së gi¸o Dôc & §µo t¹o kú thi häc sinh giái thµnh phè - líp 12
hµ néi N¨m häc 2009-2010
Híng dÉn chÊm m«n: Hãa häc
Ngµy thi: 12 - 11 - 2009
I -1/ (0,5 ®iÓm) Cã 2 cÆp ph¬ng tr×nh hãa häc díi ®©y, h·y x¸c ®Þnh ph¬ng tr×nh nµo ®îc viÕt ®óng theo tØ lÖ sè mol cña chÊt oxi hãa vµ chÊt khö tham gia ph¶n øng ? Gi¶i thÝch.
- 2MnO4- + 3H2O2 + 6H+ → 2Mn2+ + 4O2 + 6H2O (a)
2MnO4- + 5H2O2 + 6H+ → 2Mn2+ + 5O2 + 8H2O (a’)
- FeSO4 + 4HNO3 → Fe(NO3)3 + H2SO4 + NO2 + H2O (b)
3FeSO4 + 6HNO3 → Fe(NO3)3 + Fe2(SO4)3 + 3NO2+ 3H2O (b’)
XÐt cÆp a vµ a’, cã c¸c qu¸ tr×nh x¶y ra
2. | Mn+7 + 5e → Mn+2
5. | 2O-1 → O2 + 2e
a’ viÕt ®óng theo tØ lÖ sè mol chÊt oxi hãa vµ chÊt khö tham gia ph¶n øng.
|
0,25
|
XÐt cÆp b vµ b’, cã c¸c qu¸ tr×nh x¶y ra
Fe+2 → Fe+3 + e
N+5 + e → N+4
C¶ b vµ b’ ®Òu viÕt ®óng tØ lÖ sè mol chÊt oxi hãa vµ chÊt khö tham gia ph¶n øng, chØ kh¸c nhau vÒ c¸ch thÓ hiÖn s¶n phÈm.
|
0,25
|
I- 2/ (0,5 ®iÓm) §un nãng dung dÞch s¾t (II) axetat víi axit pecloric ®Æc thu ®îc dung dÞch s¾t (III) peclorat, khÝ clo vµ khÝ X. LËp ph¬ng tr×nh hãa häc (d¹ng ph©n tö) cña ph¶n øng oxi hãa – khö trªn.
KhÝ X lµ CO2
S¬ ®å ph¶n øng Fe(CH3COO)2 + HClO4 → Fe(ClO4)3 + Cl2 + CO2 + H2O
14 Fe(CH3COO)2 + 76HClO4 → 14Fe(ClO4)3 + 17Cl2 ↑+ 56CO2 ↑+ 80H2O
|
0,5
|
I - 3/ (2 ®iÓm) Lu huúnh cã thÓ t¹o ra nhiÒu axit chøa oxi cã c«ng thøc chung lµ HxSyOz. Mét trong sè muèi natri cña nh÷ng axit trªn lµ NaxSyOz ph¶n øng víi dung dÞch KMnO4 cã mÆt HNO3 theo s¬ ®å sau :
NaxSyOz + KMnO4 + HNO3 → MnSO4 + Na2SO4 + KNO3 + H2O
BiÕt r»ng 0,01 mol NaxSyOz ph¶n øng võa ®ñ víi 200 ml dung dÞch KMnO4 0,2M t¹o thµnh dung dÞch chøa 4,8 gam ion SO42-, nÕu t¸ch riªng Na2SO4 t¹o ra th× khèi lîng cña nã lµ 1,42 gam.
a) X¸c ®Þnh sè oxi hãa cña lu huúnh trong muèi NaxSyOz trªn.
b) Hoµn thiÖn ph¬ng tr×nh hãa häc trªn.
a) sè mol KMnO4 = 0,2. 0,2 = 0,04 (mol)
sè mol SO42- = 4,8 / 96 = 0,05 nS = 0,05 (mol);
sè mol Na2SO4 = 1,42 / 142 = 0,01 (mol) nNa = 0,02 (mol)
V× 0,01 mol NaxSyOz → 0,02 mol Na vµ 0,05 mol S 1 mol muèi cã chøa 2 mol Na vµ 5 mol S
C«ng thøc muèi cã thÓ viÕt Na2S5Oz
|
0,75
|
Theo ®Çu bµi 0,01 mol Na2S5Oz t¸c dông víi 0,04 mol KMnO4.
Theo s¬ ®å ph¶n øng trªn, ta thÊy Mn+7 → Mn+2 x¶y ra qu¸ tr×nh nhËn e;
do ®ã S (trong Na2S5Oz) → S+6 (trong SO42-) x¶y ra qu¸ tr×nh nhêng e
§Æt sè oxi hãa cña S trong muèi ban ®Çu lµ a
1| 5Sa – Ae → 5S+6
4| Mn+7 + 5e → Mn+2
A = 20 5a – 20.(-1) = 5. (+6) a = +2
|
0,5
|
V× tæng sè oxi hãa trong Na2S5Oz b»ng 0 (+1).2 + (+2). 5 + (-2). z = 0
z = 6 C«ng thøc muèi lµ Na2S5O6
|
0,25
|
b) PTHH Na2S5O6 + 4KMnO4 + 4HNO3 → 4MnSO4 + Na2SO4 + 4KNO3 + 2H2O
|
0,5
|
I- 4/ (1 ®iÓm) Cã 200 ml dung dÞch A chøa hçn hîp bari nitrat vµ s¾t (III) nitrat. Cho tõ tõ dung dÞch natri cacbonat vµo dung dÞch A cho ®Õn khi kÕt tña kh«ng t¹o thªm n÷a. KÕt tña thu ®îc cã khèi lîng lµ 3,04 gam, ®em t¸c dông víi dung dÞch HCl d thÊy tho¸t ra 0,244 lÝt khÝ (1 atm, 250C). ViÕt c¸c ph¬ng tr×nh hãa häc vµ x¸c ®Þnh nång ®é mol c¸c chÊt trong dung dÞch A.
PTHH Ba(NO3)2 + Na2CO3 → BaCO3 ↓ + 2NaNO3 (1)
2Fe(NO3)3 + 3Na2CO3 + 3H2O → 2Fe(OH)3 ↓+ 6NaNO3 + 3CO2 ↑ (2)
BaCO3 + 2HCl → BaCl2 + CO2 ↑ + H2O (3)
Fe(OH)3 + 3HCl → FeCl3 + 3H2O (4)
|
0,5
|
sè mol CO2 (p/ø 3)= pV/RT = 1 . 0,244 / 0,082 . 298 = 0,01 (mol)
sè mol Ba(NO3)2 = sè mol BaCO3 = sè mol CO2 = 0,01 (mol)
Khèi lîng kÕt tña = khèi lîng BaCO3 + khèi lîng Fe(OH)3 = 0,01 . 197 + x . 107 = 3,04 (gam)
Gi¶i ra x = 0,01 mol sè mol Fe(NO3)3 = 0,01 (mol)
Nång ®é mol cña Ba(NO3)2 = 0,01 / 0,2 = 0,05 M;
Nång ®é mol cña Fe(NO3)3 = 0,01 / 0,2 = 0,05 M
|
0,5
|
II - 1/ (1 ®iÓm) DÉn 1 lÝt hçn hîp khÝ gåm NH3 vµ O2 vµo b×nh ph¶n øng råi thùc hiÖn ph¶n øng ch¸y. KÕt thóc ph¶n øng, dÉn hçn hîp t¹o thµnh ®i qua níc thÊy chØ cßn 0,2 lÝt khÝ kh«ng tan trong níc. C¸c thÓ tÝch khÝ ®o cïng ®iÒu kiÖn vÒ nhiÖt ®é vµ ¸p suÊt. BiÕt r»ng kh«ng x¶y ra t¬ng t¸c gi÷a s¶n phÈm ch¸y víi c¸c khÝ ban ®Çu ®Ó t¹o ra chÊt míi. T×m thµnh phÇn phÇn tr¨m thÓ tÝch cña NH3 trong hçn hîp ®Çu.
PTHH 4NH3 + 3O2 → 2N2 + 6H2O
§Æt thÓ tÝch NH3 vµ O2 ban ®Çu lµ x, y (lÝt). Ta cã x + y = 1 (I)
|
0,25
|
Trêng hîp 1: O2 ph¶n øng hÕt, khÝ NH3 cßn d hoÆc võa ®ñ ph¶n øng víi O2 , khÝ cßn l¹i sau khi s¶n phÈm dÉn qua níc chØ lµ N2 thÓ tÝch N2 = (2/3). y = 0,2 (II)
Gi¶i ra x = 0,7; y = 0,3
Nh vËy NH3 cßn d, nã tan hoµn toµn khi dÉn qua níc, chØ cßn l¹i N2.
Thµnh phÇn phÇn tr¨m thÓ tÝch cña NH3 lµ 0,7. 100%/1 = 70%
|
0,5
|
Trêng hîp 2: NH3 ph¶n øng hÕt, O2 cßn d, khÝ cßn l¹i sau khi dÉn s¶n phÈm qua níc gåm N2 vµ O2 d thÓ tÝch sau = 0,5x + (y - 0,75x) = 0,2 (II’ )
Gi¶i (I) vµ (II’) x = 0,64; y = 0,36
KÕt qu¶ nµy tr¸i víi gi¶ thiÕt, v× nÕu 0,64 lÝt NH3 ph¶n øng hÕt th× thÓ tÝch O2 cÇn sÏ lµ 0,48 lÝt, trong khi chØ cã 0,36 lÝt O2 Lo¹i trêng hîp nµy
|
0,25
|
II - 2/ (2,5 ®iÓm) Khi trén dung dÞch hai muèi cã cïng sè mol t¹o thµnh 1,25 gam chÊt X (kÕt tña) vµ dung dÞch Y, X lµ muèi cña kim lo¹i M (M cã hãa trÞ 2 trong hîp chÊt). T¸ch riªng X råi ®em nung ®Õn 11000C, muèi X bÞ ph©n hñy thµnh 0,7 gam oxit MO vµ oxit Z (khÝ). C« c¹n dung dÞch Y thu ®îc 2 gam chÊt r¾n lµ mét muèi khan, muèi nµy bÞ ph©n hñy ë 2150C t¹o ra 0,025 mol oxit T (khÝ) vµ 0,9 gam h¬i níc. X¸c ®Þnh c«ng thøc ph©n tö hai muèi ban ®Çu vµ viÕt c¸c ph¬ng tr×nh hãa häc, biÕt sè mol MO thu ®îc b»ng sè mol Z.
Khèi lîng cña T = 2 - 0,9 = 1,1 (gam). Khèi lîng mol cña T = 1,1/ 0,025 = 44 (g/mol)
øng víi khèi lîng mol lµ 44 cã 2 oxit lµ CO2 vµ N2O. C«ng thøc hîp lÝ cña T lµ N2O (v× nÕu T lµ CO2 th× Y ph¶i lµ CO2.nH2O vµ lµ muèi khan, ®iÒu nµy kh«ng hîp lÝ).
sè mol H2O = 0,9/18 = 0,05 (mol).
Do tØ lÖ sè mol H2O : sè mol N2O = 0,05 : 0,025 = 2:1 c«ng thøc cña Y cã thÓ ®îc viÕt lµ (H2O)2(N2O) hay H4N2O3 ®©y lµ c«ng thøc cña muèi NH4NO3 (hîp chÊt ph©n hñy ë 2150C).
2 chÊt ban ®Çu lµ M(NO3)2 vµ muèi amoni (NH4)aA, hai chÊt nµy thùc hiÖn ph¶n øng trao ®æi t¹o ra kÕt tña X vµ dung dÞch NH4NO3.
|
0,75
|
Tõ PTHH : NH4NO3 → N2O + 2H2O
sè mol NH4NO3 = sè mol N2O = 0,025 (mol)
Tõ M(NO3)2 → 2NH4NO3
sè mol M(NO3)2 = 0,5. sè mol NH4NO3 = 0,5 . 0,025 = 0,0125 (mol).
Tõ M(NO3)2 → ... → MO sè mol MO = sè mol M(NO3)2 = 0,0125 (mol)
Khèi lîng mol ph©n tö cña MO = 0,7/0,0125 = 56 (g/mol)
Khèi lîng mol cña M = 40 MO lµ CaO.
|
0,75
|
Khèi lîng cña Z (®Æt c«ng thøc lµ BxOy) = 1,25 – 0,7 = 0,55 (gam)
Theo ®Çu bµi sè mol BxOy = sè mol CaO = 0,0125 (mol)
Khèi lîng mol ph©n tö cña BxOy = 0,55/0,0125 = 44 (g/mol) BxOy lµ CO2
X lµ CaCO3, chÊt nµy bÞ ph©n hñy thµnh CaO vµ CO2 theo PTHH CaCO3 → CaO + CO2
Hai chÊt ban ®Çu lµ Ca(NO3)2 vµ (NH4)2CO3.
|
0,75
|
PTHH Ca(NO3)2 + (NH4)2CO3 → CaCO3 ↓ + 2NH4NO3
|
0,25
|
III - 1/ (1,75 ®iÓm) C«ng thøc chung cña ankan lµ Cn H2n + 2.
a) T×m sè electron cã mÆt vµ sè electron tham gia t¹o thµnh liªn kÕt trong ph©n tö ankan.
b) Trong ph©n tö ankan A chøa x nguyªn tö cacbon bËc 1, y nguyªn tö cacbon bËc 2, z nguyªn tö cacbon bËc 3 vµ t nguyªn tö cacbon bËc 4. T×m biÓu thøc tÝnh z theo c¸c gi¸ trÞ ®· cho.
c) Trong ph©n tö ankan X sè liªn kÕt gi÷a nguyªn tö cacbon vµ hi®ro gÊp 2,8 lÇn sè liªn kÕt gi÷a hai nguyªn tö cacbon. Khi clo hãa X chØ t¹o ra 3 dÉn xuÊt monoclo, cßn nÕu clo hãa trong ®iÒu kiÖn khã kh¨n h¬n sÏ t¹o ra 7 dÉn xuÊt ®iclo. T×m c«ng thøc cÊu t¹o cña X.
a)- Sè e cña n nguyªn tö C lµ 6n; sè e cña (2n + 2) nguyªn tö H lµ (2n + 2).
Tæng sè e cã mÆt trong ph©n tö ankan lµ 8n +2.
- Sè e tham gia liªn kÕt cña (n -1) liªn kÕt C - C lµ 2(n-1);
sè e tham gia (2n + 2) liªn kÕt C – H lµ 2(2n +2)
Tæng sè e tham gia t¹o liªn kÕt trong ph©n tö ankan lµ (6n + 2).
|
0,5
|
b) Ph©n tö A chøa x nhãm CH3; y nhãm CH2; z nhãm CH vµ t nguyªn tö C. Ta cã hÖ pt
n = x + y + z + t (I)
2n + 2 = 3x + 2y + z (II)
Gi¶i ra z = x - 2t - 2
|
0,5
|
c) Trong ph©n tö X chøa (n - 1) sè liªn kÕt C - C;
sè liªn kÕt C - H = sè nguyªn tö H = 2n + 2 (2n + 2) / (n - 1) = 2,8.
Gi¶i ra n = 6. C«ng thøc ph©n tö lµ C6H14.
Víi c«ng thøc trªn cã 2 ®ång ph©n t¹o ra 3 dÉn xuÊt monoclo lµ n-hexan vµ 2,2-®imetylbutan
Nhng n - hexan cã thÓ t¹o ra 12 dÉn xuÊt ®iclo cßn 2,2-®imetylbutan t¹o ra 7 dÉn xuÊt ®iclo ®ång ph©n.
C«ng thøc cÊu t¹o hîp lÝ cña X lµ CH3C(CH3)2CH2CH3
|
0,75
|
III - 2/ (1 ®iÓm) Cho khÝ clo ®i qua CHCl3 (nhiÖt ®é s«i lµ 620C) kÌm theo chiÕu s¸ng t¹o ra hai hîp chÊt cña cacbon lµ X1, X2 vµ chÊt khÝ Y. Y hßa tan tèt trong níc. Thµnh phÇn X1 vµ X2 trong hçn hîp t¹o thµnh phô thuéc vµo cêng ®é chiÕu s¸ng, khi cêng ®é chiÕu s¸ng yÕu t¹o ra chñ yÕu lµ X1 (nhiÖt ®é s«i lµ 770C); khi cêng ®é chiÕu s¸ng m¹nh t¹o ra chñ yÕu lµ chÊt r¾n X2 cã khèi lîng mol lín h¬n X1 (bèc ch¸y ë 1870C). Gi¶i thÝch (b»ng c¬ chÕ ph¶n øng) vµ cho biÕt c«ng thøc ph©n tö c¸c chÊt Y, X1, X2.
Ph¶n øng cña Cl2 víi CHCl3 khi chiÕu s¸ng lµ ph¶n øng thÕ x¶y ra theo c¬ chÕ gèc
Qóa tr×nh x¶y ra nh sau:
Y lµ HCl; X1 lµ CCl4; X2 lµ C2Cl6
|
1,0
|
IV- 1/ (1,25 ®iÓm) Hßa tan 2,07 gam axit cacboxylic ®¬n chøc HA vµo 50 gam níc thu ®îc dung dÞch cã khèi lîng riªng lµ 1,03 g/ml, trong ®ã tæng sè mol ion H+ vµ A- lµ 1,276.10-3. BiÕt ®é ®iÖn li cña axit HA b»ng 1,42%.
a) T×m c«ng thøc ph©n tö cña axit trªn.
b) TÝnh h»ng sè ph©n li cña axit trªn.
a) PT ph©n li cña axit HA HA ⇌ H+ + A-
Sè mol ion H+ = sè mol ion A- = sè mol ph©n tö HA(®· ®iÖn li) = 1,276 . 10-3/ 2 = 6,38. 10 - 4 (mol)
§Æt M lµ khèi lîng mol ph©n tö HA. Sè mol HA ban ®Çu = 2,07/M
V× ®é ®iÖn li cña axit lµ 0,0142 nång ®é HA (ban ®Çu) = 0,0126 / 0,0142 = 0,887 (mol/l)
MÆt kh¸c, nång ®é cña HA (ban ®Çu) = 2,07 / (M . 0,0506) = 40,9/M (mol/ lÝt)
40,9/M = 0,887 M = 46.
Axit h÷u c¬ duy nhÊt cã M = 46 lµ HCOOH.
|
0,5
|
b) ThÓ tÝch dung dÞch HA = (2,07 + 50)/ 1,03 = 50,6 (ml) = 0,0506 (lÝt)
[H+ ] = [A- ] = [HA] (®· ®iÖn li) = 6,38.10 -4/ 0,0506 = 1,26 .10 - 2 (mol/l)
K = [H+] . [HCOO-] / [HCOOH] = (1,26. 10-2)2 / (0,887 - 1,26.10-2) = 1,82 . 10-4
|
0,75
|
IV- 2/ (2 ®iÓm) §Ó tæng hîp CH3OH cã thÓ thùc hiÖn ph¶n øng CO + 2H2 CH3OH. Ngêi ta trén 4 mol khÝ CO víi 1 mol khÝ H2 råi cho vµo b×nh ph¶n øng tæng hîp CH3OH ë nhiÖt ®é 4500C. HiÖu suÊt ph¶n øng nµy lµ 20%.
a) Hái ¸p suÊt trong b×nh ph¶n øng thay ®æi bao nhiªu lÇn ?
b) TÝnh h»ng sè c©n b»ng KC cña ph¶n øng ë nhiÖt ®é 4500C.
c) T×m sè mol CO cÇn ®em trén víi 1 mol H2 ë cïng nhiÖt ®é trªn ®Ó hiÖu suÊt ph¶n øng lµ 25%.
a) PTHH: CO + 2H2 ⇌ CH3OH
Theo lý thuyÕt, sè mol CH3OH t¹o thµnh = 0,5 . sè mol H2 = 0,5 (mol).
V× hiÖu suÊt ph¶n øng lµ 20% nªn sè mol CH3OH = 0,5 . 0,2 = 0,1 (mol).
Nh vËy ë tr¹ng th¸i c©n b»ng, sè mol CO = 4 - 0,1 = 3,9 (mol);
sè mol H2 = 1 - 0,2 = 0,8; sè mol CH3OH = 0,1 (mol).
Tæng sè mol tríc ph¶n øng lµ 4 + 1 = 5 (mol).
Tæng sè mol ë tr¹ng th¸i c©n b»ng lµ 3,9 + 0,8 + 0,1 = 4,8 (mol).
¸p suÊt trong b×nh ph¶n øng thay ®æi 5/4,8 = 1,04 lÇn (hoÆc 4,8/5 = 0,96 lÇn, nÕu so sau víi tríc)
|
0,75
|
b) Nång ®é c©n b»ng cña c¸c chÊt : [CO] = 3,9/V; [H2] = 0,8/V; [CH3OH] = 0,1/V.
(V lµ thÓ tÝch b×nh ph¶n øng)
KC = [CH3OH] / [CO] . [H2]2 = 0,1V2/ 3,9 . 0,82 = 0,04. V2
Lu ý: V× ®Çu bµi kh«ng cho biÕt thÓ tÝch b×nh ph¶n øng, v× vËy tÝnh trùc tiÕp KC hoÆc tÝnh gi¸n tiÕp th«ng qua KP, KX th× KC lu«n lµ 1 hµm cña thÓ tÝch. NÕu gi¶ ®Þnh chän mét gi¸ trÞ P nµo ®ã th× kÕt qu¶ b»ng sè cña KC sÏ ®îc tÝnh ra gi¸ trÞ cô thÓ, øng víi thÓ tÝch tÝnh ®îc tõ gi¸ trÞ P ®· chän. VÝ dô: LÊy P = 1atm KC = 3,244.103 v× V ®· ®îc tÝnh qua biÓu thøc PV = nRT.
|
0,5
|
c) §Æt x lµ sè mol CO cÇn lÊy ®Ó ®¹t hiÖu suÊt ph¶n øng lµ 25%. Khi ®ã, sè mol H2 ph¶n øng lµ 0,25 mol, sè mol CH3OH t¹o ra lµ 0,125 mol. Ta cã:
CO + 2H2 ⇌ CH3OH
Sè mol ban ®Çu x 1 0
Sè mol khi c©n b»ng x - 0,125 1 - 0,25 0,125
Nång ®é c©n b»ng (x-0,125)/V (1- 0,25)/V 0,125/V
KC = [CH3OH] / [CO] . [H2]2 = 0,125.V2 / (x-0,125) . (1-0,25)2 = 0,04.V2
Gi¶i ra x = 5,68 (mol)
Lu ý:- ë nhiÖt ®é cao, th«ng thêng c¸c ph¶n øng ®îc thùc hiÖn trong b×nh cã thÓ tÝch kh«ng ®æi. ViÖc tÝnh to¸n ý c) ë trªn ®îc hiÓu lµ thùc hiÖn víi cïng lo¹i b×nh ph¶n øng ë môc a,b. ThÝ sinh ph¶i nhËn xÐt ®îc lµ cïng ®iÒu kiÖn nh trªn mµ cÇn hiÖu suÊt cao h¬n th× theo nguyªn lÝ chuyÓn dÞch c©n b»ng sè mol CO ph¶i lín h¬n 4, do ®ã hiÖu suÊt ph¶n øng tÝnh theo sè mol H2..
- NÕu quan niÖm thÓ tÝch b×nh ph¶n øng cã thÓ thay ®æi, cßn ¸p suÊt kh«ng ®æi th× vÉn tÝnh ®îc sè mol CO cÇn dïng, nhng ph¶i xÐt hai trêng hîp víi c¸ch hiÓu hiÖu suÊt ph¶n øng 25% tÝnh theo sè mol H2 hoÆc CO.
|
0,75
|
V - 1/ (2 ®iÓm) ViÕt ph¬ng tr×nh hãa häc (díi d¹ng c«ng thøc cÊu t¹o) biÓu diÔn c¸c biÕn hãa sau (ghi râ ®iÒu kiÖn ph¶n øng, nÕu cã) :
C6H5CH3 → p – O2NC6H4CH3 → p – O2NC6H4CH2Cl → p – O2NC6H4CH2OH → p – O2NC6H4CHO → p – O2NC6H4COOH → p – H2NC6H4COOH → p – HOC6H4COOH
p – Cl -N2+ C6H4COOH
Gi¶i: ViÕt ®óng mçi PTHH ®îc 0,25 ®iÓm
V- 2/ (1,25 ®iÓm) Tõ etilen vµ c¸c chÊt v« c¬ cÇn thiÕt kh¸c, h·y viÕt c¸c ph¬ng tr×nh hãa häc ®Ó t¹o ra 5 ancol kh¸c nhau, mµ ph©n tö cã kh«ng qu¸ 4 nguyªn tö cacbon.
b) 3C2H4 + 2KMnO4 + 4H2O → 3 HOCH2-CH2OH + 2MnO2 + 2KOH
3CH2=CH-CH=CH2 + 4KMnO4 + 8H2O → 3CH2(OH)-CH(OH)-CH(OH)-CH2OH + 4MnO2 + 4KOH
e)
CH3-CH=CH-CH3 + 2KMnO4 + 4H2O → 3CH3-CH(OH)-CH(OH)-CH3 + 2MnO2 + 2KOH
( ThÝ sinh cã thÓ viÕt c¸c PTHH kh¸c ®Ó t¹o ra c¸c ancol trªn hoÆc kh¸c víi ancol ®· nªu vÝ dô t¹o ra (CH3)3COH; (CH3)2CH(OH)CH2OH..., nÕu hîp lÝ th× vÉn cho ®iÓm tèi ®a)
|
ViÕt ®óng PTHH t¹o ra mçi ancol ®îc 0,25 ®iÓm
|
VI - 1/ (2,25 ®iÓm) Cã s¬ ®å chuyÓn hãa sau :
BiÕt A cã c«ng thøc C6H12O3; Y cã c«ng thøc C3H6O3 vµ cã trong s÷a chua; tõ 4,45 gam Z ®em ph¶n øng víi HNO2 thu ®îc 4,5 gam Y (coi hiÖu suÊt ph¶n øng lµ 100%). X¸c ®Þnh c«ng thøc cÊu t¹o c¸c chÊt A, B, D, E, G, X, Y, Z, T.
Y cã c«ng thøc C3H6O3, cã trong s÷a chua, chØ cã thÓ lµ CH3CH(OH)COOH (axit lactic) cã M = 90
Tõ 4,45 gam Z t¸c dông víi HNO2 t¹o ra 4,5 gam Y chøng tá Z ph¶i cã nhãm NH2 vµ cã thµnh phÇn cÊu t¹o t¬ng tù Y, chÊt Z cã c«ng thøc hîp lý lµ CH3CH(NH2)COOH (cã M = 89);
CTCT cña T lµ CH3CH(NH2)COOC2H5 hoÆc CH3CH(NH3Cl)COOC2H5; CTCT cña X lµ CH3CH(OH)COONa A lµ este khi t¸c dông víi NaOH t¹o ra muèi X vµ ancol B.
G lµ CH3CHBrCOOH ; E lµ CH3CH2COOH; D lµ CH3CH2CHO; B lµ CH3CH2CH2OH
A lµ CH3CH(OH)COOCH2CH2CH3
|
T×m ra CTCT mçi chÊt ®îc 0,25
|
VI - 2/ (1 ®iÓm) Khi thñy ph©n hoµn toµn 1 mol pentapeptit X th× thu ®îc 3 mol glyxin, 1 mol alanin, 1 mol valin. Khi thñy ph©n kh«ng hoµn toµn X thu ®îc hçn hîp s¶n phÈm gåm 3 tripeptit vµ 3 ®ipeptit. Khi x¸c ®Þnh ®Çu N cña amino axit trong c¸c tripeptit trªn thÊy r»ng 2 trong sè ®ã cã ®Çu N cña amino axit thuéc vÒ glyxin, cßn l¹i thuéc vÒ alanin. Cho X t¸c dông víi HNO2 thÊy gi¶i phãng N2. X¸c ®Þnh tr×nh tù c¸c amino axit trong ph©n tö X.
Trêng hîp chung khi thñy ph©n 1 mol pentapeptit m¹ch hë, v× X t¸c dông ®îc víi HNO2 gi¶i phãng N2, cã thÓ nhËn ®îc 4 ®ipeptit kh¸c nhau theo s¬ ®å:
A - B - C - D - E → A - B + B - C + C - D + D - E.
Nhng theo ®Çu bµi, chØ thu ®îc 3 ®ipeptit nªn 2 trong sè c¸c ®ipeptit nµy gièng nhau. Kh¶ n¨ng nµy x¶y ra khi trong pentapeptit cã tr×nh tù s¾p xÕp lµ Gly - Gly - Gly.
|
0,25
|
Nh vËy tr×nh tù cña pentapeptit cã thÓ lµ
Gly - Gly - Gly - P - Q (I)
P - Q - Gly - Gly - Gly (II)
P - Gly - Gly - Gly - Q (III)
( P vµ Q lµ phÇn cßn l¹i cña alanin vµ valin).
XÐt trêng hîp I thÊy khi thñy ph©n t¹o ra 3 tripeptit cã ®Çu N lµ glyxin tr¸i ®Çu bµi
XÐt trêng hîp II thÊy khi thñy ph©n chØ t¹o ra 1 tripeptit cã ®Çu N lµ glyxin tr¸i ®Çu bµi
Trêng hîp III khi thñy ph©n t¹o ra ®îc 2 tripeptit cã ®Çu N lµ glyxin chÊp nhËn P lµ alanin.
VËy tr×nh tù s¾p xÕp ®óng cña pentapeptit lµ Ala- Gly - Gly - Gly - Val.
|
0,75
|
ThÝ sinh cã thÓ gi¶i c¸c bµi to¸n theo c¸ch kh¸c nÕu lËp luËn hîp lÝ vµ ra kÕt qu¶ ®óng vÉn cho ®iÓm tèi ®a.
Chia sẻ với bạn bè của bạn: |