CHƯƠNG III: THẤT NGHIỆP VÀ TỶ LỆ THẤT NGHIỆP TỰ NHIÊN

3.2. Quá trình tìm việc và thất nghiệp tạm thời

Nguyên nhân gây ra thất nghiệp là công nhân cần có thời gian để tìm việc làm. Giả định thị trường lao động cân bằng khi công dân đều hoàn toàn thích hợp với mọi công việc. Người công dân bị xa thải sẽ tìm ngay được việc làm mới với mức lương thị trường.

Trên thức tế, công nhân có sở thích và năng lực khác nhau, công việc cũng có những thuộc tính khác nhau. Hơn nữa thông tin về cung việc làm với người tìm việc không ăn khớp, kịp thời.

Quá trình tìm kiếm việc làm thích hợp đòi hỏi phải có thời gian và nổ lực. Mỗi công việc đòi hỏi chuyên môn khác nhau và mức lương khác nhau. Nên những công nhân có thể không chấp nhận công việc đầu tiên mà họ làm mà họ sẽ bỏ việc. Tình trạng thất nghiệp do công nhân cần có thời gian để tìm việc làm mới gọi là thất nghiệp tạm thời

Vì sự dịch chuyển giữa các ngành thường xuyên xảy ra và công nhân thì cần có thời gian để thay đổi ngành nghề của mình nên thất nghiệp tạm thời luôn tồn tại.

Sự dịch chuyển giữa các ngành không phải là nguyên nhân duy nhất tạo ra thất nghiệp tạm thời. Công nhân bị mất việc vì doanh nghiệp phá sản, doanh nghiệp thu hẹp sản xuất, cắt giảm chi phí, doanh nghiệp không cần đến chuyên môn của họ nữa. Công nhân có thể bỏ việc để chuyển đổi ngành nghề hoặc di chuyển vị trí địa lý. Khi cung-cầu về lao động thay đổi, thất nghiệp tạm thời là điều không thể tránh khỏi.

Nhiều chính sách của nhà nước tìm cách cắt giảm tỷ lệ thất nghiệp tự nhiên thông qua hạ thấp tỷ lệ thất nghiệp tạm thời. Như các chương trình dạy nghề của nhà nước tạo thuận lợi cho sự chuyển đổi của công dân từ ngành suy giảm sang ngành tăng trưởng mạnh.

Trong khi đó, các chương trình khác của chính phủ đôi khi lại gián tiếp làm gia tăng tỷ lệ thất nghiệp tự nhiên. Một trong các chương trình như thế là bảo hiểm thất nghiệp .

Theo chương trình này, công nhân thất nghiệp có thể nhận được một phần tiền lương của mình trong một thời gian nhất định sau khi mất việc, thông qua việc làm giảm nhẹ khó khăn kinh tế của người bị thất nghiệp sẽ làm tăng quy mô thất nghiệp tạm thời và tỷ lệ thất nghiệp tự nhiên.

Sự gia tăng tỷ lệ thất nghiệp tự nhiên chỉ nên coi là một tác động phụ. Bảo hiểm thất nghiệp được thiết kế nhằm giảm khó khăn cho các cá nhân bị thất nghiệp, và như vậy nó có mục tiêu phân phối lại thu nhập. Nó cũng làm giảm tính bất định về thu nhập của công nhân và đảm bảo cho người và việc làm ăn khớp nhau tốt hơn.

Sự tồn tại của bảo hiểm thất nghiệp cũng có thể làm cho doanh nghiệp dễ dàng sa thải công nhân hơn. Sự gia tăng tỷ lệ thất nghiệp tự nhiên chỉ nên coi là một tác động phụ. Bảo hiểm thất nghiệp được thiết kế nhằm giảm khó khăn cho các cá nhân bị thất nghiệp; và như vậy nó có mục tiêu phân phối lại. Nó cũng làm giảm tính bất định về thu nhập của công nhân; và đảm bảo cho người và việc ăn khớp nhau tốt hơn.

Khi người thất nghiệp được trợ cấp bảo hiểm thất nghiệp sẽ ít chịu sức ép hơn trong việc tìm kiếm việc làm mới và khả năng họ không muốn chấp nhận những công việc không hấp dẫn. Điều này làm giảm tỷ lệ tìm được việc làm. Khi ký kết hợp đồng lao động, công nhân không muốn ký hợp đồng lao động dài hạn vì họ biết rằng chương trình bảo hiểm thất nghiệp đảm bảo một phần thu nhập của họ, điều này làm tăng tỷ lệ mất việc.

Bảo hiểm thất nghiệp làm tăng tỷ lệ thất nghiệp tự nhiên không có nghĩa là chính sách này không nên có. Chương trình này có lợi ở chỗ nó làm giảm tính không ổn định về thu nhập của công nhân. Ngoài ra, cho phép công nhân từ chối những việc làm không hấp dẫn, tạo điều kiện cho công nhân có việc làm phù hợp hơn. Việc đánh giá chi phí và lợi ích của hệ thống bảo hiểm thất nghiệp là một nhiệm vụ khó khăn và là chủ đề được nhiều người nghiên cứu.