Đ
114. Đầu quạ
Quá giang
Sang sông
Trồng cây
Mây leo
Bèo nổi
Ổi xanh
Hành bóc
Róc vỏ
Đỏ lòng
Tôm cong
Đít vịt
Sang cành lẻ
Bẻ cành xanh
Xin anh tôi tỉa
Trồng luống cái
Trải con chắt
Một dẻo dang
Hai sang đò
Ba cò kếu
Bốn nghêu ngao
Năm dao thớt
Sáu thịt muối
Bảy chuối xanh
Tám hành tỏi
Chín gói ghém
Mười chém chân.1
115. Đầu trọc lông lốc
Là cái bình vôi
Cái miệng loe môi
Là cái thìa ốc
Đôi chân xám mốc
Là con diệc trời
Ngủ đứng ngủ ngồi
Là con cò trắng
Hay bay hay tắm
Là con le le
To như cái bè
Là con ông lão
Bữa nay nắng ráo
Ra chợ mà mua
Chị mua gì?
- Tôi mua cái bình vôi
Chị mua gì?
- Con diệc trời
Chị mua gì?
- Con cò trắng
Chị mua gì?
- Con le le hay tắm
Chị mua gì?
- Mua con ông lão.
Vừa mua vừa dạo
Đầy thúng mang về
Ăn một bữa no nê
Đi ra đồng đội nắng.
116. Đầu quạ quá giang
Sang sông, về đò
Cò nhảy, gãy cây
Mây leo, bèo trôi
Ổi xanh, hành bóc
Róc vỏ, đỏ lòng
Tôm con đít vịt
Sang cành nẻ
Bẻ cành xanh
Vét bàn thiên hạ...1
117. Đi đâu cho kịp mà về
Thấy hoa đừng bẻ
Gặp trẻ đừng chơi
Cầu quán đừng ngồi
Đi đến nơi về đến chốn.
118. Đom đóm bay qua
Thầy tưởng là ma
Thầy ù thầy chạy
Năm thằng năm gậy
Đi bắt thầy về
Bắt con lợn sề
Cho thầy chọc tiết
Bắt con cá giếc
Cho thầy bẻ mang
Mua rổ lạc rang
Cho thầy bóc vỏ
Mua tấm lụa đỏ
Cho thầy thắt lưng
Mua cặp bánh chưng
Cho thầy bỏ túi!
119. Đồng ếch đồng ác
Con đã về đây
Giường chiếu chẳng có
Thiệt thay trăm đường
Ban ngày ếch ở trong hang
Đêm khuya thanh vắng xở xang ra ngoài
Trời cho quan tướng nhà trời
Thắt lưng bó đuốc tìm tôi làm gì
Tìm tôi bắt bỏ vào thời1
Tôi kêu ì ộp, chẳng rời tôi ra
Sáng rạng ngày ra
Con dao cái thớt xách mà đem băm
Ba thằng cầm đũa nhăm nhăm
Thằng gắp miếng thịt thằng nhằm miếng da
Một thằng gắp miếng tù và
Nó thổi phì phà, nó lại khen ngon.
120. Đúc bầu, đúc bí
Bí cội, bí ngọn
Leo cây leo cối
Leo tới leo lui
Đến rằm tháng mười
Các anh các ả
Treo cả mi lên
Chặt tay chặt chân
Trai mô già thì rụng.
121. Đúc cây dừa
Trừa (chừa) cây nọ
Cây mô cao, chém bớt!
Cây cà rớt, cây cà rê
Cây mãng cầu mai chín
Hái vô, ăn tức thì.
E - Ê
122. Em lên rừng rậm
Rứt (hái) quả bứa chua
Em xuống khe mò
Được con ốc nhỏ
Em tra vô giỏ
Em bỏ vô nồi
Đốt lửa đun sôi
Nó sôi sùng sục
Nó sôi sình sịch
Em đổ nó ra
Em xóc chí cha
Là cha chí chát
Em xới lên bát
Em múc lên loa1
Em mút chí cha
Là cha chí chút
Chì chà thì chụt
Canh ốc thì ngọt
Canh bứa chua lè
Em đến em khoe
Thưa cha, thưa mẹ.
123. Ếch ở dưới ao
Vừa ngớt mưa rào
Nhảy ra bì bõm
Ếch kêu “ộp ộp”
Ếch kêu “ặp ặp”
Thấy bác đi đâu
Rủ nhau trốn mau
Ếch kêu “ộp ộp”
Ếch kêu “ặp ặp”.
G
124. Gà cồ hát tiếng cũng hay
Hát suốt đêm ngày chỉ có một câu.
125. Gà què ăn quẩn cối xay
Ai cho muối ớt, xé phay gà què.
126. Gánh gánh gồng gồng
Gánh núi gánh sông
Gánh củi gánh cành
Ta chạy cho nhanh
Về xây nhà bếp
Nầy nồi cơm nếp
Chia ra năm phần
Một phần cho mẹ
Một phần cho cha
Một phần cho bà
Một phần cho chị
Một phần cho anh.
127. Gập ghềnh nước chảy qua đèo
Mây xô xuống biển, thuyền trèo qua non.
128. Già quét lộ
Lượm đồng tiền
Vắt lỗ tai
Mua củ khoai
Nhai nhóp nhép
Mua con tép
Để nấu canh
Mua bó tranh
Để nhóm lửa
Mua cái cửa
Để sửa nhà
Mua con gà
Để đá chơi
Mua con dơi
Để bỏ ống
Mua cái trống
Đánh tùng tùng
Mua cái kèn
Thổi tò te
Mua cái ve
Để đựng thuốc
Mua đôi guốc
Để mang đi.
129. Giương cung sắp bắn phượng hoàng
Không ngờ lại phải một đàn chim ri
Lấy sào rắp đuổi nó đi
Kẻo kêu ríu rít cô dì điếc tai.
130. Giương cung ra bắn con cò
Con le nó lặn, con cò nó bay.
H
131. Hát bai, hai bát không no
Còn một miếng cháy, kéo co vỡ nồi
Hát bai, hai bát không no
Ta thêm bát nữa hát cho vui nhà.
132. Hay chạy lon ton
Là gà mới nở
Cái mặt hay đỏ
Là con gà mào
Hay bươi dưới ao
Mẹ con nhà vịt
Hay la hay hát
Là con bồ chao
Hay bay bổ nhào
Là con bói cá
Hay đi thong thả
Là bác cò nhang
Hay đi rồng ràng
Là ông cụ diệc
Hay ăn thịt chết
Là thằng quạ đen
Tinh mắt hay ghen
Là con chim gáy
Vừa đi vừa nhảy
Là con sáo xinh
Hay nói linh tinh
Là con liếu điếu
Hay nghịch hay tếu
Là chú chìa vôi
Hay chap đớp mồi
Là con chèo bẻo
Tính hay mách lẻo
Bác khách trước nhà
Hay nhặt lân la
Là bà chim sẻ
Có tình có nghĩa
Là mẹ chim câu
Hay đi nhặt sâu
Là cô chiền chiện
Hay nấp bên đàng
Là chị chim vàng
La cà béo ú
Là thằng cú mèo
Mồm hay nói theo
Là anh chàng vẹt
Hay đan hay dệt
Là bác thợ may
Tính hay ngủ ngày
Mẹ con nhà vạc
Người gầy rộc rạc
Là bác cò ma.
133. Học gì mà học
Học chọc bát cơm
Học đơm bát cháy
Học cạy thủng nồi.
134. Học trò cao đẳng dài giò
Chân đi ngoài ngõ, miệng thò trong mâm.
135. Học trò, học trỏ, học tro
Chưa xong ba chữ đã lo vét nồi.
136. Học trò thò lò mũi xanh
Cầm miếng bánh đúc chạy quanh cột đình.
137. Hồ khoan, hồ uẩy!
Hồ khoan, hồ uẩy!
Ăn đã vậy
Múa gậy làm sao
Chân thấp chân cao
Cho mau cho chóng
Năng khiếp1 năng dũng
Hữu khuất2 hữu thân
Cao Tổ3 thời nhân
Hạng Vương4 thì ác
Nhân hiền tại mạo5
Trắng gạo thơm cơm
Hồ khoan, hồ uẩy!
138. Hột cà na cà na tí tẹo
Hột tí tẹo là tí đậu xanh
Tí đậu xanh là tí đậu xanh
Hột cà na...
139. Hỡi nhược nhược!
Trăng khuya đã mọc
Độ nước đã lên
Chèo sang bên kênh
Bới năm ba lỗ
Hoạ may trời hộ
Đặng cá ông voi
Tiền xỏ đầy lòi1
Gạo năm ba thúng.
140. Hù hồ hú hột
Cơm sốt cơm nhão
Cá đão cá đơn
Cá sơn cá giếc
Cá liệt cá tràu
Ăn cau bỏ vú (chủm cau)
Vú già vú non
Có đứa cầm hùm
Mà u mà chạy
Chạy đi chạy về
Chạy ra ngoài ngõ.
141. Huơ con nghé nhỏ!
Lạc đàn theo chó
Lạc ngõ theo trâu
Nghe mẹ rống đâu
Đâm đầu mà nhảy
Huơ con nghé nhỏ!
Ham chơi xa đàn lạc mẹ...
142. Hư hư chụng chựng
Chựng vững cho lâu
Một con trâu nằm
Một trăm bánh dày
Một bầy heo lang
Một sàng bánh ú
Một hũ rượu ngon
Một con cá thiều
Một niêu cơm nếp
Một nệp bánh chưng
Một nừng lúa ré
Một ché rượu lạt
Bục bạc con tao
Hư hư, chựng chựng.1
K
143. Kéo cưa lừa xẻ
Ông thợ nào khoẻ
Về ăn cơm vua
Ông thợ nào thua
Về bú tí mẹ.2
144. Kéo cưa lừa xẻ
Thợ khoẻ cơm vua
Thợ thua cơm làng
Thợ nào dẻo dang
Về nhà bú tí
145. Kẹo gà kẹo gỗ
Ăn dỗ tiền tao
Mẹ tao đánh tao
Cha thằng kẹo gà kẹo gỗ.
146. Kỳ đà là cha cắc ké
Cắc ké là mẹ kỳ nhông
Kỳ nhông là ông kỳ đà
Kỳ đà là cha cắc ké...1
147. Kỳ đà là cha cắc ké
Cắc ké là mẹ kỳ nhông
Kỳ nhông là ông cà cưỡng
Cà cưỡng là dượng kỳ đà
Kỳ đà là cha cắc ké...2
148. Kiến càng kiến kệ
Kiến mẹ kiến con
Kiến ở trên non
Là con kiến nhót
Hay đi lót thót
Là con kiến hôi
Chân vướng nhọ nồi
Là con kiến nhện
Vừa đi vừa liệng
Là con kiến bay...
149. Kiến leo cột sắc sao mòn
Tò vò xây ổ sao tròn mà xây?
L
150. Lác đác mưa ngâu
Sình sịch mưa ngâu
Lá ngâu rụng xuống
Bông lau phất cờ
Nước trong xanh lặng ngắt như tờ
Một đàn cá lớn nhấp nhô đầu ghềnh
Kìa ai đứng ở đầu ghềnh.
151. Lạy trời mưa xuống
Lấy nước tôi uống
Lấy ruộng tôi cày
Lấy bát cơm đầy
Lấy khúc cá to.
152. Lạy trời mưa xuống
Lấy nước tôi uống
Lấy ruộng tôi cày
Cho đầy nồi cơm
Tôi đơm cho dễ
Tôi lễ ông trời.
153. Lạy trời cho cả mưa rào
Cho sấm cho sét
Cho mưa to gió lớn
Cho sen chìm xuống dưới
Cho bèo trèo lên trên.
154. Lẳng lặng mà nghe
Cái vè nói ngược
Con cháu sinh trước
Ông bà đẻ sau
Con rùa chạy mau
Con thỏ đi chậm.
155. Lẳng lặng mà nghe
Cái vè thằng nhác
Trời đã phú thác
Tính khí anh ta
Buổi còn mẹ cha
Theo đòi học việc
Anh ngồi anh khóc
Rằng “chữ” ích chi?
Cho học đi cày
Rằng “nghề ở tớ”
Cho đi làm thợ
Nói “nghề ấy buồn”
Cho đi bán buôn
“Ấy nghề ngồi chợ”
Việc là tránh trớ
Chỉ biết ăn chơi
Cha mẹ qua đời
Không ai nuôi dưỡng
Dáng đi thất thưởng
Như thể cò hương
Bụng đói giơ xương
Miệng thời tu hú
Tay chân cù rụ
Như tướng cò ma
Cô bác xót xa
Kêu cho nắm gạo
Bỏ mồm trệu trạo
Sợ nấu mất công
Chết rũ giữa đồng
Rồi đời thằng nhác.
156. Lẳng lặng mà nghe
Tôi nói cái vè
Vè các thứ bánh
Mấy tay phong tình huê nguyệt
Thì sẵn có bánh trung thu
Mấy ông thầy tu
Bánh sen thơm ngát
Ai mà hảo ngọt
Thì có bánh cam
Những kẻ nhát gan
Này là bánh tét
Còn như bánh ếch
Để mấy ông câu
Hủ lậu từ xâu
Thì ưa bánh tổ
Mấy tay hảo võ
Bánh thuẫn sẵn sàng
Các thứ bánh bàn
Kính như chấp bút1
Ai năng thống phúc2
Nên đụng bánh gừng
Còn bánh ếch trần
Cu li3 chia lấy
Kẻ nào trồng rẫy
Thì sẵn bánh khoai
Mấy gã uống say
Bánh men rất quý
Này bánh bao chỉ
Để các thợ may
Má phấn bông tai
Thì ưa bánh dứa
Những người thổi lửa
Thì có bánh phồng
Bánh kẹp bánh còng
Để cho đạo tặc1
Còn bánh quai vạc
Đao chớp muốn ăn
Ai bị thoát giang
Thì ăn ánh lọt
Trôi nước rất ngọt
Để các thuyền chài
Dầm mưa hoài hoài
Thì ăn bánh ướt
Bất toại vô chước2
Thì ăn bánh bò
Những kẻ hay lo
Ăn bánh tai yến
Ai ham trồng kiểng
Có bánh bông lau
Còn như bánh tráng
Để hạng trai tơ
Mấy ả giang hồ
Bánh bèo sẵn đó
Ai mà mặt rỗ
Thì bánh chôm chôm
Tay xách nách ôm
Bánh bao khá ních
Mấy tay hàng thịt
Da lợn để dành
Còn trã bánh canh
Để ba chú lính
Chủ nhân Lục tỉnh1
Thì có bánh in
Đầu bếp mấy tên
Phải ăn bánh rế
Này là bánh nghệ
Cho chị nằm nơi2
Kẻ dệt lụa tơ
Bánh tằm sẵn để
Còn như bánh quế
Mấy đấng y sanh3
Tọc mạch rành rành
Thì ăn bánh hỏi
Hễ là thầy bói
Thì ăn bánh quy (mai rùa)
Mấy ổ bánh mì (nhu mì)
Cho nhà nho nhã
Quảng Đông mấy gã
Ăn bánh cà na
Béo thịt béo da
Thì ăn bánh ú
Ruộng đồng mấy chú
Bánh bò sẵn đây
Đồng cốt mấy thầy
Thích ăn bánh cúng
Học trò áo thụng
Bút viết để dành
Ai có lanh chanh
Tôi ăn bánh khẹt...
157. Lặng nghe kể ngược
Hươu đẻ dưới nước
Cá ở trên núi
Đựng phân bằng túi
Đựng trầu bằng gơ1
Bể thì có bờ
Ruộng thì lai láng
Hàng xẩm thì sáng
Tối mịt thì đèn
Hũ miệng thì kèn
Loa miệng thì lọ
Cân cấn thì to
Con voi bé tí
Nhẵn nhịn thì mít
Gai góc thì dừa
Bồ hòn thì chua
Nước cá thì thơm
Người nằm ổ rơm
Nhường giường cho chó
Thất nghiệp thì giàu
Bay thấp bồ câu
Bay cao thì dế
Chua thì có mía
Ngọt thì có chanh
Thịt lợn mùi tanh
Thịt ếch thì ngậy
Ngọt thì có cậy
Chua thì bánh đường
Đi cày bằng quang
Gánh phân bằng ách
Bà vãi có sách
Ông thầy ngồi không
Quan cả đeo gông
Thằng tù xử kiện
Cái kiến thì to
Con bò bé tí.
158. Lên rừng đánh cá mè trôi
Xuống sông đốn gỗ mà lôi về rừng
Lên rừng bắt tép kho cà
Xuống sông hái quả thanh trà về ăn
Lên rừng bắt con cá măng
Xuống sông đánh hổ, đánh trăn mang về
Lên rừng bủa lưới bắt mè
Xuống sông giăng bẫy mà đè gà lôi.
159. Lòng đong vui thú lòng đong
Tép tôm thì lại vui bề tép tôm.
160. Lô ầm lô ạc
Thịt nạc dao phay
Con nào hay để cày
Con nào dở, dao phay nước mắm.
161. Lợn chê mèo có lắm lông
Kì tình lợn cũng bằng ông con mèo.
162. Lúa mạ nhảy lên ăn bò
Cỏ năn, cỏ lác rình mò bắt trâu
Gà con đuổi bắt diều hâu
Chim ri đuổi đánh vỡ đầu bồ nông.
163. Lưng đằng trước
Bụng đằng sau
Đi bằng đầu
Đội bằng gót
Dấm thì ngọt
Mật thì chua
Nhanh như rùa
Chậm như thỏ
Quan khốn khổ
Dân giàu sang
Vua bần hàn
Dân sung túc
Cứng bánh đúc
Mềm gỗ lim
To như kim
Bé như cột
Lợn nhảy nhót
Chim ù lì
Trắng như chì
Đen như bạc
Chó cục tác
Gà gâu gâu.
M
164. Mày đầy giỏ cá
Tao đầy giỏ tôm
Mày đi bắt dơi
Tao đi bắt chuột.
165. (Hỏi)
Mày ơi ta đố hỏi mày:
Cái gì thì cay
Cái gì thì nồng
Cái gì dưới sông
Cái gì trên đồng
Cái gì trên non
Cái gì nhiều con
Cái gì thì son
Cái gì thì tròn
Vừa bằng bàn tay
Cái gì thì dày
Cái gì thì mỏng
Cái gì no lòng
Cái gì sống lâu
Cái gì đội đầu
Cái gì đựng trầu
Cái gì cầm tay.
(Đáp)
Mày ơi tao giảng mày hay:
Trầu nào không cay
Vôi nay thì nồng
Thuyền bè dưới sông
Thóc lúa trên đồng
Hươu vượn trên non
Gà mái nhiều con
Cái chỉ thì son
Cái gương thì tròn
Vừa bằng bàn tay
Cây vải thì dày
Cái lụa thì mỏng
Cơm ăn no lòng
Bà già sống lâu
Cái nón đội đầu
Cái đãy đựng trầu
Cái quạt cầm tay.
166. Mày tát chuôm tao
Tao tát chuôm mày
Mày đầy rổ cá
Tao đầy rổ tôm
Mày đi chợ cầu Nôm
Tao đi chợ cầu Dền
Mày bán cửa đền
Tao bán cửa vua
Mày làm mắm chua
Tao làm mắm thính
Mày con ông Chính
Tao con ông Xã
Mày là cái ả
Tao là thằng hai
Mày đội bồ đài
Tao đội nón méo
Mày cầm cái kéo
Tao cầm con dao
Mày làm sao
Tao làm vậy
Mày đi buôn cậy
Tao đi buôn hồng
Mày đi lấy chồng
Tao đi lấy vợ
Mày ra Kẻ Chợ
Tao về nhà quê.
167. Me hành me hẹ
Ai đẻ ra me?
Me như bông như hoa
Me như cà độc dược
Me như lược chải đầu
Me như con gái nhà giàu
Me ăn no ngủ kỹ
(Me ơi)
Me đừng mần đĩ
Me đừng chửa hoang
Cho làng bắt vạ
Cho xã bắt cheo
(Me ơi)
Nghe tiếng tao kêu
Thì chụm chân mà hót
Thì tót cho nhanh
Me ơi! Me ơi!
168. Mèo nằm cho chuột đến vồ
Hổ nằm ngoan ngoãn cho bò liếm lông
Trời mưa cho nước phun rồng
Cho bấc chìm xuống, bềnh bồng gỗ lim.
169. Mèo tha miếng thịt toan đòi
Hùm vồ con lợn mắt coi trừng trừng.
170. Mế ơi, là con bò mế
Mế, mế, mế, mế
Mế hương, mế hoa
Mế cà, mế rợ
Mế ở ba mùa
Ai mua không bán
Ai hoạn không cho
Cắt cỏ ăn no
Kéo cày đỡ mẹ
Việc nặng việc nhẹ
Mẹ đỡ cho con
Gánh cỏ nào ngon
Con để phần mẹ
Mế ơi là mế
Mế, mế, mế, mế...
171. Mít mật, mít dai
Là hai thứ mít
Vào làng xin thịt
Ra chợ xin xôi.
172. Mít vàng, cam đỏ
Hồng chín, quít xanh
Bốn anh đều lành
Thích ăn quả gì?
Quít bé con con
Cam tròn ung ủng
Mít bằng cái thúng
Hồng đỏ hồng ngâm
Thích ăn quả gì?
173. Mỏ gà thời tròn
Mỏ vịt thời dẹt
Vịt kêu cạc cạc
Gà gáy te te
Ai thức thời nghe
Ai ngủ thời chớ.
174. Một con cua, đua vô hang
Hai cái càng và tám cái que
Hai con cua, đua vô hang
Bốn cái càng, mười sáu cái que.
175. Một chùm bầu
Là ba chùm bí
Con nhà ông lý
Mặc áo tía tô
Con nhà hầu nô1
Mặc áo rách xẻ
Xẻ tiền, xẻ bạc
Xẻ cạn nước sông
Ba người đàn ông
Dạy học trong nhà
Ba người đàn bà
Kim chỉ vá may.
176. Một mụ già, mười ba mụ trẻ
Nặn tai, nặn mắt
Vẽ mặt, vẽ mày
Dạy khóc, dạy cười
Dạy ăn, dạy bú
Giữ thóp đầu cho trẻ
Cùng mụ ăn cữ
Bà nào khônn khéo dạy con trẻ sởn sơ sởn sạc
Bà nào vụng dại, xuống biển ăn tôm he cá mực.
177. Một tay đẹp
Hai tay đẹp
Ba tay đẹp
Tay dệt vải
Tay vãi rau
Tay buông câu
Tay chặt củi
Tay đắp núi
Tay đào sông...
178. Mồng một lưỡi trai
Mồng hai lá lúa
Mồng ba câu liêm
Mồng bốn lưỡi liềm
Mồng năm liềm giật
Mồng sáu thật trăng
Mười rằm trăng náu
Mười sáu trăng treo
Mười bảy sảy giường chiếu
Mười tám rám trấu1
Mười chín đụn địn
Hai mươi giấc tốt
Hai mốt nửa đêm
Hăm hai bằng tay
Hăm ba bằng đầu
Hăm bốn ở đâu
Hăm lăm ở đó
Hăm sáu đã vậy
Hăm bảy làm sao
Hăm tám thế nào
Hăm chín thế ấy
Ba mươi không trăng.
179. Mùa hè mùa hặc
Mày bắt con tao
Mày què mày quặt
Mày đi phương nào
Mày chết phương ấy.
180. Mướn ông thợ mộc
Đủ đục, đủ chàng
Mần (làm) một cái thang
Ba mươi sáu tấc
Bắc từ dưới đất
Lên hỏi ông trời
Trời cao hơn trán
Nước sáng hơn đèn
Kèn kêu hơn quyển (sáo)
Biển rộng hơn sông...
Gió đưa gió đẩy
Về rẫy ăn còng
Về sông ăn cá
Về đồng ăn cua...
N
181. Nam mô bồ tát
Chẻ lạt đứt tay
Đi cày trâu húc
Đi xúc phải cọc
Đi học thầy đánh
Đi gánh đau vai
Nằm dài chết đói.
182. Nay là mồng tám tháng tư
Cái cua, cái cáy, cái lư ăn thề.
183. Nắc nẻ bay qua cành cam
Hỏi cái chiền chiện mày làm tổ đâu?
- Tớ làm tổ ở nương dâu
Chớ bắt con tớ, tớ tâu lên trời.
184. Ngày ba bữa ăn chưa no
Đến khi đói bụng thì rò đến niêu.
185. Ngày xửa ngày xưa
Có mười ông vua
Mười ông tịt mít
Chết một còn chín
Một ông ị rín
Chết một còn tám
Một ông vốc cám
Chết một còn bảy
Một ông đái bậy
Chết một còn sáu
Một ông láu táu
Chết một còn năm
Một ông sâu răng
Chết một còn bốn
Một ông lở rốn
Chết một còn ba
Một ông ghẻ da
Chết một còn hai
Một ông thối tai
Chết một còn một
Một ông toét mắt
Chết một là hết.
186. Ngắt lá me
Che rau muống
Đứa mô xuống
Đứa mô lên
Đứa mô sang một bên
Đứa mô đứng giữa
Để mà chữa
Lại lá me
Để mà che
Là rau muống
187. Nghe vè nói ngược
Ngựa đua xuống nước
Tàu chạy trên bờ
Gà cồ hay ủi
Heo nái hay bươi
Nước kém ba mươi1
Mồng mười nước chảy2
Đêm rằm trời tối
Băm mốt sáng trăng
Ngó lên đám bí ngô tàn
Trâu băng, ngựa giẫm, mời làng đến xem
Mặt em tròn tựa chữ điền
Mê nơi sáng cả, vàng đem đổi chỉ.
188. Nghe vẻ nghe ve
Nghe vè các hoa
Tháng ba nắng lắm
Nước biển mặn mòi
Vác mai đi xoi
Là bông hoa giếng
Hay bay hay liệng
Là hoa chim chim
Xuống nước mà chìm
Là hoa bông đá
Bầu bạn cùng cá
Là đá san hô
Hỏi Hán sang Hồ
Là hoa nàng sứ
Gìn lòng nắm giữ
Là hoa từ bi
Ăn ở theo thì
Là hoa bần ngọt
Thương ai chua xót
Là hoa sầu đâu
Có sông không cầu
Là hoa nàng cách (cách trở)
Đi mà đụng vách
Là hoa mù u
Cạo đầu đi tu
Là hoa bông bụt
Khói lên nghi ngút
Là hoa hoắc hương
Nước chảy dầm đường
Là hoa mười tưới
Rủ nhau đi cưới
Là hoa bông dâu (cưới dâu)
Nước chảy rạch sâu
Là hoa muống biển
Rủ nhau đi kiện
Là hoa mít nài (nài nỉ)
Gái mà theo trai
Là hoa phát nhũ (cái vú)
Đêm nằm không ngủ
Là hoa nở ngày
Bán chẳng lìa cây
Là hoa hồng cúc
Nhập giang tuỳ khúc1
Là hoa bông chìu (chiều theo)
Ở mà lo nghèo
Là hoa đu đủ
Đi theo cậu thủ (người đứng đầu)
Là hoa mần quân2
Đánh bạc cố quần
Là bông hoa ngỗ (ngỗ nghịch)
Ngồi mà choán chỗ
Là hoa dành dành (giành giật)
Giận chẳng đua tranh
Là hoa bông ngãi
Bắt đi tha lại
Là hoa phù dung1
Ăn ở theo đường
Là bông hoa thị2
Theo mẹ bán bí
Là hoa thanh tao.3
189. Nghe vẻ nghe ve
Nghe vè cờ bạc
Đầu hôm xao xác
Bạc tốt như tiên
Đêm khuya hết tiền
Bạc như chim cú
Cái đầu sù sụ
Con mắt trõm lơ
Hình đi phất phơ
Như con chó đói
Chân đi cà khói
Dạo xóm dạo làng
Quần rách lang thang
Lấy tay mà túm...
190. Nghe vẻ nghe ve
Nghe vè các rau
Thứ ở hỗn hào
Là rau ngành ngạnh
Trong lòng, không tránh
Vốn thiệt tâm lang
Đất rộng bò ngang
Là rau muống biển
Quan đòi thầy kiện
Bình bát nấu canh
Ăn hơi tanh tanh
Là rau diếp cá
Không ba có má
Rau má mọc bờ
Thò tay sợ dơ
Nó là rau nhớt
Ăn cay như ớt
Vốn thiệt rau răm
Sống trước ngàn năm
Là rau vạn thọ
Tay hay sợ vỡ
Vốn thiệt rau co
Làng bắt chẳng cho
Thiệt là rau húng
Lên chùa mà cúng
Vốn thiệt hành hương
Giục giã buông cương
Là rau mã đề.
191. Nghe vẻ nghe ve
Nghe vè chim chóc
Hay moi hay móc
Vốn thiệt con dơi
Thấy nắng hay phơi
Là con diệc mốc
Lặn theo mấy gốc
Là chim thằng chài
Lông lá thật dài
Là con chim phướn
Rành cả bốn hướng
Là chim bồ câu
Giống lặn thật sâu
Là con cồng cộc
Ăn táp sồng sộc
Là con chim heo
Ham đậu cheo leo
Là chim lá rụng
Cắm đầu muốn thụng
Là chim thầy bói
Hay ăn hay nói
Ấy thật chim quyên
Vừa đứng vừa biên
Là chim học trò
Rủ nhau đi mò
Là con chim ốc
Gõ mõ lốc cốc
Là chim thầy chùa
Tụng kinh bốn mùa
Là chim bìm bịp
Chạy theo không kịp
Là chim hít cô
Bứt mẹ xẻ khô1
Là chim điền điển
Không ăn ngoài biển
Là con le le...
192. Nghe vẻ nghe ve
Nghe vè trái cây
Dây ở trên mâu
Là trái đậu rồng
Có vợ có chồng
Là trái đu đủ
Chặt ra nhiều mủ
Là trái mít ướt
Đầu tựa gà xước
Vốn thiệt trái thơm (dứa)
Cái đầu chơm bơm
Là trái bắp nấu
Rủ nhau làm xấu
Trái cà dái dê
Ngứa mà gãi mê
Là trái mắt mèo
Khoanh tay lo nghèo
Là trái bần1 ổi
Sông sâu chẳng thấy lội
Là trái mãng cầu (cầu sang sông)
Chẳng thấy nàng đâu
Ấy là trái cách (cách xa)
Trong ruột óc ách
Là trái dừa xiêm
Chín thì thâm kim
Chuối già chuối sứ
Tùng tam tụ tứ2
Một lũ dưa gang
Vốn ở miên man (Cao Miên)
Là trái bí rợ
Chẳng nên lễ cúng
Đó là trái sung
Nhỏ mà cay hung
Là trái ớt hiểm
Đánh túc cầu liễm (chơi hốt me)
Vốn là trái me
Nắng chẳng cần che
Là trái rau má (bàn hát)
Rủ nhau chà xát
Vốn là trái chanh
Nhỏ mà làm anh
Trái điều lộn hột
Ăn mà chẳng lột
Chỉ là trái tiêu
Thổi nghe ú liêu
Là trái cóc kèn
Rủ nhau đi rèn
Là trái đầu rựa (rèn dao rựa)
Đua nhau chọn lựa
Cam ngọt cam sành
Chuối già chuối sứ
Những chị lịch sự
Là táo với hồng
Những gái chưa chồng
Muốn bồng muốn lấy.1
193. Nghe vẻ nghe ve
Vè các thứ bánh
Tròn như mặt trăng
Đó là bánh xèo
Có cưới có cheo
Đó là bánh hỏi
Đi không đặng giỏi
Ấy là bánh bò
Ăn không đặng no
Nó là bánh ít
Giống nhau như hịt (hệt)
Chính thức bánh in
Mắc cỡ không nhìn
Là bánh khổ qua
Nấu nếp căng ra
Là bánh xôi nước1
Biết đi biết bước
Đó là bánh chưng (chưn, chân)
Có núm trên lưng
Là bánh nhũ đệ (nhũ: vú)
Mật đường mà chế
Là bánh đa trời
Để đĩa có ngời
Bánh trong, bánh lọc
Giống nó dễ mọc
Chỉ là bánh gừng
Lại cột trên lưng
Là cái bánh tét
Bốn cẳng nó quét
Đó là bánh qui (qui là con rùa)
Hay kiêng hay vì
Là bánh xôi vị (dị)
Bỏ nó trong bị
Đó là bánh bao
Lóng lánh như sao
Là bánh bột báng
Tròn như viên đạn
Đúng là bánh cam
Ăn ở chơm bơm
Thiệt là bánh ổ
Tròn như lỗ dỗ
Là cái bánh căn
Cái mình có rằn
Là bánh da lợn
Trông thấy lợn cợn
Đó là chè khoai
Ăn vào ngứa hoài
Đúng là bánh dứa
Lấy trai có chửa
Là cái bánh bầu
Xe nhợ ma câu
Thiệt là bánh chỉ
Muốn ăn cho kỹ
Thì ních tàu thung
Thiên hạ chẳng ưng
Là cái bánh còng
Xe nhợ mà vòng
Đó là bánh nghệ
Giã ra mà chế
Thiệt là xu xoa
Tưởng nhớ ông bà
Thì ra bánh cúng
Hấp ra có núm
Đúng là bánh trần
Phơi để ngoài sân
Là liếp bánh tráng
Hai mùa sáu tháng
Là bánh trung thu
Đi lọng đi dù
Đó là xôi rượu.
194. Nghe vẻ nghe ve
Vè các loài cá
Cá kình, cá ngạc
Cá nác, cá dưa
Cá voi, cá ngựa
Cá rựa, cá đao
Út sào, bánh lái
Lang hải, cá sơn
Lờn bơn, thác lác
Cá ngác đầy tho
Cá rô, cá sặc
Cá sắc, cá tra
Mồng gà, giảo áo
Cá cháo, cá cơm
Cá mờn, cá mởn
Sặc bướm, chốt hoa
Cá sà, cá mập
Cá tấp, cá sòng
Cá hồng, chim điệp
Cá ép, cá hoa
Bống dừa, bống thệ
Cá bẹ, học trò
Cá vồ, cá đục
Cá nục, lù đù
Cá thu, trèn lá
Bạc má, bạc đầu
Lưỡi trâu, hồng chó
Lò có, lành canh
Chim sành, cá liếc
Cá giếc, cá mè
Cá tre, cá lóc
Cá nóc, thòi lòi
Chìa vôi, cơm lạt
Bống cát, bống kèo
Chim heo, cá chéc
Cá duồng, cá chẽm
Vồ dém, sặc rằn
Mòi đường, bống mú
Trà mú, trà vinh
Cá kình, cá gộc
Cá cốc, cá chày
Cá dày, cá đuối
Cá đối, cá kình
Cá chim, bông vược
Cá nược, cá người
Cá buôi, cá cúi
Cá nhái, bã trầu
Cá nâu, cá dảnh
Hùng hỉnh, tơi bời
Cá khoai, nóc mít
Cá trích, nàng hai
Cá cầy, cá cháy
Cá gáy, cá nhàn
Tra bần, cá nái
Lóc nói, cá hô
Cá ngừ, mang rổ
Cá sủ, cá cam
Cá còm, cá dứa
Cá hố, cá lăng
Cá căn, cá viễn
Rô biển, lốp xơ
Cá bò, chim rắn
Cá phướng, ròng ròng
Trẻn bông trao trảo
Cá sọ, cá nhồng
Lòng tong, mộc tích
Úc phịch, trê bầu
Bông lau, bống trắng
Càn trảng, xanh kỳ
Cá he, cá mại
Mặt quỷ, cá linh
Cá chính, ốc gạo
Thu ảo, cá kè
Cá ve lếp mấu
Tứ mẫu, thia lia
Cá bè, trẽn mễ
Đuôi ó, bè chan
Nóc vàng, cá rói
Cá lỏi, con cù
Rô lờ, trê đấu
Chạch chấu, nhám cào
Tra đầu, cá nhám
Úc núm, cá leo
Cá theo, cá suốt
Cá chốt, cá phèn
Cá diềng, cá lúc
Cá mực, cá mau
Chim sâu, cá hụt
Sóc sọc, cá lầm
Cá rần, cá thiểu
Nhám quéo, chim gian
Cá ong, cá quýt
Cá két, thiều nôi
Bông voi, úc hoác
Cá chạc, cá mòi...
195. Nghé ạ... nghé ơ!
Nghé như ổi chín
Như mây chín chùm
Như chim đựng nước
Như lược chải đầu
Chân trước chân sau
Đủng đa đủng đỉnh
Má đầy núng nính
Nghé đẹp, nghé yêu...
196. Nghé bầu nghé bạn
Trâu cày ruộng cạn
Mẹ cày ruộng sâu
Lúa tốt bằng đầu
Cò bay thẳng cánh
Một sào năm gánh
Một mẫu năm trăm
Một bông lúa chăm
Một trăm hạt thóc
Hạt bằng đấu bảy1
Hạt bằng đầu ba
Hạt bằng trứng gà
Hạt bằng trứng vịt
Hạt bằng trái mít
Hạt bằng bình vôi
Hạt nào vỡ đôi
Bằng nồi gánh nước
Nghé ơi...
197. Nghé bông hay là nghé hoa
Như gà mới nở
Ai nỡ mắng mày
Thấy mạ thấy lúa
Thì quay đầu ra
Thấy năn, thấy cỏ
Thì sà đầu vô
Chủ bắt thì cho
Khách bắt thì chạy
Nghe lời tao dạy
Mới nên thân mày
Nghé ơ...
198. Nghé bổng nghé bông
Mẹ cõng xuống sông
Xem rồng lấy nước
Mẹ gọi tiếng trước
Cất cổ lên trong
Mẹ gọi tiếng sau
Chân lồng lên chạy
Lồng ba lồng bảy
Lồng về với mẹ
Nghé, nghé ơ...
199. Nghé hành, nghé hẹ...
Nghé đi theo mẹ
Được ăn được bú
Nghé đi theo chú
Chú cho ăn khoai
Nghé đi theo ai
Tiêu hành nước mắm
Nghé ơi, nghé ơi...
200. Nghé hành nghé hẹ
Nghé chả theo mẹ
Thì nghé theo đàn
Nghé chớ đi càn
Kẻ gian nó bắt
Nó cắt mất tai
Nó nhai mất đầu
Còn đâu theo mẹ
Ơ... nghé hành nghé hẹ!
201. Nghé hành nghé hụi
Mày chui cụm nào
Chân thấp chân cao
Chân nào theo mẹ
Về làm việc nhẹ
Về tập đi cày
Về tập đi cấy
Cho lúa tốt cây
Cho khoai tốt củ
Nghé đừng đi ngủ
Ngủ quáng ngủ quàng
Mà gặp kẻ gian
Về nhà nó luộc
Nghé ơ...
Nghé lồng chân trước
Nghé lồng chân sau
Chạy về mau mau
Tập cày ruộng nếp
Bánh tét đầy nồi
Nghé ơ... nghé ạ...
202. Nghé ọ nghé ơi
Nghé ăn rơm tươi
Nghé ăn cỏ tốt
Nghé ăn lá tốt
Thì nghé chê cay
Nghé ăn là chay
Thì nghé chê đắng
Nghé ăn lá báng
Thì nghé chê chua
Nghé ăn cơm vua
Thì nghé chê chát
Nghé về gieo hạt
Nghé ăn của nhà
Nghé ăn bát ba
Nghé ăn bát bảy
Nghé nhảy nghé chơi
Nghé ngọ nghé ơi...
Nghé ăn rơm tươi
Nghé ăn cỏ tốt
Nghé đừng ăn hột
Hột chắc phần cha
Hột già phần mẹ
Hột nhẹ vứt đi
Nghé biết ăn chi?
Nghé đừng ăn hột
Nghé ăn cỏ tốt
Nghé ăn rơm tươi
Nghé ơi...
203. Nghé ọ là mẹ con trâu
Lấy da bưng trống lấy đầu thờ vua.
204. Nghé ơ... theo ta
Nghé bông nghé hoa
Như cà mới nở
Mẹ gọi tiếng trước
Cất cổ chạy mau
Mẹ gọi tiếng sau
Chân lồng mà chạy
Có khôn theo mẹ
Có khéo theo đàn
Chớ ăn quấn quàng
Có ngày mất mẹ.
205. Nghé ơi... nghé à
Mày đi theo ta
Đừng theo kẻ trộm
Nó cắt mất rốn
Nó xẻo mất đuôi
Biết lấy cái chi mà đuổi ruồi
Biết lấy cái chi mà đạp bọ
Nghé ơ... nghé ọ...
Gà mất mẹ thì biết khi nào cho khôn
Rổ mất trôn biết khi nào mà đựng
Nghé ơ...
206. Nghé ơ là nghé
Nghé khôn theo mẹ
Nghé dại theo đàn
Nghé chớ ăn càn
Người ta đánh nghé
Một nhát đến tai
Hai nhát đến đầu
Tiền đâu của đâu
Chuộc lấy đầu lâu
Mang về trả mẹ
Nghé ơi là nghé
Nghé, nghé, nghé, nghé...
207. Nghé ơi... theo ta
Nghé bông hay là nghé hoa
Như cà mới nở
Mẹ gọi tiếng trước
Cất cổ chạy mau
Mẹ gọi tiếng sau
Chân lồng mà chạy!
Có khôn thì đi theo mẹ
Có khéo thì đi theo đàn
Chớ ăn quẩn ăn quàng
Có ngày mất mẹ
Việc nặng phần mẹ
Việc nhẹ phần con
Kéo nỉ kéo non
Kéo đến quanh tròn
Mẹ con ta nghỉ
Ông khách hỏi mua
Nhà ta chả bán
Ông khách hỏi gạn
Nhà ta chả cho
Cắt cỏ ăn no
Theo cày đỡ mẹ.
208. Ngồi buồn nói chuyện láo thiên
Hồi tôi còn nhỏ rủ đi khiêng ông trời
Ra đồng thấy muỗi đớp dơi
Bọ hung đám giỗ đi mời ông voi
Nhà tôi có một củ khoai
Cắt năm thúng lớn hẳn hòi vẫn dư
Nhà tôi có bụi khoai từ
Bới lên một củ lăn hư cả vườn
Tôi vừa câu được con lươn
Lấy thịt quết chả, lấy xương đẽo chày
Nhà tôi có chiếc giàng xay
Đầu cong bịt bạc đầu ngay bịt vàng
Nhà tôi có một cái ang
Đổ lúa bảy làng thêm nước còn lưng
Nhà tôi có một bụi gừng
Bới lên một củ ước chừng đòn xeo
Nhà tôi có một con mèo
Bữa mô thèm thịt lên đèo bắt nai
Nhà tôi có một cái chai
Đổ tám thúng mắm thêm hai thùng dầu
Ông già tôi có bộ râu
Bứt đi một sợi đem câu cá chình
Nói ra chị em chớ khinh
Thiên hạ nói láo chớ mình chi tôi.
209. Ngồi buồn đếm vẩy tê tê1
Ba nghìn cái vảy không mê vảy nào
Vua trên cho lính xông vào
Ba nghìn cái vảy lính cào cho vua.
210. Ngồi buồn đốt một đống rơm
Khói bay nghi ngút chẳng thơm chút nào
Khói bay lên tận thiên tào
Ngọc hoàng phán hỏi đứa nào đốt rơm?
211. Nhà ta giàu sang
Có ngô làm vàng
Có sắn làm bạc
Có một đàn hạc
Là đám gà ri
Nhà chạm long li
Đầu đội mũ đỏ
Lọng che ta có
Là cả vòm trời
Sướng nhất trên đời
Là anh cày cuốc.
212. Nhà tôi có một cây cau
Nó cao bằng bốn bằng năm đầu người
Lá thì dài rộng thảnh thơi
Thân thì mạnh mẽ một nơi vững vàng
Trải bao hạ lại thu sang
Mà cau vẫn đứng nghênh ngang giữa trời
Một chiều tôi lại gốc chơi
Thấy đôi chim sẻ đậu rồi lại bay
Vội vàng tôi lánh núp ngay
Chim kia đã đậu ngọn cây chuyện trò
Vợ chồng tiếng nhỏ tiếng to
“Ở đây làm tổ chẳng lo ngại gì”.
213. No lòng phỉ dạ
Là con cá cơm
Không ướp mà thơm
Là con cá ngát
Liệng bay thoăn thoắt
Là con cá chim
Hụt cẳng, chết chìm
Là con cá đuối
Nhiều năm, nhiều tuổi
Là cá bạc đầu
Đủ chữ, đủ câu
Là con cá đối
Nở mai, tàn tối
Là con cá hoa (cá cảnh)
Trắng muốt làn da
Là con út thịt1
Dài lưng, hẹp nách
Là cá lòng tong
Ốm yếu hình dong
Là con cá nhái.
214. Nốc nốc nác nác
Nốc mãi cho to
Nốc no cho tròn
Như hồn bánh rán
Có trước nước sau
Hai hông bằng nhau
Tau về cho sớm...
215. Núi thấp sông cao
Bèo nặng chình chịch
Đá chao bập bềnh.
216. Nực cười cóc nọ leo thang
Chìa vôi hút thuốc, hổ mang ăn trầu.
217. Nực cười thầy bói soi gương
Thầy tu chải chấy, cá mương hoá rồng.
218. Nựng nựng nà nà
Con đi với bà
Chóng ngoan chóng lớn
Chóng lớn đi cày
Lấy đầy bát cơm
Lấy rơm đun bếp
Lớn đi xúc tép
Cho bà bát canh
Lớn đi trồng chanh
Cho bà bát dấm
Lớn con đi tắm
Đỡ phải phiền bà
Nựng nựng nà na...
Chia sẻ với bạn bè của bạn: |