HỘi văn nghệ DÂn gian việt nam nguyễn nghĩa dâN ĐỒng dao và ca dao cho trẻ em sưu tầM, nghiên cứU, tuyển chọn nhà xuất bảN …



tải về 2.73 Mb.
trang7/18
Chuyển đổi dữ liệu07.07.2016
Kích2.73 Mb.
#1499
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   18

Đ
114. Đầu quạ

Quá giang

Sang sông

Trồng cây

Mây leo

Bèo nổi


Ổi xanh

Hành bóc


Róc vỏ

Đỏ lòng


Tôm cong

Đít vịt


Sang cành lẻ

Bẻ cành xanh

Xin anh tôi tỉa

Trồng luống cái

Trải con chắt

Một dẻo dang

Hai sang đò

Ba cò kếu

Bốn nghêu ngao

Năm dao thớt

Sáu thịt muối

Bảy chuối xanh

Tám hành tỏi

Chín gói ghém

Mười chém chân.1
115. Đầu trọc lông lốc

Là cái bình vôi

Cái miệng loe môi

Là cái thìa ốc

Đôi chân xám mốc

Là con diệc trời

Ngủ đứng ngủ ngồi

Là con cò trắng

Hay bay hay tắm

con le le

To như cái bè

Là con ông lão

Bữa nay nắng ráo

Ra chợ mà mua

Chị mua gì?

- Tôi mua cái bình vôi

Chị mua gì?

- Con diệc trời

Chị mua gì?

- Con cò trắng

Chị mua gì?

- Con le le hay tắm

Chị mua gì?

- Mua con ông lão.

Vừa mua vừa dạo

Đầy thúng mang về

Ăn một bữa no nê

Đi ra đồng đội nắng.


116. Đầu quạ quá giang

Sang sông, về đò

Cò nhảy, gãy cây

Mây leo, bèo trôi

Ổi xanh, hành bóc

Róc vỏ, đỏ lòng

Tôm con đít vịt

Sang cành nẻ

Bẻ cành xanh

Vét bàn thiên hạ...1


117. Đi đâu cho kịp mà về

Thấy hoa đừng bẻ

Gặp trẻ đừng chơi

Cầu quán đừng ngồi

Đi đến nơi về đến chốn.
118. Đom đóm bay qua

Thầy tưởng là ma

Thầy ù thầy chạy

Năm thằng năm gậy

Đi bắt thầy về

Bắt con lợn sề

Cho thầy chọc tiết

Bắt con cá giếc

Cho thầy bẻ mang

Mua rổ lạc rang

Cho thầy bóc vỏ

Mua tấm lụa đỏ

Cho thầy thắt lưng

Mua cặp bánh chưng

Cho thầy bỏ túi!
119. Đồng ếch đồng ác

Con đã về đây

Giường chiếu chẳng có

Thiệt thay trăm đường

Ban ngày ếch ở trong hang

Đêm khuya thanh vắng xở xang ra ngoài

Trời cho quan tướng nhà trời

Thắt lưng bó đuốc tìm tôi làm gì

Tìm tôi bắt bỏ vào thời1

Tôi kêu ì ộp, chẳng rời tôi ra

Sáng rạng ngày ra

Con dao cái thớt xách mà đem băm

Ba thằng cầm đũa nhăm nhăm

Thằng gắp miếng thịt thằng nhằm miếng da

Một thằng gắp miếng tù và

Nó thổi phì phà, nó lại khen ngon.


120. Đúc bầu, đúc bí

Bí cội, bí ngọn

Leo cây leo cối

Leo tới leo lui

Đến rằm tháng mười

Các anh các ả

Treo cả mi lên

Chặt tay chặt chân

Trai mô già thì rụng.

121. Đúc cây dừa

Trừa (chừa) cây nọ

Cây mô cao, chém bớt!

Cây cà rớt, cây cà rê

Cây mãng cầu mai chín

Hái vô, ăn tức thì.

E - Ê
122. Em lên rừng rậm

Rứt (hái) quả bứa chua

Em xuống khe mò

Được con ốc nhỏ

Em tra vô giỏ

Em bỏ vô nồi

Đốt lửa đun sôi

Nó sôi sùng sục

Nó sôi sình sịch

Em đổ nó ra

Em xóc chí cha

Là cha chí chát

Em xới lên bát

Em múc lên loa1

Em mút chí cha

Là cha chí chút

Chì chà thì chụt

Canh ốc thì ngọt

Canh bứa chua lè

Em đến em khoe

Thưa cha, thưa mẹ.
123. Ếch ở dưới ao

Vừa ngớt mưa rào

Nhảy ra bì bõm

Ếch kêu “ộp ộp”

Ếch kêu “ặp ặp”

Thấy bác đi đâu

Rủ nhau trốn mau

Ếch kêu “ộp ộp”

Ếch kêu “ặp ặp”.
G

124. Gà cồ hát tiếng cũng hay

Hát suốt đêm ngày chỉ có một câu.

125. Gà què ăn quẩn cối xay

Ai cho muối ớt, xé phay gà què.
126. Gánh gánh gồng gồng

Gánh núi gánh sông

Gánh củi gánh cành

Ta chạy cho nhanh

Về xây nhà bếp

Nầy nồi cơm nếp

Chia ra năm phần

Một phần cho mẹ

Một phần cho cha

Một phần cho bà

Một phần cho chị

Một phần cho anh.


127. Gập ghềnh nước chảy qua đèo

Mây xô xuống biển, thuyền trèo qua non.


128. Già quét lộ

Lượm đồng tiền

Vắt lỗ tai

Mua củ khoai

Nhai nhóp nhép

Mua con tép

Để nấu canh

Mua bó tranh

Để nhóm lửa

Mua cái cửa

Để sửa nhà

Mua con gà

Để đá chơi

Mua con dơi

Để bỏ ống

Mua cái trống

Đánh tùng tùng

Mua cái kèn

Thổi tò te

Mua cái ve

Để đựng thuốc

Mua đôi guốc

Để mang đi.
129. Giương cung sắp bắn phượng hoàng

Không ngờ lại phải một đàn chim ri

Lấy sào rắp đuổi nó đi

Kẻo kêu ríu rít cô dì điếc tai.


130. Giương cung ra bắn con cò

Con le nó lặn, con cò nó bay.


H
131. Hát bai, hai bát không no

Còn một miếng cháy, kéo co vỡ nồi

Hát bai, hai bát không no

Ta thêm bát nữa hát cho vui nhà.

132. Hay chạy lon ton

Là gà mới nở

Cái mặt hay đỏ

Là con gà mào

Hay bươi dưới ao

Mẹ con nhà vịt

Hay la hay hát

Là con bồ chao

Hay bay bổ nhào

Là con bói cá

Hay đi thong thả

Là bác cò nhang

Hay đi rồng ràng

Là ông cụ diệc

Hay ăn thịt chết

Là thằng quạ đen

Tinh mắt hay ghen

Là con chim gáy

Vừa đi vừa nhảy

Là con sáo xinh

Hay nói linh tinh

Là con liếu điếu

Hay nghịch hay tếu

Là chú chìa vôi

Hay chap đớp mồi

Là con chèo bẻo

Tính hay mách lẻo

Bác khách trước nhà

Hay nhặt lân la

Là bà chim sẻ

Có tình có nghĩa

Là mẹ chim câu

Hay đi nhặt sâu

Là cô chiền chiện

Hay nấp bên đàng

Là chị chim vàng

La cà béo ú

Là thằng cú mèo

Mồm hay nói theo

Là anh chàng vẹt

Hay đan hay dệt

Là bác thợ may

Tính hay ngủ ngày

Mẹ con nhà vạc

Người gầy rộc rạc

Là bác cò ma.


133. Học gì mà học

Học chọc bát cơm

Học đơm bát cháy

Học cạy thủng nồi.


134. Học trò cao đẳng dài giò

Chân đi ngoài ngõ, miệng thò trong mâm.


135. Học trò, học trỏ, học tro

Chưa xong ba chữ đã lo vét nồi.


136. Học trò thò lò mũi xanh

Cầm miếng bánh đúc chạy quanh cột đình.

137. Hồ khoan, hồ uẩy!

Hồ khoan, hồ uẩy!

Ăn đã vậy

Múa gậy làm sao

Chân thấp chân cao

Cho mau cho chóng

Năng khiếp1 năng dũng

Hữu khuất2 hữu thân

Cao Tổ3 thời nhân

Hạng Vương4 thì ác

Nhân hiền tại mạo5

Trắng gạo thơm cơm

Hồ khoan, hồ uẩy!
138. Hột cà na cà na tí tẹo

Hột tí tẹo là tí đậu xanh

Tí đậu xanh là tí đậu xanh

Hột cà na...


139. Hỡi nhược nhược!

Trăng khuya đã mọc

Độ nước đã lên

Chèo sang bên kênh

Bới năm ba lỗ

Hoạ may trời hộ

Đặng cá ông voi

Tiền xỏ đầy lòi1

Gạo năm ba thúng.
140. Hù hồ hú hột

Cơm sốt cơm nhão

Cá đão cá đơn

Cá sơn cá giếc

Cá liệt cá tràu

Ăn cau bỏ vú (chủm cau)

Vú già vú non

Có đứa cầm hùm

Mà u mà chạy

Chạy đi chạy về

Chạy ra ngoài ngõ.
141. Huơ con nghé nhỏ!

Lạc đàn theo chó

Lạc ngõ theo trâu

Nghe mẹ rống đâu

Đâm đầu mà nhảy

Huơ con nghé nhỏ!

Ham chơi xa đàn lạc mẹ...

142. Hư hư chụng chựng

Chựng vững cho lâu

Một con trâu nằm

Một trăm bánh dày

Một bầy heo lang

Một sàng bánh ú

Một hũ rượu ngon

Một con cá thiều

Một niêu cơm nếp

Một nệp bánh chưng

Một nừng lúa ré

Một ché rượu lạt

Bục bạc con tao

Hư hư, chựng chựng.1

K
143. Kéo cưa lừa xẻ

Ông thợ nào khoẻ

Về ăn cơm vua

Ông thợ nào thua

Về bú tí mẹ.2
144. Kéo cưa lừa xẻ

Thợ khoẻ cơm vua

Thợ thua cơm làng

Thợ nào dẻo dang

Về nhà bú tí
145. Kẹo gà kẹo gỗ

Ăn dỗ tiền tao

Mẹ tao đánh tao

Cha thằng kẹo gà kẹo gỗ.


146. Kỳ đà là cha cắc ké

Cắc ké là mẹ kỳ nhông

Kỳ nhông là ông kỳ đà

Kỳ đà là cha cắc ké...1


147. Kỳ đà là cha cắc ké

Cắc ké là mẹ kỳ nhông

Kỳ nhông là ông cà cưỡng

Cà cưỡng là dượng kỳ đà

Kỳ đà là cha cắc ké...2
148. Kiến càng kiến kệ

Kiến mẹ kiến con

Kiến ở trên non

Là con kiến nhót

Hay đi lót thót

Là con kiến hôi

Chân vướng nhọ nồi

Là con kiến nhện

Vừa đi vừa liệng

Là con kiến bay...


149. Kiến leo cột sắc sao mòn

Tò vò xây ổ sao tròn mà xây?


L
150. Lác đác mưa ngâu

Sình sịch mưa ngâu

Lá ngâu rụng xuống

Bông lau phất cờ

Nước trong xanh lặng ngắt như tờ

Một đàn cá lớn nhấp nhô đầu ghềnh

Kìa ai đứng ở đầu ghềnh.
151. Lạy trời mưa xuống

Lấy nước tôi uống

Lấy ruộng tôi cày

Lấy bát cơm đầy

Lấy khúc cá to.

152. Lạy trời mưa xuống

Lấy nước tôi uống

Lấy ruộng tôi cày

Cho đầy nồi cơm

Tôi đơm cho dễ

Tôi lễ ông trời.
153. Lạy trời cho cả mưa rào

Cho sấm cho sét

Cho mưa to gió lớn

Cho sen chìm xuống dưới

Cho bèo trèo lên trên.
154. Lẳng lặng mà nghe

Cái vè nói ngược

Con cháu sinh trước

Ông bà đẻ sau

Con rùa chạy mau

Con thỏ đi chậm.


155. Lẳng lặng mà nghe

Cái vè thằng nhác

Trời đã phú thác

Tính khí anh ta

Buổi còn mẹ cha

Theo đòi học việc

Anh ngồi anh khóc

Rằng “chữ” ích chi?

Cho học đi cày

Rằng “nghề ở tớ”

Cho đi làm thợ

Nói “nghề ấy buồn”

Cho đi bán buôn

“Ấy nghề ngồi chợ”

Việc là tránh trớ

Chỉ biết ăn chơi

Cha mẹ qua đời

Không ai nuôi dưỡng

Dáng đi thất thưởng

Như thể cò hương

Bụng đói giơ xương

Miệng thời tu hú

Tay chân cù rụ

Như tướng cò ma

Cô bác xót xa

Kêu cho nắm gạo

Bỏ mồm trệu trạo

Sợ nấu mất công

Chết rũ giữa đồng

Rồi đời thằng nhác.


156. Lẳng lặng mà nghe

Tôi nói cái vè

Vè các thứ bánh

Mấy tay phong tình huê nguyệt

Thì sẵn có bánh trung thu

Mấy ông thầy tu

Bánh sen thơm ngát

Ai mà hảo ngọt

Thì có bánh cam

Những kẻ nhát gan

Này là bánh tét

Còn như bánh ếch

Để mấy ông câu

Hủ lậu từ xâu

Thì ưa bánh tổ

Mấy tay hảo võ

Bánh thuẫn sẵn sàng

Các thứ bánh bàn

Kính như chấp bút1

Ai năng thống phúc2

Nên đụng bánh gừng

Còn bánh ếch trần

Cu li3 chia lấy

Kẻ nào trồng rẫy

Thì sẵn bánh khoai

Mấy gã uống say

Bánh men rất quý

Này bánh bao chỉ

Để các thợ may

Má phấn bông tai

Thì ưa bánh dứa

Những người thổi lửa

Thì có bánh phồng

Bánh kẹp bánh còng

Để cho đạo tặc1

Còn bánh quai vạc

Đao chớp muốn ăn

Ai bị thoát giang

Thì ăn ánh lọt

Trôi nước rất ngọt

Để các thuyền chài

Dầm mưa hoài hoài

Thì ăn bánh ướt

Bất toại vô chước2

Thì ăn bánh bò

Những kẻ hay lo

Ăn bánh tai yến

Ai ham trồng kiểng

Có bánh bông lau

Còn như bánh tráng

Để hạng trai tơ

Mấy ả giang hồ

Bánh bèo sẵn đó

Ai mà mặt rỗ

Thì bánh chôm chôm

Tay xách nách ôm

Bánh bao khá ních

Mấy tay hàng thịt

Da lợn để dành

Còn trã bánh canh

Để ba chú lính

Chủ nhân Lục tỉnh1

Thì có bánh in

Đầu bếp mấy tên

Phải ăn bánh rế

Này là bánh nghệ

Cho chị nằm nơi2

Kẻ dệt lụa tơ

Bánh tằm sẵn để

Còn như bánh quế

Mấy đấng y sanh3

Tọc mạch rành rành

Thì ăn bánh hỏi

Hễ là thầy bói

Thì ăn bánh quy (mai rùa)

Mấy ổ bánh mì (nhu mì)

Cho nhà nho nhã

Quảng Đông mấy gã

Ăn bánh cà na

Béo thịt béo da

Thì ăn bánh ú

Ruộng đồng mấy chú

Bánh bò sẵn đây

Đồng cốt mấy thầy

Thích ăn bánh cúng

Học trò áo thụng

Bút viết để dành

Ai có lanh chanh

Tôi ăn bánh khẹt...
157. Lặng nghe kể ngược

Hươu đẻ dưới nước

Cá ở trên núi

Đựng phân bằng túi

Đựng trầu bằng gơ1

Bể thì có bờ

Ruộng thì lai láng

Hàng xẩm thì sáng

Tối mịt thì đèn

Hũ miệng thì kèn

Loa miệng thì lọ

Cân cấn thì to

Con voi bé tí

Nhẵn nhịn thì mít

Gai góc thì dừa

Bồ hòn thì chua

Nước cá thì thơm

Người nằm ổ rơm

Nhường giường cho chó

Thất nghiệp thì giàu

Bay thấp bồ câu

Bay cao thì dế

Chua thì có mía

Ngọt thì có chanh

Thịt lợn mùi tanh

Thịt ếch thì ngậy

Ngọt thì có cậy

Chua thì bánh đường

Đi cày bằng quang

Gánh phân bằng ách

Bà vãi có sách

Ông thầy ngồi không

Quan cả đeo gông

Thằng tù xử kiện

Cái kiến thì to

Con bò bé tí.


158. Lên rừng đánh cá mè trôi

Xuống sông đốn gỗ mà lôi về rừng

Lên rừng bắt tép kho cà

Xuống sông hái quả thanh trà về ăn

Lên rừng bắt con cá măng

Xuống sông đánh hổ, đánh trăn mang về

Lên rừng bủa lưới bắt mè

Xuống sông giăng bẫy mà đè gà lôi.


159. Lòng đong vui thú lòng đong

Tép tôm thì lại vui bề tép tôm.


160. Lô ầm lô ạc

Thịt nạc dao phay

Con nào hay để cày

Con nào dở, dao phay nước mắm.


161. Lợn chê mèo có lắm lông

Kì tình lợn cũng bằng ông con mèo.


162. Lúa mạ nhảy lên ăn bò

Cỏ năn, cỏ lác rình mò bắt trâu

Gà con đuổi bắt diều hâu

Chim ri đuổi đánh vỡ đầu bồ nông.


163. Lưng đằng trước

Bụng đằng sau

Đi bằng đầu

Đội bằng gót

Dấm thì ngọt

Mật thì chua

Nhanh như rùa

Chậm như thỏ

Quan khốn khổ

Dân giàu sang

Vua bần hàn

Dân sung túc

Cứng bánh đúc

Mềm gỗ lim

To như kim

Bé như cột

Lợn nhảy nhót

Chim ù lì

Trắng như chì

Đen như bạc

Chó cục tác

Gà gâu gâu.


M

164. Mày đầy giỏ cá

Tao đầy giỏ tôm

Mày đi bắt dơi

Tao đi bắt chuột.

165. (Hỏi)

Mày ơi ta đố hỏi mày:

Cái gì thì cay

Cái gì thì nồng

Cái gì dưới sông

Cái gì trên đồng

Cái gì trên non

Cái gì nhiều con

Cái gì thì son

Cái gì thì tròn

Vừa bằng bàn tay

Cái gì thì dày

Cái gì thì mỏng

Cái gì no lòng

Cái gì sống lâu

Cái gì đội đầu

Cái gì đựng trầu

Cái gì cầm tay.
(Đáp)

Mày ơi tao giảng mày hay:

Trầu nào không cay

Vôi nay thì nồng

Thuyền bè dưới sông

Thóc lúa trên đồng

Hươu vượn trên non

Gà mái nhiều con

Cái chỉ thì son

Cái gương thì tròn

Vừa bằng bàn tay

Cây vải thì dày

Cái lụa thì mỏng

Cơm ăn no lòng

Bà già sống lâu

Cái nón đội đầu

Cái đãy đựng trầu

Cái quạt cầm tay.


166. Mày tát chuôm tao

Tao tát chuôm mày

Mày đầy rổ cá

Tao đầy rổ tôm

Mày đi chợ cầu Nôm

Tao đi chợ cầu Dền

Mày bán cửa đền

Tao bán cửa vua

Mày làm mắm chua

Tao làm mắm thính

Mày con ông Chính

Tao con ông Xã

Mày là cái ả

Tao là thằng hai

Mày đội bồ đài

Tao đội nón méo

Mày cầm cái kéo

Tao cầm con dao

Mày làm sao

Tao làm vậy

Mày đi buôn cậy

Tao đi buôn hồng

Mày đi lấy chồng

Tao đi lấy vợ

Mày ra Kẻ Chợ

Tao về nhà quê.

167. Me hành me hẹ

Ai đẻ ra me?

Me như bông như hoa

Me như cà độc dược

Me như lược chải đầu

Me như con gái nhà giàu

Me ăn no ngủ kỹ
(Me ơi)

Me đừng mần đĩ

Me đừng chửa hoang

Cho làng bắt vạ

Cho xã bắt cheo
(Me ơi)

Nghe tiếng tao kêu

Thì chụm chân mà hót

Thì tót cho nhanh

Me ơi! Me ơi!
168. Mèo nằm cho chuột đến vồ

Hổ nằm ngoan ngoãn cho bò liếm lông

Trời mưa cho nước phun rồng

Cho bấc chìm xuống, bềnh bồng gỗ lim.


169. Mèo tha miếng thịt toan đòi

Hùm vồ con lợn mắt coi trừng trừng.


170. Mế ơi, là con bò mế

Mế, mế, mế, mế

Mế hương, mế hoa

Mế cà, mế rợ

Mế ở ba mùa

Ai mua không bán

Ai hoạn không cho

Cắt cỏ ăn no

Kéo cày đỡ mẹ

Việc nặng việc nhẹ

Mẹ đỡ cho con

Gánh cỏ nào ngon

Con để phần mẹ

Mế ơi là mế

Mế, mế, mế, mế...
171. Mít mật, mít dai

Là hai thứ mít

Vào làng xin thịt

Ra chợ xin xôi.


172. Mít vàng, cam đỏ

Hồng chín, quít xanh

Bốn anh đều lành

Thích ăn quả gì?

Quít bé con con

Cam tròn ung ủng

Mít bằng cái thúng

Hồng đỏ hồng ngâm

Thích ăn quả gì?

173. Mỏ gà thời tròn

Mỏ vịt thời dẹt

Vịt kêu cạc cạc

Gà gáy te te

Ai thức thời nghe

Ai ngủ thời chớ.
174. Một con cua, đua vô hang

Hai cái càng và tám cái que

Hai con cua, đua vô hang

Bốn cái càng, mười sáu cái que.


175. Một chùm bầu

Là ba chùm bí

Con nhà ông lý

Mặc áo tía tô

Con nhà hầu nô1

Mặc áo rách xẻ

Xẻ tiền, xẻ bạc

Xẻ cạn nước sông

Ba người đàn ông

Dạy học trong nhà

Ba người đàn bà

Kim chỉ vá may.


176. Một mụ già, mười ba mụ trẻ

Nặn tai, nặn mắt

Vẽ mặt, vẽ mày

Dạy khóc, dạy cười

Dạy ăn, dạy bú

Giữ thóp đầu cho trẻ

Cùng mụ ăn cữ

Bà nào khônn khéo dạy con trẻ sởn sơ sởn sạc

Bà nào vụng dại, xuống biển ăn tôm he cá mực.
177. Một tay đẹp

Hai tay đẹp

Ba tay đẹp

Tay dệt vải

Tay vãi rau

Tay buông câu

Tay chặt củi

Tay đắp núi

Tay đào sông...
178. Mồng một lưỡi trai

Mồng hai lá lúa

Mồng ba câu liêm

Mồng bốn lưỡi liềm

Mồng năm liềm giật

Mồng sáu thật trăng

Mười rằm trăng náu

Mười sáu trăng treo


Mười bảy sảy giường chiếu

Mười tám rám trấu1

Mười chín đụn địn

Hai mươi giấc tốt

Hai mốt nửa đêm

Hăm hai bằng tay

Hăm ba bằng đầu

Hăm bốn ở đâu

Hăm lăm ở đó

Hăm sáu đã vậy

Hăm bảy làm sao

Hăm tám thế nào

Hăm chín thế ấy

Ba mươi không trăng.


179. Mùa hè mùa hặc

Mày bắt con tao

Mày què mày quặt

Mày đi phương nào

Mày chết phương ấy.
180. Mướn ông thợ mộc

Đủ đục, đủ chàng

Mần (làm) một cái thang

Ba mươi sáu tấc

Bắc từ dưới đất

Lên hỏi ông trời

Trời cao hơn trán

Nước sáng hơn đèn

Kèn kêu hơn quyển (sáo)

Biển rộng hơn sông...

Gió đưa gió đẩy

Về rẫy ăn còng

Về sông ăn cá

Về đồng ăn cua...



N

181. Nam mô bồ tát

Chẻ lạt đứt tay

Đi cày trâu húc

Đi xúc phải cọc

Đi học thầy đánh

Đi gánh đau vai

Nằm dài chết đói.

182. Nay là mồng tám tháng tư

Cái cua, cái cáy, cái lư ăn thề.


183. Nắc nẻ bay qua cành cam

Hỏi cái chiền chiện mày làm tổ đâu?

- Tớ làm tổ ở nương dâu

Chớ bắt con tớ, tớ tâu lên trời.


184. Ngày ba bữa ăn chưa no

Đến khi đói bụng thì rò đến niêu.


185. Ngày xửa ngày xưa

Có mười ông vua

Mười ông tịt mít

Chết một còn chín

Một ông ị rín

Chết một còn tám

Một ông vốc cám

Chết một còn bảy

Một ông đái bậy

Chết một còn sáu

Một ông láu táu

Chết một còn năm

Một ông sâu răng

Chết một còn bốn

Một ông lở rốn

Chết một còn ba

Một ông ghẻ da

Chết một còn hai

Một ông thối tai

Chết một còn một

Một ông toét mắt

Chết một là hết.


186. Ngắt lá me

Che rau muống

Đứa mô xuống

Đứa mô lên

Đứa mô sang một bên

Đứa mô đứng giữa

Để mà chữa

Lại lá me

Để mà che

Là rau muống


187. Nghe vè nói ngược

Ngựa đua xuống nước

Tàu chạy trên bờ

Gà cồ hay ủi

Heo nái hay bươi

Nước kém ba mươi1

Mồng mười nước chảy2

Đêm rằm trời tối

Băm mốt sáng trăng

Ngó lên đám bí ngô tàn

Trâu băng, ngựa giẫm, mời làng đến xem

Mặt em tròn tựa chữ điền

Mê nơi sáng cả, vàng đem đổi chỉ.
188. Nghe vẻ nghe ve

Nghe vè các hoa

Tháng ba nắng lắm

Nước biển mặn mòi

Vác mai đi xoi

Là bông hoa giếng

Hay bay hay liệng

hoa chim chim

Xuống nước mà chìm

Là hoa bông đá

Bầu bạn cùng cá

Là đá san hô

Hỏi Hán sang Hồ

Là hoa nàng sứ

Gìn lòng nắm giữ

Là hoa từ bi

Ăn ở theo thì

Là hoa bần ngọt

Thương ai chua xót

Là hoa sầu đâu

Có sông không cầu

Là hoa nàng cách (cách trở)

Đi mà đụng vách

Là hoa mù u

Cạo đầu đi tu

Là hoa bông bụt

Khói lên nghi ngút

Là hoa hoắc hương

Nước chảy dầm đường

Là hoa mười tưới

Rủ nhau đi cưới

Là hoa bông dâu (cưới dâu)

Nước chảy rạch sâu

Là hoa muống biển

Rủ nhau đi kiện

Là hoa mít nài (nài nỉ)

Gái mà theo trai

Là hoa phát nhũ (cái vú)

Đêm nằm không ngủ

Là hoa nở ngày

Bán chẳng lìa cây

Là hoa hồng cúc

Nhập giang tuỳ khúc1

Là hoa bông chìu (chiều theo)

Ở mà lo nghèo

Là hoa đu đủ

Đi theo cậu thủ (người đứng đầu)

Là hoa mần quân2

Đánh bạc cố quần

Là bông hoa ngỗ (ngỗ nghịch)

Ngồi mà choán chỗ

Là hoa dành dành (giành giật)

Giận chẳng đua tranh

Là hoa bông ngãi

Bắt đi tha lại

Là hoa phù dung1

Ăn ở theo đường

Là bông hoa thị2

Theo mẹ bán bí

Là hoa thanh tao.3


189. Nghe vẻ nghe ve

Nghe vè cờ bạc

Đầu hôm xao xác

Bạc tốt như tiên

Đêm khuya hết tiền

Bạc như chim cú

Cái đầu sù sụ

Con mắt trõm lơ

Hình đi phất phơ

Như con chó đói

Chân đi cà khói

Dạo xóm dạo làng

Quần rách lang thang

Lấy tay mà túm...

190. Nghe vẻ nghe ve

Nghe vè các rau

Thứ ở hỗn hào

Là rau ngành ngạnh

Trong lòng, không tránh

Vốn thiệt tâm lang

Đất rộng bò ngang

Là rau muống biển

Quan đòi thầy kiện

Bình bát nấu canh

Ăn hơi tanh tanh

Là rau diếp cá

Không ba có má

Rau má mọc bờ

Thò tay sợ dơ

Nó là rau nhớt

Ăn cay như ớt

Vốn thiệt rau răm

Sống trước ngàn năm

Là rau vạn thọ

Tay hay sợ vỡ

Vốn thiệt rau co

Làng bắt chẳng cho

Thiệt là rau húng

Lên chùa mà cúng

Vốn thiệt hành hương

Giục giã buông cương

Là rau mã đề.

191. Nghe vẻ nghe ve

Nghe vè chim chóc

Hay moi hay móc

Vốn thiệt con dơi

Thấy nắng hay phơi

Là con diệc mốc

Lặn theo mấy gốc

Là chim thằng chài

Lông lá thật dài

Là con chim phướn

Rành cả bốn hướng

Là chim bồ câu

Giống lặn thật sâu

Là con cồng cộc

Ăn táp sồng sộc

Là con chim heo

Ham đậu cheo leo

Là chim lá rụng

Cắm đầu muốn thụng

Là chim thầy bói

Hay ăn hay nói

Ấy thật chim quyên

Vừa đứng vừa biên

Là chim học trò

Rủ nhau đi mò

Là con chim ốc

Gõ mõ lốc cốc

Là chim thầy chùa

Tụng kinh bốn mùa

Là chim bìm bịp

Chạy theo không kịp

Là chim hít cô

Bứt mẹ xẻ khô1

Là chim điền điển

Không ăn ngoài biển

Là con le le...


192. Nghe vẻ nghe ve

Nghe vè trái cây

Dây ở trên mâu

Là trái đậu rồng

Có vợ có chồng

Là trái đu đủ

Chặt ra nhiều mủ

Là trái mít ướt

Đầu tựa gà xước

Vốn thiệt trái thơm (dứa)

Cái đầu chơm bơm

Là trái bắp nấu

Rủ nhau làm xấu

Trái cà dái dê

Ngứa mà gãi mê

Là trái mắt mèo

Khoanh tay lo nghèo

Là trái bần1 ổi

Sông sâu chẳng thấy lội

Là trái mãng cầu (cầu sang sông)

Chẳng thấy nàng đâu

Ấy là trái cách (cách xa)

Trong ruột óc ách

Là trái dừa xiêm

Chín thì thâm kim

Chuối già chuối sứ

Tùng tam tụ tứ2

Một lũ dưa gang

Vốn ở miên man (Cao Miên)

Là trái bí rợ

Chẳng nên lễ cúng

Đó là trái sung

Nhỏ mà cay hung

Là trái ớt hiểm

Đánh túc cầu liễm (chơi hốt me)

Vốn là trái me

Nắng chẳng cần che

Là trái rau má (bàn hát)

Rủ nhau chà xát

Vốn là trái chanh

Nhỏ mà làm anh

Trái điều lộn hột

Ăn mà chẳng lột

Chỉ là trái tiêu

Thổi nghe ú liêu

Là trái cóc kèn

Rủ nhau đi rèn

Là trái đầu rựa (rèn dao rựa)

Đua nhau chọn lựa

Cam ngọt cam sành

Chuối già chuối sứ

Những chị lịch sự

Là táo với hồng

Những gái chưa chồng

Muốn bồng muốn lấy.1
193. Nghe vẻ nghe ve

Vè các thứ bánh

Tròn như mặt trăng

Đó là bánh xèo

Có cưới có cheo

Đó là bánh hỏi

Đi không đặng giỏi

Ấy là bánh bò

Ăn không đặng no

Nó là bánh ít

Giống nhau như hịt (hệt)

Chính thức bánh in

Mắc cỡ không nhìn

Là bánh khổ qua

Nấu nếp căng ra

Là bánh xôi nước1

Biết đi biết bước

Đó là bánh chưng (chưn, chân)

Có núm trên lưng

Là bánh nhũ đệ (nhũ: vú)

Mật đường mà chế

Là bánh đa trời

Để đĩa có ngời

Bánh trong, bánh lọc

Giống nó dễ mọc

Chỉ là bánh gừng

Lại cột trên lưng

Là cái bánh tét

Bốn cẳng nó quét

Đó là bánh qui (qui là con rùa)

Hay kiêng hay vì

Là bánh xôi vị (dị)

Bỏ nó trong bị

Đó là bánh bao

Lóng lánh như sao

Là bánh bột báng

Tròn như viên đạn

Đúng là bánh cam

Ăn ở chơm bơm

Thiệt là bánh ổ

Tròn như lỗ dỗ

Là cái bánh căn

Cái mình có rằn

Là bánh da lợn

Trông thấy lợn cợn

Đó là chè khoai

Ăn vào ngứa hoài

Đúng là bánh dứa

Lấy trai có chửa

Là cái bánh bầu

Xe nhợ ma câu

Thiệt là bánh chỉ

Muốn ăn cho kỹ

Thì ních tàu thung

Thiên hạ chẳng ưng

Là cái bánh còng

Xe nhợ mà vòng

Đó là bánh nghệ

Giã ra mà chế

Thiệt là xu xoa

Tưởng nhớ ông bà

Thì ra bánh cúng

Hấp ra có núm

Đúng là bánh trần

Phơi để ngoài sân

Là liếp bánh tráng

Hai mùa sáu tháng

Là bánh trung thu

Đi lọng đi dù

Đó là xôi rượu.


194. Nghe vẻ nghe ve

Vè các loài cá

Cá kình, cá ngạc

Cá nác, cá dưa

Cá voi, cá ngựa

Cá rựa, cá đao

Út sào, bánh lái

Lang hải, cá sơn

Lờn bơn, thác lác

Cá ngác đầy tho

Cá rô, cá sặc

Cá sắc, cá tra

Mồng gà, giảo áo

Cá cháo, cá cơm

Cá mờn, cá mởn

Sặc bướm, chốt hoa

Cá sà, cá mập

Cá tấp, cá sòng

Cá hồng, chim điệp

Cá ép, cá hoa

Bống dừa, bống thệ

Cá bẹ, học trò

Cá vồ, cá đục

Cá nục, lù đù

Cá thu, trèn lá

Bạc má, bạc đầu

Lưỡi trâu, hồng chó

Lò có, lành canh

Chim sành, cá liếc

Cá giếc, cá mè

Cá tre, cá lóc

Cá nóc, thòi lòi

Chìa vôi, cơm lạt

Bống cát, bống kèo

Chim heo, cá chéc

Cá duồng, cá chẽm

Vồ dém, sặc rằn

Mòi đường, bống mú

Trà mú, trà vinh

Cá kình, cá gộc

Cá cốc, cá chày

Cá dày, cá đuối

Cá đối, cá kình

Cá chim, bông vược

Cá nược, cá người

Cá buôi, cá cúi

Cá nhái, bã trầu

Cá nâu, cá dảnh

Hùng hỉnh, tơi bời

Cá khoai, nóc mít

Cá trích, nàng hai

Cá cầy, cá cháy

Cá gáy, cá nhàn

Tra bần, cá nái

Lóc nói, cá hô

Cá ngừ, mang rổ

Cá sủ, cá cam

Cá còm, cá dứa

Cá hố, cá lăng

Cá căn, cá viễn

Rô biển, lốp xơ

Cá bò, chim rắn

Cá phướng, ròng ròng

Trẻn bông trao trảo

Cá sọ, cá nhồng

Lòng tong, mộc tích

Úc phịch, trê bầu

Bông lau, bống trắng

Càn trảng, xanh kỳ

Cá he, cá mại

Mặt quỷ, cá linh

Cá chính, ốc gạo

Thu ảo, cá kè

Cá ve lếp mấu

Tứ mẫu, thia lia

Cá bè, trẽn mễ

Đuôi ó, bè chan

Nóc vàng, cá rói

Cá lỏi, con cù

Rô lờ, trê đấu

Chạch chấu, nhám cào

Tra đầu, cá nhám

Úc núm, cá leo

Cá theo, cá suốt

Cá chốt, cá phèn

Cá diềng, cá lúc

Cá mực, cá mau

Chim sâu, cá hụt

Sóc sọc, cá lầm

Cá rần, cá thiểu

Nhám quéo, chim gian

Cá ong, cá quýt

Cá két, thiều nôi

Bông voi, úc hoác

Cá chạc, cá mòi...
195. Nghé ạ... nghé ơ!

Nghé như ổi chín

Như mây chín chùm

Như chim đựng nước

Như lược chải đầu

Chân trước chân sau

Đủng đa đủng đỉnh

Má đầy núng nính

Nghé đẹp, nghé yêu...
196. Nghé bầu nghé bạn

Trâu cày ruộng cạn

Mẹ cày ruộng sâu

Lúa tốt bằng đầu

Cò bay thẳng cánh

Một sào năm gánh

Một mẫu năm trăm

Một bông lúa chăm

Một trăm hạt thóc

Hạt bằng đấu bảy1

Hạt bằng đầu ba

Hạt bằng trứng gà

Hạt bằng trứng vịt

Hạt bằng trái mít

Hạt bằng bình vôi

Hạt nào vỡ đôi

Bằng nồi gánh nước

Nghé ơi...


197. Nghé bông hay là nghé hoa

Như gà mới nở

Ai nỡ mắng mày

Thấy mạ thấy lúa

Thì quay đầu ra

Thấy năn, thấy cỏ

Thì sà đầu vô

Chủ bắt thì cho

Khách bắt thì chạy

Nghe lời tao dạy

Mới nên thân mày

Nghé ơ...


198. Nghé bổng nghé bông

Mẹ cõng xuống sông

Xem rồng lấy nước

Mẹ gọi tiếng trước

Cất cổ lên trong

Mẹ gọi tiếng sau

Chân lồng lên chạy

Lồng ba lồng bảy

Lồng về với mẹ

Nghé, nghé ơ...


199. Nghé hành, nghé hẹ...

Nghé đi theo mẹ

Được ăn được bú

Nghé đi theo chú

Chú cho ăn khoai

Nghé đi theo ai

Tiêu hành nước mắm

Nghé ơi, nghé ơi...


200. Nghé hành nghé hẹ

Nghé chả theo mẹ

Thì nghé theo đàn

Nghé chớ đi càn

Kẻ gian nó bắt

Nó cắt mất tai

Nó nhai mất đầu

Còn đâu theo mẹ

Ơ... nghé hành nghé hẹ!
201. Nghé hành nghé hụi

Mày chui cụm nào

Chân thấp chân cao

Chân nào theo mẹ

Về làm việc nhẹ

Về tập đi cày

Về tập đi cấy

Cho lúa tốt cây

Cho khoai tốt củ

Nghé đừng đi ngủ

Ngủ quáng ngủ quàng

Mà gặp kẻ gian

Về nhà nó luộc

Nghé ơ...

Nghé lồng chân trước

Nghé lồng chân sau

Chạy về mau mau

Tập cày ruộng nếp

Bánh tét đầy nồi

Nghé ơ... nghé ạ...


202. Nghé ọ nghé ơi

Nghé ăn rơm tươi

Nghé ăn cỏ tốt

Nghé ăn lá tốt

Thì nghé chê cay

Nghé ăn là chay

Thì nghé chê đắng

Nghé ăn lá báng

Thì nghé chê chua

Nghé ăn cơm vua

Thì nghé chê chát

Nghé về gieo hạt

Nghé ăn của nhà

Nghé ăn bát ba

Nghé ăn bát bảy

Nghé nhảy nghé chơi

Nghé ngọ nghé ơi...

Nghé ăn rơm tươi

Nghé ăn cỏ tốt

Nghé đừng ăn hột

Hột chắc phần cha

Hột già phần mẹ

Hột nhẹ vứt đi

Nghé biết ăn chi?

Nghé đừng ăn hột

Nghé ăn cỏ tốt

Nghé ăn rơm tươi

Nghé ơi...


203. Nghé ọ là mẹ con trâu

Lấy da bưng trống lấy đầu thờ vua.


204. Nghé ơ... theo ta

Nghé bông nghé hoa

Như cà mới nở

Mẹ gọi tiếng trước

Cất cổ chạy mau

Mẹ gọi tiếng sau

Chân lồng mà chạy

Có khôn theo mẹ

Có khéo theo đàn

Chớ ăn quấn quàng

Có ngày mất mẹ.
205. Nghé ơi... nghé à

Mày đi theo ta

Đừng theo kẻ trộm

Nó cắt mất rốn

Nó xẻo mất đuôi

Biết lấy cái chi mà đuổi ruồi

Biết lấy cái chi mà đạp bọ

Nghé ơ... nghé ọ...

Gà mất mẹ thì biết khi nào cho khôn

Rổ mất trôn biết khi nào mà đựng

Nghé ơ...
206. Nghé ơ là nghé

Nghé khôn theo mẹ

Nghé dại theo đàn

Nghé chớ ăn càn

Người ta đánh nghé

Một nhát đến tai

Hai nhát đến đầu

Tiền đâu của đâu

Chuộc lấy đầu lâu

Mang về trả mẹ

Nghé ơi là nghé

Nghé, nghé, nghé, nghé...

207. Nghé ơi... theo ta

Nghé bông hay là nghé hoa

Như cà mới nở

Mẹ gọi tiếng trước

Cất cổ chạy mau

Mẹ gọi tiếng sau

Chân lồng mà chạy!

Có khôn thì đi theo mẹ

Có khéo thì đi theo đàn

Chớ ăn quẩn ăn quàng

Có ngày mất mẹ

Việc nặng phần mẹ

Việc nhẹ phần con

Kéo nỉ kéo non

Kéo đến quanh tròn

Mẹ con ta nghỉ

Ông khách hỏi mua

Nhà ta chả bán

Ông khách hỏi gạn

Nhà ta chả cho

Cắt cỏ ăn no

Theo cày đỡ mẹ.

208. Ngồi buồn nói chuyện láo thiên

Hồi tôi còn nhỏ rủ đi khiêng ông trời

Ra đồng thấy muỗi đớp dơi

Bọ hung đám giỗ đi mời ông voi

Nhà tôi có một củ khoai

Cắt năm thúng lớn hẳn hòi vẫn dư

Nhà tôi có bụi khoai từ

Bới lên một củ lăn hư cả vườn

Tôi vừa câu được con lươn

Lấy thịt quết chả, lấy xương đẽo chày

Nhà tôi có chiếc giàng xay

Đầu cong bịt bạc đầu ngay bịt vàng

Nhà tôi có một cái ang

Đổ lúa bảy làng thêm nước còn lưng

Nhà tôi có một bụi gừng

Bới lên một củ ước chừng đòn xeo

Nhà tôi có một con mèo

Bữa mô thèm thịt lên đèo bắt nai

Nhà tôi có một cái chai

Đổ tám thúng mắm thêm hai thùng dầu

Ông già tôi có bộ râu

Bứt đi một sợi đem câu cá chình

Nói ra chị em chớ khinh

Thiên hạ nói láo chớ mình chi tôi.


209. Ngồi buồn đếm vẩy tê tê1

Ba nghìn cái vảy không mê vảy nào

Vua trên cho lính xông vào

Ba nghìn cái vảy lính cào cho vua.


210. Ngồi buồn đốt một đống rơm

Khói bay nghi ngút chẳng thơm chút nào

Khói bay lên tận thiên tào

Ngọc hoàng phán hỏi đứa nào đốt rơm?


211. Nhà ta giàu sang

Có ngô làm vàng

Có sắn làm bạc

Có một đàn hạc

Là đám gà ri

Nhà chạm long li

Đầu đội mũ đỏ

Lọng che ta có

Là cả vòm trời

Sướng nhất trên đời

Là anh cày cuốc.
212. Nhà tôi có một cây cau

Nó cao bằng bốn bằng năm đầu người

Lá thì dài rộng thảnh thơi

Thân thì mạnh mẽ một nơi vững vàng

Trải bao hạ lại thu sang

Mà cau vẫn đứng nghênh ngang giữa trời

Một chiều tôi lại gốc chơi

Thấy đôi chim sẻ đậu rồi lại bay

Vội vàng tôi lánh núp ngay

Chim kia đã đậu ngọn cây chuyện trò

Vợ chồng tiếng nhỏ tiếng to

“Ở đây làm tổ chẳng lo ngại gì”.

213. No lòng phỉ dạ

Là con cá cơm

Không ướp mà thơm

Là con cá ngát

Liệng bay thoăn thoắt

Là con cá chim

Hụt cẳng, chết chìm

Là con cá đuối

Nhiều năm, nhiều tuổi

Là cá bạc đầu

Đủ chữ, đủ câu

Là con cá đối

Nở mai, tàn tối

Là con cá hoa (cá cảnh)

Trắng muốt làn da

Là con út thịt1

Dài lưng, hẹp nách

Là cá lòng tong

Ốm yếu hình dong

Là con cá nhái.

214. Nốc nốc nác nác

Nốc mãi cho to

Nốc no cho tròn

Như hồn bánh rán

Có trước nước sau

Hai hông bằng nhau

Tau về cho sớm...

215. Núi thấp sông cao

Bèo nặng chình chịch

Đá chao bập bềnh.

216. Nực cười cóc nọ leo thang

Chìa vôi hút thuốc, hổ mang ăn trầu.

217. Nực cười thầy bói soi gương

Thầy tu chải chấy, cá mương hoá rồng.


218. Nựng nựng nà nà

Con đi với bà

Chóng ngoan chóng lớn

Chóng lớn đi cày

Lấy đầy bát cơm

Lấy rơm đun bếp

Lớn đi xúc tép

Cho bà bát canh

Lớn đi trồng chanh

Cho bà bát dấm

Lớn con đi tắm

Đỡ phải phiền bà

Nựng nựng nà na...


tải về 2.73 Mb.

Chia sẻ với bạn bè của bạn:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   18




Cơ sở dữ liệu được bảo vệ bởi bản quyền ©hocday.com 2024
được sử dụng cho việc quản lý

    Quê hương