HIÕn ph¸p níc viöt nam dn chñ Céng hoµ
tải về 181.32 Kb.
|
- Điều hướng trang này:
- §iÒu 1
- §iÒu 7
- §iÒu 17
- §iÒu 19
- §iÒu 22
- §iÒu 26
- §iÒu 35
- §iÒu 38
- §iÒu 40
- §iÒu 43
- §iÒu 47
- §iÒu 49
- §iÒu 54
- §iÒu 61
- §iÒu 65
- §iÒu 69
- §iÒu 83
- §iÒu 87
- §iÒu 93
- §iÒu 99
- §iÒu 101
- §iÒu 106
- §iÒu 109
- §iÒu 111
|
HIÕN PH¸P NíC VIÖT NAM D©N CHñ CéNG HOµ LêI NãI ®ÇU Níc ViÖt Nam ta lµ mét níc thèng nhÊt tõ L¹ng S¬n ®Õn Cµ Mau. D©n téc ViÖt Nam tr¶i qua mÊy ngh×n n¨m lÞch sö lµ mét d©n téc lao ®éng cÇn cï lu«n lu«n anh dòng ®Êu tranh x©y dùng ®Êt níc vµ gi÷ g×n ®éc lËp cña Tæ quèc. Trong h¬n t¸m m¬i n¨m níc ta bÞ thùc d©n Ph¸p ®« hé vµ n¨m n¨m bÞ ph¸t xÝt NhËt chiÕm ®ãng, nh©n d©n ViÖt Nam ®· kh«ng ngõng ®oµn kÕt ®Êu tranh chèng ¸ch thèng trÞ cña bän x©m lîc níc ngoµi ®Ó gi¶i phãng ®Êt níc. Tõ n¨m 1930, díi sù l·nh ®¹o cña §¶ng céng s¶n §«ng D¬ng, ngµy nay lµ §¶ng lao ®éng ViÖt Nam, c¸ch m¹ng ViÖt Nam ®· tiÕn lªn mét giai ®o¹n míi. Cuéc ®Êu tranh bÒn bØ ®Çy gian khæ vµ hy sinh dòng c¶m cña nh©n d©n ta chèng ¸ch thèng trÞ cña ®Õ quèc vµ phong kiÕn ®· giµnh ®îc th¾ng lîi vÜ ®¹i: C¸ch m¹ng th¸ng T¸m thµnh c«ng, níc ViÖt Nam d©n chñ céng hoµ thµnh lËp, ngµy 2 th¸ng 9 n¨m 1945, Chñ tÞch Hå ChÝ Minh tuyªn bè níc ViÖt Nam ®éc lËp tríc quèc d©n vµ toµn thÕ giíi. LÇn ®Çu tiªn trong lÞch sö, nh©n d©n ViÖt Nam ®· x©y dùng mét níc ViÖt Nam ®éc lËp vµ d©n chñ. Ngµy 6 th¸ng giªng n¨m 1946, toµn d©n ViÖt Nam tõ B¾c chÝ Nam ®· nhiÖt liÖt tham gia cuéc tæng tuyÓn cö ®Çu tiªn bÇu ra Quèc héi. Quèc héi ®· th«ng qua HiÕn ph¸p ®Çu tiªn ghi râ nh÷ng th¾ng lîi to lín cña nh©n d©n ta, nªu cao ý chÝ cña toµn thÓ d©n téc kiªn quyÕt gi÷ g×n ®éc lËp vµ thèng nhÊt cña Tæ quèc, b¶o vÖ tù do vµ quyÒn lîi d©n chñ cña nh©n d©n. Nhng ®Õ quèc Ph¸p ®îc ®Õ quèc Mü gióp søc l¹i g©y chiÕn tranh x©m lîc hßng cíp níc ta vµ b¾t nh©n d©n ta lµm n« lÖ mét lÇn n÷a. Díi sù l·nh ®¹o cña §¶ng cña giai cÊp c«ng nh©n ViÖt Nam vµ ChÝnh phñ níc ViÖt Nam d©n chñ céng hoµ, toµn thÓ nh©n d©n ta ®oµn kÕt mét lßng ®øng lªn ®¸nh giÆc cøu níc. §ång thêi nh©n d©n ta ®· tiÕn hµnh gi¶m t« vµ c¶i c¸ch ruéng ®Êt nh»m ®¸nh ®æ giai cÊp ®Þa chñ, ®em l¹i ruéng ®Êt cho d©n cµy. Cuéc kh¸ng chiÕn l©u dµi, gian khæ vµ v« cïng anh dòng cña nh©n d©n ViÖt Nam, ®îc c¸c níc x· héi chñ nghÜa, c¸c d©n téc bÞ ¸p bøc vµ nh©n d©n yªu chuéng hoµ trªn thÕ giíi ®ång t×nh vµ ñng hé, ®· th¾ng lîi vÎ vang. Víi chiÕn th¾ng §iÖn Biªn Phñ, nh©n d©n ViÖt Nam ®· ®¸nh b¹i ®Õ quèc Ph¸p vµ can thiÖp Mü. HiÖp ®Þnh Gi¬-ne-v¬ n¨m 1954 ®îc ký kÕt, hoµ b×nh ®îc ®éc lËp l¹i ë §«ng D¬ng trªn c¬ së c«ng nhËn ®éc lËp, chñ quyÒn, thèng nhÊt vµ l·nh thæ toµn vÑn cña níc ta. Th¾ng lîi to lín cña nh©n d©n ViÖt Nam còng lµ th¾ng lîi chung cña phong trµo gi¶i phãng c¸c d©n téc bÞ ¸p bøc, cña mÆt trËn hoµ b×nh thÕ giíi vµ cña phe x· héi chñ nghÜa. Tõ khi hoµ b×nh lËp l¹i, ë miÒn B¾c ®îc hoµn toµn gi¶i phãng, nh©n d©n ®· hoµn thµnh c¸ch m¹ng d©n chñ nh©n d©n. Nhng miÒn Nam cßn bÞ ®Õ quèc vµ phong kiÕn thèng trÞ, níc nhµ t¹m thêi cßn bÞ chia lµm hai miÒn. C¸ch m¹ng ViÖt Nam chuyÓn sang mét h×nh thÕ míi. Nh©n d©n ta cÇn ra søc cñng cè miÒn B¾c, ®a miÒn B¾c tiÕn lªn chñ nghÜa x· héi vµ tiÕp tôc ®Êu tranh ®Ó hoµ b×nh thèng nhÊt níc nhµ, hoµn thµnh nhiÖm vô c¸ch m¹ng d©n téc d©n chñ nh©n d©n trong c¶ níc. MÊy n¨m qua, nh©n d©n ta ë miÒn B¾c ®· thu ®îc nhiÒu thµnh tÝch to lín trong viÖc kh«i phôc kinh tÕ, ph¸t triÓn v¨n ho¸. HiÖn nay, c«ng cuéc c¶i t¹o x· héi chñ nghÜa vµ x©y dùng chñ nghÜa x· héi ®ang tiÕn hµnh th¾ng lîi. Trong khi Êy, ë miÒn Nam, ®Õ quèc Mü vµ bän tay sai ®µn ¸p d· man phong trµo yªu níc cña nh©n d©n ta. Chóng t¨ng cêng binh bÞ, thùc hiÖn ©m mu biÕn miÒn Nam níc ta thµnh thuéc ®Þa vµ c¨n cø qu©n sù chuÈn bÞ chiÕn tranh cña ®Õ quèc Mü. Chóng ra søc ph¸ ho¹i hiÖp ®Þnh Gi¬-ne-v¬, ph¸ ho¹i hoµ b×nh, ph¸ ho¹i sù nghiÖp thèng nhÊt cña níc ViÖt Nam. Nhng ®ång bµo miÒn Nam lu«n lu«n anh dòng ®Êu tranh, kh«ng chÞu khuÊt phôc. Nh©n d©n c¶ níc ®oµn kÕt mét lßng, d¬ng cao ngän cê hoµ b×nh, thèng nhÊt, ®éc lËp, d©n chñ, kiªn quyÕt tiÕn lªn giµnh lÊy th¾ng lîi cuèi cïng. Sù nghiÖp hoµ b×nh, thèng nhÊt Tæ quèc nhÊt ®Þnh sÏ thµnh c«ng. Trong giai ®o¹n míi cña c¸ch m¹ng, Quèc héi ta cÇn söa ®æi b¶n HiÕn ph¸p n¨m 1946 cho thÝch hîp víi t×nh h×nh vµ nhiÖm vô míi. HiÕn ph¸p míi ghi râ nh÷ng th¾ng lîi c¸ch m¹ng to lín ®· giµnh ®îc trong thêi gian qua vµ nªu râ môc tiªu phÊn ®Êu cña nh©n d©n ta trong giai ®o¹n míi. Nhµ níc cña ta lµ Nhµ níc d©n chñ nh©n d©n, dùa trªn nÒn t¶ng liªn minh c«ng n«ng, do giai cÊp c«ng nh©n l·nh ®¹o. HiÕn ph¸p míi quy ®Þnh chÕ ®é chÝnh trÞ, kinh tÕ vµ x· héi cña níc ta, quan hÖ b×nh ®¼ng gióp nhau gi÷a c¸c d©n téc trong níc, b¶o ®¶m ®a miÒn B¾c níc ta tiÕn lªn chñ nghÜa x· héi, kh«ng ngõng n©ng cao ®êi sèng vËt chÊt vµ v¨n ho¸ cña nh©n d©n, x©y dùng miÒn B¾c v÷ng m¹nh lµm c¬ së cho cuéc ®Êu tranh hoµ b×nh thèng nhÊt níc nhµ. HiÕn ph¸p míi quy ®Þnh tr¸ch nhiÖm vµ quyÒn h¹n cña c¸c c¬ quan Nhµ níc, quyÒn lîi vµ nghÜa vô cña c«ng d©n, nh»m ph¸t huy søc s¸ng t¹o to lín cña nh©n d©n ta trong c«ng cuéc x©y dùng níc nhµ, thèng nhÊt vµ b¶o vÖ Tæ quèc. HiÕn ph¸p míi lµ mét HiÕn ph¸p thùc sù d©n chñ. HiÕn ph¸p míi lµ søc m¹nh ®éng viªn nh©n d©n c¶ níc ta phÊn khëi tiÕn lªn giµnh nh÷ng th¾ng lîi míi. Nh©n d©n ta quyÕt ph¸t huy h¬n n÷a tinh thÇn yªu níc, truyÒn thèng ®oµn kÕt, chÝ khÝ ®Êu tranh vµ nhiÖt t×nh lao ®éng. Nh©n d©n ta quyÕt t¨ng cêng h¬n n÷a sù ®oµn kÕt nhÊt trÝ víi c¸c níc anh em trong phe x· héi chñ nghÜa ®øng ®Çu lµ Liªn X« vÜ ®¹i, t¨ng cêng ®oµn kÕt víi nh©n d©n c¸c níc ¸ - Phi vµ nh©n d©n yªu chuéng hoµ b×nh trªn thÕ giíi. Díi sù l·nh ®¹o s¸ng suèt cña §¶ng lao ®éng ViÖt Nam, ChÝnh phñ níc ViÖt Nam d©n chñ céng hoµ vµ Chñ tÞch Hå ChÝ Minh, toµn d©n ta ®oµn kÕt réng r·i trong MÆt trËn d©n téc thèng nhÊt, nhÊt ®Þnh sÏ giµnh ®îc nh÷ng th¾ng lîi vÎ vang trong sù nghiÖp x©y dùng chñ nghÜa x· héi ë miÒn B¾c vµ thùc hiÖn thèng nhÊt níc nhµ. Nh©n d©n ta nhÊt ®Þnh x©y dùng thµnh c«ng mét níc ViÖt Nam hoµ b×nh, thèng nhÊt, ®éc lËp, d©n chñ vµ giµu m¹nh, gãp phÇn xøng ®¸ng vµo c«ng cuéc b¶o vÖ hoµ b×nh ë §«ng Nam ch©u ¸ vµ thÕ giíi. CH¬NG I
NíC VIÖT NAM D©N CHñ CéNG HOµ §iÒu 1 §Êt níc ViÖt Nam lµ mét khèi B¾c Nam thèng nhÊt kh«ng thÓ chia c¾t. §iÒu 2 Níc ViÖt Nam d©n chñ céng hoµ, thµnh lËp vµ cñng cè do th¾ng lîi mµ nh©n d©n ViÖt Nam ®· giµnh ®îc trong C¸ch m¹ng th¸ng T¸m vÎ vang vµ Kh¸ng chiÕn anh dòng, lµ mét níc d©n chñ nh©n d©n. §iÒu 3 Níc ViÖt Nam d©n chñ céng hoµ lµ mét níc thèng nhÊt gåm nhiÒu d©n téc. C¸c d©n téc sèng trªn ®Êt níc ViÖt Nam ®Òu b×nh ®¼ng vÒ quyÒn lîi vµ nghÜa vô. Nhµ níc cã nhiÖm vô gi÷ g×n vµ ph¸t triÓn sù ®oµn kÕt gi÷a c¸c d©n téc. Mäi hµnh vi khinh miÖt, ¸p bøc, chia rÏ d©n téc ®Òu bÞ nghiªm cÊm. C¸c d©n téc cã quyÒn duy tr× hoÆc söa ®æi phong tôc tËp qu¸n, dïng tiÕng nãi ch÷ viÕt, ph¸t triÓn v¨n ho¸ d©n téc m×nh. Nh÷ng ®Þa ph¬ng cã d©n téc thiÓu sè sèng tËp trung th× cã thÓ thµnh lËp khu vùc tù trÞ. Khu vùc tù trÞ lµ bé phËn kh«ng thÓ t¸ch rêi ®îc cña níc ViÖt Nam d©n chñ céng hoµ. Nhµ níc ra søc gióp ®ì c¸c d©n téc thiÓu sè mau tiÕn kÞp tr×nh ®é kinh tÕ vµ v¨n ho¸ chung. §iÒu 4 TÊt c¶ quyÒn lùc trong níc ViÖt Nam d©m chñ céng hoµ ®Òu thuéc vÒ nh©n d©n. Nh©n d©n sö dông quyÒn lùc cña m×nh thèng qua Quèc héi vµ Héi ®ång nh©n d©n c¸c cÊp do nh©n d©n bÇu ra vµ chÞu tr¸ch nhiÖm tríc nh©n d©n. Quèc héi, Héi ®ång nh©n d©n c¸c cÊp vµ c¸c c¬ quan Nhµ níc kh¸c ®Òu thùc hµnh nguyªn t¾c tËp trung d©n chñ.
ViÖc tuyÓn cö ®¹i biÓu Quèc héi vµ ®¹i biÓu Héi ®ång nh©n d©n c¸c cÊp ®Òu tiÕn hµnh theo nguyªn t¾c phæ th«ng, b×nh ®¼ng, trùc tiÕp vµ bá phiÕu kÝn. §¹i biÓu Quèc héi vµ ®¹i biÓu Héi ®ång nh©n d©n c¸c cÊp cã thÓ bÞ cö tri b·i miÔn tríc khi hÕt nhiÖm kú nÕu tá ra kh«ng xøng ®¸ng víi sù tÝn nhiÖm cña nh©n d©n.
TÊt c¶ c¸c c¬ quan Nhµ níc ®Òu ph¶i dùa vµo nh©n d©n, liªn hÖ chÆt chÏ víi nh©n d©n, l¾ng nghe ý kiÕn vµ chÞu sù kiÓm so¸t cña nh©n d©n. TÊt c¶ c¸c nh©n viªn c¬ quan Nhµ níc ®Òu ph¶i trung thµnh víi chÕ ®é d©n chñ nh©n d©n, tu©n theo HiÕn ph¸p vµ ph¸p luËt, hÕt lßng hÕt søc phôc vô nh©n d©n.
Nhµ níc nghiªm cÊm vµ trõng trÞ mäi hµnh ®éng ph¶n quèc, chèng l¹i chÕ ®é d©n chñ nh©n d©n, chèng l¹i sù nghiÖp thèng nhÊt Tæ quèc. §iÒu 8 Lùc lîng vò trang cña níc ViÖt Nam d©n chñ céng hoµ lµ cña nh©n d©n, cã nhiÖm vô b¶o vÖ thµnh qu¶ cña c¸ch m¹ng, b¶o vÖ ®éc lËp, chñ quyÒn, l·nh thæ toµn vÑn vµ an ninh cña Tæ quèc, b¶o vÖ tù do, h¹nh phóc vµ sù nghiÖp lao ®éng hoµ b×nh cña nh©n d©n. CH¬NG II CHÕ ®é KINH TÕ Vµ X· HéI §iÒu 9 Níc ViÖt Nam d©n chñ céng hoµ tiÕn dÇn tõ chÕ ®é d©n chñ nh©n d©n lªn chñ nghÜa x· héi b»ng c¸ch ph¸t triÓn vµ c¶i t¹o nÒn kinh tÕ quèc d©n theo chñ nghÜa x· héi, biÕn nÒn kinh tÕ l¹c hËu thµnh mét nÒn kinh tÕ x· héi chñ nghÜa víi c«ng nghiÖp vµ n«ng nghiÖp hiÖn ®¹i, khoa häc vµ kü thuËt tiªn tiÕn. Môc ®Ých c¬ b¶n cña chÝnh s¸ch kinh tÕ cña níc ViÖt Nam d©n chñ céng hoµ lµ kh«ng ngõng ph¸t triÓn søc s¶n xuÊt nh»m n©ng cao ®êi sèng vËt chÊt vµ v¨n ho¸ cña nh©n d©n.
Nhµ níc l·nh ®¹o ho¹t ®éng kinh tÕ theo mét kÕ ho¹ch thèng nhÊt. Nhµ níc dùa vµo c¸c c¬ quan Nhµ níc, tæ chøc c«ng ®oµn, hîp t¸c x· vµ c¸c tæ chøc kh¸c cña nh©n d©n lao ®éng ®Ó x©y dùng vµ thùc hiÖn kÕ ho¹ch kinh tÕ.
ë níc ViÖt Nam d©n chñ céng hoµ trong thêi kú qu¸ ®é, c¸c h×nh thøc së h÷u chñ yÕu vÒ t liÖu s¶n xuÊt hiÖn nay lµ: h×nh thøc së h÷u cña Nhµ níc tøc lµ cña toµn d©n, h×nh thøc së h÷u cña hîp t¸c x· tøc lµ h×nh thøc së h÷u tËp thÓ cña nh©n d©n lao ®éng, h×nh thøc së h÷u cña ngêi lao ®éng riªng lÎ, vµ h×nh thøc së h÷u cña nhµ t s¶n d©n téc. §iÒu 12 Kinh tÕ quèc doanh thuéc h×nh thøc së h÷u cña toµn d©n, gi÷ vai trß l·nh ®¹o trong nÒn kinh tÕ quèc d©n vµ ®îc Nhµ níc b¶o ®¶m ph¸t triÓn u tiªn. C¸c hÇm má, s«ng ngßi, vµ nh÷ng rõng c©y, ®Êt hoang, tµi nguyªn kh¸c mµ ph¸p luËt quy ®Þnh lµ cña Nhµ níc, ®Òu thuéc së h÷u cña toµn d©n.
Kinh tÕ hîp t¸c x· thuéc h×nh thøc së h÷u tËp thÓ cña nh©n d©n lao ®éng. Nhµ níc ®Æc biÖt khuyÕn khÝch, híng dÉn vµ gióp ®ì sù ph¸t triÓn cña kinh tÕ hîp t¸c x·.
Nhµ níc chiÕu theo ph¸p luËt b¶o hé quyÒn së h÷u vÒ ruéng ®Êt vµ c¸c t liÖu s¶n xuÊt kh¸c cña n«ng d©n. Nhµ níc ra søc híng dÉn, gióp ®ì n«ng d©n c¶i tiÕn kü thuËt canh t¸c, ph¸t triÓn s¶n xuÊt, vµ khuyÕn khÝch n«ng d©n tæ chøc hîp t¸c x· s¶n xuÊt, hîp t¸c x· mua b¸n vµ hîp t¸c x· vay mîn theo nguyªn t¾c tù nguyÖn.
Nhµ níc chiÕu theo ph¸p luËt b¶o hé quyÒn së h÷u vÒ t liÖu s¶n xuÊt cña nh÷ng ngêi lµm nghÒ thñ c«ng vµ nh÷ng ngêi lao ®éng riªng lÎ kh¸c. Nhµ níc ra søc híng dÉn, gióp ®ì nh÷ng ngêi lµm nghÒ thñ c«ng vµ nh÷ng ngêi lao ®éng riªng lÎ kh¸c c¶i tiÕn c¸ch lµm ¨n vµ khuyÕn khÝch hä tæ chøc hîp t¸c x· s¶n xuÊt vµ hîp t¸c x· mua b¸n theo nguyªn t¾c tù nguyÖn.
Nhµ níc chiÕu theo ph¸p luËt b¶o hé quyÒn së h÷u vÒ t liÖu s¶n xuÊt vµ cña c¶i kh¸c cña nhµ t s¶n d©n téc. Nhµ níc ra søc híng dÉn c¸c nhµ t s¶n d©n téc ho¹t ®éng cã lîi cho quèc kÕ d©n sinh, gãp phÇn ph¸t triÓn kinh tÕ quèc d©n phï hîp víi kÕ ho¹ch kinh tÕ cña Nhµ níc. Nhµ níc khuyÕn khÝch vµ híng dÉn c¸c nhµ t s¶n d©n téc ®i theo con ®êng c¶i t¹o x· héi chñ nghÜa b»ng h×nh thøc c«ng t hîp doanh vµ nh÷ng h×nh thøc c¶i t¹o kh¸c.
Nhµ níc nghiªm cÊm viÖc lîi dông tµi s¶n t h÷u ®Ó lµm rèi lo¹n sinh ho¹t kinh tÕ cña x· héi, ph¸ ho¹i kÕ ho¹ch kinh tÕ Nhµ níc. §iÒu 18 Nhµ níc b¶o hé quyÒn së h÷u cña c«ng d©n vÒ cña c¶i thu nhËp hîp ph¸p, cña c¶i ®Ó dµnh, nhµ ë vµ c¸c thø vËt dông riªng kh¸c. §iÒu 19 Nhµ níc chiÕu theo ph¸p luËt b¶o hé quyÒn thõa kÕ tµi s¶n t h÷u cña c«ng d©n. §iÒu 20 ChØ khi nµo cÇn thiÕt v× lîi Ých chung, Nhµ níc míi trng mua, hoÆc trng dông, trng thu cã båi thêng thÝch ®¸ng c¸c t liÖu s¶n xuÊt ë thµnh thÞ vµ n«ng th«n, trong ph¹m vi vµ ®iÒu kiÖn do ph¸p luËt quy ®Þnh. §iÒu 21 Lao ®éng lµ c¬ së ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ quèc d©n vµ n©ng cao ®êi sèng vËt chÊt vµ v¨n ho¸ cña nh©n d©n. Lao ®éng lµ nghÜa vô vµ vinh dù cña ngêi c«ng d©n. Nhµ níc khuyÕn khÝch tÝnh s¸ng t¹o vµ tinh thÇn tÝch cùc trong lao ®éng cña nh÷ng ngêi lao ®éng ch©n tay vµ lao ®éng trÝ ãc. CH¬NG III QUYÒN LîI Vµ NGHÜA Vô C¬ B¶N CñA C«NG D©N §iÒu 22 C«ng d©n níc ViÖt Nam d©n chñ céng hoµ ®Òu b×nh ®¼ng tríc ph¸p luËt. §iÒu 23 C«ng d©n níc ViÖt Nam d©n chñ céng hoµ, kh«ng ph©n biÖt d©n téc, nßi gièng, nam n÷, thµnh phÇn x· héi, t«n gi¸o, tÝn ngìng, t×nh tr¹ng tµi s¶n, tr×nh ®é v¨n ho¸, nghÒ nghiÖp, thêi h¹n c tró, tõ míi t¸m tuæi trë lªn ®Òu cã quyÒn bÇu cö, tõ hai mèt tuæi trë lªn ®Òu cã quyÒn øng cö, trõ nh÷ng ngêi mÊt trÝ vµ nh÷ng ngêi bÞ Toµ ¸n hoÆc ph¸p luËt tíc quyÒn bÇu cö vµ øng cö. C«ng d©n ®ang ë trong qu©n ®éi cã quyÒn bÇu cö vµ øng cö.
Phô n÷ níc ViÖt Nam d©n chñ céng hoµ cã quyÒn b×nh ®¼ng víi nam giíi vÒ c¸c mÆt sinh ho¹t chÝnh trÞ, kinh tÕ, v¨n ho¸, x· héi vµ gia ®×nh. Cïng viÖc lµm nh nhau, phô n÷ ®îc hëng l¬ng ngang víi nam giíi. Nhµ níc b¶o ®¶m cho phô n÷ c«ng nh©n vµ phô n÷ viªn chøc ®îc nghØ tríc vµ sau khi ®Î mµ vÉn hëng nguyªn l¬ng. Nhµ níc b¶o hé quyÒn lîi cña ngêi mÑ vµ cña trÎ em, b¶o ®¶m ph¸t triÓn c¸c nhµ ®ì ®Î, nhµ gi÷ trÎ vµ vên trÎ. Nhµ níc b¶o hé h«n nh©n vµ gia ®×nh.
C«ng d©n níc ViÖt Nam d©n chñ céng hoµ cã c¸c quyÒn tù do ng«n luËn, b¸o chÝ, héi häp, lËp héi vµ biÓu t×nh. Nhµ níc b¶o ®¶m nh÷ng ®iÒu kiÖn vËt chÊt cÇn thiÕt ®Ó c«ng d©n ®îc hëng c¸c quyÒn ®ã. §iÒu 26 C«ng d©n níc ViÖt Nam d©n chñ céng hoµ cã c¸c quyÒn tù do tÝn ngìng, theo hoÆc kh«ng theo mét t«n gi¸o nµo. §iÒu 27 QuyÒn bÊt kh¶ x©m ph¹m vÒ th©n thÓ cña c«ng d©n níc ViÖt Nam d©n chñ céng hoµ ®îc b¶o ®¶m. Kh«ng ai cã thÓ bÞ b¾t nÕu kh«ng cã sù quyÕt ®Þnh cña Toµ ¸n nh©n d©n hoÆc sù phª chuÈn cña ViÖn kiÓm s¸t nh©n d©n. §iÒu 28 Ph¸p luËt b¶o ®¶m nhµ ë cña c«ng d©n níc ViÖt Nam d©n chñ céng hoµ kh«ng bÞ x©m ph¹m, th tÝn ®îc gi÷ bÝ mËt. C«ng d©n níc ViÖt Nam d©n chñ céng hoµ cã quyÒn tù do c tró vµ ®i l¹i.
C«ng d©n níc ViÖt Nam d©n chñ céng hoµ cã quyÒn khiÕu n¹i vµ tè c¸o víi bÊt cø c¬ quan Nhµ níc nµo vÒ nh÷ng hµnh vi ph¹m ph¸p cña nh©n viªn c¬ quan Nhµ níc. Nh÷ng viÖc khiÕu n¹i vµ tè c¸o ph¶i ®îc xÐt vµ gi¶i quyÕt nhanh chãng. Ngêi bÞ thiÖt h¹i v× hµnh vi ph¹m ph¸p cña nh©n viªn c¬ quan Nhµ níc cã quyÒn ®îc båi thêng. §iÒu 30 C«ng d©n níc ViÖt Nam d©n chñ céng hoµ cã quyÒn lµm viÖc. Nhµ níc dùa vµo sù ph¸t triÓn cã kÕ ho¹ch cña nÒn kinh tÕ quèc d©n, dÇn dÇn më réng c«ng viÖc lµm, c¶i thiÖn ®iÒu kiÖn lao ®éng vµ l¬ng bæng, ®Ó b¶o ®¶m cho c«ng d©n ®îc hëng quyÒn ®ã. §iÒu 31 Ngêi lao ®éng cã quyÒn nghØ ng¬i. Nhµ níc quy ®Þnh thêi giê lµm viÖc vµ chÕ ®é nghØ ng¬i cña c«ng nh©n vµ viªn chøc, më réng dÇn nh÷ng ®iÒu kiÖn vËt chÊt vÒ nghØ ng¬i vµ an dìng, ®Ó b¶o ®¶m cho ngêi lao ®éng ®îc hëng quyÒn ®ã. §iÒu 32 Ngêi lao ®éng cã quyÒn ®îc gióp ®ì vÒ vËt chÊt khi giµ yÕu, bÖnh tËt, hoÆc mÊt søc lao ®éng. Nhµ níc më réng dÇn c¸c tæ chøc b¶o hiÓm x· héi, cøu tÕ vµ y tÕ ®Ó b¶o ®¶m cho ngêi lao ®éng ®îc hëng quyÒn ®ã. §iÒu 33 C«ng d©n níc ViÖt Nam d©n chñ céng hoµ cã quyÒn häc tËp. Nhµ níc thùc hiÖn tõng bíc chÕ ®é gi¸o dôc cìng b¸ch, ph¸t triÓn dÇn c¸c trêng häc vµ c¬ quan v¨n ho¸, ph¸t triÓn c¸c h×nh thøc gi¸o dôc bæ tóc v¨n ho¸, kü thuËt, nghiÖp vô, t¹i c¸c c¬ quan, xÝ nghiÖp vµ c¸c tæ chøc kh¸c ë thµnh thÞ vµ n«ng th«n, ®Ó b¶o ®¶m cho c«ng d©n ®îc hëng quyÒn ®ã. §iÒu 34 C«ng d©n níc ViÖt Nam d©n chñ céng hoµ cã quyÒn tù do nghiªn cøu khoa häc, s¸ng t¸c v¨n häc, nghÖ thuËt, vµ tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng v¨n ho¸ kh¸c. Nhµ níc khuyÕn khÝch vµ gióp ®ì tÝnh s¸ng t¹o cña nh÷ng c«ng d©n theo ®uæi sù nghiÖp khoa häc, v¨n häc, nghÖ thuËt vµ c¸c sù nghiÖp v¨n ho¸ kh¸c. §iÒu 35 Nhµ níc chó träng ®Æc biÖt viÖc gi¸o dôc thanh niªn vÒ ®øc dôc, trÝ dôc, thÓ dôc.
Nhµ níc b¶o hé quyÒn lîi chÝnh ®¸ng cña ViÖt kiÒu. §iÒu 37 Nh÷ng ngêi níc ngoµi v× ®Êu tranh cho tù do, cho chÝnh nghÜa, cho hoµ b×nh vµ cho sù nghiÖp khoa häc mµ bÞ bøc h¹i ®Òu ®îc Nhµ níc ViÖt Nam d©n chñ céng hoµ cho phÐp tró ngô. §iÒu 38 Kh«ng ai ®îc lîi dông c¸c quyÒn tù do d©n chñ ®Ó x©m ph¹m ®Õn lîi Ých cña Nhµ níc vµ cña nh©n d©n. §iÒu 39 C«ng d©n níc ViÖt Nam d©n chñ céng hoµ cã nghÜa vô tu©n theo HiÕn ph¸p, ph¸p luËt, kû luËt lao ®éng, trËt tù c«ng céng, vµ nh÷ng quy t¾c sinh ho¹t x· héi. §iÒu 40 Tµi s¶n c«ng céng cña níc ViÖt Nam d©n chñ céng hoµ lµ thiªng liªng kh«ng thÓ x©m ph¹m. C«ng d©n cã nghÜa vô t«n träng vµ b¶o vÖ tµi s¶n c«ng céng. §iÒu 41 C«ng d©n níc ViÖt Nam d©n chñ céng hoµ cã nghÜa vô ®ãng thuÕ theo ph¸p luËt. §iÒu 42 B¶o vÖ Tæ quèc lµ nghÜa vô thiªng liªng vµ cao quý nhÊt cña c«ng d©n níc ViÖt Nam d©n chñ céng hoµ. C«ng d©n cã bæn phËn lµm nghÜa vô qu©n sù ®Ó b¶o vÖ Tæ quèc. CH¬NG IV QUèC HéI
Quèc héi lµ c¬ quan quyÒn lùc Nhµ níc cao nhÊt cña níc ViÖt Nam d©n chñ céng hoµ. §iÒu 44 Quèc héi lµ c¬ quan duy nhÊt cã quyÒn lËp ph¸p cña níc ViÖt Nam d©n chñ céng hoµ. §iÒu 45 NhiÖm kú cña mçi kho¸ Quèc héi lµ bèn n¨m. Hai th¸ng tríc khi Quèc héi hÕt nhiÖm kú th× ph¶i bÇu xong Quèc héi míi. ThÓ lÖ bÇu cö vµ sè ®¹i biÓu Quèc héi do luËt ®Þnh. Trong trêng hîp x¶y ra chiÕn tranh hoÆc c¸c trêng hîp bÊt thêng kh¸c, Quèc héi cã thÓ quyÕt ®Þnh kÐo dµi nhiÖm kú cña m×nh vµ nh÷ng biÖn ph¸p cÇn thiÕt ®Ó b¶o ®¶m sù ho¹t ®éng cña Quèc héi vµ cña ®¹i biÓu Quèc héi.
Quèc héi mçi n¨m häp hai lÇn, do Uû ban thêng vô Quèc héi triÖu tËp Uû ban thêng vô Quèc héi cã thÓ triÖu tËp Quèc héi häp bÊt thêng theo quyÕt ®Þnh cña m×nh hoÆc theo yªu cÇu cña Héi ®ång ChÝnh phñ hay cña Ýt nhÊt lµ mét phÇn ba tæng sè ®¹i biÓu Quèc héi. Uû ban thêng vô Quèc héi ph¶i triÖu tËp Quèc héi míi chËm nhÊt lµ hai th¸ng sau khi tuyÓn cö.
Khi Quèc héi häp th× bÇu Chñ tÞch ®oµn ®Ó ®iÒu khiÓn cuéc häp. §iÒu 48 C¸c ®¹o luËt vµ c¸c nghÞ quyÕt cña Quèc héi ph¶i ®îc qu¸ nöa tæng sè ®¹i biÓu Quèc héi biÓu quyÕt t¸n thµnh, trõ trêng hîp quy ®Þnh ë §iÒu 112 cña HiÕn ph¸p. §iÒu 49 C¸c ®¹o luËt ph¶i ®îc c«ng bè chËm nhÊt lµ mêi l¨m ngµy sau khi Quèc héi ®· th«ng qua. §iÒu 50 Quèc héi cã nh÷ng quyÒn h¹n sau ®©y: 1- Lµm HiÕn ph¸p vµ söa ®æi HiÕn ph¸p. 2- Lµm ph¸p luËt. 3- Gi¸m s¸t viÖc thi hµnh HiÕn ph¸p. 4- BÇu Chñ tÞch vµ Phã Chñ tÞch níc ViÖt Nam d©n chñ céng hoµ. 5- Theo ®Ò nghÞ cña Chñ tÞch níc ViÖt Nam d©n chñ céng hoµ quyÕt ®Þnh cö Thñ tíng ChÝnh phñ; theo ®Ò nghÞ cña Thñ tíng ChÝnh phñ quyÕt ®Þnh cö Phã Thñ tíng vµ c¸c thµnh viªn kh¸c cña Héi ®ång ChÝnh phñ. 6- Theo ®Ò nghÞ cña Chñ tÞch níc ViÖt Nam d©n chñ céng hoµ quyÕt ®Þnh cö Phã Chñ tÞch vµ c¸c thµnh viªn kh¸c cña Héi ®ång quèc phßng. 7- BÇu Ch¸nh ¸n Toµ ¸n nh©n d©n tèi cao. 8- BÇu ViÖn trëng ViÖn kiÓm s¸t nh©n d©n tèi cao. 9- B·i miÔn Chñ tÞch, Phã Chñ tÞch níc ViÖt Nam d©n chñ céng hoµ, Thñ tíng, Phã Thñ tíng vµ nh÷ng thµnh viªn kh¸c cña Héi ®ång ChÝnh phñ, Phã Chñ tÞch vµ nh÷ng thµnh viªn kh¸c cña Héi ®ång quèc phßng, Ch¸nh ¸n Toµ ¸n nh©n d©n tèi cao, ViÖn trëng ViÖn kiÓm s¸t nh©n d©n tèi cao. 10- QuyÕt ®Þnh kÕ ho¹ch kinh tÕ Nhµ níc. 11- XÐt duyÖt vµ phª chuÈn dù to¸n vµ quyÕt to¸n ng©n s¸ch cña Nhµ níc. 12- Ên ®Þnh c¸c thø thuÕ. 13- Phª chuÈn viÖc thµnh lËp vµ b·i bá c¸c Bé vµ c¸c c¬ quan ngang Bé. 14- Phª chuÈn viÖc ph©n v¹ch ®Þa giíi tØnh, khu tù trÞ vµ thµnh phè trùc thuéc trung ¬ng. 15- QuyÕt ®Þnh ®¹i x¸. 16- QuyÕt ®Þnh vÊn ®Ò chiÕn tranh vµ hoµ b×nh. 17- Nh÷ng quyÒn h¹n cÇn thiÕt kh¸c do Quèc héi ®Þnh.
Uû ban thêng vô Quèc héi lµ c¬ quan thêng trùc cña Quèc héi do Quèc héi bÇu ra. Uû ban thêng vô Quèc héi gåm cã: - Chñ tÞch, - C¸c Phã Chñ tÞch, - Tæng th ký, - C¸c uû viªn.
Uû ban thêng vô Quèc héi chÞu tr¸ch nhiÖm vµ b¸o c¸o c«ng t¸c tríc Quèc héi. Quèc héi cã quyÒn b·i miÔn c¸c thµnh viªn cña Uû ban thêng vô Quèc héi.
Uû ban thêng vô Quèc héi cã nh÷ng quyÒn h¹n sau ®©y: 1- Tuyªn bè vµ chñ tr× viÖc tuyÓn cö ®¹i biÓu Quèc héi. 2- TriÖu tËp Quèc héi. 3- Gi¶i thÝch ph¸p luËt. 4- Ra ph¸p luËt. 5- QuyÕt ®Þnh viÖc trng cÇu ý kiÕn nh©n d©n. 6- Gi¸m s¸t c«ng t¸c cña Héi ®ång ChÝnh phñ, cña Toµ ¸n nh©n d©n tèi cao vµ cña ViÖn kiÓm s¸t nh©n d©n tèi cao. 7- Söa ®æi hoÆc b·i bá nh÷ng nghÞ ®Þnh, nghÞ quyÕt, chØ thÞ cña Héi ®ång ChÝnh phñ tr¸i víi HiÕn ph¸p, ph¸p luËt, ph¸p lÖnh; söa ®æi hoÆc b·i bá nh÷ng nghÞ quyÕt kh«ng thÝch ®¸ng cña Héi ®ång nh©n d©n tØnh, khu tù trÞ, thµnh phè trùc thuéc trung ¬ng, vµ gi¶i t¸n c¸c Héi ®ång nh©n d©n nãi trªn trong trêng hîp c¸c Héi ®ång nh©n d©n ®ã lµm thiÖt h¹i ®Õn quyÒn lîi cña nh©n d©n mét c¸ch nghiªm träng. 8- Trong thêi gian Quèc héi kh«ng häp, quyÕt ®Þnh viÖc bæ nhiÖm hoÆc b·i miÔn Phã Thñ tíng vµ nh÷ng thµnh viªn kh¸c cña Héi ®ång ChÝnh phñ. 9- Bæ nhiÖm hoÆc b·i miÔn Phã Ch¸nh ¸n, thÈm ph¸n Toµ ¸n nh©n d©n tèi cao. 10- Bæ nhiÖm hoÆc b·i miÔn Phã ViÖn trëng, kiÓm s¸t viªn ViÖn kiÓm s¸t nh©n d©n tèi cao. 11- QuyÕt ®Þnh viÖc bæ nhiÖm hoÆc b·i miÔn c¸c ®¹i diÖn toµn quyÒn ngo¹i giao cña níc ViÖt Nam d©n chñ céng hoµ ë níc ngoµi. 12- QuyÕt ®Þnh viÖc phª chuÈn hoÆc b·i bá nh÷ng hiÖp íc ký víi níc ngoµi, trõ trêng hîp mµ Uû ban thêng vô Quèc héi xÐt cÇn ph¶i tr×nh Quèc héi quyÕt ®Þnh. 13- Quy ®Þnh hµm vµ cÊp qu©n sù, ngo¹i giao vµ nh÷ng hµm vµ cÊp kh¸c. 14- QuyÕt ®Þnh ®Æc x¸. 15- Quy ®Þnh vµ quyÕt ®Þnh viÖc tÆng thëng hu©n ch¬ng vµ danh hiÖu vinh dù cña Nhµ níc. 16- Trong thêi gian Quèc héi kh«ng häp, quyÕt ®Þnh viÖc tuyªn bè t×nh tr¹ng chiÕn tranh trong trêng hîp níc nhµ bÞ x©m lîc. 17- QuyÕt ®Þnh viÖc tæng ®éng viªn hoÆc ®éng viªn côc bé. 18- QuyÕt ®Þnh viÖc giíi nghiªm trong toµn quèc hoÆc tõng ®Þa ph¬ng. Ngoµi nh÷ng quyÒn h¹n trªn, Quèc héi cã thÓ trao cho Uû ban thêng vô Quèc héi nh÷ng quyÒn h¹n kh¸c khi xÐt thÊy cÇn thiÕt.
Nh÷ng nghÞ quyÕt cña Uû ban thêng vô Quèc héi ph¶i ®îc qu¸ nöa tæng sè uû viªn biÓu quyÕt t¸n thµnh. §iÒu 55 Uû ban thêng vô Quèc héi lµm nhiÖm vô cho ®Õn khi Quèc héi míi bÇu xong Uû ban thêng vô míi. §iÒu 56 Quèc héi bÇu ra Uû ban thÈm tra t c¸ch ®¹i biÓu cña ®¹i biÓu Quèc héi. Quèc héi c¨n cø vµo b¸o c¸o cña Uû ban thÈm tra mµ quyÕt ®Þnh x¸c nhËn t c¸ch ®¹i biÓu cña ®¹i biÓu Quèc héi. §iÒu 57 Quèc héi thµnh lËp Uû ban dù ¸n ph¸p luËt, Uû ban kÕ ho¹ch vµ ng©n s¸ch, vµ nh÷ng uû ban kh¸c mµ Quèc héi xÐt thÊy cÇn thiÕt ®Ó gióp Quèc héi vµ Uû ban thêng vô Quèc héi. §iÒu 58 NÕu Quèc héi nhËn thÊy cÇn thiÕt, vµ trong thêi gian Quèc héi kh«ng häp, nÕu Uû ban thêng vô Quèc héi nhËn thÊy cÇn thiÕt, th× cã thÓ tæ chøc c¸c Uû ban ®iÒu tra vÒ nh÷ng vÊn ®Ò nhÊt ®Þnh. Trong khi Uû ban ®iÒu tra lµm viÖc, c¸c c¬ quan Nhµ níc, ®oµn thÓ nh©n d©n vµ c«ng d©n cã nhiÖm vô cung cÊp tµi liÖu cÇn thiÕt cho Uû ban ®iÒu tra. §iÒu 59 C¸c ®¹i biÓu Quèc héi cã quyÒn chÊt vÊn Héi ®ång ChÝnh phñ vµ c¸c c¬ quan thuéc Héi ®ång ChÝnh phñ. C¬ quan bÞ chÊt vÊn ph¶i tr¶ lêi trong thêi h¹n n¨m ngµy; trêng hîp cÇn ph¶i ®iÒu tra th× thêi h¹n tr¶ lêi lµ mét th¸ng.
NÕu kh«ng cã sù ®ång ý cña Quèc héi, vµ trong thêi gian Quèc héi kh«ng häp, nÕu kh«ng cã sù ®ång ý cña Uû ban thêng vô Quèc héi, th× kh«ng ®îc b¾t giam vµ truy tè ®¹i biÓu Quèc héi. CH¬NG V CHñ TÞCH NíC VIÖT NAM D©N CHñ CéNG HOµ §iÒu 61 Chñ tÞch níc ViÖt Nam d©n chñ céng hoµ lµ ngêi thay mÆt cho níc ViÖt Nam d©n chñ céng hoµ vÒ mÆt ®èi néi vµ ®èi ngo¹i. §iÒu 62 Chñ tÞch níc ViÖt Nam d©n chñ céng hoµ do Quèc héi níc ViÖt Nam d©n chñ céng hoµ bÇu ra. C«ng d©n níc ViÖt Nam d©n chñ céng hoµ tõ ba m¬i l¨m tuæi trë lªn cã quyÒn øng cö Chñ tÞch níc ViÖt Nam d©n chñ céng hoµ. NhiÖm kú cña Chñ tÞch níc ViÖt Nam d©n chñ céng hoµ theo nhiÖm kú cña Quèc héi. §iÒu 63 Chñ tÞch níc ViÖt Nam d©n chñ céng hoµ c¨n cø vµo quyÕt ®Þnh cña Quèc héi hoÆc cña Uû ban thêng vô Quèc héi mµ c«ng bè ph¸p luËt, ph¸p lÖnh; bæ nhiÖm, b·i miÔn Thñ tíng, Phã Thñ tíng vµ c¸c thµnh viªn kh¸c cña Héi ®ång ChÝnh phñ; bæ nhiÖm, b·i miÔn Phã Chñ tÞch vµ c¸c thµnh viªn kh¸c cña Héi ®ång quèc phßng; c«ng bè lÖnh ®¹i x¸ vµ lÖnh ®Æc x¸; tÆng thëng hu©n ch¬ng vµ danh hiÖu vinh dù cña Nhµ níc; tuyªn bè t×nh tr¹ng chiÕn tranh; c«ng bè lÖnh tæng ®éng viªn hoÆc ®éng viªn côc bé, c«ng bè lÖnh giíi nghiªm. §iÒu 64 Chñ tÞch níc ViÖt Nam d©n chñ céng hoµ tiÕp nhËn ®¹i diÖn toµn quyÒn ngo¹i giao cña níc ngoµi cö ®Õn; c¨n cø vµo quyÕt ®Þnh cña Quèc héi hoÆc cña Uû ban thêng vô Quèc héi mµ phª chuÈn hiÖp íc ký víi níc ngoµi, cö vµ triÖu håi ®¹i diÖn toµn quyÒn ngo¹i giao cña níc ViÖt Nam d©n chñ céng hoµ ë níc ngoµi. §iÒu 65 Chñ tÞch níc viÖt Nam d©n chñ céng hoµ thèng lÜnh c¸c lùc lîng vò tranh toµn quèc, gi÷ chøc vô Chñ tÞch Héi ®ång quèc phßng. §iÒu 66 Chñ tÞch níc ViÖt Nam d©n chñ céng hoµ, khi xÐt thÊy cÇn thiÕt, cã quyÒn tham dù vµ chñ to¹ c¸c phiªn häp cña Héi ®ång ChÝnh phñ.
Chñ tÞch níc ViÖt Nam d©n chñ céng hoµ khi xÐt thÊy cÇn thiÕt th× triÖu tËp vµ chñ to¹ Héi nghÞ chÝnh trÞ ®Æc biÖt. Héi nghÞ chÝnh trÞ ®Æc biÖt gåm cã Chñ tÞch vµ Phã Chñ tÞch níc ViÖt Nam d©n chñ céng hoµ, Chñ tÞch Uû ban thêng vô Quèc héi, Thñ tíng ChÝnh phñ vµ nh÷ng ngêi h÷u quan kh¸c. Héi nghÞ chÝnh trÞ ®Æc biÖt xÐt nh÷ng vÊn ®Ò lín cña níc nhµ. Nh÷ng ý kiÕn cña Héi nghÞ chÝnh trÞ ®Æc biÖt do Chñ tÞch níc ViÖt Nam d©n chñ céng hoµ chuyÓn ®Õn Quèc héi, Uû ban thêng vô Quèc héi, Héi ®ång ChÝnh phñ hoÆc c¸c c¬ quan h÷u quan kh¸c ®Ó th¶o luËn vµ ra quyÕt ®Þnh. §iÒu 68 Phã Chñ tÞch níc ViÖt Nam d©n chñ céng hoµ gióp Chñ tÞch lµm nhiÖm vô, cã thÓ ®îc chñ tÞch uû nhiÖm thay thÕ Chñ tÞch trong tõng bé phËn chøc quyÒn. ViÖc tuyÓn cö vµ nhiÖm kú cña Phã Chñ tÞch quy ®Þnh nh viÖc tuyÓn cö vµ nhiÖm kú cña Chñ tÞch.
Chñ tÞch vµ Phã Chñ tÞch níc ViÖt Nam d©n chñ céng hoµ lµm nhiÖm vô cho ®Õn khi Chñ tÞch míi vµ Phã Chñ tÞch míi nhËn chøc. §iÒu 70 Khi Chñ tÞch níc ViÖt Nam d©n chñ céng hoµ v× t×nh h×nh søc khoÎ mµ kh«ng lµm viÖc ®îc trong mét thêi gian dµi th× Phã Chñ tÞch quyÒn Chñ tÞch. Khi Chñ tÞch níc viÖt Nam d©n chñ céng hoµ khuyÕt th× Phã Chñ tÞch quyÒn Chñ tÞch cho ®Õn khi bÇu xong Chñ tÞch míi. CH¬NG IV HéI ®åNG CHÝNH PHñ
Héi ®ång ChÝnh phñ lµ c¬ quan chÊp hµnh cña c¬ quan quyÒn lùc Nhµ níc cao nhÊt, vµ lµ c¬ quan hµnh chÝnh Nhµ níc cao nhÊt cña níc ViÖt Nam d©n chñ céng hoµ. Héi ®ång ChÝnh phñ chÞu tr¸ch nhiÖm vµ b¸o c¸o c«ng t¸c tríc Quèc héi, trong thêi gian Quèc héi kh«ng häp th× chÞu tr¸ch nhiÖm vµ b¸o c¸o c«ng t¸c tríc Uû ban thêng vô Quèc héi.
Héi ®ång ChÝnh phñ gåm cã: - Thñ tíng, - C¸c Phã Thñ tíng, - C¸c Bé trëng, - C¸c Chñ nhiÖm c¸c Uû ban Nhµ níc, - Tæng gi¸m ®èc ng©n hµng Nhµ níc. Tæ chøc cña Héi ®ång ChÝnh phñ do luËt ®Þnh. §iÒu 73 Héi ®ång ChÝnh phñ c¨n cø vµo HiÕn ph¸p, ph¸p luËt vµ ph¸p lÖnh mµ quy ®Þnh nh÷ng biÖn ph¸p hµnh chÝnh, ban bè nh÷ng nghÞ ®Þnh, nghÞ quyÕt, chØ thÞ vµ kiÓm tra viÖc thi hµnh nh÷ng nghÞ ®Þnh, nghÞ quyÕt vµ chØ thÞ Êy. §iÒu 74 Héi ®ång ChÝnh phñ cã nh÷ng quyÒn h¹n sau ®©y: 1- Tr×nh dù ¸n luËt, dù ¸n ph¸p lÖnh vµ c¸c dù ¸n kh¸c ra tríc Quèc héi vµ Uû ban thêng vô Quèc héi. 2- Thèng nhÊt l·nh ®¹o c«ng t¸c cña c¸c Bé vµ c¸c c¬ quan thuéc Héi ®ång ChÝnh phñ. 3- Thèng nhÊt l·nh ®¹o c«ng t¸c cña Uû ban hµnh chÝnh c¸c cÊp. 4- Söa ®æi hoÆc b·i bá nh÷ng quyÕt ®Þnh kh«ng thÝch ®¸ng cña c¸c Bé, c¸c c¬ quan thuéc Héi ®ång ChÝnh phñ; söa ®æi hoÆc b·i bá nh÷ng quyÕt ®Þnh kh«ng thÝch ®¸ng cña Uû ban hµnh chÝnh c¸c cÊp. 5- §×nh chØ viÖc thi hµnh nh÷ng nghÞ quyÕt kh«ng thÝch ®¸ng cña Héi ®ång nh©n d©n tØnh, khu tù trÞ, thµnh phè trùc thuéc trung ¬ng vµ ®Ò nghÞ Uû ban thêng vô Quèc héi söa ®æi hoÆc b·i bá nh÷ng nghÞ quyÕt Êy. 6- ChÊp hµnh kÕ ho¹ch kinh tÕ vµ ng©n s¸ch Nhµ níc. 7- Qu¶n lý néi th¬ng vµ ngo¹i th¬ng. 8- Qu¶n lý c«ng t¸c v¨n ho¸, x· héi. 9- B¶o vÖ lîi Ých cña Nhµ níc, duy tr× trËt tù c«ng céng, b¶o hé quyÒn lîi cña c«ng d©n. 10- L·nh ®¹o viÖc x©y dùng lùc lîng vò trang cña Nhµ níc. 11- Qu¶n lý c«ng t¸c ®èi ngo¹i. 12- Qu¶n lý c«ng t¸c d©n téc. 13- Phª chuÈn sù ph©n v¹ch ®Þa giíi cña c¸c ®¬n vÞ hµnh chÝnh díi cÊp tØnh. 14- Thi hµnh lÖnh ®éng viªn, lÖnh giíi nghiªm vµ mäi biÖn ph¸p cÇn thiÕt ®Ó b¶o vÖ ®Êt níc. 15- Bæ nhiÖm vµ b·i miÔn c¸c nh©n viªn c¬ quan Nhµ níc theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt. Ngoµi nh÷ng quyÒn h¹n trªn, Quèc héi hoÆc Uû ban thêng vô Quèc héi cã thÓ trao cho Héi ®ång ChÝnh phñ nh÷ng quyÒn h¹n kh¸c khi xÐt thÊy cÇn thiÕt. §iÒu 75 Thñ tíng ChÝnh phñ chñ to¹ Héi ®ång ChÝnh phñ vµ l·nh ®¹o c«ng t¸c cña Héi ®ång ChÝnh phñ. C¸c Phã thñ tíng gióp thñ tíng, cã thÓ ®îc uû nhiÖm thay Thñ tíng khi Thñ tíng v¾ng mÆt. §iÒu 76 C¸c Bé trëng vµ thñ trëng c¸c c¬ quan thuéc Héi ®ång ChÝnh phñ l·nh ®¹o c«ng t¸c cña ngµnh m×nh díi sù l·nh ®¹o thèng nhÊt cña Héi ®ång ChÝnh phñ. Trong ph¹m vi quyÒn h¹n cña m×nh, trªn c¬ së vµ ®Ó thi hµnh ph¸p luËt vµ c¸c nghÞ ®Þnh, nghÞ quyÕt, chØ thÞ cña Héi ®ång ChÝnh phñ, c¸c Bé trëng vµ thñ trëng c¸c c¬ quan thuéc Héi ®ång ChÝnh phñ ra nh÷ng th«ng t, chØ thÞ vµ kiÓm tra viÖc thi hµnh c¸c th«ng t, chØ thÞ Êy.
Trong khi thi hµnh chøc vô, c¸c thµnh viªn cña Héi ®ång ChÝnh phñ ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm tríc ph¸p luËt vÒ nh÷ng hµnh vi tr¸i víi HiÕn ph¸p vµ ph¸p luËt g©y thiÖt h¹i cho Nhµ níc hay lµ cho nh©n d©n. CH¬NG VII HéI ®åNG NH©N D©N Vµ Uû BAN HµNH CHÝNH ®ÞA PH¬NG C¸C CÊP
C¸c ®¬n vÞ hµnh chÝnh trong níc ViÖt Nam d©n chñ céng hoµ ph©n ®Þnh nh sau: Níc chia thµnh tØnh, khu tù trÞ, thµnh phè trùc thuéc trung ¬ng; TØnh chia thµnh huyÖn, thµnh phè, thÞ x·; HuyÖn chia thµnh x·, thÞ trÊn. C¸c ®¬n vÞ hµnh chÝnh trong khu vùc tù trÞ do luËt ®Þnh. §iÒu 79 C¸c ®¬n vÞ hµnh chÝnh kÓ trªn ®Òu thµnh lËp Héi ®ång nh©n d©n vµ Uû ban hµnh chÝnh. C¸c thµnh phè cã thÓ chia thµnh khu phè cã Héi ®ång nh©n d©n vµ Uû ban hµnh chÝnh theo quyÕt ®Þnh cña Héi ®ång ChÝnh phñ.
Héi ®ång nh©n d©n c¸c cÊp lµ c¬ quan quyÒn lùc Nhµ níc ë ®Þa ph¬ng. Héi ®ång nh©n d©n c¸c cÊp do nh©n d©n ®Þa ph¬ng bÇu ra vµ chÞu tr¸ch nhiÖm tríc nh©n d©n ®Þa ph¬ng.
NhiÖm kú cña mçi kho¸ Héi ®ång nh©n d©n tØnh, khu tù trÞ, thµnh phè trùc thuéc trung ¬ng lµ ba n¨m. NhiÖm kú cña mçi kho¸ Héi ®ång nh©n d©n huyÖn, thµnh phè, thÞ x·, x·, thÞ trÊn, khu phè lµ hai n¨m. NhiÖm kú cña mçi kho¸ Héi ®ång nh©n d©n c¸c cÊp trong khu vùc tù trÞ do luËt ®Þnh. ThÓ lÖ tuyÓn cö vµ sè ®¹i biÓu cña Héi ®ång nh©n d©n c¸c cÊp do luËt ®Þnh.
Héi ®ång nh©n d©n b¶o ®¶m sù t«n träng vµ chÊp hµnh ph¸p luËt cña Nhµ níc ë ®Þa ph¬ng; ®Æt kÕ ho¹ch x©y dùng kinh tÕ, v¨n ho¸ vµ nh÷ng sù nghiÖp lîi Ých c«ng céng ë ®Þa ph¬ng; xÐt duyÖt vµ phª chuÈn dù to¸n vµ quyÕt to¸n ng©n s¸ch cña ®Þa ph¬ng; duy tr× trËt tù vµ an ninh ë ®Þa ph¬ng, b¶o vÖ tµi s¶n c«ng céng, b¶o hé quyÒn lîi cña c«ng d©n, b¶o ®¶m quyÒn b×nh ®¼ng cña c¸c d©n téc. §iÒu 83 C¨n cø vµo ph¸p luËt cña Nhµ níc vµ nghÞ quyÕt cña cÊp trªn, Héi ®ång nh©n d©n ra nh÷ng nghÞ quyÕt thi hµnh ë ®Þa ph¬ng. §iÒu 84 Héi ®ång nh©n d©n bÇu ra Uû ban hµnh chÝnh vµ cã quyÒn b·i miÔn c¸c thµnh viªn cña Uû ban hµnh chÝnh. Héi ®ång nh©n d©n bÇu vµ b·i miÔn Ch¸nh ¸n Toµ ¸n nh©n d©n cÊp m×nh.
Héi ®ång nh©n d©n cã quyÒn söa ®æi hoÆc b·i bá nh÷ng quyÕt ®Þnh kh«ng thÝch ®¸ng cña Uû ban hµnh chÝnh cÊp m×nh; cã quyÒn söa ®æi hoÆc b·i bá nh÷ng nghÞ quyÕt kh«ng thÝch ®¸ng cña Héi ®ång nh©n d©n cÊp díi trùc tiÕp vµ nh÷ng quyÕt ®Þnh kh«ng thÝch ®¸ng cña Uû ban hµnh chÝnh cÊp díi trùc tiÕp. §iÒu 86 Héi ®ång nh©n d©n c¸c cÊp cã quyÒn gi¶i t¸n Héi ®ång nh©n d©n cÊp díi trùc tiÕp khi Héi ®ång nh©n d©n nµy lµm thiÖt h¹i ®Õn quyÒn lîi cña nh©n d©n mét c¸ch nghiªm träng. NghÞ quyÕt gi¶i t¸n ph¶i ®îc Héi ®ång nh©n d©n cÊp trªn trùc tiÕp phª chuÈn tríc khi thi hµnh. NghÞ quyÕt gi¶i t¸n ph¶i ®îc Héi ®ång nh©n d©n cÊp trªn trùc tiÕp phª chuÈn tríc khi thi hµnh. NghÞ quyÕt gi¶i t¸n cña Héi ®ång nh©n d©n tØnh, khu tù trÞ, thµnh phè trùc thuéc trung ¬ng ph¶i ®îc Uû ban thêng vô Quèc héi phª chuÈn tríc khi thi hµnh. §iÒu 87 Uû ban hµnh chÝnh c¸c cÊp lµ c¬ quan chÊp hµnh cña Héi ®ång nh©n d©n ®Þa ph¬ng, lµ c¬ quan hµnh chÝnh cña Nhµ níc ë ®Þa ph¬ng. §iÒu 88 Uû ban hµnh chÝnh gåm cã Chñ tÞch, mét hoÆc nhiÒu Phã Chñ tÞch, uû viªn th ký vµ c¸c uû viªn. NhiÖm kú cña Uû ban hµnh chÝnh theo nhiÖm kú cña Héi ®ång nh©n d©n ®· bÇu ra m×nh. Khi Héi ®ång nh©n d©n hÕt nhiÖm kú hoÆc bÞ gi¶i t¸n, Uû ban hµnh chÝnh tiÕp tôc lµm nhiÖm vô cho ®Õn khi Héi ®ång nh©n d©n míi bÇu ra Uû ban hµnh chÝnh míi. Tæ chøc cña Uû ban hµnh chÝnh c¸c cÊp do luËt ®Þnh.
Uû ban hµnh chÝnh c¸c cÊp qu¶n lý c«ng t¸c hµnh chÝnh cña ®Þa ph¬ng; chÊp hµnh nghÞ quyÕt cña Héi ®ång nh©n d©n cÊp m×nh vµ nghÞ quyÕt, mÖnh lÖnh cña c¬ quan hµnh chÝnh Nhµ níc cÊp trªn. Uû ban hµnh chÝnh c¸c cÊp chiÕu theo quyÒn h¹n do luËt ®Þnh mµ ra quyÕt ®Þnh, chØ thÞ vµ kiÓm tra viÖc thi hµnh nh÷ng quyÕt ®Þnh, chØ thÞ Êy.
Uû ban hµnh chÝnh c¸c cÊp l·nh ®¹o c«ng t¸c cña c¸c ngµnh thuéc quyÒn m×nh vµ cña c¸c Uû ban hµnh chÝnh cÊp díi. Uû ban hµnh chÝnh c¸c cÊp cã quyÒn söa ®æi hoÆc b·i bá nh÷ng quyÕt ®Þnh kh«ng thÝch ®¸ng cña c¸c ngµnh c«ng t¸c thuéc quyÒn m×nh vµ cña Uû ban hµnh chÝnh cÊp díi. Uû ban hµnh chÝnh c¸c cÊp cã quyÒn ®×nh chØ viÖc thi hµnh nh÷ng nghÞ quyÕt kh«ng thÝch ®¸ng cña Héi ®ång nh©n d©n cÊp díi trùc tiÕp vµ ®Ò nghÞ Héi ®ång nh©n d©n cÊp m×nh söa ®æi hoÆc b·i bá nh÷ng nghÞ quyÕt Êy. §iÒu 91 Uû ban hµnh chÝnh c¸c cÊp chÞu tr¸ch nhiÖm vµ b¸o c¸o c«ng t¸c tríc Héi ®ång nh©n d©n cÊp m×nh vµ tríc c¬ quan hµnh chÝnh Nhµ níc cÊp trªn trùc tiÕp. Uû ban hµnh chÝnh c¸c cÊp chÞu sù l·nh ®¹o cña Uû ban hµnh chÝnh cÊp trªn vµ sù l·nh ®¹o thèng nhÊt cña Héi ®ång ChÝnh phñ. HéI ®åNG NH©N D©N Vµ Uû BAN HµNH CHÝNH ë C¸C KHU Tù TRÞ
Tæ chøc Héi ®ång nh©n d©n vµ Uû ban hµnh chÝnh ë c¸c khu tù trÞ ph¶i c¨n cø vµo nh÷ng nguyªn t¾c c¬ b¶n vÒ tæ chøc Héi ®ång nh©n d©n vµ Uû ban hµnh chÝnh c¸c cÊp quy ®Þnh ë trªn. §iÒu 93 Trong nh÷ng khu vùc tù trÞ cã nhiÒu d©n téc sèng xen l½n, Héi ®ång nh©n d©n sÏ cã sè ®¹i biÓu thÝch ®¸ng cña c¸c d©n téc. §iÒu 94 Héi ®ång nh©n d©n vµ Uû ban hµnh chÝnh c¸c khu tù trÞ chiÕu theo ph¹m vi quyÒn h¹n tù trÞ do ph¸p luËt quy ®Þnh mµ ®Æt kÕ ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ vµ v¨n ho¸ thÝch hîp víi t×nh h×nh ®Þa ph¬ng, qu¶n lý tµi chÝnh, tæ chøc c¸c lùc lîng d©n qu©n tù vÖ vµ c«ng an cña ®Þa ph¬ng. §iÒu 95 Trong ph¹m vi quyÒn h¹n tù trÞ, Héi ®ång nh©n d©n c¸c khu tù trÞ cã thÓ chiÕu theo nh÷ng ®Æc ®iÓm chÝnh trÞ, kinh tÕ, v¨n ho¸ cña c¸c d©n téc ë ®Þa ph¬ng mµ ®Æt ra ®iÒu lÖ tù trÞ vµ nh÷ng ®iÒu lÖ vÒ nh÷ng vÊn ®Ò riªng biÖt ®Ó thi hµnh ë ®Þa ph¬ng sau khi ®· ®îc Uû ban thêng vô Quèc héi phª chuÈn. §iÒu 96 C¬ quan Nhµ níc cÊp trªn ph¶i b¶o ®¶m cho Héi ®ång nh©n d©n vµ Uû ban hµnh chÝnh c¸c khu vùc tù trÞ sö dông quyÒn tù trÞ vµ gióp ®ì c¸c d©n téc thiÓu sè tiÕn hµnh thuËn lîi viÖc x©y dùng chÝnh trÞ, kinh tÕ vµ v¨n ho¸ cña m×nh. CH¬NG VIII TOµ ¸N NH©N D©N Vµ VIÖN KIÓM S¸T NH©N D©N TOµ ¸N NH©N D©N
Toµ ¸n nh©n d©n tèi cao níc ViÖt Nam d©n chñ céng hoµ, c¸c Toµ ¸n nh©n d©n ®Þa ph¬ng, c¸c Toµ ¸n qu©n sù lµ nh÷ng c¬ quan xÐt xö cña níc ViÖt Nam d©n chñ céng hoµ. Trong trêng hîp cÇn xÐt xö nh÷ng vô ¸n ®Æc biÖt, Quèc héi cã thÓ quyÕt ®Þnh thµnh lËp Toµ ¸n ®Æc biÖt.
C¸c Toµ ¸n nh©n d©n thùc hµnh chÕ ®é thÈm ph¸n bÇu theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt. NhiÖm kú cña Ch¸nh ¸n Toµ ¸n nh©n d©n tèi cao lµ n¨m n¨m. Tæ chøc cña c¸c Toµ ¸n nh©n d©n do luËt ®Þnh. §iÒu 99 ViÖc xÐt xö ë c¸c Toµ ¸n nh©n d©n cã héi thÈm nh©n d©n tham gia theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt. Khi xÐt xö, héi thÈm nh©n d©n ngang quyÒn víi thÈm ph¸n. §iÒu 100 Khi xÐt xö, Toµ ¸n nh©n d©n cã quyÒn ®éc lËp vµ chØ tu©n theo ph¸p luËt. §iÒu 101 ViÖc xÐt xö t¹i c¸c Toµ ¸n nh©n d©n ®Òu c«ng khai, trõ nh÷ng trêng hîp ®Æc biÖt do luËt ®Þnh. QuyÒn bµo ch÷a cña ngêi bÞ c¸o ®îc b¶o ®¶m.
Toµ ¸n nh©n d©n b¶o ®¶m cho c«ng d©n níc ViÖt Nam d©n chñ céng hoµ thuéc c¸c d©n téc thiÓu sè cã thÓ dïng tiÕng nãi vµ ch÷ viÕt cña m×nh tríc Toµ ¸n. §iÒu 103 Toµ ¸n nh©n d©n tèi cao lµ c¬ quan xÐt xö cao nhÊt cña níc ViÖt Nam d©n chñ céng hoµ. Toµ ¸n nh©n d©n tèi cao gi¸m ®èc viÖc xÐt xö cña c¸c Toµ ¸n nh©n d©n ®Þa ph¬ng, Toµ ¸n qu©n sù vµ Toµ ¸n ®Æc biÖt.
Toµ ¸n nh©n d©n tèi cao chÞu tr¸ch nhiÖm vµ b¸o c¸o c«ng t¸c tríc Quèc héi, trong thêi gian Quèc héi kh«ng häp th× chÞu tr¸ch nhiÖm vµ b¸o c¸o c«ng t¸c tríc Uû ban thêng vô Quèc héi. C¸c Toµ ¸n nh©n d©n ®Þa ph¬ng chÞu tr¸ch nhiÖm vµ b¸o c¸o c«ng t¸c tríc Héi ®ång nh©n d©n ®Þa ph¬ng. VIÖN KIÓM S¸T NH©N D©N
ViÖn kiÓm s¸t nh©n d©n tèi cao níc ViÖt Nam d©n chñ céng hoµ kiÓm s¸t viÖc tu©n theo ph¸p luËt cña c¸c c¬ quan thuéc Héi ®ång ChÝnh phñ, c¬ quan Nhµ níc ®Þa ph¬ng, c¸c nh©n viªn c¬ quan Nhµ níc vµ c«ng d©n. C¸c ViÖn kiÓm s¸t nh©n d©n ®Þa ph¬ng vµ ViÖn kiÓm s¸t qu©n sù cã quyÒn kiÓm s¸t trong ph¹m vi do luËt ®Þnh.
NhiÖm kú cña ViÖn trëng ViÖn kiÓm s¸t nh©n d©n tèi cao lµ n¨m n¨m. Tæ chøc cña c¸c ViÖn kiÓm s¸t nh©n d©n do luËt ®Þnh.
ViÖn kiÓm s¸t nh©n d©n c¸c cÊp chØ chÞu sù l·nh ®¹o cña ViÖn kiÓm s¸t nh©n d©n cÊp trªn vµ sù l·nh ®¹o thèng nhÊt cña ViÖn kiÓm s¸t nh©n d©n tèi cao. §iÒu 108 ViÖn kiÓm s¸t nh©n d©n tèi cao chÞu tr¸ch nhiÖm vµ b¸o c¸o c«ng t¸c tríc Quèc héi, trong thêi gian Quèc héi kh«ng häp th× chÞu tr¸ch nhiÖm vµ b¸o c¸o c«ng t¸c tríc Uû ban thêng vô Quèc héi. CH¬NG IX QUèC Kú - QUèC HUY - THñ ®« §iÒu 109 Quèc kú níc ViÖt Nam d©n chñ céng hoµ nÒn ®á, ë gi÷a cã ng«i sao vµng n¨m c¸nh. §iÒu 110 Quèc huy níc ViÖt Nam d©n chñ céng hoµ h×nh trßn, nÒn ®á, ë gi÷a cã ng«i sao vµng n¨m c¸nh, xung quanh cã b«ng lóa, ë díi cã nöa b¸nh xe r¨ng ca vµ dßng ch÷ "ViÖt Nam d©n chñ céng hoµ". §iÒu 111 Thñ ®« níc ViÖt Nam d©n chñ céng hoµ lµ Hµ Néi. CH¬NG X SöA ®æI HIÕN PH¸P §iÒu 112 ChØ cã Quèc héi míi cã quyÒn söa ®æi HiÕn ph¸p. ViÖc söa ®æi ph¶i ®îc Ýt nhÊt lµ hai phÇn ba tæng sè ®¹i biÓu Quèc héi biÓu quyÕt t¸n thµnh. --------------------------------------- B¶n HiÕn ph¸p nµy ®· ®îc Quèc héi níc ViÖt Nam d©n chñ céng hoµ kho¸ thø nhÊt, kú häp thø 11, nhÊt trÝ th«ng qua trong phiªn häp ngµy 31 th¸ng 12 n¨m 1959, håi 15 giê 50. Каталог: uploads uploads -> - uploads -> 1. Most doctors and nurses have to work on a once or twice a week at the hospital uploads -> Kính gửi Quý doanh nghiệp uploads -> VIỆn chăn nuôi trịnh hồng sơn khả NĂng sản xuất và giá trị giống của dòng lợN ĐỰc vcn03 luậN Án tiến sĩ NÔng nghiệp hà NỘI 2014 uploads -> Như mọi quốc gia trên thế giới, bhxh việt Nam trong những năm qua được xem là một trong những chính sách rất lớn của Nhà nước, luôn được sự quan tâm và chỉ đạo kịp thời của Đảng và Nhà nước uploads -> Tác giả phạm hồng thái bài giảng ngôn ngữ LẬp trình c/C++ uploads -> BỘ TÀi nguyên và MÔi trưỜng uploads -> TRƯỜng đẠi học ngân hàng tp. Hcm markerting cơ BẢn lớP: mk001-1-111-T01 uploads -> TIÊu chuẩn quốc gia tcvn 8108 : 2009 iso 11285 : 2004 uploads -> ĐỀ thi học sinh giỏi tỉnh hải dưƠng môn Toán lớp 9 (2003 2004) (Thời gian : 150 phút) Bài 1 tải về 181.32 Kb. Chia sẻ với bạn bè của bạn:
|