Dapandethi. Blogspot. Com đẠi học quốc gia hà NỘi trưỜng đẠi học khoa học xã HỘi và nhân văn khoa báo chí


CHƯƠNG II – XU HƯỚNG CỤ THỂ VỚI TỪNG LOẠI HÌNH



tải về 460.84 Kb.
trang2/4
Chuyển đổi dữ liệu07.07.2016
Kích460.84 Kb.
#1424
1   2   3   4

CHƯƠNG II – XU HƯỚNG CỤ THỂ VỚI TỪNG LOẠI HÌNH


  1. Đối với báo in

Trong xã hội hiện đại, những phương tiện truyền thông có lợi thế về tính nhanh nhạy ngày càng được công chúng quan tâm nhiều hơn. Truyền hình, phát thanh với số lượng kênh tăng lên, nội dung phong phú hơn, thông tin được cập nhật với tốc độ nhanh hơn và ngày càng tỏ ra có ưu thế hơn so với báo viết. Đặc biệt từ năm 1997 nước ta có mạng internet thì cũng là lúc đánh dấu sự xuất hiện của một loại hình truyền thông mới đó là báo mạng cho phép cập nhật thông tin nhanh chóng và liên tục. Loại báo này đang thu hút một lượng lớn độc giả, nhất là các độc giả trẻ. Tình hình hiện tại đã đặt ra một câu hỏi lớn cho báo in: Báo in phải làm gì trong công cuộc cạnh tranh với các phương tiện truyền thông khác? Và câu trả lời là “đổi mới”, bởi không đổi mới nghĩa là sẽ chết. Thực tiễn cho thấy ở Trung Quốc có 667 tờ báo phải đóng cửa vì hoạt động không hiệu quả và không đúng mục đích. Nhiều tờ báo đã mất đi độc giả thân thuộc của mình. Tờ báo tồn tại được là tờ báo biết thích nghi, chịu tìm tòi các con đường hiệu quả nhất đánh vào thị hiếu và đến với trái tim độc giả. Trên thế giới ngay cả những tờ báo đẳng cấp cao, có lượng độc giả lớn và tương đối ổn định cũng không dám loại mình khỏi cái guồng quay cạnh tranh – đổi mới và sàng lọc tất yếu của sự phát triển đó. Và thực tế báo in đang dần hình thành những xu hướng mới để thích nghi và cạnh tranh với các loại hình truyền thông khác.

1.1 Sự thay đổi trong cách trình bày.

Báo in cổ điển trước đây được định dạng là một loại báo viết trên giấy chuyên dụng, khổ to. Một bài có tít chính, sapo, các tít phụ. Khi trình bày vào trong trang báo thì chỉ thấy toàn chữ rất ít hình ảnh mà nếu có thì cũng chỉ là ảnh nhỏ theo kiểu ảnh chân dung. Kiểu làm báo ấy đã trở nên lỗi thời trong cuộc sống hiện đại ngày nay.

Cái đầu tiên đập vào mắt độc giả đó là hình thức của tờ báo. Rõ ràng so với truyền hình và báo mạng thì báo in khó mà cạnh tranh được về mặt hình ảnh. Những thay đổi đầu tiên bắt đầu từ hình thức vì hình thức là yếu tố đầu tiên thu hút người đọc.

Hình thức trang báo bao gồm các yếu tố như: măng sét, khổ báo, chữ, đường ranh giới, khung, nền, biểu tượng mục, tranh ảnh, màu sắc.



  • Măng sét (tên báo): là phần in cỡ chữ lớn, thường được trình bày ngay đầu trang nhất, gồm: cơ quan chủ quản, huy chương, khẩu hiệu, số xuất bản, trụ sở, điện thoại, giá bán…Tên báo được lựa chọn, thiết kế chuẩn mẫu và giữ ổn định song măng sét không phải là yếu tố bất biến. Sự thay đổi măng sét sẽ tạo nên một sự thay đổi lớn đối với tờ báo và nếu phù hợp, hiện đại thì nó sẽ như luồng gió thổi hồn vào các trang báo. Một măngsét đơn giản, hợp lí, được thiết kế công phu, tính đến mọi hiệu quả mảng phối, sự phù hợp giữa các dáng chữ, kiểu chữ, cỡ chữ, màu sắc… đảm bảo tính thẩm mỹ cao là một yêu cầu đối với măng sét báo.

  • Khổ báo: Có ba loại khổ chính là A2= 420x594, khổ vừa A3=297x420, khổ nhỏ A4=210x297. Theo quan điểm truyền thống, những tờ báo khổ lớn là đại diện cho dòng báo chất lượng cao. Nhưng việc đi tiên phong trong việc thu hẹp khổ của tờ báo trong những năm vừa qua đã chứng minh một điều: mọi quan điểm truyền thống đều có thể thay đổi. Những tờ báo tiên phong là những tờ nổi tiếng như The Telegraph, Finalcial Times (Anh), tờ Metro (Tàu điện ngầm)… Đây là sự đổi mới về hình thức để tạo một sự “tiếp cận” ban đầu thật ấn tượng với độc giả. Và phản ứng của độc giả rất tốt, lượng báo phát hành lớn chính là những thành công của công cuộc đổi mới này. Tờ báo đi đầu trong xu hướng này là tờ Independent của Anh. Trong năm 2003, tờ này giới thiệu một ấn bản khổ nhỏ, bán song song với ấn bản khổ lớn để khẳng định với độc giả rằng nội dung không hề thay đổi. Người đọc yêu mến tờ khổ nhỏ vì sự tiện lợi của nó, đặc biệt là trên các chuyến tàu. Tirage của Independent đã tăng 15% mỗi năm, và chỉ trong vòng dăm ba tháng sau, người ta không còn thấy bóng dáng Independent khổ lớn đâu nữa.

Tờ Times của London uy tín cũng lựa chọn cách này. Kết quả rất khả quan tỉ lệu tirage -8% trên một năm thành gần dương 3% một năm.

Tờ Guardian, một trong những tờ nhật báo chính thống đáng tôn trọng nhất nước Anh, cũng đã tuyên bố đổi tờ báo sang “hình thức gọn nhẹ” (một thuật ngữ mà ban biên tập tờ này thay cho từ “khổ nhỏ”).

Tờ Wall Street Journal châu Âu là một cái tên nổi tiếng nhưng lại làm ăn thua lỗ. Và tháng 10/2005 tờ báo đã biến thành tờ khổ nhỏ.

85 tờ báo đã chuyển đổi sang báo khổ nhỏ từ 2001 đến năm 2005 có 28 tờ báo nữa đã chuyển sang dạng báo khổ nhỏ hơn đăng tin vắn tắt.“Quan niệm cho rằng báo lớn là đáng tôn trọng còn những tờ báo nhỏ chỉ biết giật gân nay đã hoàn toàn thay đổi.” - ông Jim Chisholm, tư vấn chiến lược của Hiệp hội Báo chí thế giới Wan nói.

Tờ Die Welt nổi tiếng ở Đức đã chuyển hầu như toàn bộ nội dung sang tập san khổ nhỏ và “đóng gói” nó thành những gì mà họ gọi là “một tờ để mang theo bên mình”.

Biên tập viên Peter phát biểu tại Hội nghị hàng năm của hiệp hội báo chí thế giới cho rằng: “Tờ khổ nhỏ sẽ tập trung vào tin tức, trong khi phiên bản khổ to lại đăng những bài phân tích và thông tin nền”. Và theo ông “khổ nhỏ dễ đọc về tất cả những gì mà bạn thực sự muốn biết”.

Ông Jim Chisolm, tư vấn chiến lược của WAN khẳng định “những con số phát hành báo khổ nhỏ cho thấy báo khổ rộng sẽ chết nếu thị trường cứ tiếp tục phản ứng như hiện nay và độc giả cứ việc mua những gì họ muốn”.

Ở Việt Nam đã có nhiều tờ báo có sự đổi mới về mặt thiết kế, trình bày tiêu biểu như “Tạp chí người làm báo”, từ số tháng 6-2004 đã thay đổi kiểu chữ, măng – set mới và đổi khổ từ khổ cũ là 19x27cm sang khổ mới là 20x30 cm nhằm đáp ứng tốt hơn nhu cầu của bạn đọc và hội viên hội Nhà báo cả nước. Ngày 1/3/2005 báo Lao động ra bộ mới với những thay đổi từ măng – sét đến cơ cấu trang.



  • Tranh ảnh:

Đã xưa rồi cách làm báo chỉ có chữ và chữ. Những trang báo khô khan bây giờ đã được thổi vào một luồng gió mới đó là sự xuất hiện những tranh ảnh, bảng, biểu đồ. Tranh có thể vẽ bằng tay hay bằng máy vi tính. Chính hình thức mới này đã tạo cho tờ báo những mảng khối sống động và ấn tượng.

Sự độc đáo, mang dấu ấn sáng tạo của người làm báo, người nghệ sĩ đã thu hút sự quan tâm của người đọc. Chúng ta có thể dễ dàng thấy những hình ảnh to đẹp với màu sắc rực rỡ, sinh động không kém hình ảnh trên báo mạng và truyền hình.



Ví dụ: Tờ Hoa học trò có hình thức trình bày với những ảnh lớn có màu sắc rực rỡ. Những hình ảnh này thường được đặt lên trang bìa để tạo sự thu hút đối với độc giả. Thực tế những trang bìa đẹp, rực rỡ thực sự đã tạo ấn tượng đặc biệt với độc giả trẻ tuổi. Nhân vật trang bìa cũng là những gương mặt trẻ tuổi năng động, trẻ trung.


Không chỉ trang bìa trong nội dung của một số báo như Thời trang trẻ, màn ảnh sân khấu, Thế giới học đường…cũng có những cách trình bày ảnh rất độc đáo nhằm mục đích tạo ấn tượng mới lạ cho bài viết.

Xu hướng những năm gần đây là ảnh là bắt buộc phải có đối với mỗi trang báo. Sự xuất hiện của ảnh không chỉ hút mắt độc giả mà còn làm cho nội dung bài viết thêm sinh động và khách quan.



Màu sắc: Các báo trước đây thường chỉ in với hai màu đen trắng thì giờ đây đã xuất hiện những tờ báo in màu. Màu sắc hài hòa sẽ tạo cho tờ báo có điểm nhấn. Những bức ảnh khbtcó màu sắc cũng sẽ hấp dẫn hơn. Tờ USD Today là một ví dụ điển hình. Những năm 80 của thế kỉ trước là thời kì mà New York Times và Wall Street Juornal chiếm vị trí độc tôn với những trang báo khổ lớn in bằng hai màu trắng đen với những bài viết phân tích dài dòng. Bên cạnh hai tờ báo này còn rất nhiều tờ báo địa phương khác có lượng độc giả đông đảo. Nhưng sự xuất hiện của USD Today như một liều thuốc “cải lão hoàn sinh” với nền báo in khá đơn điệu, tẻ nhạt của Mỹ lúc bấy giờ. Dù để lẫn với hàng trăm tờ báo khác trong sạp, USD Today vẫn được độc giả nhìn thấy và dễ dàng nhận ra. Đây là lí do để USD Today trở thành một trong những đại gia của nền báo chí Mỹ. Sự phá cách ở hình thức với màu sắc, biểu đồ, hình vẽ, trưng cầu… đã khiến cho USD Today trở thành “một cô gái điệu đà” có sự tươi trẻ nổi bật so với những tờ báo già cỗi, cũ kĩ. Không những vậy, cách thể hiện của tờ báo cũng rất bắt mắt, các bài viết chủ chốt đều được đặt tít và sapo ngay trang đầu. Hai góc trái và phải của tên báo, nơi được cho là quan trọng và thiêng liêng nhất đối với mỗi tờ báo, đều được sử dụng bình đẳng như bất kì chỗ nào trên trang nhất, có thể là hình ảnh, là tít và sapo… Đây cũng là tờ báo in duy nhất tại Mỹ sử dụng phông chữ Gulliver. Có thể nói USD Today là tờ báo tiên phong cho phong cách trẻ hóa và hiện đại của báo in tại Mỹ trong hơn hai thập kỷ qua.

Tuy nhiên nếu quá lạm dụng màu sắc sẽ dẫn đến phù phiếm khiến người đọc rối mắt. Chúng ta có thể dễ dàng thấy một số tờ quá lạm dụng màu sắc như tờ Nguyệt san, tờ 2! của báo Hoa học trò, tờ thế giới Học đường, một số tờ báo về thời trang…

Ví dụ: Tờ sinh viên dưới đây đã sử dụng màu sắc quá nhiều và không hài hòa khiến trang báo trông hết sức lòe loẹt. Người đọc bị hoa mắt vì quá nhiều màu được pha trộn vào nhau như kiểu canh thập cẩm. Tuy có màu sắc khá bắt mắt nhưng do quá lạm dụng nên gây phản tác dụng.

1.2 Những thay đổi trong các tin, bài

Báo in dài lê thê bây giờ chỉ phù hợp cho những người đã về hưu có nhiều thời gian rảnh. Cuộc sống hiện đại đòi hỏi chúng ta phải phân chia thời gian ít ỏi cho rất nhiều công việc và do đó nếu báo in vẫn giữ mãi những “khuôn khổ không xê dịch” đó thì không thể cạnh tranh được công chúng với các loại hình truyền thông khác. Độc giả đã quá nhàm chán với những tin bài dài lê thê kiểu cổ điển ấy. Xu hướng báo chí ngày nay thiên về hướng “thông tin nhiều cửa”. Những cột đen đặc chữ giờ đây đã được thay bằng một bài báo ngắn nhưng thông tin sâu, nhiều chiều, cho độc giả nhiều cách tiếp cận. Xu hướng makét hiện đại tránh những bài viết quá dài, chỉ dùng những bài có độ dài vừa phải ví dụ một bài dài 1.200 chữ người ta sẽ cắt làm hai bài ngắn, thậm chí là ba. Trong makét hiện đại có nhiều cửa thông tin, đó là các yếu tố: text (nội dung) rất ngắn, ảnh (tốt, lớn, có mối quan hệ chặt chẽ với tít và bài, các bảng, biểu đồ, hộp thông tin… để độc giả có thể đọc rất nhanh. Thông tin đưa đến độc giả phải là thông tin có giá trị nhất, thông tin đến cùng, dùng nhiều hình thức minh họa để người đọc lập tức hiểu nội dung câu chuyện diễn ra như thế nào. Trong đó có nhiều đơn vị thông tin có thể là cái tin, hay một bài nhỏ có tít kèm theo hình ảnh. Một sự kiện thời sự nhất định cũng được trình bày trong khuôn khổ đã cố định, không nhiều hơn và cũng không ít hơn, độc giả sẽ biết đọc đến đâu là hết bài. Chúng ta có thể dễ dàng thấy được sự ưu tiên cho các “cửa vào thông tin” này trên các trang báo hiện đại” (ông Marc Provot, giảng viên lớp học về xu hướng trình bày của báo chí hiện đại. Nghebao.vn). Điển hình của sự thay đổi này là các tờ nhật báo lớn, trong đó có Le Monde, Liberation và Le Figaro vốn được coi là chuẩn mực của nhật báo tiếng Pháp và nổi danh với những bài phân tích sâu sắc cùng những cột đen đặc chữ. Le Monde đã phải thay đổi hình thức, nội dung, tăng số lượng ảnh, tạo nhiều khoảng trống, tạo nhiều cửa thông tin mới để thu gọn bài viết, đưa thêm nhiều “thông tin mềm” như giải trí và thời trang.





Nhìn vào tờ báo ta có thể thấy chữ viết trong bài đã được thu gọn một cách tối đa. Ảnh to hơn và in màu rất đẹp. Cách bố trí trang báo tạo ấn tượng về sự đơn giản, dễ dàng cho người đọc.

Trên đây là một trang đôi của tờ Le Monde. Trang bên trái có 3 ảnh to với màu sắc đẹp. Trang bên phải có phần chữ cực ngắn và thay vào đó là 3 bức ảnh: 1 ảnh to chiếm trọn ½ trang. Ấn tượng về màu sắc ở đây đó là sự hài hòa và trang nhã.

Tờ USD Today của Mỹ cũng là một trong những tờ báo phát đạt vì đã chọn cho mình một sự phá cách về nội dung bên cạnh hình thức. Các bài viết ngắn gọn và dễ hiểu. Có bốn chuyên mục chính là Tin tức (thường được đặt ngay ở trang đầu), Tài chính, Thể thao và Đời sống. Riêng ngày thứ sáu, chuyên mục đời sống tập trung vào lĩnh vực giải trí như phim ảnh, truyền hình, du lịch. Đây là một cách hút độc giả của tờ báo nhà Gannet vì những thông tin mà báo cung cấp sẽ rất bổ ích cho kỳ nghỉ cuối tuần ngay sau đó của người dân Mỹ. Ở chuyên mục Tài chính có nhiều biểu bảng và số liệu nhất. Đặc biệt số ra ngày thứ hai có biểu đồ phân tích tình hình tài chính tuần, tháng và quý, kết hợp với đó là những bài phân tích của các chuyên gia kinh tế hàng đầu nước Mỹ được báo đặt viết.



    1. 1.3 Xu hướng báo giá rẻ, báo miễn phí, báo đọc nhanh

a. Báo giá rẻ:

Một thời đại mới đã hình thành. Một thời đại mà cuộc sống diễn ra nhanh chóng đến nỗi tất cả chúng ta đều bị cuốn vào guồng quay của nó. Nhịp sống gấp gáp không cho phép người ta nhẩn nha đọc một tờ báo dài dằng dặc, dày đặc chữ mà đọc mãi chẳng tìm thấy thông tin cốt lõi ở đâu. Thường độc giả sẽ bỏ lại tờ báo khi vừa vào đến giữa bài. Số lượng độc giả trẻ có khả năng kiên nhẫn đọc những bài dài tới vài nghìn chữ là rất ít. Theo hiệp hội báo chí Mỹ, thói quen đọc báo mỗi ngày của người Mỹ trong năm 1982 là 67%. Đến năm 2002 còn 55%. Độc giả trong độ tuổi từ 18 – 34 chỉ có 17% trong khi độc giả trên 55 tuổi chiếm 43%. Tỷ lệ người đọc báo có nguy cơ tiếp tục giảm nếu lượng độc giả không tăng. Số lượng độc giả là thước đo chất lượng của tờ báo. Đặc biệt ngòai những công chúng mục tiêu thì một đối tượng cực kì quan trọng mà các báo hướng tới là công chúng tiềm năng, chính là những độc giả trẻ tuổi. Không chỉ nền báo chí Mỹ mà ở bất cứ một nền báo chí thuộc một quốc gia nào cũng cần tìm ra giải pháp để chiếm lĩnh độc giả đặc biệt là lượng độc giả trẻ. Sự kết hợp giữa báo chí và doanh nghiệp, báo chí là nơi để doanh nghiệp quảng cáo các sản phẩm, dịch vụ của mình cùng với sự cạnh tranh về thông tin giữa các báo đã làm cho giá báo giảm xuống. Xu hướng báo giá rẻ ra đời vào giữa thế kỉ 19 với từ Penny Press. Những tờ báo giá rẻ được bán rất rẻ và nội dung thông tin rất phong phú, đa dạng vì nó phải phục vụ nhiều đối tượng công chúng khác nhau.

Sự ra đời và phát triển của dòng báo giá rẻ giữa thế kỉ 19 là mốc phát triển quan trọng của lịch sử báo chí thế giới. Báo đã đến được với nhiều người và do đó vị thế, tầm ảnh hưởng của nó ngày càng lớn hơn. Xu hướng báo chí thế giới đó là giá ngày càng giảm xuống, thông tin ngày càng nhiều hơn, phong phú hơn, hấp dẫn hơn. Ở Việt Nam cách đây khoảng 8 năm giá báo Thanh Niên là 1700 đồng, bây giờ đã hạ giá xuống còn 1300 đồng, bằng giá báo Tuổi Trẻ Thành phố Hồ Chí Minh. Sự cạnh tranh về thông tin và độc giả là nguyên nhân chủ yếu để Thanh Niên có quyết định “sáng suốt” này. “Nếu cứ để giá cao hơn báo Tuổi trẻ thì Thanh Niên sẽ gặp bất lợi và khó cạnh tranh” - Phó Tổng Biên tập của báo Thanh Niên cho biết sau khi có quyết định sáng suốt đó tốc độ tăng trưởng số lượng báo rất nhanh năm 2006 là 300.000 bản/ kỳ, thu hút nhiều quảng cáo hơn bù đắp giá bán. Người đọc báo có lợi hơn.

b. Báo miễn phí đọc nhanh:

Sự ra đời của những tờ báo giá rẻ đã tạo điều kiện cho báo miễn phí ra đời. Sự ra đời của báo miễn phí đọc nhanh đồng thời còn giải quyết được bài toán là làm thế nào để công chúng tiếp nhận thông tin một cách nhanh nhất trong một khoảng thời gian ngắn nhất.

Khổ báo nhỏ dễ cầm ngay cả khi đi trên các phương tiện giao thông. Thông tin ngắn gọn, trình bày rõ ràng giúp người đọc dễ đọc hơn. Chỉ 15 -20 phút là độc giả có thể nắm được hết nội dung của tờ báo. Tiêu biểu cho kiểu báo này là tờ Twenty - five minutes (25 phút). Tên báo đã gây ấn tượng với công chúng bởi tòa soạn này khẳng định với công chúng rằng báo của họ chỉ đọc trong 25 phút là nắm được hết thông tin và 25 phút cũng chính là thời gian mà chuyến tàu đến ga tiếp theo và vứt tờ báo vào sọt rác khi xuống khỏi xe. Nghĩa là độc giả có thể đọc trong lúc nghỉ ngơi, đợi xe, lấp đầy những giây phút trống trải ngắn ngủi trên xe buýt hay tàu điện ngầm. Những tờ báo này được phát không ở nhiều nơi công cộng, nhiều người qua lại như trạm xe buýt, ga tàu điện ngầm…

Tập đoàn Metro International của Thụy Điển có trụ sở đặt tại Anh là tập đoàn đi đầu trong trào lưu báo miễn phí. Tất cả các phiên bản Metro đều có hình thức cơ bản là khổ báo bằng nửa khổ nhật báo chuẩn dày từ 24-32 trang với nội dung phong phú và phong cách đặc thù của báo đọc nhanh dành cho độc giả trẻ phát hành từ thứ hai đến thứ sáu hàng tuần. Vào tháng 1/2006 và 6 tháng sau ở Toronto, Canada Metro đã phát hành ấn bản đầu tiên ở Philadenphia, Mỹ và đã chính thức xâm nhập vào thị trường Bắc Mỹ. Đến năm 2001, hầu hết các ga điện ngầm, ga đường sắt và các trạm xe buýt của Montreal và Boston đã bị Metro chiếm lĩnh. Tháng 11/2002 kết quả thăm dò cho thấy tờ báo đã có nhiều khả quan 40% số độc giả thường xuyên của tờ này là dưới 30 tuổi. Năm 2003 Tờ Metro quốc tế, nhà xuất bản đặt tại Thụy Điển phát không cho những người đi làm hàng ngày, đã xuất bản 5,5 triệu bản in mỗi ngày tại 16 nước năm 2003. Năm 2006 Metro xuất bản 7 triệu bản mỗi ngày, tại 81 thành phố chính ở 18 quốc gia với 17 thứ ngôn ngữ. Sự phát triển và phổ biến của tờ báo miễn phí này đã đạt đến tầm thế giới.

Báo miễn phí đang tăng nhanh ở một số thị trường. Theo thống kê của các Hiệp hội báo chí thế giới thì hiện nay báo miễn phí đã có mặt tại 38 quốc gia. Tổng cộng có 169 tờ báo miễn phí hàng ngày có lượng phát hành là 27,9 triệu hàng ngày, với 18,6 triệu bản phân phối tại châu Âu. Tại vương quốc Anh sự phân phối báo phát không đã tăng từ 237.000 bản năm 1999 lên 864.000bản năm 2003.

Thị trường báo miễn phí hàng ngày tại một vài nước rất ấn tượng. Ở Tây Ban Nha: báo miễn phí hàng ngày chiếm tỉ lệ lớn 51% của thị trường báo chí. Ở Bồ Đào Nha là 33%. Ở Đan Mạch là 32%. Ở Ý là 29%. (theo Hiệp hội Báo chí thế giới).

Ở châu Á, Hàn Quốc là nước phát triển rầm rộ báo phát không. Năm 2000, Hàn Quốc có duy nhất một tờ báo phát không nhưng năm 2005 thì đất nước này đã có 5 tờ.

Ở Đài Loan, ngày 26/3/2007 tờ “Upaper” của tập đoàn báo chí Liên Hợp đã ra mắt bạn đọc Đài Loan. Đây là tờ báo miễn phí đầu tiên của Đài Loan, ngay trong ngày đầu tiên 800.000 tờ báo “Upaper” bày ở 300 thùng báo đặt tại 69 trạm dừng xe ở thành phố Đài Bắc đã được bạn đọc lấy sạch trong khoảng 1h đồng hồ. (Theo www.yzzk.com).

Tại Việt Nam nếu không kể một số ấn phẩm được phát miễn phí như các tờ rơi, một số tờ báo phát miễn phí cho đồng bào dân tộc của Chính Phủ hoặc báo phát không cho đối tượng khách hàng nào đó, thì tờ Thế giới thương mại là tờ báo in miễn phí đầu tiên. Thế giới thương mại là ấn phẩm do báo Thương mại phát hành. Và những ngày cuối tháng 6/2006, độc giả Thủ đô Hà Nội khá tò mò khi nhận được những tờ báo in dày dặn, thông tin hấp dẫn với những chuyên mục khá tiện ích và hoàn toàn miễn phí. Tờ báo đã chọn một hướng đi đó là tự mình tìm đến với độc giả qua kênh phát hành miễn phí. Và những gì mà nó thu được là đánh dấu bước đầu thành công. Mỗi kỳ phát hành 2 vạn bản tại các tuyến phố buôn bán sầm uất như Bạch Mai, Hàng Đào, các tụ điểm ẩm thực, các quán cà phê, các trung tâm thương mại lớn… Những cuộc điện thoại về tòa soạn đã chứng tỏ sự quan tâm của độc giả tới tờ báo. Và số lượng độc giả là 5 vạn, một con số rất lớn đối với một tờ báo chưa phải là lớn như báo Thương mại. Hướng đi này của báo Thương mại đã chuẩn bị cho sự hội nhập báo chí thế giới. (Theo Người làm báo 2006).

Miễn phí nhưng vẫn có lợi nhuận:

Báo miễn phí sống chủ yếu nhờ quảng cáo. Sự phổ biến của kiểu báo này là một mảnh đất tốt lành để các nhà quảng cáo tìm đến. Thu nhập từ quảng cáo ở báo miễn phí đã tăng 1,5% trong một năm và 22,6% trong vòng 5 năm (theo Hiệp hội báo chí thế giới). Quảng cáo là đứa con tinh thần của báo phát không. Sự xuất hiện của báo đọc nhanh miễn phí và phát với số lượng lớn là cơ hội để giới lười đọc báo tiếp cận một cách rộng rãi, nhanh chóng, dễ dàng, ít tốn kém (so với truyền hình, internet…) Các tờ báo phát không này chủ yếu sống bằng quảng cáo. Quan hệ giữa báo miễn phí đọc nhanh và quảng cáo là hình thức cộng sinh. Trong các tờ báo đọc nhanh thành công nhất về mặt quảng cáo là tờ Express với lượng phát hành 150.000 bản mỗi số và tỉ lệ quảng cáo lúc nào cũng chiếm 50% số trang. Đối với những tờ báo lớn đây là con số mơ ước... Nhiều hãng kinh doanh báo miễn phí đã có doanh thu khổng lồ từ việc kinh doanh thị trường chứng khoán.

Như vậy dù phát không những vẫn sẽ có lợi nhuận thậm chí lợi nhuận cao nếu nó thực sự thu hút độc giả. Vấn đề ở đây là tờ báo phải sinh động, thông tin phong phú, hấp dẫn độc giả.

Người đứng đầu Hiệp hội báo chí thế giới (WAN) đặt tại Paris phát biểu: “Báo chí đang tiếp tục tiến bước trong quá trình khai thác hàng loạt những kênh phân phối mới bắt từ những tờ báo miễn phí hàng ngày. Chúng đang chứng tỏ sức bật không thể tưởng tượng được để chống lại sự tấn công dữ dội của hàng loạt các cuộc cạnh tranh về truyền thông”.



Cuộc cạnh tranh của các báo miễn phí

Tập đoàn Metro International của Thụy Điển có trụ sở đặt ở Anh là tập đoàn đi đầu trong trào lưu báo miễn phí. Ngay sau khi ra đời Metro đã được độc giả hưởng ứng nhiệt liệt và nhanh chóng chiếm lĩnh thị trường tại một số quốc gia thậm chí những quốc gia có nền báo chí phát triển như Mỹ. Hiện nay con số các quốc gia mà Metro có mặt là 25. Metro có mặt ở khắp mọi nơi với số độc giả mà khiến tất cả các tờ báo khác phải mơ ước. Trong đó 40% số độc giả là dưới 30 tuổi. Những con số thống kê này đã làm cho tất cả các tòa soạn phải giật mình. Và đến mùa thu 2002 đã có khoảng chục tờ báo đọc nhanh miễn phí được phát hành.

Nơi đầu tiên có sự cạnh tranh quyết liệt giữa những tờ báo đọc nhanh miễn phí là Chicago. Tờ Red Eye được tung ra ngày 30/10/2002 bởi tập đoàn Tsibune phát hành từ thứ hai đến thứ sáu nhằm vào độc giả trẻ vốn đang chán báo khổ lớn Chicago Tsibune mỗi tuần một lần (Có khoảng 500.000 thanh thiếu niên sử dụng internet để nắm các tin tức mà không hề sử dụng báo). Chicago SunTimes cũng mau chóng tung ra một tờ báo đọc nhanh tương tự có tên là Red Streak để cạnh tranh với đối thủ là Tsibune. Mặc dù Red Streak xuất hiện muộn hơn một chút so với Red Eye (đều được phát hành số đầu tiên trong cùng một tháng) nhưng phần nào cũng làm giảm sự chú ý các công ty quảng cáo và độc giả đối với Red Eye.

Chỉ trong 6 tháng cuối năm, báo đọc nhanh miễn phí được các tập đoàn truyền thông thi nhau phát hành. Ngày 4/8/2003 Express được tung ra bởi Washington Post. Trong tháng 11/2003 ở Pallas diễn ra cuộc chiến báo đọc nhanh thứ hai: ngay sau khi tờ Quick được phát hành vào ngày 10/11 do Pallas –Morning News, ngày 12/11 tòa báo American Consoliadated Media đã phát hành miễn phí tờ AM Newspaper –Express do 225 người bán báo phát với câu chuyện đăng trên trang nhất về vụ án một tỷ phú New York giết người hàng xóm và chặt xác ra thành nhiều mảnh, cho dù AM Newspaper - Express ra muộn hơn Quick 2 ngày nhưng cũng kịp làm cho đối thủ bị lu mờ.

Tất cả các tờ báo đọc nhanh đều có phong cách như Metro International và đều từ bỏ khổ rộng đặc trưng của báo trước đây để sử dụng khổ nhỏ với đặc trưng của loại tạp chí giải trí.

1.4 Tương lai của báo in – báo in điện tử epaper

Nó không phải là những website thông tin mà chúng ta hay gọi chung là báo điện tử, nó cũng không phải là những newsletter dạng text hay dạng HTML gửi đến hộp thư của chúng ta mỗi ngày. Hãy tưởng tượng bạn đang cầm một tờ báo trên tay. Tờ báo này hiện nguyên xi trên màn hình vi tính. Đó chính là e-paper.

Báo chí eNewspaper viết tắt là E – paper là loại hình báo chí được hiển thị trên một loại giấy điện tử, có màu sắc tươi nét, sống động, gọn nhẹ.

Tại sao phải sinh ra ePaper làm gì, nó có lợi gì? Chắc chắn đây là câu hỏi đang đặt ra với nhiều người.

Suốt nhiều thế kỷ, báo đã trở thành một thứ hàng hóa không thể thiếu mỗi ngày đối với nhiều người. Và Internet xuất hiện, làm thay đổi đáng kể cách thức tiếp cận thông tin. Ngoài các tờ báo in truyền thống, giờ đây người sử dụng có thể đọc tin qua máy tính, thiết bị trợ giúp kỹ thuật số (PDA) và điện thoại di động.

Cung cấp tin tức qua Internet gần như là một chiến lược đương nhiên đối với các báo và ngành xuất bản nói chung. Nhưng khi làm như vậy, các báo đứng trước nguy cơ đánh mất bản sắc cũng như hình ảnh thương hiệu của mình, website của các báo trở thành các "cổng Internet" trong khi thực chất không phải như vậy. Mặt khác, nhiều độc giả đã quen thuộc với tờ báo mà họ thích, sẽ có cảm giác không thoải mái với cách cung cấp thông tin này.

Hiện tại, hầu hết các báo đều có phiên bản online nhưng nội dung và thiết kế trang (layout) thì không hoàn toàn giống với bản in. Ảnh thì nhỏ, nội dung thì theo kiểu đổ chữ tự do từ đầu đến cuối, còn việc lật trang thì rõ ràng là hoàn toàn khác với kiểu lật trang báo in. Một số công ty cung cấp bản tin cho khách hàng ở dạng file PDF để đảm bảo "nguyên dạng" - và quả thật là trông rất hấp dẫn, nhưng cách thức này chỉ hữu hiệu với các bản tin ít trang. Với các tờ báo lớn thì download rất lâu và khó tìm kiếm, khó đọc và khó chuyển bài, lật trang. Thêm vào đó là yếu điểm không thể theo dõi chính xác số lượng người thuê bao download các file PDF này.

Giải pháp eNewspaper, viết tắt là ePaper, đã ra đời vào khoảng năm 2003 và chậm rãi tiến vào thị trường trước khi trở thành một xu hướng mới bắt đầu từ khoảng giữa năm 2004.

Điều thú vị là các tờ báo nhỏ lại nhanh chân hơn các báo lớn trong lĩnh vực này. Xét về quốc gia thì đi đầu về ePaper không phải là báo chí Mỹ hay châu Âu mà lại là những tờ báo của Ôxtrâylia, Hàn Quốc, Ấn Độ, Malaixia và... Ôman. Thử xem một số tờ như Hindustan Times của Ấn Độ, theSun và The Edge Financial Daily của Malaixia và quả thực là thấy rất ấn tượng.

Với những màn hình phẳng chất lượng cao, nhìn những tờ báo trên mạng "như thật" này đúng là cũng hấp dẫn, nhất là những người đã trở thành độc giả trung thành của một tờ báo nào đó. Nó chẳng khác nào như việc cầm tờ báo trên tay, khi con chuột di đến bài nào thì bài đó sẽ được "highlighted" và click vào thì hiện một cửa sổ khác với đầy đủ nội dung. Vì đây là "đọc có trả tiền" chứ không phải báo miễn phí nên độc giả sẽ không bị khó chịu bởi những hình quảng cáo trong bài.

Dễ dàng hiểu được vì sao các tòa soạn báo lại mặn mà với ý tưởng này đến vậy. Báo in số, hay còn gọi là báo in điện tử, tận dụng ưu thế của hai xu hướng truyền thông thịnh hành nhất hiện nay là tăng trưởng mạnh của quảng cáo trực tuyến và sự phổ biến của những thiết bị cầm tay như iPod.

Gần như mọi tờ báo in có tiếng hiện nay đều chạy song song một website của riêng mình, nhưng ít độc giả nào lại lôi laptop ra đọc báo trong khi chờ tàu hay mạo hiểm tới mức đọc chúng trong... nhà vệ sinh.

Nhưng tình hình có thể đảo ngược 180 độ với báo in điện tử. Chưa kể nó còn giúp các tòa soạn báo cắt giảm được tới 75% chi phí nhờ xóa bỏ được khoản phí phát hành. Nhiều người lạc quan đã xem đây như một "cứu cánh", nhưng trên thực tế, không ai dám nói chắc về nhu cầu dành cho "giấy điện tử".

Hãy thử lấy một ví dụ: Bạn thích đọc tờ Thanh Niên nhưng đang phải đi công tác tận châu Âu. Không hề gì, chỉ cần mở máy tính và đọc ngay số ra buổi sáng (nhớ tính đến đoạn lệch múi giờ), và nếu bận chạy đi họp thì chỉ cần ra một lệnh để in vào khổ giấy lớn, vậy là có trong tay nguyên xi tờ báo để đọc trên tàu hoặc xe buýt. Xét ở góc cạnh tòa soạn báo, dưới đây là một số ưu điểm chính của ePaper:

- Đảm bảo tính nhất quán về thương hiệu của tờ báo, đối với cả bản in và bản điện tử;

- Có khách hàng đăng ký mua báo trên toàn cầu.

- Tăng doanh thu trực tuyến

- Tăng doanh thu quảng cáo trên mạng (có thể thay nhiều quảng cáo chứ không bị ấn định như báo in).

- Tự động lưu trữ dạng kỹ thuật số tất cả các số báo.

Và đương nhiên, công nghệ mới cho phép sử dụng luôn cả video hay audio, rồi còn cho phép tìm kiếm chữ, hình ảnh hay quảng cáo, cho phép đánh dấu trang (bookmark), kết nối trực tiếp trên mạng. (Theo Vietnam Journalism)





  1. tải về 460.84 Kb.

    Chia sẻ với bạn bè của bạn:
1   2   3   4




Cơ sở dữ liệu được bảo vệ bởi bản quyền ©hocday.com 2024
được sử dụng cho việc quản lý

    Quê hương