CÁc dự Án của pvn tại bir seba, algeria: MÔ HÌnh cho hợp tác kinh tế giữa việt nam và khu vựC

Hôm nay, thay mặt Lãnh đạo Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (Petrovietnam), tôi rất vui mừng tham dự Hội thảo “Triển vọng hợp tác kinh tế giữa Việt Nam và các nước Trung Đông- Châu Phi” và chia sẻ với quý vị những suy nghĩ, đánh giá, kì vọng đối với hợp tác tiềm năng trong lĩnh vực dầu khí giữa Petrovietnam và các đối tác Trung Đông- Châu Phi, trong đó có đề cập đến các dự án của Petrovietnam tại Algeria như là một mô hình hợp tác hiệu quả.

Như quý vị đã biết, Petrovietnam là tập đoàn kinh tế hàng đầu của Việt Nam, tập trung vào 05 lĩnh vực kinh doanh chính: Tìm kiếm, thăm dò và khai thác dầu khí; Lọc hóa dầu; Công nghiệp khí; Công nghiệp điện; Dịch vụ kỹ thuật dầu khí chất lượng cao. Thời gian qua Petrovietnam đã đạt được ^nhiều thành tựu to lớn, nổi bật, làm nên thương hiệu Petrovietnam, dần khẳng định vị thế của mình trong khu vực và trên thế giới, tiên phong trong hợp tác và hội nhập quốc tế, thu hút đầu tư nước ngoài vào Việt Nam và mở rộng đầu tư ra nước ngoài. ^{Ở trong nước hiện có 67 hợp đồng dầu khí có hiệu lực đang được triển khai với sự tham gia tích cực của gần 50 công ty dầu khí nước ngoài, có mặt đông đủ các tập đoàn dầu khí đa quốc gia hùng hậu. Ở nước ngoài, hiện đang triển khai thực hiện 18 hợp đồng dầu khí và 02 Hợp đồng đang chờ được cấp Giấy Chứng nhận Đầu tư, tại 13 quốc gia trên thế giới thuộc châu Á, Nga-SNG, Mỹ Latinh, châu Phi và Trung Đông.}

Việt Nam luôn coi trọng và mong muốn mở rộng hợp tác hỗ trợ nhau cùng phát triển với các nước châu Phi - những người bạn luôn sát cánh ủng hộ Việt Nam trong công cuộc đấu tranh giành độc lập, thống nhất đất nước trước đây cũng như trong công cuộc xây dựng và phát triển đất nước hiện nay. Với tinh thần chung như vậy, Tập đoàn Dầu khí Việt Nam đã thiết lập quan hệ, ký kết các Thỏa thuận, Biên bản Ghi nhớ về hợp tác với các nước như Angola, Mozambique từ năm 2009; chủ trương tăng cường hợp tác, tích cực triển khai các biện pháp cụ thể trong lĩnh vực dầu khí, mang lại lợi ích thiết thực cho cả hai bên. Petrovietnam đã tổ chức các đoàn công tác cũng như tham gia vào các đoàn lãnh đạo cấp cao sang các nước để thúc đẩy hợp tác như: Angola, Mozambique, Sudan, Algeria, Iran, Iraq…

Ở khu vực Trung Đông- Châu Phi, Petrovietnam đã và đang nỗ lực, tích cực tìm kiếm, theo đuổi các cơ hội tìm kiếm, thăm dò, khai thác dầu khí, cụ thể ở các nước như Angola, Mozambique, Sudan, Algeria, Iran.v.v… Tuy nhiên, trên thực tế phải nhìn nhận bức tranh tổng quan với các đặc điểm riêng như: Angola giàu tiềm năng dầu khí nhưng rất khó vào, phí tham gia Hợp đồng dầu khí rất lớn, phí hoa hồng cao; khả năng hợp tác với Angola, Mozambique, Sudan mới mang tính gợi mở; Mozambique dù trải thảm đỏ cho Petrovietnam nhưng dầu ít, khí nhiều, khó khăn về thị trường và hạ tầng cơ sở, chưa nhìn thấy cơ hội hợp tác; Nigeria có vấn đề về an ninh và hệ thống pháp luật; dự án Danan tại Iran khó khăn, đang phải tạm dừng giãn tiến độ do cấm vận; Iraq thì đang loạn lạc.v.v…Vì vậy, có thể đánh giá địa bàn tại khu vực mang tính chủ động cao nhất của Petrovietnam và bước đầu cho kết quả tới thời điểm hiện tại chính là Algeria.

Hiện nay, tại Algeria, Tổng Công ty Thăm dò Khai thác Dầu khí (PVEP), đơn vị thành viên của Petrovietnam tham gia 40% quyền lợi và nghĩa vụ trong Hợp đồng Dầu khí Lô 433a & 416b, vùng Touggourt, Đông Nam Algeria. Dự án do Công ty Điều hành chung GBRS (Bir Seba Groupement) bởi các Bên tham gia (PTTEP Thái Lan 35%, Sonatrach Algeria 25%). Dự án có trữ lượng tại chỗ là 675 triệu thùng, trữ lượng thu hồi 161 triệu thùng. Sau kết quả các giếng khoan thành công tại Bir Seba năm 2013 và 2014, trữ lượng dầu tại chỗ và thu hồi của mỏ có thể gia tăng đáng kể so với dự báo ban đầu, góp phần gia tăng trữ lượng vào quỹ trữ lượng của PVN/PVEP. Ngày 12/8/2015 đã có dòng dầu đầu tiên của mỏ Bir Seba, sản lượng 20.000 thùng dầu/ngày, kế hoạch phát triển Giai đoạn 2 đang được nghiên cứu triển khai để nâng sản lượng lên 40.000 thùng dầu/ngày. Kế hoạch sẽ hoàn thành 13 giếng khoan phát triển khai thác giai đoạn 1 mỏ BRS; giãn đầu tư MOM-5 sang 2017; chuẩn bị trao thầu EPC-2; tiếp tục triển khai EPC-1 và EPC-3.

Qua thực tế triển khai dự án tại Algeria nổi lên những điểm tích cực như sau:

Thứ nhất, mô hình hợp tác giữa Petrovietnam và đối tác Algeria được xem là mô hình tiêu biểu trong hợp tác dầu khí tại khu vực Châu Phi, với nỗ lực quyết tâm cao và tính chủ động sáng tạo linh hoạt, bước đầu đã cho kết quả khả quan. Đây là mô hình xuyên suốt trong chuỗi giá trị, từ khâu thăm dò- phát triển- khai thác dầu khí, chủ động hợp tác và mời đối tác nước ngoài tham gia vào dự án tại Algeria để chia sẻ rủi ro, tăng cường hợp tác trong lĩnh vực dịch vụ thông qua việc nâng cao hàm lượng Việt Nam trong các dự án tại Algeria. Bên cạnh đó PVN/PVEP cũng chủ động trao đổi với phía Algeria về các vòng đấu thầu tại Algeria, góp ý kiến về khu vực bể trầm tích PVN/PVEP quan tâm và công tác tổ chức đấu thầu cùng một số điểm liên quan đến Hợp đồng dầu khí đang áp dụng tại Algeria.

Thứ hai, trong quá trình triển khai dự án, một số loại hình dịch vụ (như dịch vụ khoan dầu khí) của ngành dầu khí Việt Nam được sử dụng, góp phần thúc đẩy tiến độ dự án và mở rộng thị trường cho các loại dịch vụ của Petrovietnam. Trong đó phải kể đến việc cung cấp giàn khoan đất liền PV Drilling11 của PV Drilling đã đem lại hiệu quả kinh tế cho dự án thăm dò, khai thác dầu khí của Petrovietnam tại Algeria trong thời gian qua, góp phần thành công trong việc mở rộng thị trường khoan và dịch vụ khoan dầu khí của Petrovietnam ở nước ngoài. Việc đẩy mạnh cung cấp các dịch vụ kỹ thuật dầu khí của Việt Nam vẫn đang được tiếp tục chú trọng tại địa bàn Algeria nói riêng và tại khu vực nói chung.

Thứ ba, để tiếp tục khẳng định và phát triển, mở rộng hợp tác trong lĩnh vực dầu khí giữa hai bên được bắt đầu triển khai từ năm 2002, Thỏa thuận hợp tác từ khâu thượng nguồn, trung nguồn đến hạ nguồn giữa Petrovietnam và Sonatrach đã được ký kết ngày 2/6/2015 tại Algeria, dưới sự chứng kiến của Thủ tướng Chính Phủ Nguyễn Tấn Dũng và Thủ tướng Algeria Abdelmalek Sellal. Theo đó, Sonatrach sẽ tạo điều kiện cho Petrovietnam mở rộng hoạt động thăm dò khai thác tại khu vực cận kề mỏ Bir Seba và cung cấp các dịch vụ khoan, bảo hiểm dầu khí của Việt Nam sang An-giê-ri, cũng như việc đào tạo, trao đổi cán bộ, chuyên gia kỹ thuật.

Thứ tư, Petrovietnam và Sonatrach đã trao đổi về các khả năng hợp tác trong lĩnh vực thượng nguồn tại Algeria (trọng tâm là khu vực xung quanh mỏ Bir Seba), tại Việt Nam (Lô 103&107) và nước thứ ba (Lô Danan, Iran…); nghiên cứu khả năng thành lập liên doanh giữa PVN/các đơn vị thành viên PVN và Sonatrach/đối tác của Sonatrach để hợp tác trong lĩnh vực cung cấp dịch vụ khoan, bảo hiểm, hóa phẩm dầu khí, thiết kế, chế tạo, xây dựng các công trình mỏ thuộc thế mạnh của Petrovietnam tại Algeria, Việt Nam và nước thứ ba.

Với vai trò là hình mẫu tiêu biểu trong hợp tác kinh tế giữa Việt Nam và Algeria, hợp tác dầu khí của Petrovietnam tại Algeria cần được tiếp tục quan tâm phát triển xứng với tiềm năng hợp tác giữa hai bên. Bên cạnh những điểm tích cực nêu trên, còn có một số điểm cần quan tâm khắc phục trong thời gian tiếp theo.

Thứ nhất, nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho các Bên trong việc triển khai dự án, Chính phủ Algeria cần xem xét có biện pháp đơn giản hóa các thủ tục hải quan, thuế quan, hỗ trợ trong việc cấp visa (bao gồm visa nhập cảnh nhiều lần - multiple), giấy phép lao động, kéo dài hiệu lực visa lưu trú cho cán bộ của PVEP/PVN làm việc cho dự án tại Algeria.

Thứ hai, các cơ quan địa phương tại khu vực dự án Lô 433a & 416b trong vùng Touggourt, Algeria cần có các biện pháp tăng cường bảo đảm an ninh, an toàn tại các khu vực có hoạt động dầu khí của PVN/PVEP để tạo điều kiện cho các nhà thầu yên tâm triển khai dự án, hỗ trợ PVN/PVEP tham gia vào các cơ hội thăm dò và phát triển ở khu vực mỏ Bir Seba.

Thứ ba, cần mở rộng hoạt động tìm kiếm, thăm dò và khai thác dầu khí sang các Lô và mỏ có tiềm năng khác ở Algeria thông qua hình thức đấu thầu hoặc đàm phán trực tiếp, tạo điều kiện thuận lợi hơn để Petrovietnam mở rộng thị trường cung cấp dịch vụ kỹ thuật dầu khí tại Algeria trong thời gian tới.

Có thể đánh giá mô hình hợp tác giữa Petrovietnam và đối tác tại Algeria là hình mẫu thành công trong hợp tác ở lĩnh vực dầu khí. Đồng thời, hình mẫu hợp tác này còn là đầu tàu để thúc đẩy hợp tác dầu khí với các quốc gia khác trong khu vực, trước mắt là Angola và Mozambique. Mặc dù có sự khác biệt giữa các quốc gia nhưng nhìn chung các nước châu Phi và Trung Đông có những nét tương đồng và gần gũi với Việt Nam cả về trình độ phát triển kinh tế và tiềm năng phát triển kinh tế-xã hội. Trên cơ sở quan hệ chính trị tốt đẹp, truyền thống giữa hai Đảng, hai Nhà nước, Tập đoàn Dầu khí Việt Nam kiến nghị Chính phủ, các Bộ ngành của Mozambique tạo điều kiện thuận lợi và hỗ trợ hơn nữa để Tập đoàn tìm kiếm cơ hội được tham gia vào các dự án thăm dò, khai thác dầu khí tại Mozambique; kiến nghị Chính phủ Angola tạo điều kiện dành cho PVN Lô/diện tích thăm dò dầu khí tiềm năng không thông qua đấu thầu, hợp tác trực tiếp với Công ty dầu khí quốc gia Angola (Sonangol) thành lập Công ty Liên doanh để hoạt động thăm dò khai thác tại Angola trong thời gian tới, tạo điều kiện thuận lợi và hỗ trợ tích cực để PVN có thể tìm kiếm được cơ hội mới tại Angola qua các vòng đấu thầu quốc tế tại nước này.

Chúc Hội thảo thành công tốt đẹp thông qua việc cung cấp cho các đại biểu bức tranh toàn diện về triển vọng hợp tác kinh tế giữa Việt Nam và các nước Trung Đông- Châu Phi!

Xin cảm ơn và kính chúc sức khoẻ toàn thể quý vị./.