BÁo cáo công tác quản lý nhà NƯỚc chuyên ngành hàng hải của cục hàng hải việt nam

–––––––––––––

Đối với ngành hàng hải Việt Nam gặp không ít khó khăn, thách thức: nguồn hàng khan hiếm, cạnh tranh ngày càng gay gắt, các doanh nghiệp vận tải biển, công nghiệp tàu thủy, logistics trong nước vẫn chưa thể cải thiện nâng cao thị phần… Những khó khăn chung đặt ra thách thức cho công tác quản lý nhà nước hàng hải. Tuy nhiên, được sự quan tâm hỗ trợ của Chính phủ, các Bộ, Ngành Trung ương và địa phương, đặc biệt là sự chỉ đạo hiệu quả của Bộ Giao thông vận tải, với tinh thần đoàn kết nhất trí, nỗ lực cố gắng của tập thể lãnh đạo và người lao động, Cục Hàng hải Việt Nam thời gian qua luôn hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ chính trị quan trọng.

Cục Hàng hải Việt Nam kính báo cáo đồng chí Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải Trương Quang Nghĩa, đồng chí Thứ trưởng Bộ Giao thông vận tải Nguyễn Văn Công và đoàn công tác về thực hiện quản lý nhà nước của Cục Hàng hải Việt Nam, kết quả thực hiện nhiệm vụ 04 tháng đầu năm 2016 và nhiệm vụ trọng tâm năm 2016 của Cục Hàng hải Việt Nam như sau:
I. Chức năng nhiệm vụ và cơ cấu tổ chức

1. Chức năng, nhiệm vụ

Nhiệm vụ, chức năng chính của Cục HHVN được quy định tại Quyết định số 1155/QĐ-BGTVT ngày 03/4/2015 của Bộ Giao thông vận tải gồm:

• 
  Xây dựng, tổ chức triển khai thực hiện Dự án luật, pháp lệnh, Văn bản quy phạm pháp luật hàng hải.
  
• 
  Xây dựng, tổ chức thực hiện chiến lược, quy hoạch, kế hoạch phát triển ngành hải.
  
• 
  Quản lý nhà nước về cảng biển, vùng nước, vùng nước; hệ thống cảng cạn (ICD) và cơ sở công nghiệp tàu thủy
  
• 
  Quản lý nhà nước về vận tải biển và dịch vụ hàng hải; Đăng ký tàu biển, thuyền viên, hoa tiêu và nhân lực hàng hải;
  
• 
  Đầu tư xây dựng, bảo trì và quản lý kết cấu hạ tầng hàng hải (luồng tàu, hải đăng, đê chắn sóng, phao tiêu báo hiệu)
  
• 
  Quản lý nhà nước về an toàn hàng hải, an ninh hàng hải; bảo vệ môi trường hàng hải
  
• 
  Hợp tác quốc tế, khoa học công nghệ hàng hải.
  
• 
  Thanh tra giải quyết tranh chấp, khiếu nại về hàng hải; Thực hiện chức năng thanh tra chuyên ngành hàng hải đối với tổ chức, cá nhân trong việc chấp hành pháp luật hàng hải;
  
• 
  Xác nhận việc trình kháng nghị hàng hải theo quy định của pháp luật hàng hải.
  

Cơ cấu tổ chức của Cục Hàng hải Việt Nam gồm các tổ chức giúp việc cho Cục trưởng, 02 Chi cục hàng hải, 25 cảng vụ hàng hải, 04 đơn vị sự nghiệp trực thuộc và các doanh nghiệp khác.

- Trung tâm phối hợp tìm kiếm, cứu nạn hàng hải Việt Nam (VNMRCC) là lực lượng tìm kiếm cứu nạn chuyên ngành hàng hải trực thuộc Cục Hàng hải Việt Nam, thực hiện nghĩa vụ tìm kiếm cứu nạn trong vùng biển Việt Nam theo đúng nghĩa vụ của quốc gia thành viên Công ước quốc tế về tìm kiếm cứu nạn trên biển SAR 79.

- Trung tâm thông tin an ninh hàng hải: Thực hiện công bố, tiếp nhận, truyền phát và xử lý thông tin an ninh hàng hải.

- Trường cao đẳng nghề hàng hải 1 (tại Hải Phòng).

- Trường cao đẳng nghề hàng hải thành phố Hồ Chí Minh.

- Công ty thông tin điện tử hàng hải Việt Nam: bảo đảm thông tin và truyền thông trên biển thông suốt 24/7 thông qua Hệ thống Thông tin Duyên hải Việt Nam.

- Ban quản lý dự án các công trình hàng hải: Thực hiện công tác quản lý dự án các công trình hàng hải do Cục Hàng hải Việt Nam làm chủ đầu tư.

3. Biên chế hành chính, hợp đồng lao động

- Tổng số cán bộ công chức, viên chức, hợp đồng lao động của toàn bộ Cục Hàng hải Việt Nam là 1.889 người (không bao gồm các đơn vị sự nghiệp: Ban Quản lý dự án các công trình hàng hải 48 người và Công ty thông tin điện tử hàng hải Việt Nam là 840 người). Riêng đối với Cơ quan Cục là127 người gồm: Công chức thanh tra tại các Cảng vụ hàng hải 30 người; Chi cục Hàng hải tại Thành phố Hải Phòng 08 người; Chi cục Hàng hải tại Thành phố Hồ Chí Minh 06 người.

Chi tiết biên chế, lao động của Cục Hàng hải Việt Nam tại Phụ lục 1

II. Khai quát về vận tải biển, cảng biển, cảng cạn và dịch vụ hàng hải và nhân lực hàng hải

1. Vận tải biển

Đội tàu biển Việt Nam tính đến tháng 4/2016 có 1.895 tàu (trong đó có 39 tàu công-te-nơ với năng lực chở khoảng 20.000TEU), tổng dung tích 5,13 triệu GT, tổng trọng tải 7,97 triệu DWT, độ tuổi trung bình là 17 năm. Cơ cấu đội tàu bất hợp lý, dư thừa tàu bách hóa, tổng hợp, thiếu tàu công ten nơ, chuyên dùng; tính hiện đại hóa của đội tàu thấp.

Số lượng chủ tàu Việt Nam khoảng 600 chủ tàu, trong đó có khoảng 30 doanh nghiệp nhà nước (gồm Vinalines) chiếm 40% tổng trọng tải đội tàu quốc gia. Khoảng trên 500 chủ tàu là doanh nghiệp tư nhân đa phần chỉ có 01 hoặc 02 tàu có năng lực tài chính, trình độ quản lý hạn chế, manh mún trong đó có hơn. Cơ cấu đội tàu bất hợp lý, thiếu tàu chuyên dùng (công-te-nơ, khí hóa lỏng LPG), dư thừa tàu hàng bách hóa đô tuổi trung bình 17 tuổi. Các doanh nghiệp đang thực hiện tái cơ cấu theo hướng chuyên dụng hóa, trong đó tàu container có 39 tàu, số còn lại tàu bách hóa, hàng rời chiếm đa số đang được cơ cấu lại phù hợp với thị trường.

Kết quả thực hiện 4 tháng đầu năm 2016 đội tàu vận tải biển Việt Nam đạt 30 triệu tấn, tăng 5% so với cùng kỳ năm 2015.

Về vận tải nội địa: Được sự chỉ đạo quyết liệt của Bộ GTVT, Cục HHVN đã thực hiện phương án thay thế tàu biển Việt Nam bằng tàu nước ngoài vận tải nội địa đối với hàng hóa, hành khách. Thị phần vận tải biển nội địa containe do đội tàu biển Việt Nam đảm nhận không ngừng tăng, năm 2012 tàu Việt Nam vận tải chiếm 58%, năm 2013 tăng lên 80%, năm 2014 tăng lên 95% và từ năm 2015 đến nay cơ bản đội tàu biển Việt Nam đã đảm nhận được gần 100% lượng hàng vận tải nội địa. Tuy nhiên giá cước thấp, nguồn hàng khan hiếm, cạnh tranh không lành mạnh về giá cước nên còn khó khăn.

Phạm vi hoạt động của tàu biển Việt Nam chủ yếu trên các tuyến vận tải ngắn Đông Nam Á và Đông Bắc Á. Hiện chỉ đảm đương khoảng 10% thị phần vận tải hàng hoá xuất, nhập khẩu của Việt Nam. Nguyên nhân do kém liên kết giữa các chủ tàu với nhau và chủ tàu với chủ hàng, cũng như tập quán của chủ hàng Việt Nam mua CIF bán FOB còn phổ biến.

Một số doanh nghiệp nhà nước (VINALINES, PVN, Petrolimex, TKV) được xác định là nòng cốt, trong đó Vinalines là chủ đạo. Tuy nhiên do ảnh hưởng kinh tế, vận tải biển thế giới và tình trạng buông lỏng quản lý, tinh thần chịu trách nhiệm quản lý vốn của nhà nước chưa cao, không có chiến lược phát triển đội tàu hợp lý theo nhu cầu dài hạn,... hiệu quả khai thác tàu thấp. Hiện nay đang thực hiện tái cơ cấu theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Giao thông vận tải.