I. CÁC KHÁI NIỆM CỦA MÔ HÌNH QUAN HỆ

1.Miền, thuộc tính, bộ và quan hệ

. Họ tên : Là một tập hợp các dãy chữ cái có độ dài <= 30

. Tuổi : là một tập các số nguyên nằm trong khoảng từ 1 đến 120

Ngoài ra, trong cơ sở dữ liệu người ta còn chỉ ra các thông tin phụ để thể hiện các giá trị của miền, chẳng hạn các đơn vị tính như tiền, trọng lượng, …

Một lược đồ quan hệ R, ký hiệu là R(A₁,A₂,…., An), được tạo nên từ một tên quan hệ R một danh sách các thuộc tính A₁,A₂,…., An. Mỗi một thuộc tính Ai là tên vai trò của một miền D nào đó trong lược đồ quan hệ R. D

được gọi là miền giá trị của Ai và được ký hiệu là Dom(Ai). Một lược đồ quan hệ được sử dụng để môt tả một quan hệ ; R được gọi là tên của quan hệ đó. Cấp của một quan hệ là số các thuộc tính của lược đồ quan hệ của nó.Ví dụ, ta có lược đồ cấp 5: Sinhviên(Mãsố, Họtên, Ngàysinh, Giớitính, Địachỉ). Quan hệ tương ứng với nó là một bảng có tên là Sinhviên, có 5 cột có tên là các thuộc tính, mỗi thuộc tính có một miền.

Một quan hệ hoặc trạng thái quan hệ r của lược đồ quan hệ R(A₁,A₂,…., An) được ký hiệu là r(R), là tập hợp các n-bộ r = t₁, t₂, ….., tn . Mỗi n-bộ t là một danh sách có thứ tự của n giá trị, t = < v₁, v₂, ……, vn >, trong đó mỗi vi_, 1<= i <= n, là một phần tử của Dom(Ai) hoặc là một giá trị không xác định

(null value). Giá trị thứ i của bộ t, tương ứng với thuộc tính Ai được tham chiếu đến như là t[Ai]. Hình 3.1 chỉ ra một ví dụ của quan hệ Sinhviên tương ứng với sơ đồ quan hệ SINHVIÊN ở trên. Mỗi bộ trong quan hệ biểu diễn một sinh viên cụ thể. Quan hệ được biểu diễn như một bảng, trong đó mỗi bộ được biểu diễn như một hàng và mỗi thuộc tính tương ứng với mỗi đầu cột chỉ ra vai trò của các giá trị trong cột đó. Các giá trị không xác định biểu thị các thuộc tính mà giá trị của nó không biết được hoặc không tồn tại đối với từng bộ Sinh viên cụ thể.

Định nghĩa quan hệ ở trên có thể phát biểu lại như sau : Một quan hệ r(R) là một quan hệ toán học cấp n trên các miền giá trị dom(A1), dom(A2),…….., dom(An), đó là tập con của tích Đề cac của các miền xác định R:

r(R)  (dom(A₁) x dom(A₂) x ……x dom(An))

Tích Đề cac moi tổ hợp có thể có của các giá trị từ các miền đã cho. Như vậy, nếu ta ký hiệu lực lượng của một miền D là D và giả thiết rằng mọi miền đều hữu hạn thì tổng số các bộ trong tích Đề cac là

dom(A₁)*dom(A₂)* ………..*dom(An)

ở ngoài tất cả các tổ hợp có thể có này, một trạng thái quan hệ ở một thời điểm cho trước – gọi là trạng thái quan hệ hiện tại – chỉ phản ảnh các bộ giá trị biểu diễn một trạng thái cụ thể của thế giới thực. Nói chung, do trạng thái của thế giới thực thay đổi, quan hệ cũng bị thay đổi thành trạng thái quan hệ khác. Lược đồ R là ổn định, không thay đổi, trừ phi phải thêm vào một số thuộc tính để biểu diễn một thông tin mới chưa được lưu trữ trong quan hệ.

Có thể xảy ra trường hợp nhiều thuộc tính có cùng một miền giá trị. Các thuộc tính chỉ ra các vai trò khác nhau đói với miền. Ví dụ, hai thuộc tính ĐịachỉNV và ĐịachỉĐV có cùng miền giá trị nhưng thuộc tính thứ nhất tham chiếu đến địa chỉ của nhân viên còn địa chỉ thứ hai tham chiếu đến địa chỉ của đơn vị.