Dịch thuật: Abu Zaytune Usman Ibrahim Kiểm duyệt


Các Câu Nói Của Imam Abu Hanifah Về Đức Tin Iman



tải về 0.64 Mb.
trang2/6
Chuyển đổi dữ liệu27.07.2016
Kích0.64 Mb.
#7117
1   2   3   4   5   6

Các Câu Nói Của Imam Abu Hanifah Về Đức Tin Iman

  1. Ông nói: “Đức tin Iman là sự chứng nhận và tin tưởng”(51).

  2. Ông nói: “Đức tin Iman là chứng nhận bằng chiếc lưỡi, tin tưởng bằng con tim, nhưng chỉ khẳng định một trong hai thì chưa phải là đức Iman”(52). Attahawi đã trích dẫn lời này từ Abu Hanifah và hai người bạn của ông(53).

  3. Abu Hanifah  nói: “Đức tin Iman không tăng cũng không giảm”(54).

Tôi (tác giả) nói: Lời của ông về vấn đề rằng đức tin Iman không có sự tăng giảm cũng như lời của ông về khái niệm đức tin Iman rằng nó là niềm tin bằng con tim và chứng nhận bằng chiếc lưỡi có nghĩa là hành động và việc làm nằm ngoài bản chất thực sự của đức tin Iman. Lời nói này là sự khác biệt giữa khái niệm đức tin của Imam Abu Hanifah với khái niệm đức tin của các vị Imam còn lại như Malik, Ash-Shafi’y, Ahmad, Ishaq, Albukhari cùng với những vị khác, và cái đúng và chân lý là ở những người này.

Và lời nói của Abu Hanifah gần đúng và nó sẽ được ghi cho hai ân phước trong cả hai trường hợp. Và quả thật, Ibnu Abdul-Bar và Ibnu Abu Al’Azz cho biết rằng họ cảm thấy Abu Hanifah đã thu hồi lời nói của ông để quay trở lại với lời nói của đa số các vị Imam còn lại, và Allah là Đấng biết rõ hơn hết(55).


* * *


Những Câu Nói Của Imam Abu Hanifah Về Các Vị Sahabah

  1. Imam Abu Hanifah  nói: “Chúng tôi không đề cập đến một vị Sahabah nào của Thiên sứ e ngoại trừ những điều tốt đẹp”(56).

  2. Ông nói: “Chúng ta không tách mình khỏi bất cứ một vị Sahabah nào của Thiên sứ của Allah e, và chúng ta cũng không chọn lựa vị này và bỏ vị kia”(57).

  3. Ông nói: “Vị trí của một vị trong số họ (các Sahabah) ở nơi Thiên sứ của Allah e, chỉ một giờ tốt đẹp duy nhất của vị đó vượt hơn việc làm tốt đẹp cả đời của ai đó trong số chúng ta cho dù tuổi đời của y có dài bao lâu đi nữa”(58).

  4. Ông nói: “Chúng tôi chứng nhận và khẳng định rằng những người có đức hạnh tốt nhất trong cộng động tín đồ Islam đứng sau Nabi Muhammad e là Abu Bakr Assiddiq, kế đến là Umar, Uthman, Ali theo thứ tự, cầu xin Allah hài lòng về tất cả họ”(59).

  5. Ông nói: “Những người tốt nhất sau Thiên sứ của Allah e là Abu Bakr, Umar, Uthman, Ali, rồi chúng ta dừng lại ở tất cả các vị Sahabah khác của Thiên sứ e, chúng ta không nhắc đến họ ngoại trừ là điều tốt đẹp”(60).

* * *


Ông Ngăn Cấm Sự Ngôn Luận Và Tranh Cãi

  1. Imam Abu Hanifah  nói: “Những người của ngôn luận ở tại Albasrah thì rất nhiều, tôi đã vào nơi đó hơn hai mươi lần, có thể nói tôi đã ở đó một năm hoặc nhiều hay ít hơn, tôi thấy rằng sự ngôn luận được dùng cho mục đính kiến thức tôn giáo”(61).

  2. Ông nói: “Tôi thường cẩn thận xem xét lời nói đến nỗi tôi yêu cầu người hỏi phải hỏi người hiểu biết hơn. Có lần chúng tôi đang ngồi gần chỗ thuyết giảng của Hamad bin Abu Sulayman, có một người đàn bà đến hỏi tôi, bà nói: Một người đàn ông có một người phụ nữ hầu, y muốn ly dị với cô ta, y phải ly dị cô ta bao lần? Thế là tôi không biết trả lời nên tôi bảo bà ta đi hỏi Hamad rồi quay lại cho tôi biết với. Bà ta đi hỏi Hamad và ông nói: Y phải ly dị cô ta trong lúc cô ta đang trong thời gian không có kinh nguyệt, và sự “quan hệ vợ chồng” được tính là một lần ly dị, rồi y bỏ mặc cô ta cho tới khi qua hai kỳ kinh và khi nào cô ta tắm tẩy sạch thân thể thì cô ta được phép lấy chồng. Bà quay lại kể tôi nghe, thế là tôi nói: tôi không cần phải nói gì thêm, và tôi lấy đôi dép và đi ngồi chỗ của Hamad”(62).

  3. Ông nói: “Allah nguyền rủa Amru bin Ubaid bởi vì y đã mở đường cho mọi người đến với ngôn luận về những điều không mang lại hữu ích cho họ”(63).

Và một người đã hỏi ông: “Ông nói gì về những điều mà một số người nói về các vật thể và các vấn đề trừu tượng. Ông nói: (Đó là những lời nói của những nhà triết học, anh phải đi theo dấu chân và đường lối của các vị Salaf, anh hãy cẩn thận mà tránh xa tất cả những gì được đổi mới bởi tất cả những điều đổi mới đều Bid’ah)”(64).

  1. Hamad con trai Imam Abu Hanifah  nói: “Có một ngày nọ, tôi cùng với một nhóm bạn thuộc những người có tài hùng biện và ngôn luận, chúng tôi đang trao đổi và bàn luận về một vấn đề, tôi đã lớn tiếng, ở phía bên kia vách cha tôi nghe thấy và đi ra hỏi tôi: Này Hamad, ai đang ở cùng con vậy? Tôi nói: tôi kể tên những người bạn đang ngồi cùng với tôi. Ông nói: Các con đang nói về điều gì? Tôi nói: Về vấn đề thế này thế này. Ông bảo tôi: Này Hamad, con hãy bỏ đi sự ngôn luận.

Hamad nói: Tôi không hài lòng với người bảo làm một điều gì đó rồi sau đó lại ngăn cản. Thế là tôi nói với ông: Thưa cha, chẳng phải cha đã bảo con về điều này ư? Ông nói: Đúng vậy, nhưng con ơi, hôm nay cha ngăn cản con về điều đó. Tôi nói: Tại sao? Ông nói: Này con trai, quả thật những người bất đồng quan điểm nhau trong các vấn đề là bởi từ lời nói và ngôn luận, thật ra họ đều có chung một câu nói và chung một tôn giáo, nhưng Shaytan khiến họ tranh cãi nhau, nó gieo giữa họ sự thù ghét và bất đồng nhau để rồi họ trở nên không đồng thuận với nhau ... ”(65).

  1. Abu Hanifah nói với Abu Yusuf: “Anh hãy coi chừng, chớ nên nói với dân chúng thông thường (những người dân bình thường không phải là giới nghiên cứu và am hiểu về kiến thức tôn giáo) về các nền tảng giáo lý bằng những lời lẽ mang tính ngôn luận bởi họ là những người chỉ biết bắt chước theo anh, kẻo họ sẽ bận rộn bởi điều đó”(66).

Đây là một số câu nói của Abu Hanifah  cũng như những tư tưởng về đức tin của ông về các vấn đề nền tảng tôn giáo, và sự nhìn nhận của ông về ngôn luận và tranh cãi trong tôn giáo.

* * *



Hệ Phái Giáo Lý Của Imam Malik Bin Anas

  • Những câu nói của ông về Tawhid:

  1. Al-Harawi thuật lại từ Ash-Shafi’y: Malik được hỏi về sự ngôn luận và Tawhid thì ông nói: “Không thể nghĩ rằng Nabi e chỉ dạy cộng đồng tín đồ của Người việc tẩy sạch thân thể mà không chỉ dạy họ Tawhid, và Tawhid chính là điều mà Nabi e đã nói:

« أُمِرْتُ أَنْ أُقَاتِلَ النَّاسَ حَتَّى يَقُولُوا لاَ إِلَهَ إِلاَّ اللهُ »

Ta được lệnh chiến đấu với nhân loại cho tới khi nào họ nói “لاَ إِلَهَ إِلاَّ اللهُ” – “Không có Thượng Đế đích thực nào khác ngoài Allah(67). Bởi thế, tài sản và sinh mạng sẽ không được bảo toàn ngoại trừ phải chứng thực Tawhid”(68).



  1. Học giả Adda-rul-qutni trích dẫn lời ông Al-Waleed bin Muslim: “Tôi đã hỏi Malik, Athawri, Al-Awza’i và Allayth bin Sa’ad các thông tin về các thuộc tính (của Allah) thì họ nói: Các người hãy theo đúng những gì được thông tin”(69).

  2. Học giả Ibnu Abdul Bar nói: “Người ta hỏi Malik rằng có nhìn thấy Allah vào Ngày Phục Sinh Không? Ông trả lời: Có. Allah, Đấng Tối Cao đã phán:

﴿ وُجُوهٞ يَوۡمَئِذٖ نَّاضِرَةٌ ٢٢ إِلَىٰ رَبِّهَا نَاظِرَةٞ ٢٣ ﴾ [سورة القيامة: 22 ، 23]

{Ngày hôm đó, có những gương mặt sáng ngời nhìn ngắm Thượng Đế của họ trong niềm vui sướng.} (Chương 75 – Al-Qiyamah, câu 22, 23).

Và Ngài phán bảo với một nhóm người khác:

﴿ كَلَّآ إِنَّهُمۡ عَن رَّبِّهِمۡ يَوۡمَئِذٖ لَّمَحۡجُوبُونَ ١٥ ﴾ [سورة المطففين: 15]

{Nhất định không! Ngày đó, chúng (những kẻ vô đức tin) sẽ bị che khuất khỏi Thượng Đế của chúng} (Chương 85 – Al-Mutaffifin, câu 15)”(70).

Học giả Al-Qadhi Iyadh trích dẫn lời của hai ông Ibn Nafia(71) và Ashhab(72) trong Tartib Al-Madarik(73): “Một trong số họ đã bổ sung lời của người kia rằng này Abu Adullah, {Ngày hôm đó, có những gương mặt sáng ngời nhìn ngắm Thượng Đế của họ trong niềm vui sướng.} (Chương 75 – Al-Qiyamah, câu 22, 23) có nghĩa là họ ngắm nhìn trực tiếp Thượng Đế ư? Malik nói: Đúng vậy, họ ngắm nhìn bằng đôi mắt của họ. Sao có một nhóm người nói rằng đó không phải ngắm nhìn Allah mà ý nghĩa ở đây là sự trông đợi phần ân thưởng? Ông nói: Họ đã phủ nhận điều đó thôi chứ sự thật là ngắm nhìn Allah, chẳng lẽ anh đã không nghe lời phán của Allah về câu nói của Nabi Musa u:

﴿ رَبِّ أَرِنِيٓ أَنظُرۡ إِلَيۡكَۚ ﴾ [سورة الأعراف: 143]

{Lạy Thượng Đế của bề tôi, xin Ngài hãy cho bề tôi được ngắm nhìn Ngài} (Chương 7 – Al’Araf, câu 143).

Anh có thấy rằng Musa đã hỏi xin Thượng Đế của Người điều không thể? Thế nên Allah đã phản bảo Người:

﴿ لَن تَرَىٰنِي ﴾ [سورة الأعراف: 143]

{Ngươi không thể nhìn thấy TA} (Chương 7 – Al’Araf, câu 143), có nghĩa là Ngươi không thể nhìn thấy TA (Allah) trên cõi đời trần gian này bởi vì nó là cõi sẽ bị tiêu vong, không thể nhìn thấy vật ở cõi vĩnh hằng bằng vật ở cõi tiêu vong, nhưng khi nào họ chuyển sang Cõi Vĩnh Hằng thì họ sẽ có thể nhìn ngắm những thứ vĩnh hằng bởi vật vĩnh hằng. Tuy nhiên, Allah phán:



﴿ كَلَّآ إِنَّهُمۡ عَن رَّبِّهِمۡ يَوۡمَئِذٖ لَّمَحۡجُوبُونَ ١٥ ﴾ [سورة المطففين: 15]

{Nhất định không! Ngày đó, chúng (những kẻ vô đức tin) sẽ bị che khuất khỏi Thượng Đế của chúng} (Chương 85 – Al-Mutaffifin, câu 15).



  1. Abu Na’im thuật lại lời của Ja’far bin Abdullah: “Có lần, trong lúc chúng tôi đang ngồi cùng với Malik bin Anas thì có một người đàn ông đến gặp ông, nói: Này Abu Abdullah, Đấng Arrahman (Độ Lượng) ngự trên chiếc Ngai Vương, Ngự như thế nào vậy?”. Thế là Malik đã giận dữ, ông chưa từng giận dữ về vấn đề gì ngoài vấn đề này. Ông nhìn xuống đất và cọ qua cọ lại khúc cây trầm (dùng để chà răng) lên mặt đất đến nỗi mồ hôi toát ra, sau đó ông ngẩng đầu lên và ném khúc cây trầm, nói: Như thế nào thì không thể hình dung tới được, nhưng việc ngự trên không phải là chưa rõ và đức tin vào điều đó là bắt buộc còn gặng hỏi như thế nào là điều Bid’ah, và tôi nghĩ rằng anh thuộc những người Bid’ah, rồi ông bảo người đàn ông đó đi ra”(74).

  2. Abu Na’im trích dẫn lời của Yahya bin Arrabia: “Có lần, tôi đang ở cùng với Malik bin Anas thì có một người đàn ông vào gặp ông nói: Này Abu Abdullah, ông nói gì về người nói rằng Qur’an là tạo vật? Malik nói: Zandiq(75), hãy giết chết y. Người đàn ông đó nói: Này Abu Abdullah, tôi chỉ nói lại lời tôi đã nghe thôi. Malik nói: Tôi chưa nghe bất cứ ai nói mà chỉ nghe từ anh thôi, câu nói này nghiêm trọng lắm”(76).

  3. Ibnu Abdul Bar trích lời của Abdullah bin Nafia: “Malik bin Anas nói: ai nói Qur’an là tạo vật thì phải bị đánh thật đau và phải bị giam cầm cho tới khi y hối cải”(77).

  4. Abu Dawood trích dẫn lời của Abdullah bin Nafia: “Malik nói: Allah ở trên trời và kiến thức của Ngài ở khắp mọi nơi”(78).

  • Các câu nói của ông về sự tiền định:

  1. Abu Na’im trích dẫn lời Ibnu Wahb(79): “Tôi đã nghe Malik nói với một người đàn ông: Hôm qua anh đã hỏi tôi về sự tiền định? Người đàn ông đó nói: Đúng vậy. Malik nói: Quả thật, Allah, Đấng Tối Cao đã phán:

﴿ وَلَوۡ شِئۡنَا لَأٓتَيۡنَا كُلَّ نَفۡسٍ هُدَىٰهَا وَلَٰكِنۡ حَقَّ ٱلۡقَوۡلُ مِنِّي لَأَمۡلَأَنَّ جَهَنَّمَ مِنَ ٱلۡجِنَّةِ وَٱلنَّاسِ أَجۡمَعِينَ ١٣ ﴾ [سورة السجدة: 13]

{Và nếu muốn, chắc chắn TA (Allah) đã ban cho mỗi người (linh hồn) chỉ đạo của y, nhưng lời phán từ TA (về những kẻ tội lỗi) sẽ thể hiện đúng sự thật: “TA sẽ giam chung loài Jinn và loài người vào đầy Hỏa ngục”.} (Chương 32 – Assajdah, câu 13).

Do đó, bắt buộc sự việc xảy ra theo đúng như những gì Allah, Đấng Tối Cao đã phán”(80).


  1. Al-Qadhi Iyadh nói: “Imam Malik được hỏi nhóm người Qadriyah là ai thì ông nói: đó là những người nói rằng Allah đã tạo ra hành động tội lỗi và bất tuân. Và tương tự, khi được hỏi về nhóm người Qadriyah trong một lần khác thì ông nói: Họ là những người nói rằng khả năng thuộc về bản thân họ, nếu họ muốn thì tuân lệnh và nếu muốn thì họ bất tuân”(81).

  2. Ibnu Abu Asim trích lời từ Saeed bin Abdul-Jabbar: “Tôi đã nghe Malik bin Anas nói: Quan điểm của tôi về họ là họ phải hối cải, nếu họ ăn năn sám hối thì tốt còn không thì phải giết họ - tức nhóm người Qadriyah”(82).

  3. Ibnu Abdul Bar nói: “Malik nói: Tôi không thấy ai thuộc thành phần Qadriyah ngoại trừ là những người ngớ ngẩn, thiếu suy nghĩ và lố bịch”(83).

  4. Ibnu Abu Asim trích dẫn lời Marwan bin Muhammad Atta-tiri: “Tôi đã nghe có người hỏi Malik bin Anas về việc kết hôn với người thuộc phái Qadriyah thì ông đọc câu Kinh:

﴿ وَلَعَبۡدٞ مُّؤۡمِنٌ خَيۡرٞ مِّن مُّشۡرِكٖ ﴾ [سورة البقرة: 221]

{Chắc chắn người bề tôi có đức tin tốt hơn người thờ đa thần} (Chương 2 – Al-Baqarah, câu 221) ... ”(84).



  1. Al-Qadhi Iyadh nói: “Malik nói: Không được phép tham gia cùng với người thuộc hệ phái Qadriyah khi được họ mời, kể cả người Rafidhah(85) và Khawa-rij(86)(87).

  2. Al-Qadhi Iyadh nói: “Malik được hỏi về nhóm người Qadriyah rằng không chấp nhận lời nói của họ? Ông nói: Đúng nếu như biết rõ y đi theo trường phái đó. Và trong một lời dẫn khác thì ông nói: không được dâng lễ nguyện Salah theo sau họ, không chấp nhận hadith nào từ họ và nếu như họ chết trong xứ Islam thì hãy trục xuất họ ra khỏi nơi đó”(88).

  • Các câu nói của ông về đức tin Iman:

  1. Ibnu Abdul Bar trích dẫn lỡi của Abdur – Razzaq bin Hamam: “Tôi đã nghe Ibnu Juraij(89), Sufyan Aththawri, Ma’mar bin Ra-shid, Sufyan bin Uyaynah, và Malik bin Anas nói: Đức tin Iman là nói và hành động, nó có tăng và có giảm”(90).

  2. Abu Na’im trích lời Abdullah bin Nafia: “Malik bin Anas nói: Đức tin Iman là nói và hành động”(91).

  3. Ibnu Abdul Bar trích dẫn lời Ashhab bin Abdul-Aziz: “Malik nói: Mọi người đã dâng lễ nguyện Salah hướng về Baitul Maqdis – Jerusalem trong suốt mười sáu tháng, sau đó họ được lệnh hướng về Baitul-Haram (ngôi Đền Ka’bah), Allah, Đấng Tối Cao phán:

﴿ وَمَا كَانَ ٱللَّهُ لِيُضِيعَ إِيمَٰنَكُمۡۚ ﴾ [سورة البقرة: 143]

{Và Allah không làm cho đức tin của các ngươi thành vô nghĩa} (Chương 2 – Albaqarah, câu 143). Tức Allah không cho việc dâng lễ nguyện Salah hướng về Baitul Maqdis của các ngươi thành vô nghĩa. Quả thật tôi phải nhắc đến câu nói của nhóm người Marji-ah(92): Quả thật, lễ nguyện Salah không thuộc đức tin Iman”(93).



  • Các câu nói của ông về Sahabah:

  1. Abu Na’im trích dẫn lời của Abdullah Al’Anbary(94): “Malik bin Anas nói: Ai chê bai một ai đó trong số các vị Sahabah của Thiên sứ của Allah e hoặc trong lòng có một sự oán thù nào đó với họ thì người đó không có quyền chia sẽ chiến lợi phẩm cùng với những người Muslim. Allah, Đấng Tối Cao phán:

﴿ وَٱلَّذِينَ جَآءُو مِنۢ بَعۡدِهِمۡ يَقُولُونَ رَبَّنَا ٱغۡفِرۡ لَنَا وَلِإِخۡوَٰنِنَا ٱلَّذِينَ سَبَقُونَا بِٱلۡإِيمَٰنِ وَلَا تَجۡعَلۡ فِي قُلُوبِنَا غِلّٗا لِّلَّذِينَ ءَامَنُواْ رَبَّنَآ إِنَّكَ رَءُوفٞ رَّحِيمٌ ١٠ ﴾ [سورة الحشر: 10]

{Và những ai đến sau họ cầu nguyện: “Lạy Thượng Đế của bầy tôi! Xin Ngài tha thứ cho bầy tôi và cho những người anh em đã tin tưởng trước bầy tôi và xin Ngài chớ đắt trong lòng bầy tôi nỗi oán thù đối với những người đã tin tưởng bởi vì quả thật Ngài Rất mực Nhân Từ, Rất mức Khoan Dung.} (Chương 2 – Al-Hashr, câu 10).

Do đó, người nào chê bai họ hoặc trong lòng có sự thù ghét họ thì người đó không được hưởng quyền trong chiến lợi phẩm”(95).


  1. Abu Na’im trích dẫn lời của một người trong số đứa con của Azzubair96: “Có lần chúng tôi ở cùng với Malik thì mọi người đề cập đến một người chê bai các vị Sahabah của Thiên sứ e, thế là Malik đọc câu Kinh:

﴿ مُّحَمَّدٞ رَّسُولُ ٱللَّهِۚ وَٱلَّذِينَ مَعَهُۥٓ أَشِدَّآءُ عَلَى ٱلۡكُفَّارِ رُحَمَآءُ بَيۡنَهُمۡۖ تَرَىٰهُمۡ رُكَّعٗا سُجَّدٗا يَبۡتَغُونَ فَضۡلٗا مِّنَ ٱللَّهِ وَرِضۡوَٰنٗاۖ سِيمَاهُمۡ فِي وُجُوهِهِم مِّنۡ أَثَرِ ٱلسُّجُودِۚ ذَٰلِكَ مَثَلُهُمۡ فِي ٱلتَّوۡرَىٰةِۚ وَمَثَلُهُمۡ فِي ٱلۡإِنجِيلِ كَزَرۡعٍ أَخۡرَجَ شَطۡ‍َٔهُۥ فَ‍َٔازَرَهُۥ فَٱسۡتَغۡلَظَ فَٱسۡتَوَىٰ عَلَىٰ سُوقِهِۦ يُعۡجِبُ ٱلزُّرَّاعَ لِيَغِيظَ بِهِمُ ٱلۡكُفَّارَۗ ﴾ [سورة الفتح: 29]

{Muhammad là sứ giả của Allah. Và những ai đi theo y thì rất nghiêm khắc với những kẻ vô đức tin nhưng rất thương xót lẫn nhau. Ngươi (Muhammad) sẽ thấy họ cúi đầu và quỳ lạy vì họ muốn tìm kiếm hồng phúc và sự hài lòng nơi Allah. Dấu vết của họ nổi trên gương mặt của họ qua tì vết của việc phủ phục. Đó là hình ảnh của họ (được mô tả) trong Kinh Tawrah; và hình ảnh của họ thì như một hạt giống đâm ra chồi và trở thành cứng, và dày đặc và đứng thẳng trên thân cây của nó, làm đẹp mắt và mát lòng người gieo. Kết quả là nó làm cho những kẻ không có đức tin thù hận họ.} (Chương 48 – Al-Fath, câu 29).



Malik nói: Ai mà trong lòng của họ có sự thù ghét một ai đó trong số các vị Sahabah của Thiên sứ e thì quả thật y là kẻ mà câu Kinh muốn nói”(97).

  1. Al-Qadhi Iyadh trích dẫn lời của Ashhab bin Abdul-Aziz: “Có lần chúng tôi đang ở cùng với Malik thì có một người đàn ông thuộc nhóm người theo hệ phái Alawi(98) đứng dậy hỏi - những người này từng đón nhận buổi thuyết giảng của Malik –

  • Y hỏi: Ai là người tốt đẹp nhất sau Thiên sứ của Allah e?

  • Malik nói: Abu Bakr.

  • Người Alawi nói: Kế đến là ai?

  • Malik nói: Umar.

  • Người Alawi nói: Kế đến là ai?

  • Malik nói: Vị Khalifah bị ám sát, Uthman.

  • Người Alawi nói: Thề bởi Allah, tôi sẽ không bao giờ ngồi nghe ông thuyết giảng nữa.

  • Malik nói: Tùy sự lựa chọn ở nơi anh.”(99).

  • Ông ngăn cấm sự ngôn luận và tranh cãi trong tôn giáo:

  1. Ibnu Abdul Bar trích dẫn lời Mus’ab bin Abdullah Azzubair(100): “Malik bin Anas từng nói: Hùng biện và ngôn luận trong tôn giáo, tôi ghét nó và những cư dân xứ sở của chúng, tôi vẫn luôn ghét nó và ngăn cấm nó, chẳng hạn như lời hùng biện về các quan điểm của những nhóm người Jamiyah(101), Qadriyah cùng với những nhóm người lệch lạc tương tự, tôi không thích sự ngôn luận trừ những điều có liên quan đến thực hành, riêng đối với sự ngôn luận trong tôn giáo của Allah và về Allah, Đấng Tối Cao thì sự im lặng là điều yêu thích hơn đối với tôi bởi vì tôi thấy người dân xử sở của tôi đều ngăn cấm hùng biện trong đạo trừ những gì liên quan đến việc làm”(102).

  2. Abu Na’im trích lời Abdullah bin Nafia: “Tôi nghe Malik nói: Nếu một người phạm tất cả những đại trọng tội sau khi đã không làm điều Shirk với Allah rồi tránh xa những việc làm tùy tiện và Bid’ah – ông đề cập đến sự hùng biện và ngôn luận – thì cũng sẽ được vào Thiên Đàng”(103).

  3. Al-Harawi trích dẫn lời Ishaq bin Ysa(104): “Malik nói: Ai học đạo bằng sự hùng biện là người Zandiq, ai tìm kiếm tiền bạc của cải bằng phương thức hóa học (muốn biến chì thành vàng) thì sẽ cháy túi, và ai tìm kiếm sự khó hiểu của Hadith là nói dối”(105).

  4. Al-Khatib trích dẫn lời Ishaq bin Ysa: “Tôi nghe Malik bin Anas chỉ trích việc tranh luận trong tôn giáo, ông nói: Mỗi khi có một người tranh luận giỏi hơn người kia đến với chúng tôi là người đó muốn trả lại những gì mà đại Thiên Thần Jibril đã mang đến cho Nabi e”(106).

  5. Al-Harawi trích dẫn lời Abdurrahman bin Mahdi: “Tôi đi vào gặp Malik lúc đó đang có một người hỏi ông và ông nói: E rằng anh là người đồng hành với Amru bin Ubaid, Allah nguyền rủa Amru bin Ubaid bởi vì y đã sáng lập ra những cái mới từ sự hùng biện và ngôn luận, nếu hùng biện và ngôn luận là kiến thức tôn giáo thì chắc chắn các vị Sahabah cũng như các vị Tabieen đã nói về nó giống như họ nói về các giáo luật”(107).

  6. Al-Harawi trích dẫn lời Ashhab bin Abdul-Aziz: “Tôi nghe Malik nói: Các người hãy cẩn thận tránh xa những điều Bid’ah. Có người hỏi: Này Abu Abdullah, những điều Bid’ah là gì? Ông nói: Những người Bid’ah là những người nói, bàn tán và suy luận về các tên gọi của Allah cũng như các thuộc tính của Ngài, về lời nói của Ngài, kiến thức của Ngài và Quyền năng của Ngài, họ không im lặng về những điều mà các vì Sahabah, các vị Tabieen cũng như những ai theo con đường chân lý của họ đã im lặng”(108).

  7. Abu Na’im trích dẫn lời của Ash-Shafi’y: “Malik bin Anas, khi mà có ai đó thuộc những người có tư tưởng lệch lạc đến gặp ông thì ông nói: Quả thật tôi đi theo những gì được trình bày rõ ràng từ Thượng Đế của tôi và tôn giáo của tôi, còn anh là người ngờ vực và mơ hồ, cho nên anh hãy đi tìm người ngờ vực và mơ hồ để tranh luận với người đó”(109).

  8. Ibnu Abdul Bar trích dẫn lời Muhammad bin Ahmad bin Khuwaiz Mindar, người Ai cập thuộc hệ phái Maliky được nói trong Kitab Al-Ijarat: “Malik nói: Không được phép mượn một thứ gì từ các sách lệch lạc, Bid’ah, thuật chiêm tinh. Và ông đã đưa ra tên các sách rồi ông nói: Các sách của những người lệch lạc, những người Bid’ah đối với chúng tôi là những cuốn sách hùng biện và ngôn luận từ nhóm người Mu’tazilah và những nhóm người lệch lạc khác, và việc mượn chúng là điều không hợp giáo luật”(110).

Trên đây là câu nói cũng như sự nhìn nhận của Imam Malik về Tawhid, Sahabah, đức tin Iman, hùng biện và ngôn luận cũng như một số vấn đề khác.
Hệ Phái Giáo Lý Của Imam Ash-Shafi’y

  • Các câu nói của ông về Tawhid:

  1. Albayhaqi trích dẫn lời của Arrabia bin Sulayman: “Ash-Shafi’y nói: Người nào thề bởi Allah hoặc bởi tên trong các tên gọi của Ngài rồi phá hủy lời thề thì người đó phải chịu phạt Kaffarah, còn ai thề bởi một thứ gì khác với Allah như y nói: thề bởi ngôi đền Ka’bah, thề bởi cha tôi hoặc thề bởi cái này cái kia rồi phá hủy lời thề thì không cần phải thực hiện Kaffarah ... và việc thề bởi ai (vật gì) khác ngoài Allah thì đó là điều đáng ghét bị nghiêm cấm dựa theo lời di huấn của Thiên sứ e:

« إِنَّ اللهَ عَزَّ وَجَلَّ نَهَاكُمْ أَنْ تَحْلِفُوا بِآبَائِكُمْ فَمَنْ كَانَ حَالِفًا فَلْيَحْلِفْ بِاللهِ أَوْ لِيَسْكُتْ »

Quả thật, Allah, Đấng Tối Cao nghiêm cấm các ngươi thề thốt bởi ông cha của các ngươi, bởi thế, người nào muốn thề thì hãy thề bởi Allah hoặc im lặng(111)....”(112).

Ash-Shafi’y giải thích rằng bởi vì các tên gọi của Allah không phải là tạo vật, bởi thế người nào thề bởi tên của Allah rồi phá hủy lời thề thì bắt buộc phải thực hiện Kaffarah(113).


  1. Ibnu Al-Qayyim trích dẫn lời của Ash-Shafi’y trong Ijtima’ Al-Juyush: “Câu nói trong Sunnah mà tôi đi theo, cũng như tôi thấy các bạn đồng hành của tôi đi theo, và những học giả chuyên về Hadith đi theo, những người mà tôi nhìn thấy họ và lấy từ họ như Sufyan, Malik cùng với những người khác, đó là chứng nhận rằng không có Thượng Đế đích thực nào khác ngoài Allah và Muhammad là Thiên sứ của Allah, và Allah, Đấng Tối Cao ở trên chiến Ngài vương của Ngài trên trời, Ngài tiếp cận tạo vật của Ngài theo cách mà Ngài muốn, và Allah đi xuống tầng trời hạ giới theo cách mà Ngài muốn”(114).

  2. Azzahabi trích dẫn lời của Al-Muzni: “Tôi nói: Nếu có một người lấy một điều gì đó từ lương tâm của tôi và điều liên quan đến tấm trí của tôi trong vấn đề Tawhid thì đó là Ash-Shafi’y. Tôi đến gặp ông trong lúc ông đang ở trong Masjid Ai Cập. Tôi ngồi theo kiểu quì gối trước mặt ông, tôi nói: Trong tâm trí tôi lóe lên một vấn đề trong Tawhid, và tôi biết rằng không ai biết được kiến thức của ông, vậy ông có những gì? Thế là ông giận dữ rồi ông nói: Anh có biết anh đang ở đâu không? Tôi nói: Vâng có. Ông nói: Đây chính là nơi mà Allah đã nhấn chìm Fir’aun, có phải Thiên sứ của Allah e ra lệnh cho anh hỏi về điều đó ư? Tôi nói: Không. Ông nói: Có phải các vị Sahabah đã nói về điều đó không? Tôi nói: Không. Ông nói: Anh có biết số lượng các ngôi sao trên trời không? Tôi nói: Không. Ông nói: Một số tinh tú, anh có biết hình dáng, cách chúng di chuyển và chúng được tạo hóa từ cái gì anh có biết không? Tôi nói: Không. Ông nói: Nhự vậy, những thứ trong tạo vật mà anh có thể nhìn thấy bằng đôi mắt của anh nhưng lại không biết thì sao anh lại nói về kiến thức của Đấng Tạo Hóa chúng?

Sau đó, ông hỏi tôi một vấn đề trong Wudu, tôi đã nói sai, ông đã phân nó ra thành bốn phương diện nhưng tôi vẫn không nói đúng được một điều gì. Thế là ông nói: Điều mà anh cần mỗi ngày năm lần là bỏ qua việc tìm hiểu về kiến thức của Allah mà hãy biết trách nhiệm của anh đối với Đấng Tạo Hóa, khi nào anh cảm thấy trong tâm trí của anh có suy nghĩ về điều đó thì anh hãy trở về với lời phán của Allah, Đấng Tối Cao:

﴿ وَإِلَٰهُكُمۡ إِلَٰهٞ وَٰحِدٞۖ لَّآ إِلَٰهَ إِلَّا هُوَ ٱلرَّحۡمَٰنُ ٱلرَّحِيمُ ١٦٣ إِنَّ فِي خَلۡقِ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِ وَٱخۡتِلَٰفِ ٱلَّيۡلِ وَٱلنَّهَارِ وَٱلۡفُلۡكِ ٱلَّتِي تَجۡرِي فِي ٱلۡبَحۡرِ بِمَا يَنفَعُ ٱلنَّاسَ وَمَآ أَنزَلَ ٱللَّهُ مِنَ ٱلسَّمَآءِ مِن مَّآءٖ فَأَحۡيَا بِهِ ٱلۡأَرۡضَ بَعۡدَ مَوۡتِهَا وَبَثَّ فِيهَا مِن كُلِّ دَآبَّةٖ وَتَصۡرِيفِ ٱلرِّيَٰحِ وَٱلسَّحَابِ ٱلۡمُسَخَّرِ بَيۡنَ ٱلسَّمَآءِ وَٱلۡأَرۡضِ لَأٓيَٰتٖ لِّقَوۡمٖ يَعۡقِلُونَ ١٦٤ ﴾ [سورة البقرة: 163، 164]

{Và Đấng thờ phượng của các ngươi là Thượng Đế duy nhất, không có Thượng Đế đích thực nào khác ngoài Ngài, Đấng rất mực Nhân từ, rất mực Khoan dung. Quả thật, trong việc tạo hóa các tầng trời và trái đất, việc luân chuyển ngày đêm, việc các chiếc tàu vượt trùng dương làm lợi cho nhân loại, việc Allah ban nước mưa từ trên trời xuống làm cho mảnh đất chết khô sống lại, việc Ngài rải tung đủ loại sinh vật khắp mặt đất, và việc chuyển hướng các luồng gió và luồng mây mà Ngài chế ngự giữa trời và đất, tất cả là những Dấu hiệu (nhận biết Allah để tăng thêm đức tin Iman) cho những người biết suy ngẫm.} (Chương 2 – Albaqarah, câu 163, 164).

Do đó, hãy dẫn chứng để hiểu Allah qua các tạo vật của Ngài, chớ đừng lo nghĩ đến những điều mà tâm trí của anh không thể với tới được.”(115).


  1. Ibnu Abdul Bar trích dẫn lời của Yunus bin Abdul’Ala(116): “Tôi nghe Ash-Shafi’y nói: Khi nào anh nghe một người nói một cái tên mà nó không được gọi hoặc một điều gì đó mà nó không phải là điều đó thì anh hãy xác nhận rằng y là kẻ Zandiq”(117).

  2. Ash-Shafi’y nói trong cuốn sách Arrisa-lah của ông: “Mọi lời ca ngợi và tán dương kính dâng lên Allah ... Đấng giống như Ngài đã mô tả chính bản thân Ngài và vượt trên những gì mà tạo vật của Ngài mô tả về Ngài”(118).

  3. Azh-Zhahabi trích dẫn trong Assayr của ông lời Imam Ash-Shafi’y: “Chúng tôi khẳng định và thừa nhẫn các thuộc tính này, những thuộc tính được nói trong Qur’an cũng như được di huấn trong Sunnah, và chúng tôi phủ nhận sự so sánh về Ngài giống như Ngài đã phủ nhận điều đó cho chính bản thân Ngài, Ngài phán:

﴿ لَيۡسَ كَمِثۡلِهِۦ شَيۡءٞۖ وَهُوَ ٱلسَّمِيعُ ٱلۡبَصِيرُ ﴾ [سورة الشورى: 11]

{Không có bất cứ thứ gì giống Ngài cả } (Chương 42 – Al-Shura, câu 11).”(119).



  1. Ibnu Abdul Bar trích dẫn lời của Arrabia bin Sulayman: “Tôi nghe Ash-Shafi’y nói về lới phán của Allah, Đấng Tối Cao:

﴿ كَلَّآ إِنَّهُمۡ عَن رَّبِّهِمۡ يَوۡمَئِذٖ لَّمَحۡجُوبُونَ ١٥ ﴾ [سورة المطففين: 15]

{Nhất định không! Ngày đó, chúng (những kẻ vô đức tin) sẽ bị che khuất khỏi Thượng Đế của chúng} (Chương 83 – Al-Mutaffifin, câu 15). Chúng ta biết được qua lời phán này rằng sau đó sẽ có một nhóm người sẽ không bị che khuất, họ sẽ ngắm nhìn Ngài, họ không bị tác hại khi nhìn ngắm Ngài”(120).



  1. Al-La-laka-i trích dẫn lời của Arrabia bin Sulayman: “Có lần tôi đang ở cùng với Muhammad bin Idris Ash-Shafi’y, có một bức thông điệp gởi đến ông trong đó có câu hỏi: Ông nói gì về lời phán của Allah {Nhất định không! Ngày đó, chúng (những kẻ vô đức tin) sẽ bị che khuất khỏi Thượng Đế của chúng} (Chương 83 – Al-Mutaffifin, câu 15). Ash-Shafi’y nói: Khi Ngài che khuất những người này trong sự giận dữ thì đó là bằng chứng khẳng định rằng quả thật họ sẽ nhìn thấy Ngài trong sự hài lòng của Ngài. Tôi (Arrabia) nói: Này Abu Abdullah anh nói như vậy sao? Ông nói: Vâng, tôi thờ phượng Allah với điều này”(121).

  2. Ibnu Abdul Bar trích dẫn lời của Al-Jarawadi(122): “Nhắc đến Ibrahim bin Isma’il ibnu Ulayyah123 với Ash-Shafi’y thì ông nói: Tôi trái nghịch với ông ta trong tất cả mọi điều, và trong câu nói về lời Tawhid “لَا إِلهَ إلَّا اللهُ” thì tôi không nói giống như y nói. Tôi thì nói: Không có Thượng Đế đích thực nào khác ngoài Allah, Đấng đã nói chuyện với Musa u qua cách nói thực sự từ phía sau bức màn; còn y thì nói không có Thượng Đế đích thực nào ngoài Allah, Đấng đã tạo ra lời nói và làm cho Musa nghe từ phía sau bức màn”(124).

  3. Al-La-laka-i trích dẫn lời của Arrabia bin Sulayman: “Ash-Shafi’y nói: Ai nói Qur’an là tạo vật thì người đó là Kafir (kẻ vô đức tin)”(125).

  4. Albayhaqi trích dẫn lời của Abu Muhammad Azzubair: “Một người đàn ông nói với Ash-Shafi’y rằng ông hãy cho tôi biết Qur’an có phải là Đấng Tạo Hóa không? Ông nói: Lạy Allah! Không. Người đàn ông đó nói: Vậy Nó có phải là tạo vật không? Ông nói: Lạy Allah! Không. Người đàn ông đó nói: Thế Nó không phải là tạo vật? Ông nói: Lạy Thượng Đế! Đúng vậy. Người đàn ông đó hỏi: Đâu là bằng chứng nói Nó không phải là tạo vật? Ash-Shafi’y ngẩng đầu lên và nói: Anh có thừa nhận rằng Qur’an là lời phán của Allah không? Người đàn ông đó nói: Có. Ash-Shafi’y nói: Allah, Đấng Tối Cao phán:

﴿ وَإِنۡ أَحَدٞ مِّنَ ٱلۡمُشۡرِكِينَ ٱسۡتَجَارَكَ فَأَجِرۡهُ حَتَّىٰ يَسۡمَعَ كَلَٰمَ ٱللَّهِ ﴾ [سورة التوبة: 6]

{Và nếu có một người dân đa thần nào đến xin Ngươi chỗ tị nạn thì hãy che chở giúp y mãi cho đến khi y thấm nhuần lời phán của Allah} (Chương 9 – Attawbah, câu 6).



﴿ وَكَلَّمَ ٱللَّهُ مُوسَىٰ تَكۡلِيمٗا ١٦٤ ﴾ [سورة النساء: 164]

{ Và Allah đã nói chuyện trực tiếp với Musa. } (Chương 4 – Annisa, câu 164).

Ash-Shafi’y nói: Anh có khẳng định và thừa nhận Allah đã có và lời nói của Ngài đã có hay Allah đã có nhưng lời nói của Ngài chưa có? Người đàn ông đó nói: Allah đã có và lời của Ngài đã có. Ash-Shafi’y mỉm cười nói: Này hỡi những người Kufiyun, các người mang đến cho tôi một lời nói thật vĩ đại, nếu các người xác nhận rằng Allah đã có trước tất cả mọi thứ và lời nói của Ngài đã có thì tại sao các người lại nói: lời nói của Allah là Allah hoặc là cái gì khác không thuộc Allah? Thế là người đàn ông đó im lặng và ra đi”(126).


  1. Và trong một phần quan điểm và khái niệm đức tin được cho là của Ash-Shafi’y, do ông Abu Talib Al-Asha-ry(127) trích dẫn, ông nói: Quả thật, khi được hỏi về các thuộc tính của Allah, Đấng Tối Cao và nên tin vào những gì từ các thuộc tính đó thì ông nói: “Allah, Đấng Tối Cao và Ân Phúc có những tên gọi và các thuộc tính được nói trong Kinh sách (Qur’an) của Ngài và được Nabi e của Ngài đã thông điệp cho biết, trong tạo vật của Allah, không ai trong cộng động tín đồ của Người có lý luận nếu như Qur’an đã được ban xuống về điều đó cũng như khi câu nói của Nabi e đã được xác thực. Bởi thế, nếu có ai đi ngược lại với điều đó sau khi đã có bằng chứng xác thực thì y là kẻ vô đức tin nơi Allah, còn trường hợp trước khi bằng chứng được xác thực về một thông điệp thì đó là lý do thiếu hiểu biết không bắt tội.

Tương tự như thế, Allah, Đấng Tối Cao thông điệp cho biết rằng Ngài nghe, Ngài có hai tay như Allah đã phán:

﴿ وَٱلسَّمَٰوَٰتُ مَطۡوِيَّٰتُۢ بِيَمِينِهِۦۚ ﴾ [سورة الزمر: 67]

{Và tất cả các tầng trời sẽ được cuộn lại trong Tay Phải của Ngài (Allah)} (Chương 39 – Azzumar, câu 67).

Và quả thật Ngài có gương mặt như Ngài đã phán:

﴿ كُلُّ شَيۡءٍ هَالِكٌ إِلَّا وَجۡهَهُۥۚ ﴾ [سورة القصص: 88]

{Mọi vật đều tiêu tan ngoại trừ Sắc Diện của Ngài} (Chương 28 – Al-Qisas, câu 88).



﴿ وَيَبۡقَىٰ وَجۡهُ رَبِّكَ ذُو ٱلۡجَلَٰلِ وَٱلۡإِكۡرَامِ ٢٧ ﴾ [سورة الرحمن: 27]

{Và Sắc Diện của Thượng Đế của Ngươi (Muhammad), Đấng Quyền uy và Quang Vinh vẫn còn mãi.} (Chương 55 – Arrahman, câu 27).

Và Ngài có bàn chân như Nabi Muhammad e đã nói:

« حَتَّى يَضَعَ رَبُّ الْعِزَّةِ فِيهَا قَدَمَهُ »

... cho tới khi Thượng Đế, Tối Cao và Quyền Lực đặt bàn chân của Ngài lên nó (Hỏa Ngục) ...(128)

Và những người hy sinh trên con đường Chính Nghĩa của Allah, Đấng Tối Cao thì Allah hài lòng với họ khi họ trình diện Ngài, Nabi e nói:

« لَقِيَ اللهَ عَزَّ وَجَلَّ وَهُوَ يَضْحَكُ إِلَيْهِ »

Y (người tử trận vì Chính Nghĩa của Allah) trình diện Allah, Đấng Tối Cao và Ngài sẽ cười với y(129).

Và Ngài đi xuống tầng trời hạ giới mỗi đêm qua lời thông tin của Thiên sứ e, và Ngài không phải chỉ có một mắt như lời của Nabi e đã nói khi Người đề cập đến Dajjal:

« إِنَّهُ أَعْوَرُ ، وَإِنَّ رَبَّكُمْ لَيْسَ بِأَعْوَرَ »

“Quả thật, nó (Dajjal) chỉ có một mắt, còn Thượng Đế của các ngươi không phải là kẻ một mắt”(130).

Và quả thật, vào Ngày Phục Sinh, những người có đức tin sẽ nhìn thấy Thượng Đế của họ với đôi mắt của họ giống như họ nhìn thấy mặt trăng đêm rằm, và quả thật Ngài có các ngón tay như Nabi e đã mách bảo:

« مَا مِنْ قَلْبٍ إِلاَّ بَيْنَ إِصْبَعَيْنِ مِنْ أَصَابِعِ الرَّحْمَنِ »

Tất cả mọi trái tim đều nằm giữa hai ngón tay trong các ngón tay của Đấng Độ Lượng Arrahman(131).

Và quả thật, những ý nghĩa này được chính Allah mô tả cũng như được vị Thiên sứ của Ngài mô tả, cho nên không thể dùng ý nghĩ và tư duy để nhận thức chúng, những gì được thông điệp đến cho chúng ta thì chúng ta hãy hiểu theo những gì chúng ta nghe được, chúng ta khẳng định những thuộc tính này của Allah nhưng phủ nhận sự so sánh giống như Ngài đã phủ nhận điều đó cho chính Ngài khi Ngài phán:

﴿ لَيۡسَ كَمِثۡلِهِۦ شَيۡءٞۖ وَهُوَ ٱلسَّمِيعُ ٱلۡبَصِيرُ ﴾ [سورة الشورى: 11]

{Không có bất cứ thứ gì giống Ngài cả và Ngài là Đấng nghe và thấy} (Chương 42 – Al-Shura, câu 11)... (132).


1   2   3   4   5   6




Cơ sở dữ liệu được bảo vệ bởi bản quyền ©hocday.com 2024
được sử dụng cho việc quản lý

    Quê hương