XVII. - KẺ LÀNH LÊN THIÊN ĐÀNG KẺ DỮ SA HOẢ NGỤC

1. 
   Thiên đàng là gì?
   

2. 
   Hoả ngục là gì?
   

Trong dụ ngôn người giàu có ích kỷ hà tiện, Chúa Giêsu tả cho ta biết Lazarô, được dự tiệc trên trời, dựa đầu vào lòng Abraham; còn người giàu có, bị chôn vùi trong hoả ngục, không chút gì an ủi; mong chờ một giọt nước, do ngón tay Lazarô nhỏ xuống, mà cũng chẳng được! Nếu ta biết ăn no lo xa, ta hãy năng nhớ thiên đàng, hoả ngục, làm tròn bổn phận, chớ ngại khó khăn, ta sẽ lập được nhiều công huân, nhất là trong việc thương người; sau này đáng Chúa ban khen: “Chúng con làm gì cho một người nhỏ mọn trong anh em, ấy là làm cho chính mình Thầy”. (Mt 24,40).

1) “Hỡi đầy tớ trung nghĩa, hãy vào trong sự hỷ hoan chủ mình”. (Mt 25,21; Lc 19,17).

2) Trước khi đi ngủ, ta hãy nhớ đến đời sống hậu lai, giục lòng hối cải, xin Chúa thứ tha mọi tội lỗi suốt đời.

XVIII. – TIN MÀ THÔI CHƯA ĐỦ - CÒN PHẢI GIỮ ĐIỀU RĂN

1) Tin mà thôi chưa đủ, các quỷ trong hoả ngục cũng tin có Chúa, nhưng họ cứ chấp nê phản đối với Người. “Ai yêu mến Thầy, giữ trọn luật Thầy” (Gio 14,23). Tin Chúa, là tỏ lòng khâm phục, nhận nhìn lời Chúa là lời chân thật. Để tỏ lòng mến yêu, ta còn phải giữ những lệnh Chúa truyền, phải dùng những phương pháp Chúa lập. Một đứa con trung hiếu, tìm hiểu ý cha mẹ, và ra sức tuân giữ. Thánh ý Chúa được tỏ bày trong luật tự nhiên, khắc in vào lương tâm mọi người, chép vào Thánh Kinh, thành 10 điều răn của Chúa lại còn lề luật Hội Thánh, và các việc bổn phận hằng ngày tuỳ theo đấng bậc giai cấp mỗi người. Ai giữ trọn các lề luật ấy, thì tỏ ra thật lòng mến Người.

Mười điều răn chia làm hai mục:

Một là về Chúa, hai là về người. Ba điều răn trước, nhắm việc thờ phượng kính tôn, làm rạng danh Chúa; bảy lề luật sau chỉ về người ta, theo lẽ công bình bác ái. Mười lề luật ấy tóm lại vào hai điều: “Mến Chúa trên hết mọi sự. Yêu người như mình ta vậy”. (Mt 22,37-39).

2. 
   Sáu luật điều Hội Thánh
   

Mỗi người có bổn phận riêng mình: kẻ làm thủ lãnh cấp trên, người làm phụ thuộc cấp dưới. Mỗi người phải làm tròn bổn phận của mình, mới đẹp lòng Chúa, giúp ích cho cả nhân loại. Việc trọng, việc hèn, nếu ta làm tử tế tuỳ sức, vì lòng mến Chúa, thảy đều nên công nghiệp trước mặt Người, đáng thưởng trên nước Thiên Đàng. Chẳng cần tìm đâu cho xa, chăm chú làm tròn phận sự mỗi ngày, vừa đền bù tội lỗi riêng ta, vừa làm rạng danh Chúa cả, vừa mưu ích lợi cho toàn thế giới.

1. 
   “Ai mến Thầy sẽ giữ trọn luật Thầy. Cha Thầy sẽ yêu mến người ấy”. (Gio 14,21).
   

1. 
   Tại sao phải sợ tội?
   

2) - Nhất là bảy mối tội đầu. Bảy mối tội đầu, thật ra chưa phải là tội, chỉ là khuynh hướng đưa ta đến tội. Từ ngày Adong phạm tội, xác thịt nổi lên, tìm cách chế ngự linh hồn, làm cho linh hồn tối tăm yếu đuối; lấy mình làm trọng quá mức, nên đòi hoàn toàn tự đắc: ấy là kiêu ngạo. Chuộng yêu của cải đời này hơn sự sống đời sau, sinh ra hà tiện; tìm dục tình, trái ngược với sự sạch trong: đó là dâm dục. Người ta được thịnh lợi may mắn, ta đau lòng xót ruột, kẻ khác lâm phải gian truân, ta khoái thích vui sướng, ấy là tính ghen tương; ăn uống sa đà quá sự cần thiết đó là tội mê ăn; chẳng biết cầm mình vừa phải trước sự trở ngại khó khăn, sinh ra lòng hờn giận; dong dưỡng thân xác, không cố gắng ép mình làm tròn bổn phận, ấy là lười biếng. Nếu ta không lo giữ trọn luật Chúa, ép mình chịu khó, thì các mối tội đầu sẽ xô ta lăn vào đủ giống tội, ta hãy kiểm thảo thử xem tính tình ta nghiêng chiều về giống tội nào mạnh hơn, và hãy cầu xin Thiên Chúa, bàn bạc với người khôn ngoan, cố sức thắng lướt tính xấu làm đầu, và làm những việc trái ngược với nó, ta sẽ dễ dàng lánh xa tội lỗi.

1) “Ai làm điều tội, kẻ ấy trở nên nô lệ của tội”. (Gio 8,34).

2) Can đảm nhận nhìn lỗi mình, mỗi khi sa ngã, kêu cầu với Chúa giúp ta, ép mình thắng trị tánh xấu, ta sẽ chóng nên người đạo đức.

XX. – TA PHẢI ÂN CẦN LO LẮNG CHỊU CÁC PHÉP BÍ TÍCH

1. 
   Phép Bí tích là gì?
   

2. 
   Có bảy Phép Bí Tích
   

Giữa xã hội muốn cho con cháu nối dòng, nam nữ phải lập gia đình, dân sự phải có người điều khiển. Cũng một lẽ ấy, phép Hôn Phối ban ơn đặc biệt cho kẻ làm vợ chồng cha mẹ; phép Truyền Chức ban quyền giảng dạy, thánh hoá, tế lễ cho một hạng người Chúa chọn, để phục vụ dân Người.

1) “Ai tin và chịu phép Rửa Tội sẽ được cứu rỗi”. (Mc 16,19). “Chúng con tha tội cho ai nấy sẽ được tha”. (Gio 20,23).

2) Siêng năng xưng tội rước lễ, cầu nguyện cho trẻ em, khi chúng đến nhận các phép Bí Tích. Học hỏi về những ơn riêng mỗi phép, và những sự kiện phải làm, hầu đón nhận những ơn ích các phép ấy.

XXI. – PHÉP RỬA TỘI

1. 
   Chúa lập phép này bao giờ?
   

Phép rửa tội cần cho hết mọi người, nhưng khi ai chịu phép ấy chẳng đặng, ít ra phải có lòng muốn chịu thì mới đặng rỗi. Vì rất cần thiết như vậy, nên Chúa ban phép cho hết mọi người, chẳng trừ loại ai, trong kỳ khẩn cấp, dầu người ngoài đạo, miễn là có ý làm theo lời Chúa, thì cũng thành phép Rửa Tội.

2. 
   Rửa Tội làm sao? Được những ích gì?
   

Ai có tuổi khôn, muốn chịu phép ấy cần phải tin năm sự cần kíp: Thiên Chúa độc nhất, thưởng phạt công bằng, một Chúa Ba Ngôi, Ngôi Hai ra đời, chuộc tội thiên hạ, linh hồn hằng sống lại người có tuổi khôn cần phải thật lòng muốn chịu, ăn năn sám hối, mới lãnh nhận ơn ích phép ấy: Trước là được sạch tội Tổ tông, và các tội riêng mình, sau là được làm con Chúa, đầy tràn Thánh Sủng và những ơn giúp cần thiết cho người có đạo. Phép Bí Tích này, nên như cửa chính, đưa dắt vào nhà Hội Thánh, được quyền lãnh chịu mọi Bí Tích khác, in khắc một dấu thiêng tháp nhập ta với Chúa Giêsu sống lại. Mỗi khi trong nhà, trong họ, có người chịu phép Thánh tẩy, ta hãy vui mừng đến tham dự lễ, cầu xin cho họ nhận lãnh những ơn ích phép ấy, và sống bền đỗ trong ơn nghĩa Chúa.

1) “Trong ngày Hiện Xuống, các Thánh Tông đồ đã Nhân Danh Chúa Giêsu rửa tội cho 3.000 người tứ chiếng”. (Act 2,41).

2) Ta hãy năng cám ơn Chúa, đã ban cho ta chịu phép Rửa tội, sẵn sàng thà chết, chẳng thà làm mất chức Thiên Tử. Cầu xin cho có nhiều người lãnh nhận ơn phép rửa tội. Tập quen biết cách rửa tội khi cần kíp.

XXII. – PHÉP MÌNH THÁNH CHÚA

1) Chúa Giêsu lập phép này bao giờ? (Mt 26,26-28; Mc 13,22-24; Lc 22,19-20; 1 Cor 11,24-25).

Thứ năm trước ngày chịu nạn, Chúa vào nhà tiệc ly cùng các Tông đồ, ăn lễ Vượt Qua. Chúa cầm lấy bánh, ngửa mặt lên trời, tạ ơn Chúa Cha làm phép, bẻ chia các môn đồ và phán: “Chúng con hãy lãnh lấy mà ăn. Cái này là mình Ta”. (Mt 26,26-28; Mc 13,22-24; Lc 22,19-20; 1 Cor 11,24-25). Đoạn Người cầm chén rượu, làm phép, trao cho các môn đồ, và phán: “Chúng con hãy bưng lấy mà uống: chén này là chén Máu Thầy, sẽ đổ ra cho chúng con và nhiều người, ban ơn tha tội”. (Mt 26,26-28; Mc 13,22-24; Lc 22,19-20; 1 Cor 11,24-25). Sau Người lại thêm: “Chúng con hãy làm việc này, để kỷ niệm Thầy”. (Mt 26,26-28; Mc 13,22-24; Lc 22,19-20; 1 Cor 11,24-25).

Từ đó về sau, các Thánh Tông đồ và các người kế vị, dùng bánh dùng rượu; thay thế Đức Chúa Giêsu, các ngài đọc mỗi khi ta dự Thánh lễ, ta hãy hiệp cùng Chúa Giêsu, dâng trót đời sống ta làm một với Mình Máu Thánh Người, làm của lễ thượng tiến Chúa Cha, cảm tạ Người, cầu xin Người tha tội lỗi, ban xuống cho ta những ơn cần thiết cho được rỗi linh hồn.

2) Phép Thánh Thể là của nuôi linh hồn

Thể xác, nhờ ăn uống, mới bảo tồn sự sống, và có đủ sức làm việc. Phần linh hồn, cần phải có ơn Chúa, và Mình Máu Thánh Chúa Giêsu, làm đồ ăn của uống, cho linh hồn được sống, và đủ sức chống trả với sức thù địch. Ai chịu Mình Thánh Chúa, được kết hiệp chặt chẽ với Người thông ơn sức mạnh, dẹp trừ tính hư, và mặc lấy tâm tình của Chúa; tất nhiên cũng đoàn tụ với anh em, trong đức thương mến. Kết hiệp cùng Chúa như vậy ta được bảo đảm về sự sống đời đời, như lời Đức Chúa Giêsu đã phán: “Ai ăn Mình và uống Máu Ta, kẻ ấy sẽ được sống đời đời”. (Gio 6,55-57). Vậy ta hãy dọn mình cẩn thận, siêng năng chịu phép Thánh Thể, ta sẽ được hưởng nhiều ơn Chúa, thân thiện với Người bành trướng đức bác ái, bao hàm tất cả nhân loại. Nếu rủi đương mắc tội trọng, cần phải xưng tội trước đã; đến dự Bánh Thánh, chẳng phải cốt mua chuộc tiếng khen, hoặc vì ẩn ý nào khác chẳng lành, song là đón nhận lấy Chúa, chặt chẽ kết hiệp với Người. Phải giữ lòng chay, đừng ăn chớ uống vật gì trước một tiếng đồng hồ; còn nước tự nhiên và các thứ thuốc chữa bệnh, uống lúc nào cũng được.

1) “Ai ăn lấy Thịt Ta, được sống trong Ta”. (Gio 6,58).

2) Ham mộ dự Thánh lễ, cầu nguyện cho mình và cho kẻ khác, siêng năng dọn mình rước lễ, để nuôi sống linh hồn, đủ sức chống lại mọi cơn cám dỗ.

XXIII. – PHÉP GIẢI TỘI

1. 
   Chúa Giêsu lập phép này bao giờ?
   

2. 
   Phép Giải tội ban những ơn ích nào?
   

Lắng tai nghe lời khuyên bảo chỉ dạy, và giục lòng ăn năn, đang khi Thầy cả giơ tay tha tội. Khi lui về chỗ, đừng quên cảm tạ ơn Chúa, cầu xin Đức Mẹ phụ giúp, cho ta bền lòng giữ nghĩa với Chúa. Ta còn phải làm việc đền tội Thầy cả dạy truyền, lại dâng thêm nhiều việc lành khác, để đền tạ Chúa, xin Người giảm bớt các phần phạt tội ta. Kẻ xưng tội nên, được Chúa thứ tha, lãnh nhận ơn thánh và nhiều ơn khác, giúp ta chừa tội.

1) “Tha tội cho con. Hãy về, đừng phạm tội nữa”. (Gio 8,11). “Sau khi chối Chúa, được Chúa liếc (nhìn) Phêrô ra ngoài, nức nở khóc than”. (Mt 26,75; Lc 22,62).

2) Nhất là khi phạm tội trọng, hãy vội vàng chạy đến toà cáo giải, tắm gội trong Máu Thánh Người. Điều cần hơn cả, là phải thật lòng ăn năn.

XXIV. - HƯỞNG PHÚC THANH NHÀN

1. 
   Số phận đời đời định đoạt ở đâu?
   

2. 
   Phước thanh nhàn đời đời là gì?
   

1) “Chúa định mọi người phải chết một lần, liền sau nghe tuyên án”. (Heb 27).

2) Ta hãy luôn luôn sẵn sàng chuẩn bị đón rước tử thần, vì “Con Người đến như kẻ trộm” (Mt 24,44; Lc 12,40; Apoc 3,13; 16,15). Ta hãy cầu nguyện và ân cần giúp đỡ những người hấp hối, nhất là trong vòng bà con họ hàng. Ý tứ đọc kinh Kính Mừng, nài xin Đức Mẹ giúp ta chết lành.

“Con hãy mến Chúa Trời là Chúa con hết trí hết lòng, hết tâm hồn, hết sức lực; và hãy yêu người lân cận như chính mình con”. (Mt 22,37-39; Mc 12,30-31; Lc 10,27).

“Đức Thương mến gồm trọn cả bộ Luật Chúa”. (Rom 13,10).
BẢN TUYÊN XƯNG ĐỨC TIN

Đức PHAOLÔ VI đọc ngày 30-06-1969

(Theo bản La ngữ)

(8). – Chúng tôi kính một Đức Chúa Trời, Chúa Cha, Chúa Con và Chúa Thánh Thần, tạo dựng sự vật hữu hình, như thế gian này nơi chúng ta đang sống một đời vắn vỏi, và các vật vô hình, như thể các Thần thiêng chúng tôi cũng gọi là Thiên thần, Người cũng tạo dựng hồn thiêng bất diệt trong mỗi người chúng tôi.

(9). – Chúng tôi tin kính một Thiên Chúa: Người là Đấng tuyệt đối độc nhất trong bản thể chí thánh, cũng như trong các điều trọn lành khác: toàn năng, thông minh vô cùng, quan phòng mọi sự, ý muốn và lòng thương. “Người là Đấng hằng có” (Xuất ký 3,14) như chính Người tỏ bày cho Maisen, Người là “Thương mến” (1 Gio 4,8), như thánh Gioan Tông đồ giảng dạy: Hằng có và Thương mến, hai danh hiệu này diễn tả khéo léo bản thể của Đấng đã khấng tỏ mình cho chúng tôi; Đấng ấy ngự trị trong “sự sáng không ai tới gần” (1 Tim 6,16), tự hữu, không danh nào diễn đúng, không sự vật nào sánh kịp, không trí khôn nào hiểu thấu. Chỉ mình Người mới cho ta biết được Người một cách đầy đủ đích thực: Người mạc khải cho ta nơi Người có Ba Ngôi: Ngôi Cha, Ngôi Con, Ngôi Thánh Thần. Ba Ngôi hằng sống; Người dùng ơn thánh, mời gọi ta thông chia sự sống của Người: ở trần gian còn phải sống trong đức tin lu mờ, trên trời sẽ được sống trong ánh sáng đời đời. Ba Ngôi chỉ có một bản thể Thiên Chúa, mỗi Ngôi hưởng nhận cách khác nhau: Mỗi giây liên lạc từ đời đời kết hợp chặt chẽ Ba Ngôi cùng nhau, làm cho mỗi Ngôi khác biệt, tạo nên sự sống thân mật hạnh phúc của Thiên Chúa chí thánh: sự sống ấy cao siêu, vượt trổi vô cùng mọi điều trí khôn loài người hiểu được. Nhưng chúng ta cám đội tín hữu, dầu chưa biết có mầu nhiệm Ba Ngôi, cũng có thể cùng với chúng ta, chứng minh có một Thiên Chúa.

(10). - Vậy chúng ta tin Thiên Chúa từ đời đời sinh ra Chúa Con; chúng ta tin Chúa Con là Đức Lời của Thiên Chúa, được sinh ra tự đời đời; chúng ta tin Chúa Thánh Thần, Ngôi Ba hằng có, bởi Ngôi Cha và Ngôi Con thương mến nhau vô cùng mà xuất hiện. Như vậy, trong Ba Ngôi Thiên Chúa, hằng có như nhau, bằng nhau mọi đàng, Thiên Chúa độc nhất hằng hưởng cũng một sự sống và một hạnh phúc vô cùng tràn đầy sung mãn, một cách tuyệt diệu vinh quang, xứng với bản thể hằng có của Người; và ta phải “luôn luôn tôn thờ một Chúa Ba Ngôi và Ba Ngôi trong một Chúa”.

(11). – Chúng tôi tin kính Chúa chúng tôi là Đức Giêsu Kitô, Con một Thiên Chúa. Chính Người là Lời hằng có, sinh bởi Chúa Cha từ trước muôn đời, đồng bản tính với Chúa Cha; nhờ Người mà muôn vật được tạo thành. Bởi phép Chúa Thánh Thần, Người đã xuống thai trong lòng Đức Trinh nữ Maria và đã làm người: như vậy, về thiên tính, Người bằng Chúa Cha, về nhân tính Người không trọng bằng; trong Người có hai bản tính (không pha trộn), nhưng chỉ có một Ngôi là Ngôi Hai.

(12). – Chính Người đã sống giữa chúng ta, đầy tràn ơn thánh và chân thật. Người đã rao giảng và lập nước Chúa, mà tỏ bày Chúa Cha nơi bản thân Người cho chúng tôi. Đã ban luật mới Người cho ta, truyền ta phải yêu nhau, như chính Người đã thương ta. Dạy đường hạnh phúc tin mừng: là sống trong tinh thần nghèo khó, hiền lành, nhẫn nại chịu đựng đau khổ, khát khao công chính, rộng lòng Từ bi, giữ lòng trong sạch, kiến tạo hoà bình, chịu bách hại vì lẽ công chính. Người là Chiên Thiên Chúa, gánh tội thế gian, chịu khổ hình bởi Philatô lên án; chết trên thành giá vì chúng ta, đổ máu đào cứu chuộc chúng ta. Được đồ đệ mai táng, ngày thứ ba Người tự quyền sống lại, nhờ đó đưa nâng chúng ta vào ơn thánh là thông phần sự sống Chúa Trời. Người lên trời, ngày sau lại xuống trong vinh quang phán xét kẻ sống người chết, mỗi người tuỳ công tội của mình, kẻ nào đáp ứng lòng Chúa nhân từ yêu thương, sẽ và lãnh sự sống đời đời; còn ai khăng khăng từ chối đến cùng, sẽ phải trầm luân trong biển lửa không hề dập tắt. Và nước Người thống trị vô tận.

(