Hµnh ty H­íng dÉn b¶o qu¶n

Céng hoµ x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam

Hµnh t©y

H­íng dÉn b¶o qu¶n

C¬ quan biªn so¹n:

Tæng côc Tiªu chuÈn - §o l­êng - ChÊt l­îng

Uû ban Khoa häc vµ Kü thuËt Nhµ n­íc

Tæng côc Tiªu chuÈn - §o l­êng - ChÊt l­îng

Uû ban Khoa häc vµ Kü thuËt Nhµ n­íc
C¬ quan xÐt duyÖt vµ ban hµnh:

Uû ban Khoa häc vµ Kü thuËt Nhµ n­íc

Tiªu chuÈn ViÖt nam Nhãm N

Tiªu chuÈn nµy hoµn toµn phï hîp víi ISO 1673 - 1978.

1.1. Chän c©y

CÇn chän c¸c c©y hµnh phï hîp víi yªu cÇu b¶o qu¶n.

Chó thÝch: th­êng chän hµnh t©y muén

1.2. Thu ho¹ch

Thêi ®iÓm thu ho¹ch dùa vµo møc ®é t¸p l¸ cña c¸c l¸ xanh (kho¶ng 50%). Hµnh ph¶i ®­îc thu h¸i sao cho ®Ó kh«ng bÞ dËp vµ bÞ h­ háng.

1.3. §Æc tr­ng chÊt l­îng ®Ó b¶o qu¶n

Hµnh t©y ph¶i nguyªn vÑn, tèt, ph¸t triÓn ®Çy ®ñ, th©n cñ ch¾c, cæ cñ chÆt, vµ kh«ng bÞ tæn th­¬ng v× s­¬ng gi¸. Hai líp bäc ®Çu tiªn ngoµi cïng, cuèng, phiÕn dµy vµ rÔ con ph¶i võa ®ñ kh« (xem 1.4). Hµnh kh«ng ®­îc cã mïi l¹.

C¸c cñ kÐp hay dÝnh ba kh«ng thÝch hîp cho viÖc b¶o qu¶n.

1.4. Xö lý tr­íc khi b¶o qu¶n

BÊt kÓ b¶o qu¶n theo kü thuËt nµo (lµm l¹nh tù nhiªn hoÆc nh©n t¹o), tr­íc khi b¶o qu¶n, cñ cÇn ®­îc lµm kh«, kh«ng nh÷ng khö ®­îc l­îng qu¸ Èm ë bªn ngoµi mµ c¶ l­îng Èm cña c¸c líp vá bªn trong, ë rÔ con,...

NÕu kh«ng thÓ lµm kh« tù nhiªn, ph¶i sö dông ph­¬ng ph¸p sÊy nh©n t¹o thÝch hîp, vÝ dô ph¬i trong mét dßng kh«ng khÝ trong hai ngµy cho ®Õn tèi ®a lµ b¶y ngµy, tuú theo møc ®é Èm. NhiÖt ®é kh«ng khÝ cã thÓ tõ 25⁰C cho ®Õn tèi ®a lµ 38⁰C, vµ ®é Èm t­¬ng ®èi, nÕu cã thÓ lµ 60%. Tèc ®é cña luång khÝ thæi cã thÓ tõ 2 ®Õn 8 m³/phót trªn mçi mÐt khèi. §é Èm t­¬ng ®èi tuú thuéc chñ yÕu vµo c¸c ®iÒu kiÖn bªn ngoµi. SÊy ®¹t yªu cÇu khi møc ®é Èm cña c¸c líp vá ®¹t tõ 12 ®Õn 14%. §Ó tr¸nh rñi ro lµm h­ háng hµnh khi vËn chuyÓn, nªn sÊy kh« t¹i n¬i b¶o qu¶n, trong mét phßng cã trang bÞ ®Æc biÖt ®Ó thùc hiÖn viÖc xö lý nµy.

1.5. §­a vµo kho

Hµnh nÕu kh«ng sÊy trong kho, ph¶i ®­îc ®­a vµo kho cµng sím cµng tèt sau khi sÊy kh«.

1.6. Ph­¬ng ph¸p b¶o qu¶n

Hµnh t©y cã thÓ ®­îc b¶o qu¶n rêi trong c¸c khay hép, hßm nan th­a, bao, hay thïng chøa.

Trong tr­êng hîp b¶o qu¶n rêi, nÕu kh«ng cã c¸ch nµo tr¸nh ®­îc viÖc ®Ì bÑp c¸c líp ë ®¸y do c¸c líp ë phÝa trªn g©y ra vµ trong tr­êng hîp b¶o qu¶n trong bao, khi chång mµ kh«ng dïng c¸c khay hép, ®é cao b¶o qu¶n tèi ®a ph¶i tõ 2,5 ®Õn 4m (tuú theo søc chÞu nÐn cña cñ hµnh).

Kh«ng nªn b¶o qu¶n hµnh víi c¸c n«ng s¶n thùc phÈm kh¸c dÔ hÊp thô mïi.

2.1. NhiÖt ®é

2.1.1. NhiÖt ®é tèi ­u

Tuú theo hÖ thèng b¶o qu¶n sö dông vµ tÝnh chÞu nhiÖt ®é thÊp cña c©y trång, viÖc b¶o qu¶n dµi h¹n hµnh t©y cã thÓ thùc hiÖn ë c¸c nhiÖt ®é kh¸c nhau:

a) B¶o qu¶n ë nhiÖt ®é cã thÓ ®¹t ®­îc tuú thuéc vµo nhiÖt ®é m«i tr­êng, trong c¸c kho kh«ng lµm l¹nh nh©n t¹o (b»ng th«ng giã tù nhiªn hoÆc b¾t buéc);

b) B¶o qu¶n ë nhiÖt ®é 0  1⁰C cho nhãm c©y trång cã tÝnh chÞu l¹nh trung b×nh;

c) B¶o qu¶n ë nhiÖt ®é tõ ©m 1 ®Õn ©m 2,5⁰C (nghÜa lµ gÇn nh­ ®«ng l¹nh) ®èi víi nhãm c©y trång chÞu l¹nh tèt.

----------------------------------------------------------------

(1) §Þnh nghÜa vµ phÐp ®o c¸c ®¹i l­îng vËt lý ¶nh h­ëng ®Õn b¶o qu¶n theo TCVN 4885-89 (ISO 2169).

NhiÖt ®é kh«ng khÝ ph¶i ®­îc gi÷ æn ®Þnh trong c¶ thêi kú b¶o qu¶n.

2.1.2. KiÓm tra ®iÒu kiÖn nhiÖt ®é

Tuú theo ®iÒu kiÖn khÝ hËu, nhiÖt ®é qui ®Þnh cã thÓ ®¹t ®­îc b»ng c¸ch dïng kh«ng khÝ l¹nh tù nhiªn hay nh©n t¹o.

2.1.2.1. Sö dông kh«ng khÝ l¹nh tù nhiªn

Kh«ng khÝ m¸t tõ bªn ngoµi ph¶i ®­îc dÉn vµo khi nhiÖt ®é bªn ngoµi thÊp h¬n nhiÖt ®é bªn trong vµ khi kh«ng thÓ cã sù rñi ro nµo lµm h­ háng hµnh v× s­¬ng gi¸.

HÖ thèng th«ng giã vµ c¸ch ly ph¶i sao cho nhiÖt ®é yªu cÇu cã thÓ duy tr× ®­îc chõng nµo mµ c¸c ®iÒu kiÖn bªn ngoµi cßn cho phÐp.

2.1.2.2. Lµm l¹nh nh©n t¹o

Trong tr­êng hîp nµy, sù l­u th«ng kh«ng khÝ x¶y ra trong mét chu tr×nh kÝn. Kh«ng khÝ cÇn ®­îc thay ®æi ®Òu ®Æn trong suèt thêi gian b¶o qu¶n.

2.2. §é Èm t­¬ng ®èi

§Ó ng¨n chÆn sù ph¸t triÓn cña nÊm mèc vµ sù ra rÔ cña hµnh, cÇn cã ®é Èm t­¬ng ®èi æn ®Þnh lµ 70%. Tuy nhiªn, ®é Èm t­¬ng ®èi cao h¬n hoÆc thÊp h¬n kh«ng g©y trë ng¹i ®Õn viÖc b¶o qu¶n cã hiÖu qu¶ trong mét thêi kú dµi.

2.3. L­u th«ng kh«ng khÝ

§Ó gi÷ nhiÖt ®é vµ ®é Èm t­¬ng ®èi ®­îc ®ång nhÊt vµ ®Ó gi÷ s¶n phÈm ë nhiÖt ®é yªu cÇu vµ kh«ng h¹ thÊp, hÖ thèng l­u th«ng kh«ng khÝ cÇn ®¸p øng ®­îc nh÷ng yªu cÇu cao.

§ãng gãi vµ ph­¬ng ph¸p xÕp ph¶i t¹o ®­îc kh«ng khÝ tù do l­u th«ng.

Cã thÓ ph©n biÖt hai ph­¬ng ph¸p l­u th«ng kh«ng khÝ.

2.3.1. L­u th«ng theo chu tr×nh kÝn

Môc tiªu cña ph­¬ng ph¸p nµy lµ t¨ng c­êng lµm l¹nh hµnh ®Ó gi÷ nhiÖt ®é ®ång nhÊt vµ ®Ó lo¹i c¸c chÊt khÝ vµ c¸c hîp chÊt dÔ bay h¬i ph¸t sinh tõ c¸c qu¸ tr×nh chuyÓn ho¸ cña hµnh trong bao gãi.

Nªn cã mét tû sè l­u th«ng kh«ng khÝ tõ 20 ®Õn 30 cho c¶ hÖ thèng sö dông kh«ng khÝ l¹nh tù nhiªn vµ hÖ thèng lµm l¹nh nh©n t¹o.

2.3.2. Thay ®æi kh«ng khÝ

HËu qu¶ cña viÖc b¶o qu¶n bao gãi kÝn lµ ph¸t sinh sù tÝch tô cacbon dioxit do h« hÊp. CÇn ph¶i khèng chÕ b»ng c¸ch ®­a kh«ng khÝ míi vµo ®Òu ®Æn trong suèt thêi kú b¶o qu¶n.

HÖ thèng l­u th«ng kh«ng khÝ ph¶i t¹o ®­îc mét tèc ®é thay ®æi kh«ng khÝ tõ 20 ®Õn 30 mçi giê.

2.4. Thêi h¹n b¶o qu¶n

Khi sö dông nguån l¹nh tù nhiªn, thêi h¹n b¶o qu¶n cã thÓ thay ®æi tõ 3 ®Õn 6 th¸ng tuú thuéc vµo c©y trång vµ ®iÒu kiÖn khÝ hËu trong n­íc hay trong vïng b¶o qu¶n.

Khi sö dông l¹nh nh©n t¹o, thêi h¹n b¶o qu¶n dù kiÕn cã thÓ ®Õn 8 th¸ng.

2.5. C«ng viÖc trong vµ cuèi lóc b¶o qu¶n

Hµnh kh«ng ®­îc vËn chuyÓn nÕu thÊy cã tinh thÓ ®¸. Tr¸nh mäi sù cè lµm ®«ng l¹nh do hµnh qu¸ l¹nh trong qu¸ tr×nh vËn chuyÓn.

Khi viÖc b¶o qu¶n kÕt thóc, nhiÖt ®é phßng chøa hµnh ph¶i ®­îc t¨ng dÇn sao cho ng¨n c¶n ®­îc mäi hiÖn t­îng ng­ng l¹nh trªn s¶n phÈm.

III. Qu¸ tr×nh hç trî vµ b¶o qu¶n kh¸c

Cã thÓ dïng ho¸ chÊt øc chÕ n¶y mÇm, nÕu ®­îc phÐp. Hµnh dïng ®Ó xuÊt khÈu, cÇn theo ®óng c¸c h¹n chÕ sö dông c¸c chÊt øc chÕ ho¸ häc cña n­íc nhËp khÈu.

§· cã c¸c kÕt qu¶ ®¸ng kÓ trong viÖc sö dông bøc x¹ ion ho¸ (trong kho¶ng 10000 rad).

C¸c tiªu chuÈn quèc tÕ tham kh¶o