CHỦ giảNG: Tiến sĩ Thái Lễ Húc Giảng ngày: 15/02 23/02/2005 ĐƯỜng đẾn hạnh phúC



tải về 2.88 Mb.
trang6/16
Chuyển đổi dữ liệu04.01.2018
Kích2.88 Mb.
#35399
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   16

(VCD 23)


Lập đoan chánh” (đứng ngay thẳng): Chúng ta ôn tập sơ qua vấn đề này một chút.

Nữ giới khi đứng có thể đứng như vậy, sau đó tay phải đặt lên trên tay trái. Nếu như quý vị mặc váy thì có thể để thấp một chút, còn nếu mặc quần tay có thể đưa cao một chút, đây là cách đứng của nữ giới. Cũng có thể trực tiếp đứng bằng như vậy, hai tay cũng có thể thả xuống tự nhiên, nói chung động tác của chúng ta cần ưu nhã là được, đứng như vậy cũng được.

Nam giới cần có khí khái đại trượng phu, nên hai chân và vai rộng ngang nhau, nhìn thẳng về phía trước, đây là tư thế đứng.

Hôm qua chúng ta ngồi mẫu, cũng đề cập đến chư vị tổ tông hướng dẫn chúng ta phải“Đứng như tùng, nằm như cung, đi như gió, ngồi như chuông.

Hôm qua đã đề cập đến cách ngồi của nữ giới, hai chân phải khép lại, tay phải đặt trên tay trái, sau đó để hai tay lên chân trái, đây là cách ngồi của nữ.

Hôm nay chúng ta làm mẫu cách ngồi của nam giới. Cách ngồi của nam, hai chân có thể mở rộng một chút, hai tay để tự nhiên trên đùi của quý vị. Các bạn, tư thế này quý vị có cảm thấy quen thuộc chăng? 30 năm trước, khi trong gia đình chụp ảnh đoàn thể, tư thế của ai đã ngồi như vậy? Tư thế của phụ thân đều ngồi như thế, lúc đó ngồi như vậy rất có oai nghiêm.

Lúc tôi diễn giảng ở Sơn Đầu, tôi cũng ngồi đúng tiêu chuẩn này. Người nhiếp ảnh cứ kêu tôi khép chân lại, khép chân lại, tôi không biết làm sao mới đúng. Tôi liền từ từ khép lại một chút, nhưng cũng không thể quá khép.

Quý vị xem, nếu nam giới ngồi như vậy, cảm thấy như thế nào? Hình như không được phóng khoáng lắm, đây là tư thế ngồi. Trong tư thế ngồi, chúng ta cũng phải chú ý một vài chi tiết nhỏ, như trong bài đề cập đến.


15-2. “Ấp thâm viên, bái cung kính” (Chào cúi sâu, lạy cung kính)


Khi cúi người, chúng ta phải cúi thấp xuống, đây gọi là cúi đầu 90 độ.

Cúi đầu phải từ nội tâm

Có một người bạn, anh ta ngày đầu tiên đi học, nhìn thấy người khác đều chào hỏi lẫn nhau, anh ta cũng gật đầu với người khác. Sau đó học hết ngày thứ năm, khi bắt đầu tan học, anh ta đến trước chúng tôi. Anh nói rằng:

- Trước đây tôi cúi đầu đều không tính, vì không phải xuất phát từ nội tâm, nên bây giờ cần phải chính thức cúi đầu ba lần hành lễ trước các thầy giáo.

Thế nên động tác cúi đầu này phải chăng là từ nội tâm hiển lộ ra, thì tự mình biết, và người khác cũng cảm nhận được. Đích thực lễ tiết không phải là làm vẻ bên ngoài, mà là phải thành ý ở trong, thể hiện bên ngoài.

15-3. “Vật tiễn vực, vật bả ỷ” (Chớ đạp thềm, không đứng nghiêng)


Vật tiễn vực (Chớ đạp thềm): Là khi đứng hoặc ngồi không nên đứng trên đồ vật.
1. Đứng, đạp trên đồ vật khó coi, lại tùy tiện khinh mạn

Ví dụ ngày xưa có bậc cửa, quý vị đạp lên như vậy, tư thế đó rất khó coi. Cũng khiến người khác cảm thấy quý vị rất khinh mạn, rất tùy tiện.
2. Đứng, đạp trên đồ vật khiến đồ vật mau hư

Mà đồ vật đạp lên lâu ngày sẽ ra sao? Mau hư, nên đây cũng là một thái độ biết thương tiếc mọi vật.

Hiện nay rất nhiều trẻ em ngồi trên ghế, có thể chân của chúng đạp lên trên thành ghế, hoặc là trên thành bàn, điều này phải nên kịp thời sửa đổi.

Như chúng tôi đang dạy lớp học “Đệ Tử Quy, thánh nhân huấn”, xem ra thì ngồi rất tốt, nhưng khi nhìn xuống dưới thì trăm ngàn điều kỳ lạ đều xuất hiện. Có người khi đọc, chân làm như vậy, có người thì đạp chân lên song ghế và song bàn. Còn có tình huống là đột nhiên đang học nửa chừng, ghế của một em bị ngã xuống, vì sao vậy? Song ghế bị nó đạp gãy nên ngã xuống.

Thế nên các em có rất nhiều động tác, chúng ta cần phải sửa đổi kịp thời, chúng mới trở thành thói quen tự nhiên, đây gọi là “Vật tiễn vực” (Chớ đạp thềm). Quý vị phải không sợ phiền phức cảnh tỉnh mới được.


3. Đứng tùy tiện thì mọi việc khác đều có thể tùy tiện

Vật bả ỷ(Không đứng nghiêng): Nghĩa là khi đứng người vẹo một bên hoặc là dựa vào đồ vật, như vậy đều không tốt.

Khi trẻ đến cả đứng cũng đều tùy ý, tùy tiện như vậy, quý vị dám đem việc quan trọng giao cho chúng làm không? Tin rằng việc nhỏ mà đã lơ là như vậy, khi làm việc lớn cũng không thể đột nhiên trở thành cẩn thận.

Nên Vật dĩ thiện tiểu nhi bất vi, vật dĩ ác tiểu nhi vi chi (Đừng cho việc thiện nhỏ mà không làm, đừng cho việc ác nhỏ mà lại làm).


  • Một người có năng lực lớn, cũng bắt đầu đặt nền tảng từ nhỏ;

  • Một người hành vi không tốt, cũng đều bắt đầu lơ là từ chi tiết nhỏ trong cuộc sống.

Câu tiếp theo:

15-4. “Vật ky cứ, vật diêu bệ” (Chớ ngồi dang, không rung đùi)


Vật ky cứ” (Chớ ngồi dang): “Cơ” ở đây là “Ki”, nghĩa là cái gầu. Cái “ki” (gầu) này vì miệng nó mở ra rất lớn, nên nghĩa của “Vật cơ cứ” là khi ngồi xuống hai chân không mở rộng, điều này tôi không cần làm mẫu.

Quý vị giang rộng chân, xem ra không được văn nhã. Nếu là nữ giới, có thể khiến người khác dị nghị, khiến người khác nói lời đàm tiếu thì không hay.

Vật diêu bệ” (Không rung đùi): Nghĩa là khi ngồi, chúng ta hay lắc đùi. Có người không phải lắc qua lắc về, mà như thế nào, nhịp lên nhịp xuống.

1. Rung lắc khi ngồi biểu thị tâm nôn nóng, không định

Chúng tôi từng tham gia hội nghị, bên cạnh có một vài chủ quản ngồi rung đùi từ đầu đến cuối buổi, đầu chúng tôi cũng cảm thấy choáng váng. Ví dụ khi quý vị ngồi học, người trước mặt cứ lắc hoài như vậy, có thể quý vị sẽ rất khó chịu, vì thế thói quen này cần phải sửa.

Vì sao một người khi nói chuyện phải cần lắc lư như vậy? Trạng thái nội tâm của họ như thế nào? Nôn nóng bất an. Khi họ nói chuyện với quý vị mà nội tâm nôn nóng bất an, thì việc nói chuyện này thật ra đều là đang ứng phó, chẳng qua là không thể không làm mà thôi. Rất có thể họ còn có rất nhiều việc họ cảm thấy quan trọng, ví dụ như giáo dục con cái, hoặc là quan hệ vợ chồng trong gia đình, nhưng họ đều không có cách nào giải quyết, nên cứ để mãi trong lòng. Tuy nhiên, mỗi ngày không thể nào không làm gấp những việc cần thiết đến từng ngày, từng giờ, thế nên tâm họ không có cách nào dụng tâm chuyên chú vào công việc hiện tại, vì thế nên họ rất nóng lòng, thân thể liền bắt đầu lắc lư. Con người hiện nay đích thực cuộc sống quả thật không đơn giản.


2. Muốn tâm định phải làm gì?
Thứ nhất: Tâm an định được gì?

Tâm định có thể:

  1. Nâng cao trí huệ

  2. Thường có thể quán chiếu hành vi của mình

Lúc nào cũng phải duy trì tính cảnh giác từ hành vi bên ngoài. Thường thường quán chiếu ngôn ngữ của mình, cơ thể và động tác của mình phải chăng có chỗ không thích đáng.
Thứ hai: Thực hành các oai nghi Đệ Tử Quy thuần thục

Đây là một công trình rất lớn, thực hành lâu ngày những hành vi ngôn ngữ này của quý vị sẽ bị nội hóa, lúc nào cũng giữ được sự cung kính, giữ được chừng mực lễ nghĩa. Phần này là đề cập đến tất cả bộ phận oai nghi của chúng ta. Chúng ta xem tiếp đoạn sau:

CHÁNH VĂN 16:


Hoãn yết liêm, vật hữu thanh;







Khoan chuyển loan, vật xúc lăng;




Chấp hư khí, như chấp doanh;




Nhập hư thất, như hữu nhân.




Sự vật mang, mang đa thác;




Vật úy nan, vật khinh lược.




Đấu náo trường, tuyệt vật cận.


DỊCH NGHĨA

Vén rèm cửa, không tiếng động;







Rẽ quẹo rộng, chớ đụng góc.




Bưng vật nhẹ, rỗng bên trong, cẩn thận như,

bưng vật đầy;




Vào phòng trống, phải xem như, đang có người.




Lúc làm việc, chớ vội vàng, vội sai nhiều;




Đừng sợ khó, chớ xem thường.

Nơi ồn náo, không đến gần.

Việc không đáng, quyết chớ hỏi








Đây chính là cơ bản khiến chúng ta tập thành thái độ cẩn thận, can đảm.




Chúng ta thường nói “Phải can đảm, cẩn thận”, cho nên làm nhiều động tác phải hết sức nhu hòa, cung kính; Nhưng khi đối diện một vài thách thức, cần phải không sợ khó khăn, đây là Vật úy nan” (không sợ khó), đây chính là can đảm, vì tâm tỉ mỉ nên làm việc rất cẩn thận, tự nhiên sẽ không xảy ra vấn đề.

Cho nên tỉ mỉ, can đảm phải bồi dưỡng từ những chi tiết rất nhỏ trong cuộc sống. Chúng ta xem câu thứ nhất:


16-1. “Hoãn yết liêm, vật hữu thanh” (Vén rèm cửa, không tiếng động)

1. Cẩn thận, tỉ mỉ là nghĩ cho người khác

Khi chúng ta mở rèm phải kéo thật nhẹ tay, không nên để phát ra âm thanh quá lớn. Vì đa số đều sống tập thể, làm việc với nhau, cùng sống với nhau, nên nhất cử nhất động của chúng ta phải xem liệu có tạo thành phiền nhiễu, phiền não cho người khác chăng? Đối với điều này chúng ta cần phải có độ mẫn cảm như vậy để quán chiếu.

Ví dụ người bên cạnh đang ngủ, khi quý vị mở rèm “rẹc”, biết đâu hai ba ngày nay họ ngủ không được, khó lắm mới nhắm mắt ngủ được. Một động tác của quý vị, có thể lại khiến họ không ngủ được. Hoặc khi chúng ta ở trong tviện, quý vị muốn đi mở rèm cửa. Thư viện là nơi xem sách, mọi người rất yên tĩnh, nếu quý vị kéo rèm mà kéo quá mạnh, có thể có người bị quý vị làm giật mình. Đây gọi là Hoãn yết liêm, vật hữu thanh” (Vén rèm cửa, không tiếng động).
Thứ nhất: Cẩn thận, tỷ mỉ là thực hành tâm nhân từ

Tuy chỉ là một động tác mở rèm, cũng nói với chúng ta rằng, mỗi ngôn ngữ động tác của chúng ta ở mọi nơi phải chăng sẽ khiến người khác cảm thấy bất an? Âm thanh như vậy phải chăng quá lớn? Khi chúng ta lúc nào cũng nghĩ đến người khác, tâm sẽ ngày càng nhu nhuyến. Khi tâm quý vị ngày càng nhẹ nhàng, là quý vị thật sự đang thực hành tâm nhân từ.

Một là: Mọi sinh hoạt tạo ra âm thanh đều nên nhẹ nhàng

Trong cuộc sống, còn có những lúc nào vì âm thanh của chúng ta lớn quá, mà tạo thành phiền não cho người khác? Những lúc nào? Ví dụ mấy hôm nay chúng ta ở cùng một nơi, buổi tối bước chân lớn tiếng, tất nhiên là làm ồn người khác. Thêm nữa, nếu buổi tối dậy đi vệ sinh, khi mở cửa dùng lực quá mạnh, có thể rất nhiều người đều thức dậy.

Tôi nhớ khi học ở Úc Châu, chú Lô nói với tôi:

- Buổi tối dậy đi vệ sinh nhất định phải nhẹ nhàng. Khi dội bồn cầu phải xác định cửa đã đóng, nếu không âm thanh dội bồn cầu lớn như vậy sẽ làm ồn đến rất nhiều người.

Hai là: Phải thường cảnh tỉnh động tác của chính mình

Nên một người có học vấn hay không, có thể thấy được từ đâu? Chúng tôi nói, nghĩ cho người khác là học vấn cao nhất.

Nghĩ cho người khác không phải chỉ nói bằng miệng, mà là thực hiện từng chút từng chút. Ngoài tiếng bước chân, tiếng đóng cửa không nên lớn quá. Ví dụ mọi người cùng nhau ăn cơm, khi ăn không được lớn tiếng. Nếu quý vị ăn cơm âm thanh rất lớn, khi tất cả mọi người đang ăn đều cảm thấy không thoải mái. Vì sao khi ăn cơm phát ra âm thanh đặc biệt lớn? Không ngậm miệng lại.

Tôi cũng nhắc nhở với rất nhiều bạn, khi nhai cơm miệng phải ngậm miệng lại, vì chúng ta không chỉ là đại biểu cho chính mình, mà chúng ta là đại biểu công ty, là đại biểu cho đoàn thể. Thậm chí quý vị đi du lịch bên ngoài, quý vị đại biểu cho quốc gia. Cho nên động tác của quý vị phải thường cảnh tỉnh chính mình.

Thứ hai: Thực hành phải bắt đầu từ trong gia đình

Lần trước chúng ta cũng đề cập đến, ở Điện Thánh Mẫu Paris viết một hàng chữ Trung quốc, viết như thế nào? “Xin đừng nói lớn tiếng”, viết cho ai xem? Người ta thì thanh danh vang xa, còn chúng ta sao lại có kết quả này. Hôm nay người Trung quốc đến nơi công cộng nói chuyện lớn tiếng, cũng chứng tỏ ở gia đình họ cũng như vậy. Thế nên tu dưỡng của một người, nhất định là bồi dưỡng ngay trong gia đình, và chắc chắn là khi không ai nhìn thấy vẫn thực hành.

Không ai nhìn thấy cũng phải thực hành

Người xưa đặc biệt cường điệu công phu Thận độc” (Cẩn thận hành vi ngay cả khi ở một mình). Khi chúng ta ở một mình, ngôn ngữ và động tác vẫn như thường, nhẹ nhàng không gấp gáp. Thói quen đó đã trở thành tự nhiên, thì ở nơi công cộng đều có thể làm ra hành vi, động tác ưu nhã một cách tự nhiên.

Chúng ta ở sân bay nhìn thấy rất nhiều trẻ em nói to hét lớn, chạy tới chạy lui, chúng ta cũng phải ngăn cấm kịp thời hành vi của những đứa bé này. Quý vị đem câu chuyện trong Điện Thánh Mẫu ở Paris nói cho chúng nghe, nói rằng chúng ta không thể để mất mặt đến toàn thế giới. Các em thấy ở sân bay có rất nhiều người ngoại quốc, họ thấy các em như vậy, ồ trẻ em của Đài Loan sao lại giáo dục thành như thế? Người Trung Quốc sao lại giáo dục thành như thế? Như vậy quả thật không tốt chút nào. Khi chúng ta có độ mẫn cảm này, quý vị có thể trong từng li từng tí của cuộc sống, bắt đầu đối với câu kinh văn này có sự lãnh hội rộng rãi hơn. Ví dụ nửa đêm trở về lấy chìa khóa mở cửa, quý vị cũng nên nhẹ nhàng. Khi chúng ta lái xe về lúc nửa đêm, cũng nên lập tức tắt động cơ.

Khi quý vị đối với độ mẫn cảm của âm thanh này ngày càng cao, đây chính là năng lực quán chiếu hình thành.

2. Cẩn thận, tỉ mỉ là thương tiếc vật phẩm

Hoãn yết liêm” (Vén rèm cửa), ngoài tiếng động không nên ảnh hưởng đến người khác ra, còn là một cách thương tiếc vật phẩm.

Khi quý vị dùng đồ vật tay chân nhẹ nhàng, nó sẽ không dễ hư.

Nếu bình thường chúng ta sử dụng rất thô lỗ, rất mạnh tay thì vốn thọ mạng của đồ vật này có 5 năm, 10 năm, nhưng bây giờ chưa đến một năm đã hư.

Từ trong quan niệm thương tiếc vật phẩm này, chúng ta phải thường cảnh tỉnh mình không nên quá thô lỗ. Ví dụ như mặc áo quần, nếu quý vị thô tháo, áo quần rất dễ rách. Điều này cũng nên nhắc nhở trẻ em, từ điểm nhỏ này trân quý phẩm vật.



Khi động tác quý vị đều có thể không nhẹ nhàng, thì trong cuộc sống sẽ thường phát hiện kéo rách đồ, rơi hư đồ, hoặc là đụng trúng đồ, những tình huống như vậy đã phát sinh.

16-2. “Khoan chuyển loan, vật xúc lăng” (Rẽ quẹo rộng, chớ đụng góc)

1. Cẩn thận là bảo vệ an toàn cho mình

Lúc nhỏ tôi cũng hay bị thương, không phải rách da, trầy chân, thì cũng là bị té gãy răng, nên vết thương cũng đầy người. Tôi còn nhớ có một lần chạy xuống bếp trượt té, bị gãy mấy cái răng.

Đến khi tôi học đại học, mới bắt đầu nỗ lực học tập. Sau đó đọc được một số kinh điển, những tình huống này dần dần giảm bớt. Cho nên hiện nay rất ít khi bị bên này lủng một lỗ, bên kia cắt một đường.

Đích thực con người tại sao bị thương nhiều như vậy? Nguyên nhân chủ yếu nhất là do tâm không thận trọng mới biểu hiện ra hành vi lỗ mãng.

Nên một người muốn tu sửa chính mình, phải bắt đầu từ căn bản, chính là bắt đầu từ điều phục tâm.

Mà điều phục tâm phải từng chút từng chút trong sự tướng cuộc sống để dụng tâm, khéo léo trong học tập.



Ở trong trường, các em rất hay phạm điều này, thường không cẩn thận. Mắt không biết nhìn đi đâu, nên vấp vào góc bàn. Vấp góc bàn mùi vị ra sao? Rất đau, bảo đảm bị bầm, sẽ bị thương. Thế nên từ câu này, chúng ta cũng có thể mở rộng thêm nói với học sinh, lúc nào cũng phải chú ý an toàn cho chính mình.

2. Vì sao ngày nay tỷ lệ trẻ em tử vong cao?
Thứ nhất: Không nhạy cảm với sự an toàn cho mình

Chúng ta thấu hiểu tường tận một chút, trẻ em hiện nay tử vong ngoài ý muốn tần suất ngày càng cao, vì chúng không có độ mẫn cảm. Thế nên người lớn, thầy cô giáo, cũng như phụ huynh lúc nào cũng phải nhắc nhở. Bằng không đến lúc tạo thành sự cố ngoài ý muốn, thì muốn làm cũng đã muộn.
Thứ hai: Nội tâm trống rỗng

Hiện nay rất nhiều thanh thiếu niên thích đua xe, điều này đối với sự an toàn của mình đều không có độ mẫn cảm.

Chúng ta tiến thêm bước nữa suy nghĩ xem, thanh thiếu niên vì sao thích đua xe? Vì sao? Chúng ta không thể dừng lại ở nơi kết quả đó, cần phải tìm ra nguyên nhân mới có thể cải thiện những tình huống này. Nội tâm trống rỗng, khi chúng không biết mục tiêu của cuộc đời ở đâu, bổn phận của cuộc đời ở đâu, rất có thể chúng sẽ chơi bời lêu lổng, rốt cuộc chúng đi vào con đường sai lầm.

Nội tâm trống rỗng do thiếu tình thương, quan tâm

Vì chúng cảm thấy mình không có giá trị gì. Nếu chúng ta tiến thêm một bước nữa để hiểu rõ về gia đình của những đứa bé này. Rất nhiều trường hợp đều là thiếu sự quan tâm thương yêu của cha mẹ. Nên chúng ta làm thầy cô giáo có một sự cảm nhận sâu sắc. Quý vị càng quan tâm đứa bé này, thì nó tiến bộ càng nhanh.


Thứ ba: Yêu thương, quan tâm, trẻ nào cũng có thể dạy

Một là: Hoàn cảnh khó khăn, càng tiến bộ nhanh

Tôi nhớ hai năm trước tôi dạy một lớp. Lớp này là ồn nhất, khó quản lý nhất trường. Thầy của chúng làm nghề giáo suốt 40 năm, nhưng cảm thấy chúng thật sự quá khó dạy. Lớp sáu bước sang học kỳ hai, ông không dạy nữa, hết học kỳ một ông được ngh hưu, nên học kỳ hai cần phải có một người thay ông dạy. Đúng lúc tôi từ Úc Châu trở về, người đồng học nam gọi một cuộc điện thoại cho tôi. Anh ta nói:

- Trường chúng tôi có một lớp không dễ dạy, anh có đến dạy không?

Tôi lập tức nói:

- Được!

Nếu anh ta nói là lớp khó dạy nhất, chưa chắc là tôi đã đi dạy. Tục ngữ có câu “Không vào hang cọp làm sao bắt được cọp, Đệ Tử Quy cũng nói “Đừng sợ khó khăn” (“Vật úy nan”). Vì chúng ta làm thầy cô giáo, đều hy vọng năng lực của mình có thể trưởng thành thật nhanh, để học sinh sau này của mình mới có thể đạt được lợi ích càng lớn, cho nên nếu lần đầu tiên dạy mà có thể dạy được lớp khó như thế, thì sau này nhất định có thể tiến bộ không ít.

Thông qua cơ hội đó, tôi đã đến dạy lớp này. Khi thầy của chúng bắt đầu giới thiệu cho tôi, giới thiệu từ đầu đến cuối. Số 1 như thế nào; Số 2 ở với bà nội, không dễ quản; Số 3 ba mẹ ly hôn…Cứ giới thiệu một lượt như thế. Chúng tôi cũng cảm nhận được, hiện nay gia đình vấn đề rất lớn, có thể một phần tư đều là gia đình đơn thân. Có một số không phải gia đình đơn thân, nhưng không nhất định được sự quan tâm yêu thương của cha mẹ.

Tôi từng gọi cho một vị phụ huynh, ông nói:

- Thầy giáo à, tôi mỗi ngày lo kiếm tiền rất bận. Buổi sáng tôi đi làm sớm hơn con tôi, buổi tối về nhà trễ hơn con tôi, tôi cũng không biết nó đang làm gì.

Vì con ông lên mạng đã học tập được rất nhiều thứ rất ô nhiễm, nhưng cha mẹ hoàn toàn không biết. Rốt cuộc cha mẹ vì sao mà nỗ lực kiếm tiền như thế? Vì điều gì? Không phải chính là vì có một gia đình tốt hơn, thời đại sau tốt hơn hay sao? Quý vị xem, nhưng cuối cùng đã quên đi mục đích thật sự của việc kiếm tiền. Chúng tôi nghe thế cũng cảm thấy rất đau lòng.

Khi vị thầy này giới thiệu xong 19 học sinh nam, ông liền nói:

- Vì 19 em này là học sinh nam, còn 17 em kia là học sinh nữ. Nam sinh chỉ có bốn năm người hơi ngoan một chút, ngoài ra đều không dễ quản.

Các bạn, nếu quý vị nghe đến đây sẽ như thế nào? Có cảm thấy có chút lo lắng chăng? Trong khi phải dạy lớp này chỉ còn lại hơn bốn tháng mà thôi.

Ngay lúc này tôi liền khởi một ý niệm “Các em phạm sai lầm, chính là đã xuất hiện thời cơ tốt để dạy chúng, chúng ta phải nắm bắt, tuyệt đối không thể nổi giận ở đây”. Khi chúng ta có thái độ này, tự nhiên rất hoan hỷ để tiếp nhận nhân duyên này.

Nếu như hiện nay thầy cô giáo chúng ta không có trạng thái tâm lý như vậy thì sẽ thế nào? Ví dụ bọn trẻ phạm sai lầm, hỏa khí của quý vị bắt đầu nổi lên:

- Tại sao lại như vậy, đã nói với em bao nhiêu lần.

Khi quý vị dùng thái độ như vậy, trong lòng học sinh sẽ nghĩ “Thầy giáo rất dữ, thầy giáo đã từng mắng tôi”. Vậy là xóa bỏ tất cả. Và lần sau khi chúng phạm sai lầm thì chúng sẽ nghĩ “Chỉ cần đừng để thầy giáo nhìn thấy là được”, chúng không phải là từ trong sai lầm này mà phản tỉnh, mà thay đổi.

Cho nên có rất nhiều cơ hội giáo dục, chúng ta là người làm thầy phải nắm bắt thật tốt.

Thái độ này của tôi học được từ đâu? Tôi rất may mắn, trong mấy năm lại đây gặp được rất nhiều vị trưởng bối tốt, thầy giáo tốt. Vì sao tôi gặp được nhiều vị trưởng bối và thầy giáo tốt như vậy? Gặp được là kết quả, còn nguyên nhân ở đâu? Phải chăng nguyên nhân là do lạy nhiều? Không phải! Nguyên nhân là do có thái độ cung kính, nguyên nhân là do chúng ta có tâm hy vọng có thể giáo dục trong lĩnh vực này, đem đến lợi ích cho học sinh, lợi ích cho xã hội.

Hai là: Người có nguyện lành, thì trời mới ứng giúp cho

Tục ngữ có câu Nhân hữu thiện nguyện, thiên tất tùng chi” (Người có nguyện lành, thì trời mới ứng giúp cho). Khi chúng ta có trái tim lương thiện, nhất định được ông trời rủ lòng thương, sẽ có rất nhiều trưởng bối có đạo đức đến giúp quý vị.

Lúc đó tôi đang dạy ở lớp học thêm, chưa phải là thầy giáo chính thức. Khi đó một người bạn dạy tiểu học đến tìm tôi, anh ta nói anh ta đã quen một người bạn gái. Anh ta cũng rất thật thà, hai mươi mấy tuổi mới quen bạn gái, người bạn gái đầu tiên. Vì tôi với anh ta đã giao tình gần 20 năm, nên anh ta nói muốn dẫn bạn gái đến chơi gia đình tôi. Tôi liền nói:

- Được, được! Cùng nhau làm quen một chút.

Trong quá trình anh ta quen bạn gái, người bạn gái này hở một câu là “Thầy giáo em nói, hở một chút là thầy giáo em nói”. Nếu cô ta là học sinh lớp mẫu giáo hay học sinh tiểu học thì tôi không ngạc nhiên. Vì sao? Chúng ta thử xem:

Trong rất nhiều ngôn ngữ của trẻ em ba bốn tuổi thường hay xen vào “Ba mình nói, mẹ mình nói”, nên trước khi vào mẫu giáo, người chúng tôn kính nhất là cha mẹ. Vì vậy lúc này, quý vị đem thái độ làm người, làm việc thật quan trọng để dạy chúng, như vậy chúng sẽ được lợi ích suốt đời.

Khi lên tiểu học, lời của bọn trẻ trở thành “Thầy giáo của em nói”.

Khi lên cấp hai cấp ba “Các bạn học nói”.

Quý vị xem, trong cuộc đời, ảnh hưởng lớn nhất đối với chúng sẽ tùy theo tuổi tác mà có sự khác biệt;

Khi ra ngoài xã hội, không nên ca sĩ gì gì đó nói, mà có thể là thượng sư nói, hoặc là chúng ta hiểu thì mau mau thâm nhập kinh điển Thánh hiền, có thể là “Mạnh Tử nói”, “Khổng Tử nói”. Như vậy thông qua sự cảnh tỉnh của các bậc thánh triết, chúng ta có thể không ngừng trưởng thành.

Nhưng bạn gái anh ta cũng đã hơn 20 tuổi, vậy mà lúc nào cũng nhắc đến thầy giáo khiến tôi rất kinh ngạc. Hình như địa vị của ông thầy này giống như cha mẹ cô ta vậy. Tôi càng nghe càng cảm động, nên đưa ra yêu cầu, tôi nói:

- Tôi có thể làm quen thầy giáo của cô chăng? Là thầy giáo tiểu học của cô ấy.

Cô cũng rất hoan hỷ đồng ý:

- Được, em sẽ thưa với thầy một tiếng.

Tối hôm đó, tôi cảm thấy mình quá vội vàng, người ta không biết thầy có rảnh hay không, vậy mà tôi đã đưa ra yêu cầu quá đường đột. Nên tôi liền gọi điện thoại nói với cô:

- Thôi vậy, hôm khác có thời gian rồi tính.

Nhưng cô ấy nói:

- Em đã nói với thầy giáo rồi, thầy em nói muốn gặp thầy. Thầy em nói người như thầy, phải mau đi vào giới giáo dục để phục vụ.

Thầy giáo của cô đã dạy học hơn 30 năm, từ cách nói chuyện của ông có thể thấu hiểu được, ông không chỉ tự mình bồi dưỡng nhân tài, mà lúc nào cũng hy vọng có nhiều nhân tài đi theo ngành giáo dục, ông cũng rất bằng lòng đề bạt hàng hậu tiến.

Trong tuần đó, bạn học tôi cùng với bạn gái anh ta lái xe đến đón tôi, sau đó đến đón thầy giáo tiểu học của cô. Thật không ngờ thầy giáo tiểu học của cô ấy ở cách nhà tôi chỉ có 500 mét. Thật ra nhân duyên của cuộc đời này thật khó nói, nhân duyên của cuộc đời tuyệt đối không phải ở bên ngoài hay ở cự ly xa gần, mà ở đâu? Tại tâm, tâm khẩn thiết. Khi mục đích của cuộc đời tương đồng, mặc dù ở xa vạn dặm cũng sẽ gặp nhau. Có câu “Hữu duyên thiên lý năng tương ngộ” (Có duyên ngàn dặm cũng thường gặp được), nên khoảng cách giữa người và người không phải bên ngoài, mà chính là ở nội tâm.

Vì sao tôi nói như vậy? Chính là vì tôi muốn hoằng dương truyền thống văn hóa, nên mới đến Úc Châu, không ngờ ở Úc Châu gặp được cô Dương Thục Phương. Quý vị xem, phải đến ngoài “vạn lý” (ngàn dặm) mới “tương phùng” (gặp nhau). Nguyên nhân chủ yếu nhất vẫn là tâm nguyện đó, nên khi tôi có tâm nguyện, phải cố gắng học thật tốt để làm sao hướng dẫn các em, cho nên tôi mới có thể gặp được người thầy chỉ đạo tốt như vậy.

Nên người thầy giáo này tuy nhà ở gần nhà tôi, nhưng mãi không gặp được. Thật không dễ nay đã gặp được. Tôi cũng rất trân trọng cơ hội học tập vị thầy này. Khi thầy Trần lên xe, ông ngồi ở trước, tôi ngồi ở sau.

Ba là: Học trò cũng giúp thầy phát triển rất nhiều

Thầy Trần quay đầu nói với tôi câu đầu tiên, để lại cho tôi ấn tượng rất sâu sắc. Ông nói:

- Cuộc đời mấy mươi năm dạy học của tôi, học trò tôi dạy tôi rất nhiều điều.

Hơn 30 năm kinh nghiệm dạy học, ông đã nói ra một câu chân lý, gọi là hỗ tương (tương trợ lẫn nhau) học tập.

Trong Học Ký của Lễ Ký nói: “Học nhiên hậu tri bất túc, giáo nhiên hậu tri khốn. Tri bất túc nhiên hậu năng tự phản dã; Tri khốn, nhiên hậu năng tự cường dã. Cố viết giáo học tương trưởng dã”.

Dịch nghĩa:

“Học rồi sau đó mới biết không đủ, dạy rồi sau đó mới biết là khó khăn.



  • Biết không đủ sau đó mới tự kiểm điểm lại mình;

  • Biết khó khăn, sau đó mới tự phấn đấu thêm lên”

Biết mình có chỗ chưa đầy đủ, nên phản tỉnh lại mình; Biết khó khăn, sau đó mới tự phấn đấu thêm lên. Cho nên mới nói việc dạy và học hỗ tương giúp nhau tăng trưởng.

1- Trò không hiểu, thầy tìm phương pháp khác

Ví dụ: Trong lúc chúng ta lên lớp, đang giảng giải một vài đạo lý, học sinh bên dưới mắt cứ đờ ra, sắp ngủ gật. Chứng tỏ những gì chúng ta nói, nó hoàn toàn không thấu hiểu. Lúc này chúng ta phải tự lập tự cường, nghiên cứu xem nên dẫn dắt như thế nào, đưa ra những ví dụ nào mới làm cho họ có sự lãnh hội.

2- Trò hỏi thầy là cơ hội để thầy phải tìm tòi nghiên cứu

Hoặc là học sinh có rất nhiều nghi vấn, nghi nan đến hỏi chúng ta, nhưng khi hỏi chúng ta lại không biết để trả lời. Đây là động cơ thúc đẩy chúng ta cố gắng tra tài liệu, cố gắng đến học tập với các bậc trưởng bối, các bậc trí giả khác. Nhờ vậy mà không ngừng nâng cao kiến thức mình.

Có nhiều bạn đều rất có tâm nói rằng:

- Thầy Thái à! Tôi cũng rất muốn hoằng dương truyền thống văn hóa, nhưng tôi sợ mình không đủ năng lực.

Các bạn, đừng sợ năng lực không đủ, đợi chúng ta có đủ năng lực rồi thì đã như thế nào? Không kịp, gia đình xã hội đều loạn hết, đến lúc đó quý vị muốn làm cũng không có cơ hội.

3- Khi giảng dạy học trò tức là đang học

Chúng ta phải giữ thái độ làm trong khi học, học trong khi làm việc. Vì thế hệ chúng ta đã không được dạy rồi, không nên để thế hệ sau có sự nuối tiếc như chúng ta vậy.

Cho nên khi phụ huynh, bạn bè đến hỏi chúng ta một vài vấn đề, chúng ta cũng không nên lo sợ. Nếu biết, chúng ta cứ chân thành trả lời họ; Còn nếu không biết, như tôi, tôi sẽ nói “Để tôi đi hỏi cô Dương”. Nếu cô Dương không biết, cô sẽ nói như thế nào? “Tôi đi hỏi sư trưởng của tôi là pháp sư Tịnh Không”.

Vậy quý vị còn sợ điều gì nữa? Khi quý vị đối mặt với vấn đề của người khác mà mình không biết, quý vị lại chủ động giúp họ tìm đáp án, họ có xem thường quý vị chăng? Họ càng tôn trọng quý vị hơn, họ cũng rất cảm tạ quý vị, vì quý vị luôn giúp họ.

Cho nên trên mặt tâm lý không phải lo lắng, như vậy dạy học mới thành đạt. Cho nên, câu đầu tiên này của thầy Trần khiến tôi chấn động.

4- Sai lầm của trẻ chính là cơ hội để dạy chúng

Tiếp theo ông nói:

- Khi bọn trẻ phạm sai lầm chính là lúc để chúng ta dạy chúng, nên không thể hành động theo cảm tính, không được nóng giận.

Vì tôi chưa dạy học, nên ông đem thái độ đúng đắn này nói với tôi. Thế nên sau này tôi dạy học sinh chưa từng nổi nóng, chưa từng nói “Vì học sinh phạm sai lầm khiến tôi bực quá hóa giận”, xưa nay chưa từng có.

Bốn là: Có biện pháp phòng ngừa khi trẻ chưa mắc sai

Nhưng ngoài ra còn có một một phương pháp rất quan trọng gọi là Cấm ư vị phát chi vị dự”, chính là phương pháp phòng ngừa, đó là khi bọn trẻ chưa phạm sai lầm.

1- Hướng trẻ vào quan niệm đúng đắn từ nhỏ

Quý vị nên dùng quan niệm đúng đắn nói với chúng. Khi chúng tôi chưa theo đuổi công việc này, thì đã có quan niệm chính xác như vậy. Đây cũng là cẩn thận khi mới bắt đầu (“Thận ư thỉ”), chính là ngăn cản trước khi bộc phát, đây là thái độ dự phòng.

Cho nên khi vị thầy này giới thiệu hết tất cả học sinh cá biệt của lớp này cho tôi, trong lòng tôi liền xuất hiện câu nói “Khi bọn trẻ phạm sai lầm chính là lúc để chúng ta dạy chúng, nên không thể hành động theo cảm tính, không được nóng giận” này của thầy Trần. Thế nên cũng là lấy tâm hoan hỷ, để đối diện với học sinh của lớp này.

2- Quan tâm, yêu thương, trẻ nào cũng dạy được

Học sinh lớp này có “Tứ Đại Thiên Vương”, không phải Lưu Đức Hoa, cũng không phải Trương Học Hữu, bốn người này là học sinh thường xuyên được mời lên văn phòng.

Thật ra sau khi chúng tôi tiếp xúc rồi, thấy rằng những đứa trẻ có hành vi thiên lệch này, thật ra chúng cũng đều rất lương thiện, chỉ là quản giáo hơi sơ suất mà thôi. Khi quý vị đối với chúng rất tốt, rất có nghĩa khí, chúng nhất định cũng có nghĩa khí với chúng ta.

Trong đó có một đứa bé, biểu hiện trên mặt em rất hung dữ, tức là nét mặt không có nụ cười. Tôi liền gọi em đến (cần phải tiếp xúc nhiều, câu thông nhiều với học sinh mới thân được) và nói:

- Mặt của em dữ như vậy, phải chăng là thầy giáo đã làm gì có lỗi với em?

Em nói:


- Không có.

Tôi hỏi tiếp:

- Vậy nét mặt của em như vậy là bắt đầu từ khi nào?

Em nói:

- Học kỳ một năm lớp năm.

Từ lúc nào mặt em trở nên như vậy, em cũng biết. Cho nên chúng ta làm cha mẹ, làm thầy giáo, phải thường cảm nhận được trạng thái nội tâm của các em, nếu không quý vị không thể hướng dẫn các em một cách thích hợp.

Sau đó tôi nói:

- Biểu hiện trên mặt em dữ như vậy, người ta rất dễ hiểu lầm, cho rằng em không thích họ. Thế nên em phải để cho nét mặt mình thoái mái.

Em nghe xong liền nói:

- Được!

Nhưng có thay đổi nét mặt chăng? Không hề! Nên giáo dục một đứa trẻ cần có lòng nhẫn nại, quý vị không thể nói với chúng “Thầy đã nói với em, tại sao em không thay đổi?”. Lập tức khiến chúng thay đổi thành người khác, có khả năng này chăng? Không thể.

Sau đó tôi liền tạo ra một vài cơ hội để em rèn luyện. Ví dụ ở trong trường, tổ chức một vài người làm đội trật tự. Đứng dưới mái hiên, đứng trong vườn trường. Khi các đồng học lớp dưới rượt đuổi ở hành lang, những người anh này liền đến đó:

- Không được chạy, rất nguy hiểm, coi chừng vấp người khác, em là học sinh lớp mấy? Ghi danh sách lại, lần sau không được tái phạm.

Khi một người là cảnh sát, họ đối với hành động của mình đặc biệt cẩn thận; Khi một người là thầy giáo, hành vi của họ tương đối cẩn thận. Nên chúng tôi phái em làm “Cảnh sát”, hành vi của em bắt đầu tự nhiên chuyển hóa, vì em rất sợ mình làm ra những hành vi không tốt, thì sẽ bị tiểu đệ lớp một nói “Anh à, sao chính anh cũng phạm?”. Như vậy thì nó rất mất mặt.

Thời gian tan học, tôi cũng nghe được giữa các bạn học nói, bạn học này từng đến chợ giúp mẹ mình bán áo quần. Tin tức này, các bạn, khi quý vị nghe vậy sẽ có suy nghĩ gì? Một nam sinh lớp sáu, chịu đi giúp mẹ bán áo quần, quả thật rất hiếm có. Một đứa bé chỉ cần có lòng hiếu thảo, chúng nhất định là đứa dễ chăm sóc, rất dễ quản giáo, nên tôi đối với em quan tâm nhiều hơn. Giống như một số em khi lên lớp, nếu chúng trả lời môn toán rất giỏi, tôi sẽ khẳng định chúng ngay tại chỗ, tôi nói:

- Các em xem, tư duy của bạn này vô cùng mẫn tiệp, bạn có thể tư duy từ góc độ này.

Quý thầy cô giáo, quý bạn, chúng ta không nên coi thường sự khen ngợi chân thành của chính mình, nó sẽ lưu lại trong lòng các em.

Kết quả đứa bé này thi tháng lần thứ hai đứng thứ năm trong lớp. Từ “Tứ Đại Thiên Vương”, lập tức trở thành người thi đứng thứ năm trong lớp. Trong quá trình này tôi còn để em làm lớp trưởng. Tôi nghĩ chắc em chưa từng làm lớp trưởng, nên khi kêu em đến em đã giật mình, mãi không chịu đồng ý. Sau đó tôi thương lượng với em, tôi nói:

- Em thử làm một tuần lễ trước, một tuần.

Tôi làm điều này gọi là phương pháp để học sinh làm lớp trưởng, học với ai? Học với thầy giáo tiểu học của tôi, vì lớp trưởng nghĩa là phẩm hạnh và học lực kiêm ưu, nên phương pháp tốt cần phải truyền thừa lại, em đã miễn cưỡng đồng ý. Nhưng sau một tuần làm lớp trưởng, từ đó đều là em làm lớp trưởng, làm đến cuối học kỳ. Cho nên tiềm lực của một người thông qua rèn luyện liền hiển lộ ra.

Tôi ở Hải Khẩu cùng nghiên cứu học tập truyền thống văn hóa với rất nhiều thầy cô giáo. Trải qua một hai tháng tôi liền nói với các thầy cô giáo này:

- Lần sau học quý vị có thể lên dạy mười phút, mười lăm phút được chăng?

Những thầy cô giáo này đều như thế nào?

- Thôi, thôi, tôi chịu thôi.

Đều đẩy lui đẩy tới. Tôi nói:

- Năn nỉ mà, chỉ mười phút thôi.

Họ bèn miễn cưỡng đồng ý. Nhưng khi lên dạy đều thao thao bất tuyệt, tôi còn phải giúp họ xem thời gian đến rồi, xuống thôi. Vì sao vậy? Khi một người biết gánh vác trách nhiệm, họ sẽ tiến bộ rất nhanh, mà còn là vì dụng tâm học tập, dụng tâm dạy học sinh. Tình cảm chân thành chính là bài văn hay, nên khi lên dạy thì không làm chủ được, đem những cảm nhận, cảm động này đều nói ra hết.

Em học sinh này sau khi làm lớp trưởng, cũng khiến cho lòng trách nhiệm và năng lực làm việc của em đều kích phát ra. Khi em thi được đứng thứ năm, chúng tôi cũng lấy điều này để cổ vũ, cho nên phải mời khách nhiều, tặng lễ vật nhiều - tôi liền mời một số bạn học có cống hiến cho lớp, cho trường và em cùng đi ăn cơm.

Mẹ em chạy xe máy chở em đến, lúc đó chúng tôi đang đứng trước cổng trường. Mẹ em đến nói với tôi:

- Thầy giáo à, con tôi đi học đã 5 năm rưỡi, lâu nay thầy cô giáo không hề nhìn thấy nó.

Chúng tôi nghe một vị phụ huynh nói vậy, cảm thấy không đành lòng. Vì mỗi đứa trẻ đều là bảo bối trong lòng cha mẹ, 5 năm rưỡi này, tin rằng đối với cha mẹ em cũng là một kiểu giày vò. Con cái không phải

không thể dạy, cho nên mẹ em đã nói ra mấy câu cảm khái. Tôi liền chuyển hướng câu nói của bà, tôi nói:

- Bà Ngô à! Đứa bé này rất thông minh, trạng thái học tập của em rất tốt, tài hoa lãnh đạo của em cũng rất tốt, làm việc cũng rất có trách nhiệm. Lần trước tôi giao em đi làm chút việc, đều làm rất tận tường.

Tôi liền đưa ra một vài trường hợp phát sinh gần đây nói với mẹ em (Vì chúng ta khen ngợi người khác cần phải cụ thể, quý vị rất cụ thể, đối phương sẽ cảm thấy là thật sự có chuyện này, nếu không dù quý vị nói “không tệ, rất tốt” như vậy, thì mẹ em có thể có chút hoài nghi). Tôi khen ngợi rất nhiều ưu điểm của học sinh này, vậy mà cũng đứng hết mấy phút. Tuy tôi đang nói với mẹ em, nhưng sự thật là nói để cho em học sinh này nghe. Tin rằng sự khen ngợi chân thành của các thầy cô giáo chúng ta, sẽ lưu lại trong lòng em suốt đời.

Sau khi kết thúc học kỳ, khi kết thúc học kỳ có một quy định, phải dẫn học sinh cả lớp ra khỏi cổng trường, tận tay tiễn các em đi. Về phần phát phần thưởng, phát rất nhiều phần thưởng, sau khi phát xong còn dư lại một phần, phải làm sao? Phát phần thưởng này cũng không thể phát suông, vẫn có thể làm một điểm cơ hội giáo dục. Tôi liền nói:

- Phần thưởng sau cùng này, chúng ta phát cho học sinh tiến bộ nhiều nhất về mặt đức hạnh lẫn học tập trong học kỳ này, do quý vị bình chọn.

Kết quả như thế nào? Em lớp trưởng này được chọn. Tôi liền đem phần thưởng này phát cho em. Em này cầm phần thưởng trở về vị trí của mình ngồi xuống, và nam sinh này bắt đầu khóc. Chúng ta làm thầy cô giáo đứng trên bục giảng, bất cứ động tác nào bên dưới của học sinh đều thấy rõ tất cả, nên khi tôi làm thầy giáo rồi mới biết điều này. Trước đây khi còn làm học trò, ở dưới nếu có làm gì thì cho rằng thầy cô giáo không nhìn thấy, đúng là gạt mình gạt người.

Tiết học này chúng ta tạm dừng ở đây, tiết học sau lại tiếp tục. Xin cảm ơn!



***

Каталог: files
files -> Sạt-đe rằng: Nầy là lời phán của Đấng có bảy vì thần Đức Chúa Trời và bảy ngôi sao
files -> HƯỚng dẫn càI ĐẶt và SỬ DỤng phần mềm tạo bài giảng e-learning
files -> VIỆn chăn nuôi trịnh hồng sơn khả NĂng sản xuất và giá trị giống của dòng lợN ĐỰc vcn03 luậN Án tiến sĩ NÔng nghiệp hà NỘI 2014
files -> ĐẠi học quốc gia hà NỘi trưỜng đẠi học khoa học tự nhiên nguyễn Thị Hương XÂy dựng quy trình quản lý CÁc công trìNH
files -> PHỤ LỤC 2 TỔng hợp danh mục tài liệu tham khảO
files -> BÁo cáo quy hoạch vùng sản xuất vải an toàn tỉnh bắc giang đẾn năM 2020 (Thuộc dự án nâng cao chất lượng, an toàn sản phẩm nông nghiệp và phát triển chương trình khí sinh học ) Cơ quan chủ trì
files -> BỘ TÀi nguyên và MÔi trưỜng
files -> 1. Mục tiêu đào tạo: Mục tiêu chung

tải về 2.88 Mb.

Chia sẻ với bạn bè của bạn:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   16




Cơ sở dữ liệu được bảo vệ bởi bản quyền ©hocday.com 2024
được sử dụng cho việc quản lý

    Quê hương