HƯỚng dẫn dạy và HỌc trong giáo dụC ĐẠi họC

Câu hỏi thảo luận

1. 
   Hãy cho biết những điều trình bầy trên có làm cho bạn thay đổi nhận thức về sinh viên năm thứ nhất hay không?
   
2. 
   Hãy trao đổi suy nghĩ của bạn với các giảng viên dạy môn học khác với môn học của bạn.
   

Trái với quan điểm chung, các sinh viên của chúng ta không phải là những tờ giấy trắng, trong họ đã có những dấu ấn, mà cũng không phải là các bình rỗng cần được nạp đầy. Khi mới nhập học, họ thường có kiến thức và những kỹ năng thu được từ việc hoà nhập xã hội sớm nhất với nhận biết về trúc thế giới xung quanh và những phương pháp sáng tạo để giải quyết vấn đề. Hơn nữa, họ đang trong giai đoạn Piagetian của các hoạt động chính thức về phát triển nhận thức và vì thế họ có thể được trông đợi hoạt động ở mức độ đó.

Kinh nghiệm chỉ ra rằng một số những thiếu hụt có thể hạn chế khả năng hoặc mơ ước của sinh viên đại học để thực hiện có hiệu quả quá trình dạy, học ở trường đại học. Ví dụ, họ cần tự quản lý về thời gian cũng như làm các công việc một cách độc lập(tiến hành những nghiên cứu trong ngành đào tạo của mình). Sinh viên cũng cần phải có quan điểm học tập là tập trung vào việc hình thành kiến thức, óc sáng tạo và cách giải quyết vấn đề. Những kinh nghiệm học tập ở phổ thông, mà đặc trưng là sự kiểm soát từ bên ngoài, cách thức dạy và học truyền thống (đặc biệt là học vẹt) và sự đe dọa môi trường học tập chắc chắn không chuẩn bị cho họ gánh lấy trách nhiệm đối với việc học tập của mình.

Về tính sẵn sàng học tập ở trường đại học, phải chú ý đến những thiếu hụt do mất thời gian từ những cuộc bãi công và “lãn công”. Mất thời gian có nghĩa là chương trình học tập không được thực hiện đầy đủ. Thêm vào đó, trình độ yếu kém của các giáo viên và thiếu thốn nguồn lực chắc chắn rằng việc học tập sẽ diễn ra bên dưới chuẩn mực yêu cầu. Hơn nữa, để tăng thêm thu nhập, một số giáo viên chỉ dạy một số chủ đề trong những lớp học thêm và đối với những học sinh không tham gia các lớp học thêm sẽ bị mất đi những kiến thức có liên quan. Bản chất của kỳ thi tốt nghiệp phổ thông có xu hướng khuyến khích nhắc lại các điều đã được nghe và chép lại những ghi nhớ hơn là phát triển khả năng phân tích và tổng hợp. Điều đó ngăn cản khả năng vận dụng kiến thức, tư duy logic, giải quyết vấn đề mới một cách sáng tạo và phản hồi việc học của sinh viên. Tình trạng này gây ra những nhận thức sai trong sinh viên và tạo ra những trở ngại to lớn cho những sinh viên được tiếp nhận vào trường đại học.

Một điểm không được bỏ qua khi chúng ta xem xét về bản chất của các sinh viên đại học, đặc biệt đối với những người dưới 20 tuổi là sự thiếu khả năng kiểm soát tình cảm và các vấn đề khác do giai đoạn phát triển của họ. Do vậy, chừng nào còn một số vấn đề cần phải đối mặt với thì cần tổ chức những buổi hướng dẫn và những buổi tư vấn. Tất nhiên, giảng viên phải có những chiến lược học/dạy thích hợp để tạo điều kiện cho các sinh viên dễ dàng chuyển tiếp từ THPT lên đại học. Đa số các hành vi của sinh viên khi mới vào trường có thể được giải thích dựa vào quá trình đào tạo của họ. Liệu bạn có thể tìm ra những ví dụ mà trong đó có phản ánh những nhân tố khác?

Vậy điều gì cần thay đổi về phương pháp dạy của bạn để đáp ứng với nhu cầu học tập của sinh viên mới trong bộ môn của bạn.

Tất cả các trường đại học ở châu Phi có các thủ tục tuyển sinh được thiết kế không những đảm bảo chỉ tiếp nhận những thí sinh giỏi nhất, mà còn phải tính đến các ràng buộc từ việc giảm bớt nguồn tài chính, sự xuống cấp và thiếu hụt về cơ sở hạ tầng và sự thiếu cán bộ ở các bộ môn. Như một quy tắc chung, các sinh viên tương lai phải đáp ứng những yêu cầu của trường đại học trong các kỳ thi quốc gia, mà có thể là tín chỉ trong năm môn học trong đó có môn tiếng Anh và Toán. Một số khoa cũng có thể yêu cầu trình độ kiến thức cao trong một số môn học ngoài những môn được sinh viên ưa thích để tạo điều kiện thuận lợi cho việc học tập chuyên môn sau này. Điều này có nghĩa là thoả mãn đơn thuần các yêu cầu tuyển chọn vào đại học không đồng nghĩa với việc đảm bảo cho sinh viên có một chỗ trong trường đại học.

Một số trường đại học, nhất là các trường đại học ở Nigeria, việc tổ chức kỳ thi tuyển sinh đại học chung được Ban tuyển sinh hỗn hợp tiến hành. Thí sinh vượt qua kỳ thi này có thể kiếm được một chỗ trong trường đại học, nhưng không nhất thiết vào được trường đại học khác là do sự tiếp nhận dựa trên cơ sở mức độ hoàn hoàn hảo của bài làm. Một số trường khác thời gian gần đây gửi một nhóm người phỏng vấn đến các trường THPT trong các thành phố chính để tuyển chọn các sinh viên và hướng dẫn họ lựa chọn các ngành đào tạo. Tài chính vẫn tiếp tục là một trong những ràng buộc lớn nhất bởi vì không phải tất cả các bậc phụ huynh có thể chịu được các chi phí cho việc đào tạo và chính phủ cũng không sẵn lòng chịu chi phí một mình nữa. Tuy nhiên, ở một số nước như Nigeria, học đại học được miễn phí trong các trường đại học liên bang.

Một hiện tượng mới đây là sáng kiến bổ sung giáo viên nữ (the Remedial Inititive for Female Teacher: RIFT) ở trường đại học Gambia, thuộc Gambia, nhằm hiệu chỉnh lại sự cân bằng về giới trong giáo dục bằng cách giúp những sinh viên nữ những người chưa thể đáp ứng được các tiêu chí tuyển chọn có thể trả nợ vào cuối chương trình đào tạo. Những sinh viên này được tiếp nhận trên cơ sở thực hiện một kỳ thi đặc biệt của trường. Sau đó họ được học một khoá học trong chương trình dành cho học sinh kém để nâng cao cơ hội vượt qua kỳ thi tốt nghiệp quốc gia để nhận chứng chỉ. Một số trường hợp lúc tuyển chọn vào có trình độ kém nhưng họ đã tiến bộ nhiều sau khi tham dự những lớp học dành cho sinh viên diện đặc biệt.

Những ràng buộc chủ yếu trong các trường đại học của các nước nói tiếng Pháp là không gian và tài chính. Một khi các sinh viên có bằng tú tài, thì họ được cho là đủ tiêu chuẩn vào bất cứ một trường đại học nào, ngoại trừ những “Grande Ecoles” áp đặt thêm những yêu cầu riêng. Tuy nhiên, ở các trường đại học trong các nước nói tiếng Anh, chính phủ không thể cung cấp học bổng cho tất cả các sinh viên có đủ tiêu chuẩn và vì thế mà phần lớn sinh viên không tranh thủ được lợi thế để học ở bậc đại học.

Trường đại học Makerere, Uganda, và trường đại học Dar-Ed-Slaam ở Tanzania có chính sách ưu tiên tuyển chọn học sinh nữ. Như Shabani (1997) đã nêu, “… ở trường đại học Dar-Ed-Slaam, các thí sinh nữ được tiếp nhận có điểm số thấp hơnđiểm số của thí sinh nam đến 1,5 điểm nhưng không thấp hơn yêu cầu đầu vào của các trường đại học. Do đó, số phần trăm sinh viên nữ được tiếp nhập tăng từ 17% năm 1995/1996 lên 29% vào năm 1996/1997.”

Các thủ tục tuyển chọn cũng bị ảnh hưởng bởi tính công bằng, các vấn đề về giới tính, những yêu cầu xã hội về nguồn nhân lực, và nhu cầu giáo dục đối tượng ưu tiên đặc biệt ví dụ như nhân viên quân sự và con em của họ. Trong một số trường có chỉ tiêu tuyển chọn dành cho người trưởng thành. Để thoả mãn những điều này và các dạng tương tự các trường đại học thường phải thực hiện các hành động kiên quyết. Vì thế quá trình tuyển chọn/tiếp nhận có thể được xem như là quá trình mềm dẻo linh hoạt dựa trên những sự ưu tiên của từng thời kỳ.

Bạn có nghĩ rằng các tiêu chuẩn và thủ tục tuyển chọn, tiếp nhận là công bằng với một số ít ỏi các về lối thoát đã cho đối với học sinh tốt nghiệp phổ thông?

Bạn hãy nói những suy nghĩ về việc duy trì hoặc sửa đổi tiêu chí và các thủ tục hiện thời. Bạn ủng hộ hoặc phản đối chúng ở chừng mực nào?

Bạn có đồng ý rằng nếu chúng ta cần phải lựa chọn thì tất cả các tiêu chí cần phải ít khắt khe hơn, đặc biệt khi một số người bị đánh trượt học tốt nước ngoài?

Pari, 8 tháng 10 năm 1998 {Số 98-210}

Các sinh viên từ khắp nơi trên thế giới bày tỏ sự lo ngại, tâm trạng thất vọng và những hy vọng trong thời gian buổi hội thảo trực tiếp nhan đề “Giáo dục đại học cho xã hội mới: Một tầm nhìn sinh viên ” được tổ chức tại UNESCO trong Hội nghị quốc tế diễn ra một tuần về giáo dục đại học.

Baroness Tessa Blackstone, Bộ trưởng bộ Giáo dục và Việc làm (UK), đã dẫn chương trình trong hai buổi tranh luận đầu tiên và đã cảnh báo trước cho những người tham dự rằng bà có ý định hạn chế cuộc thảo luận với sinh viên. Các sinh viên đồng loạt phản ứng lại, đồng thời chỉ ra những điều quan tâm từ quyền tự do bày tỏ đến việc kỳ thị trừ sinh viên với lý do nguồn gốc dân tộc, giới, ốm đau hoặc không có khả năng trả học phí.

Hầu hết sinh viên, cả những người ở trong và ở ngoài cuộc hội thảo, ủng hộ sự tiếp cận bình đẳng đối với kinh phí giáo dục và kêu gọi các chính phủ tiếp tục tài trợ cho các hệ thống đại học quốc gia. Một đại biểu người Đan Mạch Peter Songdergaard đại diện cho Hội Liên hiệp Sinh viên các nước châu Âu nói: “Đầu tư vào giáo dục là đầu tư cho tương lai”. Các sinh viên cũng nhấn mạnh nhiều hơn về chính sách giáo dục và quản lý ở các trường đại học. Nhưng từ những bài bình luận của sinh viên đã cho thấy rõ ràng rằng những khó khăn trong một số nước là vượt xa mức bình thường. Đại diện của Angola và Lãnh thổ Tự trị Palestine nhắc mọi người rằng sinh viên ở đất nước họ vẫn còn bị chết trong chiến tranh. “Chúng ta cũng tìm cách phổ biến văn hoá hoà bình trong số các sinh viên của trường đại học”, Abdallah Al Najjarr của Tổng hiệp hội Sinh viên Arập nói. “Các giáo sư được trả lương thấp và họ đã có những việc khác để làm” – vừa coi thi vừa bảo bài cho cả lớp –Florence Nsumbu nói. Nhóm của cô, Phong trào Quốc tế của Sinh viên Thiên chúa giáo ở nước Cộng hoà Dân chủ Côngô, đã cố gắng tìm nhiều cách để ép các giáo sư làm đúng việc của họ.

Cả nam nữ sinh viên đều lo lắng rằng phụ nữ ở các nước đang phát triển không được tiếp cận đầy đủ với giáo dục, “Phong tục truyền thống hạn chế các cô gái tiếp cận với giáo dục”, hội thảo viên Agus Salim của Hiệp hội Sinh viên Lâm nghiệp Quốc tế ở Indonesia nói. “Những người ở nông thôn cho rằng các cô gái ở đó chỉ để nuôi gà” anh nói thêm. Đại biểu Rajia El-Huseini của Hội Thanh niên Tiến bộ (Ai cập), chỉ ra rằng chỉ có 35 phần trăm sinh viên đại học trong đất nước cô là nữ, trong khi các cô và các bà chiếm trên một nửa dân số.

Một cuộc hội thảo “doanh nghiệp” đã tập trung vào sự chuyển tiếp từ trường đại học sang thế giới việc làm. Các hội thảo viên là một số người tốt nghiệp đã thành công gần đây, đã thúc giục các trường đại học đưa những kinh nghiệm thực tiễn vào nội dung đào tạo thông qua các đợt thực tập và thực hành.

Khoảng chừng 300 sinh viên từ các tổ chức phi chính phủ cũng như các Hội Liên hiệp Sinh viên Quốc gia và các Phong trào Sinh viên Quốc tế được công nhận chính thức đến dự đại hội. Các đại diện của sinh viên đã đưa ra một loạt các kiến nghị cho uỷ ban dự thảo của UNESCO trước một tuần nhưng không biết là những điều gợi ý nào của họ sẽ được đưa vào trong Tuyên bố cuối cùng để được chấp nhận vào thứ Sáu. Nhiều sinh viên hăm hở và nhiệt tình tham gia vào các tranh luận, nhưng không phải tất cả đều có cơ hội để nói trong một thời gian qui định. Nhìn chung, hầu hết các sinh viên cảm ơn UNESCO đã cho phép họ được phát biểu trong một hội nghị có rất nhiều các vị bộ trưởng tham gia. Nhưng họ cũng bày tỏ hy vọng rằng các vị bộ trưởng sẽ đưa những quan tâm của họ vào xem xét khi thảo những tuyên bố và chương trình khung cho những hoạt động ưu tiên. Tổng giám đốc UNESCO Federico Mayor, khi trả lời sự quan tâm chung là một nền giáo dục có trợ cấp được bảo đảm cho tất cả mọi người, ông đã khuyến khích mọi người: “Hãy dám chia sẻ.” Ông nói thêm rằng mục đích chính của Hội nghị là đảm bảo cho các trường đại học tiếp nhận những người đã từng bị từ chối. “Đừng cảm thấy bị loại trừ”, ông nói. “Bây giờ bạn vẫn có thể kịp chuyến tầu tới”.

Trong phát biểu bế mạc của mình, Baroness Blackstone nói rằng trong khi khi bà đã lý tưởng hoá tình cảm (của các sinh viên) (…), không có nền giáo dục miễn phí. Sẽ có người nào đó phải trả tiền.” Bà để ngỏ vấn đề làm thế nào để tổ chức một hệ thống bình đẳng cung cấp tài chính cho giáo dục đại học.

Các đại diện sinh viên nhắc lại những mục đích chính của họ và phàn nàn trong suốt thời gian cuộc họp báo cùng ngày. Nên nhớ rằng giáo dục là “quyền cơ bản của con người” cần phải được nhà nước cung cấp. Một cuộc hội thảo của tám đại diện các tổ chức sinh viên trên toàn thế giới bày tỏ mục đích của họ là cải thiện những cái gọi là “thiếu thốn” về trợ cấp tài chính, về tiếp cận tự do với giáo dục và về sự tham gia vào quản lý trường đại học. Trong bài phát biểu của Kathrine Vangen của Hội Sinh viên Quốc tế của châu Âu, các sinh viên đã tóm lược mối quan tâm của họ: “Chúng tôi muốn xác nhận quyền của các sinh viên là được thừa nhận và tự đại diện. (…) Chúng tôi không phải là những khách hàng, những người mới học nghề hoặc các đối tượng thụ động của giáo dục; mà hơn thế, chúng tôi là những đối tác tích cực trong việc học tập của chúng tôi và đóng góp vào xã hội.”