trẻ đã bỏ mái ấm gia đình mà đi hoang. Con cái đã có những tháng ngày theo chúng bạn rong chơi trong môi trường thế tục, hút sách, chơi bời và rong ruổi theo con đường trụy lạc. Hãy dừng lại! Hãy nghĩ về tình yêu của cha mẹ. Mẹ cha đang chờ ngày con trở về. Vui mừng biết bao khi con đã mất, nay lại còn sống. Hãy nhìn kìa có biết bao em trẻ mồ côi mong được một mái ấm, một sự vỗ về yêu thương của mẹ, của cha mà chẳng bao giờ có được.

Trở về với gia đình. Gia đình là tổ ấm của tình yêu. Gia đình là đơn vị xây dựng nên xã hội. Chúng ta được lớn lên trong mái ấm của gia đình. Chúng ta được chia sẻ tình yêu thương với mẹ cha và anh chị em ruột thịt. Trong gia đình, cha mẹ, anh chị đã dạy chúng ta biết đi, biết đứng, biết ăn, biết nói và lớn lên trong tình yêu. Gia đình là xã hội nhỏ và thân thương nhất. Gia đình là chiếc nôi đầu tiên dạy chúng ta làm người. Là con người, chúng ta cần có những sợi giây liên đới với cội nguồn và tạo nên một dòng tộc. Chúng ta không thể lữ hành đơn côi trong cuộc sống. Chúng ta cần nhiều sự nâng đỡ, đùm bọc và yêu thương từ những trái tim nồng cháy thân thương trong gia tộc. Mỗi người hãy nhận diện vai trò và trách nhiệm của mình trong đại gia đình. Trở về với nguồn cội. Con người sinh ra có tổ tiên, ông bà và cội nguồn. Trở về với gia đình là niềm vui xum họp được Chúa chúc phúc.

Trở về với xóm làng và cộng đoàn dân Chúa. Chúa Giêsu khi ra đi rao giảng, Ngài đã không quên trở về quê hương xứ sở để đem tin mừng cứu độ. Chúa đã trở lại làng xưa để gặp gỡ bà con, thân nhân họ hàng và bạn bè. Đây là một niềm vui chia sẻ. Cũng như chúng ta có nơi chôn nhau cắt rốn, có quê hương, có xứ nhà và nơi đó có nhiều kỷ niệm. Có những người đã thành công đỗ đạt, thăng quan tiến chức cũng trở về quê để vinh quy bái tổ. Đội ơn trời đất và bà con xóm làng. Chúng ta còn có các nhóm hội và cộng đoàn Giáo Xứ. Mỗi dịp vui buồn, chúng ta có bà con xóm làng, thành viên trong hội đoàn, trong cộng đoàn chia sẻ và nâng đỡ ủi an khi sầu muộn. Chúng ta cùng chung vui khi ai đó thành công trên đường đời. Cộng đoàn không phải là một tổ chức đòi hỏi hay gánh nặng để chúng ta phải xa tránh. Nhưng cộng đoàn là một môi trường giúp chúng ta nên người và nên thánh. Hãy trở về với Cộng Đòan, chúng ta sẽ tìm thấy niềm vui và sự nâng đỡ. Thánh Phaolô viết thơ gởi cho giáo đòan Corintô khuyến khích rằng: Nay tôi lại vui mừng, không phải vì đã làm cho anh em phải ưu phiền, nhưng vì nỗi ưu phiền đó đã làm cho anh em hối cải. Thật thế, anh em đã phải ưu phiền theo ý Thiên Chúa, nên chúng tôi không làm thiệt hại gì cho anh em (2 Cor 7:9).

Trở về với Giáo Hội. Chúng ta đựợc sinh lại làm con Chúa qua Giáo Hội. Trong Giáo Hội, chúng ta được lãnh nhận biết bao hồng ân. Giáo Hội là nơi giúp chúng ta trở nên con người hoàn hảo và thánh thiện. Chúng ta hiểu biết được ý nghĩa cuộc đời. Chúng ta học biết đâu là lý tưởng và đâu là cùng đích của cuộc đời. Qua Giáo Hội chúng ta được lớn lên trong ân sủng qua các Bí Tích. Từ Bí Tích Rửa Tội sinh chúng ta lại làm con cái Chúa và Bí tích Thánh Thể nuôi dưỡng linh hồn chúng ta. Bí tích Hòa Giải dẫn dắt chúng ta trở về với tình yêu của Chúa và Giáo Hội. Giáo Hội luôn mở rộng cửa đón mời chúng ta và dẫn dắt chúng ta vào nguồn sống thực. Nếu có lần nào chúng ta lạc bước xa rời giáo hội, giờ đây hãy trở về. Với hơn một tỉ trái tim của các tín hữu đang mong chờ, chúng ta sẽ không bị đi trong cô đơn. Giáo Hội đang hân hoan chờ đón con cái trở về dưới bóng cờ chiến thắng của Vua Giêsu.

Trở về với Thiên Chúa. Thiên Chúa chính là cội rễ và là nguồn của mọi thứ tình yêu. Xin Chúa thánh hóa chúng con trong sự thật của Chúa Thánh Thần. Chúng ta đi vào cuộc đời là đi vào sự hiện hữu. Từ không, Thiên Chúa đã cho chúng ta hiện hữu làm người. Chúa đã chia sẻ tình yêu thương của chính Chúa cho chúng ta. Thiên Chúa ban cho chúng ta có ý chí và tự do để đáp lại lời yêu thương của Chúa. Nhiều lần chúng ta đã đi lạc đường, Chúa kêu mời chúng ta trở về. Chúng ta đã phạm tội, Chúa chịu chết để đền bù và tha thứ tội lỗi cho chúng ta. Chúng ta chối bỏ Chúa, Chúa vẫn cứ chờ đợi chúng ta về để được Chúa ấp ủ yêu thương. Chúa chính là TÌNH YÊU. Tình yêu của Chúa vượt trên hết các loại tình yêu. Tình yêu của Chúa là tình yêu tha thứ. Hãy nhìn lên thập giá, Chúa đang âu yếm nhìn bạn đó. Chúa đã đổ tới giọt máu cuối cùng và chết trần trụi trên thập giá, cũng chỉ vì chúng con mà thôi. Hãy trở về với chính nguồn tình yêu, chúng ta sẽ được ngụp lặn trong biển tình.

Lạy Chúa, khi chúng con bước vào Năm Thánh 2010, chúng con nhận biết rằng từ đời đời Chúa đã yêu thương gọi và chọn chúng con vào đời. Chúa cho chúng con được sinh lại làm con cái Chúa. Chúa ban cho chúng con một Giáo Hội kiên cường trong Đức Tin, Đức Cậy và Đức Mến. Chúng con có những người cha nhân lành chăn dắt và dưỡng nuôi chúng con với của ăn Thánh. Đức Tin của chúng con được lớn lên trong lòng Giáo Hội Việt Nam. Một Giáo Hội đã xây dựng trên niềm tin sắt đá và trên máu cùng nước mắt của các Vị Tiền Nhân. Các Ngài đã anh dũng giữ vững niềm tin qua mọi cơn thử thách. Xin cho chúng con được ơn trở về với tình yêu của Chúa và xin cho chúng con sống giữ đức tin và luôn gắn bó với Giáo Hội của Chúa Kitô.

Cứ mỗi lần chia sẻ hay giảng giải về đoạn tin mừng Chúa Nhật IV Mùa Chay C (Lc 15,1-3;11-32) tôi thường bị cám dỗ phân tích tỉ mỉ từng chi tiết hình ảnh người con thứ, tạm gọi là đứa con hoang đàng. Phân tích tỉ mỉ theo kiểu chú giải Thánh Kinh cũng có, theo cái nhìn tu đức cũng có, rồi sau đó áp dụng cho hoàn cảnh hiện nay. Và không thể bỏ qua, nói đúng hơn là luôn nhấn mạnh đến hình ảnh người cha nhân hậu. Còn hình ảnh người con cả, tuy có phân tích, nhưng chỉ như vai phụ.

Khi người con thứ xin cha chia gia tài là lúc nó muốn cha nó chết quách cho rồi, vì theo luật bấy giờ người con chỉ được nhận gia tài khi cha đã qua đời. Nhiều người, đặc biệt kể từ thế kỷ Ánh sáng đến nay đã bị cám dỗ muốn “Thiên Chúa biến đi” để mình được tự do và thực sự là mình, mà nói theo ngôn ngữ triết học là để mình khỏi bị vong thân. “Con không cha như nhà không nóc”. Một người con khi đã muốn giết cha thì bất cứ sự xấu xa nào cũng có thể làm. Ăn chơi đàn đúm là chuyện tất yếu kéo theo, nhiều khi chỉ là chuyện nhỏ. Hậu quả nhãn tiền của chuyện ác giả ác báo vẫn thường xảy ra đây đó. Sau thoáng lên mây thì xuống kiếp đọa đày là điều vẫn thường thấy. Mang kiếp đốn mạt, thua cả heo vốn là sự không thể tưởng theo quan niệm của người Do Thái lúc bấy giờ, thế mà đó là thực trạng của đứa con bất hiếu, hoang đàng. Quay đầu là bờ ư? Anh này chỉ biết nghỉ đến cái bụng mình thôi. Kẻ gian vốn thường làm ra vẻ ngoan. Môi dẻo, lưỡi cũng lắt léo với câu thú tội đã nhẩm đi nhẩm lại để khỏi vấp.

Bóng càng đen thì ảnh càng rực sáng. Không ngại ngần ẩn mình hay chết đi, không chỉ với đứa kêu xin, mà với cả đứa còn lại. Người cha đã chia gia tài cho cả hai. Có nhiều kiểu nói không thành lời nhưng luôn đầy ý. Người con cả tuy ở trong nhà, nhưng anh ta không thực sống phận con thì người cha vẫn không tồn tại trong tâm khảm của anh. Dù con không nhìn hay chẳng nhận thì cha vẫn mãi là cha: “mọi sự của cha cũng là của con.” Từng ngày, từng giờ, ông còn mỏi mòn ngóng trông đứa con xa nhà. Ô kìa nó đây! Ông vội chạy đến ôm con hôn lấy hôn để, bất kể mùi uế tạp lẫn bụi đường khắp cả mình con. Không cần nghe trọn lời xưng thú, cũng chẳng cần tra khảo thứ loại tội hay số lần nó đã phạm: Phạm tội gì? Phạm ra sao? Phạm mấy lần?...“Mau đem áo đẹp ra đây mặc cho cậu, xỏ nhẫn vào tay cậu, xỏ giày vào chân cậu!” Tình yêu cha đủ làm con sạch hơn mọi thứ nước của trần gian. ông lại còn sai bắt con bê đã vỗ béo để mở tiệc ăn mừng. Quả là một sự chuẩn bị trong niềm hy vọng sắt son. Tình yêu là thế: Không bao giờ chịu bó tay vì chẳng hề thất vọng bao giờ.

Không cần biết lý do, cũng chẳng cần xem xét quá khứ của nó, chỉ biết là nó đang ở đây, nghĩa là con ta đã chết nay sống lại, đã mất nay lại tìm thấy. Từ câu chuyện kể đến cảnh hiện thực trên đồi sọ năm xưa: “Tôi bảo thật anh, hôm nay anh sẽ ở với tôi trên Thiên Đàng” (Lc 26-3,43).

Hỏng! Hỏng hết Chúa ơi! Thương yêu kiểu này thật là vô lý. Chỉ tổ vẽ đường cho hươu chạy hay bắc cầu cho chuột leo mà thôi. Xin đừng làm cớ cho người ta ỉ lại! Thế là hỏng, hỏng hết! Chúa yêu thương kiểu này thì người ta tha hồ ăn chơi sa đọa mà chỉ cần một chút sám hối là dư lời cả Nước Trời. Lại có người chẳng cần đến các bí tích, lễ lạc, chẳng cần vào tòa xưng thú tội lỗi, chắc họ sẽ theo anh em Tin lành mất thôi. Dứt khoát không thể được. Xin Chúa hãy mau sửa lại câu chuyện này, kẻo nhân loại hư hết, hỏng hết mà thôi.

Dù trời đất có qua đi, nhưng lời của Chúa sẽ không hề thay đổi (x.Mt 5,18). Có thể chúng ta đã lầm. Chuyện kể của Chúa Giêsu sở dĩ có ra là vì nhiều người biệt phái và luật sĩ năm xưa đã thấy khó chịu, khi nhiều người thu thuế và tội lỗi năng lui tới với Người. Họ đã lẩm bẩm, xầm xì trong ganh tị và cả tức tối. Vì họ không chấp nhận những người ấy là huynh đệ của mình. Chính Chúa Giêsu đã từng minh định rằng Người đến không phải để kêu gọi người công chính nhưng là người tội lỗi. Thầy thuốc không cần cho người mạnh khỏe mà là tội nhân. Như thế chuyện Chúa Giêsu kể không cố ý nhấn mạnh đến người con thứ bỏ nhà ra đi, nhưng là người con cả đang ở trong nhà. Chính khi anh ta loại bỏ người em là lúc anh ta tự loại mình ra khỏi tình cha.

Tình Chúa mãi luôn bao la. Người muốn tất cả mọi người đều được hưởng ân tình của Người. Tình yêu thì không cần hội đủ điều kiện. Dù chỉ một cơ hội nhỏ nhoi thôi cũng đủ để cho tình yêu lên ngôi. Tình Chúa vượt quá mọi tình cha thế trần. Người chính là nguồn của mọi tình phụ tử. Là người cha thì lắm khi không cần con cái trực tiếp báo hiếu hay đáp đền công đức. Chỉ cần chúng nó yêu thương, đùm bọc lẫn nhau trong nghĩa tình huynh đệ. Thế là đã đủ.

Đọc Tin mừng chúng ta sẽ càng xác tín chân lý này. Chúa sẽ xử với chúng ta không theo những gì chúng ta đã làm cho Người mà theo những gì chúng ta đã làm cho nhau. Không xét đoán tha nhân thì Chúa sẽ không xét đoán chúng ta. Nếu ta tha thứ cho tha nhân thì Chúa sẽ thứ tha cho chúng ta. Khi ta làm một điều thiện bé nhỏ cho một trong những người bé mọn thì Thiên Chúa không chỉ lấy đấu đã dằn, đã lắc mà đong đổ sự thiện hảo cho chúng ta mà Người còn tặng ban hạnh phúc Nước Trời cho chúng ta (x.Lc 6,36-38; Mt 25,31-46)

Lạy Cha chúng con ở trên trời…Xin Cha tha nợ cho chúng con…(Mt 6,9-13) Chưa xin thì Chúa cũng đã ban ơn tha thứ, vì Chúa Kitô đã chết cho chúng ta khi chúng ta còn là kẻ phản nghịch. Chưa xin thì Chúa cũng đã nhận chúng ta làm con, vì Người đã yêu thương thế gian đến nỗi ban Con Một…(Ga 3,16)

Chúa yêu thương, ban ơn tha thứ cho loài người chúng ta thật quá dễ dàng và nhiều khi ta lầm tưởng như là quá hoang phí. Quả đúng vậy. Dường như là một quy luật: Đã thương thì không hề tiếc, đã yêu thì chẳng bao giờ tính toán, so đo. Tuy nhiên để nhận được tình yêu, thì cần phải có điều kiện nào đó. Và cái điều kiện không thể thiếu để có thể đón nhận tình yêu của Cha trên trời, đó là chúng ta phải đón nhận nhau là anh chị em. Điều kiện nay xem ra không dễ. Nếu một ai đó, một người bé mọn hay một kẻ gian ác không có tí chỗ nào trong trái tim chúng ta, thì khi ấy mới thực sự là hỏng hết, hỏng hết.

Để có thể đặt những người không dễ thương mà lại còn đáng ghét vào một chỗ nhỏ trong trái tim chúng ta thì Thánh Lễ, các bí tích, việc cầu nguyện… luôn cần thiết, vì không có ơn Chúa chúng ta không thể làm được sự gì (x. Ga 15,5).

Tình yêu của người cha đã đón nhận người con thứ trở về sau những ngày ăn chơi phung phí. Tình yêu của người cha đã mời người con trưởng chung vui vì người em trở về. Thiên Chúa cũng vậy : qua Đức Giêsu, Người vui mừng đón nhận những tội nhân thống hối và mời gọi tất cả mọi người cùng vui mừng và chia sẻ với Người.

Người con thứ xin Cha chia gia tài để trẩy đi phương xa. Người Cha sẵn sàng chia gia tài. Cha hắn để cho hắn tự do, không cấm cản gì. Hắn không vi phạm một điều luật nào hết. Thực ra, hắn tưởng mình có thể định đoạt tất cả. Hắn ra đi không phải vì ý muốn sa đọa thúc đẩy đâu, nhưng vì khao khát sống mạnh, sống ngoài vòng kiểm soát của Cha, vì háo hức khao khát kinh nghiệm, vì muốn biết cái mới lạ, nhưng lại không có bản lãnh, hung hăng quá trớn, thiếu ý chí. Khi ra đi là hắn xúc phạm đến cha. Mối giây ràng buộc với cha lớn gấp nhiều lần mối giây ràng buộc với lề luật.

Sau những ngày ăn chơi phung phá, hắn trắng tay. Hắn cảm thấy trống vắng, thiếu thốn tất cả. Hắn quyết định trở vê nhà Cha. Khi quyết định như thế,hắn đã nhận ra chính mình, giới hạn của mình. Chân lý bắt đầu khi con người nhận ra chính mình. Hắn hạnh phúc vì đã dám thú nhận : thưa cha, con đã xúc phạm đến trời và đến Cha. Hắn hạnh phúc vì đã dám tin vào tấm lòng của cha, sự tha thứ của cha. Hắn hạnh phúc vì đã trở về. Không phải vô lý đâu, khi Đức Giêsu đã có lần nói: Những người thu thuế và gái điếm sẽ vào Nước trời trước hết. Thế nhưng, không thiếu những người tưởng rằng mình thánh thiện, ngoan đạo, tự cấp cho mình quyền đòi hỏi bất cứ gì. Và cũng không thiếu những người tự hài lòng với việc chu toàn đầy đủ lề luật. Đó là hình ảnh của người anh cả. Người anh cả tưởng mình là người công chính, vì chu toàn hết mọi lề luật. Điều cần có anh đã không có, đó là tấm lòng thông cảm, chia sẻ, nhất là chia sẻ những tội lỗi, những giới hạn của người khác. Anh là hình ảnh của những kẻ tự cho mình quyền xét đoán người khác".

Đức Giêsu chính là người cha đó. Người không màng chi đến quá khứ của người tội lỗi. Tình cha còn lớn hơn quá khứ đó, còn lớn hơn sự hối hận, dày vò của người con. Thiên Chúa tha thứ tất cả.Chúng ta là người con cả hay người con thứ trong bài Tin Mừng hôm nay ?

Lạy Chúa,

Con xin dâng Ngài, lời thú tội của đứa con hoang :

Trước mặt Chúa, con đã phạm tội,

con đã hoang phí kho tàng ân sủng Chúa trao cho con,

xin nhận lòng sám hối của con.

Lạy đấng Cứu thế, xin cứu chuộc con.

Như người con bỏ nhà đi hoang, lạy Chúa,

con nay trở về sau khi đã phí phạm đời con,

lòng xa cách Chúa.

Lạy Cha, con đã hoang phí của cải Chúa ban cho con. Xin nhận lòng sám hối của con và xót thương con. Con đã thẳng tay phung phí tài sản của Cha, con sống cô đơn, cùng cực trên mảnh đất của những người trụy lạc. Lòng con hối hận, con xin trở về với Cha, lạy Cha nhân ái, xin nghe lời con van nài: "Thưa Cha, con thật đắc tội với Trời và với Cha, con chẳng đáng là gọi là con Cha nữa, xin coi con như một người làm công cho Cha vậy, và xin thương xót con".

(Phụng vụ Byzantin)

Lm. An Phong, OP