Chương II kế toán nguồn vốn hoạT ĐỘng của ngân hàng thưƠng mạI
tải về 2.26 Mb.
|
Nếu lãi suất cho vay là 0.8%/ tháng thì số lãi cho vay trong tháng tám sẽ là 2890 x 0,8% Số tiền lãi = ----------------- = 7,706 triệu 30 ngày Vào ngày cân đối tháng (theo ví dụ trên là ngày 27 hàng tháng) các thanh toán viên quản lý tài khoản cho vay của khách hàng lập bảng kê tính lãi để hạch toán thu lãi. Bút toán hạch toán thu lãi trực tiếp: Nợ: TK tiền gửi khách hàng (4211) Có: TK thu lãi cho vay (702) 1.3.3. Kế toán cho vay theo dự án đầu tư Ngân hàng cho vay theo dự án đầu tư nhằm cung ứng vốn cho khách hàng để thực hiện các dự án đầu tư phát triển sản xuất kinh doanh, dịch vụ và các dự án phục vụ đời sống. Cho vay theo dự án đầu tư có một số đặc điểm sau: - Đối tượng cho vay là các dự án đầu tư về thiết bị, máy móc, nhà xưởng, các công trình xây dựng cơ bản nên thời hạn cho vay thường dài. Do vậy cho vay theo dự án đầu tư thuộc loại tín dụng trung, dài hạn. - Đối với các dự án đầu tư vào thiết bị, máy móc thì thì đối tượng cho vay là các thiết bị, máy móc trong dự án. Loại tài sản này sau khi hoàn thành lắp đặt sẽ được sử dụng ngay nên nên ngân hàng tiến hành thu nợ theo định kỳ dựa trên số tiền trích khấu hao định kỳ của những tài sản này và một số nguồn khác. - Đối với các dự án là các công trình phải qua quá trình xây dựng cơ bản thì đối tượng cho vay là các chi phí phát sinh trong thời gian xây dựng cơ bản để hoàn thành công trình, kể cả chi phí trả lãi vay nếu được tính vào giá thành công trình. Vì vậy toàn bộ quá trình cho vay được chia thành hai giai đoạn: (i) Giai đoạn cho vay để đầu tư xây dựng cơ bản (thông qua những lần giải ngân trong thời gian XDCB), và (ii) Giai đoạn xác định lại số nhận nợ sau khi hoàn thành công trình. Tổng số tiền nhận nợ sau khi hoàn thành công trình sẽ bằng tổng số tiền của các lần giải ngân cộng với phần lãi cho vay phát sinh (được nhập gốc) tính đến thời điểm hoàn thành công trình. Do vậy, sau khi hoàn thành công trình và quyết toán được duyệt ngân hàng và khách hàng vay sẽ chính thức xác nhận số nợ của khoản vay và xác định kỳ hạn nợ cuối cùng và kế hoạch trả nợ định kỳ theo số tiền khấu hao trong kỳ của công trình và một số nguồn khác. - Về cơ bản, kỹ thuật cho vay, hạch toán thu lãi của phương thức cho vay theo dự án đầu tư giống phương thức cho vay từng lần.
Đối với cho vay để mua sắm thiết bị, máy móc thì có thể giải ngân một lần toàn bộ số tiền cho vay. Đối với cho vay các công trình xây dựng cơ bản thì việc giải ngân được thực hiện dần dần theo chi phí phát sinh trong suốt thời gian xây dựng cơ bản. Tùy theo giải ngân bằng tiền mặt hay chuyển khoản, kế toán căn cứ vào các chứng từ hợp lệ, hợp pháp để ghi vào sổ chi tiết hoặc nhập dữ liệu vào máy tính. Hạch toán: Nợ: - TK cho vay trung hạn/ nợ đủ tiêu chuẩn (2121), nếu cho vay trung hạn, hoặc - TK cho vay dài hạn/nợ đủ tiêu chuẩn (2131) nếu cho vay dài hạn Có: - TK tiền mặt (1011) nếu giải ngân bằng tiền mặt, hoặc - Tiền gửi của người thụ hưởng (4211) nếu cho vay chuyển khoản
Định kỳ (theo thoả thuận ghi trên hợp đồng tín dụng) khách hàng vay làm thủ tục trả nợ ngân hàng. Nếu khách hàng không chủ động trả nợ thì kế toán lập phiếu chuyển khoản trích tài khoản tiền gửi của khách hàng vay để thu nợ (nếu tài khoản tiền gửi đủ số dư) Hạch toán: Nợ: - TK tiền mặt (1011) - TK tiền gửi của khách hàng (4211), hoặc - TK thích hợp khác Có: TK cho vay trung hạn hoặc dài hạn/ nợ đủ tiêu chuẩn
Việc tính và hạch toán thu lãi cho vay theo dự án đầu tư cũng được tính phù hợp cho hai giai đoạn. Về cơ bản việc tính và hạch toán lãi cũng được thực hiện giống như thu lãi định kỳ của phương thức cho vay từng lần. Riêng lãi cho vay trong thời gian xây dựng cơ bản sẽ được tính cộng dồn và đến thời điểm hoàn thành công trình, số lãi này sẽ được nhập gốc để xác định tổng số tiền khách hàng nhận nợ với ngân hàng (được vốn hoá). Bút toán phản ánh việc nhập lãi vào gốc vay: Nợ: TK cho vay trung hạn hoặc dài hạn/ nợ đủ tiêu chuẩn Có: TK lãi phải thu về hoạt động tín dụng
Thương phiếu là chứng từ thanh toán, giấy tờ có giá phát sinh trong quan hệ tín dụng thương mại (mua chịu, bán chịu) với nội dung cơ bản là người cầm nó được hưởng một trái quyền (quyền đòi nợ) một số tiền nhất định trong tương lai từ người ký phát. Thương phiếu vừa là công cụ lưu thông tín dụng vừa là giấy tờ có giá để vay chiết khấu tại các NHTM. Cho vay chiết khấu thực chất là nghiệp vụ cấp tín dụng trong đó, NHTM mua lại thương phiếu và các giấy tờ có giá theo giá trị hiện tại (PV) tại thời điểm mua lại, và có được trái quyền (quyền đòi nợ) đối với người phát hành thương phiếu khi đến hạn. Về phía NHTM, cho vay chiết khấu thương phiếu là nghiệp vụ tín dụng ngắn hạn, trong đó khách hàng chuyển nhượng thương phiếu chưa đến hạn thanh toán cho Ngân hàng để nhận một số tiền bằng mệnh giá của thương phiếu trừ đi (-) số tiền chiết khấu và hoa hồng phí (nếu có). Chiết khấu thương phiếu vừa là nghiệp vụ sinh lời, vừa duy trì năng lực thanh toán của Ngân hàng thương mại khi các NHTM mang thương phiếu đến tái chiết khấu tại NHNN. Xét trên góc độ quyền lợi và trách nhiệm của các bên tham gia, có 2 loại chiết khấu:
Để phản ánh nghiệp vụ cho vay chiết khấu, trong hệ thống tài khoản của tổ chức tín dụng bố trí các tài khoản loại 2: TK 22: Chiết khấu thương phiếu và các giấy tờ có giá đối với các tổ chức kinh tế, cá nhân trong nước Tài khoản 22 có các tài khoản cấp II, cấp III sau: 221 Chiết khấu thương phiếu và các giấy tờ có giá bằng đồng Việt Nam
2211 Nợ đủ tiêu chuẩn 2212 Nợ cần chú ý 2213 Nợ dưới tiêu chuẩn 2214 Nợ nghi ngờ 2215 Nợ có khả năng mất vốn 222 Chiết khấu thương phiếu và các giấy tờ có giá bằng ngoại tệ 2221 Nợ đủ tiêu chuẩn 2222 Nợ cần chú ý 2223 Nợ dưới tiêu chuẩn 2224 Nợ nghi ngờ 2225 Nợ có khả năng mất vốn Các tài khoản trên nhìn chung có kết cấu và nội dung chính như sau: Bên Nợ ghi: - Số tiền cho khách hàng vay chiết khấu Bên Có ghi: - Số tiền khách hàng trả nợ - Số tiền chuyển sang tài khoản nợ thích hợp. Số Dư Nợ: Phản ánh số tiền đang cho khách hàng vay chiết khấu theo nhóm nợ thích hợp. b. Chứng từ sử dụng: Để phản ánh nghiệp vụ chiết khấu, ngoài các chứng từ ghi sổ thông dụng, kế toán ngân hàng còn sử dụng các chứng từ chuyên dùng như đơn xin vay chiết khấu, bảng kê chứng từ vay chiết khấu... 1.3.4.3. Quy trình kế toán Để được vay chiết khấu, khách hàng gửi tới Ngân hàng đơn xin vay chiết khấu, bảng kê thương phiếu kèm thương phiếu. Sau khi kiểm soát tính hợp pháp hợp lệ, NH tiến hành tính toán số tiền chiết khấu thương phiếu. Số tiền cho vay chiết khấu (PV) được tính theo công thức toán tài chính, theo đó PV phụ thuộc vào Lãi suất chiết khấu và thời hạn còn lại của thương phiếu.
+ PV: số tiền cho vay chiết khấu (giá trị hiện tại) + FV: Mệnh giá của thương phiếu (giá trị nhận được trong tương lai) + i: Lãi suất chiết khấu + n: Thời hạn còn lại của thương phiếu (Kỳ) Từ công tức trên, ta có thể tính giá trị chiết khấu DV (Số chênh lệch giữa giá trị nhận được trong tương lai của thương phiếu FV với giá trị hiện tại PV) là số lãi phát sinh của nghiệp vụ cho vay chiết khấu thương phiếu: DV = FV - PV a. Hạch toán giai đoạn cho vay Sau khi tính toán được số tiền cho vay (PV) kế toán lập chứng từ hạch toán: Nợ: TK chiết khấu thương phiếu (2211)/ Nợ đủ tiêu chuẩn Có: TK - Tiền gửi của khách hàng vay chiết khấu (4211), hoặc - TK tiền mặt (1011) Các thương phiếu nhận chiết khấu được lưu giữ riêng để theo dõi thu hồi nợ. Thông thường khi vay chiết khấu, khách hàng phải trả một khoản lệ phí, hoa hồng chiết khấu. Kế toán lập chứng từ, hạch toán: Nợ: TK tiền mặt hoặc tiền gửi của khách hàng vay Có: TK thu phí nghiệp vụ chiết khấu (717) - Định kỳ, kế toán tính và hạch toán lãi dự thu: Nợ: TK lãi phải thu từ hoạt động tín dụng (3941) Có: TK thu lãi cho vay (702) Lưu ý: Tổng số lãi dự thu cộng dồn đến thời điểm đáo hạn của thương phiếu bằng DV b. Kế toán thu nợ Đến hạn thanh toán, Ngân hàng sẽ yêu cầu người phát hành thương phiếu thanh toán. Đối với loại chiết khấu truy đòi, nếu người phát hành thương phiếu không có khả năng thanh toán thì ngân hàng có quyền truy đòi đến khách hàng vay chiết khấu. Kế toán hạch toán: Nợ: TK tiền mặt (1011, 4211/ khách hàng): FV = PV + DV Có: TK Cho vay chiết khấu (TK2211): Số tiền cho vay chiết khấu (PV) Có: TK lãi phải thu từ hoạt động tín dụng (3941): Lãi (DV) Trường hợp khoản vay không được thanh toán đúng hạn thì kế toán sẽ chuyển sang tài khoản nợ thích hợp và trích lập dự phòng rủi ro. 1.3.5. Kế toán nghiệp vụ bảo lãnh 1.3.5.1. Một số vấn đề chung về nghiệp vụ bảo lãnh Bảo lãnh ngân hàng là cam kết bằng văn bản của tổ chức tín dụng (bên bảo lãnh) với bên có quyền (bên nhận bảo lãnh) về việc thực hiện nghĩa vụ tài chính thay cho khách hàng (bên được bảo lãnh) khi khách hàng không thực hiện đúng nghĩa vụ đã cam kết với bên nhận bảo lãnh. Khách hàng phải nhận nợ và trả nợ cho tổ chức tín dụng số tiền đã được trả thay. Hay tín dụng bảo lãnh thực chất là hình thức tín dụng “bằng chữ ký” trong đó ngân hàng đưa ra cam kết bảo lãnh cho khách hàng của mình và sẽ có trách nhiệm trả thay khách hàng trong trường hợp khách hàng không có khả năng thanh toán. Như vậy khi đưa ra cam kết bảo lãnh, ngân hàng chưa phải xuất quĩ để cho khách hàng sử dụng. Chỉ khi đáo hạn, khách hàng không có khả năng thanh toán thì ngân hàng mới xuất tiền để thanh toán hộ. Tuy nhiên nghiệp vụ bảo lãnh cũng tạo ra cơ hội để tăng tổng dư nợ tín dụng lớn hơn dư nợ hoạt động cho vay thuần tuý. - Có các loại bảo lãnh chủ yếu sau: + Bảo lãnh vay vốn + Bảo lãnh dự thầu + Bảo lãnh thanh toán + Bảo lãnh thực hiện hợp đồng + Cam kết thanh toán L/C trả chậm... 1.3.5.2. Tài khoản và chứng từ sử dụng: a. Tài khoản sử dụng Để hạch toán nghiệp vụ tín dụng bảo lãnh, trong hệ thống tài khoản các tổ chức tín dụng bố trí các tài khoản trong bảng và ngoại bảng. * Tài khoản trong bảng: - TK 241: “Các khoản trả thay khách hàng bằng VND” TK này dùng để phản ánh số tiền VND mà tổ chức tín dụng bảo lãnh trả thay khách hàng trong trường hợp khách hàng được bảo lãnh không thực hiện được nghĩa vụ của mình khi đến hạn thanh toán. TK 241 có các TK tổng hợp cấp III như sau: 2412 Nợ cần chú ý 2413 Nợ dưới tiêu chuẩn 2414 Nợ nghi ngờ 2415 Nợ có khả năng mất vốn Nhìn chung TK “Các khoản trả thay khách hàng” có kết cấu: Bên Nợ ghi: - Số tiền TCTD bảo lãnh đã trả thay khách hàng Bên Có ghi: - Số tiền thu hồi được từ khách hàng được bảo lãnh Số dư Nợ: Phản ánh số tiền TCTD bảo lãnh đã trả thay khách hàng nhưng chưa thu hồi được. So với các tài khoản tổng hợp cấp II của các hình thức cho vay khác, tài khoản 241 không có tài khoản cấp III “Nợ đủ tiêu chuẩn” * Tài khoản ngoại bảng: - TK 921: Cam kết bảo lãnh cho khách hàng Tài khoản ngoại bảng số 921 có các TK cấp 3. + TK 9211 - Bảo lãnh vay vốn + TK 9212 - Bảo lãnh thanh toán + TK 9213 - Bảo lãnh thực hiện hợp đồng + TK 9214 - Bảo lãnh dự thầu + TK 9215 - Cam kết trong nghiệp vụ L/C trả chậm + TK 9216 - Cam kết trong nghiệp vụ L/C trả ngay + TK 9219 - Cam kết bảo lãnh khác Kết cấu của các TK ngoại bảng bảo lãnh: Bên Nhập ghi: - Số tiền bảo lãnh. Bên Xuất ghi: - Số tiền thanh toán trả đơn vị nhận bảo lãnh - Số tiền chuyển vào tài khoản trong bảng TKTS các khoản trả thay khách hàng được bảo lãnh. Số còn lại: Phản ảnh số tiền bảo lãnh còn phải thanh toán với khách hàng nhận bảo lãnh. Hạch toán chi tiết: Mở tài khoản theo từng khách hàng được bảo lãnh. b. Chứng từ sử dụng Nghiệp vụ bảo lãnh cũng là nghiệp vụ tín dụng nên chứng từ kế toán dùng trong nghiệp vụ bảo lãnh giống chứng từ trong nghiệp vụ kế toán tín dụng nói chung. + Chứng từ gốc: Gồm hợp đồng bảo lãnh và giấy nhận nợ. + Chứng từ ghi sổ: Chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt. 1.3.5.3. Quy trình kế toán - Kế toán giai đoạn nhận bảo lãnh: + Hợp đồng bảo lãnh sau khi được giám đốc duyệt sẽ chuyển tới kế toán để kiểm soát lại và lập phiếu nhập tài khoản ngoại bảng theo số tiền bảo lãnh, kế toán ghi: Nhập: TK 921: Cam kết bảo lãnh cho khách hàng + Đối với giấy tờ tài sản được nhận làm tài sản thế chấp, cầm cố để làm đảm bảo cho khoản bảo lãnh, kế toán căn cứ vào hồ sơ, giấy tờ hợp lệ, hợp pháp từ bộ phận nghiệp vụ chuyển sang để lập phiếu Nhập tài khoản ngoại bảng "TS thế chấp, cầm cố của KH" Ghi Nhập: TK 994 - TS thế chấp, cầm cố của khách hàng + Trường hợp ngân hàng yêu cầu khách hàng được bảo lãnh phải ký quỹ bảo lãnh thì khách hàng được bảo lãnh phải nộp tiền mặt hoặc trích tài khoản tiền gửi để ký quỹ. Căn cứ chứng từ kế toán ghi: Nợ: TK Thích hợp (TK 1011, 4211/khách hàng) Có: TK Ký quỹ bảo lãnh (TK 4274). + Kế toán thu phí bảo lãnh: Ngân hàng thu phí bảo lãnh trên cơ sở chế độ hiện hành và có sự thoả thuận giữa ngân hàng và khách hàng được bảo lãnh. Sau khi tính toán được số phí người được bảo lãnh phải trả, kế toán lập chứng từ, ghi: Nợ: TK 1011, 4211/ khách hàng Có: TK 488: Doanh thu chờ phân bổ - Định kỳ phân bổ doanh thu vào thu nhập của ngân hàng: Nợ: TK 488: Doanh thu chờ phân bổ Có: TK 712 thu từ nghiệp vụ bảo lãnh
Khi kết thúc thời hạn của hợp đồng bảo lãnh (đến hạn thanh toán) sẽ xảy ra 1 trong 2 trường hợp: (1). Nếu khách hàng được bảo lãnh hoàn thành nghĩa vụ thanh toán (trả nợ) cho người yêu cầu bảo lãnh thì Ngân hàng không phải trả nợ thay. + Kế toán lập phiếu xuất, ghi xuất TK 912 “Cam kết bảo lãnh cho khách hàng” đồng thời trả lại hồ sơ bảo lãnh cho khách hàng. + Trường hợp trước đây khách hàng có ký quỹ bảo lãnh thì kế toán lập chứng từ để hoàn trả số tiền ký quỹ bảo lãnh cho khách hàng, ghi: Nợ: TK 4274 - Ký quỹ bảo lãnh. Có: TK Thích hợp (1011 hoặc 4211) + Trả lại tài sản cầm cố, thế chấp cho khách hàng Xuất TK 994: Giá trị tài sản cầm cố, thế chấp (2). Nếu khách hàng được bảo lãnh không hoàn thành trách nhiệm thanh toán thì ngân hàng phải trả nợ thay. - Kế toán trả nợ thay: Ngân hàng trả nợ thay cho khách hàng được bảo lãnh thực chất là chuyển từ hình thức tín dụng bằng chữ ký sang hình thức tín dụng ứng trước, khách hàng được bảo lãnh chính thức nhận nợ với ngân hàng. Về nguyên tắc, ngân hàng chỉ trả nợ thay bằng hoặc nhỏ hơn số tiền bảo lãnh. Nếu trước đó khách hàng được bảo lãnh đã có ký quỹ bảo lãnh thì trước hết phải lấy từ số tiền ký quỹ để thanh toán, phần còn thiếu ngân hàng sẽ trả thay. Khi nhận được thông báo của người thụ hưởng (người yêu cầu bảo lãnh) về việc đề nghị ngân hàng trả nợ thay, kế toán lập chứng từ, ghi: + Xuất TK 921 Hạch toán nội bảng: Nợ: TK 4274: Số tiền ký quĩ Nợ: TK 4211: Số tiền gửi tại NH Nợ: TK 2411: Số tiền trả thay Có: TK 1011, 4211... Số tiền trả nợ Sau đó theo dõi, đôn đốc thu nợ và lãi vay như tín dụng thông thường.
Cho thuê tài chính là hình thức cho thuê tài sản trong đó phần lớn lợi ích và rủi ro của tài sản thuê được chuyển giao sang bên ĐI THUÊ. Vậy cho thuê tài chính thực chất là tín dụng trung và dài hạn, trong đó ngân hàng theo đơn đặt hàng của khách hàng sẽ mua tài sản về cho thuê và cuối hợp đồng khách hàng có thể mua lại tài sản theo giá thoả thuận trong hợp đồng thuê. Đứng ở góc độ tín dụng, cho thuê tài chính là loại hình tín dụng trung, dài hạn để bổ sung cho tín dụng trung dài hạn thông thường nhằm giúp các doanh nghiệp giải quyết khó khăn về tài chính (vốn để đầu tư TSCĐ) Hoạt động cho thuê tài chính được cung ứng bởi các tổ chức: 1. Công ty cho thuê tài chính Nhà nước. 2. Công ty cho thuê tài chính cổ phần. 3. Công ty cho thuê tài chính trực thuộc tổ chức tín dụng. 4. Công ty cho thuê tài chính liên doanh. 5. Công ty cho thuê tài chính 100% vốn nước ngoài. Các công ty cho thuê tài chính trực thuộc tổ chức tín dụng (loại hình thứ 3) trong quá trình hoạt động phải đảm bảo hai mặt: Một mặt phải đảm bảo quy trình nghiệp vụ của loại tín dụng "đặc thù" này; mặt khác, phải tuân thủ quy chế tín dụng, kỹ thuật kế toán cho vay nói chung của ngân hàng thương mại. Nội dung của thuê tài chính có 1 số điểm chủ yếu sau: + Thời gian thuê: Chiếm tỷ lệ lớn thời gian cần thiết để khấu hao tài sản (theo qui định hiện hành, ít nhất = 60% thời gian để khấu hao tài sản) + Xác định lãi suất phải trả để làm căn cứ tính lãi cho thuê. Mức lãi suất có thể ghi công khai trong hợp đồng hoặc là mức lãi suất ngầm định được các bên tự tính toán dựa trên các yếu tố khác đã được thoả thuận như: tổng số tiền thuê phải trả và số tiền thuê phải trả từng kỳ. Tuy nhiên về nguyên tắc kế toán, mức lãi suất phải cố định trong suốt thời gian thuê, làm cơ sở để tính và ghi nhận nợ gốc và lãi phải trả từng kỳ. + Kết thúc hợp đồng, hai bên có thể thoả thuận: người thuê có thể được mua lại tài sản với giá thoả thuận (thông thường nhỏ hơn giá thị trường của tài sản tại thời điểm mua lại)
+ Định kỳ trả tiền thuê và số tiền phải trả từng kỳ Ngân hàng (hoặc công ty cho thuê tài chính) không trích khấu hao đối với tài sản cho thuê tài chính mặc dù đây là tài sản thuộc quyền sở hữu của ngân hàng hay công ty cho thuê tài chính vì giá trị tài sản được thu hồi dần qua tiền thuê mà người đi thuê phải trả. V Theo hệ thống tài khoản các tổ chức tín dụng, để hạch toán nghiệp vụ cho thuê tài chính, TCTD sử dụng các tài khoản sau đây: * Các tài khoản nội bảng: - TK 23: Cho thuê tài chính, với 2 tài khoản tổng hợp cấp II sau: - 231: Cho thuê tài chính bằng VNĐ. - 232: Cho thuê tài chính bằng ngoại tệ. Để phản ánh chất lượng các khoản cho thuê tài chính theo các loại nợ, TK 231 được bố trí thành các tài khoản tổng hợp cấp III: 2311 Nợ đủ tiêu chuẩn 2312 Nợ cần chú ý 2313 Nợ dưới tiêu chuẩn 2314 Nợ nghi ngờ 2315 Nợ có khả năng mất vốn Nội dung cơ bản của các tài khoản phản ánh nghiệp vụ cho thuê tài chính như sau: Bên Nợ ghi: - Giá trị TS giao cho khách hàng thuê TC theo hợp đồng Bên Có ghi: - Giá trị TS cho thuê TC được thu hồi khi khách hàng trả tiền theo hợp đồng - Số tiền chuyển sang các tài khoản nợ thích hợp. Số dư Nợ: Phản ánh giá trị TS giao cho khách hàng thuê TC chưa trả nợ - TK 385: Đầu tư bằng VND vào các thiết bị cho thuê TC (TK 386: Đầu tư bằng ngoại tệ vào các thiết bị cho thuê TC) TK này dùng để phản ánh số tiền ngân hàng, Công ty cho thuê tài chính đang chi ra để mua sắm tài sản cho thuê tài chính trong thời gian trước khi bắt đầu cho thuê tài chính Tài khoản này có kết cấu như sau: Bên Nợ ghi: - Số tiền chi ra để mua tài sản cho thuê tài chính Bên Có ghi: - Giá trị tài sản chuyển sang cho thuê tài chính. Số dư Nợ: - Số tiền đang chi ra mua tài sản cho thuê tài chính chưa chuyển sang cho thuê tài chính - TK 3943: Lãi phải thu từ cho thuê tài chính TK này phản ánh số lãi (dự thu) cộng dồn tính trên việc cho thuê tài chính mà ngân hàng sẽ nhận được khi đến hạn; nội dung giống tài khoản 3941. - TK 705: Thu lãi cho thuê tài chính * Các tài khoản ngoại bảng: - TK 951: Tài sản dùng để cho thuê tài chính đang quản lý tại TCTD Bên nhập phản ánh: - Giá trị tài sản dùng để cho thuê tài chính nhập về TCTD quản lý Bên xuất phản ánh: - Giá trị tài sản dùng để cho thuê tài chính quản lý tại TCTD được xử lý. Số còn lại phản ánh: - Giá trị tài sản dùng để cho thuê tài chính đang quản lý tại TCTD. - TK 952: Tài sản dùng để cho thuê tài chính đang giao cho khách hàng thuê Bên nhập phản ánh: - Giá trị tài sản dùng để cho thuê tài chính giao cho khách hàng thuê. Bên xuất phản ánh: - Giá trị tài sản dùng để cho thuê tài chính giao cho khách hàng thuê được xử lý hoặc nhận về TCTD. Số còn lại phản ánh: - Giá trị tài sản dùng để cho thuê tài chính đang giao cho khách hàng thuê. b. Chứng từ sử dụng Ngoài các chứng từ ghi sổ thông thường, trong kế toán tín dụng còn sử dụng các chứng từ gốc chuyên dùng cho nghiệp vụ cho thuê tài chính: + Hợp đồng cho thuê tài chính + Hoá đơn dịch vụ cho thuê tài chính (mẫu theo phụ lục đính kèm) + Hoá đơn mua tài sản để cho thuê tài chính: gồm hoá đơn mua hàng trong nước và hoá đơn hàng nhập khẩu. + Hoá đơn thuế GTGT, hoặc chứng từ nộp thuế GTGT cửa hàng nhập khẩu theo quy định hiện hành. 1.3.6.3. Quy trình kế toán - Kế toán giai đoạn mua tài sản cho thuê: + Thông thường để đảm bảo chắc chắn cho việc thuê tài chính, Ngân hàng yêu cầu khách hàng phải ký quĩ một số tiền nhất định. Kế toán ghi nhận số tiền ký quĩ: Nợ: TK 1011, 4211/ Khách hàng Số tiền ký quĩ Có: TK 4277: Ký quĩ đảm bảo cho thuê tài chính + Khi TCTD mua tài sản theo đơn đặt hàng của khách hàng, hạch toán: Nợ: TK Đầu tư vào các thiết bị cho thuê TC (385, 386) Có: TK Tiền mặt (1011), hoặc TK thích hợp. Đồng thời ghi nhập TK ngoại bảng: Nhập 951 “TS dùng để cho thuê TC đang quản lý tại TCTD”
Căn cứ hợp đồng cho thuê tài chính và các loại giấy tờ khác, kế toán hạch toán giá trị tài sản thuê tài chính vào tài khoản cho thuê tài chính. Kế toán ghi: Nợ: TK Cho thuê tài chính (231, 232/ khách hàng thuê) Có: TK Đầu tư vào các thiết bị cho thuê TC (385, 386) => Đồng thời hạch toán ngoại bảng: Xuất: 951 “TS dùng để cho thuê TC đang quản lý tại TCTD” Nhập: 952 “TS dùng để cho thuê TC đang giao cho khách hàng thuê” Sau đó trả lại số tiền ký quĩ đảm bảo thuê tài chính cho khách hàng, kế toán ghi: Nợ: TK Ký quĩ đảm bảo cho thuê tài chính (4277) - Số tiền ký quĩ Có: TK 1011, 4211/ khách hàng... Chú ý: Nếu có chênh lệch giữa giá trị tài sản ký kết trên hợp đồng thuê tài chính với số tiền đầu tư mua tài sản để cho thuê thì phần chênh lệch này coi là phụ trội (hoặc chiết khấu) của nghiệp vụ cho thuê tài chính. Phần này sẽ được hạch toán theo dõi riêng để định kỳ phân bổ vào thu nhập, chi phí của TCTD trong cả thời gian cho thuê. Khi xác định mức lãi suất ngầm định thực của hợp đồng cho thuê tài chính, TCTD cũng cần phải tính đến yếu tố chênh lệch này. - Định kỳ (tháng) kế toán tính và hạch toán lãi dự thu: Như kế toán cho vay thông thường, lãi cho thuê tài chính được tính và hạch toán khi phát sinh, vì vậy hàng tháng kế toán tính lãi dự thu và hạch toán: Nợ: TK: 3943 - Lãi phải thu từ cho thuê tài chính Có: TK 705 - Thu lãi cho thuê tài chính - Kế toán giai đoạn thu tiền thuê (thu nợ + lãi thuê định kỳ): Ngân hàng (Công ty cho thuê tài chính) thu tiền cho thuê trên cơ sở kỳ hạn thanh toán đã thoả thuận ghi trên hợp đồng cho thuê tài chính, số tiền thu định kỳ bao gồm tiền thuê trả định kỳ và lãi thuê của kỳ. Có 2 cách trả tiền thuê:
Theo cách này, số tiền thuê gốc phải trả từng kỳ được tính:
Lãi được tính dựa trên gốc còn lại mỗi kỳ theo lãi suất cố định đã được xác định của hợp đồng cho thuê. (2). Cách 2: Trả như cho vay trả góp, số tiền trả từng kỳ bao gồm số tiền thuê gốc và lãi của kỳ được tính và trả theo niên kim cố định. Theo đó, số tiền phải trả từng kỳ được tính sao cho: 
Trong đó: + G: Là giá trị hợp lý của tài sản cho thuê tài chính theo hợp đồng thuê + a: Là số tiền trả từng kỳ theo niên kim cố định + r: Là lãi suất ngầm định (cố định trong cả kỳ hạn cho thuê) + n: Số kỳ thanh toán + cl: Là giá trị còn lại của tài sản khi kết thúc hợp đồng thuê, được xác định ngay khi ký hợp đồng. Dù khách hàng trả theo cách nào thì số tiền thu từng kỳ ngân hàng (Công ty cho thuê tài chính) phải tính tách riêng phần lãi và gốc thuê để hạch toán. Đến định kỳ thanh toán bên thuê phải chủ động thanh toán với công ty cho thuê bằng cách nộp tiền mặt hoặc trích tài khoản tiền gửi thanh toán mở tại ngân hàng để chuyển trả nợ tại công ty cho thuê tài chính. Kế toán hạch toán: Nợ: TK Thích hợp (TK 1011, hoặc TK 4211). Gốc + lãi Có: TK Cho thuê tài chính (231): Gốc Có: TK Lãi phải thu từ cho thuê tài chính (3943): Lãi
Khi hết thời hạn cho thuê, giữa bên thuê và bên cho thuê thanh lý hợp đồng cho thuê tài chính và xử lý tài sản thuê theo các trường hợp: (1). Bên thuê mua lại tài sản với giá nhỏ hơn giá trị hợp lý của tài sản tại thời điểm mua lại. Kế toán hạch toán: + Ghi xuất: TK Tài sản cho thuê tài chính giao cho khách hàng thuê (theo số tiền đã ghi nhập) (TK 952) + Thu tiền bán TS Nợ: TK 1011, 4211 Có: 231- GT còn lại (2). Bên thuê trả lại TS: Xuất: 952 Nợ: TK TS Có khác Có: TK 231 1.3.7. Kế toán cho vay hợp vốn (đồng tài trợ) Cho vay hợp vốn được thực hiện bởi một nhóm ngân hàng thương mại cùng cho vay đối với một dự án vay vốn hoặc phương án vay vốn của khách hàng, trong đó có một ngân hàng thương mại làm đầu mối dàn xếp, phối hợp với các ngân hàng thương mại khác. Như vậy, tuy có nhiều ngân hàng thương mại cùng cho vay vào một khách hàng nhưng khách hàng vay chỉ quan hệ với ngân hàng đầu mối trong quá trình xét duyệt cho vay, giải ngân, trả nợ, trả lãi. Về nguyên tắc tại mỗi ngân hàng thành viên và ngân hàng đầu mối chỉ sử dụng các tài khoản loại 2 “hoạt động tín dụng” để phản ánh phần gốc cho vay từ phần vốn của chính ngân hàng mình. Ngoài ra trong cho vay đồng tài trợ còn phát sinh những nghiệp vụ chuyển vốn, lãi giữa các ngân hàng thành viên với ngân hàng đầu mối. a. Kế toán tại ngân hàng thành viên - Giai đoạn chuyển vốn cho ngân hàng đầu mối để tham gia đồng tài trợ: Trên cơ sở hợp đồng cho vay đồng tài trợ giữa các ngân hàng cùng cho vay, khi nhận được yêu cầu của ngân hàng đầu mối yêu cầu ngân hàng thành viên chuyển vốn tham gia đồng tài trợ, ngân hàng thành viên hạch toán để chuyển vốn, ghi. Nợ: TK góp vốn đồng tài trợ (381, 382). Có: TK Thích hợp (TG tại NHNN, Thanh toán bù trừ) Khi nhận được thông báo của ngân hàng đầu mối về việc giải ngân cho khách hàng: Tại ngân hàng thành viên sẽ chuyển từ khoản vốn góp đồng tài trợ sang tài khoản cho vay, hạch toán: Nợ: TK cho vay khách hàng (thích hợp) Có: TK góp vốn đồng tài trợ (381, 382) - Định kỳ, ngân hàng thành viên tính và hạch toán lãi dự thu: Nợ: TK Lãi phải thu từ hoạt động tín dụng Có: TK Thu lãi cho vay - Kế toán thu hồi vốn và lãi cho vay đồng tài trợ: Khi ngân hàng thành viên nhận được chuyển vốn và lãi cho vay đồng tài trợ do ngân hàng đầu mối thu được từ người nhận tài trợ chuyển đến hạch toán: Nợ: TK Thích hợp : Gốc + Lãi Có: TK Cho vay khách hàng: Gốc Có: TK Lãi phải thu từ hoạt động tín dụng: Lãi - Trong trường hợp khoản cho vay phát sinh rủi ro thì kế toán tại ngân hàng thành viên tiến hành phân loại nợ và trích lập dự phòng rủi ro như cho vay thông thường. b. Kế toán tại ngân hàng đầu mối - Giai đoạn nhận vốn của các ngân hàng thành viên: Căn cứ hợp đồng đồng tài trợ giữa các ngân hàng đồng tài trợ và tiến độ giải ngân cho bên nhận tài trợ, ngân hàng đầu mối yêu cầu các ngân hàng thành viên chuyển vốn tham gia đồng tài trợ. Khi nhận được vốn của ngân hàng thành viên chuyển đến hạch toán: Nợ: TK Thích hợp (nhận vốn từ ngân hàng thành viên) Có: TK nhận vốn để cho vay đồng tài trợ (481, 482). - Khi giải ngân cho người vay: Căn cứ chứng từ vay vốn và chứng từ giải ngân, hạch toán: Nợ: TK Cho vay khách hàng thích hợp: Phần của NH đầu mối Nợ: TK Nhận vốn để cho vay đồng tài trợ: Phần của các NH thành viên Có: TK Tiền mặt hoặc TK tiền gửi khách hàng: Tổng số tiền giải ngân Sau đó ngân hàng đầu mối sẽ tiến hành thông báo về việc giải ngân cho các ngân hàng thành viên, đồng thời phân phối số dư Nợ cho vay cho các ngân hàng thành viên theo tỷ lệ góp vốn đã thoả thuận. - Định kỳ NH đầu mối tính và hạch toán lãi dự thu: Nợ: TK Lãi phải thu Có: TK Thu lãi cho vay - Khi thu nợ cho vay đồng tài trợ: Căn cứ chứng từ thu nợ, hạch toán: Nợ: TK Tiền mặt hoặc TK tiền gửi của người vay: Tổng số tiền Có: TK Cho vay thích hợp: Phần của NH đầu mối Có: TK các khoản phải trả: Phần của các NH thành viên Sau đó chuyển phần vốn thu được cho các ngân hàng thành viên tham gia đồng tài trợ theo thoả thuận ghi trong hợp đồng tài trợ, hạch toán: Nợ: TK các khoản phải trả Có: TK Thích hợp (chuyển vốn về ngân hàng thành viên) - Khi thu lãi cho vay đồng tài trợ: Số tiền lãi thu từ người vay được phân bổ cho các ngân hàng theo tỷ lệ góp vốn đồng tài trợ. Căn cứ bảng kê tính lãi, hạch toán. Nợ: TK Thích hợp Có: TK Lãi phải thu (phân lãi của ngân hàng đầu mối được hưởng). Có: TK Các khoản phải trả (phần lãi của ngân hàng thành viên). Sau đó chuyển phần lãi của các ngân hàng thành viên về các ngân hàng thành viên tương ứng, hạch toán: Nợ: TK Các khoản phải trả Có: TK Thích hợp
Các tổ chức tín dụng thực hiện nghiệp vụ mua, bán nợ vì nhiều lý do khác nhau, chẳng hạn: + TCTD có nhu cầu về thanh khoản nên bán bớt số nợ của mình + TCTD không có điều kiện tốt để theo dõi, giám sát khoản nợ vay nên bán 1 số khoản nợ vay của mình cho TCTD khác có điều kiện tốt hơn trong việc giám sát, quản lý khách hàng vay. Trong nền kinh tế thị trường, nghiệp vụ mua, bán nợ được phát triển khá phổ biến và đã trở thành một ngành nghề kinh doanh với sự xuất hiện của các công ty mua, bán nợ chuyên nghiệp. Như vậy, khoản nợ vay được bán có thể là khoản nợ xấu, có thể là khoản nợ tốt. Giá bán nợ có thể cao hơn khoản nợ gốc cộng lãi phải trả, có thể thấp hơn, có thể bằng. 1.3.8.2. Tài khoản sử dụng: Nghiệp vụ mua, bán nợ được các TCTD hạch toán thông qua việc sử dụng các tài khoản sau đây: - TK 458: Chênh lệch mua bán Nợ chờ xử lý TK này dùng để phản ánh khoản chênh lệch giữa giá bán hoặc mua nợ với nợ gốc (nợ đang được hạch toán nội bảng) được bán hoặc mua lại chưa được xử lý Bên Có: - Số chênh lệch giá mua lại nhỏ hơn khoản nợ gốc mua lại - Số chênh lệch giá bán lớn hơn khoản nợ gốc được bán - Kết chuyển số dư nợ (lỗ) vào TK chi phí theo qui định (thực hiện sau khi đã thu hồi hoặc xử lý hết toàn bộ số nợ gốc được mua hoặc bán lại)
- Số chênh lệch giá bán nợ nhỏ hơn khoản nợ gốc được bán - Kết chuyển số dư Có (lãi) vào TK thu nhập theo qui định ( thực hiện sau khi đã thu hồi hoặc xử lý hết toàn bộ số nợ gốc được mua hoặc bán lại)
Nội dung chi tiết của tài khoản này đã được trình bày cụ thể trong phần tài khoản sử dụng trong nghiệp vụ cho vay. 1.3.8.3. Qui trình hạch toán nghiệp vụ mua, bán nợ a. Kế toán tại TCTD bán Khi phát sinh nghiệp vụ mua, bán nợ tại TCTD bán căn cứ vào các chứng từ thích hợp, hạch toán như sau: - Hạch toán số tiền thu về do bán khoản nợ. Nợ: TK thích hợp (1011, TG tại TCTD khác, TG tại NHNN): Có: TK Tiền thu về việc bán nợ... (4591) - Sau đó TCTD sử dụng số tiền thu được từ bán Nợ để xử lý khoản Nợ được bán (phần chênh lệch hạch toán vào TK 458). Bút toán phản ánh việc xử lý khoản nợ dược bán: + Nếu giá bán nợ nhỏ hơn nợ gốc được bán, phần chênh lệch được hạch toán vào Bên Nợ TK 458. Kế toán ghi: Nợ: Tiền thu về việc bán nợ... (4591) Nợ: TK Chênh lệch mua, bán nợ chờ xử lý (458) Có: TK cho vay/ khách hàng (Ngược lại nếu giá bán nợ lớn hơn khoản nợ gốc được bán thì phần chênh lệch sẽ được hạch toán vào bên Có TK 458) - Sau khi xử lý bán xong khoản Nợ, TCTD bán sẽ xử lý Số dư của TK 458: + Nếu TK 458 có số dư Nợ, sẽ được kết chuyển vào tài khoản chi phí hoạt động mua, bán nợ cùng phần lãi đã tính dự thu của khoản đó. Kế toán hạch toán: Nợ: TK chi về hoạt động mua bán nợ (TK 849): Tổng số Có: TK Chênh lệch mua, bán nợ chờ xử lý (458): Phần chênh lệch giá bán và nợ gốc Có: TK Lãi phải thu về hoạt động tín dụng (Phần lãi đã tính dự thu) + Nếu TK 458 có số dư Có, số dư này sau khi trừ đi phần lãi đã tính dự thu sẽ được kết chuyển vào tài khoản thu nhập hoạt động mua, bán nợ. Hạch toán: Nợ: TK 458: Phần chênh lệch giá bán và nợ gốc Có: TK Lãi phải thu về hoạt động tín dụng: (Phần lãi đã tính dự thu) Có: TK Thu về hoạt động mua, bán nợ (TK 742): Phần còn lại b. Kế toán tại TCTD mua Toàn bộ nghĩa vụ của khách hàng vay vốn đối với TCTD bán khoản vay vẫn được giữ nguyên, chỉ chuyển giao thực hiện nghĩa vụ đó sang TCTD mua. - Phản ánh nợ gốc được mua về (theo giá trị nợ gốc, phần chênh lệch giữa giá mua và nợ gốc được hạch toán vào tài khoản 458). + Nếu giá mua nợ nhỏ hơn nợ gốc mua lại, phần chênh lệch được hạch toán vào bên Có tài khoản 458. Kế toán ghi: Nợ: TK cho vay khách hàng Giá trị nợ gốc Có: TK thích hợp (1011, TG tại TCTD, TG tại NHNN): Giá trị thanh toán Có: TK 458: Phần chênh lệch + Ngược lại nếu giá mua nợ lớn hơn nợ gốc mua lại, phần chênh lệch được hạch toán vào bên Nợ tài khoản 458. Từ thời điểm sau khi mua nợ, ngân hàng sẽ theo dõi nợ gốc, tính và hạch toán lãi phải thu, thu gốc, thu lãi, phân loại nợ, trích lập dự phòng rủi ro như một khoản cho vay thông thường. Đến kỳ hạn thanh toán lãi lần đầu tiên (lần gần nhất), phần lãi được thanh toán bao gồm lãi phải thu dồn tích của thời gian trước khi mua nợ và lãi tính cho khoảng thời gian sau khi mua nợ, ngân hàng phải tiến hành phân bổ. Chỉ có phần lãi cho khoảng thời gian sau khi mua nợ được ghi nhận vào thu nhập lãi của ngân hàng, phần lãi phát sinh của thời gian trước khi ngân hàng mua khoản nợ sẽ được hạch toán vào tài khoản 458 “chênh lệch mua bán nợ chờ xử lý” để sau khi xử lý hết khoản nợ gốc sẽ được kết chuyển cùng số chênh lệch mua, bán nợ vào thu nhập, chi phí của ngân hàng (thực chất là để ghi giảm giá mua nợ ban đầu). Số dư của TK 458 (Tài khoản này mở chi tiết cho từng khoản mua, giữ theo dõi cho đến khi thu hồi được toàn bộ số nợ gốc thì kết chuyển vào TK thu nhập, chi phí của TCTD). + Nếu TK 458 có số dư Có, sẽ được kết chuyển vào thu nhập. Kế toán ghi: Nợ: TK 458 Có: TK 742: Thu về nghiệp vụ mua bán nợ + Ngược lại nếu TK 458 có số dư Nợ, sẽ được kết chuyển vào chi phí
Tín dụng là hoạt động truyền thống mang lại nhiều lợi nhuận cho các TCTD, tuy nhiên đây cũng là hoạt động hàm chứa rất nhiều rủi ro. Do vậy các nhà lãnh đạo ngân hàng bao giờ cũng quan tâm đến việc tìm mọi biện pháp để giảm thiểu rủi ro và trích lập dự phòng để khắc phục những thiệt hại khi rủi ro xảy ra. Một trong những giải pháp đó là thực hiện phân loại nợ và trích lập dự phòng rủi ro theo qui định. Việc phân loại nợ và trích lập dự phòng rủi ro là công việc chung của mỗi ngân hàng, trong đó kế toán có trách nhiệm ghi chép, phản ánh một cách đầy đủ, chính xác các loại nợ và số dự phòng phải trích trong kỳ.
Việc phân loại nợ tại các TCTD Việt nam hiện nay được thực hiện theo Quyết định 493/2005/QĐ-NHNN ngày 22 tháng 4 năm 2005 của Thống đốc NHNN. Theo QĐ này, TS Có tín dụng được phân thành 5 nhóm:
Nội dung cụ thể của từng nhóm nợ đã được trình bày chi tiết trong Quyết định 493/2005/QĐ-NHNN ngày 22 tháng 4 năm 2005 của Thống đốc NHNN. Việc phân loại nợ theo 5 nhóm trên là qui định chung của NHNN đối với các TCTD. Những TCTD có đủ khả năng và điều kiện thực hiện phân loại nợ theo phương pháp định tính thì xây dựng chính sách phân loại nợ và trích lập dự phòng của hệ thống mình để trình Thống đốc NHNN phê duyệt bằng văn bản. Phân loại nợ theo định tính là cách phân loại nợ theo đánh giá chất lượng các khoản nợ mà TCTD đã cho khách hàng vay. Theo cách phân loại này, các khoản nợ cũng được phân thành 5 nhóm: *) Nhóm 1 (Nợ đủ tiêu chuẩn) bao gồm: Các khoản nợ được tổ chức tín dụng đánh giá là có khả năng thu hồi đầy đủ cả nợ gốc và lãi đúng hạn. *) Nhóm 2 (Nợ cần chú ý) bao gồm: Các khoản nợ được tổ chức tín dụng đánh giá là có khả năng thu hồi đầy đủ cả nợ gốc và lãi nhưng có dấu hiệu khách hàng suy giảm khả năng trả nợ. *) Nhóm 3 (Nợ dưới tiêu chuẩn) bao gồm: Các khoản nợ được tổ chức tín dụng đánh giá là không có khả năng thu hồi nợ gốc và lãi khi đến hạn. Các khoản nợ này được tổ chức tín dụng đánh giá là có khả năng tổn thất một phần nợ gốc và lãi. *) Nhóm 4 (Nợ nghi ngờ) bao gồm: Các khoản nợ được tổ chức tín dụng đánh giá là khả năng tổn thất cao. *) Nhóm 5 (Nợ có khả năng mất vốn) bao gồm: Các khoản nợ được tổ chức tín dụng đánh giá là không còn khả năng thu hồi, mất vốn. ít nhất mỗi quý một lần, trong thời hạn 15 ngày làm việc đầu tiên của tháng tiếp theo, tổ chức tín dụng thực hiện phân loại nợ gốc và trích lập dự phòng rủi ro đến thời điểm cuối ngày làm việc cuối cùng của quý (tháng) trước. Riêng đối với quý IV, trong thời hạn 15 ngày làm việc đầu tiên của tháng 12, tổ chức tín dụng thực hiện việc phân loại nợ và trích lập dự phòng rủi ro đến thời điểm cuối ngày 30 tháng 11. Đối với các khoản nợ xấu, tổ chức tín dụng phải thực hiện việc phân loại nợ, đánh giá khả năng trả nợ của khách hàng trên cơ sở hàng tháng để phục vụ cho công tác quản lý chất lượng và rủi ro tín dụng.
Kế toán căn cứ vào kết quả phân loại nợ đã được phê duyệt để phản ánh vào các tài khoản thích hợp. + Nhóm 1: Phản ánh vào tài khoản “Nợ đủ tiêu chuẩn”; + Nhóm 2: Phản ánh vào tài khoản “Nợ cần chú ý”; + Nhóm 3: Phản ánh vào tài khoản “Nợ dưới tiêu chuẩn”; + Nhóm 4: Phản ánh vào tài khoản “Nợ nghi ngờ”; + Nhóm 5: Phản ánh vào tài khoản “Nợ có khả năng mất vốn”; Nội dung và kết cấu các tài khoản trên đã được làm rõ ở phần tài khoản sử dụng b. Kế toán phân loại nợ Theo qui định về phân loại nợ hiện hành, các khoản nợ được phân vào các nhóm khác nhau tùy thuộc vào chất lượng nợ. Như vậy một khoản nợ đang thuộc nhóm 1 có thể được phân vào các nhóm nợ khác (nhóm 2, nhóm 3, nhóm 4, nhóm 5) tùy thuộc vào chất lượng nợ được đánh giá và không nhất thiết phải chuyển nợ từng nấc. Ngược lại, khoản nợ thuộc một nhóm nào đó có thể được phân vào các nhóm khác nếu được đánh giá có chất lượng thích hợp. Ví dụ: Một khoản nợ đang hạch toán theo dõi ở nhóm 2 “Nợ cần chú ý”, nay được đánh giá lại là thuộc nhóm 4 “Nợ nghi ngờ”, kế toán lập phiếu chuyển khoản hạch toán: Nợ: TK “Nợ nghi ngờ” Có: TK “Nợ cần chú ý” Chú ý: Trên thực tế việc hạch toán các nhóm nợ đã phân không nhất thiết phải theo trật tự từ nhóm 1 đến nhóm 2..., mà có thể “nhảy cách” từ nhóm 1 đến nhóm 3, nhóm 4, nhóm 5, hoặc ngược lại.
- Việc trích lập dự phòng rủi ro tín dụng được thực hiện trên cơ sở kết quả phân loại nợ và theo tỷ lệ trích do Thống đốc NHNN qui định. Tỷ lệ trích lập dự phòng cụ thể đối với các nhóm nợ quy định tại Quyết định 493/2005/QĐ-NHNN như sau: + Nhóm 1: 0% + Nhóm 2: 5% + Nhóm 3: 20% + Nhóm 4: 50% + Nhóm 5: 100%. Riêng đối với các khoản nợ khoanh chờ Chính phủ xử lý thì được trích lập dự phòng cụ thể theo khả năng tài chính của tổ chức tín dụng. Số tiền dự phòng cụ thể phải trích được tính theo công thức sau: Каталог: uploads uploads -> - uploads -> 1. Most doctors and nurses have to work on a once or twice a week at the hospital uploads -> Kính gửi Quý doanh nghiệp uploads -> VIỆn chăn nuôi trịnh hồng sơn khả NĂng sản xuất và giá trị giống của dòng lợN ĐỰc vcn03 luậN Án tiến sĩ NÔng nghiệp hà NỘI 2014 uploads -> Như mọi quốc gia trên thế giới, bhxh việt Nam trong những năm qua được xem là một trong những chính sách rất lớn của Nhà nước, luôn được sự quan tâm và chỉ đạo kịp thời của Đảng và Nhà nước uploads -> Tác giả phạm hồng thái bài giảng ngôn ngữ LẬp trình c/C++ uploads -> BỘ TÀi nguyên và MÔi trưỜng uploads -> TRƯỜng đẠi học ngân hàng tp. Hcm markerting cơ BẢn lớP: mk001-1-111-T01 uploads -> TIÊu chuẩn quốc gia tcvn 8108 : 2009 iso 11285 : 2004 uploads -> ĐỀ thi học sinh giỏi tỉnh hải dưƠng môn Toán lớp 9 (2003 2004) (Thời gian : 150 phút) Bài 1 tải về 2.26 Mb. Chia sẻ với bạn bè của bạn:
| ||||||||
