CHƯƠNG 6 KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ

KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ

1. 
   Tài nguyên đất của huyện phân chia thành 10 loại đất (tỷ lệ bản đồ 1/25.000) thuộc 3 nhóm đất là đất mặn, đất phèn và đất lập liếp. Trong đó, nhóm đất mặn có diện tích lớn nhất chiếm 54,58% tổng diện tích tự nhiên (dttn), nhóm đất phèn chiếm 41,46% dttn, chủ yếu là dạng phèn tiềm tàng, hầu hết có tầng phèn sâu (>50cm).
   
2. 
   Phần lớn các loại đất của huyện có đặc điểm chung là: thành phần cơ giới nặng, giàu mùn, đạm, kali, nhưng nghèo lân và có dung lượng trao đổi cation cao. Độ mặn và độc tố trong đất thường rất cao, đặc biệt ở những đất phèn hoạt động. Do vậy, trong sử dụng đất dễ gặp rũi ro và chi phí sản xuất cao, kém hiệu quả kinh tế.
   
3. 
   Trên cơ sở phân cấp và tổng hợp các tài liệu về thổ nhưỡng, khí hậu và thủy văn, toàn huyện Đầm Dơi được phân thành 21 Đơn vị Đất đai (LMU). Kết quả điều tra hiện trạng sử dụng đất cho phép phân tích và đánh giá 5 loại hình sử dụng đất nông-lâm nghiệp ở huyện Đầm Dơi, bao gồm các loại hình chuyên canh Tôm QCCT, canh tác tổng hợp lúa - tôm, rừng ngập mặn. Qua kết quả điều tra sản xuất, nhiều mô hình NTTS hiện có mang lại hiệu quả cao hơn nhiều lần so với các mô hình Lúa-Tôm. Tuy nhiên, mô hình Lúa-Tôm là mô hình sử dụng đất hiệu quả ổn định đối với các khu vực nội địa khi được ngăn mặn- ngọt hóa mùa mưa.
   
4. 
   Sử dụng phương pháp của FAO và quy trình của Bộ Nông Nghiệp-PTNT về đánh giá khả năng thích nghi đất đai huyện Đầm Dơi cho mục tiêu sản xuất nông-lâm-ngư nghiệp, kết hợp phân tích và tổng hợp bằng kỹ thuật GIS đã cho thấy : Trong điều kiện hiện nay, quy mô diện tích đất phèn và bị nhiễm mặn khá lớn đã hạn chế quá trình phát triển sản xuất nông nghiệp, mô hình chuyên Tôm QCCT có quy mô diện tích thích nghi (S1 và S2) rất lớn. Trong khi đó, mô hình canh tác 1 vụ lúa kết hợp nuôi Tôm QCCT rất thích hợp trong khu vực cao phía tây bắc của huyện khi có điều kiện để rửa mặn, giữ ngọt trong mùa mưa bằng hệ thống thủy lợi. Rừng ngập mặn và rừng ngập mặn kết hợp nuôi Tôm QCCT thích nghi ở các vùng đất mặn và mặn phèn ven biển phía đông của huyện.
   
5. 
   Giải pháp quan trọng nhất đối với việc chuyển đổi cơ cấu sử dụng đất trên các diện tích đất hiện nay của huyện Đầm Dơi là giải pháp thủy lợi. Đối với vùng sản xuất lúa- tôm,… cần có hệ thống thủy lợi để ngăn mặn và giữ ngọt mùa mưa, nhưng cũng giải quyết tình trạng ngập úng vào mùa mưa. Đối với các khu vực chuyển đổi sang chuyên nuôi trồng thủy sản, cần xây dựng hệ thống kinh mương có khả năng cấp-thoát nước phục vụ nhu cầu nuôi trồng thủy sản. Ngoài ra, một số giải pháp về chính sách, về thị trường, tiêu thụ nông sản, về đầu tư cơ sở hạ tầng cũng cần được thực hiện để hổ trợ quá trình chuyển đổi sản xuất.
   
6. 
   Qua điều tra bổ sung, lập bản đồ Đất và bản đồ Thích nghi đất đai huyện Đầm Dơi (tỉ lệ 1/25.000), đã xây dựng được một cơ sở dữ liệu kỹ thuật số (GIS) chi tiết (1/25.000) về đất, thích nghi đất đai và sử dụng đất nông nghiệp của Huyện.
   
7. 
   Kết quả điều tra bổ sung, xây dựng Bản đồ đất và bản đồ khả năng thích nghi đất đai cấp huyện (1/25.000) cho thấy đây là tiền đề cần thiết, là cơ sở khoa học cho công tác quy hoạch, chỉ đạo sản xuất nhằm chuyển đổi cơ cấu cây trồng và cơ cấu sử dụng đất một cách có hiệu quả trên địa bàn huyện.
   

1. 
   Trên cơ sở kết quả Điều tra bổ sung, xây dựng Bản đồ đất và bản đồ khả năng thích nghi đất đai huyện Đầm Dơi (1/25.000) vùng ĐBSCL, cần tiếp tục mở rộng công tác nghiêncứu này ở nhiều vùng khác trên quy mô cả nước. Từ đó, đúc kết tài liệu hướng dẫn cụ thể để có thể chuyển giao cho địa phương nhằm phục vụ công tác quy hoạch, chỉ đạo sản xuất nhằm chuyển đổi cơ cấu cây trồng và cơ cấu sử dụng đất.
   

2. 
   Ban Chủ Nhiệm chương trình cần biên soạn khung (format) và các quy định kỹ thuật thống nhất để hướng dẫn xây dựng CSDL kỹ thuật số (GIS) chi tiết (1/25.000) về đất, thích nghi đất đai và sử dụng đất nông nghiệp của cấp Huyện
   

Tháng 5 năm 2006

2. Phân viện Quy hoạch Thủy lợi nam bộ. Bộ bản đồ xâm nhập mặn và ngập lũ vùng ĐBSCL (theo số liệu đo đạc 1993 - 2000), 2002

3. Sở Tài nguyên-Môi Trường tỉnh Cà Mau, Số liệu tổng kiểm kê hiện trạng sử dụng đất năm 2005, huyện Đầm Dơi, 2005

4. Vũ Cao Thái. Nghiên cứu phương pháp điều tra phân loại chi tiết đất Phèn. Viện Thổ nhưỡng -Nông hoá - Hội thảo tháng 5/ 1985

5. Vũ Cao Thái, Đỗ Đình Thuận. Tài nguyên đất vùng ĐBSCL và vấn đề khai thác sử dụng. báo cáo khoa học "chương trình điều tra cơ bản ĐBSCL - giai đoạn 1", 1982

6. Lê Quang Trí. Sử dụng nhánh quyết định trong việc đánh giá đất đai quy mô nông trại ở vùng đất phèn ĐBSCL. Tạp chi khoa học đất (Hội KH đất VN), số 5. NXB Nông nghiệp, 1995

2. Bharad, G.M, M.B; Nagdeve et al. Land use systems on contour for sustainable resource management in rainfed watershed. The International Symposium on Integrated Land use management for Tropical Agriculture, Queensland, Australia, 15 - 25 September 1992

3. Davidson, D.A. The evaluation of land resources (second edition), Longman Publishing House, London, U.K, 1992

4. Dent, David & Anthony Young. Soil survey and land evaluation. Geogre Allen & Unwin publishers lt. Lon don. U.K, 1981

5. FAO. A framework for land evaluation. Soil bulletin 32. FAO, Rome, 1976

6. FAO. Guidelines land evaluation for rainfed agriculture. Soil bulletin 52. FAO, Rome, 1983

7. FAO. Land evaluation for development. Soil bulletin 64. FAO, Rome, 1990

8. FAO. Land evaluation and farming system analysis for land use planning

(FAO working document), FAO, Rome, 1992

PHỤ LỤC

Phụ lục 1: PHƯƠNG PHÁP PHÂN TÍCH ĐẤT
Mẫu đất được phân tích tại Phòng Phân Tích Lý Hóa Học Đất, Phân Viện QH&TKNN Miền Nam, Bộ NN&PTNT. Các chỉ tiêu phân tích như sau:

• 
  pHH₂O và pHKCl: 1:5, đo trên máy pH-metter.
  
• 
  pHH₂O₂: 1:1, đo trên máy pH-metter.
  
• 
  OM: Phương pháp Walkley Black.
  
• 
  Đạm tổng số (N%): Phương pháp Kjeldahl.
  
• 
  Lân tổng số (P₂O₅%): Phương pháp Olsen, tạo phức với Amonium Molibdate, so màu.
  
• 
  Kali tổng số (K₂O%): Đo trên máy quang kế ngọn lửa, công phá bằng 2 acid H₂SO₄ và HCl₂O₄.
  
• 
  Lân dễ tiêu (P₂O₅ mg/100gđ): Phương pháp Oniani, trích tinh bằng H₂SO₄ 1N và tạo phức với Amonium Molibdate.
  
• 
  Cation trao đổi Ca²⁺ và Mg²⁺: Phương pháp chuẩn độ, trích tinh bàng dung dịch KCl 1N, chuẩn độ bằng Trilon B.
  
• 
  CEC: Chiết tinh bằng dung dịch CH₃COONH₄ tại pH: 7,0.
  
• 
  Sắt hòa tan (Fe³⁺ :mg/100gđ): Phương pháp so màu, tạo phức với acid Sulfosalisilic, môi trường kiềm.
  
• 
  Al³⁺ (me/100gđ): Phương pháp chuẩn độ, trích tinh bằng KCl 1N.
  
• 
  SO₄^2-%: Phương pháp so màu, tạo phức với acid Sulfosalisilic, môi trường kiềm.
  
• 
  Cl^-%: Phương pháp Mohr, chuẩn độ bằng dung dịch HNO₃ 0,1N.
  
• 
  TMT (%) (tổng muối tan): Phương pháp trọng lượng.EC (mS/cm): Đo bằng máy IL 90, tỷ lệ đất/ nước là 1:5 (Chú ý: Số liệu trình bày trong báo cáo này đã được quy đổi (nhân 3 lần) để tương đương với kết quả đo của chiết xuất bảo hòa).
  

Phụ Lục 2: DIỆN TÍCH CÁC LOẠI ĐẤT HUYỆN ĐẦM DƠI PHÂN THEO ĐỊA HÌNH TƯƠNG ĐỐI